장음표시 사용
41쪽
ameam tuam. Plures veteres eodie/s Theodoretus resere, in quibus frameaeua legitur, di addit se Symmaeum verti G ia gladio tuo. Theodorus Antioch nus hane agnoscit leaionem in dandi casu. verum magis genitivi approbat, quo etiam Aquila usuin esse fatetur, iuxta hebraeum. 'Domine a pati eis de terra diu de eor. I XX. legunt si Domine perdens deis terra , dilpe re eos in vita eorum Theodormus hoc in loco ita scribitis Etenim tum, inquit, decreto homines transmittis ad mortem: tu enim dixisti. ,, terra es, & in terram redibis M. S. P. Aur. in epist. sq. ad Paulinum testa' πὰ. -'Ti us a liquis g*cis codicibus perdens de terra. Ια eadem λ ia. yis yyy R i0 dices, in quibus a paulit de terra extabat. Apud S. Hier. totus hic versiculus estis a viris manus tuae, Domine, qui mor in pro R', quorum pars invita . Quin explicatio iuxta hebraicam rasm prolata est. R. David contendit legi debere α Pn malim . eo quia ver
bum illud virum designat huius seculi desia'riis addictum fi pollinarius in metaph. habet is impleti porcellis reliquerunt fi-: In Ei Rom. Arab. S apud Arnobiuin legitur porcina. In
ia isobenghubanim fatu tur fitu. D. Parens in eoistola. Da Paral irim respondet, di in hune psalmum haee affert ,, sane illo versu, ubi 'dustum est D.
Commota sunt. Eus ex Syrum. eis mure sunt, quod propius hebraeo est.
42쪽
Granis, σ eribo est lanis. Superius vidimus in graecis exemplaribus noti emtare , neque apud S. P. Augustinum. Cum Dino functus eris. LXX. habent sancti aberis: ita Theodoretus , &Tertuli. S. vero Cyp. ustificaberis. Symm . vertit ,, erga sanctum 1 an te agas . Heb.,, cum viro persecto perlectus eris Insurgen es in me, fultus me. LX x. addunt omnes. D. Hier. ad Suniam seribens animadvertit, τὰ omoes redundar . Aquilae placuit ,, Incurvabis eum, qui se insurrexit in me ' ; & se in sua intima significatione verbum V In laetitis expressit, hoc est, incurva vir. De inimicis meis irae udis. Sic in aliquibus G. & apud Theodoretum : ita in Uulg. & D. P. Aug. Sunia , & Fretella in tuis exemplaribus ad invenerunt meis D tibus , sive potentibus. S. Hieron. latetur, in hebraeo nil aliud reperisse . quam liberaistor meaes ab inimicis meis, uti apparet etiam in hodiernis impressis, prolude dicenduin . LXX. ia iracundis addidit .
Omnia creata Dei excellentiam, atque omuipotentiam praedicor. Legis dιυina praestantiam osendιt. TITULUS.
