장음표시 사용
201쪽
1 8 Bibliothecae Theologicae Lib. II.
meas, utique pabulo fanae doctrinae ; εcilla rursus sponsione, Rogam pro te ut non dosciat fides tua,ct tu aliquando comversus confirma fratres tuos; quae Om
nia soli Petro, eiusque Successoribus dicta fuisse suo loco infra demonstrabia inust Igitur licet Papa , postet forsan peccare, aut aliquo modo imprudenter agere,si absque suorum consilio, aliquid de fide statueret se solo, tamen deliniistio eis et valida, si fieret ex cathedra ;hoc est si veritatem diligenter a se solo discussam, proponeret cunctis fidelibus cum obligatione eam credendi. Ratio autem secundi dicti, est superius allata, quod Ecclesia nullis nouis reuelationi
Ultimo nota,quando Summus Pontifex dictas diligentias per se solum prestare nollet, eas quibuslibet committere posse, siue quod idem est, quoslibet v,
ros doctos consultores adhibere, nec ad consultationem Cardinalium , aut Praelatorum Curiae Rolmanae necessario re stringi, ut contra Castro lib. I. de haeres cap.8. ex communi notarunt Canus& Gregorius de Ualentia locis superius citatis, nec non Tannetus disput. I. de fide qii R . dub.6.num.236. sed de his
in praesenti satis, de quibus libro seque.
ei sect . . iusius Deo dante agetur.
De probatione Theologis desumpta ab
auctoritate Conciliorum tum Generalium, tam particularium a
VT semel authentice constanti, quod Concilium aliquod sit uniuersale, habeatque conditiones omnes
ad illud requisitas; quod sit authoritate Summi Pontificis legitime congregatu, deinde confirmatum ,& sic de csteris; ut, inquam, his stantibus, Conciliorum uniuersalium definitiones ad fidem bonosque mores pertinentes , infallibiles sunt credendorum regulae, & principia in ordine ad probationes Theologicas ;secus tamen, si aliquod ex illis deficiae. unde multae etiam probabiles dumtaxat circa Concilia generalia possunt opini nes haberi. Primo quod aliqua non sint uniuersalia, ct aliqua sint: si ex una pa te nec a Summo Pontifice, nec ab alio Generali Concilio, nec denique uniue sali Ecclesiae consensu in illis recipiendis , esset authentice declaratum , quaenam sint habenda ut talia, & quae non, ut talia; & ex alia Catholici Theolieti, sique nobiles in oppositas abirent opiniones; stante enim hoc dubio,talis Cmeiiij definitio saltem quo ad nos certam de fide non faceret probationem. Seeund6,quod sint Concilia uniuersalia, quia Summi Pontificis auctoritate congregara, interuenientibus ex omnibus mundi partibus Episcopis . stanon sint approbata, aut confirmata a Summo Pontifice ut talia,& ut m ma fidei , morumque 3 cum enim ce tum sit, quod Concilium quodcumque ante Pontificis confirmationem possit errare; stante semel vel certitudine, vel probabilitate talis non approbationis fieconfirmationis, certam de fide probationem reddere non potest Concilioruauthoritas, de quo vide Cardinale Bel, Iarminum lib. 2. de Conciliorum authoritate. Tertiis, cum iuxta eiusdem Bel Iarmini doctrinam lib. I.de Concit.c. I 7. esset etiam valde probabile, Concilium illud non fore unii tersale, a quo vere Episcopi, Oec excommunicati ad illud accedentes essent exclusi, si semel do hoc constaret, talis Concilii auctoritas certam non faceret probationem; idem videtur sequi in casu, quo vi, aut dolo,
aut ex metu cadente re vera in constantem Episcopum aliqui impedirentur, ne ad Concilium accederent. Quarto, si probabile foret aliquo Concilia, vel aliquorum Conciliorum decreta ad fidem, vel mores pertinentia esse edita, non interuenientibus tot Episcopis , ut simpliciter dici potuerit, eos tunc uniuersalem repris asse Ecclesiam; esset etiam valde probabile,si non certum, illud Concilium non fuisse s
202쪽
nmis,vel illa decreta non fuisse a Comellio generali edita , atque adeo certam haud facere probationem a posset i men aliunde luppleri bic defeetas, vςlper approbationem eorum , qui postea eidem interessent Concilio, quando vere uniuersale appellari posset ex illorum concursu; vel sequentis Concilij unia uersalis, vel denique Summi Pontificis, supposita maxime certitudine illius se tentiar, quod etia ita dependerater a Concilio Generali gaudeat priuilegio infallibilitatis in rebus fidei definiendis . Quinto, stante probabilitate utrius que sententiae , quod c oncilium Generale legitime congregatum, saltem dum non repugnent Pontificij Iegati , etiam
secundum maiorem partem, possit errare, & non errare; sic consideratum, non est infallibilis fidei regula eius auilioritas. Sexto,quando aliqua Concilia proponunt solum aliquid ut probabilius tenendum ; clim id contrariae sententiae probabilitatem non tollat; talis etiam definitio non esset certa. Septimo,quia non minus Conciliorum, quὶm Summi
Pontificis infallibilitas in definiedo annectitur praeuijs quibusdam diligenti js, iuxta superiori capite dicta, si constaret manifeste quod Patres Concilij non socissent,quod in ipsis erat ad finem veritatis , illustrationisque diuinae obtinendum, communes nimirum fidei regulas haud consulendo, esset salte probabile, quod ilicet caeteroquin errare non possct Cocilium Generale absque approbatiO-aae,& confirmatione Pontificia, tunc errare potuissent; eorumque proinde definitio infallibilem no faceret probationem; de quo vide Canu lib. s. cap. s. &Cord.quq st. Theolog. libq. q. I. prop.9.c clauo,cum sicuti ex dictis superiori capite, in Pontifici js, ita & in Conciliormn Qtiam generalium decretis non
si ut de fide disputationes quae praena ittuntur , neque rationes, quae adducuntur , neque ea quae ad explicandum , &ulustrandum afferuntur, nec verba singula, quibus definitio exprimitur, nisi de verbo ipso decretum fiat; hinc est, misi. Theol. Tom. I.
