장음표시 사용
71쪽
ARGUMENTUM. Supremum iudicium hic iuueritur. No et preuium Ocrificiis est Mendum , sed iustitiae, ac iuu reutiata
v. 2. SP Clps EIUS. το usus non legit hebraeus. P. I s. TRlRULATI Nis. Graecus addit TU R. P. 2Ο. SEDENS ADVERSUS FRATREM TUUΜ LOQUEBARI s. Aliqui ex graecis legunt detrahebas, pro loquebaris. v. 2I. INIQUE. Heta reticet. v. 22. NE QUANDO RAPIAT, ET NON SIT UI ERIPIAT. Solummodo g cus retinet,, non sit qui eripiat ri Uerum incuria librariorum prima deficiunt verba, cum D. Hier. etiam illa transtulerit. ANNO ΤATIONES.QUid de Asaph dicendum sit, iam in disquisitione psalmorum loquuti sumus,
tum modo quid D. Hier. oninesque hebraei semiant, addam. Ille nedum dum cantor extitit sed etiam proph-ta, qui duo iecim exaravit psalmos. A styli varietate auctoris diversitas ostenditur: ite in psalmis Asaph acrior, ac durior exurgit eloquutio. Deus Deorum Dominus. Ex hebraeo Theodoretus is sortis Deus loquutus, is & vocavit terram M. Tempestas valido. Proprius ex textu hi tur ,, tempestate commovebitur te is ra vehem nter . Iuxta Aquilam , excitatus est tu bo M. Cor novi Omet a Dotat lis C et . Tinrummoso hebraicum nomen de p'culiari. bus avibus alloquitur, II V, harim ghoc nempe aves, quae in montibns nidificant. Vota tur. D. P. ut. legit ., praeceς tuas S. Hier. ad Suniam scrib ns, animadvertit, nomrn illus u eumque siqnificare. at hoc in loco Uulq. sequi debet. Currebas cum eo. Vox liebraica cursum cum delectatione demonstrat.
72쪽
De adulterio, o homicidio misericordiam a Deo petit Daυid. TITULUS.
I sori psalmus ἰpsius Davia, quando venit ad eΜm Nathan propheta, posteaquam introierat ola Batsseha. με. In se vi Halmus ipsi David, cum venit ad eum Nathan, quando intravis ad Ee sabeam. LXX. I. 3. SECUNDUM MAGNAm το ΜACNΑΜ additum cognoscimus, nam in hebraeo non eXtat. v. 8. SAPIENTIAE TUAE. TO TUAE transi. apposuerunt declarationis caussa. v. q. As PERCEs ME DOMINE. Neque apud hela neque gratia Domine reperitur. v. 2O. DOMINE .... BONA. Haec in hedi non leguntur.
ANNOTATIONES. Notat R. Aben Esdra, novissimos huius psalmi binos ver sculos ab aliquo pio
Iudaeo additos esse, quam conjecturam etiam e catholicis aliqui non ac
Non immediate post meeatum deflevit David, sed post Uriae occisonem:
ita Patres, ac Hebraei omnes sentiunt. Secundum Multitudinem miserationum. In verbo rechanim comm tionis viscerum actus insinuatur. Spiritum reclum innova. Per verbum a I I nacon plus demonstratur, ita re-
73쪽
Iniquum Doeg Idumaeum redarguis David, eique fatalepra dicit exitium. TITULUS. Violar; in Al sus ipsius Davia, Cum Gn set Doeg I rimaeue, ρο nunclast ipsi
Sauli, dikisset ei, venit D id in domum Achimelech. H 5. In fin m intellectus ipsi David, cum venit Doee Idumeus σ annuntiavit Sauli; dixit ei, venit David in domum Abimelah. LXX. Omnia in Me Dalmn hebraeo, εν LXX. conveniunt.
id fluν ονἰs in malitia. D. Pater A. habet si quid gloriatur in malitia, qui potens est in iniquitate tota die &e. Sententiam dividens claritatis eratia Hodiernus hebraus retinet chesedet misericordia Dei tota die. Gen. N Bellar. contendunt verbum 'dri etiam scelus significare. Inius tiam evitaυit. Π I havot sunt iniquitates decipiendi proximum suum. Ecce homo. . . . qui. Vox 'II gheber non de quocumque dicit homiae, sed virtutibus praedito , virumque praeclarum innuit.
uanta sit iniquorum impietas, m nequitia, hic at David demonstratur. T I T U L U S.
