장음표시 사용
331쪽
Hugonis Donelli Comment . in Cod. 63663 s
dum regulam iuris nihil intersit , utrum quis ipso iure non debeat. an Per exceptionem liberetur, L. nihil interest, deret. iur. cur hic & similibus Ioeis, dubitatur, utrum debitor liberetur ipso iure, an per exceptionem. Respondeo uuia ad vim & effectum liberationis debitoris attinet ; inter illa duo nihil interest, sed aliis in rebus differentia est, de quibus dictum ad c L. s. δερ. de pact.
Ad L. Cum necesitatem. I 8. fidem Α A. Apolausto. Cum necessitatem reriendae rationis definctus remittendam tibi esse serierit e manifesti iuris es, voluntatem defuncti immistam ese debere, PP.
1. Tutor, eurator, negotiorum alien
rum gestor, fluita administratione, rationes admisistrationis reddere
h. Remuis neesstate rationum reddeuia Utor, t eurator. negotiorum alien I rum gestor, finita administratione rationes administrationis reddere debent: in quo eo nomine lenentur, si quid non, ut oportet, gesserint, aut aliquid ex his ne- foliis retinuerint. In omnibus ut praestent: dolum suum & culpam, L. r. in pr. de tui. S rat. disrab. L. 1. de neg. ge Uii caeteri creditores debitoribus suis dehi- tum remittere pollunt eg quavis alia eaussa, de qua proximo rescripto est dictumi siepossunt testatores necessitatem remittere rationum reddendarum his, qui negotia ad-x ministrarunt: quo 1 facto hi, quibus ne- cellitas haec est remiisa immutata defuncti
voluntate. rationes reddere non coguntur. In eamque rem est constituta administratoribus adversus eos, qui rationes exigunt. exceptio, de qua superiori rescripto dictum est. Haec sententia non tantum per tinet ad praeteritam administrationem, sed etiam ad futuram: ubi is, euius tutela gesta erat, testamento facto vetuit a tutoribus rationem tutelae praeteritae exigi: re missio citra controversiam valet, quatenus
tutor culpa quid peccavit. L. Auresio, S.
darum , rationes reddere non δε-bent . Limitatur num. 3. . Remittens in futurum adminifratori uerustatem reddenda rationis,
si etiam de dolo remittendo jentiat, uihil agit. ED. de Iiber. Ieg. idem est dicendum. &si pater testamento filiis tutorem dedit, &iussit esse, L. f. I. quidam de σι min. tui. Quod posterius exemplum adfuturam tutelam refertur.
Sed i monendi sumus in omni hac re- 3 missione rationum reddendarum , semper dolum administratoris exceptum videri , ut comprehensum est duobus locis proxime iam ei tatis, & certe si de praeterita administratione agitur. & tellator remit tit generaliter necessitatem reddendi rationem, de dolo tutoris sensisse non videtur, arg. L. tres fratres, v. de pact. L. qui eum tutoribus, I I x. v. de transae . Qui t autem in futurum admi- nistratori remittit necessitatem reddendae rationis. etiam si de dolo remittendo sentiret; tamen remissio nihil aget: quoniam eiusmodi remissio eli turpis, quae invitat tutorem ad delinquendum. L. aurisge tium. I. pactorum, D. de parit. Praeteritus tamen dolus nominatim remitti potest. ut pactione . sic testamento. d. L. iurisgen
332쪽
63 Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fideicommissis. 63g
r. Regula , Novissimam scripturam vadere, S in Adeicommissis, S in
legatis. S in omnibus relictis teiasamento Deum habet, exceptis Ibbertatibus: S cur, Num. 2.
ION t in fideleommissis tantum, de L l quibus hie, sed in legatis & omnibus relictis tellamento, exceptis libertatibus, haec regula larvatur, novissimam seri ἀPturam valere . imo utraque, dixerit all-
quis, & prior & novissima. N4m si testa. tor in prima parte testamenti Titio quid legavit . in potiremo eidem, vel alicui aliud quid legavit: constat hic testamento valere legata, idque lege in . tabularum efiicitur, uti quisque legasset. L. verbis elis, v. de verb. H. Respondeo hoc ita eli, ubi res diversae legatae sunt, & diversae sunt voluntates, non contrariae. Regula autem superior in contrariis scripturis locum habet, sed ideo id expressum none it superiori regula , quia satis ex aliis verbis intelligitur. Regula enim per com-
Parationem Concepta est, quae comparatio solum pertinet ad res contrarias, quarum plus una valere non potest. Et ideo per comparationem quaeritur utra potius,
vel quae potissimum ex pluribus valeat Et respondetur novissimam valere. Sed cur non aeque prior scriptura valet, nam novissima scriptura non alia ratione ser-Valur. quam quod testator voluit fieri, quod illic seriptum eis, propter supra scriptam legem in . tabularum. Ergo hac ipsa ratione priorem scripturam valere dixeris,
quia in hac quoque scriptura voluit quid, fieri testator. Respondeo, ideo t novis' sma seriptura potius valet, quia haec sola
voluntas eit tellatoris. Prior autem scri- plura voluntatem tellatoris non continet.
