장음표시 사용
241쪽
sues Hugonis Donelli Comment . in Cod. 4s6
x odieilli t sunt seriptura, non in hoc
instituta. ut testamentum esset, luntatem minus solemnem continens de eo, quod quis poli mortem suam fieri u luit. Scripturam esse constat; non enim aliter, quam seribi codic)llos, declaratur in pr. L. I. de codieιII. Declaratur etiam fgnificatione verbi latinis nota. Nam ut
codex non est, nisi scriptus; sic nee o die illi , nisi seripti sunt, seu breves scripturae. Est enim verbum a superiore perdiminutionem derivatum, non quod ne. mci possit voluntatem suam testari sine scripto, imo potest, ut dicetur ad L. uis. S. . r. sed ea testitio eodicilli no a sunt. Scripturam esse volumus de eo, quod quis post mortem suam fieri velit. id quod etiam constat ex Hct. L. de eo-ια in prine. Et hactenus convenit inter tem stamentum & eodicillos. Sed hoc t proprium est codicillorum, quod contineat voluntalem minus solemnem. & ut dicitur in ducta L. r. de eodiei v. in M. nubIam solemnitatem iuris desiderant, quod quomodo idterpretandum sit, suo loco diaeemus ad L. uti. s. uti. h. t. At test mentum est voluntatis nostrae iusta sente
tia, L. r. D. qui testam. Dc. pom. Iustae, idest, legitima, & secundum regulas iuris
de testamentis & supremis voluntatibus constitutas. Ea autem res duabus rebas continetur: solemnibus, quae extrinsecus adhibentur. & heredis inititutione . Soleis mala sunt in tellibus, in numero testium,
in eorum signis & subseriptionibus, s. Id.
cum mulaοι m. Iussit. de testam. ordia. Heredis institutio ita testamentum facit, ut sit eaput & fidei commilli & testamenti. I. aute Earedas, Iasi. da nat. L. i. ἀσ3. Codiciliorum vis qua . . Odieιm ut valeant , ex tribus reis bus Vadet. vast. L. au. II. de iur. At. In quibus haec duo interveniunt, ea testatori sunt testamenta, si quid horum deest, non erit testamentum. sed erunt eodicilli. Sed hoe ita. nisi scriptura instituta sit ia hoc, ut testamentum fieret. Nam si quis voluerit testamentum facere . etsi facere opinatus sit.& Deerit codie illos: nec ut tellamen intum valebit: nec faciet ea scriptura eo. dieillum, quan vis iure codieilli valere ponset, si testator voluisset & nominatim Meexpressisset. ut diceret, se velle eam seriis pluram pro codieillo valere, I. I. v. stac tit. L. einereri, I cum sitiae, vers. sed ita. M. de vaeu. Et hoc est . quod in definitione adiecimus, scripturam, non
xd hoc institutam, ut eis i testamentum.
Codie illorum 1 vis & ius hoc est: quic- 3 quid eodicillis relinquitur, id iure debetur, praeterquam si hereditas orbis directis relicta sit. L. v. is sis. s. odieims, Iastit. eod. Sed hoe ua, dummodo cod eilli inte valeant. Id i statem penuet ex 4 tribus rebus, ex conditione personas i stantis . ex Observationibus quibusdam , quae adhiberi debent, ex estamento, ad quod nodieilli pertinent. Ex conditione personae, quia non omnes eodicillos facere possunt, non magis, quam estamen tum, ut furiosus, L. 4. b. t. Ex se vationibus, quia etsi eodi illi sol inta teis stamenti non desiderent ι tamen desidera nonnullas observationes, de quibus L. iam I. ult iusta. Εκ testament , ad quod codieilli pertinent i quia enim eodicilli pertinent ad testamentum, ideo ius iaconditionem testamenti sequutatur . eoqua
infirmato & eodicilli evanescunt, odi qu in L. b. t. AE L.
242쪽
uer Ad Tit. XXXVI. Lib. VI C. de Codicillis. ues
IN. Alexander A. Mocimo & aliis, Rupto quidem festamento postumi agnitione, coae cillos quoque ad test mentum persinentes non valere, in dubium non penit. Sed cum post ruptum restamentum mirem pupillorum vesrorum Γωras emisisse proponatis, quibus praecedens iudicium confirmavit: praeror nihil contra ius fecit, s notis ametus voluntatem secutus, retictum φestamenio reipublicae friteommissum , ut exeossiciliis relictum, praestandum esse pronunciaetiis. PP. III. Ralend. LI. M
3. 2οι eodicilii ad restamentum perti
et ritator 1 testamentum iure fecit. sed I testamento tacto ; ei filius natus est,
quem neque instituerat, neque exhered verat . idest, uno verbo. quem praeterie xat Leitamento; agnatione huius polluini teli mentum ruptum suisse eo stat. L. 1
S 3. D. do iniusto. rvt. Deinde literas emi 1it. idest codicillos. quibus suum i dieium conismavit, ideu, declaravit serata velle elle omnia, quae in priori testamento scripta erant. & ita decessit . Postumus ab heredibus legitimis fideico missum petit: hi erant pupilli. iidemque filii defaini, qui in potestate tutorum e-run . Tutores negam fideico nil Ium de- heri argumenta hoc: quod si debeatur. non possit deberi, nisi aut ex testamento. ut ex codicillis postea tactiv. Non potest deberi ex testamento, quia id rupium eliis neque sola vaeumate conualescere potuit non potest deberi ex codicillis. quia vis est. ruino testamenta. sianal codicillos non valere. Re ε d praetorem agit ea, Praetor pro uatiavit, fideicommissum deberi. A qua sententia appellatum est ad praefectum praetorio, aut Principem. in hac Ep.
