장음표시 사용
241쪽
eaelesti nos pauit, Moysi similis, immo dc superior factus o
est. Anne amplius contra Iudaeos proteremus, in quibus Christus Moysi similis existit ξ Moyses an iuuentute P riculi, exponitur, eiusque vitae Pliarao insidiatur. An non Herodes infanti Christo insidiatur, & Maria mater cum
puero in Aegyptum fugere compellitur anne rebelles sunt iam Iudaei Christo, sicut olim fuerant Moysi 3 Ad
Moysen dicunt: Quis te constituit principem & Iudacem , -- . .s uper nos contra Enristum ad Pilatum aicunt: Non habemus Regem nisi Caesarem . Et in Evangelica parabola : Nolumus hunc regnare super nos. vides Itaque quam
in mu.tis Christus sit Moysi similis . Q od vero Moyses homo & peccator, Christus homo abique peccato, quod
ille ex coitu, Christus vero ex incorrupta virgine natus, quod Moyses inuitus in monte moritur, Christus vero voluntario in cruce moritur: nihil remoratur quominus
prophetia illa de Christo intelligi debeat . asi vero
cum simile aliquid dicitur, ex omni parte atque ex Omnimodo simile intelligatur, quia non ea tantum quae unius eiusdemque naturae sunt dicuntur inter se esse similia: sicut gemini homines, vel filij parentibus , vel omnes homines omnibus lic minibus In quantiam homines sunt sis miles utique sunt. quod Sc in caeteris animalibus intueri facili imum est, vel arboribus, Velut Olea oleae, laurus lauro similis dicitur, dcc. Haec si obseruarent aduersarij nostri, non tam impudenter precationes Canonis nostrae Missass, ut ita loquar, calumniarentur, quasi precemur ut Christus Deo non magis placeat, atque agnus ille quem Abel obtulerat. Sed haec iam traducere non est huius instituti: ad contextum itaque reuertamur. Hic est qui fuit EiοLimin Ecclesia insolitudine cum ngelo qui loquebatur ei in monte Sina, oe cum patribu nos ':qui accepit merba mira dare nobis. Hactenus perstat in recensendo laudes Moisis quem Iudaei mentiebantur a Stephano calumniam sustinuisse. Constanter, inquit, assirmo ac contestor Moysen sic placuisse Deo, ut ipsum angelico dignaretur alloquio. Angelus enim locutus est Moysi in solitudine, & in monte Sina:illud remotis arbitris, hoc praesentibus patribus nostris. Et qui audeam ego contemnere nedum blasph mare eum, quem tanti fecerat Deust Fateor N hoc, im
242쪽
quit diuus Stephanus, quod Moses a Deo per Angelum
acceperit verba vitae, hoc est, legem, ut hanc daret vobis. . Ergo nec blasphemus est in legem Stephanus,qui eam dicit verba vitae esse, hoc est, talem esse,ut si quis hanc pers cerit , Vere habeat vitam aeternam. Et tanta legis encomta Leuit.Io. ubique reperire licebit in Scripturis : Qui fecerit haec, inquit Moyses vivent in illis. Et iterum : Oo serua & audi o-D uter. 4. mnia quae praecipio tibi,ut bene sit tibi,& filiis tuis post te in sempiternum cum feceris quod bonum est x placatum coram Deo tuo, quod praecipio tibi, hoc tantum facito, noaddas nec minuas. Et Ioan. 1 dicit Christus ad Iudaeos: Scrutamini scripturas, quia vos putatis in ipsis vitam aeternam habere. Et alibi adlegi speritum: Si vis, inquit, ad vitam in gredi, serua mandata. Quisquis enim qu et legis sunt obseruauerit, quisquis legem per omnia audierit, vere habebit Vitam,eamque aeternam. Lex autem non tantam prςscri bit qualia opera facere debeamus, nec tantum externa tibia opera, sed potius mundiciem cordis a nobis requirit,postulas ut Deum ex toto corde amemus, & proximos sicut nosmetipsos:prohibet item nequς mala sunt concupiscas mus. in his omnibus qui obtemperauerit legi, certe vitam aeternam habebit. Atqui quoniam lex non ignorabat per se quidem cognitionem esse peccati no abolitionem, nec quenquam sitis viribus eam posse implere: tacite &sub inuolucris quibusdam nos remittit at Christum, qui Mspiritum nobis dat quo legi obtemperare possimus, dc sua