Nam testator priori contrarium scribendo a priori voluntate recessille intelligitur, veluti si ita scripserit: Titio fundum Tu- Iculanum do, Iego, deinde polleriore :3. Limitatio huius regalis, S ratio I
. In libertatibus si di υerse sint scri-
turae, servatur ea, quae liber tali commodior est. quod Titio dedi, non do. Iego. Hic apparet posteriori scriptura a priori voluntate recessum elle. Idemque conversa scritura dicendum est. Sed i regula in du- 3ia voluntate testatoris locum habet. Caeterum si testator aperte scripterit, quid de prima, aut novissima scriptura fieri vellet, id sequemur, propter voluntatem , quam solum lex tuetur. Et ideo si testator in priore voluntate dixerit , se nolle valere, quod postea scribat, prior volun tas valebit, non reflerior . Veluti si ita scripserit, quod Titio infra legavero, ne- ue do, neque lego, deinde. Titio fumdum Tusculanum do, lego, Dicimus legatum non valere sed priorem scripturam servari lege Q. tabularum, L. s ira I . de legat. r. Hoe ideo, quia testator ex prestit, quid de prima & novissima seriptura sentiret, & primam solam valere voluit. Et ob hanc caullam etiam dicimus, quan vis testator priore scriptura derogavit polieriori . tamen ex voluntate eius posteriorem scripturam valere; si videlicet posteriori seriptura declaraverit. se prioris penituilla: veluti si ita seripserit, quod Titio infra do, Iego, id dari ei nolo, deinde, Titio fundum Tuscuianum do, lego, reρudiata priori mea voluntate, qua dixi me im dari nove. L. si qui s. in pr. xx. de legat. 2. Quod rursum apparet responderi, propter manifellam voluntatem tellatoris. In t libertatibus obtinuit, ut si de libertate sint contrariae scripturae, ea servetur, quae libertati commodior eit, seu prima. seu media . seu novissima sit. L. quod traditum . es L. fe . de eonaeae demansi. Favor libertatis in caussa est, quia aliud hic placuit, quam in caeteris scripturis tella menti. Ad L.
333쪽
6 3 9 Hugonis Donelli Comment . in Cod.
Etiam a pupillorum sutoribus, velut ab ipsis relicta fide commissa de bentur . PP. III. Non. Decemb. ipsis IV. N III. AH CUCS U M M
. 2uicquid a tutoribus papiliorum Iegatur, aut Ideicommixtitur, ab
x Egula i iuris est, eum pupilli testa-
mento heredes instituti sunt, & tutores pupillis dati, si quid a tutoribus legatur aut fidei committitur: ab ipsis pupillis legatum & fideicommissum videri. Regula hie est tradita, item in L. s. δερ.
de reb. creae L. ρeto, S. mater, D. deIegat. Σ. Regula hane rationem habet ,
qu j a tutores pupillorum personam sustinent, unde pro pupillis esse dicuntur, domini autem sunt pupilli L. tutorem qui tuteiam, D. de adminiser. tui. Ex t haeregula tria sunt consequentia, in quibus cernitur vis & usus huius regulae. l. est, quanuis tutoribus testamento nihil sit re- Iietum, tamen legata, aut fideiecimmissa
ab his deberi, quod sine superiori regula non fieret. Nam eui testamento nihil datum ell, ab eo nihil relinqui potest , ut Alia regula iuris emcitur, L. Labeo, fu,
ipsis puluis legatum. aut Mencommissum videιar, S eur. . Tria huius reguia confectarra. Sed regula superior facit. ut hanc obiectionem metuere non debeamus. Nam a tutoribus relicta, videntur a pupillis esse relicta. Hi autem heredes sunt instituti, ut proinde ab his quoque legata, & fidei commissi potuerint relinqui. II. Conis sequens est. legata a tutoribus relicta. uti valent, sic deberi, non a tutoribus. sed a pupillis, a quibus ea relicta videri dicimus. Id expressum est hic. III. consequens est, si a tutoribus, quibus nihil datum est, testamento aliquid relictum sit pupillis, fidei commissum non valere, ae L. peto, S. mater. ιου M. de Iegat. Σ. id que hac ratione, qu a quod a tui oribus relictum est, a pupillis ipsis relictum videtur. Hi autem sunt heredes, porro heredi a seipso relinqui non potest, L. Dingatum, S. I. de legat. I.
334쪽
6 1 Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fidei commissis. 6 a
d L. Si in personam II. I dem A A. & CC. Tiberio.