Zelori super mahalath uteli gentia ipsiue Daυ d. Heb. In finem pro maeleth intellectas ipsitis David. LXX. v. s. NONNE SCIENT OMNEς. τὸ ΟΜΝΕs additum est. ANNOTATIONES.IN diversis variae leguntur tituli huius interpretationes. Mahalath D. Hier.
chorum vertit, quae quidem explicatio maiores enumerat sequaces, quam nonnullorum rabiliorum comm n um, qui pro musicali instrumento nom n illus ac sumunt. Th olotio habet is prochoraea Symm. perchorum M. Aquilia verois tripudia μ. Demum D. P. Aug. is pro parturiente, seu dolente M'. Pro
74쪽
Pro templi sutura restauratiotae suspicantur hebrai praesentem psalmum exaratum fuisse: p cipue vero Rab. Salomon totus est in Gemonstrando in hoc templi restaurationem , collectionemque in unum iudaici populi vaticinari. At quam falsum sit rabini cum afferrum, nemo est, qui non videat. Inutiles facti funt. IINa neelehu aliquibus exprimere placuit, stetidi sisti sunt, malitiam, ac impiorum vitia designantes.
adversus proditores auxilium a Domino ροβADt David. TITULUS.
ANNOTATIONE AN Ihil eerti pro intellἰstentia nominis neqhinoth habemus. Hebraei, ut mos
est, ad musicum instrumentum consi giunt. Verum nullibi in sacra scri plura memorarur, n que inter caetera m i sic lia recensetur in frumenta. Quoniam alieni. Etiam impios, ae superbos nomen α)'ir aerim explicat.
Cum veros amicos perdiscite sit recognoscere, ideo David, ui a falses liberetur, Orat. TITULUS.
Victor; In negh noth ut ossi ontia insiυς Daria: Heb. In finem in brunis intelle ius ipsi Dubid. LXX. v. 9. Ex PECTABAM Eu M. Graeci legunt Deum, quod additum videtur. T. I 3. INIΜicus ΜEus. Tam in hebraeo, quam in graeco το ΜEUS non apparet.
S Hilarius inquit, hymnos, aliqui transi tores nostri carmina nuncupaverunt, . Plerique au em hymnos ex ipsa graecitatis usurpatione posuerunt v. In
75쪽
In ira mol/si erant mihi. 'aacueti' illem uni quod odium eodem tempore deis monstrat. S. P. A. legit is adumbr,bant me Duires capiebas cibos. P P Tua nam liksbd. haec verba amiciti .e vinculum Heclarant, qui simul dulciter communicabamas secretum. Sie Aquila. & D. Hier. Symm. autem , qui communicando reddebamus dulcem consuetudinem, & colis loquutione in Annuntiabo. Non simpliciter, sed cum tumul u, vehementi instantia, ita in dictione nonrer vehemel, elucri. Dii isi font ab ira utilius eius. Davi lica phrisis, prout in hebraeo iacet. melius comprehenditur , leniora sunt ma i , quam nutyrum verba oris eius . ita Pag. vertit, 'D P turi pori chὲlku mi hamaalptu. D. Pater A. ut Vulg. habet. Symm. o leviora butyro ora eorum M.
yrulis persecutioncm DArns David, Deum orat, ne fuccumbat. TITULUS.
