장음표시 사용
271쪽
hostes incitarentur, animaduertit, ex urbe plures copias euocauit. Accurrundmulti,quorum aduentu pugna recruduit, praelium atrox & nimis horrendum committitur .Hostes multis partibus nostrosi numero superabant nostiis tamecoeleste numen adsuit.Itaque munitionem ea primum parte, qua Limici rem
gerebant, expugnant. Idem reliqui faciunt. Hostes in fugam vers sunt. Nostri eorum tergis innarentes, ita secum illis agglomerarunt, ut cum hoste. portar occludere vellent, id eis per nostros minime liceret. Dyonisius namque Fer nandus Melius primus ingressiis est, hastamque magna crassitudine transuersam obiecit, ut dis lusi a fores distineret. idem alij seceriint. Hostes nihilominus , ut fores occluderent, summopere coptendebant. suit res stim mi certaminis. Hostes enim in eo vitam & salutem suam verti statuebat, si foribus oculusis aditu nostros arcerent. Nostri se subito victores fore confidebant, si soresa- pertae manerent. Itaque modo hostium magno conatu abducebantur, modo Lusitanorum contentione discludebantur. Tandem cum eas nostri maxima quadam vi , laostibus frustra repugnantibus,impulissent,d redecim primi, qui ad portam acerrime pugnarant,repulsis hostibus, urbem militari audacia praecipites inierunt .Hostes cedebant,ita tamen, ut cedente4 Vim s gittarum atque telorum in nostros immitterent. E tectis deinde de a fenestris lapides demisit nostros perturbabant. Hostes conferti in eos iam perturbatos inuaserunt.Arius tamen Sylvius & Mendeauis Alsonsul Tingitanus einde Fernandus Petreius Andradius, & Emmanuel Cugna, & Antonius Garcesiui , cum militum turma suppetias attulerunt. Redintestato praelio, hostes in fugam passim effusi sunt: & quidam in abaimi aedes se trepide receperunt: alij ciuersis vijs ingressi, se fugae mandarunt: quod fuit in causa, ut nostri rursus persequendi studio dissiparentur. Viginti eos, qui in Tabaimi domum confugerant, insequente ,
magnum discrimen adierunt. Hostes enim conserti eos aggresii sunt . Vascum Fonsecam,&Vascum Coelium,qui furentius in eos irruerant,occidunt.Hieronymus Limicus cum multum sanguinis profudisset,& vires illum omnino de-.secissent, concidit.reliqui illorum casu perterriti cedunt. Ibi Mendesius Alson-.siis,& Arius Sylvius clamoribus magnis Lusitanos ad pugnam acerrime reuocandam cohortati,tanto impetu in hostes inuaserunt, ut impressione facta eos prosternerent. Alij deinde Lusitani in aedes ingressi, magnum ad debelladum momentum in ea pugua sitis attulerunt: in quibus Ioannes Limicias fuit. Is tamen cum fratrem iacentem atq; sipirante cerneret,victus amore fraterno substitit. At frater,perge, inquit nec enim decet te in tali tempore ulla perturbatione victussiatu hominis sortis omittere.Nullus te ex casu meo dolor attingationscio namq; meo perfunctus occubo Ioannes quavis dolore cruciaretur, verbis tame fratris morietis, cui is vita dare no poterat,admonitus,in hostes eo suretiis irruit,quo grauius illii mori fratris amantissimi licitabat. Erat ante vestibulii,
aedium is muri campi no angusti planicies, ta inde collia modi cui assurgebat
272쪽
In eo campo res gerebatur, cum multi equites atque pedites ex Tabaimi aedibus , quae erant amplissimae Konfluentes nostros circunuenere:&omnes occidissent, ni Vasconielius cum suis copijs interuenisset. Hic enim acie instructa cum in urbem inpressus esset,liostes cetintes insequebatur, ita, Vt nunqua eos, quos ducebat,dissipari permitteret. ibi cum in hostes circunfusos impetum daret, duces hostium in collem copias subduxere, atq; cum nostroru paucitatem animaduerterent, cofirmati rursus in nostros inuecti sunt.Nostri oppressimultitudine,lensim cedere compelluntur,&scalarum gradus, qui erant instar theatri Zabaimi aedibus coniuncti, coicendunt. Ibi rursus cum se parumper a labore resecissent,& hostes diu sustinuissent, in eos impetu tulerunt, quasi