Philosophia peripatetico-scholastica ex fontibus Aristotelis et S. Thomae Aquinatis expressa et ad adolescentium institutionem accommodata

발행: 1913년

분량: 487페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

ducitur et c0nsequenter nulluni praesupp0nil subiectum, qu0d 08Sit diversim0de se habere nunc e pri US. Divisio mutationis. Mutali dispescitur in externam et internam. Mulati externa habetur, qua ud subiectum nihil re millil sed novum dumtaxat respeclum induit in n0stra mente i mulali 0nem alterius, qu0d ad ipsum resertur. Qua in re citari s0let exemplum c0lumnae, quae manens e0dem l0co dicitur esse tum ad dexteram tum ad sinistram h0minis sese circa illam ei lentis Mutali interna locum habet cum subiectum in se aliquid realiter acquiri vel amillil Prima c0m petere p0les Deo, minime Ver secunda l). Interna mulali 0 quan-d0que respicit aliquam naturae persecti0nem quand0que deliberali 0-nem V 0luntatis in primo casu dicitur mutati phystea in secundi

Mulationis internae partitio. Mulali interna iterum distribuitur

in istantaneam et successivam. Ut haec divisi intelligatur, animad Ver-lendum est, mulali 0nem Veri nominis dari n0n 0sse, nisi inter p- posita; nam terminus a quo, et terminus ad quem Semper aliquam p-p0sili inem inter se habere debent 2). Iam ver oppositi esse p0lest vel secundum c0ni radicti0nem, sicut inter album et n0n album vel secundum c0ntrarietatem, sicut inter album e nigrum. Prima mula li sit in istanti, cum inter c0ni radicl0ria D in detur medium Secunda sit successive, quia contraria quae in e0dem genere distant, necessa ri Suppi nun media percurrenda, cum ex uno exirem si pr0gressio

ad aliud. ac mulati est motus pr0prie dictus, qui delinitur Ictityentis in potentia pro/ι est in polentia Prima dicitur simpliciter mu-lali 0, quae p0les esse vel substantialis vel accidentalis. PROPOSITIO.

Deus est omittit immutabilis tum quoad laturae persectio item, tum quoad consilium Voluntatis e contrario omne re creatae mutationi obnoxiae Sunt.

Prob. l. pars ars. l. Vm Deus primus rerum omnium essecl ire molor es actus purissimus sine ulla concretii ne polentiae cum polentia simpliciter et absolute si p0steri0r actu lam Vero quae Vis mulati semper supp0nit quamdam p0lentialitatem in eo quod mula lur. Ergo in Deo nulla concipi lioles mulatio seu vicissitudinis obumbrali 0. Pri positio min0r, quae in c0ntroversiam Venire p0SSel. est ita in expl0ralis, ui eius perspicuitas argumentando p0lius le Vetur, cum mulali 0 0lum possibilis si in eo subiecto, luod vel adipiscitur ali-

122쪽

quid, et aliquid deperdit utrumque autem polentiam cum actu permixtam ac c0pulatam den0lal. 0 evidentius evadet, si idem argu mentum aut secus in hunc m0dum c0ncludatur. Omne quod mul3latur, diversis essendi m0dis bu0xium est. Atqui clus purus et esse per se subsistens diversis essendi in idis ac persecti0nibus assici haud quaquam p0leSi. Erg Deus es omnino immutabilis. Haec eadem d0-

aliquid manet et quantum ad aliquid transit; sicut qu0d movetur dealbedine in nigredinem, manet secundum substantiam, et sic in mniqu0d movetur, allenditur ahqua c0mp0sili 0. Ostensum aulem est, qu0d in Dei nulla est comp0sili0, sed est omnino simplex. Unde maniω- Slum si qu0d Deus m0Veri 0n 0les 3, 2) Arg. .' ' Deus est essenii insituitus. Atqui en in simile persectum non p0les mulari, cum quaelibet mulali 0 0vam aliquam adducalpersectionem, quae minime addi potest naturae persectissimae. Erg0 Deus est mnino immulabilis. Haec argumentandi ratio Sic pr0p0nitur ab Aquinale Omne qu0d 0 velut m0li su aliquid acquiri et perlingi ad illud ad qu0d prius n0n perlingebat Deus autem cum si infinitus comprehendens in se omnem plenitudinem persecti0nis l0liu eSSe, 0n 0les aliquid acquirere, nec extendere se in aliquid

