Hugonis Donelli ... Opera omnia. Commentariorum De iure civili tomus primus duodecimus cum notis Osualdi Hilligeri. Accedunt summaria, & castigationes theologicae Tomus nonus. Et Commentariorum in Codicem Iustiniani volumen tertium. Accedunt castigat

발행: 1766년

분량: 793페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

3νs Hugonis Donelli Comment. in Cod. 3 6

Capere patrem, argumentum certissimum

eli, quod placet in hae ipsa confli tutione eam heredit tem etiam ad parentem pertinere, si infans sui iuris suerit, non in Poteilate patris, vers. ea vero. Insantis vero & eius filii, qui in potestate patris non est, nullum peculium est. L. ult. quam δε act. de pecuI. L. uis. eir. M. fust. dein e. test. Sed an pater hane hereditatem capit tanquam herest Respondeo: nee id quidem, alioqui si tanquam heres caperet, etiam ea hereditas ad reliquos infantis heredes pertineret, ubi pater. non esset, quod secus est, s. his vers, inst. Quo iure igitur capieti id expressum est in constit tione. Capit iure patrio, idest, ut heres

quidem . sed non solum ut heres, verum etiam ut Pater. ac nisi pater esset, non

caperet, in quo singulare ius perspicitur

Patris caussa maxime conllitutum.

s Hoc loco quaesitum t est, an recessum

sit ab hoc iure ex μυεII. eoustit. Iustin.

de bereae ab intes. venientibu . I. I.

Curus summa comprehensa eli in Auth. d sancto, a V. ad Tertuli Nam illic constitutum, si quis intestatus decesserit sine Iiberis, relicto patre & matre & fratribus, hereditatem inter ipsos ex aequo dividi, non solum ad patrem pertinere . Num erg idem dicemus in hae hereditate insanti delata, quae non adita ad patrem iubetur pertineret Respondeo, speciem huius te. gis ad constitutionem lut liniani non perti nere ullo modo, & ideo manere huius legis Constitutionem. Nam iuiliniani consit tutio loquitur de hereditate defuncti, quam vult inter supra seriptas personas ita dividi, ut diximus. Nunc autem ea hereditas, de qua ibi agitur . infantis non fuit.

Non otii lant verha huius constitutionis, eu n dicitur, patrem eam hereditatem e

Pere , quasi infami esset quaesita . Haec enim verba sunt similitudinis, quae non significant vere quae litam esse, sed eum de transmittenda agitur, perinde habendam esse, quati quaesita eliet, ut aequiratur Patri, ite in L. preeibas, de impuώ. ins . dieitur hereuitas rellitui, verum eΚeauda fideicommissi ; ubi tamen nullum fidei eommissum est. H ee de infante, qui parentem habuit.

. Quod i si parente defuncto infans sit iapotet late tutoris: hic si nautare ius est inraliciae acquirendae hereditatis: in transmittenda autem hereditate ius antiquum et t. Nun m g parente, ita statuitur, et. iam tutorem insantis nomine hereditatem

adire polle, eique quaerere, quod hic siningulare est, conitu uitan contra L. μιait, δερ. & contra eas rationes, quas illie redis didimus. Sed hoc, ut dixi. infantis caussaeli constitutum , cum per ipsum hereditas quaeri non posset, ut qui nullum intelleis e tum habeat. Et i notandum tutore ita adeunte, sic saequiri infanti hereditatem, ut eo morin tuo transmittatur ea hereditas ad quosvis eius heredes ι lum enim solum non tran mittur . cum hereditas a tutore adita non

eli. ut est in I. vero, ubi colligitur differentia notanda inter infantem & f riosum. Nam si furioso hereditas delata sit. placet quidem hereditatem ei vivo

tribui, ut administretur per legitimum ea ratorem, tanquam furioso quaesita . Caeterum si furiosus in eodem morbo decedat, non pertinet ad furiosum hereditas. sed ad eos. ad quos pertineret, si furioso non ess et delata. L. ult. I. pen. δερ. do eurat. furiosi Differentiae ratio est in auctoritate tutorum & curatorum. Tutor hereditatem aecipere & aequirere potest insant ii quia infamis quodammodo loco est. Tutor enim personae datur: curator non personae, sed rebus, L. in eopuIandis . fust de avi. Et ideo dicitur curatoris auctoritas inutilis esse pupillo ad aequirendam hereditatem, L. eam in uua I. uIt. de an II. Quod i si latior hereditatem non adie- srit. infans postea decedens hereditatem n n transmittet ad heredes suos, sed redibit hereditas ad eos. ad quos pertin ret . si infanti delata non esset, ut est iad. i. sin vero. Quod ita intelligendum est. nisi i fuerit hereditas patris, cuius rin potestate fuerit insans. Nam haec infantiuaeritur ipso iure, ut de suis heredibus

ixi ad L. 3. lup. I. fui. Institui. ohereae quae ab intestato. Quaesita infanti. non pote it, quin ad eius heredes pertineat: de quci quia quidam dubitant propter uerba huius loci, non abs re erit, hane sententiam paucis confirmare. Si tuitur autem certa auctoritate & manis

sta ratione. Expressa est haec sententia ici L. 3. fv. sed apertissime in L. -- per . de suis S IVitimis hexedib. L. qui duos, I eum belio, de reuetis dubris. Ra tio autem certa haee est: hereditas defuncti ad eius heredes legitimos citra CO troversiam pertinet. At hereditas patrininsanti delata est, si infans suus herm e stitit. Probatur ex definitione hereditatis nam hereditas cuiusque eit laeeessio in universum ius, quod is moriens habuit. At infans, qui tuus heres exstitit, here

ditatem patris habuit, utpote iure ipso sibi quaesitam. Ergo haec ad quosvis legitimos ei s