D meae tum pertiuexit quod Imitatur, ibidem. . Ad tesamestum pertiσere. qui/ H. 6. Testimestum iura re tum codieruis pastia factis S recenti testatoris
flumi rumpam r. pellatione eonsulisur mperaim, num mde eommissam dehemur. & num recte praetor pronumiarn Et alti runtur hae ratimnes, quas diximas, cur non videatur deaberi . Respondet imperator: recte prauur 4tiasse praetorem deberi sideicommissum . At ea autem. quae con ta dicebantur, Ita Imperator occurris: fatetur fideicommisissum in proposito ex testamento rura deinberi nodi posse, quia mesa utatunia e nn oluerit testamentum confirmari, sed deineri ex codicillis: Be , cibilare . quod di incitur, hestamento rupta eodicillos etiana ςumps, a cuius obtectionis solutione statimorditur. Nam ruino telum emo, rumpia
tur quiddim codi edit, isd eodie illi ad tostamentum pol i neue . H to a rem, quia codicilli rupis ame venaementisfacti sum . ninn per me ad testamentum rupe m. proinde m Lisse iure constituitur fideicommissam recte diseri. Hic multa ncitan, & inpendenda sum. I. Notandum et' de iure coarci florum. codicillos: t M testa emulis per ei rates vconditionem testimenei sequi. troae 'err neme me M ad. in mentiam. ρον is ps
243쪽
eonsilere, neque ex viribus testamenti pendere. Videndum ell, qui eodie illi ad testamentum pertineant, qui non, & qud sit hoc, pertinere ad testamentum . ita des finiendum est: quoties t tellator testamentum iure factum habet, si per id tempus,
quo telia mentum consistit, eodie illos haheat, quocunque tempore codieilli facti sint, ad te ilamentum pertinent, L. ab intestato, circa st n. v. eod. ut puta codicilli. quos Deit primo, deinde testamentum iure fecit, ad testamentum pertinent, idque sequuntur, etsi testamento nomina tim eonfirmati non sint, uti. O. eod. Papinianuς adiiciebat hanc conditionem, si modo aliquo indicio voluntatis eos rein sator confirmasset, L. ante T. eod. Sed Divi Severus & Antoninus codicillos valere voluerunt, etiamsi nihil aperte de his confirmandis 1 estator ollendisset, dummodo contraria nulla voluntas testatoris ostenderetur, quae sententia g. r. IV. eod. probata est: post quam sententiam receptam ita responsum Papiniani in L L. ante, Sc. interpretabimur, ut videatur testator todiis Cilicis confirmasse novo testamento facto, hoe ipso, quod non aperte repudiavit. E converso si testator primo tella mentum fecit, deinde codie illos, & hi quoque codicilli, quan vis aperte non confirmati testamento, nihilominus valent, &ad testamentum pertinent, ae L. ab inoresato. D. eod. Sed hoc posterius ita accipiendum est, dummodo eodicilli posterius facti, tune facti sint, eum testamen. tum adhuc iure consistat. Quod si tune facti sint, eum iam testamentum ruptum, aut irritum factum esset, codicilli ad te-
samentum non pertine hunt. eoque ne conditionem testamenti sequentur, quae sententia hoc declara ur rescripto. Et mu-rito hi eodicilli ad testamentum prius ruptum non pertinent: quoniam ut dicantur codicilii ad testamentum pertinere , prius est, ut sit aliquod testamentum, ad quod pertineant. idque natura ipsa efficit. Nullum est autem testamentum, quod ante ruptum fuit: intestatus enim definitur is, non tantum qui omnino testamentum non fecit. sed etiam, cuius testamentum, quoa prius secerat, iure restissiunest, Ins. de bereae quae ab intest. Perti- nere t ad testamentum est partem testamenti esse, L. quidam, vers. Nimirum, M. eod. Unde codie illi dicuntur pars esse tella menti, L. ea. v. quemadmodum ιesum. aper.