Hi tibi; fiaper columbam intitam ἰo remotis ipsius Davidis ad nuchram, eum comprehendissent edim Petisthim. Heb. In f nem pro poptilo, qdii a Sonfiis longe factus est. las David in tittili tes i. pi ionem, e m tenuerunt eum Allubili in Get. LXX. v. g. AB ALTITUDINE DIEI TlNEDo. Gmcus legit, non timebo, ex
quo librariorum incuria elucescit, alias sensum gigneret diversum.
v. I 3. UOTA TUA, UAE REDDAM. το QUAE additum apparet, interatu non habetur.
ANNOTATIONES. EX huius tituli lecticine, quoinodo se habuit David in illo eventu, innotescit.
Super columbam mutam, en in maledictis taciturnitas. Mithram secundum nonnullos Hebraeos, nomen i :lud dividitur in mich & ram, humilis, nempe, simplex, periectus: quae quidem omnia sancto conveniebant prophetae. Ex rabinis alii dictionem illam pro peculiarem cantum usurpant: unde Rab Salomon sentit, praesentem inter caeteros pulchriorem pia linum esse. Catholici eaepostores varias asserunt explicationes, quas apud ipsos videre est. Apud Aquil,m estis Vincenti pro columba muta elongationem Davidis huis initis. quando dic. quod hebnaeo convenit. Symm . , triumphus pro columba, M pro allophylo, qui expulit Davidem humilem animo, & immaculatum Ostoniam ton Mitavit me homo. In textu est ripeta sciaph, quod absorbuit, attraxit spiritum Ustendit. Ab altitudine di/i. Clarius ex heb. ΡΠ col halom emni die, o excelse, se Aquila. Theodotio se inistrdiu timebo M. V tum meam a inunt avi tibi. In hosterno hebraeo tostitur 'ra nodi, hoc est, migrationes meas. In aliquibus exemplaribus reperitur sodi secreta mea.
76쪽
ARGUMENTUM. In spelunca delitescit Daυid, ut de Saulis per ecutione se se eripiat,
quo obtcnto, Dro gratias refert. TITULUS. Victori, ne disperdas , ipsius Davidis michiam, quando fusis a De e Saul in oe-
In fnem , ne dicter os, ipsi Das i tu tittili inscriptione, cum fugeret a facie Saul in spelunca. LXX. P. s. ET ERIPVa T. Modo suppressum est in textu, licet olim Iegeretur. Fieri putuit a transi. denuo positum sutile, declarationis caulla CA-Tu LORUM. Additum cernimus, cum in hebraeo minime reperiatur. ANNOTATIONE AD Onee transeat ἐπὶ re tari havot lic t iniquitatem denotet, tam m symm.& D. Hier. transferre placuit calum uiator m , opy eslorem. Aquila vero,, d is nec transeant insidiae M. Pagn. ,, contritio M. Quae aliquid peculiare ita iniquitate ostendunt. Dormisi conturbatur. Hebrii et phrisis huiusmodi apparet ex Pagn. dormiυi inter urentes aseli bili lohatem. Throdotio scribit,, dormivi eum ,, absumentibus M. Aquila ,, cum o h m n ibus . Symm. ,, cum ardentibus M. In Scholio plenius refertur hoc ex eodem Symm. is bene fidens dormivi lateris ardentes .
Saulis eiusque fel latorum exitium vaticinatus es David. TITULUS.
Πονἰ, ne d o mucit, ne Disi; Ar m .hiam. II 5. In finem , ne uio nilis ipsi Dalaia in tituli inscript Ioue. LXX. v. 6. Er. Neque in hebraeo, neque in graeco reperitur. I 2. St. In he, non extat.