Si in personam patris tui, eui te successisse proponis, Meicommissi Hes
ui liter resis e licet tempore, quo fuerat datum, necdum te natum fuisse probetur: uxorem patrui tui, quem contendis rogatum fuisse patri tuo, si fine Iberis decesserit, ab avo tuo relicta restituere: si ei successerit, de fiatae commisso convenire debes. Nam si patrui etiam hereditas tibi quaesita est :non de fideicommissio quaerendum, sed hereditas ab ea vindicanda est. Dat.
r. Species huius legis. 2. auorum legatorum, vel fideicommissorum Aes eest, vivo fideicommissario, ea legata fideicommisse rius ad quoscunque suos heredes transemittit.
I candum heredes instituit. A primo petiit, ut si sine liberis decederet, portio nem hereditatis restitueret fratri suo superstiti: Primus decessit sine liberis, uxore sua berede instituta: ita fideleommissi superioris exstitit conditio, ae proinde fidei eommissi dies cessit. Nam legati .& fidei- eommisti conditionalis dies cedit mortuo
tellatore, cum conditio exstitit. I. . un. I sin atitem, iure. de cad. tou. s. quau- do dies L. ced. Secundus frater priusquam
fideicommi ilum peteret , decessit relicto filio, eodemque nepote avi testatoris. Cum uxor patrui eius, nempe Primi, hereditatem mariti sui possideret: nepos hie fi- dei commilIum ab ea petit. Hic t sciendum est ita ius esse , ut quando legat rum , vel fideicommissorum dies e essit , visto fidei commissario, ea legata fideicommissarius transmittat ad quoscunque suos heredes, dicta L. s. v. quando dies IN. Omnium autem legatorum, quae Pure , aut in diem sunt relim , dies statim cedit mortuo testatore i conditionalium autem legatorum dies cedit, postquam extititeonditio, dicta L. ς Secundum haec conis stat, huic nepoti fidei commissum eius patri relictum deberi, si patri heres exilitit, ut hic contigit. Proinde si uxor patrui, a quo patruo fideicommissum relictum erat heres marito suo exstiterit: con Tom. IX. 3. Resictum, quod his rerinquitur, qui in
rerum natura non sunt, Non valet.
. Fideicommis conditionalis dies quan- . do eedat, eius idemque perseetitio ad quos transmittatur, E quomodo extinguatur.
stat etiam fidei commissum ab ea peti ponis. Hoe iure fretus nepos fidei commissum ab ea petit . Sed obiicitur nepoti. quod non fuerit
natus tunc . Cum avus fidei commissum relinquetiat, & ideo mulier contendebat non deberi ei fidei commissum. Haee obiectio habet aliquem colorem probabilitatis . Nam certum t ius est, quod his relinquitur, 3
qui in rerum natura non sunt, relictum non valere L. au. I. in primo, infr. de ead. eou. Respondetur hoc rescripto, quan- vis nepos tempore testamenti avi natus non sit; tamen eum fidei commissum patri eius relictum, cuius fideicommissi dies patre vivo cesserit, recte petere. obiectio ad rem nihil pertinet: nam fideicom missum huic nepoti relictum non fuit, sed atri eius, qui tum vixit, cum relinque inatur fidei eommissum. Sed ita nepos fideicommissum ab uxore patrui petere potest, si illa marito heres exstitit. Quod si illa repudiante hereditatem, hereditas ad nepotem pertinet iure agnationis; de fidei commisso adversus eam agi non potest, sed hereditas ab ea est vindicanda, si possidet, ut in extremo hic. Sed eur hoc casu de fideicommisso agi non potest Respondeo, non quod fidei commissum patri relictum non transferatur ad heredes eius quosvis, sed quia nepote patruo succedente, fideicomissi obli-S s gallo
335쪽
,6 3 Hugonis Donelli Comment. in Cod. 64
gatio exstinguitur. Nam patruus dehitor erat huius fidei commissi et nepos creditoris, cui debebatur fideicommissum ex persona patris. Quoties debitor creditori succedit , confusione exstinguitur oblig tio
L. debitori, fust. de past. lia solum hoe relinquitur nepoti, ut li uxor defuncti patrui eius hereditatem mariti possidet, so- turn possit hereditatem ab ea vindieare, quod facere secundum regulas iuris poteti: nam petitio hereditatis datur heredibus ad verius eos, qui hereditatem pro .herede, prove posse itore possident, L. regulariter, de per. her. In summa quod ad fidei commissum pertinet. Reseriptum huc redit: Fideicommissi t conditionalis, live ἐsit singulare, fige univertate fideicomminium, diem cedere, cum conditio exstitit,& tellator mortuus est. Si hic dies celsit vivo fideicommi Issario, fidei commissi perseeutionem ad omneu eius heredes tran mitti, quanuis eo tempore nati non fuerint . quo fidei commitsum est relictum . Hanc persecutionem exilingui. si is, cui fideleommissum debebatur, suscesserit ei, qui debebat: qu ae supra satis confirmata
D in epistola, vel libello, vel sine scriptura, immo etiam nutu Mdeicommissum relinqui posse adhibitis testibus nulla dubitalis es. Dat. M. April. BGantii AH Coris. SUMMΛRI
r. Fideicommutam etiam extra te - Φ.mentum quavis scriptura, sive et sola . spe Abelio, recte retin- s. quitur.
i. Disota quid hic dicatur. 6. . Lιbellus quomodo hic accipiatur. Fideicommi m etiam sne scriρtura
quovis modo recte retin quitur.