202쪽

ι Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure deliber. 8cc. 3 s

eius heredes pertinebit. Nom debemus mois veri in contrarium verbo huius I. sis v ro, eo quod constitutio loquitur de qualibet hereditate infanti delata. Nam lem- Peramentum adiicitur . ex quo intelligimus, de hereditate extraneo infanti delata agi. Agitur enim de hereditate . quae a tui ore adeunda sit, g. ρraeedenti, deinde de hereditate devoluta, item de hereditate non adita. Haec etiam verba suis heredibus non conveniunt, sed extraneis.

Nam in suis heredibus aditio nulla est, L. in Dis, 2 . de suis ae legit. Praeterea hereditas patris ad liberos suos heredes. non tam devoluta dicitur, quam dominium continuari, ita ut videatur nulla successo fuisse, L. in suis, v. de Lib. is positam.

Hactenus de hereditate infanti delata. Quid i ii pupillus maior erit infante ' Da seo constituitur in I. aD. hie, & conlii tuitur ita, ut ius antiquum servetur, tum in ratione aequirendae hereditatis tum in hereditate non adita transmittenda. Elt

autem harc summa: huiusmodi pupillum sine facto & voluntate sua hereditatem 'uaerere non posse, iuxta L. ρotuit fust. Sed ei auctoritate opus elle ad hereditatem aequirendam. Adhibebitur autem patris auctoritas, si eli in eius potestate. L. Mare, I uis. de ac uir. bere. Si pupil- Ius sui iuris est, adhibebitur auctoritas tutoris , aut nullo tutore conii, turo adhibebitur decretum iudicis. Hereditate enim ita non adita, plaeet secundum regulam iuris, ut aditam non transmitii.

Ad L. Cum in antiquioribus. 19. IN. Iustinian. Α. Demostheni. praefecto praetorto.

Cum in antiquioribus legibus, ει praecipue in questionibus Iut i Pauli invenimus , stas amilias paternam hereditatem deliberantes posse es in suam

posteritatem hanc transmittere: N aliis etiam quibusdam adiectis, quae tu huiusmodi personis praeeipuae sunt: eam deliberationem re in omnes success=res, sive cognatos, sive extraneos, duximus esse protelandam. Ideoque sancimus, si quis vel ex testamento, vel ab intestato vocatus, deliberationem meruerit: vel si hoc quidem non feceris, non tamen successioni renunctave rit , ut ex hac caussa deliberare videatur: sed nee aliquid gesserit, quod aditionem, vel pro herede gestionem induem: praedictum arbitrium in fue-

cessionem suam transmittat: ita tamen, ut unius anni θacio eadem trans

missis fuerit conclusa. Et si quidem is qui se ens here talem vel ab intestato, vel ex testamenio sibi esse delatam, deliberatione minime peiita, in

tra annale tempus decesseris: hoc ius ad suam successonem intra annale tempus extendat. Si enim ipse, postquam testamentum fuerit insinuatum, vel ab intestato, vel ex testamento, vel aliter ei cognitum sit heredem eum vocatum fuisse, annali tempore translapso nihil fecerit, ex quo vel Meu dam vel renunciandam heredisssem manifestaveris: is cum Decesione sua ab huiusmodi beneficio excludatur. Sin autem instanti annali te ore decesserit 'reliquum tempus pro adeunda hereditate suis successoribus sine aliquet dubierate relinquare quo completo Me hereditas eius alius retressus in beredit

E. Summa huius legis. rem sibi delatam eognovit, her L. Heres au pos anuam, quo beredit ditatem adire possit.

SUmma t hare est: heres heredit Memlibi delatam & non aditam, nec lamen repudiatam, decedens. & una io adeundi transmittit ad quosvis heredes

203쪽

3 V Hugonis Donelli Comment. in Cod. 3go

dummodo seiens hereditatem sibi delatam

decedat. & decedat intra annum, ex quosbi delatam cognorat: sie vero transmittit, ut quod ex eo anno reliquum est . tantum relinquat heredibus suis ad deli- herandum, non amplius. Tribuitur hoc ius in hereditate delata. Nam non delata hereditate, heres neque hereditatem hahet, neque ius eius acquirendae. Qui nihil habet, nihil potest heredi suo tradere

iuxta regulam iuris L. nemo plus, Se. D. de reg. sur. Tribuitur praeterea in hereditale nnn adita, non quod hereditas nanadita multo magis transmittatur: sed uti melligamus, hic benefletum constitui a

Iulliniano, contra regulam iuris. qua efficitur, hereditatem non aditam non transmitti, L. un. s. in novissimo , iust. de cadue. eou. Tribuitur praeterea in hereditate non repudiata: nam hereditas repudiando in totum amittitur, ut nec ipse

heres, qui repudiavit, si viveret, possit eam adire, L. infri yit. prox. L. is, qui heres. de aequir. her. Hoc ius tribuitur duabus conditioniabus. Una . si heres. evi delata est hereditas, eunoυit ati ao modo sibi deIatam esse; proinde qui ignoravit delatam, nihil transmittit. In quo retinetur ius antiquum etiam in hae parte, quod traditur in L. quoniam, δερ. eod. Et ratio est, quia est constitutio de iure deliberandi transmittendo. Non poteit autem dici deliberare heres, si ignoret esse . de quo deliberet.