tunc recentes praelium inirent. Multos caeciderunt, inter quos suit AEthiops quida vir sortissimus, qui equo insit debat. Is ubi decidit, Emmanuelis Lacerdae famulus quidam equum cepit, eumque Lacerdae tradidit. In eo praelio Lacerda sagittae vulnus secundum malam grauilsimu acceperat. Hastile sagittar deciderat, ossi serrum inhaeserat. Magna vis interim sanguinis ex vulnere profluebat. Illu tamen neque sanguinis emi isto, neq; dolotis magnitudo ab ardore dimicadi retardabat. Itaque cum equum ascendisse in equites octo tam serociter inuectus est,ut eos in fugam compelleret. Hostes reliqui multum deseritate pristina remiserunt Primum vix ressistunt: deinde cedunt postremo eisula iuga vitae prospiciunt.Tanta vero suit trepidatio,vi multi se e muro precipitarent.Albuquer-cius interim,qui,ut alteram stationem in loco procul a mari munita oppugnaret, aliam viam fuerat ingressus, editum collem superauerat. Ibi cum tormetorum fragorem, dissonas voces, clamores ingentes, & muliebres eiulatus auribus accepisset, unum e suo comitatu misit, qui praelijstatum ei renunciaret. Attamen animus hominis acer,& morae totius impatiens,&in omnem rerum Occasionem semper intentus, responsum expectare non potuit. Itaq; ad urbem Fradum celeriter intulit. Ibi cum multi ex hostibus ex urbe profugissent, in illuinciderunt.Praelium ibi rursus nimis atrox exortum est .Hostes enim erat acres,& numero superabant, &sugae dedecus & indignatio, & urbis tunc repetendae desperatio eos serociores efficiebat. Nostri,quia reliquis praelijs in urbe comissis non interfuerant,ne socijs virtute in seriores esse videretur,incredibili ardore dimicabant. Maxima tan e hostili parte caesa,reliqui in fugam versi sunt. Albu quercius in urbe ingressus,primu summas Deo gratias egit, cuius praesenti numine debellatu sume costabat . Quod enim signu clarius praetentiae diuinae dari potuit,quam intra lex horas urbe maxima,armis & tormetis,sortiumq; militupraesidi js,hominumq; multitudine referta, a tam paucis hominibus expugnata suisse Quod ut maiore admiratione dignit si t,illud certe constat,tanta pertinacia a quibusdam hostibus in aedibus Tabaimi eo die pugnatu fuisse, ut cum nostros eortim misericordia vehementer inflecteret, neque solum vitam & li-bcr tatem,Verum & virtutis illius pretmium pollicerentur,maluerint in vestigio
273쪽
ttilari se iam vitam ab hoste,quod valde ignominiosum reputabant, accipere Supra tria hominum millia in urbe caesa dicuntur . Enostris quadraginta desiderati sunt,inter quos Hiemnymus Ljmacus,VaseusF6leca, Cosmus Coelius, Antonius Vogadus, Antonius Garcesius, Alvarus Gomecius,& Petrus Gome cius Limicus extitere. Plus quam trecenti Lusitani vulnerati sunt. Albuquer-cius veritus,ne nostri pugnandi auiditate hostes longius insequerentur,& ea ratione palantes in aliquod se discrimen ,ut fit,ubi victoria homines insolentes,&. disciplinae prorsus immemores plerianque facit, iniicerent, omnes urbis portas et audere repente iussit. Deinde per otium suburbia sic enim se facturum incolarum sceleribus offensus iurauerat) coniectis facibus inflammari precepit His rebus gestis,4 imoia cum exercitu trium millium hominum peruenit,moraq; suam purgauit, & Albiaqueicius satisfactionem accepit. Et quanuis aliam caulam iustiorem non haberet,negotis consecti celeritas eum omni luspicione criminis liberabat.Aliud tamen e se credo in causa suille,cur ille copias in tempore afferre nequiverit . Non enim erat aequum , Ut belli partem aliquam , quod numine C H R I s T i praesentis administratum fuerat, homines ab illius sanetissimis sacris abhorentes, sibi vindicare,& in gloriae societatem se offerre, ratione
aliqua niterentur. Praeda fuit,armorum,tormentorum,& munitionum, occo-
