장음표시 사용
61쪽
bellum comode ducendum eas sussicere quae erant strenuis ducibus assignate. Minime aute pertinere ad illius dignitatem in Africa traijcere, nisi cum illis co- pijs,quibus posset omnem illam regione sub imperium lubita re. Accedcbar, quod nondum filiu habebat,quem pollet, si illu castis aduersus belli sustulistet, haeredem relinquere.Ne vellet igitur gloriae causa Regnii in tantum discrimen inijcere.Regis enim gloriam sempiterna patriae caritate contineri,non in bello sine ulla publica utilitate sulcepto consistere. Ad haec uxor cum lacrymis illum obsecrabat,ne vellet ta subito discessu dare sermone multis, qui interpretarentur,illud consiliu non tam bellandi studio,quam illius deserende cupiditate susceptum.Multo sibi tolerabilius suisse, nunquam domu ab illo ductam esse, quam ductam repente relinqui.Illud enim consilis,hoc acerbitatis argumenta continere. Ad h c per literas cia parentibus agebat,ut Emmanuelem ab eo consilio reuocaret.Neq; se,quominus bellum a viro fieret,recusare,sed ne eo tem pore fieret,enixe contendere. His fluidem argumentis & cosiliari j dc uxor cum ab instituto nitebatut abducere. Ille tame nihilosecius in eo persistebat,&bellum summo studio coparabat .Exercitum siunma celeritate coscribi,&classem instruere iussit. Exercitus viginti sex millia peditum continebat, & sex millia equitum,& equites preterea cataphractos octingentos.Cum his copiisse,quod animo designabat,consectum facile confidebat.Sed in hoc suscepti atq; propemodu instituti belli apparatu,crebri ad eum rumores allati sunt,Baiazetii Turcarum imperatorem ingente classem instruxisse,qua omnes insulas & ciuitates Graeciae,quae ad Venetorum impctiu Sc ditionem pertinebant,euerteret.Veneti cum id exploratum habuissent, & quantus contra illos scriberetur exercitus, accepissent,neq; tantam belli molem se solos sustinere posse confiderent,cu ab alijs Regibus Christianis,tu ab Emmanuele auxilium per legatos petierunt. APontifice maximo pr terea flagitarunt,ut ab Emmanuele postulare ut ea classe,quae iam erat rebus omnibus instructa,rem p. illam iuuare vellet. Itaq; Ponti sex legatis Venetis,qui cum his postulatis ad Emmanuelem rei p.suae nomine mittebatur,literas ad eum dedit, quibus admonebat, ne Venetorum postulata neglioeret.Commune namq; reip.Christianae discrimen coniunctis omnium
Cstinianotu viribus esse depellendum .Cogitaret enim, si sempiternus Chri stiani nominis hostis quod animo designabat,essiceret, quatam superbia esset in Italiam einde in Galliam,& Hispaniam invasurus Bellum Asticanu intermitti c5mode posse: at occasionem tantae calamitatis arcendae praeterniistam reuocari non posse.Multo desnde esse ad laudem illustrius Ab amicis propulsa re,quam inimicis inferre periculum. Multos Italie principes esse ad auxiliu Venetis esserendu incitatos.Sed eos non in cito posse opem afferre, quam periculi magnitudo postulabat.At Emmanueli, cum ia classem omnibus rebus ornata haberet,nihil impedimento sore,quo minus,si vellet,ad se omne gloriam illius reip .conseruatet reuocaret. Celeritate opus esse,quam reliqui propter rem suaru . difficultatem
62쪽
dissicultatem adhibet enon poterant. Videret autem quanta gloria illius esset futura, si resp. Veneta avicinis deserta , ab eo, cuius regnum tanto locorum in-.teruallo dissidebat,in tanto discrimine sustentaretur.Postremo in illius belli societate non solita humanitatis atq; virtutis, sed etiam Christianae pietatis specimen clarisiimum,sempiterna memoria consecrandum,dari ab illo posse. His rationibus inductus Emmanuel ,& pontificis etiam literis ad misericordiam inflexus,legatis benigne responde eque ossicio suominime defuturum polli- ,