, Quod i dicuntur codieilli pars testa.
menti esse . hanc vim habet, ut intelligantur eodicilli ad testamentum pertineales
legem & conditionem testamenti sequi. ut si leuamentum valet. codicilli valeant, si testamentum non valet , nee codicilli valeant, L L. ab intestato, d. L. quidam . vers. nimir m, L. 3. I. ult. D.
eod. Ex quo per contrarium intelligimus. si qui sunt codicilli ad restamentum non pertinentes, quales sunt hi, qui teli amento iam ante rupto scripti sunt. hos per se valere, nec conditionem testamenti sequi, quod exemplo huius Ioel evidenter
it. Notandum t est testamentum iure 6 ruptum eodicillis pollea factis, & reeenti
voluntate defuncti non confirmari, quaa- tunvis iusserit rata esse, quae eo testamen into seripta erant . id aperie colligitur ex hoe rescriptot hie enim dicitur. leuamento ita confirmato, ut supra dictum est,
fideiecim mulum quidem deberi, sed non
ex testamento. Et merito dicitur testamentum non confirmari codicillis, aut alia voluntate. Nam testamentum agnatione postumi ruptum eme itur iure, seu iure rum pi debeti pactis & voluntatibus privat tum iuri publico derogari non potest, L. quod boni , ad L. GDid Proinde non potest quod ius ruptum esse iubet. privata voluntate fieri, ut valeat. Non obitat L. qui ex liberis, I. aD. de bou. ροί fee. tab. ubi dicitur: si priori testamento secto posterius ruptum sit, illud convalescere, si testator posteriores tabulas ruperit, ut priores valerent. Item dicitur, testamentum capitis diminutione testatoris irritum factum, recenti voluntate le- statoris confirmari, si is sui iuris factus testamentum valere voluerit. Haec . ut dixi non obstant. Dicta sunt enim de eo testamento non solum quod testator valere voluit, sed etiam a quo impedimentum remotum erat, quod prius restamento obstabat. In hac autem lege agitur de testamento rupto agnatione postumi, qui adhue vivebat. Proinde hoc vitio testamenti maneo te iuri publico privata defuncti voluntate derogari non potest. Et merito hic respondetur, βdeicommissum ex lestamento hoe non deberi. Non obstant verba reseripti huius, cum dicitur, testator. literis supremam voluntatem confirmasse. Haec enim verba ad factum testatoris, non ad ius referenda sunt: testator supremam voluntatem suam codicillis confirmavit, idest, verbis, quia id ratum esse iussiti sed iure non confirmavit, quia non potuit. Hic autem de facto quaerebatur. quod praecesserat, secundum quod imperator respondet.
Hugonis Donelli Comment . in Cod.
244쪽
6 i Ad Tit. XXXVI. Lib. VI. C. de Codicillis sa
ν lli. Notandum t est, quod relictum testamen in . ex testamento non valuit, id
ex codicillis peti posse, qu si relictum eo-dieillis. Et quomodo, quaeret aliquis, exeodicillis deberi notest, quod codicillis relictum non fuit ' Quomodo autem diei potest codicillis relictum. quod in eodieillis nominatim scriptum non est y Respond. Nihil endieillis deberi potest, ouod codi-eillis relictum non est: sed intelligi potest id eodieillis relinqui, non tantum . quod codicillis speciatim ti nominatim relinquitur, sed quod verbis generalibus. eam
speciem . de qua agitur . continentibus relinquitur. quod in ea specie accidit. Nam
cum testator voluit in testamento ea valere, quae scripta erant, voluit etiam ea
praestari. Verbo testamenti omnia conlinentur, quae sunt in testamento, perinde quasi specialiter expressa essent. Et gene raliter definiemus nihil intereste, utrum quid testamento. aut e dicillis aperte ex primatur, ut videatur ibi relictum et an vero relinquatur per reiectionem ad eum locum, ubi id continetur. Exempla sunt in L. ast e toto, de hered. Instit. S in L. Institutio, de eonae Instit. Haee quaestio hodie non est neeessaria i quia ex constitutione lustiniani, ex caussa praeteritionis. institutiones quidem irritae sunt, sed caetera testamento relicta dehentur, & quidem ex testamento rupro, Asintheni. ex eausa suo. de liber praeterit.
Quod si id fit testamento nullis eodie illis
confirmato; multo magis idem admittemus, si recenti iudicio testamentum ruptum confirmavit. Sed non ideo hoc rescriptum inutile est i quoniam potest prius testamentum rumpi ex alia caussa, quam praeteritionis. Denique hoe reseriptum lo-
eum habehit in hae specie: Testator testamentum fecit, quo Oliquid Reipub. deinde aliud testamentum feeit, quo nihil Reipub. relictum est: eonstat posteriori
testamento prius ruptum esse. Deinde &post secundum testamentum filius testatori natus est, qui secun 'o testamento praeteritus erat; ita & secundum testamentum agnatione postumi ruptumtest.
Ad extremum testator codicillos fecit, quibus prius testamentum confirmavit. Si quaeratur, utrum fideicommissum Reipubl. debeatur, quod priori testamento relictum erat ' Necessario ad hoc rescriptum Cran-
fugiendum est . ut dieamus. fidei commissum ut codicillis relictum, & codicillis iure consistentibus, ex codicillis deberi .