Altera conditio eli. si d cedat ιη tra anisnum, ex quo sibi deIatam bereditatem eo-gnovit, quae pars nullam aliam rationem habet, quam voluntatem legislatoris, cui

visum elt beneficium hoc suum intra hoe tempus concludere. Quid si annus is exiseesserit, i & heres adhuc vivat, quaesi- ω tum est, an possit postea hereditatem adire, propter verba huius constitutionis , cum seribit ita luilinianus: quod si Is annus praeterierit, heres eum Da fueressione ab huiusmodi beneficio excIudatur. Sed in promptu responsio est, iis verbis non excludi ius adeundi, sed ius transmittendi arbitrii, seu transmittendae deliis herationis. Nam de hoc iure transmissionis prius constitutum erat. lus adeundi tributum lege heredibus perpetuum est, nisi a magistratu impetratum est ut tempus praestitueret ad deliberandum, ut ad L. si ea ratoris, sur. At ius transmittendae deliberationis annui temporis lapsu e

cludetur & ideo verborum lustiniani hie sensus est: si heres post annum, quo sibi

delatam hereditatem cognovit, decedat, neque ipse ius deliberationis ad suos trans mittit heredes : neque heredes eius, si

intra alterum annum, ex quo eam hereditatem olim futila delatam cognoverint,deeedant, ius hoc transmittent , optima ratione; quia non acceperunt.

204쪽

381 Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de I ure deliber. 8 c. 382

- L. Suidam elogio. ΣΟ. Imp. Iustinian. A. Ioanni P. P. Gidam elogio condito heredem scripsit in certas uncias, θ' post certa

verba testamenti eundem in alias uncias, vel tantas, vel quant cunque, ει tertio vel in aliam partem hereritatis, vel in quendam unciarum modum : ille autem unam institutionem, vel duas admittens, unam, vel duas,

vel quantascunque respuendas esse censuit: quaerebatur apud veteres, si hoc ei facere permittatur. Si dique modo dubitabatur, si impuberem quis Ilium suum ex pane heredem instituit, re quendam extraneum in aliam parte

quem pupillariter substituit: est postquam restator decessit, ρupillur quidem

patri eius heres exsilit, extraneus autem hereditatem adiis: N postea adhue in prima aetate pupillus constitutus ab hac luce obiractus es, re pupili ris subsilutio locum sibi vindicatit. Cumque Iubstitutus eandem partem arimittere noluit, qi stum es, si potes iam heres ex principali tesamento factus ρvillarem subsitutionem repudiare λ taranque i tur dubitationem si mul decidendam esse censemus. Placuis etenim nobis siue in institutione, Aein pupillari subsilurione, ut vel omnia admittantur , vel omnia repudientur, es necessitas imponatur here particulari facto vel aliam aut alias partes hereditatis admittere, vel etiam substitutionem pupillarem. Dat. ρrad. Hal.

Maii, Golantinop. post con latum Lampadii , Orestis. m. CC. SUMMARIA.

r. Si quis delata hareditate dieat, se velle partem adire S partem repudiare. nihil agit. h. Si quis hereditatis parςem s Iunser adierit, reliquas Partes quaπ-

doque sibi deIatas invitus a mιttere cogitur, S u 3. 4. S seqq. . Heres pustio exheredato obstitutus,aη post aditam pateruam hereditatem repudiare pupiui hereditatem po sit. 8. Substitutus fio heredi ex ρarte insitato, δε ι Abes hereitate pa-Diximus initio, & fgnificatur in L. saνia, justr. S L. nec emere, liberum elle extraneis heredibus, delatam hereditatem aut agnoscere, aut repudiare; quoniam volentes, non inviti sunt heredes. Hoc loco admonemur recte hoc diei, si de tota hereditate agnoscenda, aut repudianda agitur; non idem ius esse da singulis partibus. Hic enim regula iuris veteris traditur, neminem eiusdem hereditatis sbi delatae, seu eius, quam acqui tris sese abstinuerit, an partein

eam admittere cogatur.

q. Si coheres ιωρ uberi datur, eique Λώ- tutus mortuo ρώρillo velit hereditatem ρνρiuarem amplecti, S

Io. Sui partem aliquam hereditatis simia

pliciter repudiat, is caeteras quo que quaa vis dela as habere ne quit . . Omittere partem hereditatis omittere aditionem partis, quid diffferaut . rere potest, partem agnoscere posse. partem repudiare. Eadem ratio exitat in L. 2. de hered. aeq. L. un I. bis ita, infr. de cad. tou. Ex hac ratione, veluti ex lante, tria consequuntur, quae totidem re gulis iuris veteris comprehensa sunt, ex quibus una hoc loco explicatur.