vitur. Statuit igitur, ut ex tota classe triginta naues, quanta maxima celeritatefieri posset,ae frumentaria & omni commeatu ad tam longinquam nauigationem necessario instruerentur.Et quia classe diminuta, non poterat ille pro dignitate bellum per se Mauris,ut cogitauerat,inferre,illud in aliud tempus distusit,& toto animo in opem,quam erat Venetis allaturus,incubuit.Interim dum, haec summo studio geruntur,in Mauritania haec euenerunt.Ioannes Menesius post: illam victoriam,quam de Barravi & Almandarino consequutus est,iulsa Regis in Porrugaliam redijt. Deinde anno. M.D. I. fuit Argilam remissus cum supplemento centum & quinquaginta equitum. Sic enim bellum a nostris gerebatur in Africa t raro pedites depugnarent:& ideo omnes serme copia quas Reges summittebant,erant ex equitibus. Eo tepore Rodericus Castrensis Tingitame ciuitati praeerat.Menesius cum primum Aretilam attigit, contineri diu non potui quin Mauros aliqua clade assiceret. Quia vero tantas copias no habeba quantis erat opus ad rem quam cogitabat,comode gerendam, Castrensem per literas ad facti societatem inuitauit. Coniunctis hac ratione copijs, in maximos pagos intendunt,inopinatoque Mauros aggrediuntur.Maxima eorum pars formidine perterrita te in fugam dedit. Multi tame ut in extremo Vitae casu dignitatem retinerent,acerrimc dimicarunt.E quibus multi occisi,centum vero &octoginta capti suerc. Cum vero ex nostris equites quinq;,seytem Mauros conspicati fuissent,qui cum quinque mulieribus latenter fugiebat,eos insequuntur. Mauri quanuis equos non habebant, eos enim a terant, pedi bus tamen,ut silmma contentione resisterent e parabant Fuit atrox inter illos atque nostros pugna commissa, & diutius utrinque quam pro numero dimicatum. Mauri tres equos confodiunt,&omnes nostros convulnerant. Nostri Vero Omnes eos concidunt. Vnus ex Mauris cum in extremo iam vitae discrimine sortissime pugnaret,sponse,quae erat in illo mulierum comitatu,tantum dolorem attulit,ut maxima voce exclamas diceret Itane vero, anime mi, Vide
bo te crudelissime necari, neque tibi opem ullam afferam lacrymisq; tantum mortem tuam prosequar,& non me sociam tibi mortis adiungam Te extincto quam ex vita iucunditate percipiam Haec ubi dixit,in nostrorum gladios ruit, dc equitem unu Rui pedibus fiam enim equus illius erat occisus cum mulieris sponso dimicabat,summa vi corripit,& adeo arcte coplectitur, ut is se expedireno posset. Parumq; abfuit,quin ab illius sponso vitarduaretur,propterea quod
63쪽
gladio uti no poterat.sed aliorum interuentu,qui iam resiques occiderint,pitiagna fuit cum omnium hostium interitu finita. Ita tame hi septem Mauri in ciderunt, ut in extremo etiam spiritu virtutis egregiae significitionem darent. Fuit praeda ingens capta, miti pecorum &armentorum & equorum greges abaeticum vero duces exercitum in ci uitates,unde fuerant profecti iubduc
rent,&a pagis quatuor Passuum millia abessent lux oppidi munitisiimi,quod appellant Mauri Alcassaretqui bir, cum equitibus mille&ducentis in nostros invadit,& agmen postremum,quod Menesius ducebat, aggreditur. Nostri o
di ne instructi, progrediebantur cum praeda, & ut se a Maurorum incursione defenderent,non autem ut illos ostencierent aborabant: Sc ita paulatim em debant, quantas a Mauris leuibus praelijs certaretur Genus autem pugnae hoc erat. Mauri hastis infestis in nostros incursabant, & continuo se cursu recipiebant unde rursus alijs cursibus initis, in nostros impetum dabant. Nostri reie- .etis parmis eorum ictus excipiebant, & respectantes,equorum inissa tegebant.