Nam ex testamento quanuis confirmato deberi non potest ex constitutione Iusti niani, quia id testamentum ruptum non est ex caussa praeteriticinis; non ideo, quia confirmatum sit recenti voluntate defunctis quia defunctus posteriores tabulas non incidit, ut priores valerent, quo casu priores confirmare posset, L. qui ex tiberis,
I uit, de bon. ρUC. feeuna. ta6 ita solus locus relinquitur codicillis, de qωbus quaeretur. an valeant i R spondebimus ex hoe rescripto & hoc amplius fidei commissum ut iis relictum deberi. Interim i ius ma- 8 net, quod dictum, pertinens ad vim codicillorum; nempe s idem testamenium habeat iure sectum, & praeterea codicillos, ius codicillorum eκ testamento pendere, & rupto testamento rumpi codicillos. At si quis aut nullum testamentum habeat, aut habeat non iure perfectum, codicillos postea factos per seipsos consistere, neque ideo rumpi , quia testamentum prius ruptum fuerit agnatione . Sed hoc dictum, eum filius agnatus est defuncto ante codicillo= factos. Quid i si co- 9 die illis factis filius agnatus iit defuncto,
an hoc casu agnatione pollumi codicilli rumpentur Et placet ne hoc quidem modo codicillos rumpi, quanuis cerium sit rumpi testamenta agnatione postumi, de quo dicetur oportunius ad L. 3. inst.
245쪽
Hugonis Donelli Comment . in Cod
I p. Philippus A. & Philippus C. Asclepiodotae, Hereditatem quidem neque dari, neque adimi coae cillis posse, manifestum es. Verbis tamen precariis per huiusmodi etiam uomi mi iussicii ordi
nationem rura non faciunt irritas voluntates. Unde in cociter te codicillis rogatam esse, ut quibusdam rebus contenta pontonem quam testamento fueras
consecuta, aliis restitueres, falso tibi persuasum est . PP. Idibus Octobr. P regrino S RSmiliano Co .
r. Hereditas codiciuis neque dari. v que adimi ρorest, S Num. Σ. a. Codicillis conditio heredi iustituto adiici nequit. . Conditio insitutioni adiecta eodietuis detrahi non potes. s. Reguia hereditatem codicillis dari non
TEslator mulierem quandam testameniato ex parte heredem in ilituit; & eo- die illis pollea factis, mulierem rogavit, ut quibusdam rebus contenta, portionem hereditatis restitueret Titio . Titius petit ab ea fideicommissum: mulier negat deberi quali inutiliter codicillis relictum:& uti. ur hac ratione, quia hereditas codicillis dari non possit, quae regula est iuris. Ea consulit Imperatorem. Respondet, ordiensa dissolutione dubitationis: hereditas, ait, neque dari codicillis, neque adimi potest, sed ita, si directo hereditas detur. Carterum per codicillum fidei commissum relinqui potest. id eum in proposito tactum
sit: respondeJ errare mulierem, quae Putahat, fideicommissum non deberi. lus autem hae de re constitutum expenden
Ergo regula iuris est, hereditatem icodicillis neque dari, neque adimi posse, ut e h. t. in I. eodietuis, Instit. h. t. Ob
servandum est autem, regulam natam es
se a veteribus Iureconsultis, ut significat Papinianus in L. quod per manus, v. eod. Unde merito dubitatum est, quam recte fuerit ab illis constituta. Nam prima facie videri poteςt iuri de codicillis Constituto adversari. Ut enim intelligimus σπ strine. de eodieiItis. Inst. codicillorum ius simpliciter admissum est, ut valerent, neque distinguitur, quid codicillis relin-
6. Hereditas quando directis, quando pretariis verbis dari intelii satur. 7. Fideicommissum au recte eodisiuis ab intestato relinqui possit, ita tit a herede legitimo praesetur. 8. Si hereditas directo eodiciuis μelicta sis, an sis plane inatilis insitatio. quatur. Cur igitur interpretes iuris here ditatem exceperunt i Et ut intelligeretur id recte factum esse, sedulo ratio reddita est, cur hereditas codicillis dari non pos- sit, de qua ratione commodius dicetur in L. s idem, iusta. Ut autem placuit hereditatem codicillis dari non posse; ita consequens fuit, placere t hereditatem co- a.