quod si in alicuius rei probationem ad- , ducatur testimonium Summi Potifieis, aut Conclusi generalis,diligenter examinandum est, utrum sit depromptum ex ipsa fidei definitione, an vero sumptum ex discussione ad illam praeuia, aut ex alijs incidenter dictis; ad dijudicandum de certitudine talis probationis. Nono, quia potest esse opinio probabilis, quod alicuius vocis significatio non accipi debeat,ut communiter sentiunt alij; vg. est de fide, quod requiratur Iumen gloriae eleuans animam ad videndum Deu, ut definitum est a Concilio Viennensi:& tamen est controuersia inter Theol gos , an id sit habitus , vel solum peculiaris Dei coiicursus ,& operatio ; hinc est, quod licet talis definitio sit certa ad probandum contra Beguardos & M-guinas necessitate luminis gloris,quodque virtute sua non valeat anima videre Deum ; non tamen ad probandum, an id sit habitus, vel peculiaris tantum Dei
Decimo, quotiescumque etiam inprobabilis interpretatio: quod Concilia unam rem, & non duas ; controuersiam cum haereticis duntaxat,& non inter Catholicos Theologos dirimere per definitionem aliquam voluerint ; talis quoque definitio non facit certam probationem, nisi circa illam rem, aut controuersiam quani omnes per illam dirimi conueniunt; secus autem circa illam partem , quam non dirimi probabilis est doctorum sietuentiar Undecimo, quando in Concilii aliqua sessione , vel
definitione non promulgatur anathema, contra aliter sentientes, vel simile quid, quod indicare let mentem Cocilis es se declarare contrariam opinionem haereticam , & contra fidem; sed tantum Concilij mens & sensiis exponitur, non
indicans id spectare ad fidem nisi aliu- de id consteo probabilissimum est talem
definitionem non esse semper certam
certitudine fidei, neque posse puniri in
foro etiam exteriori contrarium opinatem,tanquam hereticum. Prudenter autem facere Concilia, & Summos etiam Z a Pom
203쪽
18 o Bibliothecae Theolo cae Lib. I I.
Pontifices , dum ita se gerunt , suamque duntaxat mentem declarant, satis patet ex eo, quod aliquando haereticam e presse declarare opinionem non est necesse ; aliquando id fieri non potest; alia quando non satis est discussa quaestio: adeoque volunt Concilij Patres, ut in posterum diligentius agitari possit a viris doctis,ut possit tandem definiri, qu
nam amplectenda certo, Se indubitanter. Sic in Concilio Tridentino videmus de facto, non fuisse damnatas tanquam hqreticas, omnes opiniones, quaseontra Catholicam veritatem exciriuerunt huiusce nostri temporis heretici. An vero sensus Concilii taliter explicatus contrariam sententiam, si non semper hqreticam, item tamen erronea,vel temerariam, vel improbabilem faciat;
probabilius existimo quod sic, maxime si sciretur multos ita in Cocilio sensisse. Quod pertinet modo ad Concilia particularia, siue Dioecesina, siue Pr uincialia, sue Nationalia non sint ex se plane infallibilis veritatis; unde etiam illorum auctoritate certa & infallibrulis probatio dc sumi non potest; nisi aut Summi Pontificis, aut Concilii Gener iis calculo essent expressE confirmata ;dico expresse confirmata; quia si tantum ad aliquod propositim essent consemendata, non sussiceret ad omnimodameertitudinem; ex illis tamen potest e sumi argumentum probabile, ad aliqua opinionem tuendam, quod apud pr dentes viros maioris ponderis esse debet,quam multorum aliorum doctorum sensus, in his, quae aliquomodo ad fide, vel bonos mores spectare videnturi ma-kime si fuerint in illis partibus, aut prouincijs celebrata, ubi litterae florent,&ad praelaturas euehi solent viri in The logia,ac iure Canonico praestantes. N ta me dixisse probabile argumentum d sumi posse ex Coneiliorum particul rium authoritate,in his quae aliquo modo ad fidem, vel bonos mores pertinere videntur, nam ex eorum statutis puse
spectantibus ad rinimen Ecclesiarum , reformationem & caetera huiusilaodi,no potest desumi argumentum etiam probabile , quod in hac Regione, Prouimcia, vel Ciuitate , id quoque faciendum sit, vel fieri expediat; variae enim sunt diue tum Prouinciarum in Ciuitatum leges, & consuetudines, & quod in una videtur rationi consentanes,in alia mutata circumstantia loci,personaru in aliis similissius, est ab illa penitus alienum.