& equos,quoties acrius premebantur, in hostes concitabant. Cum vero Mauri ferocius instarent, Menesius in illos cum parte copiarum inuectus, impressio nem secisiqua quinquaginta ex illis hastis transsii cociderunt.inuti cum cer nerent nostros cum praeda paulatim abire,consilium inierunt, ut cum nostris acie instructa dimicarent. Acursibus igitur abstinentes, in ordinem a ducibus coguntur.Menesius p lium minime detrectabat.Constitit igitur, & misitati Rodericum Castrensem,qui diceret , se in animo habere pririij casiam expetiti Proinde si ei videretur,suos in nouissimum agme reducere ut uno agmine sacto in hostes irruerent.Respondit Castrensis,non esse boni imperatoris, sertu nae varios euentusta rebus exanimi sententia gestis absque ulla necessitate pe riclitari.Multa namque accidere,quibus idMuod feliciter inceptum suerat,du
cum inlotentia teterrime caderet.Hostes esse numero plures nostros vero pos
sessi vellent, cum tam facilem receptum haberent, praelii pericinosi conditi
is nem recusare.Strenui vero ducis esse,commodo suo,non ex hostium volunta-
, te praelium inire.P dam esse latis magnam ex nostris neminem desiderari ne vellet igitur quod egregie factum erat, consilio audaci corrumpere. Mene sius non improbauit consilium .Mauri vero dum nostri tempus in hac consultatione consumunt, animaduertentes nostros commorari, existimarunt eo
consilio consistere, ut signa in illos inferrent. Cum vero multis in locis experti suillant,quam acriter nostri,post rem obstinato animo constitutam, serro de cernerent,abierunt. Nostri vero duces praeda diuisa domum incolumes revetii sunt.Non post multos dies Menesius certior factus est Mauri cuiusda si cula . toris indicio,Fessensem Rese egressiim esse,ut excursiones faceret,& Tingitana ciuitatem vel expugnare si pollct,vel aprum saltem popularetur,&quam majximam posset vastitatem nostrorum renus inferret. Habere autem sub signis equitum duodecim millia. Tingi vero tanta celeritate cotendere,ut non posset nuncius
64쪽
nuncius ad Castrensem,antequam ille accederet, peruenire,maxime vero cum nulla esset via,ubi hostes eo tempore no insiderent. Hac re perculsus Menesius, ignem tormentis aeneis applicare iussit, ut globorum strepitu pollet Castrensi significare , quo in periculo versaretur. Praeterea ciuis quidam Tingitanus proximis illis diebus Arailam venerat ,& catellam ibi per obliuionem reliquerat. Menesi us catellam ligari,itterasque caera circuialitas, quibus ea, quae acceperat de Regis aduentu, nunciabat, collo illius appendi iubet, eamque sub noctem acerrime verberatam in litore constitui. At catella dolore verberum grauiter an secta, tanta celeritate domum properat, ut ante lucem ad Tingi portas assisteret. Ibi lectis literis,Castrensis,ut omnes in armis parati essent,imperat.Vix haec facta fuerant,cum Rex civitati appropinquauit,maioremque partem exercitus praemisit,qitae populationem agris inserint,& omnes greges abigeret,& homines,quos in agris inueniret,serro trucidaret. Castrensis ut illis resi steret egrestiis urbe,in eos inuectus est.Sed multitudine oppressiis, in vallum, quod est a nostris circum urbem munitionis gratia constitutum,se magno cum labore recepit . Antequam enim id efficere posset, fuit utrinque plus duabus horis acerrime dimicatum. Cecidit in ea pugna Castrensis quidam filius, & octo equites viri fortissimi,&ipse Castrensis hastae coniectu fuit in faciesrauissime vulneratus.Nostris intra vallum receptis, Mauri nihilosecius instat,& intra vallum irrumpunt. Cum vero nostri in urbem se recipere conarentur, Mauri nostros acriter insequentes, ut simul in urbem irruerent, summa contentione pugnabant.Hac re animaduersa, Castrensis cum equitum turma in Mauros convcrsus,tanto impetu in eos incurrit, ut facilem receptum omnibus praeberet. Postremus omniti quidam eques egregie fortis,Lupus