Volantas fideicommittentis quomodo nutu signis et ur. Heredes eoietuir neque scribi', neque usi cupari, uegae nutu insilui possunt.
, Videicommissumi etiam extra testamen-I' tum quavis scriptura recte relinquitur, sive si epistola. sive libellus, ut hie. Epiliola t hic dicitur scriptura supremam
voluntatem te ita toris continens, cuius Ver-ha diriguntur ad eum, cui fideiecim missum datur: quibus tellator in morem epillola: fgnifieat fideicommiliario absenti. quid illi datum voluerit, hoc modo, Semroni scito te mih/ charum esse, proρter merrta tua, me trbi fundum Tusculanam dedisse, ut scires me ingratum non fars , cuiuia modi exemplum legitur in L. miles. de, legat. 2. Libellus t dieitur quaevis scriptura nudam defuncti voluntatem continens, ut sit I: bellus idem, quod codicilli, quod intelligi poteli ex L. 4. δερr. de θιs, qvib. ut ιndig. ubi pro his verbis, πλstola, vel libeID. scriptum est, epi Ia, vel corieιltis. Et certe nos omnes scimus librum & codicem, idem valere Latinis: ut Consequens sit, idem valere eodicillos
4 de libellum, diminutive. Sed i & fine scriptura fideicommissum quovis modo recte relinquitur . Sic autem aliquid sine scriptura significari poteli, vel ut expii matur ingua vel ut nutu significetur. Placet autem fidei commissum non tantum lingua, sed etiam nutu relinqui posse. L. nuru, de legat. 3. Sed i quomodo nutu voluntas fideicoin- smissi significari poteti, ubi de iunctus nihil dicit' Respondeo, id fit hoc modo, cum
alio loquente & interrogante. an testabor velit L. Titio centum aureos dari, vcl.tellator nutu declaret se velle. Nutus au tem ad praecedentia verba interrogationis relatus certum fidei commissum, & certam
voluntatem efficit. L. fervo, s pupillus, ad Trebellian. Haec olim in legatis utiliter observabantur, unde hic de fidei commisso est concepta definitio: sed sublata differentia legatorum & fidei commissorum, idem ius & in legatis esse intelligemus, de quo initio hic dictum est. ln heredum innitutionibus contra obtervatur. Heredes t 6
336쪽
6 ue Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fidei commissis. 6 6
codicillis neque scribi, neque nuncuparipo Ium. I. ρeuuis. Insit. de eodreau. Uni autem tellamento nuncupativo heredes instituuntur, non pollunt institui nutu, sed palam exprimi oportet a tellatore: nam ii a ius est, ut heredes aut scri hantur, aut nuncupentur. L. I. g. r. de bereae instit. Serihuntur ivlio tellamento. Nuncupare autem heredes est, palam nuncupare. ita ut omnes vocem nuncupantis tellatoris
exaudiant, L. patim, D. qui test. De. ρ f. ita hae definitione nutus eius in heredibus inlli tuendis excluditur. Quod tamen hie dicitur. superioribus modis omni.bus fidei commissum relinqui posIe: cum hac exceptione semper est intelligendum, dummodo testes & idonei & quantum salis, intervenerint, ut hic sequitur. De quo apertius est cautum in L. uniea, I. uis. tu'. de ead. tou.
Ad L. Si veritas. 23. M- Α Α. & CC. Stratonico. S. veritas vel solemnitas iuris deest, nec amplexus parentis voluntatem relicta dedisti, vel tranfacitionis caussa stipulantibus promi si, negotiumque iste rum est: ad solutionem uetrae non potor. Datum V. Kalen. Februar.
r. Veritas Usolemnitas tesamenta quam do deerue dieatur. . Ex folio aut imperfecto testamento nihil debetur. Limitatur ibid. 3. Heres volantarem testatoris gaomodo agnoscere intelligatur. x TZritas i testamento deest, cum scri-V plura aliqua dieitur elle testamentum Lueti Titii defuncti. & hoc falsum est.