Mem0rala superius argumenta sic p0ssunt sub unissa larinula bre-Vius angustiusque c0ncludi Deus est aclus purissimus, SimpliciSSimus persediissimus. Atqui ab huiusm0di natura omnis mulatio removenda est. I g Deus omnim0da gaudet immulabilitale. Prob. 2. pars, nempe Deum esse immutabilem qu0ad 0nsilium V 0luuialis. Tametsi illa eadem argumenta, quae dem0nstrant, Deum esse natura immobilem, sunt etiam accommodala ad probandum, Ipsum c0nsili decret0que suae voluntalis n0n 0sse mulari nihilominus directe sic res emci 0ncludique p0lest. Deci elum ac consilium V0lun

talis mutatur, vel 1 quia mulatis c0ndili0nibus subiecli 0leniis aliquid evadit 0num seu ipsi c0nveniens, quod antea n0n erat Vel 2 quia aliquid prius ign0rabalur, qu0d40slea c0gnitum apprehenditur ut 0num. Atqui utraque hae causa vehementer pugna cum infinitis Dei perseeli0nibus. Ergo in De nulla v0lunialis mulati ad milli p0

1 De Platone cf. S. Us. De in Dei, lib. VIII, eap. XI. 2 l . . , a. 1.

123쪽

lest. Aliis verbis: Mulatur v0luntas, Vel quia substantia, vel quia scientia volentis mutatur. Atqui neque natura neque Dei scientia Variari ullatenus potest. Ergo Dei v0luntas est mn in immulabilis l). Prob. . pars, Videlicet omnia alia a Deo diversa esse subiecta mulationibus. Ut prop0sila verilas aperiatur, in antecessum n0landum est, mutabile p0sse accipi dupliciter quand0que per p0lentiam, quae in ali est quand0que per p0 letaliam, quae in ipso m0bili iuvenilur.

Cum creaturae omnes a Deo ex nihil c0nditae sint, et in nihilum relaberentur, nisi Deus ea in esse c0n Ser Varet, in promptu per lumque est, ipsas a Dei V0luntate habere ei ut sint, et u in essendo perseverent. Per p0 leni iam ergo quae est in ali 0, mnes res crea laemulabiles sunt; iste haec mulati dicatur impr0prie seu sensu ali 0ri C0ntra aliquid dicitur proprie mulari per p0lentiam quae est in ipsa

re, quae mulatur, id est per p0 letaliam receptivam alicuius perseeli 0nis sive in essendo sive in consequendo finem ei haec mulatio eliam invenitur in omnibus rebus creali S. Siquidem res creatae vel sunt e0mpositae ex maleria et 0rma, vel sunt 0rmae per se subsistentes. Si sun substantiae c0mp0Silae, mulari queunt etiam quoad primum esse, cum sint subieciae genera

rationi et 0rrupli 0ni. Si sunt 0rmae per se subsistentes, licet 0n habeant p0 lenitam realem et subiectivam ad non esse, quia sunt in-c0rruptibiles nihilominus possunt mulari tum qu0ad lendentiam ad sinem, lum secundum locum, quia Virtute sua sinita pertingere p0ssunt ad quaedam l00a, ad quae prius n0 se extendebant. Ou0d si beati talem iam c0nsequuta sint, adhuc mulabiles sunt in Voluntate quia habent liberas x0lili 0nes erga alias creaturas g Substantiae in-00rp0reae, ait Aquinas quia sun ipsae iserinae subsistentes, quae lamens habent ad esse ipsarum sicut p0lentia ad actum, non c0mpatiuntur Secum pri Vali 0nem huius actus, quia esse consequitur larinam, et nihil c0rrumpitur, nisi per hoc qu0d ad milli formam. Unde in ipsa s0rman0n es p0lentia ad 0n esse. Et ideo huiusm0di substantia sun iu)mulabiles et invariabiles secundum esse s 2 . Prop0Sila nuper d0ctrina de rerum creatarum mutabilitate sic p0les ad pressit rem formam rev0cari. Omnes res diversae a Deo mutabiles sunt mulatione tum improprie luna proprie dicta, si hona nes De c0nditae sunt ex nihilo, et in nihilum ab ps redigi 0ssunt: si 2 0mnes pr0gredi piissunt de p0lentia ad actum sive substantialem, sicut 0ntingit in essent iis c0mp0silis, tuae corruptibiles lini si V adactum accidentalem sicut usu venit in substantiis simplicibus, tuaeliberas habent v iliti ines vel quoad linem et saltem qu0ad celera