De pratatione Theologica desumpta ab avit-ritate Sanctorum
CIrca auctoritatem Sanctorum P, reum in stabiliendis fidei do a-tibus , Theologicisque concitisionibus ex illa deducedis,fuit error Glossis Cap. Noli verbo, in istis . distinct.9. ubi e licans D. Augustinum, qui suis scriptis
uolebat aliquem firmiter adhaerere ex sola authoritate, sed ex intelligentia &probatione, ait; D-Iursecundum ilia tempora, cum adhueFripta Augustini, ct
aliorum Sanctorum Patrum non erant au
thentica , sed hodie iubemur Omma teneri que ad ultimum ista, in Ca. Sancta Rimana, distina. Is . Verum aperte decipitur author Glossae, in citato enim ab
ipsb Canone Gesasius haec ultima verba prosere solum de Epistola Leonis Papae
ad Flauianum contra haeresim Euthichianam; Gaius Iemum, inquit, aus ungiora se quispiam idiota disputauerisio non
eam in omnibus venera liter acceperit,
anathema sit. De operibus autem crpriani , Athanasj, Nazianaeni, Basilij, Chri stomi, Hilarii, Ambrosi j, Hieronymi , Augustini, Prosperi, est omnium orthodoxomm Patrum, fui in nisis a Samaa Romana Ecclesia consortio deuiameiat, nee ab eius ei radicasiones uncti Ased communionis i us, grai tu Dei, vsiue ad ultimum diem vitasea participes borum nihil aliud asseri nisi ea in Ecclesia Catholica recipi, & esse lagenda .
quibus verbis, ut notant communiter
doctores, non construit illis inest
204쪽
hilis auctoritas fidei, sed istum generali quadam approbatione alijs praest utur, ut lius legi possint,&cum minori errandi periculo. Igitur telieri illa Glossae sententia ,
quam ut erroneam communiter Theo logi reiiciunt, provent authoritatis. Pa,
trum intelligentia notandum est primo, Sanctos ac veteres Patres posse considerari dupliciter, primo vesuti distributive, & seorsim; sci: undo, eollactiuE , de
eonimictim, pro ut non unus, vel altera
sed omnes veI is E omnes, in aliquo
Notandum est secundo huiusmodi consensum Sanctorum Patrum unanimem ae generalem extendi posse, vel ad quaestiones puri facti, vel ad quar- mones iuris; iterum vel ad quaestiones Philosophiae , vel ad quaestioωs Theologiae , quarunt adhuc aliquae sunt de s fidei dogmati saliae vero deadiaph ris,minutioribusque diuinae legis rebus, quas sine salutis discimmine ignorareaeontingit ,& ad pietatis doctrinam non
spectant. 'Notandum est terriδ ex Cardinali Turrecremata distinc'. rap. . c. I lis; quod quinque modis taclesiae doctores sunt loquuti. Primus modus es inqtiyitiuus in utramque partem disputando pro veritate alicuius dogmatis , vel propositionis . Secundus recitatim snon propriam , siret alioriim sententiam
referendo. TertiuS reprobatiuus,quando stilicet alienas r tune opiniones. Quartus assertivus, cum aliquid determinate proferunt sues definitime sustianent, aut defendunt. Vltimus retracta-tiuus repres,ando priorem quam tenuerant aliquando sent-tiam. Notandum est quarto M. Patrum scripta, sententiari tam uniuscuiusque
in particulari, quam omnium in consemni posse cotviderari dupliciter , vel seeundum se praecisti vel steundu quod annexam habem Ecclesiae approbati neni ; cuius sex veluti gradus, seu disse' rentias in ordine ad doctrinam aliquam, vel doctorem commendandum distin-
guere possumus. Primus, & infimus gradus est,quando ad hoc solum approbatur aliquis, vel eius opera, ut mulgari,&in lucem emitti possint, non enim propterea illa appristiatio est authorit tiua doctrinae, nec speciali modo ab Eeclesia commendatur, sed generali modo permittitur, quo caeteri libri in iudi 'non comprehensi , nec ab Ecclesia prohibiti, redh potius ad permissionem, quam ad positivam autho acionem, ratis modus approbationis pertinere videtur a ad quem tamen requiritur quod talia scripta non habeant errorem, de quo Melesiae constet, iam si semel constaret, illorum euulgationem, aut impressionem non permitteret . Secundus approbationis gradus est eorum doctorum, qui classici, vel solemnes habentur, quia eorum testim niis frequenter utimur in scholis, praesertim u 1 multo tempore eorum doctrinae, S sententiae probatae sanis vel etiam, quia ultra hanc auctoritate in approbatis uniuersitatibus cathedras speciales hesmi pro eorum doctrina logenda, sicut D. Thomas, D. auen-mra, Durandus, Scotus, Gabrielae aliismiles, qui sunt rapita & duces speci
lis allevius non tam doctrinae, quam
modi illam explicandi , ubi ad fidem pertinet. Quae aut horitas, licet magna sit, non tamen semper fit speciali d creto, aut iudicio Sedis Ap licae circa doctrinam talium doct m, sed tam tum ab illa approbatur erectio, & nndatio talium uniuersitatum, quae dictas cathedras pro illorum doctorum expli- eanda doctrina dotatas habent. Tertius approbationis gradus est, quando aliquis ab Ecclesia, & Sede Apostolica in doctorem Ecelesiae eligutur, aut inter Ecclesiae patres habetur, adeo ut eius scripta, rei opera non λ-
niter legantur. Sicut plura Patrum op stula recepta sunt, & approbata a Ges sio Papa in Concilio Romano, & ha tur in capite Sancta Romam distinct. 1 3.