meatus,& longarum nauium multitudo . Nihil enim fuerat in urbe relictum, nisi quod ad urbem tutandam pertinebat. Albuquercius omnes Saracenos ex urbis finibus eiecit.Reliquis, qui non erant Mahumetanis institutis imbuti , in insula habitare permisit, dummodo tributum,quod Zabaimo luebant,Re- i Emmanueli integre penderent. Publice deinde mercatoribus edixit,se omnius,qui Goam cum equis & mercibus ingredi vellent, i myunitatem daturum, de lumina fide eos ab omni iniuria& maleficio tutos conseruaturum. Emmanuelam vero Cugnam Cananoris arci praefecit: Rodericum Rabellu, qui Cana noris arci praefuerat,asciuit,ut illum arci Goensi praeponeret.Femandum Petreium Andradium, Petrum Fonsecam Castrentem , Antonium Salam, iussiemare Gore se peragrare,&Omnibus mercatoribus,qui Goam peterent, tum receptum praebere.Georgio aute Botellio, & Simoni Alsenso Bilacuto , ut Calecutiente mare nauibus suis infestum redderent,imperauit .Quilibet eorum sibi comisium munus exequitur. Andradius nauem una ArinuZiensem,quae unde esset prorsus ignorabasico quod vela demittere nollet, persequutus est, utq; eo dum illa in Dabulis portu impingeret. bulis praeseruis tormetis e turri,quae portui imminebat,Andradiu repellere conabatur.At ille in terra egrestus, turrim expugnauit,eamq; disiecit: & tormenta,quae erant in ea disposita, in nauestia imp uit. Botellius in naue maximam Saracenorii inuasit,quam cum diu oppugnasset, dilacerauit,magniq; praeda potitus,naue, quia nauigare mininae iam poterat, omisit.Albuquercius vectigalia diligerer exercuit,&ciuitatis statu.& sorma rei p.collocauit:& aliud deinde opus immortali memoria dignia,cotra
274쪽
n ultoruni semensam, suscepit. De quo antequam disserarii 'non alienia criti
quo sententia Albuquercij ab Almeidae sententia discreparet, paucis eXponere. Vterque enim eorum cum esset animo maximo, & singulari virtute praeditus,
idem sibi proponebat,sed non idem connitu sequebatur triq; enim erat pronpositum,pro Christi religione,& pro Regis Emmanuelis amplitudine vitam,si opus ita fuisset in quod uis maxirnum vi tar & salutis discrimen inferre,&gloriet&immortalitati seruire .Sed alter ab altero in hoc distentiebat, quod Almeida
minime tutum putabat,urbes expugnare,no videlicet distractae Lusitanae vires, imbecillae redderentur. hoc autem erat illi decretum,mare tenore. Id enim statuebat,eum,qui maris imperium possideret,Indiae totius potestatem assequii tum . Itaq; maris erat illi antiquissima cura, & dum unam tutissimam statione nauibus haberet, reliqua omnia contemnebat. Fieri enim non posse cxistima bat, ut tantum militum in supplementum e Lusitania singulis annis mitteretur, ut firmis praesidijs arces multas munire liceret. Quod siquis id iacere tentaret, eum Lusitanos omnes, qui viribus coniunctis hostibus terrorem incutiebant, dispersos hostibus esse proditurum . At Albuquercius maiore quadam spe, quam animi excellentis altitudo afferre solet, non praeientis taptum securitatis,fed futuri etiam impeti quod amplissimum fore confideba consilia inritimis animi sensibus agitabat. Nec ut piperis magnus numerus annis singulis
in Lusita in ira importaretur,sed ut imperijsundamenta iacerenturiexcogitan dum centὸbat. Et ciuo auxilia magis longinqua erat, eo coloὴ ijs pluribus oras Indiae occupandas statuebat, viva ijs Lusitanae gentis seminarijs passim institutis,exercitus in India conscribi possent. Mare vero minime tutum arbitraba tur ijs,qui terra simul opes suas nequa quam stabilirent. Classem maxima unica tempestate deleri posser at opibus in terra comparatis classes refici, & maris imperium recuperari non esse dissicillimum .Periculosum deinde statuebat, in angustum locum classem Lusitanam includi,maxime vero, ubi macru &sterile solum esset,parumq; idoneum ad exercitum in hybernis alendum.Itaque eos,qui Cochimi,aut Cananoris regno opes Lusitanas satis firmari posse confidebant,inter tam multos sempiternos Christiani nominis hostes, & tam