creata, quae cum sine non sun necessario connexa Alipli ita rim habet. Ergo omnia entia creata sunt mutabilia.

124쪽

SΩΗ0 Ll0K. immutabilitas ei componitur cum libertate. 0nli ac0nstabilitam Dei immutabili latem ex0ritur gravissima dissicultas, eaque desumitur ex divina liberiale, cum liberias intelligi non p0sse videatur

sine aliqua volentis mula li0ne. Di me ullas haec tanta es ut ipse Ari- si iteles philos0phorum princeps eam en0dare n0n aluerit. uam ad rem n0n erit inopportunum quaedam declarare, quae quantum humanae mentis angustia alitur, rem quadan lenus aperiani, et intellectui n0sli 0 viam paren ad dissiculi ales praecavendas, quae c0ntra immutabili lalem inde fieri p0Ssent. Principi quidem licet libertas si perseeli simpliciter simplex, ideoque in De sini maliter et iuxta nominis proprietatem reperiatur: nihil0 minus secundum adaequatam ali 0nem, secundum quam libertas est in creaturis, necessario aliquam secum asser impersecti0nem, quae ab ipsa semovenda est, qua nil haec persecti attribuitur De gl0ri080. In De enim libertas non secus ac celera per secli0nes et ipsum liberialis exercilium sunt unum idemque cum purissim essendi ac luel per se subsistenti ide0que immelatam infinitamque deuolaui perseeli 0nem cuiuslibet potentialitatis experiem. uare p0lentia libere agendic0nsiderari p0les vel ut principium actus qui iuxta diversum v0lun talis c0usilium ut 0uitur ut 0n 0nitur, vel ut principium voti, seu rei quae essissilur et extra causas sisti lur. Prim sensu p0tentia libere agendi est persecti uessessari c0mmisi aliqui imperseeli 0nicum iuv0lvat ira usilum ex actu primu ad assium secundum. In p0ste ri0ri sensu deu0tat meram adlivit alum seu actum sine ulla permisi i 0 ne psilentiae, et si De tribui 0tes et debet. Hinc creatura liber agens est d0mina sui actus, id est in sua

p0lesiale habet 0uere vel ii in p0nere actum Secundum; al, 0Sil actu sequndo, ipsi in legrum n0n es praepedire esseclum. Ex advers0 Deus libere perans n0n habet in sua p0lesiale exserere Vel 0n X-Serere actum secundum, cum perali seu actus secundus si ipsum suum esse subsistens; sed perficere p0lest, ut este clus consequatur vel

non consequatur ad tum v0lendi. 00 in De obline pr0pler infinitam persedli 0uem et actualitatem illius actus, qui cum sit in se necessarius, dicit u in lingentem risinem seu habitudinem ad res. Huiusm0di 0bilissima verilas ab intellectu human percipitur magis nega live et per quamdam rem0li0nem, quam per ali 0nem 30 0nceptum p0Siti V una; nam c0uce plus libertatis, prout haec perseelii altribuitur De et creaturis unilalem sibi vindica non simpliciter sed eo di quid, nempe unitalem illam, quae pr0pria es c inceptu an alugi. Ex dictis ulterius patet, perlincli0nem liberialis cadere in actumV0luntatis creatae s0lum m0d0 pr i ut 0ncipitur immanens, quia dici lc0ntingentem habitudinem actus primi ad actum sequndum, id est dominium seu adlivam indisserentiam p0uendi vel n0u 0nendi actum Secundum, Suppositi assii prim0 0mplel0. E contrari persecti liber-