dieillis adimi non posset quia qui quibus
institutis, aut substitutis hereditatem adimit, is hereditatem vel sequentibus, vel institutis , vel legitimis dare intelligitur, quod prius prohibebatur. Est & haec ratio. cur hereditas codicillis adimi non postit; quia eius est nolle. qui potest &velle, L. eius, de reg. iur. Cui regulae conveniens est, ut qui non potest nolle in eodicillis hereditatem dare, non possit etiam velle in iis dare. Eadem regula admissa consequens fuit, ut placeret codie illis i conditionem heredi instituto adiici a non posse, quod fieri non posse tradituri n. d. I. codrelitis. IV. eod. L. Δυi. D. eod. ideo autem hoc consequens, quia qui conditionem institutioni adiicit, is indefectum conditionis hereditatem adime re intelligitur. Exempli gratia: testator testamento heredem instituit Titium pure: deinde cndicillis ita cavit: volo Titium ita mihi heredem esse, se navis ex Asia, Se. Dicimus conditionem inutiliter adiectam ,& quam in
246쪽
6s Ad Tit. XXXVI. Lib. VI. C. de Codicillis. 466
& qua nuis navis ex Asia non venerit, nihilominus Titium heredem futurum et quia qui instituit heredem Titium, si navis ex Atia, &e. intelligitur ei adimere heredi.
tatem, si navis ex fissa non venerit. Porro eodicillis hereditas adimi non potest. Haec ratio reddita ext in hae specie, L. Pen. I. uti. D. de eoud. Inst. Qua ratione autem conditio institutioni in codicillis adiici non potest i eadem ratione probandum est, nec t conditionem inlli- tutioni detrahi poste eodicillis. Nam etsi de hae parte nihil nominatim scriptum ι tamen qui institutioni conditionem detrahit, is in defectu conditionis hereditatem dat, quod multo minus codieillis sacere
permitium est. Ut puta testator testamen- . to Titium heredem instituit. si navis ex Alia venerit; deinde codieillis eum pure heredem esse iussit. Dicimus. si navis ex Asia non venerit, eum heredem ricin suturum; quia sub conditione sit institutus: nee ad rem pertinere, quod conditio codicillis detracta est; quoniam hereditas C
s die illis dari non potest. Sed quod i diei
tur hereditatem codicillis dari non possie, ita temperandum est. si directis verbis hereditas detur. Caeterum verbis precariis, seu per fidei commissum, utiliter herediditas
eodicillis relinquitur . quod constituitur hoc rescripto. X in I. radietuis. Inst. eod. Directis verbis i hereditas dari intelligitur, cum ita datur ut hereditas capiatur recte ex testamento defuncti, seu a defuncto, non autem interveniente perscina heredis . Quod contra fit, ubi precariis verbis relinquitur hereditas; tum enim rogatur heres vel testamentarius, vel legitimus, ut hereditatem restituat ei, cui defunctus restitutam vult, ut sic hereditas ab herede recta capiatur . non a desun-cto . cuius generis relictum dieitur fidei commilium, quia committitur fidei heredis, ut restituat. Dicitur relinqui verbis precariis, quia testator precatur & rogat heredem, ut restituat. Haec indieantur in
I pen. uis. Inst. de Greg. reb. per mdeleom. relictis. Et eonstat fideicommissum tecte relinqui codicillis ab herede , quem testator testamento scripsit . Qua species fuit huius rescripti. Dubitatum tetiam eli, an relinqui possit fideicommisesum ab intestato, ut sic fidei commissum praestaretur ab herede legitimo. Dubitatio nata est ex regula iuris, ex qua emeitur: cui nihil darum est a defuncto, ah eo nihil relinqui poste, L. ab eo, ius de Meleom. L. 6. in ρr. de legat. 3. Secundum quam regulam recte admittitur fidei-eommissum relinqui ab herede scripto, Tom. Ixutpote cui testator prius hereditatem dederit . Sed eadem regula erici videtur, ne possit fidei commilium relinqui codicillis ah intestato quoniam hoc praestari non potest, nisi ab herede legitimo. Iis autem testa or non dat hereditatem, sed Iex: ut dicitur, hereditatem inteliati lege obvenire. quia lege sola obvenit. L. Iese obvenire , de verb. Mn. Unde & heredes ab inteitato succedentes dicuntur legitimi heredes. Et adversus hanc dubitationem munimur alia regula, qua traditur, fideicommissum codicillis etiam ab intestato recte relinqui, g. r. Inst. eod. & quodcunque ab intestato relictum erit, id praestabitur ab omnibus legitimis heredibus , ei si post codieillos nati sint, L. 3. L. ab intestato, D. eod. Neque id adversatur superiori regulae . sed magis ea regula confirmatur, Nam & heredibus legitimis intelligitur testator hereditatem dare hoc ipso, quod hereditatem ad eos pervenire patitur, cum esset in eius potella te hereditatem his adimere alios heredes initiis tuendo . Ratio reddita est in L. r. s.