Sola mnitas testamenio deest, cum aliquid ex his deest observationi hus, quae in te- si amentis faciendis desiderantur, quod re-sramentum uno verbo dicitur imperfectum. L. bae eo Vultessima in pr. 3 ex di imperfecto, r. de testam. Ex t falso.
testamento nihil deberi potest, quo amnct testamentum quidem est; sed nee heres defuncti L. Titii ea. quae in testamenio scripta sunt, agnoscentibus obligatur, ut ea praestet, quoniam ut quis vo-Iuntatem defuncti dicatur agnoscere, prius eii, ut sit voluntas defuncti . lam autem dictum falsum testamentum esse: ex immPerfecto amem telia mento nihil deberi potest L. 3. d. L. hae renou. d. I. Sed hoe ita eli. nisi heres voluntatem defuncti ea scriptura tellatam agnoverit, agno scendo obligatur, ut praestet in pollerum,uod ea voluntate continetur, L. Mu δε-
tum, tu M. Dpr. de testam. de quo dictum ad L. I. L. fur. Agnoscere t au iem voluntatem intelligitur beres ultro mTom. IX. . Heres au Dis pacto, quo se Meleom missum praestiturum pollicetur, μdeicommissum agnoscere S pacto obligari videatur. dem praestando. L. 1. fur Agnoχere
in futurum intelligitur, ut obligetur in legatis annuis, si legatum praeitet, non minus quadriennio L. I. Ορr. in caeteris &generaliter in omnibus voluntatem agno inicere intelligitur, promittendo se praeliit Ium. quod reliquit testator, vi hic seriptum et .
Sed adiicitur hoc loeo de promissio e , qua quis stipulanti fideiussori promittit. Unde oportune qu*ritur, t an solo pacto
uo heres pollicetur se fideicom millum prae- iturum, videatur fidei commi iluin agnoscere, de pacto obligetur Movent dubiis . rationem eontrarii loci. Nam hoc reser plum videtur lupulationem exigere. Lex uis. iu'. ad L. Vale. exigit cautionem, cautionis verbo significatur ili putario. L.
sancimur, fur. de verb. Il. item ex pacto nudo non nascitur actio, L. iuri entium, s. sed eum nutu, de pact. ursum in L L. non dubium. θρr. de tesum. simplieiter seripium es , si heres legatum, aut filei commillum agnoverit, necessita tem habere id in posterum praestandi. lntelligitur agnoscere voluntatem defunctii
337쪽
6 et Hugonis Donelli Comment. in Cod. 6 8
quisquis testatur legatario, se secundum
eam voluntatem legatum, aut fideicommissum praeliare velle. Deinde in ae L. I. fur. placet, si quis fideicommillum annuum triennio praestiterit . eum obligari fideleommisso in pollerum praestando, non alia ratione . quam quod heres saepius id praeilando, facto declaravit, se id fideicommillum praeliare velle. Si tacita agnitio legati, quae ex facto colligitur, sine ulla stipulatione heredem in futurum obliavit; multo magis expressa eius agnitione ulla stipulatione eum obligavit. Ad hoc rescriptum hoc modo responis deri potest, quod stipulatio hic exigitur, ut fidei commistum in pollerum debeatur, ideo fieri, quia heres agnovit iudicium deis functi transactionis caulla. Λliud proba n. dum est in eo, qui ideo agnovit, quia scietiat non deberi, sed nihilominus soli voluntati defuncti satisfacere cupiebat. Ad L. quoque uis. in'. ad L. Faleiae diei pote it, cautionem heredis exigi, sed cautionem illic signifieare chirographum h redis, ut saepe cautionis verbo signifieatur L. emptor, g. au. fur. de pact. Sed tutius est dici id, quod & scripsimus add. L. non dubium, fur. heredem promittendo se praelliturum legatum, aut fideicommilium quod inutili testamento reis lictum erat, ita demum obligari in pollerum, si iii putanti promittat, non autem pacto nudo. Primo propter verba huius rescripti, ubi stipulatio exigitur, & nominatim in eo, qui amplectitur u luntatem defuncti. Sed multo magis propter verba L. ult. ad L. Favid. Huius legis lultinianus auctor eli, ac proinde verba eius, ex illius sententia sunt accipienda. ipsum autem cautionis verbum sic usurpat, ut velit stipulationem significare, L. Duramus, fur. de verb. H. Accedit ius certum, quo cautum est, ex pacto nudo actionem non nasci. Movere nos non deis bet exemplum L. I. fur. h. t. Et si enim eum heres fidei commissum triennio Praestat annuum. quod non debebatur, videintur tacito pacto tellari se velle in pol te rum id praeli re; tamen non semel id facit, sed saepius, ut quodam modo quoties id ficit, tot sint pacta, quibus de voluntate sua pollieetur. Fatemur, ubi idem debitor pluribus factis idem polliemur,
etsi priori non obligetur iure civili, tamen posteriori obligari, nempe de conlii tuta pecunia de qua obligatur. quisquis constituit se soluturum, quod prius debebat. I. eonstituta, Ins. de a I. Qui autem conis iii luit, quod prius pactus erat, is debitum constituere intelligitur: pacto enim pro- milium. natura debelur, L. I. I. I. desolat. Natura autem debitum susti eit , ut eonstitui pollit. L. i. s. debιtum, do con
AE L. Instrumenta praedisrum. 24.
Mem A A. CC. Menostrato. Instrumenta praed orum per Meicommissum relictorum, quae ad proba tionem originis eorum per tinent, heredes praestare necesse non habem, cautionem tamen praestare debenι, quod si opus fuerit, legatario , seu fideicom
x. Praediis letatis, seu fideicommissis,
utrum infrumenta, acquisit sonem eorum continentia , strosari d
Manty Obiectiones diluuntur, Spro segativa respondetur.