ocecasionibus ad perniciem Lusitanis asserenda opportunis intentos,paru tempori consequenti prospicere censebat.Non enim esse tutum locis,qui se uno tantuniteretur,sed in quem e locis pluribus auxilia,cum opus esset,mitteretur. Eata Vero locorum occupationc imaris imperium no imminuere, ted potius amplies ficare .Quo enim classis plures receptus & stationes haberet, eo minore cu periculo nauigari,& faciliore materiam aedificandis nauibus multa loca,quam unupraebere. Postremo et,qui no Indie possessione hominis unius aetate, sed aeterni . late,si fieri posset,lemporis esse definita cuperet, condenda esse ciuitate statue, bal,quq sobolem multiplice procrearet,ita,ut no semper esset necesse teporibus
difficillimis,ex auxilijs e Lusitania misiis pedere quae saepenumero in logissima
275쪽
& dissicillima nauigatione vel morbi multiplices imminuunt, vel fluctu
tempostates exhauriunt,vel hyemes intercludunt, vel labores immensi debili ignEQuam prudenter autem id ab eo fuerit excogitatum,rerum exi tus multis post illius obitum an rus facile comprobati it . Cum enim Solymanui Turcaruim petator Egypti re orem cum maxima classe in Indiam missis let,ut L usitano p0sistisione pelleret, is arcem Diensem obses Iam teneresimultisq; diebus
maxima tormentorum & armorum contentione Vehementer oppugnaret.
quinuis plurima detrimenta a nostris,qui in arcis praesidio manebant, accepisset set,non tamen tam cito obsidionem soluisset,nisi certior factus esset de magiii tudine classis,quae contra illum Goae comparata Dium petebat. Neque rursuacum Rex C in baiae eandum arcem cum maximo Turcarum auxilio sex mensibus obsessam tenuisset,iam facile a Ioanne Castrensi, qui tunc in India Ioannis Regis nomine imperium administrabat,vietiis atque superatus fuisset, nisi Goa maximum ad eam victoliam atque multiplex instrumentum luppeditaret. Ad eam namq; magnitudinem ciuitas peruenit,ut facillimum sit, in ea iustos exercitus conicribi, & classes magnas aedificari. Id Albuquercius sapienter animaduertens, ea ciuitatis fundamenta iecit, quibus.nixa, non facile de stat conuelli posset. Cum vero Lusitanas mulieres non haberet, quod unum remedium inueniρbat, eas, quas bello ceperat, Christianis sacris expiatas , apud Lusitanos milites matrimonio collocabat,eisque possessiones id e sulaβ racenis iure detractas Alsignabat,eosque multis fauoribus atque praemijs ad eas n*ptias alliciebat. Sic factuin est,ut inllar Romuli,qui urbem Romam condidit,am Thesei,qui ciues Atticos e pagis in urbem compulit,aut aliorum qui W-bium fu ndatores extitere, illius urbis,quam armis atque virtute cepit, conditor appellat i posset. Dum haec in India geruntur, in Africa haec euenere. Ataideus urbem Safinium Regis Emmanuelis nomine tuebatur: & crebris excursionibus Mauros exterrebat ut rasque ex illorum bonis praedas agebat. In primis autem Maurum quendam,quem reliqui Mauri,ut virum religione atque lan- stimonia praestantem,diuinis propemodum honoribus assiciebant,qui castellum in quo domicilium collocauerat,praesidiis validis munierat, Vivum cepit, dc castellum expugnaui multosque partim caecidit, partim captiuos abduxit. Tanto denique terrori multis esse coepit,vi oppida atque pagi,& uniuersae vicinitates & praefecturae pacem peterent,&leses acciperent,& imperata tributa persia uerent. Verum cum gens sit natura fallax, & sanistissimae religionis ignara, facillime ab alijs Mauris indueta,fidem fregit, & bellum summo studio co-tra Christianos comparauit. His alij innumerabiles adiuncti liint. equites erat ad quinque millia, pedites supra sexcenta millia suisse dicuntur. Decimo tertio die Decembris, Anno. M.D.x. Safinium obsidere incipiunt.Vigesimo tandem atque tertio die mensis eiusde postis castris obsidionis opera perfecerim t. Multa n4mque turres excitarunt,multa stationea solsa dc vallo munierunt,& tor.
