장음표시 사용
311쪽
Hugonis Donelli Comment. in Cod.
Ad L. Qui fideicommissariam . 8.
ut Meleommifariam Iibertatem meruit, leputa, seu fideicommissa aisfuncto fibi data suo iure persequitur, PP. XV. Kal. Iun. Fusio H. MDextro CossSUMMARIUM.ν, Fideiromm am, aut legatam, a relinqui post ei femo . qui eodem testamento manumissus es per
R Zgula iuris est, heredi a seipso le
gati, aut fidei committi non posse, L. Iegatam, I. I. de Iegat. i. Item haec regula nota est, servo proprio aut servo heredis sne libertate legari non posse. c. ptisae si coniunctim, L. si miuor, de legat. t. Nempe quia hoc modo heredi a seipso relinqueretur. Nam ab ipso legatum praestandum esse eertum est, sed& ei legatum per servum aequiri constat. Quod si libertate servo data, servo aliquid relinquitur, squidem ei pure libertas data est, & libertas & legatam valet. quia hoe modo non servo legatur, sed liberto, L. quaesitum, I. t. de legat. 3. Sed si liber . tas ei datur sub eonditione, quae exsistere non potest, nisi per aditam hereditatem,
stultra ei legarum, aut fidei commissum re linquitur, dieta L. quaesitam. Et ratio est ex eadem regula superiori, quia eum hielegatum servo datum primum sit, eius legati dies flatim cedit a morte testatoris, L. alica, I. in novismo ius de ead. tou. At libertas sub conditione data non exsi- sit, nili adita hereditate: ita fit, ut adita hereditate, reperiatur aliquod tempus intermedium, quo tempore hic servus sit heredis servus: ut se verum sit, servo heredis legatum datum esse, atque ita heredia teipso legatum esse.
x Hinc quaesitum est, i an fidei eommissum, aut legatum relinqui possit es laevo . qui eodem tellamento manumissus est per
fideicommissum, seu quem heres est ro fideicommissum , seu quem λereses rogatas manumittere. gatus manumittere t Dubitationis caussa haec est, quia qui per fideicommissum manumittitur, videtur sub conditione manumitti, quae non exsistit, nisi poli aditam hereditatem, nam manumittitur, si heres eum manumittat. Libertatem enim ab herede accipit, I sis. Iustis. de sing. reb. ρεν fideicommisC. Porro heres non potest manumittere, M si adita hereditate, si servum testatoris fuisse proponas. Sed placuit ab eo, qui fideicommissam hereditatem pure accepisset, utiliter legari & utiliter fideicommitti, ut manumisso legati& fideicommisti conditio competat, ut
hie traditur & pluribus in L. s quis femvo, de legat. x. Non obstat, quod uicitur, in fideicommissaria libertate conditionem inesse. Nam conditio iuris est . quae sua sponte ineli, non a testamento. Λdiicitur: Conditiones huiusmodi non redis dunt supremam voluntatem conditionalem, L. eouditiones extrinsecus, de eoucae demonst. Et ideo tametsi non competit iure libertas, nisi ei, qui manumissus est ab herede; tamen fidei commissi dies sta-xim cedit, non minus, quam legati servo relie i. Ita simpliciter verum est, eo tem pore legatum & fidei commissum relinquimanumisso, non servo, etiamsi heres manumittat itatim, tamen pro manumisso servus habendus est, in quo manumittendo heres moram fecit. Haec est sentenii a L. F quis fervo, de legat. v.
312쪽
ssν Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fideicommissis. sys
in L. Ab eo. 9.IN. Gordianus A. Paulinae. Ab eo, qui neque legatum, neque Ideicommissum, neque heredi atem, . vel mortis causa donationem accepit, nihil per Meicommissum, relinqui ρ res. PP. A I II. GL Octobr. Pio , Pontiano CossSUMMARIA.