Martinus nomine,Vrbem ingressus, vectem ad medias portas induxit. Cum autem multi illum magnis clamoribus admonerent,ut totam portam clauderet: respondit, nunquam letantum facinus admissurum,ut eam Portugalensibus maculam ligni ficatione timoris inureret. Se paratum esse, pro illius mediae portae defensione ad extremum vite spiritum dii nicare.Neque ibium hoc dixit,sed saetis etiam ostcndit. Nam cum Mauri in illum ferociter inuaderet, primum impetum animo ma gno sustinuit,donec multi opem illi afferrent, quorum virtute exclusi moenibus Mauri,ie in castra contulerunt. At Rex post dies quatuor, castris inde mo tis,Arellam exercitum traducere maturauit. Menesius per speculatores de aduentu illius certior faetiis,presidijs in urbe dispositis,copias suas in locum,quod appellant oppidu vetustum,eduxit,aciemq; equitii & peditum instruxit: qui
bus imperauit,ut se continerent usque eo,dum is lignu daret quo animaduerso erant omnes exituri. Interim vero ut hostili exercitum specularetur, cu viginti tantum equitibus ad flume,quod dulce nominatur,progressus est.Ibi cu multitudinem hostili conspiceret,se in oppidum sensim atq; leniter recipiebat. At illuabeutem antesignani Mauroru equites adoriuntur tanto impetu , Ut cogerent
65쪽
illum, cum iam non longe ab eo loco, in quo suos reliquerat, abesset, in illos
equum incitare. Sed co tempore non habebat secum nisi quatuor tantum equites. reliqui enim multo celerius quam decebat, in oppidum regressi sue rant. Equites tamen quinquaginta cum illum in hostes incurrere Peripicerent, quanta celeritate possunt accurrunt,tantoque impetu in hostes feruntur, Ut eoS sunderent, magnamque caedem ederent. Atqui in oppido vetusto relicti suerant, cum animaduerterent, Menesium longius hostes sugientes infe qui, non esse signum diutius expectandum rati tilli suppetias asterren accelerant. Sed iam Mauri eo tempore per alias campi partes immissi, vias omnes oblederan t. M ene si iis in terim animaduertes a Rege recen tes & i n tegros equi tes,qui selsis & vulneratis succederent frequenter mitti, seque , cum paucis hominibus stipatus esset, non posse ullo modo hostium impetum sustinere, ut se ad suos reciperet,omni contentione pugnabat. Quod non sine maximo labore fieri potuit. In hoc tanto vitae discrimine aliquot illius equites ceciderunt, &multi vulnerati sunt, & Menesius vulnus secundum scemur accepit: Sc lamcncorum aciem, qui obsessis viis eum intercipere contenderant, tam acri animo perrupit, Vt ad suos tandem accederet. Inde igitur cum suis copijs omnibus in inauros, qui iam intra vallum pugnabant,impetum dedit. e quibus multi occisi ulti vulnerati,aliquot etiam capti, omnesq; tandem extra vallum eiecti sunt.Ad hunc modum consecto praelio, Menesius urbem ingressus est. Accidit tunc ridiculum quiddam nostris sed illi,qui risiis materiam praebuit, non valde laetum.Nam cum quidam malarus e campo in oppidum adequitaret, quod existimabat iam a suis captum esse,laetus & ouans per portam ingressus est: in lectisque statim illi a nostris vinculis, praeproperae laetitiae poenam tulit. Dum haec in Africa geruntur,Emmanuel summo studio laborasat,ut classis Quam in Venetorum auxilium mittebat,intra breuissimum spatium rebus omnibus
instructa & ornata esset. Illique praeesse iubet Ioannem Menesium, Odoardi Menesij Vienensis Dunastae filium,virum singulari virtute&consilio praeditum. Aliam deinde classem eidem Menesio comisit,in quaerant praesidia militum,quae erant in castello nomine Mazalquibiti disponenda, si posset obitet expugnari .Est id castellum in regione maritima Mauritani Caesareae, in litore Orannensi ciuitati oppositum. Praescripserat enim secreto Rex Emmanuel ipsi Nicia esio,vt in eo expugnado belli fortunam experiri minime dubitaret, dum