205쪽
i8L Bibliothecae Theologicae Lib. I l.
Ad quem approbationis gradum, siti ad hoc ut aliquis speciali vel Patris, vel DoctorisΕeclesiae titulo insigniatur; ut requiritur acceptatio Ecclesiae, vel speciale iudicium , decretuque Sedis Ap stolicae circa persenam ,&doctrinania, alta etiam singulari quadam authoritate,& praerogatiua sublimatur super alios Myores, qui nec iudicio Sedis Apost
Maersunt approbati, nec eorum Metri-fia authoritatis pondus habet ab illa , Iicet in approbatis uniuersitatibus Caathedras haltant, de fimosiores teneantur in communi approbatione doctoru: Qtrartus adhuc maior approbationis gradus, aut modus est, quando videlicet speciali modo iudicat, & approbat , vel sequitur aliquam doctrinam, ut si dieat se probare, vel sequi talem doctrinam, in et illam esse sine errore, esse ex infusione caelesti, & alia similia,qiue sine dubio specialem veritatem , certitudinem , aut probabilitatem in tali doctrina requirunt; sic doctrinam D. Au. gustini pr sertim in his quae de gratiata Dei scripsit, sic D. Thomae, Ecclesia sequi comuniter asserunt doctores Theologi qui de utraque agunt, inter quos videndus est Magister Grauina libro ε. praescriptionem Catholicorum; & I
ales h cto Thoma I. p. disput. 1. de approbatione doctrinae Thomae; duosligentissima ordinis Dominicant Iumia
Quintus appretationis gradus, non tam est circa aliquem doctorem, vel illius doctrinam generaliter, quam circa aliquam materiam, seu opinionem d terminatam a quando scilicet Ecclesia determinat in particulari. aliquam opinionem esse vel probabiliciem, vel ce tiorem. Exemplum habemus ex Comcilio Viennensi sub Caemente V. & r sertur in Clementina unica de lamma Trinitate, ubi Opinis illa qua affiretiu
rualis in undi in baptismo gratiam, dret inimrios militer adaltis tanaiam pro basiliar, ct dictis Sariurum , ac mode mmmm doctorum Theologia magis con a. elimur sacro curabant comitio . iacesingularis approbatio Alius opinionis, non quidem definiendo illam de fide rised ut probabiliorem eligendo. Similiter in cap. c-Marrba de celebratione
Missarum eligitur iet probabili rapinio,
qua asperit aquam tam vino insanguinem stan utari, Ut eluceat Dyprietas Sur
menti. Stat ergo ab Mesesia approbari aliquam opinionem, seu doctrinam i materia determinam citra definitionem. . Sessias tandem te vltimus approba tionis diadus est definitivus, elim videlicet elesia doctrinari aliquam recipit,aut definit tanquam de fide. Sie fuit approbata S. Leonis Papae epistola ad , Flavianum , de qua dicitur in c. Sofu i
pi. Similiter ad Concilium Amusica- num a. quaedam capitula ex doctrina. S. Augustini desumpta transmisit S. o C idefinienda, Sic in alijs Conciliis opustula aliqua, & epistoIae receptae sitne 1' tota Synodo, ut Agassibilis Papae in 6. Synodo Generali, & Sophronii in ea. 'dem; in Concilio Ephesino anathema tismi Cyrilli Alexandrini: S sic de caeteris: His suppositispr' intelligentia
praesentis materia oo Dico prim anctorum ac veterum Patrum auctoritatem, siue paucorum,
siue plurium, maximecum ad Theotingteas asse r dissicustates, esse maximi ponderis. Ista propositio est omnium Catholicorum; eoliniturque primo ex diuersis sacrae siriptum locis ad Ephes . Possit Deus disineris Ecclesia as camiummationem Saham in is non circumferamur omni vemo doctrina ; & r. ad Corinth. I 2. Posuim Ecclesia primo sp solos, secundo Prophetas, renis Doctores. Secundo probatur ex antiquiismo, ac vetustissimo Ecclesiae usu, in qua Summi Pontifices, Concilia, ipsique Patres secundum temporum ac aetatum seriem regulariter ad dita luendos exortarum controuersiarum nodos M. Patrum auctoritates ac sententias adhibuerunt, si
206쪽
, finierunt, vel confirmarunt.
