장음표시 사용
251쪽
aerem redeunt, sed etiam reflectuntur a quibundam aquae aut vitri partibus, prout ea reflectio est plenior, eo vividiores sunt colores. . Si ergo superior Iris non ita plene radios Solis ad nos reflectat, ac. inferior; necesse est pallidiores eos adparere colores, qui iis in nobis inge
8. V. Arcsis pluvii forma rotunda debet esse; quia guttae pluviae, in quas incidunt radii Solares . non sunt omneS aeque aptae ad refractos radios reflectendos, sed tantum eae quas in or- bem, circa locum quem spectamus, videmus. Cum autem nihil obstat, quominus quaquaverSum seque procul prospiciamus , videtur concavae Sphaerae dimidia pars nobis incum-here; inde fit ut etiam, in spatio aeris nobiso ecto, si totus ea parte guttis pluviis sit plenus , neque NubeS ulla intercedat, arcum co-1oratum videamus in iis guttis , ad sensum coloris excitandum seque aptis, quae cadunt in aeris arcu quem spectamus. Pro Varietate autem pluviae, quae interdum totum illum arcum occupat , interdum partem dumtaxat ejus, &pro litu Nubium. aliquando partem arcsis intercipientium, plenum aut mutilum Videmus. 9. VI. Semper tamen arcus ille videtur pars esse circuli aeque ampli, quia cum nihil obstat, aeque ampla semper Videtur nobis pars Atmosphaerae ad quam conversi sumus; atque in certa distantia oportet esse guttas, ex quibus radii ad nos veniunt, non propiores , aut remotiores; quod γεωμιτοκωτ4ως Ostendit, quem citaVimus,
Io. VII. Cum pars Atmosphaerae, quam spe-
252쪽
De Aere , Meteoras. C. III. 21 I
ctamus , ex planitie videatur tantum dimidia pars circuli, non possumus majorem in illa videre Iridem, cujus duo extrema terram tanSunt. Si vero ex altissimo monte vastam planitiem despiceremus, objecta nobis Atmosphaerae pars major dimidia circuli parte posset videri; ade6que etiam, si tunc forte plueret, Sole a tergo lucente, Iridis arcus ma)or es iet. ii. VIII. Cum non quivis Solares radii, nec proinde quaelibet guttae aptae sint ad refractam lucem ad nos reflectendam; pro altitudine Solis, mutari debet situs Arcsis pluvii. Sole autem altiore supra HoriZontem , eae tantum particulae quae sunt Horizonti propiores possunt radios Solares refractos reflectere, ideoque minor pars circuli, seu brevior arcus adparet, reliquis infra Horizontem demissis. Ia. IX. Quando vero Sol ad 42 gradum per-Venit, tunc guttarum, quae refractos radios reflectere possunt, ita depressus est, nostri respectu , situs ut omnes infra Horizontem sint; quod geometrica ακει ια demonstravit Rohaltus, nobis crassius explicuisse satis est. I 3. Memoratis observationibus hanc etiam
addere possumus , iis qui Iridem spectant , si progrediantur , videri eam fugere ; quia , nimirum, cum certo tantum situ colores vide
mus, mutato spectatoris situ , mutatur etiam Iridis locus ,' modo pluat ultra eum locum in quo Iridem primum. vidit. Hinc etiam merito colligunt Philosophi , duobus hominibus eamdem non adparere Iridem ; quia, nimirum, cum non sint in eodem situ , iidem radii ad auos non perveniunt. ΛC sane quan-
253쪽
222. PHYSICAE LIB. III. do infimae partes Iridis loco cuipiam insigni
incumbere ab uno cernuntur alteri, prout propior aut remotior est, ultra aut citra esse videntur.