l illud emeitur, si quis i delata here- rditate dicat, se velle partem adire, & partem repudiare. nihil agere eum, L. I. de

acquir. her. Quia qui ita adit & ita repudiat

205쪽

; s 3 Hugonis Donelli Comment . in Cod. 3s

pudiat. contra ius adit & repudiat, ut pro infecto sit , quod ita agitur, L. non dubium, supr. de legib. I l. Ex eadem 2 ratione emeitur, si i quis hereditatis partem simplicii er adierit , reliquas Partes eius hereditatis quandoque sini delatas,

invitus admittere cogitur, quod ita emetitur. Nam heres, qui ex aliqua parte heres ex litit, aditam portionem repudiare non Poteli, L. . t r. proxim. tit. Quod si eam retinere cogitur, hic locus fit regulae, quam supra posuimus, eum, qui unam partem habet, reliquas habere debere . idque ita est, quocunque modo reliquae partes deserantur ei, qui aliquam partem agnoverit. id est . sive deseramur ei iure accrescendi, seu ex in litutione, sue ex subiti tutione tum vulgari, tum pupillari: iure accrescendi reliquae partes de feruntur, huc modo: cum is, qui portionem aliquam admist. institutus est cum aliis coheredibus, & hi portiones suas repudiaverint . aut non adita hereditate deces lerint. Nam horum portiones iure accrescendi deseruntur ei, qui portionem suam admisit, ne idem defunctus pro parte testatus, &c. L. ius nostrum, de regu l. iu

3 Sed an t volenti desertur, an etiam invito ' Et placet invito. Hinc regula alia de iure accrescendi: qui ex aliqua parte heres defuncto exstitit, eum defi)ientium

partes etiam invitum accipere, sive sint plures coheredes ex te flamento, sive ab intellato, L. qui ex duob. I. ult. de acq.

her. L. si ex pluribus, de Dis X legitim.

L. uu g. his ita, ins . de cad. toII. de quo dictum ad L. uv. o P. quando noupartes. Dixi & ad L. testamento δερ. de imp. Idem iuris eit, si portiones reliquae deferantur ex institutione ei, qui aliquam partem admisit, quod tunc contingit, cum quis solus heres institutus est ex pluribus partibus disiunctim, ut puta ; Titius ex semisse heres esto: idem Titius ex triente, idem heres esto'ex duabus unetis. Hic die imus, si Titius hereditatem adierit ex duabus unciis, statim in totum heredem futurum, quae species est huius legiς in ε princ. idque t adeo verum est, ut quan- vis quis heres institutus sit ex una parte pure, ex altera sub conditione, si navis ex Asia venerit, & adierit hereditatem ex pura institutione, i latim in totum fit

heres, etiam pro reliqua parte, non exspectato eventu conditionis; quia etiam deficiente conditione nihilominus heres est, L. cum heres, g. tiis. L. qui ex duobus, δε acq. her.

Idem lius eis,& si reliquae portiones deferantur ex substitutione: veluti duo sunt heredes inllit uti , Primus & Secundus; Primus Secundo heredi substitutus Primus portionem suam adiit, Secundus repudiavit, Secundi portio desertur Primo ex substitutione vulgari. An volenti, an vero invito' dicimus invito accrescere, L. testamento, f . de impub. ubi dictum .

Idem prohandum t est, & si ei heredi, o

qui partem hereditatis admisit , reliquae partes eiusdem hereditatis deferantur ex substitutione pupillari, quae species est altera hoc rescripto decisa. Est autem haee speciec facti. Testator filium impuberem , quem habet in potestate, heredem iniit

tuit ex parte. & Titium extraneum ex

altera parte, & huic filio subiti tuit pup:llariter. id est, sub hae eonditione, si intra pubertatem filius dere sit mortuo testatore. Impubes heres exstitit patri ipso iure

ut suus: extraneus coheres portionem suam

adiit: deinde filius impubes moritur, cum impuberis hereditas deserretur coheredi substituto, sed videretur ei damnosa, nOlebat eam admittere, & contendebat, se non cogi eam habere; quoniam haec alia esset hereditas, quam patris. Placuit eum, qui paternae hereditatis partem haberet, etiam impuberis hereditat 'm admittere cogendum . quod quibusdam ex veteribus primum visum est, ut Neratio, cuius hac de re sententia exstat in L. qui pa ri,

Sed eum sententia haberet dubitationem. placuit luistiniano eam hoc rescripto confirmare. Haec igitur sententia hanc habet rationem: quia in hereditate impuberis est portio hereditatis paternae, cuius qui partem habet, consequens est, ut reliquam eius hereditatis partem sibi ex substitutione pupillari delatam agnoscere cogatur .. secundum regulam , quam initio posuimus; qua efficitur non licere et ei uiadem hereditatis partem habere & partem repudiare. Quod si coheres, idemque pupillo sub Ilitutus cogitur admittere eam partem paternae hereditatis, ex qua Pupillus heres exstitit. & illud consequitur,

ut totam hereditatem impuberis admittere cogatur; quoniam una hereditas impube riς fuit, conlians & re hus a patre acceptis, & rebus, quae aliunde obtigerunt. Porro eandem hereditatem gelatam separare non licet. L. sed si plures, s. a. de vulgar. S ptistiuar. Et haec ratio es , quam obscurioribus verbis intelligit Neratius in ae L. qui patri. de aeq. her. Nam inquit: Pater pupillum impuberem invitum obligat hereditati suae. Facit enim

206쪽

3 s ue Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure delitar, lec. 386

eum neces Iarium heredem, quod si paternam hereditatem necessario habet pupillus, reliqua eius hereditas coniungitur paternae: coniunctam substitutus totam habere debet; quia partem hereditatis paternae accipere cogitur.