. Suae halus legis fenteutiae. α. A quibus sideicommissam, aut legatum retinqui possit, a quibus nos. DUae sententiae hie statuuntur verbis contrariae de his, a quihus fidei commissum, aut legatum relinqui possit, aut x non. Sunt i autem haer cui testator nihil in morte dedit, ab eo nihil relinquere potest, eui autem dedit, ab omni eo utiliter relinquit. Prior expressa est L. r. I uis. de legat. 3. Pollerior hoc ex loco intelligitur. Sed datum hic plenius accipiendum ell, non tantum, quod tellamento pleno & aperto in aliquem contulit, sed& quod morte defuncti ad eum pervenit, dum ei a desuncto non adimitur, & ideo plenior definitio huius rei est concipienda, ut concepta est L. I. I. selendum, R. de ιegar. 3. Ab omni hns t fidei commissum relinqui potest, ad quos morte defuncti aliquid pervenit, dum vel ei datur, vel quod a defuncto accipi poterat, non adimitur. Ergo sunt duo genera eorum, a quibus fidei eommissum relinqui poterat. Primum eorum, quibus ita defunctus quid dedit, ut ad eos morte defuncti, seu suprema voluntate defuncti perveniret . in hoc numero sunt heredes a defuncto instituti, vel subistituti. Iegatarii, fidei commissarii, debitor defuncti, a quo desunctus fideicommissum reliquit. Item hi, qui
Ab heredibus institutis, aut substitutis Iegari pol se certum est, ut quibus a le- statore datur hereditas. At a legatario &fideicommissario fidei commisIum quoque relinqui posse constat, Inst. de sing. reb. per fideicom. in ρr. idque ob eandem caussam, quia his legatum, aut fidei commissum datur & a debitore defuncti fideicommissum relinqui poteth, quatenus debet, L. si pecunia, de legat. r. quoniam cum defunctus a debitore fidei commilitum
3. Se itio huius rescripti multis mois
dis fama videri Eotest; is quare non sit,
relinquit, prius ei liberationem legare intelligitur, dicta c. se pecunia. Legatorum loco sunt hi, quibus mortis caussa donavit defunctus, his enim in donatione caussa mortis , vivus viventi donat. L. inter, D. de donat. ea . mori. Sed tamen ita donat, ut donatio non niti morte confirmetur, non magis, quam legatum, quia tamdiu donator donationem revocare poteli, L. non videtur. L. aonatus. I. donati , D. de mortis ea a riuatio . Inde dictum donationes mortis caussa legatis comparari, L. ilud, TI. de more. ravis donatio. Ob hanc caussam etiam ab eo, cui moriis caussa donatum est, fideicommissum relinqui poteli, ut a legatariis, L. cum pater, S. I. de legat. h. In eodem numero sunt donationes inter virum & uxorem : nam hae non revocatae morte donantis confirmantur . ut donationes mortis caussa. L. eum hie eas, et . de donat. inter vir. is uxor. L. ult. inst. eodem tit. ob id etiam placuit, unum ex coniugibus, qui alteri coniugi donavit . fidei commissum, ab eo cui donavit, relinquere posse, L. in donationibus, ins ad legem Fateid. dicta L. eum hie status. f. t. in su. D. de δε-
Asterum genus eorum, a quibus fideicommissum relinqui pote ii ex superiori definitione, est eorum, quibus tes ator re vera nihil dedit iudicio suo, sed solum videtur dedisse, quia non ademit, quod poterat adimere. In hoc numero sunt heredes legitimi desuncti: heredes legitimi impuberis, qui est in defuncti potet late . Item hi, qui mortis caussa capiunt ex lestamento de iuncti. Postremo hi, ad quos legata. aut hereditatis aliis datae emoliv P p x iacis
313쪽
ue s Hugonis Donelli Comment . in Cod. 6o o
mentum pertinet. Primo, ab omnibus, ad dat, patri, aut domino nihil debetur. Si uos defuncti hereditas aut honorum pon legatarius decedat vivo tellatore , lega-essio perventura est, fidei commissum re- tum ad heredes legatarii non pertinet, sed linqui potest, L. 3. g. sciendum, D. de ideo defunctus servo, aut filiolamilias le- Iegat. 3. L. si fundum, I. uo. egat. 3. 8ando videtur dedisse patri, aut domino, Et tamen defunctus hereditatem hie non hoc ipso, quod legatum servo, vel filio- dat, nam hereditas a lege datur, unde & familias vivus non ademit: eademque h legitima hereditas appellatur, L. Iege ob- redis & legatarii ratio est. venire, N. de νeri. Qui . Sed teliator His cognitis, multis i modis definitio 3 his hereditatem adimere potuit . alios be- huius rescripti falsa esse videtur. Nam redes instituendo. Proinde, si alios non I. falsum esse dixeris in debitore desun- instituit, hoc ipso videtur legitimis here- cti, a quo defunctus fidei commissum redibus hereditatem dedisse, quia non ade- linquit, cum ei prius nihil aperte dedemit, dicta L. 3. g. sciendum, de Iegat. 