ANNOTATIONES.R Salomon sic titulum Q r it , ad victi rivii ne disperdas Davi 3. suave can i
77쪽
Manus nostrae concinnant. I P, in tepalle sun est appendere. Vide San. Pagn.& Buxt. lexic. D. P. A. habet is connectunt S. Hi l. complectuntur is quod is clariorem sententiam reddit . Votem incantantium. Sie Aquila, Theodot. Pagn. LXX. Symm . autem , &
S. Hier. is murmurantium M uti videtur funificare nomen 'ridio malach scim. Et venefici incantantis. Non omnes in hoc transi. conveniunt. LXX. le
gunt se Et medicamenti medicati a sapiente U. Ita etiam S. Hil. & Apoll. Apud alios legitur si Veneficio, qua incantatur a sapiente ' quam lect. onem Lucifer sequitur. Aquila hebra o piopius se dccti incantare inean rationem Symm. is ineantatoris docti incanta iones '. Heb. In an a ri chobeechabarim mechum m. incantatis incantationum periti. Sicut cera, que fluit. In hodierno hebraeo est bes Io setabel ut limax ita LXX.& Theodot. Symm . habet, , sicut secunda membrana d i ssoluta deficit M. Spina Desera rhamnum. Clariori forma Symm. is priuiquam auctae sint spinaeo vestrae, ita ut fiant rhamnuς . Heb. V N IVP a ua beterem labinus1rotechem at ad , nempe, priusquam intelligant, percipiant lebetes vestri rhais maum. Tamquam proverbium ab hebraeis sumitur.
A si lis fervis Daυ id domi circumdatus, ni liberetur, deprecatur. TITULUS.
V Τονἰ, ne disperdas, ipsiur Davidis michtam, quum mUisset Saul, ut observarent
rimum, ut interficerent etim. Heb.
v. Io. SusCEPTOR MEUS ES. το Es. in LXX. reperitur, secus autem in hebrae D. P. I ET FINIUM TERRAE. D. Hier. latetur, non invenisse το grin textu Davidico. ANNOTATIONES.CUm titulo implicatur argumentum, de quibus Ny senus maxime disserit. Ibi
enim quanti faciat Davidis mansuetudinem, inspicitur per verbum illud, ne disperd.rs, amicam iucundamque vocem appellando. San Horum Hilarii, & Aug. iudicium eirea intimum linius psalmi sensum est, quod mysterium de Christi passione sub hystoria contineatur; addit etiam D. P. aliqua contiueri, quae magis conveniunt mystico Christi corpo , ut quodeustoditus dieatur David in domo ad inficiendum eum , nempe, quia dum cu- sodiebatur sepulchrunt Christi iam mortui, hoc intendebatur, ut moreretur fides in nobis. Ab inor enti sus in me libera me. 2IU stest heb vere attollere signat, ita ut nemo eum possit attingere : ibi egregia antithess reperitur, ut dum alii se se erigunt insurgendo, & insultando, Deus altius exaltet eum, contra quem insurgitur.
78쪽
Geurrἰ, ct d rex; , symm. se accurrerunt, ut percutiant me M. Heb. a pririg Py- ba heli avon ierutfun, va iconanu, hoe est, sine euista currerunt, o pa raverunt se. D. Hier. ,, non egi inique, & illi currerunt, & pr.Pparantur . In ira consummationis, non erunt. Emphasis vivida in hebraeo a se ii, quam D. Hier. & Symm . ita explicarunt , consume in furor . contume,& non amisse plius sint lysi . a M HII nurian, I callet, hechem ah, calleli , ve enemo. Ipsi diisergentur. Per verbum 'U a' i euoliua υagabuntur exprimi. ur; imis piorum miseria, ac poena sie dignostitur. Famem patientur ut eanes. Latrabant pri fame ut canes, iuxta vim verbi hebraici habemus, ubi simplicior, ac sortior sensus apparet, & elucet. Symm .
., tumultuentur tamquam canes, circumeuntes civitatem P.
ARGUMENTUM.Phlisaeis, Dris, ae Moabitis a Daυide dispersis, ad expeditisnem κι
xeram se parat, o diυinum implorat auxilium. TITULUS.