Si e Leo Primus epistola s7 ad Lemnem Augusti Eutichbnam , dc Nestorianam heresim refellens, quartim personam Christi diuidebat, illa vero
duas in illo naturas confiindebat, cumscripturarum testimonijs Christum Dominum verum Deum & hominem esse primum probasset, mox ad Patrum sententias confugiens subiungit: Ut autem
pietas tua cum et erabilium Patrum dicationibus nos concordare cognosari aliquantus eorum sententias huic credidi δε-
byciendas essesermoni , quibus si digneris
attendere recensus, non aliud nos praedicare reperies, quam quod nisi Patres toto orte docuerunt, nec quemquam ab illis,
ns solos impios haereticos disicrepare e . Subaeis; postea via mury,Athanas', m- μων, Augustini, ct aliorum resimoma. Sic Ioannes II. epistola de duabus naturis contra Eutichianos apud Baronium mo 7. anno φῖq. n. 2 . propintita illa quaestione fidei, an unus ex Trinitate Christus,& Deus nostet dici pos 1et, hoc est una de tribus personis fanctae Trinitatis sancta persona est ι Probauimus in his Catholicam Imperaurissdem, critis esse propheticis, Apsolicis, vel Patia exemplis euidenter ostendimus, unam ex sancta Trinitare risum esse, hoc es, unam de tribus rancti hyma Trio talis personis, unctam esse personam , seu sub tintiam, quam Graeci Θ dicunt Et post allatas diuinarum scripturaru in authoritates, Nicaenique Symboli confessionem,mox Patrum sentent ira, ac testimonia citat. Similiter in Conciliis etiam Generalibus, de Oecumenicis videmus siem- per consuetudinem fuisse, priusquam aliquid statueretur, vel definiretur, ut proferrentur, diligentemue expenderetur Sanctorum Patrum sententiae , sicut apparet ex toto Concilio VII. ubi de
imaginibus: in Chalcedonensi pro duabus Christi naturis contra Eutichianos; in Ephesino pro unica Christi persena contra Nestorianos; in Florentino de processione Spiritus Sancti a Patre & G
lio aduersus Graecos. 'Denique Sancti Patres ipii praeceis dentium Patrum authoritate, fidei vetitates studiose semper c6firmarunt,exo tasque aduersus Ecclesiae doctritiam lit-reses consutarunt; ut videre est apud S. Athanasium in tract. pro decretis Nicaenae Synodi contra Arrianos, qui cum eam calumni js impeterent, ac si consubstantialitatis vocem nuperam adin- uenisset, ille ad vetustiores confugiens
Patres, eorum authoritate Nicaenam ,
vel potius totius Ecclesiae fidem de filij
consubstantialitate propugnat. Iden habemus exemplum apud S. Basilium
lib. de Spiritu iacto; & D. Augustinum passim, sed praecipue lib. I. S a. aduersus Iulianum Pelagianum aD 3. q. N S. quorum primus ad asserendam eadem Spiritus Sancti cum Patre & Filio diuinitatem,atque adeo conglorificati nem; secundus vero ad euincendos Pelagianos,& probandum Christit in Dominum in euacuando chirographo paterni debiti, fuisse liberatorem hominuex Adam descendentium, proferunt diligenter ac nominatim authoritates Patrum Ecclesiae, qui ipsos antecesserunt,
dantes nobis formam, ac regulam, ut adprobationem dogmatum per eamdem, vetustatis lineam incedamus, Sanctorum veterum Patrum testimoniis utentes. Tertio ad demonstrandam, comendandamque Sanctorum ac veterum Patrum authoritatem in probandis fidei sacraeque doctrinae dogmatibus non parum conducunt speciosi illi tituli,& en-comia, quibus passim a Scriptoribus Ecclesiasticis celebrantur, quae in unum collecta reperies apud cruditissimum viarum Dominicum Grauinam lib. q. Catholic. praeseripi. q.2. art. 8.inario denique accedit ratio eis. eaeissima tam ex insigni veterum Patrii sanctitate, quθm etiam admiranda doctrina desumpta; cum fundamentum ac basis authoritatis sit seientia,qua credimus auctore non errare ex ignorantia ε& bonitas,qua credimus eumdem nolle decipere ex malitia. Nomine enim Ec-
207쪽
18 4 Bibliothecae Theologicae Lib. I i
elesiae Patrum non intelliguntur omnes qui cum opinione suificientis litteraturae, sub communione S. Matris Ecclesia diem clauserunt extremum,ut recte prinbat supradictus doctor Ioco citato ; si quidem non sussicit fides cum dodirinaco petenti, ut aliqui sint, & dicantur Ecclesiae Patres,sed ut in fide sint superexcellentes, habeantque specialem gratia gratis datam, quae vocatur etia ab Apostolo fides,dum ad Corinth. I s. ait: A l, datur fides inhy sermo scientia; ubi per fidem intestigit ibi S. Thomas superexcedentem mysteriorum fidei cognitione, eadem explicando defendendo; qualem ipse proculdubio habuit. Rursiis etsi necessariam inter se non habeant connexionem doctrina, ct sanctitas, quia non tam datur haec gratia doctrinae sicut de csterae gratiae gratis datae in utilitatem propriam,quam totius communitatis fidelium, unde nonis est de ratione doctoris, aut Magistri , quod bona vita sit praeditiis r Nihilominus propter exemplum Christi fundatoris Ecclesiae,qui coepit facere & d cere : eiusdemque decretum,quo vita &doctrina conspicuos commendauit, Seesse magistros in Ecclesia voluit Matth. s. Qui soluerit unum demandatis sis