iustitia nostram imperfectionem complet. Sed no est holus instituti hic vim legis copiosius exponere. noluerunt obessirepatres nostrisia repulerunt re aversi sunt cordibus suis is DpH dicentes ad. Camur c uobis Deos quinos praecedat. Mos enim huic,qwi eduxit nos de terra Ocerpti,nescimus qMdfactum sit. Haec testantur populi Israelis ingratitudine ad uersus Deum & Moysen, qua certe non meruerunt intro duci in terra promissionis, sed potius ad unum omnes in- ternecioni dari: anne magna haec est ingratitudoΘTam misere tractati fuerunt in AEgypto,iam crudeliter vexati, ut nulla humana lingua eloqui valeat, δ: ex huiusmodi tabbulationibus eripuit eos Dominus per manu, hocest, mi nisterium,fanetissimi Moysis. Atqui Iudaei statim obliuise untur tanxorum beneficiorum, non solumini ij sunt in . . . G. . I
243쪽
Moysen hominem, sed etiam in Deum blasphemi. Vide
quot& quanta illorum peccata recenset Stephanus. P tres nostri, inquit, noluerunt obedire Moysi. Cui Moysi Huic,inquam,que Deus ipsis praefecerat, qui ipsos ex Aegypto eduxerat, qui se ipsorum nomine in magnum corporis ac vitae periculum no semel tradiderat: huic,inquam, Moysi noluerut patrcs nostii obedar etiamsi scirent eum a Deo illis praefectum, scd repulerunt eum hoc est, non solum nullum beneficium in illum contulerunt, sed etiam maledictis persecuti sunt, hoc quod vetus historia dissimulare noluit. Ia quod dicunt ad Aaron. Fac nobis Deos quinos praecedant, magna blasphemia est in Deum ipsum,magnus contemptus,magna ingratitudo. Iam iam, inquam, eduxerat illos Deus ex Aegypto, suamque potentiam aduersus Aegyptios pro Israelatis egregie exeruerat, ia multa M admiranda signa tam in Aegypto quam in mari r bro & in deserto patrauerat Deus,sed haec omnia nihil curantes Iudςi postulant ab Aarone sibi fieri Deos quorum patrocinio, auxilio, & praesidio tuti scilicet sint aduersus amminentes tribulationes. Scilicet Deus omnium creator imbecillis factus est,ut iam non valeat amplius Iud is pr sdio esse: unde necesse est ut miser homo fabrefaciat non
unum snam unus non suffecisset sed multos Deos quorum praesdio Iudaei muniti & confirmati nullas posthac timeant aduersitates. Sed ὁ putidos & stupidos Deos, qui nisi ab hominibus fabricarentur esse non possent,immd 5 stulti vos Iudaei quid cogitatisὶ Si Aaron tantus est ut pos.
st facere Deos qui vos praecedentes omnem tribulatione di vexationem a vobis amouere possunt, quare non potius vos vestraque omnia committitis Aaroni Z qui quum Deos facere nouit, etiam Diis sortior sit necesse est. I quiunt autem, Nescimus quid acciderit Moysi qui eduxit nos de terra Aegypti.Nec artus scilicet timor est. Deus qui Mosen populo Israel praefecerat,atque a Pharaonis tyrannide tam mirabiliter praeseruauerat, multisque signis ac prodigiis clarum fecerat, iam dormit: forsan, O impij I daei, nec potis est ut Mosen uno atque altero die a ferarum morsibus seruet. Sed impietas semper comminiscitur cxcusationes,quibus cum peccatum elevare conatur pecca
tum grauius faciat atque peccato peccatum addat.Vide
244쪽
mus rursum verborum structuram ab initio. Noluerunt, inquit, patres nostri obedire Mosi sed repuleruteum. D plox peccatum est, non solum nolle obedire, sed etiam iusta praecipientem velle odire. Fac nobis Deos inquiunt ad Aarone. Deos, inquiunt, non Deum ignorat enim qui sint& quales velint. Sed quid multis Z Aegyptiorum Idololatriam vero dei cultui praeserebant, hoc quod in sequent, bus audiemus. Fac nobis Deos, inquiunt, qui nos praecedant. Quo non in terram promissam, sed rursum in Aegyptum. Hoc enim illos voluisse & transmigrationis ex Ae-gIpto poenituisse,inultis in locis Sacrς scripturae videre lib. cet. Disce & aliam illo tu stultitia. Mosi qui nos eduxit de terra Aegypti,inquint,nescim' quid acciderit. Vides quomodo miracula illa no Deo, sed Moysi asscribui, quu Deuso1a illa e sterit solius Moy sis ministerio ad illa usus, no quasi aliter no potuerit, sed quia aliter noluerit. Hoc si meminisse voluissent Iud i no habuissent propter absentia Moyssdesperare & ad idola Aegypti co uerti,sed cogitassent quinos ta mirabiliter liberauit, adhuc vivit, etsi Moyses dux noster periit,potens est Deus alia substituere qui nobis.