P. I s. Er. Uti superius. ANNOTATIONES.
EX IudaeIs nonnulli praesentem psalmum gratiarum actiones emtinere putam, ob legem Mosi datam. R R. Salomon, Estra, citrahi notant, quod licet
coeli muti lint, neque ad instar homi m loquantur; silentium timen eorum ubique percipi ur. Cali enarrant. α='t mi saperim, participium istud a radiee 'Ad Sepher oritur, quod est liber scripturarum collecito: unde iuxta vim nominis, prospicimis do coelos, quae nam si Dei omnipotentia in illis, tamquam in libro legitur. Noa funt loquetis. Theodoretus Symmaci interpretationem se resere,, Et is nox nocti iud cabit scientiam, non dictionem, neque sermones, quorum non au- is diumue voces, sed in omnem terram exivit sonus eorum M'. Aquila. , Canon, & regula eorum quod propius hebrieo est: nam P havam illa complectintur, cum ampli ssimae lignincationis nomen illud sit. Communis opinio est legi debere P holam vocem eorum. In ho3ierno hebraeo existit p LXX. & D. Hi 'r. tamen v rrerunt u i superius, nempe, vocem eorum, ex quo apparet iuillorum Cod. α, p habuis. Eruditissimus Ioan. Despecies tract. de . text. heb. dub. I. pu a , LXX. & D. Hier. α ρ legisse , illosque mapis ad sensum, quam ad verba attendiss . Non d sunt aliqui existimantes, malitiose corruptum esse a
I udaus hunc locum. At quid inde primo hujus sententiam versiculi intelligi mis
43쪽
test etiam litteraliter, ex quo nihil ossicit, u dica ue vel ea On, vel vox, semti JOan. Isaae significare contendit. D ind ex hoc sol in loco forsan Apostolo. rum Christi munus probaturi quare innumera, & caiiora reliqu runt testimo. nia in genuina sua puritate 8 Dieendum potius lapsu i mpo is aliquibus in codicibus litteram o excidisse, ex quo lectionum ambia ulta S asParuit. In sele ρυuit tabernaculum suum. D. Hier. vcriit is soli s osuit taberi aculum se in eis . Ita Aquila, Symmacus, Theodotio, qui lita editio, & fieb. α ab N nU U Uri lasce me se lem a ohel bahen. Aliqui ex si mant, in hoc Icxtu coris
ruptelam ad inve MN, verum serio legenti contrarium consi ibit. A calore ejus. Verbum nori chanish femorem coliris denotat. Conυertens animas. chalcib divinae gratiae operationem exprimit, nemope. dulciter, ac sortiter retrahendo a malo animas. Prcians parvulis. Licet vulq. Sensum hebraici nominis retineat, nil, Io Drus 'ns peti credulum, perquasibilem, docilem designat: quae quidem omnia paravulis com n Tun . Desiderabilia fuρεν aurum. Non qualecumque aurum, sedo timum, pc sui nomae peti ctionis per nomen Id paZ indigitatur. R. Abraham i stitur, apidem pratistiosum etiam innuere, cui etiam convenit R. David.
Cusod1t ea. Elegans hebraica phrasis, iuxta vim verbi est, sedulum in illis esse, pervigilans in observando quis demonstratur. na Ia ni Z har baltem, to. tus in custodiendo. Ab alienis parce. Sie LXX., & Uulg. D. Hier. autem vertit a superbis, i que nomen I Eadim importat. Haec lectionis varietas contigit ex similitudine hebraicorum elementorum & n, in quibus exaraudis vel mauuentes, vel Iibrarii defecerunt.
ARGUMENTUM. Populus ad praeliandum princisitur, ου' pro illo Deum orat,
ut υι Ior regrediatur. TITULUS. V Aoνἰ eontIeum Davidis. Heb. In f em psalmus ψs Dasid. LXX. P. S. TRIBUAT TIBI sECUNDUΜ. In aliquibus graecis additur TigrDOMINUs, quod in heb. non extat. v. o. Dat Nos TR i. in impressis graecorum Bibliis ponitur IM NOMi. NE Do Mi Ni DEi NosTRl. Marinus scribit, Vaticanum Co. cum hebraeo concordare verba illa relinquendo. ANNOTATIONES: DE huius psalmi auctore a R. Κ inihi dubitatur, scuti ab innumeris interpretibus. R. Salomon contendit in expeditione contra Philistaeos compositum isse , a quo autem scriptus sit asserere non audet.