i . Iridi adfines sunt Halones , seu circuli,
qui circa Solem aut Lunam, variorum colΟ-rum interdum cernuntur; idecque de eorum. natura hic commodum agemu S. I. Ergo Ob- .servantur ejusmodi circuli, quorum in centro est Sol, aut Luna, adeo ut astra sequi semper eodem situ cernantur. a. Circuli illi duplici limbo videntur constare, quorum exterior caeruleus aut flavus est, interior ruber. 3. Spatium quod illis continetur , praesertim prope partes vividiore colore tinctas , obscurius est aere eos ambiente. q. Cum Iris non cernatur, nisi sit pluvia in eo loco, in quo adparet; Halones, pluvio caelo, numquam cernun-
. 1 f. Clariora ut haec sint, huc transferemus Historiam observationis Halonis circa Solem conspectae Lutetiae , Maji I a. an. I 667. sub horam nonam, ante Meridiem. Diameter ejus circuli erat q4 graduum, latitudo vero limbi crus dimidii circiter gradus. Partes superior &inferior tinctae erant coloribus rubro & flavo, 'di tinctaeque colore purpureo, praesertim superior ; color ruber erat intra circulum flavum, aliae partes tantum albicantes, nec multum cla-rse adparebant. Spatium. intra Halonem comprehensum, erat paupo obscuriuS externo, praesertim circa colores vividissimos. Altitudo Solis , initio observationis, erat q6 graduum. In
254쪽
De isere , Mere oris. C. III. 213
aere ferebantur tenues & albae nubes, quibus distilaguebatur caeruleus coeli color, & splendor Solis minuebatur; qui non major erat, quam quando Eclipsin patitur. Tempestas erat, pro anni tempore, frigidior, & nocte antecedente gelaste aiebant. Halo eodem colore & splendore conspecta est, ab hora nona, ad sesqui- decimam ; quo demum tempore, languidiores colores fieri coepere, donec hora secunda pomeridiana evanescerent, postquam paullo antea splendorem recuperare visi essent.16. Ut horum φαινομένων rationem redderent
Philosophi , statuerunt I. acrem est e plenum tunc temporis particulis glacialibus, instar lentis , aut figurae similis; quae possit refractione
lucis, ejsisque ad nos reflexione colores em-Cere, quales prismata faciunt. II. Solem aut Lunam tunc fulgere, ita ut ex Omnibus partibus circa ea astra glaciales eae particula: VO-litent.
7. His positis I. Astrum debet esse in Halonis Centro, quia ut cernantur illi colores ex refractione & reflexione lucis orti, non modo certa sit oportet glacialium particularum figura, sed etiam eadem omnium ab Astro, cuJus lucem refringunt & reflectunt, distantia; quod in guttis pluviis, quibus constat Iris, observa
18. II. Secundo, duplex est Halonis color, quia refractione separentur radii solares in duos ordines, qui duplicem sensatio m in nobis pa
19. III. Spatium quod est intra Halonem, circa limbum, qua parte vividissimi sunt colo-
255쪽
res, debet esse obscurius, quia illic maxima est particularum opacarum copia. Itaque necessario iis in locis obscuratur aer. Sunt qui dixerint id spatium contra lucidius esse externo, quod in id solares radios reflectant particulae glaciales ; verum hoc est experientiae contrarium.