endum, de Dest. 3 Quid i autem si 8hereditas directis vernis codicillis relictasti Puta, aliquis codicillo heres institutus est, qui substitutus, an plane inutilis erit institutio & sublii tutio ' Placet inutilem esse institutionem & l ubstitutionem; sed tamen hereditatem ex fideicommilio peti polle. L. 2. S. tili. v. eod. Et quid interest, dicat aliquis, utrum quis dicat directe relictum non valere. aut valere, si
iure fidei commissi valeti Respond. Differentia exposita est in dicta L. h. in s . Nam directa hereditas si relinquitur, &relictum valet. tota hereditas capitur ab herede: ubi autem relinquitur per fideicommissum, non capitur tota hereditas a
fidei commissario , sed detrahitur prius quarta ex lege Falcidia, seu Senatu leonis sulio Trebelliano. Estque haec species L. Sc.evola, D. ad Trebell. Quod tamen sc aeeipiendum est, si testator codicillos,
quibus hereditas directo data est, voluit nominatim pro codicillis valere. Caeterum s testamentum facere instituit, & se sacere opinatus est, fidei commissum non debebitur, quocunque modo hereditas data
sit, sive directo. sive per fideicommissum ;uia neque ea scriptula , in qua hereditas ala est, ut testamen um valet, quia iure perfecta non est; neque ut qodicillus, quia testator codicillos facere noluit. L. iuud. I. r. v. eod. L. eoberedi, I cum
Iliae, vers. - ita de vast. is puριώ. Quod si hereditas directis verbis inuti liter codicillis data, tamen. iure fidei com-
247쪽
6 Hugonis Donelli Comment. in Cod. 68
missi detenditur i mulio magis ivllo testamento directis verbis inutiliter data . e dem iure defendetur. Nam ii conferantur inter se scripturae, testamentum multo plenior eli & solemnior scriptura, quam codicilli. Si conseratur inter se voluntas defuncti in eadem scriptura, eadem eii Un-luntas defuncti volentis aliquid fieri potimoriem suam, quanquam in testamentis haec voluntas est plenior. Proinde si quis sub Ilituerit filio heredem post quatuorde-eim annos. & si subistitutio tanquam sub- si ii ut in valere non potest, L. verbis, L. in ραριIIari, de vulg. tamen recte existimatur vulgo heredem defuncti ii deiecim misit, teneri labili tuto, uti teneretur, si codieillis sublii tutici facti ellet, ut eli iaL. Maevoia, ad TrebeII. Non enim suh-lli t ut io codicillis facta iure fileieommissi defenditur, quia codicillis facta; sed quia eo dic illi valuerunt . Ergo multo magis idem in tellamento dieendum est , si testator voluit.
Ad L. Cum proponatis. 3. I p. Dioclet. & Maximian. ΑΑ. Hyacintho dc aliis, Cum proponatis pupillorum vestrorum matrem Hvero temporibus ae Hi Iovis voluntatius duos cod illos ordinasse: in dubium non venit id, quod Hiori codicillo inscra erat, per eum in quem postea secreta volumatis suae contulerat, si a prioris tenore discrepat, ae contrariam voluntatem comines,
x. Odieillis pluribas factis diversam
SI quis plures t codicillos fecit, contraia
riam voluntatem continentes, non po-ieit plus una lar plura valere. Sed utri co-dieilli valent in scriptum est, per pOseeri res prioribus derogarum ella ἔ quo significatur soluin polleriores valere, id que respondetur ex regula iuris cerii, in legatis & fidei commissis novissimam volun talem spectari, L. m. I. aeu. de Ieeae. r. L. quod traditam, de cosae S demons. Quid ii divers et antum erunt, non contra it Colligitur ex hoc loco omnes valege, quod etiam verum est. Idque est, quod aliis locis traditur, posse unumquemque plures codicillos facere utiliter, ut omnes Consillani, I. uis. IV. od. L. divi, S. codiciari, D. Hae in quo singulare ius notandum qst in proprium codicillorum . Nam in tellam emis hoc ius et , ut si quis prius testamento facto . deinde aliud tella- me tum faciat, posteriori testamento prius umpatur, I. a. Iust. Pib. mor test. inse. Sed hic consilendum non eli, sed grue-3. Cur at te amentum prius rumpitur
raliter ita definiendum , eodicillos iure
consistentes nunquam rumpi ullo mod ex iis . quibus testamenta rumpuntur, sed
sola aperta contraria voluntate, aut Conseque tui. hoc modo: si codicillus ad testamentum pertineat, ct testamentum ruptum sit. Testamentum t rumpitur duobus mo- ω dis, posteriori tellamento rite facto, & agnatione pollumi sui heredis, qui tellamento praeteritus erat, eit. IV. quib. moctest. inse. Codicilli priores aliis codicillis pollea faciis non rumpuntur, Omnes pariter valent, ut dictu in . Sed etsi eodie illis factis suus heres agnascatur defundio, cum nullam eius heredis mentionem Deerit in codicillis: eodie illi non ideo eis vanescunt. sed relictum debetur ab omni-hus heredibus legitimis, etiam ab ipso filio, qui postea natus ell, si heres patri exsillat, L. 3. as ratestato, T. eod. Hoe tamen ita, nisi testator ecidicillis specialiter unum aliquem ex heredibus ro
248쪽
69 Ad T 1 t. XXX V1. Lib. VI. C. de Codicillis. o