44쪽
Protegat te. Magis in heb. exprimitur per verbum Uda saghab, elevare, exaltare, ita ut sensus sit, Deus super inimicos te elevet , exaltet, tamquam inimicorum exterminatorem. Memor sit omnis sacrificii tui. Caiet..habet ,, omnium munerum tuorum Et licet dictio hebraica pro quocumque sacrificio accipiatur , hic tamen tamquam depeculiari oblatione sumitur. Piugue fiat. Orig. legit nitidum faciat. Heb. est 'aetra idasceneh, nempe, incineret, ex quo quam gratum Deo sacrifieium illud extiterit, demonstratur. Laetabim tiri Vox Nn rana a nobis ostendit laetitiam per voces, dc clamores exhibitam.
mυictis irasibus, pophus Laetabundus ad propria concrepantibus eantis
In fnem Mamur ipsi Daυid. LXX. v. s. Eri In hebraeo non legitur. ANNOTATIONES.ΚImki, cum emeris pristis hebraeorum doctoribus Christo Domino hune
psalmum tribuunt. R. Salomon ait ,, Magistri nostri hunc psalmum expo-- fuerunt de Reae Μ-s,la . Exultabit vehementer. vividius ex heb. Na .no mahlaghil o quam vehementissime Desiderium cardis. Ita vulg. D. P. Aug. & ps Rom. LXX. habent desideriunt an iniae eius is voluntate labiopum eius. LXX. legunt petitione labiorum M. Heb. prolatione Iabiorum. Chal. ,, Et prolationem labiorum eius non prohibuisti in aeteris is num . In aliis libris, & apud D. P. sicuti vulg. inscribitur.
Inυeniatur manas tua. Manifestius Sum m. explanavit comprehendet, aut scuti Hier. is inveniet manus tua omn s inimicos tuos . Declinaverknt. Summ . dixit se obstruxerunt contra te in m lum . vulg.
45쪽
M ANIMADUERI IONE IPSA LΜUS XXI.
nimis Chri is accomodatur Patrem in cruce oranti. Ita Ath. Eufeb. Theod. TITULUS.
In finem pro susceptione matutina psalmus ipsi David. LXX. v. 2. Rrapi R IN ME. Additum, in hebraeo non reperitur. v. q. IN sANCTO. IN LXX. posuerunt. . I 2. QUI ADIUvET. In graecis exemplaribus additum. At Vaticinus Cod. cum hebrato concordat, teste Marino. v. II MULTI. Ad exagerationem additum. FODERUNT VANUs NEAn Hodiernus hebratus incuria librariorum depravatus videtur. v. ZO. NE ELONGERis A UxlLIUM TUUΜ. In aliquibus graecis exemplaribus legitur M pu M, sorsan scriptorum errore, cum caeteri interpretes TUUΜ. transtulerint. v. 32. ET ANNUNCIARUNT CAELI. Per proposopejam additum, vuper metonymiam, ut annuntiantes exprimant, idest, coelestes homines.
Non habetur vox ista in aliquibus latinorum Cod. hebraeo concordantibus. ANNOTATIONES.
M Agnis obvolutum tenebris titulum praesentem cernimus Ecclesiae Patres
de Christo praedicari autumant. Iudaeorum sententia non eadem inter maes apparer. R. Salomon contendit per remam matutinam Israeliticum populum intelligi debere, congregationemque illius gentis, ut habetur in Prov. s. is terva charissima, S grati stimus hinnulus ' quae ab innuo ieris oppressa fuit a sustiis per manus Nabuchodonoser : sed propter Sanctorum orationes tandem liberata. R. Κimhi existimat , hie hebraeorum salum describi post eversam Ier silem. Grotius de David haec omnia vocitat. Demum explicari potest cum doctissimo Calmet, vocem illam Praesdem classis Cantorum denotare, qui serian cediva matutina vocabatur. Verba deli tirum mecrum. Symm. legit ,, querimoniarum mearum V. Quinta editio,, clamoris mei Sexta si deprecationis meae D. Aquila , & D. Hier. ex hebrao rugitus mei. Sic includit verbum π)Naυ saghati. Utrum explieatio rradi, sens propria sit, expos. vide. Non ad insipientiam mihi. Heb. ,, nee est silentium mihi M. Sic etiam S. Hieri interpretatus est. Loquuti sunt labiis. Hebraiea phrasis est se Emittunt per labium M. Speravit ἐκ Domino. Verbum , a ghol importat, nempe, devolvit res suas ad Dominum, ita hebraeorum doctores.