276쪽
menta in locis aptissi rite disposteriit. Attid ius cum primum bellum paros per
exploratores intellexisset,Emmanuelem Rege per literasatainnui sinat inq; ininsulam , quam appellant Materiae, continuo misit, ut auxilium inde con quireret. Insulae praesectus Simon Gundisialuus Camara non aderat' in Lusitania namque apud Regem versabatur. Uxor illius cum essetanimo uili, Minentem viri erat enim ille vir egregie sortis,&liberalitate singulari prauimsyexploratam haberet, incredibili celeritate, & maximis sumptibus auxilia com parauit,quibus praefuit Emmanuel Norogna,eiusdem Camarae germanus sca Ataidius stationes distribuit,&singulas stationes viri nobilibuς in rebus bHIicis speetatis,cum certo numero militum,tuendas assignauit,nullumq; of ficium vigilantissimi ducis in urbis munitione praetermisit. Ipse sibi eam mili-
tunt copiam,quam potuit,reseruaui ut cum iis,locis omnibus,praesertim qui
bus periculum grauius intendi videre ir,occurreret.Vt autem melius hos sum castra speculari posset,cum equitibus trecentis & septuaginta,& peditibus cen tum AE tormentis aliquot carpentis impositis urbem egressus,in edito colle , iaspecula constiti pugnaeque signum, si vellent hostes manum conserere,eo ialoco proposuit. Cum hostes se continuissent, copias in urbem reduxit. Vigesimo tertio die mensis eiusdem, hostes urbem oppugnare instituunt. Fuit autem ea oppugnatio vehementissima. Erat enim maxima hostium multitudo Viti nobiles de acerrimi duces no hortatores tantum aderant,verum dc ipsi vn de maximum periculum imminebat, eo se intrepide conserendo , ut reliquos exemplo suo incenderent,summopere contendebant. ScaIas admouebant,te studines applicabant,ut illis tecti,muros subruerent sagittarum atque pilarum. multitudine , ut nostros obruerent,laborabant. At nostri sagittis oc glandibus, dc Valis tormentario puluere resertis,ignitisque telis in eos emissis non mediocrem caedem ediderunt. Quadringenti namque ex illis eo die intersecti sunt. Postridie Attidius octo tantum equitibus circunseptus egressiis est, aliquem ex improvise caperet, ex quo hostium consilia explorare posset .Quod tamen, eo quod minime lateret,exequi nequiuit. Itaque duobus hostibus,qui in illum inciderant,intersectis,in urbem reuersus est. At hostes cum animaduerteret,se non posse diu propter ingentem multitudinem, quae non facile sustentati atq; regi poterat,in obsidione perseuerare, statuerunt totis viribus experiri , an uno impetu urbem expugnare liceret. Trigesimo igitur eiusdem mensis die tantavi in urbem inuaserunt, tantaque telorum multitudine & armorum contentione eam per omnes murorum partes aggressi sunt,ut multi stationes, in quibus dispositi fuerant, metu perturbati desiererent.Ataidius tamen omnibus locis occurrens,ubi hostes acrius praeliabantur,eo se conserebat,& alios quidem εstiis oratione cofirmabat,alios laudibus accendebat, & subsidia identidem, ubi maxime nostros urgeri conspexerat,ex ea quam habebat copia submittebat, &
277쪽
quae ad mare pertinebat,murum vehementius oppugnari cognouisset,ibi conuiti ut praetentia sua facilius impetus hostium repelli posset. Hostes absque vi- .lo metu scalis alia ex parte muros ascendere,alio vero in loco machinis subruere,omnia tentare atque periclitari,quo eodem die possent urbe potiri,&nostros internicione delere. Tanta tame vi fuere de omni conatu depulsi,ut oppugnatione desisterent, cum quatuor horis sine ulla intermissione incapcrstitis lent Ea die suprasexcentos amisere. Reliqui sermidine perterriti, obsidionem t*pide s hiunt. Ultimo die mensis Decembris eiusdem Anni tanto tumultu castra hostium mota sunt, ut suga potiusquam prosectio videretur. Ataidius cuequitibus quadringentis, & peditibus centum,ut postremum agmen carriret, accelerauit. Aliquot eorum occidit,& nonnullos captiuos abduxit . eos longius insequi noluit, ne tanta multitudine steti, in eum ab urbe procul abductum incurrerent. Hac obsidione soluta, multi Mauri rursus ex vicinis populis Emmanuelis imperio se se subdiderunt. At Ataidius quan uis quietis esset. impatiens, & aliquid semper animo moliretur, quo posset in hostes pestem