3. rit. Sed supra responsum est. Nam hoc Eadem ratione pater impuberis, quem in ipso, quod fideicommilium relictum di-Potestate habet, fidei commissum relinque- citur, prius liberatio ei relinqui intelligire poteli ab heredibus legitimis impube- tur. Il. Videri poteli elle falsa in donaris, quia fuit in potestate patris alios he- tioni hut inter virum & uxorem. Nam haeredes filio substituendo, legitimis eius he- hae definitione comprehensae non sunt , redibus hereditatem adimere, L. st fun- & tamen qui donavit uxori, ab uxore dum ersdeicom. I. sis. de legat. I. Ab fideicommissium relinquere potest. Sed &his etiam . qui mortis caussa capiunt ex de hoc supra respontum est. Nam huiustellamento, fidei commissum relinqui po- modi donationes ipecies quaedam sunt dotest. Verbi gratia: Stichus liber esse ius- nationis cauila mortis. lil. Falsa esse uisus est, si io. Titio daret. Haee io. a Ti- detur in heredibus legitimis, a quibus filio fideicommitti possunt. L. quidam, de deicommillum relinqui potest, & tamen legat. I. Et tamen haec io. non dantur defunctus his hereditatem non dat, sed Titio a defuncto, quoniam haec io. Ti. lex. Respondeo: & lex & defunctus. Lextius ex testamento petere non potest, L. recta, vel proprie: defunctus hoe ipso, se quis ob conditio, D. si quis mauu- quia non adimit his hereditatem , quam mus eau . te m. Sed tamen mortis de- adimere potuit. Sed praecipue & certe vi functi caussa capiuntur; ideo defunctus vi- detur falsa esse in his, qui caussa mortis
detur quodammodo ea dedisse, quia con- capiunt, cuiusmodi sunt hi, quibus im-ditionem detrahendo, aut manumissionem plendae conditionis caussa aliquid datum revocando potuit perficere, ne illa io ad eit, vel ab herede, vel legatario, vel ma- Titium pervenirent, unde dicuntur mor- numisso. Nam ab his fideicommissum retis defuncti caulla capi. quia capiuntur per linqui posse constat, & tamen neque he- accessionem mortis eius, L. mortis caussa reditatem, neque legatum, neque fidei- eapimus, D. de mortis caussa donatio. commistum, neque mortis caussa dona-bli, ad quos hereditatis, aut legati aliis tionem a defuncto accipiunt, ut expres relicti emolumentum pertinet, sunt lega- sum est in L. mortis ea D evimus, v. tarii, gominus, aut pater, aut heres. N m de mortis ea . dosat. cum servo legatum est, per servum do- Dicendum est, eum, qui mortis caussa mino acquiritur: cum legatum filiosa mi- 'uid accepit, proprie nihil eorum, quaelias. per filium patri aequiritur, I. r. X suprascripta sunt, accepisse, secundum 1. Iustit. per quas persuas, L. placet, quam proprietatem verbi scriptum est in D de aequirend. bereae Sed & quod le- dicta L. mortis eoas. cap. Abusive autem gaiario quassinum est, id eo mortuo ad he- & improprie, quod per mortui defuncti redem eius pertinet. Proinde si quid se occasionem capitur, dici potest a desun-vo legatum sit, aut filiolamilias, placuit a cto capi, quasi defunctus videatur dedin domino & patre fidei commissum relinqui se, quod non ademit, cum Posset adime- posse, L. cum Uiusfamilias it . de Iegat. re. Postremo videri poterit etiam falsa r. Placuit item ab herede heredis, aut definitio in patre, domino, & herede i legatarii non minus fidei commissum relin- gatarii, utpote quibus nihil omnino de- qui possie, L. s I. ult. de legat. 3. Λt- functus dedit, neque vivus, neque mo- qui tellator iudicio suo neque domino , tiens. Sed dieendum est defunctum nihil neque patri, neque heredi legatarii quic- his dedisse recta, sed revera dedisse perquam debet, L. qui liberis. I. ult. de interpositam legatarii personam, quia pervulg. Argumentatio est verissima, quia si legatarium legatum ad istos pervenit, ar- filius, aut servus vivo testatore dece- gum. L. L. in M. S L. Σ. de ber. ρe- ιν. Ad L.
314쪽
εo1 Ad Tit. XLII. Lib. VI C. de Fideicommissis. 6oa
in L. Verbum, Volo. IO. Idem A. Firmo
Verbum, Volo, licet desit: tamen quia addisum perfectum sensum s est , pro adlam habendum est. III. Idus Decemb. Gordiano A. N ADtua.
r. Voluntas siue scripto, S seristium x. Testator an 'tina S perfecta ora- sine voluntate, nihil profat ad tioue seribere, MI nuncupare δε- hereditatem , legatum aut Mei- beat. eommsum relinqvienda. Nihil ad rem pertinet defunctum ali- quasi minus scriptum fuerit, plus nuncu- quid alicui dare voluisse, ut Iega- patum, ut ibidem, in L L. qtisties, ad tum, aut fideicommissum debeatur, nisi lieitur. Id quale sit, explicatur in a. L. han etiam voluntatem testamento. vel quaties, lis L. r. I. si ex fusis, de B I codicillis scripserit, aut nuneup,rit, ut i reae iustit. idem in fideicommisso, quale neque voluntas sine scripto, neque seriis sit, hic traditur. Secundum hanc senten-ptum sine voluntate quidquam profietat tiam huiusmodi fideicommissum valet, Gad hereditatem, legatum, aut fideleom- tio fundum raseulanum dari. etiam non missum relinquenda. L. quoties. de be- adiecit defunctus, volo, ut plena oratio reae inst. Quod tamen desideratur, ut teis fideicommisti emceretur, tamen valebit. stator voluntatem suam scribat, vel nunia idem dicendum est. etsi testator tantum cupet verbis, non sic aecipiendum est . ita dixerit: Titio fundum Tusculanam, Sc. 1 ut debeat scribere t vel nuncupare plena quia satis intelliguntur haec verba ex prae & perfecta oratione, sed si quid ieripse- eedentibus, do, lego, vel dara volo, Sc. rit aut dictaverit, eκ quo intelligi possit, Ad hane sententiam pertinet L. si anus, quid voluerit. voluntas eius servabitur, δερ. de sesam. ubi dictum.