2O. IV. Mirum non est Halones non ad parere quando pluΤt, cum constent glacialibus particulis; quae, si plueret, liquefactae in terram caderent. Postquam autem, praetergresso astro, non objicitur amplius, e regione oculorum id spectantium, glacialium ejusmodi parti- Cularum sat magna congeries, tunc temporis desinit Halo. ai. Non mod5 Halones circa Solem interdum cernuntur ; plures etiam Soles novi circa veterem adparent, qui Parbelli dicuntur, quod
suis παρια τον Γλιον, praeter Solem verum. I. Animadvertitur ingens circulus candens , parallelus Horigonti, & transiens per Solem. a. In circuli ejus variis partibus cernuntur Parhelii, quamquam non omnes aequales , nec aeque vividi. 3, Nonnulli referunt Iridis colores, alii pallidiores sunt, & circulo similiores. q. Cum Parheliis saepe est Halo, quae Soles vero proximoS ta git. s. Hi Soles non sunt semper eodem numero, nunc enim sunt quatuor, nunc sex. Historiam quatuor Parheliorum, Romae conspectorum,anno I 629. 2o. Martii, scri it Pet. Gefendus, in Ep. ad Renerium. 22. Ut horum phaenomenorum verisimilis reddatur ratio , ante omnia statuere posIumus ea oriri ex materia simili ei, qua creantur
256쪽
De inere V Meteoris. C. III. 22s
Halones; hoc est, e glacialibus particulis, quae per aerem e regione Solis , seu inter eum &oculos spectantium volitant; in quibus tamen potest esse aliqua figurae diversitas. et 3. I. Circulus ille candens gignitur reflexione radiorum Solis, e superficie glacialium corporum , ad certam altitudinem circa Solis discum volitantium. Alia enim non possunt reflectere ad nos Solis radiOS , ut par est, hoc in negotio ; nisi quae sunt sublata supra Horizontem , ad eumdem angulum , qui est altitudinis Solis. Unde sequitur circulum illum debere adparere aeque altum ubique, ac Solem , ac proinde esse parallelum Hori
2q. II. In certas partes circuli incidentes radii Solis ad nos, gemina refractione &una reste-ctione, veniunt ex glacialibus partibus; unde fit ut imaginem Soli similem, sed Iridis coloribus tinctam reserant. Sunt autem inaequales imagines prout radii directius aut obliquius ad nos
reflectuntur. M. as. III. Iridis sunt coloribus tincti, ob memoratam causam; aut pallidi, si sola reflexione ad eos veniant. Quemadmodum enim conspectum prisma vitreum, ab aliquot passibus, Vl- detur coloris dumtaxat vitrei, hoc est, albore subobscuro tinctum, quia radii tantum ab eo reflexi ad nos redeunt: ita in glacialibus guttis, si c radios ad nos mittentibus, nullus color, nisi glaciei solitus, debet cerni. At quemadmodum
prisma vitreum ita oculis admotum, Ut non modo reflexos ex superficie radios ad nos mittat,
sed etiam bis refractos, subeuntes, nimirum
257쪽
226 PHYsICAE LIB. III.& exeuntes, atque ex oppositi superficie redeuntes ad oculos nostros , coloribus Iridistinctum adparet: sic quoque eae particulae glaciales, quae itae sunt respectu Solis & oculorum nostrorum sitae, ut ab opacis nucleis, quOS antea diximus, radii , ingrediendo & egrediendo refracti, ad nos reflectanturheae, inquam , particulae similiter coloratae nobis Videantur. cessse est. 26. IV. Non mirum est una cum Parheliis cerni Halonem , quandoquidem . , Ut monuimus, ex particulis, aut iisdem , aut similibus in aere volitantibus oriri videntur. Non opus est, hic repetamus quae de Haloni bus antea diximuS. 27. U. Plures aut pauciores cernuntur Parhelii, pro copia materiae glacialis, quae in eadem
altitudine, qua Sol Cernitur, per aerem volitat Hinc quoque alia peculiaria phaenomena pendent , quae hic non memorabimus, legenda apud eos, qui data opera hoc Meteorum explicare adgressi sunt.18. Ut prae oculis rationes memoratae conjecti rae ponerentur, vir ingeniosissimus confesCurarat cylindrum vitreum pedem longum, in quo pro nucleo erat ligneus minor cylindrus. Tnm spatium ambiens aqua impleverat. Denique haec Soli exposuerat,& oculis spectantium per loca opportuna circumlatis, deprehensae surat reflexiones & refiactiones memoratae. Unde
colligi potest idem, in multo minoribus Cylindris , fieri posse, modo sint ea copia quae lassiciat.
258쪽
De Zere N Meteoris. C. III. 227
29. Optandum emet conspectos fuisse glaci, Ies ejusmodi cylindros; ex acre delapsos, postquam adparuissent Parhelii ; sed quamvis fieri
possit, ut aliquando cadant, rarius tamen hoc fit, quia possunt diu tenuissima corpora vaporibus e terra adscendentibus, & ventis sustineri pdeinde etiam, dum Cadunt per Varias aeris regiones , calidiores aut frigidiores, mutari. Praeterea glaciales eae particulae ventis in alias partes ferri potuere, aut cadere etiam saepius non observatae. Certe ut de his, aliis uesimilibus, certum posset judicium ferri, tot requirerentur eXperimenta, ut Vita prius desinat, quam inquirendi necessitaS.