atque perniciem comparare, tandiu tamen expectauit, dum illa multitudo dimitteretur. Postquam vero copias illas dimissas accepit, statuit in aliquam hostium praefecturam ex improuiso inuadere. Cum autem Mauri cuiusdam
indicio percepisset, in locis quatuor passuum millibus ab Almedina disiunctis Almedina vero oppidum est Mauritaniae munitissimum, quod Safino Septentrionem fersius triginta duobus millibus palsuum abestj esse quinque hostium pra secturas, in quas nihil tunc hostile suspicantes inuadere pollet, secundo Ianuari j die, Anno.M. D. xj. cum equitibus quadringentis & triginta,& centum peditibus, minoribus tormentis armatis, nocte prosectus in locum peruenit. Hostes veto non offendit. Exploratores autem misit, ut specularentur, quo abscessissent. illi re diligenter explorata renunciant, eos inde passuum duobus millibus abesse . sedes enim frequenter mutant.Itaque Emmanuelem Norognam, quem diximus urbi obses opem loco fratris attulisse, praemisit cum centum &octoginta equitibus, qui illos praesiodistineret. Andream vero
Caldciram, & Ioannem Frei tam hi enim peditibus praeerant) illum subsequi
iussit, ut i ubsidio, cum opus esset, occurrerent. At Norogna cum iuuenis, dc supra modum cupiditate laudis incensius esset, subsidia expectare noluit, sed tantam celeritatem suscepit, ut se ab illis magno interuallo disiungeret. Id conspicatus Attidius, Emmanuelem Ceruariam cum equitibus triginta subsidio misit, cui mandauit, ut Norosnam retraheret. Metuebat enim, ne se praeci pitem in aliquod i ummum discrimen iniiceret. At Ceruaria cum ad Norognaaccederet, eum iam cum hostibus commistum animaduertit . Itaque Ataidiuper equitem admonuit,praelium esse iam summa utrinque contentione susceptum. Hoc audito Ataidius cum equitibus quindecim, ut opem celeriter as serret, approperauit: Alvarum vero Ataidiumieliquas copias instructas adducer
278쪽
sducere iussit .Res intefim erat in magnum discrimen adducta Eques unus,Al-uarus Rodericiis Meuedius nomine, hasta traffixus interierat. Bemardus Emmanuel, vir sorbi simus,Regis cubiculo praesectus, graui plaga colusus ex equo deciderat.Maurus,qui illum strauerat, brachio illius altum vulnus inflixerat,&mrnardi hasta,quam ceperat, Christianis, qui iacenti opem afferebant, mari mo animo repugnabat,& facinora in armis edebat. Georgius Mendegius Atai duis Algarbiensis in Maurum incurrens, equi ipsius, quo vehebatur, impetu Maurum strauit: qui continuo caesus fuit, & Bernardus Emmanuel,cuius sen sv omnes plaga vehemeter stupefecerat,e terra sublatus,& in equo impositias, ct ad locum,ubi maiores copiae relictae fuerant perductus. qui tame antequam plagam illam accepisset,magnam caedem secerat. Erat enim mete parum fana, ted in armis acerrimus . Praelium vero quan uis non sapientercommissum sui Dset,exitum satis selicem habuit. Hostes enim,antequam Ataidius interueniret, susi fugatique multi occisi,dccentum capti sunt, & praeda non mediocris abacta. Ainidius iam secum Norogna coniunxerat,cum non ita procul hominum multitudinem conspicatus est. Id quod futurum erat suspicatus,omnes copias, iam enim aduenerant,diligenter instruxit. Hostes erant armis&animis aci co-fligendum paratissimi. Numerus fuit equitum quadringentorum,mille peditum. Hi in nostros lato impetu invecti sunt,ut parum abesset,quin aciem perturbarent . In equum Ataidii tres hastae magnis viribus emissae protinus anat- serunt.Is viali