46쪽
Tauri pIngues. Hebraeus exprimit se racem locum illorum, nempe, Balan. Regio est in Peraea posita ultra Jordanem ad septentrionem in media tribu Manasse. Ad Orientem propinquos habet montes Galaad , & regionem Ammon, atque Idumaeam orientalem. Praecipue praedicantur de ea saluberrima pascua,
ustis sum. Ita LXX. & Didym. vulg. D. P. A. autem se effusa sunt .sie Apollinarius, & Eus Hebraeus sicuti LXX. legit 'natet a ni spacti effusus sum.
Foderunt manus meas, oe pedes. In hodierno hebraeo legitur 3'M eaari , cuius genuina explicatio est leonis inflar. Dissidium inter nos eat holicos, hebraeo Lque oritur utrum eaari, aut caam legi debeat. Licet primo modo nune impressum reperiatur, tamen LXX., & antiqui translatores secundo modo legerunt: ita Just. Mar. Tert. S. Cyp. Aquila demum christianorum acerrimus in se elator,& D. Hier. Oscitantia manuentium , aut librariorum hoc evenit vau in iod per mutando, quo nil facilius. Et anima mea ipsi viυet. Sic etiam S. P. A. LXX. habent is vivit M. Theodotio se Et anima eius vivit M. Quinta, & sexta editio uti LXX. D. Hier. ex hebraeo ,, animam suam non vivat Nn m V Ba venaphscio lo chaiah .
mgilantia Dei erga creaturas extollitur. TITULUS.
Psalmus ipsi David. LXX. P. 2. IBI. Caret apud hebraeos. v. s. ET. Ut supra. Praesens versiculus ad illa verba INEBRiANs terminat in hebraeo. Graci diversimode legunt. Marinus allerit Vaticanum Cod. eodem ferme pacto se habere, ac heb. ANNOTATIONES.INter doctores lis est de occasione, & de huiusce psalmi materia. At hanc LaBlane, Muilium vide. Quoad titulum spectat, liceat mihi R. Salomonis commentum afferre. Aliquando, ait, Spiritus Dei prius tangebat, mentem David . ,, & postea canebat psalmum, & tunc in titulo talis pc praeponitur canticum nomiisse ne ipsius David ; aliquando autem e contrario, David incipiebat canere instruisis mento ad excitandam devotionem suam, sicuti legitur ψ. Reg. Cumque caneretis psa tres, factus est in eo spiritus Domini; & eost David sentiebat tactum Spiritus, , Sancti, di in titulo psalmi sic facti praepouitur, vel praemittitur nomen Davidis cum cantico M. Ridicula interpretati olDominus regit me, ρο nihil mihi deerit, in loco pastis ibi me collocavit. sie Vulg. habet: LXX. vero, ac D. Hier. legunt roglil poscit me. quod con-D cisus,
47쪽
eisius, & elegantius apparet. mihi deerit. Plus ex hebraeo N ethasar, non deficiam. In loco oe. Aquila ,& Symm. - In venustate herbae collocavit me M. Heb. is in tuguriis, locis herbosis, amoenis accubare me secit . Emphatica alloeutio. Animam meam convertit. Ita i XX. cum Uulg. Sym m. refecit me. D. Hier. ex hebraeo se animam meam resecit M. Aliqui legunt refocillavit : dictio enim II 'Γν iescobeb illa omnia complectitur, & reducere , tranquillare, eruere , liberare. Super semitas iactitiae. D. P. A. habet is in semitis M. Symm. per calles, si e importat nomen I meghalim. Calix metis. LXX. M. Rom. & Arab. S. P. A. calix tuus: Immo ps Rom. legit is Et poculum tuum inebrians, quam praeclarum est S. Cyp. lib. a. ep. R. calix tuus inebrians. D. Hieri testatur, Cod. se inspexisse, in quibus calix meus Iegebatur, revera & in hodierno hebraeo legitur 'PI cost calix meus. Theodotio , &Symm. interpretati sunt , Poculum inebrians maxime bonum M. D. Hier. simplicius, ac hebraeo propius is calix meus inebrians, exuberans .