modo non multum tempus in ea pugna consumeret. Classis.xvj. kalen. Iunii anno M. D. I.Olysippone solui secundisq; ventis utens Menesius,breui in fietum Gaditanum peruenitiinde ut Regis imperata conficeret,Marat quibirium petijt: aduersis tame ventis exclusus, ante diem tertiti poltu subire non potuit. Mauri Eo patio teporis interiecto,cum animaduertere quo animo nostri ad portu appellere conarentur,ut summa vi resisterent se comparabant,& animos
hominu confirmabant,castellumq; firmis praesidijs muniebat.Nostri tandem
66쪽
terra notiti .catallum oppugnant, scalas admouent in muros certatim ascen dum meminem repuSnar: Vident rexis ii nanti hostes metu per xxi os latebris occultari Hac opinione dccepti, tanquam victores quacunque lilicti nambulant. At Mauri, qui insidiis collocatis hanc expectabant occasionem, eos sisipatos, & nihil iam hostile sus irantes aggrediuntur, & priccipites ei; ciunt In hoc conflicui viginti ex nostris d siderati sunt. Menesius, ut G mandatis habebat, non diutius in oppidi oppugnatione tempus conterendum statuens, reliqua classe dimit sa,cum Viginta nauibris ad auxilium, quo Uenetis mittebatur, assiignatis institutum cursum tenuit. In Sardiniam tandem delitus suit,&ab i ius insita: Praetore admodum honorifice recep iis hic cibari comparatis, O quatione facta prosecus, cum non . T si portu procul abesset, nutem onerariam ingentem cum duabus romatis navibus con icatus est. In eas igitur inuectus, omnes cepit, & in Sardiniam reuersus, merces exponere in terram iussit. Erant autem hae naues e G multos autem Turcas, & Mauros,&Iudaeos,&Christianos cum mul iis in busTunetem conuebeb*nt. Genuensibus autem nauem onerariam,& omnia bona restituit: Christianos & .aeos liberos abire permist. Tuccas &mauros in custodiam tradidit, eoninique bonabuit duas rostratas naues rant per reta'ere vobiit, dum bellam ,
ramma rim strabat consectum cerneret. Inde Italiam verius, Calauriam
neta Hassis nostris obuiam prodiit, torment*rumque tonitu i & tuuarum clanmo equanta laetitia esstat omnes affecti ex nostrae classiis Huentu, sigili -
4nsuerint Daucis exponere. Tam nautae quam milites Lusitani,climellentna
surastadet insolentes, paulo ςonfidentius
vir Ouodc rauem offensionem hominibus graecis, & ad rixamaimi ter na
pura conciti a serebat. illi vicis in Lusitanos vesti Myn
iniuriis onerabant. Eo tandem res deducta fuit, ut concitato dissidio, in s. Quaerepentinus ille casus cuilibςt offereba , congrederentur. Accurrund Du-
67쪽
. LIBER ECorcyrensibus magnus eclam numerus nostrorum armis consectus occubuit Ita factum est, ut illis ipsis, quibus nostii opem afferebant, non mediocre detrimentum temeritate multitudinis importarent. Pugna vero cum Turcis
nulla fuit. Turcarum enim imperator cum accepisset, Hispaniae Reges, ah q. Christianos Principes classes maximas, ut auxilium Venetis afferrent, summo studio comparare, Euboeamque summis Venetorum praesidi s ita munitam esse, ut facile expugnari nonpollet, & ea ratione se classem sine ullo seu etia maximis sumptinus aedificasse, classem in portum sit bducere, & suos a bello abstinere iussit. Itaque Venetus Praetor Menesio dicit, Senatum populumque Venetum Regi clarissimo summas gratias agere,quod lato studὶ illius saluti prospexerit, quo quaena beneficio ita rem p. netam obstrinxerit,ut nullo via uam tempore esset illius memoriam depositura. Breuiq; sore,ut Senatus populusq; Venetus ad Emmanuelem legatos mitteret, quibus quanto studio dignitatis 3c amplitudinis illius teneretur, clarius demostraret. Menestis igitur