Ad L. Quoties ab . II. Idem A. Papyrian O. aeuoties ab omnibus, qui aΓienatione facta ad fideicommissi petitionem aspirare possum. ven ilia telebratur, aut quibusdam vendentibus alii consem ferint: eontraria auctorum e velit nequaquam potes. PP II. Kalend. I
nuar. Gordiano A. II. N Pompeiano G .sUM MARIA.
I. Probibitio alienationis fundi, veI 3. AIienatio lis venditio rerum distrahi heredisatis , vel Iegati quando prohibitarum, quando due quibus valeat. casibus rata iis, nee revocari pos2. AEleuationis poena. st, is num. 4.x T Rohibitio t alienationis fundi, vel he- rum personarum causs , quibus consultum L reditati si vel legati tune valet. cum voluit, L. Miussam. I. Hυi, de legat. r. testator nominatim vetuit alienari certa- id fit, cum vetat alienari, & adiecit, ut
315쪽
fundus ad certas personas perveniat: veluti . cum fundum vetat alienari, ut in sa- milia maneat. Idem fit, cum testator quibusdam personis permittit vendere. & extra has personas alienari vetat: veluti cumfundum libertis tesat & vetat extra familiam libertorum alienari, aut cum tribus legat, Primo, Secundo, & Tertio, & vetat ne quis partem suam vendat, nisi collegat aliis. Exempla sunt in L. unum. I. sed etsi vers. quod si talia. L. eum pater, g. Iibertis, de Iegat. L. Alienatione ita prohibita, rem contra praeceptum te 2 statoris alienare non licet. Alienationis toena haec est, ut revocetur alienatio abis, quorum caussa alienatio prohibita est. Perinde est enim , quasi te itator his personis fidei commissum dedi flet, si res vetita alienari alienata esset, secus quam testator prohibuisset . Proinde re alienata hae omnes personae ad fidei commissi persecutionem vocantur. Et si sint plures gradus earum personarum, hi vocati intelliguntur, qui sunt primi gradus, d. L.
Sed eum haec persecutio & revoeatio rei alienatae conlii tuta sit eorum tantum s gratia, quibus testator consultum voluit: tevenit interdum, ut quanuis res alienari prohibita alienetur, tamen venditio & alienatio rata sit, nec possit revocari, quod hoe rescripto declaratur. Id autem conis tingit duobus casibus hic comprehensis. Unus est, si omnes, qui facta alienatione vocabantur ad Persecutionem fideicommissi, rem vendiderunt: utputa prohibitus est heres fundum alienare extra fami-
Iiam, & alienavit; omnibus, q*i sunt ex familia, fideicommissi persecutio competit. Dicimus, si hi omnes fundum vendiderint, venditionem revocari non posse .
Cuius sententiae ratio haec est: quoniam si quis ex his venditoribus potest rem venditam revoeare fideleommissi iure, necesse est, ut aut Partem a se venditam, aut Partem caeterorum revocare non possit,
quia vendidit, & si alius eam partem evi-
cisset, is, qui vendidit, de evictione teneretur. L. ex empto, de actio.. e t.
Ergo si ipse eam partem vindicet, ut evincat: multo magis exceptione removebitur, L. vindicantem, de eva Iton. Nam si emptori re evicta ultro actio datur adversus venditorem; multo magis venditore rem evincente, dabitur emptori adversus evictionem exceptio. Cui enim damus actionem, ei multo magis exceptionem quis competere dixerit, L. invitus, 3. I. de regula iuris. Partem caeterorum, quibus fidei eommissi persecutio competebat, revocare non posse, tametsi partem caeterorum non vendidit. Nam in hoc genere
fideleommissi hi solum ad fidei eommissi
persecutionem invitamur, qui iudicio defuncti paruerunt, idest, qui & ipsi partem
suam non alienarunt. lndignus est enim iudicio defuncti, qui contra iudicium defuncti facit. dicta L. eam pater, I. tibertis , de Iegat. 2.
Alter i casus est, si hi, qui ad fideicom-
missi persecutionem invitabantur, non vendiderunt quidem, sed venditori consenserunt i ut si heres prohibitus sit fundum alienare extra familiam, & ipse vendat familia tota consentiente: aut si trihus legatus sit fundus, & singuli prohibiti vendere, nisi collegatariis; unus autem suam
partem vendat caeteris consentientibus :qui consenserunt fidei eommissi perseeutionem non habent, aut certe exceptio
ne pacti ab emptore repelluntur. Exceptio est sumpta ex edicto praetoris de pactis, quo praetor pollicetur se pacta servaturum. Unde sumptae sunt hae regulae: Licere unicuique suo iuri renuntiare. Item, licere unicuique futuri iuris persecutionem & praesentis deteriorem pacto constituere, L. pactum, D. de stas. L. Penuis. f r. de tactis. Item illud: Remittentibus actiones suas non dari regrensum, L. quaeritur, I. si v aeditor, D. de aedilit. edict. Haee enim sunt consequentia edicto, servari pacta
Hugonis Donelli Comment . in Cod.