ν D Raediis i legatis, seu fi ieieommissis ,
L quaelitum eli, utrum inistrumenta acquisitionem prae .liorum eontinentia fidei commissario praestari debeant. Quaestio in eo est, an ea instrumenta sint legata nam
si legata non strat, non debentur. Hic res 1. Proserendi verbo quid hie μου e
3. Heredem ad eastiouom de instrumeniatis legatario exhibendis teneri. unda colligatur. seriptum est, ea instrumenta ab herede praestari necesse non esse. Hic multa occurrunt, quae eontrariam sententiam is deant, quae ordine diluemus. I. AEdibus
legatis constat omnia deberi. quae sunt tanquam Pars aedium, seu quod propter aedes
338쪽
εις Ad Tit. XLII. Lib. VI. C. de Fideicommissis. 6so
aedes habetur. L. I Mia.. I uis. δε MLemρt. Haec autem instrumenta propter aedes. & propter alia praedia habentur, proinde etiam legata intelliguntur, & ta quam legata praestari debent. Respondeo, negandum est eiusmodi instrumenta propter aedes, aut praedia haberi: argumento est, quod sine his praedia recte habentur,& recte coluntur. Sed habeatur haec in .ilruinxnta propter possessores. ut qui emerunt, & ea praedia ex ea caussa possident, tueantur possessionem his initrumentis. Propter personas igitur haec in lirumenta fiun , ut illis caveatur, non Propter Praedia .
Sed & alia ratione essicitur, haec init rumenta fideicommiisario praestari debere. Nam quoties quid ab alio petitur, quod petenti prodest, ei autem, a quo petitur. prasinari nihil nocet, toties aequum est, id
impetrari ab eo, unde petitur L. h. sua inquam, D. de a . stla. arc. Et merito id
placuit, quoniam malitiis hominum non est indulgendum, ut recte seriptum est in L. in fundo, de rei vind. At haec in lirumenta fidei commissario praestari valde ei pro Rad vuendum domistum eorum praediorum . Nam ii deiunctus eorum praediorum dominus non fuit, non erit etiam Meleommissarius dominus, quia tradivinde sancti nihil iuris ampliu 2 transisere potuit, quam suit apud deruinum, L. traia
ctus dominus suerit, baec initrumeni o habunt, ex quibus intelligitur etiam fidei commistarium dominum factum esse. Ut autem haec instrumenta praestentur ab herede, quid ei nocet: cum ipse amplius ea praedia non possideat. & multo mi sus sit eorum dominus. Unde emeitur, hae sola ratione heredem haec initrumenta praestare fideicommissario debere.
Respondeo, ut caetera concedamus; ta
meo salsum est heredi nihil nocere haec instrumenta restitui: imo ob id maxime
heres haec instrumenta retinere poteti . quoniam maxime eius interest. ne ab illo recedant. Nam ut Bariolus recte seriplit ex sententia veterum, qui illum an tecesserunt, aut praedia generaliter fidei commissa sunt, aut haec, aut illa carta specialiter. Si generaliter legata sunt, quaecunque praedia heres postea praestabit. pro
evicti . tenetur, L. si a suώstituto, is flucri legae. 1. Proinde hoc casu interest eius, inliramenta emptionum & aequisitionum apud se habere, ut pqssit Fam tueri, ne evincatur. Quod si certa praedia a testatore relicta Mqnt α deinde tanquam aliena evinc mu P, non tenelut que dem heres prae sI re evicta, si te tuor scivit, pr*di aliena esse. Sed si de eo quaeratur, an defunctus
putaverit. sua esse, nec ne, ipse te tuebitur instrumenos illis; quoniam ex iis apparebit , testa tollem existimasse praedia adi se pertinere ex L. eum alaenam, δερ. .e tegat.