&yrςst & praecedat: verum quonia a fide in Deu porrὁ alieni sunt, non mirum est quod tam absurda loquuntur,&tam impia conantur. Sed ad contextum nos recipiemus. Et mitulum fecerunt in diebusais, et obtulerunt hostiam nimchro, latabatur in operibus manuum suarum. Brevisit ais his
declarat Iudaeos idololatriam instituisse iuxta quod viderant ab Aegyptiis fieri lc persuadebant sibi sortesic fore, ut & Aegyptios & horti Deos magis habituri essent propitios, si videret Aegypti j Isiraelitas non abhorrere ab irsorum idololatria. Neque enim facile per omnia conueniunt qui diuersae religionis sunt: hoc quod.dies hodierna plus quam velim,& certo arguit. Et vitulum secerunt, inquit. Voluerunt habere Deos, & ecce vitulum faciunt. Et obtulerunt hostiam simulachro. Voluerunt sacrificare Deo cuius praesidio. tuti sint,& ecce stupido & in animato sacrificant.. simulachro . Et laetabantur in operibus munuum suarum. Hoc est videntur sibi rem egregiam fecise se,&xnde sibi merito placeant. Iam enim habet pro multis diis quos cupiebant ab Aarone fieri vitulum) huic faciunt sacrum: unde posthac Deo illo qui vocavit se Deum i Il
245쪽
Abraham, Isaac,& Iacob non habent opus, nee desiderant Moysen,nec cupiunt aliam terram,quum illis iam per omnia cum Aegyptiis conueniat. Caeterum historia haec de fabrefacto vitulo a Moyse ipso descripta est copiosius , ut Iudaei perpetuo suae impietatis,contumaciae, ac ingratitudinis admoneantur. Nam paulo ante promulgatus erat Deca logus magna maiestate , in quo disertis verbis praecipiebatur, ne alieni dij coleremur, aut ne ulla facra praeterquam verbo Dei praescripta usurparentur. Praetereac uenerat publico foedere inter Deum & Istaeditas, ut tam cuilis quam ecclesiastica respublica eorum institueretur. & gubernaretur iuxta verbu Domini per Moysen a Deo audiendum & populo manifestandum, quemadmodum
calogi praecepto, quam publico foedere no solum idolum S idololatriam instituunt, sed etiam, scut supra dictu est, Moysen reiiciunt. Iam quid senserint Iudaei de fabrefacto illo aureo vitulo operosius. tractare,prolixiorem requireret disputationem, quam huic instituto nostro conuenire possit verum ubi suo loco instituerimus disputationem de imaginum ' su apud Christianos, sorte de vitulo hoc Iudaico nunnihil dicemus . Conuertit autem Dcus oe tradi it s seruire militiae cali sicut scriptum es in libro Pr phetarum: Nunquid vitamas aut hos as obtulistis mihi annis o .in des ro domus IsraelfIuste a Deo relinquitur, qui Deo adhaererς Ride noluit, sicque contingit ut peccatum peccati poena fiati desalutari-Doc an primo homine coepit, & in omnibus impiis persci bus documGuerat. Deus condidit hominem,& huius curam agere vo- tis cap .H. Ivit, nihil ab homine nisi modicam obedientiam petens: atqui homo Satana audies maluit sui ipsius curam agere, ' Deo pendere. Deus ergo reliquit hominem con siliis suis, & sequuta est ea miseria quam iam sue velimus Due nolimus experimur. Sic Deus elegit sibi populum Israeliticum in pecultu, huiusque curam in se suscepit, polli ens se illorum fore Deum, hoc est,in omnibus illis prouisurum, hoc quod etiam fecit: vexum Israelitae de Deo diffidentes, aut Peum potius contemnentes, alios eleg nuit Deos,h8c est,alios tutores &proviseres, putantes se meliorem imi curam gerere posse, & melius habituros, si suas Dropriis consilis pcquiescerent, quam si Meum au