316쪽
soue Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fideicommissis. 6o6M L. Pos mortem, I 2.
n. Philippus A. & Philippus C. Rufino.
Post mortem suam rogatam restituere hereditatem, defunissi iudicio, Nantequam fati munus impleat, posse satisfacere, idest, restituere hereditatem quarta starte vel retenta, vel omissa, si voluerit, explorati iuris es. PP.M. Octob. Peregrino re ΑΕmiliam CossSUMMARIA.
r. Mulier heres instituta, is pos momtem suam hereditatem restri aere Titio rogata, s viva. detracta quarta ex Senatusconsulto, fideicommissam restituere vetit, au
ΗΚres mulier instituta est, rogataque
est restituere hereditatem pol m ris 3 tem suam Titio. Viva mulier i fideicommisium rellituere vult, detracta quarta ex senatusconsulto, quaeritur. an possit non quaeritur de voluntate Titii, nam constat volenti restitui polle, sed quaeritur, an
possit restitui invito. quasi id si ex v luntate & iudicio defuncti. Quid dubitationem faciat, mox dicemus. Hic respondetur, etiam ante mortem mulierem fidei-eommissum restituere posse ex senatuscciri
sulto. & quidem ita, ut iudieio defuncti
latisfaciat. Huic sententiae videtur refragari certa ratio iuris civilis nominatim.& praeterea L. sed S si alio. 9. I. uis. L. sed etsi ante seq. ad Treb. Quae ratio adversetur huic sententiae, ut intelligatur. sciendum est, hoc fideicommissum. post mortem tuam restituas, esse condia tionale . Nam i his verba, post mortem tuam, valent, poliquam mortua fueris. Haec adiectio habet diem ineertum. Dies incertus in teli amentis conditionem facit. Itaque perinde hoc fideiccim missum accipitur, quali ita dictum esset: Restituas. si morina fuerir. nempe per heredes tunsi L. Hes. de condit. S demonstr. Ideo diserte scriptum est in . quaodo dies IV. ceae hoc genus fidei commissi esse eonditionale ; & si Titius fidei commissarius vivente herede decedat, neque fidei commissario, neque eius heredibus quicquam deberi .iHoc posito consequens est, hoc fidei commissum ante mortem heredis relli tui non posse hae ratione; Quod non Verba, post mortem tuam, quid Agnificent. 3. Natara non es solutio, nisi eius, quod debetur. . Restitutio Adeicommissi aure mortem heredιs in quibas caussis atiis no
debetur, solvi non potest, quia i natura 3
non est solutio, nisi eius, quod debetur,tit. Institui. quib. mod. tou. obl. in pr. Quod autem sub conditione debetur, id pendente conditione non debetur L. cedere viem, de verb. IV. Ergo pendente conditione solvi non potest. lam vero
hoe fideiecim missum, pos mortem tuam restituis, habet conditionem, si morae ris. Ergo nte mortem restitui & solvi non potest. L. sed etsi, 9, L. seq. ad TreώeII. D. serte scribitur, fidei commissum conditionale pendente conditione restitui non posse, & si forte volente fidei comis miliario restitutum sit, actiones in s deicommissarium non transire, quia non sit restitutum, ut testator voluit. Respondeo primo ad rationem, quam initio posuimus: fatemur quod sub conditione d betur, quemadmodum pendente conditio. ne non debetur, ita nec pendente conditione solvi posse. idque non tantum incertis obligationibus admittimus ex lupe riore ratione, sed in fideicommisso, ex dicta L. 9. I. uis. D. ad TrebelI. Sed hoe diei mus: Fidei commissum hoc pomortem heres restituar. hactenus ei e conditionale, quatenus heres vivus fidele om- missum non restituit: quod si volet relli- tuere. non eli fidei commisium conditionale ex voluntate & iudicio defuncti, qui voluit Iieere heredi etiam ante mortem suam restituere. Id probatur liquido e κverbis huius rescripti, ubi dicitur, heres
ante mortem fileicommissum restituens,
satisfacere iudicio defuncti, id ell, volun-
317쪽
6or Hugonis Donelli Comment . in Cod. 6os
lati. ergo testator volebat fidei commissum id etiam ante mortem restitui polle. Idem probatur apertius ex L. patrem, D. quae an fraudem credit. Ubi in hac ipsa specie respondetur, heredem, qui an se mortem suam fidei commissum rellituit, plenam fidem & debitam pietatem relli tutioniς sequi. Ergo fides heredis erat, ut si
vellet, ante mortem restitueret: ergo ante
mortem si rellituit, pie facit, satisfaciens voluntati defuncti. Sie fit, ut dum heres