Vitior; super Susanis luth, michram sius Daυἰkis ad docendum . eiam bellum grareret contra Aram Naharaim, eontra Aram Sobah. O cum reυemus esseν Ioab , o pert ussisset Edom in valle Salis duodecim mill a. Hu. In finem iis, ou.e immutabuntur in tituli inscriptiovem IV Daυid in doctrinam, eum succeadit Mesopotamiam Dria, o Driam Sobab , o convertit Ioab, o percussi vallem Salinarum duodecim miltia. LXX.
v. 3. ET. bis lectum hoc in versiculo, hebraeus reticet. v. II. Is DEDUCET ME. In aliquibus graecis exemplaribus habe.tur, AUT QUIS : quod redundat.
TItuli prolixitas, ut D. P. A. observat, psalmi brevitate compensatur. Ex illius lectione, quid hie psalmus respiciit, ii inolescit. Ut aute in facilius intima significatio clarescat, rememorari oportet, Da videm bellatorum exercitum eum Ioab contra filios Ammon missis, qui ipsius regis nuncios iniuriis affeceran r. Cum Ioab victor rediisset, iterum sese disposuit propheta ad certandum contra alios hostes. Hoc in loco, more suo, non pauca Rabini scripsere, quae tamen cum sit merum eorum commentum, suis narrata relinquimus. Vi flori βρεν Susa. εδει b. Victori pro liliis . pro rosa , interpretantur omnes hebraei, teste R. Salomon. Cum ipsis Aquila, & D. Hier. conveniunt. Symi vertit, Epicinium pro floribus humilis, S immaculati David . Cum fuerendit Mespotamiam Briae. Hier- quando pugnavit adversus Sy- ,. riam Mesopotamiae & tamen Trevetus S. Doctori praesentem nostram leactionem tribuit. De hac succensioue per flammas nulli bi in sacra historia mentio H fit.
79쪽
st. D. P. notat. per succensionem, vastationem intelligi debere, verbumque hebraicum eum litera servili, & affixo n Xr a be harisoto, valet ae, cam desti βερ. Mesopotamia, quam hebraei Aram Naharaim appρllant, quia inter Euphratem, & Tigrina posita est , semper Elari minorum virorum habitatio sui . ISi Aratra Syroruin Pater vitam egit: ibi Heber, Thare. R Abraham morati sunt. Olim Babylon eius finibus elaudebatur. Interdum Methpotai a Syriae voca ur, cum Syri , & Aramaei illam occuparunt: etiam Syria Damasci, sed tunc comprelaendi potest, eandem esse, ac superiorem, quia idem rex erat utriusque , di caput Syriae Damascus: quae quatenus habet etiam duo flumina, posset utcumque dici Mesbpo amia; quod nomen tamen pro hae non est in ulu. Aliquoties pedan Aram, nempe planities Aram. Aram sola vult Genebrardus eadem esse, ac Saphena, quae ab Iosepho memoratur. Ita Plinius, Strabo, & Ptolemaeus tradunt. Verum non est id, quod Varlenius docet, nomen provinciae, Hempe. non urbis esse. At in qua sta sit Parte ignoratur. Nonnulli constitutam volunt ad oram septemtrionalem Cocle-Syriae
circa Libanum , & Antilibanum. Vallis Salinarum juxta quod in s. Bibliis reperitur a. Rest. 8. r. videtur in Idumaea postam esse, ad meridiem mariq mortui. Dicitur salinarum, quoniam ibi aqua reperiebatur salsa. sal que conficiebatur. Edom, sive Idumaea sub Palestina comprehenditur a Plinio, generali quadam appellatione. Sicut etiam Iudaea, Samaria, Galilaea. A Marco distinguitur ab Iudaea, Galilaea, ex legione trans Jordanem, quam P raeam vocat Plinius. Oecupabant Jdumaei ad occidentem extrema Judaeae proximaque Casiomonti,