246쪽
ssiret. Reliquit ergo Deus illos ire in adinuetionibus uis propriis ut tandem intelligeret quam impiὁ ac stultὁ e mutassent Deum verum iuis alienis. Et hoc est quod D. Stephanus ia dicit:Conuertit autem Deus,& tradidit eos seruire militiae caeli. Hoc est,quoniam populus cotempsit Desi & auertit se a Deo vero & vivo & dereliquit Deum creatorem suum, ideo & Deus auersus est ab illis perfidis scilicet Iudaeis, & permisi eos ire viam quam elegerunt, ut creaturis potius inseruirent quam creatori,ut neglecto Deo colerent militiam caeli, hoc est, Saturnum, Venerem, Mercurium,Solem,& Luna, & reliqua porteta quae Deos esse stulta gentilitas finxerat. Caeterum quoqiam haec imgrata erant auditu Iudaeis,& ne quis putaret haec a Stephano conficta in ipsoru odium, statim testem aduocat Prophetam os,apud quem dominus Iudaeis suam ipsorum improbitatem exprobrat, dicens: Nunquid victimas aut hostias obtulistis mihi annis 4 o. in deserto domusJstaeir Exprobrat autem Dominus Iudaeis quod mensuram patrum suorum impleat, hoc est,in viis patrum suorum ambulent,qui nuquam vero corde Deo adhaeserunt, sed perpetuo idololatriam sectati sint: unde per expositionem addit.Etsu cepi tabernaculum JIOLAE, Bdiu Dei et ora Hemphan, figuras quis fecistis it adoraretu eas. Et transferam vos trans Bahlonem. Hoc est, quoniam tam gratus est v bis idolorum cultus, age siue velitis siue nolitis trasseram vos ex hac terra sancta trans Babylonem, ut idololatriam amantes in medio idololatrarum habitetis,& intelligatis' utrum idola maiorem vestrἰ curam habitura sint quam e go hactenus. In sancta mea terra abominationes vestras non seram. Vocat autem hic Propheta tabernaculum Moloch cultum & omnia instrumenta ad colendum Molochidolum Ammonitarum. Deinde portauerut etiam secum idolum syderis cuiusdam quod vocabant Remphan: aiunt idolum esse quod Saracami pro Deo colunt. Caeterum ne mo hoc loci magnam patiatur difficultate', quando audit dominum conquerentem quod Iudaei illi per quadraginta annos in deserto non obtulerunt hostias vel victimas, quum ex scripturis constet illos subinde etiam Deo tu in praescriptum legis sacrificasse. Voluit enim Dominus hac hyperbolica locutione ostendere, quod inuior p xstl
247쪽
populi Iudaeoru sibi uni non adhaeserit ex corde, nec Dei
gloriam ante omnia quaesierit, sed solis externis caerem ni is timorem *c reuerentiam Dei simularit potius quam praestitetit. Hic enim solus dicitur recte colere Deum, qui non suum priuatum commodum, sed gloriam Dei ante omnia promotam cupit Nec possum dissi mulare,quod Iudaei multis in locis Bibliorum abominandae idololatriae accusantur. Nan .Reg. i7..de Iudaeis legitur: Adorauerunt uniuersam militia caecti. Et Hiere. is. Sacrificauerunt omni militiae caeli. Et apud eundem cap. 44. Sacrificabimus regianae caeli,& libabi nus ei libamina sicut fecerunt patres nostri, reges & principes nostri Sed hςc hactenus. Tabernaculum Dystimoni, fuit patribus moris in deserto, sicut BPosuit , si Deus loquens ad Moseu etit faceret illud se dum formam quamqviderat. In praemissis D. Stephanus ad sui defensione mutitis explanavit quid de Deo,quid de Moyse, & quid de lege sentiat, ut nemo non videat Stephanum de omnibusulis recte sentire nec erga aliquot illorum blasphemus esise: iam igitur postremam accusationis parte arripit,oste surus scilicet quid de templo & uniuerso illo externo templi sive Dei cultu senti dum sit. Hactenus enim de nullo templo Dei vivi cultui mancipanto auditum est,quum interim certum sit Deum etiam suos amicos habuisse. Qualis igitur fuit externus ille cultus Τ audiamus diuum Stephanum hanc rem paucissimis explicantem : Tabernaculum, inquit, habuerunt patres nostri, quod vocabatur tabernaculum testimonii. Vnde illud acceperant Τ Moses illud fecit inquit diuus Stephanus. Quo iubete3 cuius item sermae Deus Moysi locutus est, inquit, ut faceret illud,& p. s.faceret iuxta formam quam viderat. Nam in Exodo legumus quὁd Dominus vocaverit Mosen in montem , & indicauerit ei formam iuxta quam tabernaculum facere deberet, ad finem inquiens : Inspice & fac secundum exemplar quod tibi in monte monstratum est. Sed ad quod opus institutum fuit hoc tabernaculum Z quae caussa huius