ultro fideicommissum hoc restituere vult, intelligatur fideicommissum ex voluntate defuncti purum esse, non conditionale . idque ex genere conditionis facile intelligitur. Nam cum tellator voluit heredem non rellituere, nisi poli mortem suam, apparet conditionem adiecit Ie heredis cauiasa, ut vivus hereditate frueretur: sed hac conditione, ut non invitus vellet : nam invito beneficium non datur, L. invito, de ret. iur. Proinde, ii voluit hereditatis commodo frui, testator hoc animo es , ut velit illi licere rei lituere hereditatem
fideicommissatio, cui post contuitum vo-
Εκ his responsum ad L. 3. I. uis. L. seq. v. ad Trebeltiau. Falemur enim, ut supra dictum, fidei commilium sub conditione relictum, pendente conditione reis si tui non posse. Sed iam dixi. fideicommiIIum, de quo agitur, non elle conditionale, ubi heres ante mortem vult restituere fideicommissum. Hinc consequens est fidei commisto ante mortem heredis restituto, omnia loeum habere, quae haberent, si post mortem restitutum esset ex
Senatusconsulto. Primum cum ante mortem heres rei tituerit fideicommilium, quartam detrahere poterit, si volet: quod hic scriptum est, & tamen non pote it, nisi ex Senatusconsulto detrahi. g. sed quia hered. Institui. de fideicommis. hered. Eadem raticine & relli tuta hereditate trantibunt actiones in fidei commiliarium , Proptere quod rellituitur hereditas, ut sellator voluit, quod quotiescunque fit, transeunt actiones, ex L L. sed eis s. ad Trebeu. Rei litui autem fidei commillum ex voluntate testatoris, etiam ante mortem supra ostendimus. Et probat hoc rescriptum, &d. L. Patrem, D. quae in fraud. credit. Quod tamen dicitur in hae speete, fideicommisium ante mortem heredis relii tui, sic accipiendum est: nisi rellitutio noceat aut fidei commissario, aut aliis, quibus te-ltator eodem fideicommisso consultum via luit. Fidei commissario nocet restitutio, ii is ante mortem heredis sit in patris potestate. Nam si tunc fideicommissum restituitur . non filio acquiritur relli tutum, sed
patri per filium. Proinde placet hoe casa
exspectandam esse mortem heredis, quia .
fieri possit, ut interim filius sui iuris efficiatur, atque legatum tibi acquirat, non patri. Aut certe esse expectandum, donee filius liberetur patris pote1tate ante
mortem heredis . L. Miussam. I. dιυι. I. v. de Iegat. I. Relli tutio fidei commissi t ante mortem heredis, nocet aliis in his caussis tribus, si heres rogatus sit fundum rellis uere pluribus, puta Primo, Seeundo & Tertio, & vivus partem rei li- luxi Primo. deinde Primus vivo herede decedat. Nam hoc modo futurum est, ut restitutio huius partis noceat eius collegatariis, quia si fidei commissum reliriueis retur poli mortem heredis, totus fundus pertineret ad duos reliquos collegatarios.& pars defieientis illis accresceret. Proinde placet hoc casu idem iuris statuendum esse, nec liberari heredes heredis, nisi s .lidum fundum reliquis duobus collegalariis superllitibus reiiituant. Nocet praeter ea relli tutio aliis in hac specie; cum heres rogatus eli post mortem suam relli- tuere fideleommissum ei ex filiis, cui volet, & vivus unum ex filiis eligat, cui restituit. Noeet haec rellitutio aliis, quia si
mors heredis exspectaretur, aut illud tem-Pus, cum heres moreretur, fortasse vel heres, vel heredes eius alium ex filiis eligerent. Proinde recte quoque hoc casu plaeuit electionem ante moriem non e stingui, L. cum ρater, g. bereditatem Sa sitio. D. de legat. 1. Poliremo restitutio aperte nocet aliis in hac specie, cum heres rogatus eli, fideicommissum poli mortem suam rei lituere Primo, & si Primus vivo herede decederet. rogatus etire itituere idem Sempronio. Hic, inquam, aperte nocet restitutio Sempronio, si heres restituat fideicommissum ante mortem
Primo, & Primus vivo decedat herede. Nam ex conditione subiti tutionis fidei commissum ad Sempronium pertineret deinde post mortem heredis . Quapropter recte hic quoque est responsum, si heres restituat tidei commissum Primo ante mortem,& Primus decedat vivo herede eredem fidei commisso non liberari, L. uxorem, I. Seium, de legat. 3.
318쪽
6o; Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fideicommissis. 6 Io
Ad L. Geties. I 3. Lirim A. & C. Sempronio. guoties principali loco heres institutus legatoris successit: legata, seu I-ἀ commisia a sub imo data pom iure non possum. PP. VIII. Kalend.