uiri equum assumeret,retrocessit. Iacula interita apides,&sagittae,&equitum concursatio strepitum horrendum edebant, & no pauci vulneribus concisi cadebant. Attidius in praelium reuersus,Ioannem Hominem Fuius semper virtus impraelijs eluxerat, & famulum quendam suum honesto loco natum, pedibus illorum enim equi iam interfecti fuerant acriter pugnantes animaduertit,quos ab hostibus circunfusis eripuit. Praelium extrahebatur,& victoria neutram in partem inclinabat.Tandem cum Attidius maximis vocibus suos adhortaretur, omnes sic pugna di studio incensi sunt, ut hostes supra trecentos occiderent,& reliquos in ellulam sugam compelleret quos Attidius insequi noluit,veritus,ne rursus hostes copijs Undiq;,vigentis mos est, influentibus adiuti, in nostros insequendi studio dissipatos inuaderent. Itaq; cu praeda reuertere statim maluit.Sed ciuitas procul aberat: & hostes rursus a timore resecti, cum maioribus copiis in eum inuecti sunt. Nostri eorum impetum aegre sustinebant,ita tamen, ut ordo minime turbari , quan uis hostes acriter instarent,vlla ratione potuerit. Ataidius cum aliter summum periculum vitari noposset,omnem praedam & impedimenta dimisit. Fuere in hac excursione atq; reuersione e nostris homi nes tredecim desiderati, equi decem & septem occis. Alios triginta equos Ataidius interficere iussit, propterea quod nimio labore fatigati,ingredi minime poterant,&noIuit eos in hostium potestate relinque re,ne illis contra nostros uterentur. Eodem rursus Anno Ataidius, cum explo
279쪽
ratum habuisset,quinque & viginti hostium turmas inde triginta duobus passe suum millibus distare, cos adoriri constituit. Cum vero multi partim Iud i,
partim Saraceni in urbem cum mercibus & vario com eam sorte conuenissent, portas occludere,&custodes apponi iussit , ne quilquam illius iniussu egredi posse ne hostes de rh, quam is moliebatur, admoneret. Eodem die, qui suit vigesimus tertius niensis Octobris,primis tenebris quadringetos equites &quingentos pedites eduxit. Agmineque silenti cum dilucesceret, eo quo intenderat peruenit, &hostes imparatos adortus continuo sudit: supra trecentos occidit, quingentos atque septem vivos cepit: praeda pecorum,& armentorum, & camelorum tanta fuit, ut duo millia pastuum occuparet. Ataidius tamen clivia. esset longa,&confragosa,& timere ne hostes undique asciti, in eum tantis gregibus impeditum incursarent,maximam praedae partcm omisit, ipse cum rell- qua profectus est.Cum vero viam explorato faceret, certior laetus est, Almedina trecentos equites egressos esse,ut ill u aggrederetur. Is greges & impedimenta in medium agmen inferri iussit,& agmen postremum,in quod hostes erant cimpetum illaturi,firmauit.Cum hostes igitur in postremum agmen impetum serociter intulis Ient,tanta vi repressi sunt,ut non auderent deinceps propius accedere.Ataidius absque ullo impedimento urbem cum praeda,cum iam nox es se inpressus est.Cum hac ratione Mauri finitimi grauia damna frequenter accepi sient,statuerunt pacem postulare,& imperium Emmanuelis accipere Suerunt autem mclti pagani,& montant,multaeque praesceturq,oppida etiam co- plura,& vicinitates, quae lub Emmanuelis imperium atque ditionem subiun- ctae sunt,&omnibus tributum, quod quotannis penderent,imperatum. Erat autem maximus frumcnti numerus,qui hoc tributo cotinebatur. Tantus autem metus erat hostibus iniectiis,ut Marrochiensibus etiam solicitudinem nomediocrem afferret,ulque adeo,ut multi illinc in longinquas terras discederet, ne singulis prope horis cladis repentinae nuncio trepidarent. Soli qui foederati,& vectigales Emmanuelis erat,securi vivebant,& fundis suis impune fruebantur. In omnibus his rebus siue ad belli administrandi rationem, siue ad vectigalium amplificationem pertinentibus, insignis opera