Psalmus ipsi Daυid una Sabbati. LXX. P. I. TERRARU Μ. . . . UNIVEasI. Ob majorem declarationem verba modo allata a Transi. posita suere, non leguntur in hebraeo. v. 2. Qui A. In graeco non extat. Vulg. cum hebraeo concordat. v. q. P RoxiΜo suo. Caret in textu.
ANNOTATIONES.T N translatione D. Hier. Una sabbati non habetur, sicuti in hodiernis hebraicis in im rellis. De huius psalmi occasione innumerae exstant sententiae. Apud S. Justin. videre est, Iudaeos ad templi dedieationem referre, ita Κim hi, & Esdra.
R. Salomon putat, quod constructo templo per Salomonem, cum arca a sacer dotibus deferretur, ut intra Sancta Sanctorum eam collocarent, portae se clauserunt, nec apertae sunt. don o sacerdotes canerent memento Domi ue David , & cum venissent ad locum is Propter David servum tuum , tunc ianuae a 1 emetipsis apertae sunt, atque in locum suum arca Domini posita fuit. Quid reliqui iudicent, vide apud S. Hier. Ath. Theodoretum . Eus. Bern. Faciem Dei Iacob. Apud heb. est Vaa penilia faciem tuam o Iacob. Attollite portas. S. Cyp. lib. 2. adv. Jud. Sic hunc vertit ver sculum ,, Au- is serte portas , principes vestras,& extollimini portae iternales,& introibit Rex is claritatis . Aquila, & D. Hier. M Levate portae capita vestra, & elevaminiis ianuae sempiternae . Scribens vero ad Damasum, inquit ,, Aquilam esse in- , , terpretatum attollite portae capita vestra M. Theodotio, α quinta editio uti LXX. Symm . ,, transserte pomas, principes, vestras, & exaltentur portae sempiter- nae M. Heb. tandem is Elevate, o portae, capita vestra, & elevate vos portae
48쪽
DomInus virtutum. Universalius per Pura X tsebaot, nempe, virtutum, exeris cituum, angelorum, hominum , Omnium creaturarum.
Ut a peccatis, s periculis liberetur Daυid orat. TITULUS.
Davidis. Heb. Psalmus ipsi Do d. LXX. I. a. NON ERUBEsCAΜ. Hisce Verbis graeci addunt δε - αιωνα, verum Marinus asserit Cod. Vaticanum hebraeo, & Vulg. concordare, addi.ctionem dictam relinquendo. v. g. CONFUNDANTUR OMNER. Iu ΟΜNEs in graeco non euat, neque in hebraeo, reperitur apud LXX. sub verv. 2I. SUSTINUI TE. Graeci habent TE DOMINE, at mi Domine apud caeteros redundat.