x. Legata a substituto relicta an δε-
TEstaior Primum heredem instituit,& ab eo ita legavit, Peto a te Friamo , ut faudum Tusculanum Titio restituas. Primo Secundum substituit, hoc modo : Si Primus heres nou erit, δε- eundus esto , & a Secundo ita legavit: Rogo te Serande, vii Icio. Semyronrct des. Primus heres exstitit, quo factum est . ut excluderetur Secundus. itemque substitutus, L. ρost aritam. jura, de impuber. 1 S atiis obstitui. Quaesitum est, t an te gata a iubili tuto relicta debeantur' Hiescriptum est non deberi, & constat non deberi a substituto, quem hereditate exine lusum esse dicimus. Nam cui testamento nihil datum est, ab eo nihil relinqui posse constat, L. as eo, fur. h. e. , Sed quaeritur, t an institutus, qui hereditatem totam obtinet, haec legata ex iudicio defuncti debeat praeliare Movet Tom. IX. Α R I A. 2. Institutus, qui hereditatem defuncti
totam obtinet, ara Iegata eae iud
eio defuncti praestare debeat. dubitationem ius eonstitutum de substi. tuto . Nam quoties condito testamento quidam sunt insist uti, quidam substituti, placet deficientibus institutis legata ab his relicta, a substituto praestanda esse, L. Iicet, de legat. x. Idem e converto dici debuisse videtur, ut legata a substituto retusta etiam ah instituto praestanda lint. Adversus quam dubitationem hoc rescripto cavetur in totum, legata a substitui orelicta non deberi, ut intelligamus neque a substituto deberi, qui nihil accepit, neque ab instituto, a quo relicta non sunt. Differentiae ratio est, quia subiti tutus subinstituitur in locum primi heredis: quo fit, ut non solum in ius. seu commoda, sed etiam in incommoda succedat . institutus autem non labili tuitur in alterius locum. ut proinde ex persona alterius nihil praestare debegi.
319쪽
oii Hugonis Donelli Comment. in Cod.
Ab L. Gm, quam . I 4. I p. Valerianus di Gallienus ΑΑ. Falconi. Eam, quam frater tuus instituerat, Ilae quaesita, me non quaesita b ressitate deceiserit: cum iamen simpliciter, antequam duotaecimum aetatιs annum implevi fet, verbis precar is testamento facto nonnullos ei volueris substitutos e
nthii prohibet Meicommissum petere, vel ab ipsius hereditus, vel ab his,
qui bona intestati teneni. Tune enim locum habet, quod regulariter tradiar r , ea, quae in testamento relinquuntur, si ex testamento non adeatur hereditas , non valere: cum verbis relicta diremi adbi potuiι hereditas, non
eum illa ipsa data est, ui essea ab intestio Decesseribus postulanda. Quo
rescripsimus sequentes ad merationem suam, quase scriρta heres non fueris
iure adoptata. Alioquin s iis familia relicta heres facta decesseris: re consequenter ipsius heredes petitione fideicommissi respondere coguntur. PP. AEIV. Kal. Decemb. Valeriano III. 9 Gallieno II. GH.S U M Mr. Facti Oecies ex verbis reseripti μ
2. Dubitauri in proposito ea ae, es ex his quaestio. 3. Hereditate si Iiciter iussa restitui
uibusdam, omnes heredes rogatos videri de ea νωιtaeuda: scriptos F bereditatem adierint, is his non adeuntibus, heredes Iegitimos. S
. Generalem S iude=nitam orationem de restituenda hereditate id e eere, es quo exe D. s. virectam Iabsitutionem non adita hereditate evanescere. Meteo-- missariam manere, si te tor hoc animo se, at hereditas sua restituatur a φώιbaslibet heredibas rd erentiae ratio evosta. s. A Dχιιιmi r heredibar ar atiquid praesara iubet testamento, satis deeIarat se velle . at ea scriptura iueum casum habeatur pro eodicivis.
. Adoptata ρaeua si a patre iussitata e , futurum D e. ut viva stina Estator puellam i adoptaverat, sed
α non iure, ut poli ea compertum est; se enim Falco eonlatior asseuerabat, ut indicat extremum rescripti. Finge testatorem absentem arrogalle, vel testatorem gestitie tutelam puellae: quibus calibus arrogatio non valet. L. neque ei, L. ne
mnimodo patri demortuo heres exin eret: quo casu sdeleommsum deberi. S eo obligari heredes puellae, qώais recte hic dieatar. 3. Summa rescripti.
9. Re uia iuris, ea, quae testamento re linquuntur, si ex eo non adeatur hereditas. non valere, quam rasi nem habeat. Io. Hactenus rure communi veram eo,
nisi resator vetit scripturam resa me ι pro eo Diuιν valere, aut
quod idem epy, velit id. quod te
meaero retisquebatur, etiam abbereribus legitimιs praesari. II. Hinc exeeptiones variae ex eodem fonte uata iure eommuni, is quae sint
xx. Eiusdem reguia is lare siquiari aasdam exceptioves esse. rum quae an hoc numero habendae set, aut non sint. ra. Lectio vultaris vitiosa, tam quam, Unon anter recte Iegis e , quam, Ea, quam que absens, is L. se . D. de adopt. Istellator, silve quod puellam haberet pro iutta filia, live quod putaret filiam non eruis; eam heredem testamento instituit, non ut filiam, id est, non ita, ut btiam nominaret ; sed solum illam heredem initituit suo nomine, ut patet ex his verbis, quae
320쪽
613 Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fidei commissis. 61
sunt in principio: Ea, quam frater tuus heredem instituerat . Quod dicimus, ut sciamus eam puellam potuisse hereditatem adire, si vellet: quae alioqui non potuisset, si ut filia fuisset initituta. L. s. svr.