structurae 3paucis accipite. Cum multae caussae urgerent ut
non solum iura ciuilia, sed & publica sacra instituet entur in Israel, necesse erat ut & publicus locus designarctur in quo sacra peragi possent: cum autem Israelitis in deserto quadraginta annis errandum,& locus subinde mutandus
248쪽
esset,non fuit eis integrum ut in deserto domum fixam &immobilem pro templo aut loco sacrorum aedificarent.. Quare praecepit eis dominus per Moysen,ut construerent tabernaculum quod de loco, in locum trafferri possit:quo
etiam pro templo non in deserto tantum,verum etiam in
terra Chanaan tantisper usi sunt, dum Salomon suum itulud memorabile templum aedificaret. Vocabatur autem tabernaculum testimonij aut potius scederis, quia Israeliatae habuerunt necesse ad eum locum in quo erat fixum t bernaculum & constituta arca propitiatoiij,certis temporibus tanquam ad publicam, ut vocant, parochiam conuenire,sesta celebrare,verbum Dei audire,adeoque legitiam a sua sacra facete. Et haec hactenus. QId-induxerxis suscipientes patres nostri cum Iesu in possessionem gentium, quac expulit Deus a facie patrum n6ti orum inlue in diebus David.
qui inuenit gratiam ante Deum petiit ut inueniret tabem culum Deo Iacob. Salomon autem aediscauit illi domum. Nolu
mus hic verbosiores esse, ne videamur non acta Apost lorum,sed veteris Testamenti historiam interpretari.Me
bratim itaque verba Stephani recenseamus. Primo dicit Patres Iudaeorum tabernaculum illud cultui Dei dedicatum non contempssse, sed illo usos fuisse in deserto, interris gentium, quas Deo auxiliante & Iosue duce expugnarunt:vis,inquam,illo fuisse tam in bello quam in pace,& hocvsque ad tempora Dauidis sancti illius regis. Via' de ergo quamdiu caruerint Iudaei templo Hierosolymulano,neque tamen minus placuerunt Deo. Secundὁ dicit
quod Dauid cupierit Deo aedificare templum huius magnificentia dignum:verum licet David magnam gratiam
haberet coram Deo, tamen noluit sibi Deus a Davide a
dificari templum. Sic enim in Regnorsi libro legimus lib. 2.cap.7. Factum est cum sedisset rex David in domo sua,& dominus dedisset ei requiem undique ab uniuersis initit. Reg.7. micis suis, dixit ad Nathan Prophetam': VHόsne quod Ggo habitem in domo cedrina, & arca Dei deposita sit in medio pelliumὶ Dixitque Nathan ad regem: Omne quod
est in corde tuo fac, quia dominus tecum est. Factum est autem in illa nocte, & ecce sermo domini ad Nathan di-eeqs:Vade loquere ad seruum meum David,hic dicit dominus: Nuquid tu aedificabis mihi domum ad habitadum
Neque enim habitaui in domo ex die illa qua eduxi Istari
249쪽
de terra AEgypti usque in diem hane, sed ambulabam in
tabernaculo & in tentorio per cuncta loca quae transiui seum omnibus filiis Israel. Nunquid loques loquutus sum ad vitam de tribubus Israeli cui praecepi ut pasceret populum meu Israel, dicens: Quare non aedificastis mihi doma cedrinam &c. Et post aliqua interposita iubetur Nathan Dauidi haec dicere: Cdm completi fuerint dies tui,& do
hiens cum patribus tuis suscitabo semen tuum post te, duod egredietur de utero tuo,& firmabo regnum eius,ir1e aedificabit domum nomini meo &c. Haec in Dauidis Q lium Salomonem conueniunt, de quo iam Stephantis duinii: Salomon autem aedificauit illi domum. Videmus ergo quod Deus non tam magnifecerit templum atque Iudaei hactenus putarunt imm4 de illo sic loquitur dominus ad si parum curet. Dicit enim secum patribus fuisse etiamsi caruerint templo, testaturque se nunquam a patribus p