Sed liaee sententia videtur recipi non posse. Nam non potest coheres impuberis, qui partem hereditatis paternae adiit, cogi, admittere hereditatem impuberis, nisi in hereditate impuberis sit portio hereditatis paternae. Nam dualius hereditatibus diversis delatis . nemo prolithetur unam adire & alteram repudiare, sed tantum prohibetur eiusdem hereditatis partem adire & partem repudiare, L. 2. de a l. her. L. an. f. his ita sus de ea . tou. At duae lunt hereditates in specie proposita. quae coheredi substitulo deseruntur. Una patris, ex qua heres exstitit: altera impuberis, quae defertur ex subiti tutione.

quae altera hereditas elle dicitur in s. igι- tur , Instit. de ρviII. DU. Proinde hereditatem repudiare non prohibetur, licet Paternam agnoverit . Respondeo : Haec hereditas, quae ex subii itutione pupillari desertur, eli hereditas; sic tamen, ut in ea pars reperiatur hereditatis paternae, quam ideo necet Iario accrescere dicimus,& una cum ea reliquas partes hereditatis

pupillaris. Sed rursum hic occurritur. Nam posteaquam pupillus patri heres existitit, desinit elle patris hereditas, & incipit elle patrimonium impuberis, & hereditas, unde dicitur subistitutio pupillaris fieri in bonis impuberis, non tellatoris , L. sed si plures. I. ad subsitutos, N. de υuuar. Et

ideo eadem, quae supra, manet obiectio Rel pondeo: ut portio paterna, eκ qua impubes heres exiliti t. sit impuberis, hoc fieri, quamdiu impuberis est. Caeterum ubi impubes moritur, retro recte intelligitur

hereditas patris futile. Unde dicitur in substitutione pupillari, patrem substituere

bonis suis, quatenus de bonis eius ad pupillum pervenit, L. in ratione. I. I. quod

vulgo. S I. seq. ubi dicitur, a patre im- uberi lubiluuium pupillariter . perinde abendum, quali in honis patris institutum sub eonditione, si filiuς impuhes decesserit, L. 1s ratione L. ad L. Faleid. Ruria sum alia ratione non videtur coheres idemque substitutus pupillo agnita parte hereditatis paternae, cogendus elle admittere pupillarem hereditatem. Nam ei, qui eKaliqua pacte heres exilitit, ita demum invito accrescunt reliquae portiones eiusdem hereditatis, si defecerint caeteri heredes, L. qui ex duab. I. uis. de aequis. her.

om. IX. At in propolita speeie impubes mortuo patre patri heres exstitit. idque ita fingamus. Proinde pomo illi quaesita ad heredes eius legitimos pertinebit, non autum coheredibus accrescet, aut non indilis accrescet. Respondeo: in pupillari sublii Ditione, cum filius moritur impubes, dieitur deficere: deficit vero natura, cum mor

tuus hereditatem habere nequeat. In suΛ-lii tutione quidem vulgari heres, cui quis substitutus eii, non dicitur deficere, cum hereditatem adieriti sed hoc fit propter voluntatem testatoris, qui ex hac sub ili- tuli ne non vult heredatatem ad subiti tutum pertinere, nisi hac eonditione , s iu-situtus heres non erit. Non autem e minus heres secundum naturam deficere

dicitur, cum moritur. At in subiti tutione pupillari substitutus ex iudicio teliatoris vocatur, sive impubes heres non erit, sive heres erit, & impubes decesserit. Oppugnatur praeterea haec sententia hoe dilemmate. Aut enim portio hereditatis Patriae, ex qua pupillus heres exiluit, iuncta eii reliquae impuberis hereditati. aut iuncta non est. i iuncta est, non est amplius hereditas patris, atque ita iuncta, coheredi accreseere non potest. Si iuncta non eis, ipsa quidem aec reinet coheredi, sed non acerestet reliquae hereditati impuberist quia iuncta hereditas non elt, sed sunt duae hereditates. Relpondeo: Dici potest portionem hereditatis Patriae . ex qua impubes heres exstitit, & impuberis esse. & patris, diversis rationibus. Impuisberis ita, quia ei quaesita est: patris ideo. quia permittitur patri de ea ita luere. ut de suis bonis, ut dictum supra, ata tu L. Pastin. I. sed nec impuberis, de suos . testam. Hoc est, quod responderi P

test ; tamen apparet rem scrupulo non caruisse. Quamobrem luilinianus recte fecit. quod hae constitutione eam sententiam confirmavit., tametsi eadem in L L. qui patri, de acquir. hered. exllat . Quod deo monemus, ne istulte videatur luilinianus unam ex suis decisionibus in hae specie posui iIei cum tamen hic videatur, nihil novi iuris constituisse. Observandum est autem, in hac specie diei eum heredem, qui paternam heredi in talem adiit. cogi admittere pupillarem, si

idem pupillo substitutus sit, sed diei haeconditione, si pus Ilus quoque patri be- res exstitit, ut sic intelligatur eiusdem hereditatis paternae pars elle. Quid i igi- tur, si heres, qui hereditatem paternam adiit, pupillo exheredato sit substitutust Respondeo: palam est, duas hic esse hereditates separatas. Una patris, altera im-Rb Pube-