mimmis, o docuerit se homines inimus vocabitur in regno caelorum . iaui autem fecerit o docuerit hic magnus vocabitur in regno caelorum , haec duo requiruntur,
ut fideles aliqui non solum numero,sed Ctiam merito, non solum in Ecclesia,sed etiam Ecclesiae magistri ac patres sint, sanctitas vitae sublimitas doctrioae,ne quod verbis docent Ecclesiam,moribus
impugnent ; unde omnes illi qui malis
moribus imbuti,aut etiam hereticis opibnionibus , inter suos errores, aliqua tarmen vera fidei dogmata docuerunt,mon tam ut Patres,quam ut traditionis testes debent in iis recipi ac citari. Cum ergo
ex dictis fundamentum auctoritatis si edoctrina, &sanctitas, nemini dubium esse potest, quin maximi sit ponderis illa doctorum, quos approbat riclesia, di in albo Patrum reponit, ob iasgnem vitae puritatem cum sublimi meoniunctam ; vide Papam Gelasium Sancta Romana distinct. Is . Dico secundb, aliquorum dum ain
Patrum auctoritatem in quacumquet
materia siue ad Philosephicas, siue in
Theologicas disciplinas pertinente,Pro babile quidem argumentum facere Posse, certum autem,& firmum nequaqra zHaec etiam propositio communis est ira ter Theologos,colligiturque primo manifeste ex ipsismet Sanctis Patribus,sso bus non plus authoritatis attribuendum est, quam ipsi sibi attribui voluerunx , sed noluerunt Patres sibi irrefragabitam praestari authoritatem, cum agitur det illis distributive tantum, aut seorsim , propriumque & priuatum sensum CN- primunt,vel in obscurissima aliqua quς- stione diuersa sentiunt, ubi tantum V .let eorum auctoritas quanta est ratio , vel authoritas, quae affertur ex sacris scripturis: Ergo nec in talibus casibus aut circumstantiis debemus nos infalIDbilem aliquam authoritate illis adscribere. Maior huius argumenti videtraxesse certa; minor probatur adducendo diuersa loca , ubi id expresse asserunt S. Patres. D. Hieronymus in epistola ad Theoph. aduersus errores Ioannix Hierosolimitani paulo post medium an Augustinus lib. a. de baptismo contra Donatistas cap.3.lib. . de anima C. 1.& epistola xy. & 48. imo epistola Iox. non vult sibi credi, plusquam authoritas & ratio, quam adhibet, exigere videatur ; & lib.2. de oes. cap.9. cum dixisset humanam authoritatem plerumque falli cap. Io. subdit, nolle bi credinis docenti ac rationem reddenti . Huic principio innixi Patres tum suam aliquando fatentur imperitiam, ut Hieronymus in cap.a. Micheae ι tum in propria nolunt esse pertinaces sentesia, ut idem in cap.16. EZech. ttim scripta
sua si quid falsi contineant,vel ipsi emudant, ac retractant ut Augustin lib. r tractat. vel alijs videnda & examinanda committunt ut Gregor. NaZiamenus in opust. contra Arrianos; vel se emenda- . turos
208쪽
turos promiciunt , si errata deprehenderint, ut Hieronymus tomo a. epistol.ad Ctesiphontem aduersus Pelagianos , Scde facto emendandam aliquam suam versionem sacrorum Codicum habet commenti in Issam cap. as. Quare ta
docet nonnisi probabiliter argui pocst in scientia Theologica ex authoritate
Patrum, modo in conclusione explic
Cuius ratio veluti a priori est,qu niam quilibet Sanctorum singulariter
consideratus, his duntaxat exceptis, qui libros Canonicos ediderunt, clim spiritu humano locutus fuerit,errare aliqua-do etiam in his quae ad fidem spectant potuit ; imo Melchior Canus lil . dolocis Theologicis asserit neminem esse veterum doctorum, quantumuis eruditum,& sanctum, qui non aliquando hallucinatus fuerit, non caecuti erit alicubi, & non quandoque sit lapsus in aliquo. Igitur si considerentur singuli Patres veluti distribuliue , & seorsim , aut secundum quod aliqui eorum pauci it
aliquo conueniunt, firmum ex eorum authoritate argumentum sumi non potest, sed tantum probabile; praelertim cum multi ob insignem doctrinam cum admirabili vitae sane itate coniunctam, iam ad tantum humanae aut horitatis fastigiu peruenerint, ut nefas sit in Scholis eorum diotis aperte contradicere, &aduersari; sed si quid ab eis minus recte elapsum ore, dic umque videatur, deis heamus illud in bonum sensum reuerenter, ac benigno interpretari. Itaque sicut paucorum tantum Sanctorum authoritatem pro certa ac firma fidei regula suspicere, & habere hominis esset omnino imprudentis, ita etiam& illam despicere, ac pro nihilo hab re impudentis; essetque blasphemam haereticorum nostri praesertim temporis consiletudinem aemulari,qui sequentes vestigia Cham, non modo operireta negligunt Patrum si qui sint errores,eos excusando cum possunt, sed irrident, aliisque irridendos proponunt,&corum Biblui. Theol. Tom. I.