I. D Raeter vapores, qui, Solis calore, e locis I humidis evehuntur, aut ex aqua egerun tur; ex sulfure, bitumine, salibi1sque volatilibus, ac aliis ejusdem naturae corporibus plurimae rapiuntur particulae; quas acr, prout sunt graviores, aut leviores, altius, aut propius ter ram secum devehit. Hae exhalationes a Philosophis dici solent, de quibus, earumque effectibus hoc Capite actari sumUS. 2. Cum constet per terrae superficiem multam esse copiam sulfurearum & bituminosarum partium, ac plantas etiam & animalia turgere
259쪽
salibus volatilibus ; non mirum est calore Solis varias Qusmodi in acrem evehi particulas, ut modo diccbamus, & antea etiam monuimus ἀImo vero aliter fieri nequit, quin permulitae per
totum aerem ventis raptae quaquaversum volitent; sed ex locis ardentiore aestu adustis, sine dubio plures evehuntur , & nisi aeris fluxu dis-jiciantur, locorum ex quibus egestae sunt verticibus imminent. Hoc autem posito, non dissicile erit rationem reddere Meteororum omnium, quae in sublimi aere accenduntur. Incipiemusa fiammis subitis, quas Plinii verbis describe
3. ' se Emicant faces, nonnisi cum decidunto Visae, qualis, Germanico Caesare gladiatorum se spectaculum edente, praeter Ora populi meriis diano transcucurrit. Duo genera earum: se Lampades vocant plane faces, alterum Boii- , , das, quale Mutinensibus malis visum est. Di-- stant quod faces vestigia longa faciunt, priori re ardente parte; BOlis Vero, perpetua ardens, si lonsiorem trahit limitem. Emicant & trabesse simili modo, quas μους vocant; qualis, cum se Lacedaemonii classe victi imperium Graeciae se amisere. Fit & coeli ipsius hiatus, quod vo-- cant chasma. Fit & sanguinea specie quo se nihil terribilius mortalium timori est incense dium ad terras cadens inde; sicut Olympiadis
D CVII. anno quarto, cum Rex Philippus Grae- ciam quateret.
q. se ' Lumen de caelo noctu visum est, C. Caecilio, Cn. Papirio Coss. & saepe alias, ut diei spe-
- is cies Hist. Nat. Lib. II. eap. 26.
260쪽
se cies noctu luceret. ' Fieri videntur, &discurr, , sus stellarum. Exsistunt stellae &in mari ter- , risque. Vidit Plinius nocturnis militum vigi- , , liis inhaerere pilis pro vallo fulgorem emgie ea, , , & antennis,navigantium aluique navium par- , , tibu S - ut VolucreS , sedem ex sede mutan- te S. Hominum quoque capita , Vespertinisse horis fulgent. Addi hisce potest ignis, quem fatuum Vocare solemus, qui Varie per terras rapitur. Tanta copia in regionibus , intra Tropicos sitis, noctu cernitur, ut observarit alibi Plinius ' AEthiopum juxta Hesperium montem , stellarum modo , campos noctu nite
s. In hisce omnibus aeris ignibus tria sunt observanda I. sine humana Opera, & in conspicua ratione eos accendi: 2. Variis fisuris per aerem discurrere : 3. alios quidem aliis diuturniores osse , sed brevissimo tempore Omnes elistingui. Quorum rationes quaerendae sunt. 6. I. Non repetemus hic quae in Libro superiore, de ratione qua ignis accenditur, diximus; hoc lautum hic in memoriam revocandum est, ut flammula, aut scintilla appareat, oportere tantulTr particulam quampiam ita in aere agitari; Ut omnem materiam crassiorem disjiciat, & in sola subtilissima circumagatur. Sunt autem materiae, ut etiam diximus , aliae aliis aptiores admotum illum concipiendum, quales sulfureae, bituminosae, nitrosae &c. Hisce autem politis, cum est Husinodi particularum sati S magna con-