207쪽

3sr Hugonis Donelli Comment . in Cod. 388

puberis. Proinde qui unam admittit . alte ram repudiare non prohibetur, ae L. 1. de acquιν. hered. X d. L. un. I. his ita-

tus sit filio heredi ex parte inlli tuto, sed impubes se ahitinuerit hereditate patris Respondeo : Pars hereditatis paternae, aqua sese abitinuit. invito substituto accrescet, eum sit pars eiusdem hereditatis paternae ,sed reliqua hereditas impuberis non accedet, neque acquiretur invito, quia separatae sunt hereditates patris & impuberis , propter impuberis abitentionem .s Quid i e converso die emus . si coheres impuberi datus .eidemque subllitutus mortuo pupillo velit hereditatem pupillarem amplecti. & paternam omittere. an ei permittitur' Resp. Hie eadem distinctio &responsio adhibenda est . quae supra, si pupillas patri heres exstitit, nec se abstinuit, substitutus hereditates separare non potest, L. sed si plures. I. sis, de vulg. idemque efficitur ex hae eonstitutione in e tremo. Quod si heres subiti tutus erit fili' exheredato, non prohibetur pupilli hereditatem amplecti, omissa patris hereditate, dummodo ex testamento patris quis heres exstiterit, ut tabulae pupilli confirmentur. Haec species est L. quaesitum, de acquir.

.ereae Quod si heres a patre substitutus sit filio impuberi item heredi instituto. &fi impubes abstinuerit hereditate: placet omnino hoc casu substitutum pupillarem hereditatem adire posse, repudiata patrisDeeessione, L. Mius qui se L. Iunauus,

de aequir. her. Neque hoc casu exigimus, ut aliquis heres ex testamento p tris hereditatem adeat, quo tabulae pupillares e ficinentur. Satis enim confirmatur testamentum patris hoc ipso. quod sucis heres pupillus patri exilitis. Haec omnia enficiuntur ex eo, quod secundum colligi dixi ex illa regula: neminem eiusdem hexeditatis partem habere polle. & pariem

omittere.

III. Ex eadem regula emetetur. quod artinet ad eum heredem . qui partem ereditatis repudiet. Quemadmodum igitur , qui partem hereditatis simpliciter adit, una aditione eaeteras delatas admittere cogitur. Ita t contra, qui pallem 1Daliquam hereditatis simpliciter repudiat ,

is caeteras quouue quan vis delatas, habere nequit. Haec sententia vulgo non recipitur, propter errorem, qui nascitur ex L. s tu ex parte, S. ult. de acquιr. her. Sed ea sententia nihil verius. Primum hoc diserte positum est iu L. feds plures, s. Hio in M. D. de vast.

Praeterea certistima ratione baec sententia nititur: ut enim qui partem hereditatis adit, eam partem amittere non potest. ex quo consequitur, ut reliqua necellario postea accedat: sic certi iuris est, eum qui partem hereditatis repudiavit, amplius eam partem habere non posse, L. - . t fprox. tit. Ex quo consequens est, ut una Caeterae quoque partes amittantur; alioqui eveniet, ut heres eas habere possit. &non possit habere eam, quam iam repudiavit , quod est contra regulam superiorem, qua fit. neminem eiusdem herediis talis partem habere posse, partem non

habere.

Moxentur in contrarium vulgo ex LL. s tu ex parte, I. ED. de aequir. her. ubi dieitur, si quis ex parte heres institutus sit, & ex parte eoheredi suo substitutus. deinde ex substitutione ea deferatur, esse in potestate heredis omittere aditionem ex inlli tutione. & pollea ex substitutione adire, & e converso . Sed multum t interest inter omittere partem Ixhereditatis. & omittere aditionem partis. Is omittit partem hereditatis, seu heredi. tatem, qui repudiat. Hoc qui facit, reliquas partes habere non pocelt neque ex substitutione . neque ex init, tutione, d.

tere autem aditionem hereditatis . isa partis, eis specialiter non adire, etiam linon repudies. Estque hie illius lori lensus: cum eidem heredi pars hereditatis desertur ex institutione, pars ex sub iliis tutione, unius partis aditione totam heia reditatem acquiri. Nec refert, utrum par. tem habeat ex institutione, altera parte non adita ex substitutiove, an vero ex substitutione partem habeat, omii Ia adiistione ex inlli tutione.

Ad L.