fuit Ichabentasus, cui Rex Emmanuel,ut diximus,veniam impertauit,etimque donis atque muneribus affecit. Quid Lemio,dum haec omnia gerebantur,acciderit, antequam in Indiam perueniret nondum enim id commode sacere licuit consentaneum est oratione perstringere Is e Gardasumens promontorio prosectus, Arnaualii petiuit: ad Regemque misit,qui diceret, se eo Regis Emmanuelis tu ilia peruenisse, ut ei rebus omnibus,sive quae ad insulae propugnatione, siue quae ad Rexis ipsius dignitatem pertinerent,operam nauaret orabat deinde,ut om nes onsensas,quas ab Albuquercio acceperat,obliuione c6tereret, &a Lusitanis deinceps omnia amicitiae singularis Ossicia expectaret. Quod autem ad insulae de- sensionem adtinebat,se no ignorare,Regem multos Principes inuidia surentes circunstare,
280쪽
et 77 circiinstare, contra quos confidebat non inutilia unquam sore Lusitanorum praesidia. Quibus tamen,ut sine periculo in insula considere, dc facilius urbem tueri liceret,opus esse loco munito, qui maius & utilius ipsi Regi, quam Lusitanis praesidium afferre posset. Petebat igitur, ut fieret sibi potestas arcis illius
perficiendae,quam Albuquercius inchoaverat.Coieatarus respondet,omnia se, quaecum Albuquercio pacti fuerant, libentissime facturos: quod vero ad arcem adtineret,nullo modo passuros esse,ad persectionem adduci. Quindecim millia numorum aureorum,utfuerat cum Albuquercio depacti, soluunt: Lemium liberaliter inuitat,& Lusitanos omnes comiter accipiunt. Lemius quia
vires non habebat, quibus bellum i nferret, pacis simulatione contentus, post duos inentes citius enim per anni tempus minime licuerat) inde discessit,&Mascatem petijt,&inde,ut superius dictum est, Vascum Sylveiram in Indiam misit , qui in classis supplementum naues aliquot ab Almeida flagitarat. Zaco toram deinde profectus est, ubi in morbum incidit,cuius depelledi gratia regionim coelum regionis illius insalubre, & palustres humores infesti in Melin-den nauigauit. Albuquercius, iam enim imperiti gerebat, per Antonium No-guetram Alsonsum Norognam arcessivit,&Lemio perliteras significauit, se propter incommodum Calecutij acceptum timebat enim, ne multi stibia is
animis contra Lusitanum nomen res nouas molirentur classem minuere noposse. Cum primum ipse motus comprimeret, tunc per se auxilium allaturia.
sitabat enim in Arabicum sinum proficisci, ut cum Sullani classe, quam
Fumor breui venturam nunciabat, dimicaret. Rumor tamen inanis extitit.
Sed Lemius nondum Mel inde redierat. Franciscus Peretra Berredus,& Al- fonsus Norogna in Noguetrae nauem ingressi, cum illo mare interim peragrabant, Vt praedas agerent. Vnam vero nauem maximam Cambaiensem opibus maximis resertam cepere. His opibus elati, diutius expediare noluerunt, sed in Indiam transmisere .Preterilecti autemBaticalam,sicua tempestate iactati sunt,& Cambaiensis nauis cum magistri Saraceni ductu Dabulem peteret, vadis
allisa atque perfracta suit,& Lusitani capti sunt,& in Zabaimi potestatem
peruenere. Eadem tempestate cum Nogiae ira Cambataequendam portum ciuitatis, quam Damam appellant, subire contenderet, nauis illius fracta fuit &Alsonsus Norogna, ut dictum est, eo quod se in mare, ut in litus enataret, praepropere cum nonnullis demiserat, fluctibus haustus est, & omnes qui illum sequuti sunt, eundem casum subiere. Reliqui omnes capti,ad Cambaiaeque Re em perducti sunt, de quibus iam antea diximus Franciscus Pantoja, quem lamiliter Albuquercius Zacoloram miserat, Cum Indicum pelagus traiecisset, nauem ingentem, Meri nomine, cui praeerat vir Cambaiae Regi sanguine coniunctus, quae eadem tempestate conuulsa, iactum fecera i , intercepit , Zacoloramque perduxit. Ibi Odoardum Lemium iam Melinde reuersum offenditi Arci tunc Lemius Petrum Corream praefecerat. Praesectus enim