ALphabeticus praesens psalmus Vocatur, eo quia unusquisque versiculus per alispheti literas incipit. Hoe genus canticorum in poes hebraica principem locum obtinet. R. Linihi exi stimat , in quocumque cantico, ubi aliquid maximi continebatur, hoc David usum esse genere, ut facilius memorit mandaretur. Reliqui Rabini nihil aut parum de hoc scripsere. Aliquorum opinio apparet, musicum artificium denotare. Qui fustinent te. Emphaticae significationis est verbum p Κavah, per illud demonstratur aliquis magno desiderio expectans, ita ut sensus sit, expectanteste magno desiderio, pudore, & confusione non afficiantur, quae quidem explicatio ex hebraeo constat. Inique agentes. S. P. Aug. habet is inique iacientes vana Quinta edi. io se qui rebellant μ. D. Hieri ad Suniam is inique agentes M. Addit idem di ctor, se in quibusdam codicibus legisse omnes, ut nune est in Uulg. verum additum esse in LXX. sub veru fatetur. Verbum ghedim universalioris significationis est, hoe est, fidem deserere , inita foedera violare, apostatare. Dirige me in veritate tua. LXX. propius hebraeo habent , , deduc me in ve- ,, ritatem tuam M. D. Parens scuti Vulg. Cum hebraicum verbum sit in coniugatione hi phil, exprimit actionem in semetipso, ambulare me fac, & se aliqua additur . is in sententia. Iu uttitis meae. Verbum 'ala naar parentum subiectionem demonstrat, aut eustodum, excutere, consurgere, facere; demum illius artatem innuit, qui a paren
tum cura veluti foras excutitur.
Firmamentum es Dominum. Hoc videtur potius sextae editionis esse. The D 1 dois
49쪽
doretus tamquam lectionem LXX. cognoscit. Ita apud D. P. A. reperitur. Aquila legit se secretum Domini quod iuxta hebraici nominis vim expressit, ' Psod secretum sibi vult, mysterium , arcanum. Symm. colloquium Domini μ. Theodotio is mysterium Domini Eodem modo Eus. D. Hier. autem is pactum ,, suum ostendit eis . Tribulationes multipllicatae sunt. Hebratum verbum aliquid plus innuit rivi hirchibu, hoc est, dilatatae funt. De necesstatibus meis. Radix Raac t sula exhibet
coarflare, extorquere, comprimere, causam hic exprimens angustiarum. Odio taliatio cderunι me. Optime Vulg. retinet, attamen Pori chamas vi
Ut a Saulis per cutione Iiberetur orat Daυid. TITULUS. Daυ dis. Heb. Iphus Daυid. LXX. In finem ρομαs David. Vast. v. I. IN FINEΜ PsALΜUs. Neque apud LXX., neque apud hebmos ista verba leguntur. Observat Marinus, quod hebraeus cum Cod. Vaticano concordat.
ANNOTATIONES.. Pud D. P. Aug. invenitur Usi David. OZυi ecclesam malignantium. yno merasthim ii sunt, qui simul eons lunt ad patrandum malum. Ctim impiis non sedebo. similiter rescia ghim, reputantur , qui magistratibus se se rebellant, seditiosi. Iniqtiirates sunt. nor et imah consilium astutum ad imponendam calumniam. In directo. Symm. In plano. D. P. ut Uulg. Heb. - mistior locum planum, excultum, amoenum ostendit. PSAL
50쪽
ARGUMENTUM. Dum quis in angustiis versatur, Deo solummodo es fidendum.
TITULUS. Davidis. Heb. Ipsus David priusquam liniretur. LXX. l. 2. TEMPLUΜ Esus. Graecus addit sanctum ejus. Vaticanus Cod. cum hebraeo, & Vulg. concordat illud relinquendo, teste Marino. v. d. ET NUNC Ex ULTA Bi T. In aliquibus graecis invenitur is Et nuncis ceu, quod apud caeteros redundat. v. 8. ExQUI sivIT FACi Es MEA. In graeco additur TE. At D. Hienantea dictam lectionem magis approbat. ANNOTATIONES.DΡ. Augustinus solummodo habet ipsi D id. Didymus, ac Theodoret
. hanc inscriptionem tellantur, se in aliquibus exemplaribus invenisse, secus autem in ori enis hexaplo. nam petii. Unum petii habet heb. vulgatus secutus est hebraismum, reten.
to eum LXX. penere icem. pro neutro.
in videam Voltiptatem. LXX. legunt se Ut contempler delectationem : ita D. P. Heb. est se Ut videam pulchritudinem Iehovae . Uerbum enim maleta, a indecorem, pulchritudinem, dulcedinem, iucunditatem significat,