de te sam. L. nec apud , sustr. de here ius. Hoc amplius testator voluit eodeintellamento et puellae quoidam esse sub ili- tutos, puta Primum & Secundum. Et, subintellige, mortuae, quod intelligitur ex his verbis rescripti, peti Meleommissum potest veI ab eius uellae heredibus. Non sunt heredes, nisi demortui. Item dicitur in extremo, si beres factus decesserit. Sed testator voluit ei substitutos quosdam ver bis precariis, ut adiicitur in rescripto, ideli, verbis fidei commissi; ea verba quae sint, traditur in I. tiis. IV. de sine. reb. per Meleom. reti I. itaque hic sensus est: testator voluit quibusdam hereditatem suam restitui. Adiicitur in rescripto, testatorem voluisse quosdam este puellae substitutos, antequam duodecimum annum implevisis et . Nam diximus hos esse substitutos
non viventi, sed mortuae. Adiicitur amplius, elle subili tutos simpliciter. Quod hahet hanc sententiam, tellatorem ita voluiise hereditatem restitui, si puella intra
duodecimum annum decessisset, ut cum
id dixi ilei, nihil amplius adiiceret, sed solum diceret se velle hereditatem illis & illis relli tui . lia in summa inlli tutio & fideicommilium tellamento relictum sunt ei unmodi: Sempronia sueua mihi heres esto rii Sempronia intra duodecimam aetatis annum decesserit, volo hereritatem meam
Mesitui Primo S Secundo: ut intelligamus hic non suisse substitutionem directam, sed fidei commissum, quod testator voluerit relinquere non ab hoc, vel illo herede, sed simpliciter restitui, quisquis
heres eam hereditatem obtineret. Dicitur
autem hoc fideicommissum substitutio, &fideleommiliarii dicuntur hie substituti . quia etiam fidei commissum substitutionis
nomine Continetur, diciturque ustate substitutio fidei commissaria. L. eoberedi. I. eum Atiae, D. de vu0. DU. Mortuo i statore, post etiam puella intra duodecimum annum decessit non adita hereditate, unde quaestio maxime huius loei, ut declarant ea verba rescripti: Nam quod traditur. Hinc enim evenit, ut cum puella non esset sua heres defuncti, utpote non legitime adoptata, & extranea hereditatem non adierit: evenit, inquam, ut non quaesita hereditate decesserit: & simul ut testator decesserit intestatus, ut pote, te-llamento eius, nemine herede exsistente,
irrito facto, ut est definitio intestati in Instram. IX. de hered. quae ab intes. def. in pr. L. 1. in si 'D. de inius. rvt intestati hereditas post filios & parentes ad proximos
agnatos & cognatos pertinet. Instit. de occes cognat. in quo numero est defuncti testatoris frater Paleo, qui eo nomine etiam fratris intestati hereditatem adivit,& intellati iure eam hic obtinet. Fideicomissarii Primus & Secundus petunt ab eo, ut sibi rellituat hereditatem ex causissa fidei eommilli superioris, cuius conditio exstiterit.
Faleo i negat fideleommissum se de- ,
bere, & ita se tuetur. Fatetur fidei commissum peti potuisse, si puella hereditate quae lita decessisset sive quod exititisset ipso iure heres, live quod extranea hereditatem a divis let. Nam hoc modo confirmatum esset testamentum, & per testamentum ea omnia, quae leti amento cauta essent et sic
deinde puella hereditatem quaeli iam trania mitteret ad heredes suos, L. I. sv. detur. deliber. a quibus fideicommissum λ-cte peti potuit, quia videtur puella rogata esse, aut heredes eius. Nunc autem puella decessit non quaesita hereditate. Non enim exilitit ipso iure heres, quoniam non fuit
filia defuncti, multoque minus in defuncti
potestate, utpote quae non fuerit iure adoptata, ut intelligitur ex definitione suorum in I. r. Institui. de hered. quae ab intest. S I. M. eodem tituI. Sed nec extranea hereditatem adivit , de quo constabat . Hoc concesso, defendit se fideleommisso non teneri duabus rationibus. Una et t. quod ei si fidei commissum valeret, tamen relictum non est a legitimis heredibus: eui consequens est fidei commissum tantum deberi vel a puella, vel a puellae heredibus. Ipse autem puellae heres non est,
sed defuncti fratris, qui intestatus decessit. Altera , quod et a fideicommissum hoc
nominatim relictum esset ab heredibus legitimis, tamen stultra relictum esset, quia non esset adita ex tellamento hereditas . Essiciturque id regula iuris, qua traditur, ea. quae in leuamento relicta sunt, non valere, si ex eo adeatur hereditas. Quae regula hane rationem habet, quod non potest ex testamento quidquam valere, nisi
aut tanquam ex testamento, aut tanquam
ex codicillis. Sunt enim hae tantum duae
species supremarum voluntatum L. si idem. L. ali. I. uis. Iustr. de eod. Testamentum irritum factum, ut testamentum valere non potest: nec poteti valere ut codicilli, cum tellator nominatim non cavit, ut tanquam codici Illi valeret, L.