personas calumniis proscindunt & Iaeerant, ut videre est apud eumdem Gra-uinam tib . citato q.I. principalliart.6. Dico tertio, omnium etiam Sanctorum Patrum auctoritatem, cum ad eas adducitur dissicultates, vel controuersias , quae naturali lumine cogno-stunturin ad quarum probationem nurula penitus utuntur authoritate canonica, certum argumentum nequaquam suppeditare, sed tantum valere, quantum naturae ratio persuaserit. Ista conclusio
pariter est communis inter Theologos ;probaturque ex eo quod gratia gratis data interpretationis sermonum Sanctis, simis Ecclesiae Patribus collective sumptis a Deo concessa, in ordine ad fidem datur; ergo principaliter, & infallibili- aer dumtaxat,quae necessaria sunt ad salutem espicit,non vero ad illa,quae Philoisphicas tantum, vel seculares concernunt disciplicas, quaeque sine ullo penitus salutis discrimine ignorari posisunt. Unde in illis tantum valere debet
eorum authoritas, quantum rationis naturalis ab eis adduta vis, & essicacia petierit, aut pondus habuerit. Quod idem asserendum puto quoties Patres seppositis principijs nonnullis Philosophicis , communibusque effatis ; etiam sacram scripturam ad e rum normam interpretantur; sic licetc5munis opinio Patru Theophil. Euch. Bedae &c. quibus ε Theologis adhaerent D. Thomas 3. P. quς266. artic ad 3. Suares tomo et an 3.pariquςst. Idect. I.& ex interpretibus S.Scriptiam Alph6sus Salmeron , Toletus, Maldonatus, Cornelius a Lapide alij que plures; licet,
inquam,communis horum opinio censeat aquam, quae Ioannis I9. exiuit de Christi latere, fuisse miraculosam , ac de nouo creatam, aqua enim naturalis non videtur residere in parte maxime
superiori eorporis nostri,nec Philosopluralis aquae mentionem fecerunt; attamen cum sententia communis Anatomicorum , quibus ut pote peritioribus in sua arte maior fides adhibenda est, eam in pericardio reperiri non solum A a Mχ-
209쪽
18 6 Bibliothecae eologicae Iib. t L
asserant, ut Hippocrates lib. I.de corde, Galenus lib. 8. de Pla. Avicenna, Laurentius quaest. 8. in Anat. Vesilius lib.6. abr. corpor. Valucrdius lib. . cap. 8.alij que plures,sed etiam ostendant,non videtur damnanda tanquam improb bilis sententia, cui adhesit Bened.Arias Montanus in cap.r9. Siloannis asserens intercessisse ibi solummodo miraculum quoad modunn, hoc est,quod languinis unda simul aia ictum cum aqua prosiliens illam non infecerid,& utrumque liquorem facile permiscibilem ex eodeletu emanauicin simul , diuisum contemplatus Ioannes fuerit. Dico quarto,unanimem Sanctorum Patrum consensum in explicatione sacrae scripturae pertinente ad fidem, b nosque mores afferre infallibile verit tis argumentum veluti a signo,& steriori, siue in quanmm sunt ab Ecclesia anthenticu declarati, approbatique
ut omni exceptione maiores testes v ritatis Catholicae in explicatione sacro erum Codicum . Hanc conclusionem
communiter docent Theologi, qui etianotant generalem hunc omnium Sanctorum Patrum consensum non osse ac
eipiendum mathematice, adeo ut nounus quidem desit, sed moraliter, ut sit
omnium circiter,uel fere omnium,quein admodum res morales debent accipi, &intelligi moraliter, alioqui impossibile
esset talem consensum unquam explorare , aut inuenire, quia aliquorum n mina nos latent, vel certe eorum scripta prae manibus non habemus, aut aliqua ex iis perierunt, nonnulli etiam ab E clesia defecerunt ut Origenes, Tertullianus, Eusebius,Apollinaris&alij,quos
non videmus retractasse errores suos.
Conclusio sic explicata probatur ex sexta Synodo Constantinopolitana in Tru lo habita can. I9. sic praecipienti; Si ad scripturam pertinens contrairersia
aliqua excitata fuerit , ne eam aliter interpretemur , quam quomodo Ecclesia la
minaria, cr doctores suis siriptis exposi runt. Clarius Conciliu Lateranense III. sessione undecima, in primo Leonis decreto de mcisio praedicandi post irrectu; Mandantes, inquit, qui fac Masfusinent, quique infusuram susinebunt,
ut Euangeticam veritatem , cr sanciam Scripturam iuxta declarationem mer' rationem'ampliationem Docto um, quo
Ecclesia , vel usus diuturnus reprobauisslegendosque hactenus recepit, Cr in posterum recipiet, praedicent'explanent; nec
quidquam eius proprio sensui contrariumsaxi dissonum ad iant: sed illissemper in Mit, quae ab iuus sacra scripturae verbis , O praestorum decurum interpretationibus rite G sane intellems non disco
dant.similiter Concilium Tridentinum sese. . in decrero de editione, Sc usu sacrorum librorum statuit, ut nemo fraprudentia inruixus in rebus Dei morsiaci ad curionem docti inae ciristianae 'setinentiam Duram scripturam a uomen
sus contorquens, contra unanimem consen
sum Parrum interpretari audeat, etiamsi huiusmodi interpretationes nasio Unquam tempore in lucem edendae forent.