Postremo hu e parti obstat L. steut δε- ram, ins de liberati caussa, ubi ii quis servum minumiserit, & manumissionis i
strumenta conscripserit: placet non Lamum Patronum non poss2 revocare liber alem sed etiam manumissionis instrumemum sexqvo praestare debere . Respondeo: longe haee in dissimili caussa versantur. Nam seris vo manumissionis instrumentum praestandum est, quia instrumentum est servi, non patroni . id enim instrumentum cuiusque est, cuius caussa factum est. L. pen. in
numissionis instrumentum fieri larvi manumissi causis. At inliniamentum, quoaeontinet emptionem, seu acquisitionem defuncti, non aliud est . quam defuncti: non igitur est fidei commiliarii. Proinde recte re incindetur hic, praediis legatis . aut fideicommissis . instrumenta eorum Praediorum acquisitionem conati ne a fideles commissiario praestari non debere. His de caussis. quia non sunt legata; & heredis interest aput eum haberi. At quoniam nou rsunt fide cimmissarii. isd heredas. Et uri has etiam recte placuit praediis venditis
non teneri ueoditorem . ut inlitum emaeorum prMiorum acquisitionem cooti ristia tradat emptori. sed tantum, ut ea em
Ptori exhibe t. L. Titius heres, L. Fereditor, D. de as. empl. Sed quanvis haec instrumenta heres fideiecimmitario praestare necesse non haheat i tamen hie placet heredem fideicommissario ea vere debere, se illa pro turum fideicommissario, cum opus erit, ρ & ea adhuc aput se habeat. Cavere, idei , misputanti fideicommissatio ptoa iriere, & ita se illi obligare. c. sancimus. Dp. de vem A. Proserendi i verbo non hic significa. xtur tantum exhibitio instrumentorum, ut ilicet heres tantum instrumentorum cognostendorum & describendorum potestatem faciat; sed hoe continetur, ut heres ipsa instrumenta authentica proferaei. vhi opus erit a nam hac Productione tantum opus est fidei commitis sto. ut probetur his
instrumentis haec praedia fuisse defuncti, ae proiade a destincto recte in fidei comis
missarium translata. Hoc autem non pro
batur, ni fi authenticis; nam exempla tadem non faciunt, L. 1. de M. instrum.
Sed i unde intelligimus' heredem a 4 3
hanc cautionem tener . cci' hores γhil
praestare debeat, nisi Iegatum, Qv fide
339쪽
6ue et Hugonis Donelli Comment. in Cod. 6sa
eommisium sit: hic autem de hae eauti ne nihil a testatore expressum est ' Resin pondeo: hanc cautionem praestari debere, ex sententia defuncti colligitur. Sententia haee & voluntas intelligitur ex eo, quod recte generaliter constituitur, quoties conceditur aliquid, ea omnia concessa videri, sine quibus id, quod concestam est. explieari & obtineri non potest. L. a. de iurisdies. L. I. I. r. st Uasfract. pet. At eum testator legat praedia, intelligitur praediorum dominium legare, usque adeo: ut si qua pars dominio desit, adhue integrum praedium peti pollit. L. Maevius. I. Pen. de Iv. x Porro dominium obtineri non potest a fideleommittario, si de praediis fiat controversia, nisi probetur instrumentis . lnltrumentis id probari non potest. nisi instrumentis prolatis : proinde haec quoque sententia est testatoris, ut praediis legatis haee instrumenta proferantur fidei commissario.
Ad L. Heredum. 2 F. Lidem Α Α. & CC. Iulianae. Heredum etiam res proprias per Meicommissum relinqui posse non ambigitur , Dat. II. Kal. Mart. CC. CosssUM MARIUM.
T. Res alienae, item res heredis recte
SI ' res penitus alienae legari possunt;
multo magis potest legari res her dis, de quo legalo dixi ad L. eam alienam. δερ. de Legat. Sed hoe plus est in re heredis, quia res heredis legata omni- per fideleommi um relinquuntur. no debetur, sive testator sciverit heredis
esse, sive putaverit elle suam, L. tinum, . si rem, de Iegae. 1. Caeterae res alienae legatae ita debentur, ii tellator alienas etle
non ignoravit. d. L. cum auenam .
Ad L. Ex repud atione. 26. Mem ΑΑ. de CC. Fortunato.
repuiuatione fideicommissi, doli mali exceptio, iusta causa intere dente , tunc opponitur, quando sese, cui fideicommissum rebctum est, repudiatione usus fuerit. Unde eum hoc non te, sed patrem fecisse adseveres , qtii tibi nocere non potuit: nihil tibi obesse potest. Dat. II. M..Ap d. Si
a. Filiussam. au fidei misi um recte possit repudiare. . Misaeomm um repudiatum as postea petere possit. 3. Fatre Meleomminum repudiaute, ea repudiatio sitio non noeet. . Noli mali exceptio an sideicommissa-
Fidei commissum datum est filiosam Il. id filius repudiavit. Quaesitum t eit, an recte repudiaverit, & an sit amitavi t
rio reρudian i recte ovouatur . se Repudiatio e legatum . seu res legatae
6. Actiouis in rem, S actionis tu personam ex caussa legati Eseudeπ- ras differestia, S ratio diversita
Plaeet recte repudiatum . idque essicitur ex regula iuris, quae dictat eum pol e re
Pudiare, qui & acquirere potest. L. Dpotes,
340쪽
6ue 3 Ad Tu. XL 1 I. Lib. VI. C. de Fidei commissis. 6s
potest, de ac u. her. L. eius est, de reg. eut, ad L. AquiI. ubi expressum est. iur. Filius autem familias & legatum S Proinde dici potuit filium, qui repudia- fidele imissium sibi relictum non tantum vit, amplius petere fidei commissum non ignorante patre acquirere potest, sed et- posse: illi autem agenti opponi exceptio- iam invito, quia acquisitio legati patri ni- nem, diei non potest, cum ille actionem
hil noeet . L. acquiritur, L. etiam invia iure nullam habeat, quae exceptione ex-ris, de ac . rer. Gin. Quare etiam invi- cludatur.