Det non Arabiae fines: & cum Esau a monte Seir, qui &Edρm. quod est Esau epithetum a coctione russa, scuti Seir, quia piustis erat γ, in quo habitabat, eiusque posteri in campestrium maximam partem inter illum, & Jordanem descenὸ issent nomen toti tractui illi dederunt, ut Idumaea diceretur. Confundunt aliquando scriptores profani cum Judaeis Idumaeos, sorte quod sub dictione Iudaeorum Idumaei redacti fuerint sub Da. ide, & Salomone, rursumque post excucsum iugum sub Hircano, cum alioquin inimicissimi essent, ut ex Amos habetur, Propter odium pereetuum Esau contra Iacob, ita ut quod Rebecca futurum eredid rat ,, non requieiceret furor eius, nee indignatio eessaret, nec oblivisceri retur eorum . quae secerat ei Iacob tametsi e contrario hebraeis Deus praecepisset ,, non abominari Idumaeum, quia frater esset ipsbrum '. Perperam Srrabo, Idumaeos origine Nabathaeos facit. & seditione pulsos patria. Pessime vero Aben Eira, rabinique alii vocant Romam, Edom, & Edomaeum monachum Romanum Pontificem ;& quoties Prophetae Vaticinantur contra Idumaeos contra Romanos intelligere. & ex Idum orum 'enere Iulium Cesarem, quique Romanum post eum tenuerunt imperium, profectos esse; refert etiam Hieronymus, hebraeos ob similitudinem priniae literae in nomine nori dummati quam in ' reseconvertunt. de urbe Roma interpretari, quae de Idumaea praedicantur.
De ux sit n. r. Hebraicum verbum exprimit , dissipatii, disperaisti nos cum taedio, & molestia M. Pol ii ηος vivo compunctionis. 7 n 7M ia in ta rethelah vinum Ioporiferam innuit. S. P. A. habet is vino sinulationis . R. Salomon, vino stuporis M. R. David is veneni mortiferi M. R. Abraham , , vino tremoris . Aquila, & Symm .
Valli r tab mac, torum. Trans Iordanem est posita. hebraice Socoth. Moab olla spei m Q. In textu comprehendimus 'aer Sir rae his, olla lo- ἰεηis mea. D. Hieri se lavacri mei Symm . , , olla tranquillitatis meae .
80쪽
Ab exilio regressus Daυid sub Absalone, perpetuitatem regni sui optat. TITULUS.
I litor; βρεν uegh unt, 'sius Davidis. Heb. Iu fuem in hymnis IA i David. LXX. v. o. QUO NI ΛΜ TU DEUS MEUs. τό meus neque in hebraeo, neque in LXX. legitur. I. 9. IN I ECULUM sAECULI. Tam in hebraeo, quam in graeco τὰ saeculi deficit: apud hebraeos istum modo est, legh ad in aeternum. ANNOTATIONES.IAm superius nonnulla loquuti sumus de hebraico verbo neghinoth, solum hiere petere placet, quae doctissimus Lorinas docet, nempe nomen illud ad organum cantata carmina indiguare, sive organum, sive cithara, sive aliud. Superiora relege. Simplicem S. Hil. vocat psalmum, & D. Pater brevem. David longius exulans, propter vel Saulis, vel Absalonis persecutionem, divinam implorat opem. Convenit etiam hic psalmus Ecelefiae per totum mundum propagatae. Dum anxiaretur em meum. Verbum Pae 7 atos ita maerore onustum, ac anguinstiis signat, ita ut animus deliquium pallus quodammodo non appareat. D. P. A. habet ,, dum angeretur . Hier. is cum triste fuerit cor meum M.
Non in incerto diυitiarum, neque hominibus, sed soli Deo si fidendum. TITULUS.
Victori ipsi Iedtithun , Uatruus 'sius David. Heb. In finem pro Idithun . Dalmus ipsi Dold. LXX. v. 9. ADIUTOR NOSTER IN AETERNU Μ. τὸ in aeternum non extat neque in hebraeo, neque in graeco. Forsan translatores sic vocem Selah explicarunt. ANNOTATIONES.REpetenda hie sunt, quς in psalmo 8. de Idithun disseruimus. Cantor potius
existimandus est, quam musicale instrumentuin, aut cantilenae modulatio. H a Symm.