gaverit, ut aliquid praestaret, quo easu is Mus heres tenebitur fideicommisso, & tenebitur tantum pro parte . si id, quod relictum eli, recipiat: si autem non recipiat, nullo modo tenebitur, hoe ιu L. ρen. v. eod. Solum, ut dixi, contraria voluntate tellatoris codicilli tolluntur; quemadmodum & tellatoris voluntate consistebant, ut hic cavetur. Et hoc principaliter; nam per consequentiam hoc evenit in eodicillis. ut si eodicilli ad telia mentum pertinent, pollea rupto testamento, etiam codicilli, qui pars erant testamen
ti, rumpantur, de quo dictum eli ad L. x fr.3 Sed cur t quemadmodum polleriore testamento prius rumpitur; ita posterioribus codicillis non rumpuntur priores Movet quaestionem, quod par ratio in utroque
videtur esse. Ut enim duorum testamentorum par vis eis; sic duorum en dicillorum vis eadem. ln quibus autem eadem
ratio est . in his idem ius statui debet, L. illa d. D. ad L. AquiI. Proinde si posteriore testimento rumpitur prius, quod eandem vim habet: par est, & posterioribus eodicillis priores rumpi, qui eandem vim habent. Respondeo: Si propter testamentum posterius rumperetur prius, esset eadem ratio in scriptura testamenti posterioris, & scriptura posteriorum codicillorum . Nuna autem posteriori testamento non rumpitur prius propter posterius testamentum . seu propter scripturam
posterioris testamenti; sed quia posteriori testamento declaratur prius testamentum esse impersectum: sie autem ius est, ni siquid testamento dest ad heredum institutionem. de quibus testator cogitavit, testamentum sit imperfectum, & hoc ipso inutile, L. si is qui te m. qui te m. Dc. posHaec ratio eessat in codicillis; nam posterioribus quidem eodicillis declaratur aliquid deesse prioribus ad voluntatem de-
Liam, sed non ideo priores codieilli infirmantur. Nam e dieilli natura sua sunt voluntas imperfecta ἔ imo nunquam Plenam voluntatem continent. Noti est enim
plena voluntas, nisi quis conlii tuerit iihi heredem, id est, universi iuris sui succensorem. At eodicillis id fieri non potest. x. θρ. Proinde non ideo priores codicilli infirmamur, et li sint imperfecti. Rursum qinuto, cur t testamentum iure . factum & solemniter, agnatione postumi 'rumpitur: codicillus autem eadem agna tione non rumpitur' Cum plus sit rumpere tella mentum, utpote scripturan iustam & solemnem, quam rumpere coli cillos. scripturam non plenam. & regula iuris facit, ut non debeat, ei, cui quod plus est licet, quoἀ minus est non licere, L. aestu debet, δε rel. iur. Quare cui licet rumpere lestamentum, licet etiam eodie illos rumpere multo magis. Respon- . deo: Et hic diversa ratio est testamen i& eodicillorum . Disterentia autem haec est: Λgnatione postumi praeteriti rumpi
tur testamentum, non Propter agnationem .
solam, sed quia herede alio instituto intestamento hereditas postumo aufertur . Huie autem hereditas auferri non potest, .
nisi exheredatione iuste facta; quoniam heres est vivo patre filius L. in suis, D.
de Iib. V postum. At eodicillis, qui agnationem postumi
antecedunt, non aufertur hereditas postumo postea nato, sed magis ei confirmatur. Nam quae relinquuntur codicillis. ea relinquuntur a legitimis heredibus: proinde testator simul vult legitimos sucis heredes sibi heredes permanere. Quare cum eodieillis hereditas non auferatur, cessat ratio, propter quam praeteritione rumpi debeant . Hoe amplius cum testamento praeteritur postumus , qui postea nascitur, culpa testatoris est, qui potuit eum instituere. In eodicillis si filius heres non instituitur, nulla culpa patris est; auia coridicillis hereditas dari non poteli is quasi
249쪽
Hugonis Donelli Comment . in Cod. a
n L. Non idcirco. q. I p. Dioclet. & Maxim. A A. & CC. Stratonieo. Non idcirco minus, quod intesimo te absente eoaeeillos mater tua feciι:hi , quibus precariis verbis adscripta sunt, relicta capium. Sine die ur
T. Votantas Dia te satorii testamentum
S 1 quod quisque legavit de re. ita ius
eli, ut cautum est lege duodecim ta-hul. verbis, N. de verb. Qu. consequens et , ut quicquid erit testamento, aut eodie illis, aut omni seriptura de suprema voluntate caulum, id totum pendeat ex defuncti voluntate, non alterius cuiusquarnsive heredis . sve legatarii. Unde dictum x eli, voluntatem 1 tellatoris solam tella. facit . mentum facete, L. ex facto. s. rer. D. de her. instit. L. H. in M. de L. t. Stefit, ut quicquid relinquitur, id ab inviis relinqui misi. fi modo is si, cui tellaismenici dederimus aliquid, L. Mendum. de legat. 3. Si invito eo legatum & fidei-eommillam recte relinquitur, multo magis relinquitur eo ignorante, quod hie ca
Ad L. Ne coaecillos. F. I p. Dioclet. 8e Maxim. ΑΑ. & CC. Flaviae. Ne codicillos quidem furentem ροθse facere, cerrissim ruris es. S. -- fur scripium vetus radicillorum patris tui Dis ρrolata, ut Hiquid ex haepeti posite adseverationi tuae, mentis eum compotem fuisse nexantis , fidem adesse probari conmenit. Druum VI, Kalend. Decemor. D melli CC. Cog. .sUM MARIA.