208쪽

; so Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure deliber. &c. 39o

Ad L. Cum aliquis. 2I. IN. Iustinian. A. Ioanni P P. Cum aliquis scripsit hererim eum, qui de sua conditione ei, qui Zommnium eius vindicabat, in iudicio adversabatur: is autem qui dominum se esseae cebat, ad re eum hereditatem imperabat, ut aequisitio hereri alis per eumeelebraretur, inae natus est quas Aomino ei parere: dubitatio veteribus exorta est, si qua paena imponatur huiusmodF lasolentiae. Veteres in multas trahum tur semientias: sed nos eorum Hscordiam sic esse decidendam censemus , ut

distinctis subtilis ectu e ei impanatur: ut squidem ita scripta es institutio,

Illum servum illius heredem instituo: quia apertissimum est intuitu domino institutionem esse eonferiptam, necesse sis omnimodo pre competentem iud rem

eum compelti ad re quidem hereaetatem, re eam acquirere: nulli autem ex

post facto subiici gravamini, β liber pronuncietur: sed omne Ae lucrum μ

ve damnum ad eum redundare, qui in servitutem eum trahebat, re den gari ei N adserius eum omnes hereduarras actiones, nullo ei ex hoe ρω-

iudicio generando. Sin autem quasi liber in litutus est, nulla domini istferta mentione in institutione habitae tune nullo compelli modo eum adire hered/tatem, nee denegari ei liberale iudicium: sed N hered talem per suum aus decurrere, M liberale iudicium suam expectare sententiam, serae agente eo, sive pulsato: m siquidem femus pronuncietur, rune domino suo hered

ratem acquirat: su autem liber, eam ad piscatur, si adire maluerit. μι.

r. Se flatae suo litiga a fervus, heres hereditatem adire regendus si

institutus ab extraneo, uando quaado nost, TS. qui ex possessione ζ hereditatis se his rebus adhibitis, quibus a domino eo-

I liberum elle eontendens de statu suo geretur, si dominum haberet. iudieio litigat, si institulus ab extraneo Sed videtur hie servus cogi non posse heres iubeatur ab eo. qui se dominum ullo casu hereditatem adire . id enim in diei t. hereditatem adite: hic constituti L. f. in M. scriptum est, fust. de hetur, interdum adire eum cogendum, in- reae iustu. idque scriptum est de eo, terdum vero non cogendum. Si institu- quem constat servum esse, diciturque eum tus est eum hoc elagio & demonstratio- mise non adire, capparet ex gloiia, di Dne illa. IIIlus fervus mibi heres esto. Multatem esse summam, Respondeo: ne plaeet cogendum elle adire, tanquam in- cessitas eli duplex: una absoluta & prae-ititutum contemplatione posse floris, qui cisa. Altera. quae dicitur a Cur erone ne in pro domino habeatur. Sin limpliciter in- cessitas cum adiuncto, nec estitas conse institutus sit, placet non esse cogendum, quentiae. Absolute & praecise servus heis sed expectandum eventum iudicii liberari res inituutus cogi non potest; licet enim lis. Quo easu autem dicitur cogendus esse ei conterrito omnibus minis & verheriis hie, qui de statu suo litigat, adiicitur eum bus obstinate hereditatem non adire: ateogendum esse per iudicem . Merito r cogi potest ea necessitate, quam consequia ordinata liberali caussa , servus pro quentiae dicimus. At hiberi enim polIunt libero habetur, L. ordinata, de liber. minae & verbera. quae in se ille noluerit eas . Et sic consequens fit, eum qui suscipere. Hoc autem posito consequitur non putatur habere dominum. a iudice neeessitas adeundi. Nam nisi adeat ille, eogi posse . Cogendi autem ratio est in suseipere coguur, quae dixi. De priore minis & verberibus, quae in servum ho- genere loquitur L. 3. δερ. de hered i minem cadunt. itaque cogetur a iudice, sit. De polleriore autem hoc loco.

209쪽

3yi Hugonis Donelli Comment. in Cod. 392

M L. tiis. incip. Scimus. IN. Iustinian. A. ad Senatum. Scimus iam duas esse promulgatas a nostra clementia constitutiones: unam quidem de his, qui deliberansim pro hereditate Hi delata existimaverint: aliam autem de improsisis debitis, o incerto exitu per diversas species eis imposio. Sed N peterem constitutionem non ignoramus, quam divus Gorδω-nus ad Platonem scripsit, de militibus, qui per ignorantiam hereditatem

adierunt: quatenus pro his tantummodo rebus conveniantur, quas in heredi- rate defuncti invenerint: ipsorum autem bona a creditoribus hered tariis non .inquietentur. Cuius sensus ad unam praefararum constitutionum a nobis redactus es, Arma etenim magis quam iura scire milites sacrati mus legisla-ror existimatis. Ex omnibus itaque istis unam legem colligere, nobis apparuit esse humanum: re non selum milites adiuvare huiusmori beneficio, sed etiam ad omnes hoe extendere: non santum se improviqum emersierit debitum, sed etiam si onerosam quis inveniat esse quam adiu hereditatem, ita enim nee satis necessarium deliberationis erit auxilium, nis hominibus formidol

D, qui N ea timent quae nulla digna sunt fuspicione. Cum igitur herediaras ad quendam sime ex re mento me ab intestato si delata , hoe ex afe, sis ex parte: s quidem recta Via adire maluerit hereditatem, re oecertissima hoc fecerat , vel sese immiscuerit , m non postea eam repu-d es e nullo indiget inventario, cum omnibus cressitoribus suppositus sit, u pote hereditate ei ex sua voluntate infixa . Similique modo si non tit lante animo respuendam vel abstinendam esse erediderit hereditatem , revertissime intra trium mensum Jacium ex quo ei cognitum fuerit scriptum se esse vel vocatum heredem, ei renunciet: nullo nec inventario fa- ciendo, nec alio circuitu expectando, si alienus ab huiusmodi heredime ,