.esisse aliquod templum. Adde quod dicit se illo non opus habere, quemadmodum in sequentibus audiemus. Quid quod non vult templum ab ipso Davide qdificariΘFacit a tem hoc ad institutum Stephani quod Deus etia eis propitius fuit, qui templum nunquam habuerunt. Quod si Iudaei dixerint tabernaculum vicem templi obtili uisse, nihil
inuincent quum Patriarchae nec tabernaculum, nec te
plum habuerint. Facit & hoc ad institutu Stephani. quod
Lis probat cultum Dei externum nunquam sic fuisse confirmatum , ut non licuerit aliquo modo ab ipso deficere: nde nulla erit blasphemia dicere Iesum mutaturum traditiones, quas Iu Jori a Mose vel patribus acceperant. Sed videamus sequentia. Sed excelsus iton inruan a ita habitat, Ro s. sicut per Propheram dicit Caelum mihisedes est, terra autem sca- Esui. 6 6. bellum pedum meorum. Qubim domum aedistrabitis mihi, licit dominus,aut quis locus requietionis meae est' nonne maum mea fecit
haec oninia Locus hic diligenter tractandus venit. Et primu quidem omnium considerandum est quid Iudaeorum in xima,hoc est, peior pars de externo illo templo, & qui in hoc fiebat cultu senserint: hoc enim praemisso caetera erut facillima. Quς enim hic a D. Stephano dicuntur, non contra templum ipsum sed potius contra Iudaeos & horti hy- pocrisin dicuntur. Quod enim templum & huius cultura Deo non displiceat nullis scripturae testimoniis conuinci-
250쪽
tur.Nam Dauid qui sumptus ad structuram templi colloctos reposuerat, & Salomon qui ut templum aedificaretur procurauit, uterque hoc nomine a Deo laudatur. Et ait Dominus ad Salomonem: Exaudivi orationem tuam redeprecationem tuam. quam deprecatus es coram me, nctificaui domum hac quam aedincasti,ut ponerem nomen meum ibi in sempiternum,& ei ut oculi mei & cor meum
ibi cunctis diebus. Et de hoc templo dominus dicit: D
mus mea domus orationis vocabitur. Tantumque abest
Vt Christus hoc detestatus fuerit,ut in eo dc orarit α praedicarat. Ergo templum Hierosolymitanum quod in te est Deo nunquam displicuit, sed Iudaeorum hypocrisis & s perstitio illi displicuit. Templsi domini in hoc institutum erat, ut populus Israel certum haberet locum quo ad precandum,verbum Dei audiendum , & sacrificandum comveniret. hoc est, in quo fidem, spem , & charitatem suam declararent. Atqui populus de fide, spe,&charitate parum sollicitus. putabat se egregie pensum absoluisse,si tantum templi cultus egregie & splendide se haberet, si certis temporibus illuc conuenirent, si praescriptas victimas sacrificarent:quasi scilicet Deus tam speciosa domo, tam crassis bubus opus haberet. Contra vanam itaque ac stulta eiuς modi opinionem Iudaeoru loquitur diuus Stephanus,prPu osteram Iudaeorum redarguens religionem. Dicit ergo: Excelsus non in manufactis templis habitat, hoc est, non eget aliqua domo,quum ipse ouantum creaturarum crevior & dominus sit. Adducit vero testimoniti Esaiae, ut se mo ipsus plus habeat auctoritatis. Apud Esaiam enim sieloquitur: Caelum mihi sedes est,terra autem scabellum p dum meorum,hoc est, sicut alibi dicit: Caelum & terram ego impleo, bique sum,& nullibi concludor. Vnde alius Propheta dicit: Si ascendero in caelum tu illic es,si desce dero ad infernum ades. Si sumpsero pennas meas diluc Io, & habitauero in extremis maris, etenim illuc manus tua deducet me. Quo ibo igitur a spiritu tuo, & qud a facie tua fugiaZergo qui caeli & terrae dominus est,quiq; oia& continet & implet,per se nulla domo opus habet. Vnde apud Esaiam addit: Quam igitur domum m hi aedificabistis,aut quis locus requietionis meae erit'none manus In
secit haec omnia Z ac si vellet dicere: Si restis mihi daret