io utrum defunctas faerit Iaser Uod plaeet furiosum t eodie illos niscere non polle, mirum non eli; nam furiosus nihil natura agere potest, in quo animi iudicio sit opus, L. Σ. I. pen. m. h. t. Sed hic consistendum non eli, cum quaeritur, qui codicillos faeere non possint; verum generaliter definitur. neminem codicillos facere posse, qui te- flamentum facere non potest, L. divi. I. ρen L. conseiautur, I. I. D eod. Si quis igitur civis Romanus non sit, puta
sit peregrinus, deportatus; sive quis iu
dieio praeditus non est, ut suriosus, pr digus, mente captus, pupillus; sive quis fari & scribere non possit, ut mutus &surdus; sive quis in bonis iure nihil habet, ut filiusfamilias & servus; sive quis iussus eli esse intestabilis, ut qui ob carmen famosum damnatus est, is codicillos facere non poleti, quia nec potest testamentum facere: de quibus generibus dictum est suo loco, scilicet titulo. qai te- m. fac. pus. Huc perlinet Titulus Inia mirationam, quib. non es Permissium fac sam. Hic
250쪽
4 3 Ad Tit. XXXVI. Lib. VI . de Codicillis.
, Hic notandum est, 1 qui aliquid petit exeodie illis, cui obiicitur, defunctum furiosum suille, si contendat fuisse defunctum
sanae mentis, tum id probare non debere, sed heredem, qui sanae mentis ivilis neget. Hoc prima ratione videtur repugnare regulis iuris de probationibus quarum prima est: ei qui dicit, incumbere probationem, non ei, qui neget, L. 1. dotro aliou. rellera certior, semper actorem in eo, quod intendit, probare debere. non reuae, qui negat. L. verius. v de probat L. actor. supra , de probation. Atqui in specie propolita qui ex eo petit, actor eli, heres unde petit, reus est. Sed nihil hie dicitur iis perioribus regulis contrarium. Volumus enim etiam actorem probare debere defunctum fuisse compotem mentis, sed satis probat talem fuisse, hoc ipso, quod probat, aliquando eum fuisse mentis compotem: probat autem id natura ipsa, nam lunc saltem, cum natus est, non fuit furiosus, non insanus. Ex quo necessitate consequentiae sequitur sem-ser illum talem fui illa deinceps, nisi aha
lenata mente esse coeperit, aut coeperit furere . Hoc autem actor nunquam dice τquia eontra se dieeret. Id igitur reus si dieit, prohare dehet iam se eundum superiores regulas; primo, quia dicit; deinde. quia in eo exceptione utitur: semper reus in exteri in ne actor eli, quia in exceptione dicit & affirmat, quod neces e sit ad defensiionem suam, in exceptronibus, de ρrobat. Huc recte referetur L. βυε
Ad L. Sise. 6. I p. Dioclet. & Maximian. A A. & CC. Demostent. X e initio, quae fuerat rassiculis relisurus generaliter, sit oe novissime
relicta servari mandaverit: eonfirmatione munitus, nullam rusum gerere δε
licitudinem potes. Dat. III. Idus Decemb. N. meaeae CC. CossSUMMARIUM.
f. Cossietui suomoda testameasto erasi Quod codicillis testamento eonfirma
tis relictum est. exeepta hereditate, citra controversiam debetur. Conina firmamur autem t testamento codieilli, aut in futurum, aut in praeteritum. In fuisturum . cum quill res amen o prius faet . mandav ea larvari, quae postea eodicillis relicturus est. ln praeteritum, cum prius facto eodicillo, postea testamentum facit. quo indieat ea, quae novisti me reliquit, idest, novissime scripta, sive postrema coisdieillorum verba servari, quae verba sunt huius legis i congruit L. eou iuntur, iapr. v. h. t. Quid si testamento eodicilli nominatim confirmati non sint i Placet ni-meutar in praeteritam is in futurum.
hi inminus valere, tanquam ad testamen tum pertinentes, sive prius facti sint, si vaposterius, L. 3. I .D. L. ab intestato. v. eod. Quid igitur hie opus suit adiice re de codicillia testamenici confirmatis Resp. Λpparet de codicillis tet amenta confirmatis respontum esse hoc reseripto. quia de illis contulebatur. Respondetur autem per amplificationem ad hane senis lentiam: codicilli etiam nominatim in teis stamento non confirmati perso valent. Proin inde ii tellamento confirmati sint : sine
ea ulla dubitabis, an illi valeant, & au illis telictum debeatur.