reiecta classe,&imposito commeatu,in Lusitaniam redi jt, varijsque tempestatibus usus, Olysipponem tandem peruenit, omnesque naues,quas duxerat,in. portu constituit. Interim vero Capralis,qui in Indiam nauigaba eundem curium, litem Gama tenuit, sequutus est, donec ad Insulam Sancti lacobi peruenit.Cum vero ulterius progrederetur,coorta tempestate Leuissima lalsis dissipata sui & nauis una fractis armamentis, Olysipponem redi j t. Capralis sedata tempestate, naues omnes rursus collegit, praeter illam, quam duobus diebus, demissis infra nidditi malum velis, expectauit. Cum vero ea minime comparere occasum versus nauigauit. Octavo kalen.Maij nautae terram cospiciunt. Quae res omnibus incredibilem voluptatem attulit. In ea enim regione nemo ex non ris terram extare aliquam ab hominibus cultam, suerat unquam suspicatus.Capralis igitur proras in terram flectere iubet. Navis autem pretorie magistro imperauit,viscatha vectus ad terram propius accederet, illiusque situm de natura diligenter ini piceret. Redijt masister,& nunciauit, tellurem esse scr-tilem de amoenam,herbis laetissimis, & arboribus altis simis vestitam, &aquarum etiam copia redundantem. Se praeterea homines vidisse coloratos, molli atque demisso capillo,nudis corporibus,cum arcubus & sagittis prope litus ambulantes . Capralis magistri testimonio minime contentus , aliquot Duces armatos iussit in scaphas desilire, ut terram diligentius perlustrarent. Illi cons stim imperata conficiunt,& ad Capralem redeuntes,ea quae magister nuncia uerat, vera esse confirmant. Ibi cu in anchoris noete consisterent umma quaedam tempestas excitata classem iactauit,& secundum ore illius longitudinem vagari, de fluctibus exagitari, , in varias partes contorqueri compulit, donec tandem in portum optimum penetrauit, luem, portum tutum Capralis no minare praecepit. Ibi classe confli tutae, Capralis curam dedit ducibus ut sic phis inuecti, terram spectarent. Redeunt illi cum duobus piscatoribus,quos ialino
68쪽
. lintre ceperant. Cum vero nemo ex nostridiorum linguam posset intelligere, nutibus & signis cum illis agere coeperunt.Sed tanta erat in hominibus ingenii tarditas,tantusq stupor in animo,ut nullis signis de re aliqua admoneri potuerin t .Tum Capralis eos vestibus ornatos,tintinnabulis & aeneis armillis,& speculis donatos in terram exponi iubet. Illi muneribus elati, cum ingen ii laetitia suis opes illas ostentant.Eorum pr dicatione commota multitudo undiq; con-nuit cum frugibus minutis,& cum magna farin copia,&cum varijs frutibus, eam omnia cum nostris facillime permutant. Admirantur specula, oblectantur tintinnabulis,efferuntur armillis,intuentur nostros,& expleri,singula spe- ando, neci ueunt.Tum Capralis simplicitate sentis inuitatus,in terra descendit. Ibiq; sub umbra arboris insentis altare construi iubet,& statuit, ut res diuina maxima cum caeremoni seret,& concio etiam de rebus diu inis haberetur. Ab huius sacrificij spectaculo non fuere terrae illius cultores exclusi. taciti vero dc stupore defixi, eremoniarum sanctitatem,& symphoniae concentum intimis sensibus usurpabant & demista corpore se moueri plurimum religione significabant. Cum vero peractis rebus sacris, Capralis te in classem recipere voluisset,eum ad staphas cum maximo gaudio prosequuti sunt.Quanta vero laetitia affecti essent, cantibus crebris, & buccinarum & cornuum concentibus,
ct colyorum gestibus, & sagittis in aerem missis, & manibus in coelum intentis indicabant. Videbantur enim n Eo summas agere gratias, quod gentem illam ad eas oras detulisset.Ita vero erant admiratione oppressi,ut minimc mentis compotes elle viderentur. Multi enim, dum Capralis in naues tendit, eum