Unde sie argui potest, ille seri prurae sensus est de fide,quem Ecclesia statuit esse verum Scripturae sensum, sed ex praeallegatis Conciliorum testimOnijs Ecclesia statuit illum esse verum scripti irae sensum, qui comuniter a Sanctis Patribus assertur, ergo talis scripturae sensus non potest non esse de fido, atque adeo non potest no esse firmum ,
ac certum veritatis argumentum unanimis Sanctorum Patrum in illo tradendo eonsensus. Maior huius argumenti videtur esse certa, cum enim omnis verus
sacrae scripturae sensus sit intentus S reuelatus a Spiritu Sancto, debet pertinere ad fidem; ergo eo ipso quod Ecclesia
declarat unanimem Sanctorum Patrum in interpretando aliquo scripturae loco sensum esse verum, declarat etiam consequenter illum esse de fide;Sanctosque Patres collective sumptos gaudere priuilegio infallibilitatis in explicatione sucrae scripturae, cum limitatione in conclusione allata, hoc est pertinente ad Qdem , bonosque mores. Minor autem
probatur, quia si unanimis Sanctorum
210쪽
Patrum consensus in exponendo aliquo saerae scriptiirae loco pertinente ad fide honosque mores, non esset absiaute --, rias , sed solum probabilis , aut dubius , Mesesita non posset praecipere, ut . Om nes illum sequamur , absque eo quod aliquid in contrarium dicere, aut interpretari audeamus. Ciun igitur Ecclesia id ita piaecipiat, non alia certe rati ne
id facete pensandum est,nisi quia ex i fulibili Spiritus Sancti assistentia , qua dirigitur in omnibus definitionibus
dei, ac morum, nouit etiam concordem
huiusinodi Sanctorum Patrum sensum , circa alicuius scripturae interpretatis sesse omnino verum i sunt namque Saneti Patres & Doctores diuinitus Ecclesiae dati tran circumferannetr omni ve
to doctrina ex Apostolo ad Ephesi c. Quod dixi in praecedenti conclusimne de unanimi Sanctorum Patrum com sensu , quando explicant aliquid de rebus fidei , exponendo Scripturam , vel scripttirae testimonijs illud comprobat do, idem penitus asserendii puto quinto loco,quando aliquid etiam unanimbter proferunt, tanquam ad fidei doctrinam pertinens, etiam si non exponant scripti iram, vel scripturae testimoni , . IIec etiam conclusio est communis, ad quam probandam , preter Ecclesiae pra-xim, quae diam aliquas veritates: fido credendas proponere debet, nihi Ihibet antiquius, quam post diuinas scripturas ad communem Patrum doctrinam respicere in lingu lis fere Cociliis: ut enim recte docet D.Augustinus lib.2. contra Iulianum, Patres sunt illi, qui maxime custodiunt fidei depositum a Giristo&Apostolis acceptum y Iuod inuenerunt, inquit, in De la unuerant, quod did-
uAt doctio rastriata a Patribus acceperis,
hoc fise tradidoum; praeter hanc, inquam Ecclesiae consuetudinem,essicacia ad nostram conclusionem probandam argumcnta ex diuinis scripturis desumpta non desunt. Prim 3 idem sunt propter doctrinae lumcn, doctores in mystico Ecclesiae corpore,quod simi oculi in corpore hu-Eistior. Theol. Tom. I. mano ; sesquod oculus videt, aut non videt, id eorpus ipsum videre, aut non videre merito censetur. Eim similiter,
quod uniuersi Ecclesiae doctores in aliquo fidei d mare concorditer senti ut, id Ecelesia ipsa sentire censenda est.. Nihil autem Ecclesia uniuersa senti potest nisi verum, cum habeat illa pedipetuo Spiritum veritatis sibi assistentε inhil igitur etiam nisi verum uniuersi
Ecclesiae Patres docent. Eoque certius apud nos esse debet concordem hane Sanctorum Patrum , ac doctorum semientiam a Spiritu Sancto em prosecta , atque adeo esse infallibiliter vera, quominus videtur potuisse humanitus neri, quod tot talesque viri sanctissimi pariter & doctissimi, quique tam varijs locis ac temporibus vixerunt, in eamdem sententiam scribendo contienire potuerunt ; ut recte expendit D. Augustinus lib. I. & 2- contra Iulianum , alijques plures diligenter citati a nostro Thoma Uvaldensi lib.2. doctrinal. fidei antiquae cap.2 s. Melchiore Cano lib. .de Locis cap.ῖ. conclus. . Salmerone tomo 8. in Evang. trin. a. ubi videri possunt.
Secundo,eo ipso quod Matthei I 3.&Lucae ro . populus tenetur sequi doctrinam suorum Pastoriam, ac Patrum; pertinuit ad siauitatem diti inae prouidentiae consequenter non permitte ipsos omnes Pastores ac Patres a vero
deuiare, sim docere fessum in rebus ad fidem,& salute pertinentibus: sic enim populus falsu pro vero credere ex prς-cepto Dei teneretur, quod est absirdii. Tertio non alia ratione pastores anim tum & doctores plura aliis fidelibus ex ossicio credere dc scire tenentur,nisi quia fides in docendo ab illis dependet, &quia cis errantibus, non potest populus, nisi extraordinario quodam miraculo
non errare: ut constat Malachiae cap. 3. Labia Sacerdotis custodiunt scientiam populus requiret legem ex ore eius. Elgo consentaneum, imo necessarium ex hypothesi fuit in Ecclesia, ut omnes simul pastores , & doeiores , licet diffusi per orbem priuilegio infallibilitatis gaiide-