sue onerosa sve lucrofa sit. Sin autem dubius est utrumne admisienda sit necne defuncti heressitast non putet sibi esse necessariam deliberationem, se

adeat hereditatem, vel sese immisceat: omni tamen modo inventarium ab

ipse conficiatur, ut intra triginta Hes pos apertas tabulas, vel postquam nota fuerit ei apertura tabularum, vel Alaiam Hi ab intestato hereδω-

rem cognmerit, numerandos, exoraeum capiat inventarium super his rebus quas defunctus mortis tempore habebat, N hoe inveniarium intra alios se xaginta dies modis omnibus ι leatur sub praesentia tabulariorum taeterorumque qui ad huiusmori confectionem tamen necessarii fiant. Stibscriptionem tamen supponere heredem necesse est, Animantem quantitatem rerum, Nquod nulla malignitate circa eas ab eo facta vel facienda, res apud eum remaneant: vel se ignarus D literarum, vel scribere praepediatur, raeciali rabulario ad hoe foliam adhibendo, ut pro eo literas supponat, venerabili s-gno antea manu heredis praeposito: testibus videlicet ad umendu qui her dem cognoscant, θ' iubente eo tabularium stro se subscribere, interfuerim .

Sin autem a locis in quibus res hereditariae, vel maxima pars earum ρsta es, heredes abesse contigerit: tunc eis unius anni spacium a morae resatoris numerandum damus ad huiusmodi inventarii consummationem: susscit enim

praefatum tempus, eis longi finis spaciis distant, tamen placuit dare eu fa

210쪽

393 Ad Tit. XXX. Lib. VI. C. de Iure deliber.&c. 39

eultatem inventarii conscribendi vel per se, vel per instructos procuratores in Ioca ubi res positae sunt mittendos. Ei si praefatam observationem insentarii faciend7 solidaverint: her Hiarem sne periculo haseaut, re lexis Falcidia adversus legatarios mantur beneficio e M in tantum hereduariis creditoribus teneantur, in quantum res Dbstantiae ad eos deoolutae valeant e re eis fatisfaciant qui primi veniant creditores: θ' si nihιl reliquum es, posteriores Dementes repellantur: b nihil ex sua substantia ρeuisus heredes amittaute ne num lucrum facere o rant, in AEamnum incidant. Sed re si beatam interea venerinι eis fati faciant ex hereditate defuncti, Cel ex isto rebus, vel ex earum forsitan Demaetrone . Sin vero creditores qui ροβ emensum patrimonium neciam eo leti sunt, superveniant: neque V m heredem inquietare concedantur, neque eos qui ab eo comparaverint res ouarum precia in legata vel fideicomisis a vel alios creditores processerunt. Licentia creditoribus non deneganda adversus is gatarios venire, vel hvoιhecit. vel indebiti condictione uti, is haec quae a ceperint recuperare: eum satir absurdum sit creditoribus quidem ius Dum persequentibus legitimum auxilium denegari, legatariis vero qui pro luero certam, suas ρartes leges accommodare. Sin vero heredes res hereditarias creditoribus hereditariis pro debito dederint in solinum, vel per dationem pecuniarum satis eis fecerint: ticeat aliis creditorabus qui ex anterrorιbus veniunt h pothecis , a versus eos venire, N a posterior,bus creditoribus secundum leges eas abstrabere vel pes hvothecariam aritionem, vel ster condictionem ex lege. nisi voluerim desistim eis o ferre. Contra ipsum tamen heredem Iecunaeum quod Laestius rictum est in qui quantitatem rerum hereditarrarum evenaιt, utilia actio extendatur. Sed nec a Versus e tores rerum hexeditariarum, quas ipse heres pro solvendis debitis vel legatis vendidit, venire alii concedatur: eum fatis anterioribus creditoribus a nobis ρrre sumes vel ad posteriores ered tores, Dei ad legatarios pervenientibus , , Dum

rus persequentibus.

In computatione autem patrimonii damus et licentiam J excipere Ο retinere qui uid in funus expendis, vel in testamenti insinuatronem , vel 3u m- veniam confectionem, vel in aliat necessarias causas hereditatis avrobaverisseis persolvisse. Si sero θ' 'se aliquas contra defunctum habebat amoves: non hae confundantur, sed similem cum aliis creditoribus ster omnia habeas

fortunam: temporum tamen praerogativa inter ereditores servanda.

Licentia danda creditor sus, seu legarariis vel Me commi riis, si maiorem putaverint Use substantiam a defuncto dereli Tam, quam heres in an- veniario scri is, quibus voluerint legitimis modis qu=d supersuum est approbare, vel per tormenta forsitan servorum hereditariorum fecundum anteriorem nostram legem quae de quaestione femorum loquitur, vel ster sacramentum illius, si aliae ρrobationes defecerint: ut unique Peratate ex Hita, neque lucrum, neque damniam aliquod heres ex huiusmodi sentiat hered tale ritu videlicet obsereando, ut si ex hereditate ali u d heredes furejuerim , vel celaverint, vel amomendum cur erint ρ quam fuerint convicti, in duplum hoc restituere, vel hereditaris quantitati computare compellantur. Donec ramen inventarium conscribitur: vel si res praesto seni: intra tres

menses: vel se abfuerim, intra annale Dacsum secundum anteriorem di im-

SEARCH

MENU NAVIGATION