mare ingressi pedibus usque eo sequuti sunt,dum aqua pectora eorum pertingeret. Alij vero illum nando sequebantur,alij lintribus inuecti, ad naues usque perueniebant, nec ab ijs auelli aliquo modo poterant. Hic dum Capralis in
anchoris consistere ut aquationi operam daret, dc rei frumen tariae prouideret,&relicitia cibaria in naues imponi praeciperet,eiectus est in litus piscis, qui nostris admirationem non mediocrem commouit. Crassitudo namq; illius erat
ingentis dolij,longitudo crassitudinem duplo superabat. Capite dc oculis, porci similitudinem reserebat. Aures erant auribus elephanti similes. Carebat centibus. Pellis erat setis hirsilia. Cauda circiter pedes quinque in longitudinem tendebatur. Pellis crassitudo erat unius digiti. In hac terra, quam Capralis sancta Crucis nomine celebrari voluit quam nunc Brasiliam appellant)columnam marmoream illis similem, quas multis in locis Gama statui praecepit, col locari iussit, dc inde unu ex ducibus nomine Gasparem Lemium, in Portiagaliam remisit,qui Emmanueli de huius terrae situ nunciaret: quam aliqua ex parte describere,minime arbitror alienum. Situs illius ad Austrum pertinet : & fines,qui quidem sunt latissimi, cum ea regione,quae Castellanorum Regum imperio continetur,quam appellant Perii , coniuneti sunt. Tellus est
sextilis & amoena, & tanta salubritate praedita, ut vix sit opus vlla medicina. E Omnes
69쪽
omnes enim se e , qui moriunmr, non ali suo morbo , sed senio con sumptimoriuntur. Multis & ingentibus fluuijs alluitur: sontes habet aquae dulcis atque perennis innumerabiles. Campi sunt latissimi, laetissimaque pabula pro- iunciunt. Portus habet optimos, aditus facillimos, in quibus naues non facile tempestate iactari, aut vadis afflictari possunt. Maxima regionis illius pars est montibus & vallibus distinctae sylvae sunt densae&opacae arbores variae antea nostris incognitae, inter quas est illa, E cuius summis frondibus ferro praecisis balsami quoddam genus instillatur. Arbores,e quibus ruber color, quo lanae inficiuntur, consci solet, sunt valde frequentes &altissimae. Fundi i praeterea tellus herbas admodum salutares, qualis illa est, quam multi Sanctam appellant Medetur enim ulceribus ,&anhelitus frequentis angustijs,& cancris praeterea, &gangrenae ex vulnere putrido ad corporis totius pestem repentino contagio permananti: multos praeterea morbos , in quibus ars medicorum frustra conlumitur, facillime depellit. Homines stant colore subnigro. Capillum habent mol lem, nigrum, atque promissum.Sunt omnes imberbes,pr literea quod volt ellis omnes corporis pillos euellui. Nullas literas norunt nulam religionem colunt: nullis legibus alligantur: nullis ponderibus aut mensuris utuntur . nullius Regis imperio subijciuntur. Cum tamen bellum inter eos exoritur,eum ducem eligunt,quem omnium sortissimum, & in bellis gerendis acerrimum fore credunt. Nullis vestibus vult teguntur .Qui tamen inter eos nobilitate praestant, vestes induunt, E psittacorum & aliarum auium variorum colorum plumis cosectas. Et hi pilos ex eisdem plumis contextis caput ornant,&brach ijs armillas ex plumis similiter factas inducunt. Vestes autem ab umbilico ad genua tantu demissas gerunt. Mulieres capillos nutriunt. Viri a fronte ad medium verticem caput abradunt. Qui vero elegantius ornari volunt, aures, & nares, & labia, dc facies etiam perforant, & in locis illis lapillos varijs distinctos coloribus infigunt. Mulieres autem pro lapillis, minutis conchiliis, quae apud illas in magno pretio sunt, similiter excoluntur. In bellis, arcubus utuntur, de tanto artificio sagittas emittunt, ut in quemcunque corporis vllius locum sagittam collineare velint, eum configant. Loco serri ossibus piscium sagittas armant: quibus tamen tam altum vulnus