to patre illius recte fideicommilium repu- Dicendum est . quod de repudiatione diabit . supra dixi, & quos locos in eam rem ci- ω Quid i s repudiatum postea petat, pu- tavimus, omnia scripta esse de dominio reita sui iuris factus ' Hic rescriptum eit, legatae, item de actione in rem, quae le- ex reeudiatione doli mali exceptionem ei gatario eu dominio nascitur. Sic ius eli iopponi, iusta caussa interveniente. uuae Repudiatione i legatum, seu rei legatae .
verba posteriora non continent conditio, dominium ipso iure amitti . L. servumnem per rationem; non enim doli exce- flui. I. r. L. s tibi heres. s. cum se ptio opponitur repudiantibus sub condi- vis, de Iegat. i. Ut dominium amittitur,tione, si iusta caussa repudiationis inter- ita consequens est in rem actionem non venerit. Nam quacunque de caussa fidei- competere ipso iure repudianti, idque est, commissum repudiatum sit, hoc ipso, quod quod dieitur in dicta L. nam sicut, ad repudiatum eis, amittitur. L. is qui he- MuiI. Consequens esse dicimus; quia res, de acquir. her. Sed exceptio oppo. aperte in rem actio iure civili non com-nitur repudianti, utpote iusta caussa inter- petit, nisi domino. .L. in rem, de rei veniente, cur opponatur: cum scilicet is vindie. At in hae lege de fidei commissa- repudiatione usus sit, cui fideicommissum rio agitur, idque ex Iure veteri, quo iure relictum erat, ut sequitur in rescripto , ex fideiecim misso non transibat dominium 3 Unde subiicitur per contrarium, si pater i rei fidei eommissae recta in fideicommitia- fidei commissum repudiaverit, repudiatio- rium, ut fiebat in rebus legatis . L. aD-nem filio non nocere, nempe contraria ito, D. de far. Sed fideicommissum cib- de caulla, quia hic ivlta caussa non inter- tineri debebat ab herede, vel eo, a quo . venit, cur hoc cala opponatur filio agenti relictum erat. Iussit. B. t. Nuda actio indoli mali exceptio. Idque ex eadem re- personam tantum competebat fidei com-gula superiori esticitur; quia is solus re- missario , ad restitutionem fidei commissi pudiare potest, qui & acquirere; pater quae extraordinaria persecutio dicebatur. autem fidei commissum filio relictum invi- L. ρ cuui . s. actionis, v. de verb.
to filio acquirere non potest, sed solus Hu. Differt 1 actio in personam a domi- 6
filius usque adeo. ut filius nulla vi cogi Eo rei legati & actione in rem. Εκ eaussa possit ad acquirendum, & eo repudiante legati neque dominium, neque actio in nihil patri acquiratur. Nam id & in ser- rem aequiritur legatario, aut fidei commis-vo herede initi tuto placuit L. 3. δερ. de serio, nisi sub eonditione, si non repudia-her. Inst. Proinde nec pater repudiare verit. & ideo eo repudiante . superiora potest. Huc pertinet L. is qui heres, I. perinde habentur, quasi ei nunquam quae uti. de aequir. her. Caetera hic expedita sta essent. At in personam actio & lega- sunt. tario & fidei eomirilsario flatim quaeritur. illud i non expeditum est. quod dici- ipso iure, sine ulla conditione, ut ex hoc tur, fidei com miliario repudianti, si postea loeo faeile intelligtur. Quae via semel a- fidei commillam petat, opponi doli mali repudiatione fideicommissi amitti non exceptionem. Non videtur defendi poIle, potest iure civili. Nam is actio in perso- in hac specie locum esse exceptioni vel nam non amittitur pacto. id est, debitoris
doli, vel ulli alii. Nam e ceptio nunquam & ereditoris consensu; multo minus nu competit reo, nisi agenti iure civili com- da voluntate solius creditoris amittetur. petat actio iure constituta, ut probatur in I. pr terea. IV. de exc. Sed quanVis singulis, infra tit. de except. Unde de- repudiatione non amittatur iure actio ἔfinitur exceptio actionis exclusio, L. Σ. tamen quia iniquum est heredem hoc c de excepi. ut consequens sit, nulla acti O- su repudianti teneri, placet exceptionemnmollia pilam actionis exclusionem, ac doli mali illi obstare, si contra repudia proinde am exceptionem esse posse . tionem suam fidei commissum petat, ut hi At in pti olito ubi fideicommissum re- dicitur. pudiavit, statim actionem ipso iure amisit, Sed cur t aliud statuimus in dothinio servum filii. I. I. L .s tibi heres, & in actioni hus in rem ex eausta legati f. cum servus, de legat. I. L. nam si descendentibus; aliud in actione in personam