imprimunt,ut tabulam quamuis ictu perfodiant. Venationibus aluntur: vescuntur simijs atque lacertis,& anguibus, & muribus,nullasque eiusmodi dapes aspernantur.Lintribus utuntur e corticibus arborum ingentium factis: quae tamen tanta sunt interdum capacitate , ut homines triginta sustineant. Cum piscari volunt, alis remis lintrem agunt, alii veri, mare iustibus verberant, dc pisces eXterrent. Pisces attoniti ad summam aquam enatant. Tum qui ad eam rem arati sunt, cucurbitas aridas dc exinanitas in etentis magnitudinis sub flumus oppostas habent, in quas pisces sponte subeunt. Frumentum minime se runt. Panem e radice unius herbae conficiunt portulacae magnitudine. Haec
70쪽
67 autem tam laeti seiram venenum continet, ut qui illam crudam comederit, re- Illi vero radicu contundun ontusiam exprimunt, ne quidquam illa succi illius venenati remaneat. Tum ad solem exsiccant. Molis deindes ii Emessiciun t . Panes ex eiusmodi farina saeti non modo lubres sunt,sed etiam sciti admodum saporis .Ex ea & milio genus potionis faciunt ceruiliae persi mile quo quidem ubi se ingurgitant, quod frequenter illis euenit, tum omnes fraudes de insidias plus solito machinantur. Obseruant auguria, veneficiis dediti sunt. Est in magno apud illos honore quoddam genus hominum maleficum, quos de rebus incertis consulunt. Appellantur ab illis Pam. Hi gestant in summa sagitta cucurbitam in faciem hominis figuratam. Quoties autem illis libet Intra cucurbitam ignem subiicitin &sumum ex heris congellis iaciunt.Tum sumum illum naribus accipi unt, usq; eo, dum ebrii
vacillent & corruant,& extra mentem rapiantur.Habent enim herbae illae eam vim, ut fumo,quasi vino supra modum sumpto,inentem eripiant. Tum vero Rridere delibus,tri ore sipumas agere, oculos torquere, necem multis c6minari. ciirbulentis motibus &gestibus eos,qui circunsident, exterrere. Nemo enim
luspicatur illos absq; diuini spiritus instinctu tam horrEdas voces iacere. uod si quis ex illis, quibus homo ad eum modum lymphatias quidquam dinuri Praenuncia uit,aliquem grauem castim sibi erit, non dubitant, quin illud su p
plicium ad eam diuinationem referendum sit. Hi quocunque veni unt, summo omnium plausia recipiuntur,viae muniuntur,carmina ad tibias gentis more concinim tu Choraeae agitantiir sceminae sermosae, vel virgines illae sint vel Ziustiis matrimonium teneant,ad illos introducuntur. Opinantur enim milen, si illos placatos habuerint, omnia sibi seliciter euentura. Illic neque filias parentibus neque sorores fratribus collocati licet reliquas mulieres sine ullo di-lcrimine libi matrimonio coniungunt: quas offensione interposita deserunt. In adulterio autem deprehensas vel occidunt,vel tanquam seruas venduntari-rentas non habent in filias potestatem sed fratres: quas quidem, quoties eicit be Venales proponunt. Venditio autem,est piore salijs,quas ipsi concupie-IIn permutatio. Pecunia enim carent.Sunt ad laborem pigri,ad luxum 5 otiun pensi: quoties a bellis conquiescunt, totum tempus in conuiuiis, & cantibus e saltationibus sine ullo modo consumunt. Choros in eodem loco semper Intistentes circum orbem versent. In cantibus non distinctis sonorum interual-m Id limpiat vocum ratione carmina modulantur. Illic autem quae seceniat in Dello commemorant, facinoraque sita summis laudibus extollunt & omnescantusaavirtutis militaris laudem reuocant,&interim sibilis de pedum strepitu candςm symphoniam pro equuntur. Alij vero saltantibus pocula mini-ltrant, donec tandem omnes temulcntia Oppressi sternantur. Domose lignis aedificant,dc culmis congestis obtegunt,& mutis binis aut ternis circumuallat, propter irequentia bella, quibus exercerisblent. In una domo fiant enim lon-