125쪽

talis in Deo cadere videtur in actum volun lalis n0n pr0ul concipitur immanens, sed pr0ul intelligitur virtualiter transiens, quia dicit habitudinem c0ntingentem n0n ad actum, sed ad esseclum qualentis p0sil0acli secund0, qui a De n0n disseri quicquam in legrum sit Deo praepedire vel n0n praepedire esseclum, id est c0nno lare Vel non con notarerem ideoque V 0lunias n0n mulatur, quia est libera: Sed rerum mu- tali 0nem vult. Suffici liae breviler adn0lasse de re, quae immen Sum quantum supera capacitalem intellectus ni stri; ide0que excelsa Dei balbutiend res0nare quadan lenus nilimur. Sicut enim m0dus essendi divinae naturae in infinitum dister a m0d essendi rerum creatarum, sic m0dus perandi, qui iam pelit De n0n es dimetiendus ex m0do operandi ullum sinit 0rum. Et ea de re illud absque ulla dubitatione pr0silendum est, mnes persectiones creaturarum praehaberi in Deo ut 0d0 qu0dam alliori et excellentiori, ablata nimirum ex ipsis uini impersecti0ne, quam necessari comitem e s0ciam habent, dum vigent in creaturis. Unde ex persecti0nibus creaturarum per viam remoti in is et ablationis pervenire p0ssumus ad 0gn0scendum potius quid n0n silDeus, quam quid sit et haec est illa felix et plabilis ign0ranlia quae

iuxta B. Di 0nysium maxime coniungi hominem cum De gl0rioso, cui si h0n0r, virtus et gl0ria. Amen. SOLVUNTUR DIFFICULTATES. 0ppon. ' Deus dicitur m0 vere seipsum, cum si vivens. Atqui omne m0Ven seipsum mulatur. Erg Deus n0n est immutabilis. Res p. Dis l. mai. Deus m0 vel se ipsum per m0lum, qui en italli ausi tum de polentia in actum, Reg. Per m0lum, qui imp0rla aclum purum seu 30li Vilalem subsisterilem, Cono. Explico Triplex ad millendus est motus, ut d 0cuimus in 'iil0s0phia alurali nimirum 1 m0lus siricle diu lus, qui Vocatur ac lusim per secli, seu entis exsistentis in polentia prout est iu 0lentia 2 m0lus late dictus, qui vocatur actus perlecti et consistit in simplici transilii de p0lentia in actum a motus latissime dictus qui c0nsistit in ipso actu per se subsistente. 0rro primus et secundus motus mulati inem secum asseri, cum uterque dica progressionem de liolentia in actum. Ε 0ntrarii tertius m0lus nullam internam mulati inem in x0lvii. Unde hic multis maxime reperitur in Deo qui n0n 0lum est Vivens persectissimus, sed etiam ipsa subsistens vita ideoque in Deo omnes vivendi persectiones unite et simpliciter elu escunt. Aurea sunt ad 0 explicandum se luentia D0et 0ris Angelici verba et illud cuius natura est ipsum eius intelligere, et cui id plod naturaliter habet 0u deler minatur ab alio, hoc si tu id obline summum gradum Vilae. Tale autem es Deus. Unde in Deo maxime est vita. Uiul Phi-l0S0phus, flensu quod Deus si intelligens, concludit is iud habeat vitam

126쪽

perseelissimam e sempiternam, quia intellectus eius est persectissimus et semper in actu a, 1 . 0ppon. 2. Deus divers temp0re Vult diversa. Atqui velle diversa es mulare V0luntalem. Ergo Deus mulatur. Resp. Dist. mui. Deus divers tem p ire vult diversa, id est un000demque actu vult in multiplici temporis disserentia res esse di Versas, ne. Habet diversas volitiones seu actus v0lendi, Reg. Explico Lisset distincti sit salis per se perspicua niliit 0 minus n0n erit inutile huc ransferre sequenli S. Th0mae Verba, qui rem sic declarat e L0nsiderandum est, qu0d aliud est mulare V0luntalem, et aliud est velle aliquarum rerum mulali 0nem P0lest enim aliquis eadem Voluntate imm0biliter permanente velle qu0d nunc sal 00, et postea fiat 0nlrarium. Sed unc v0luntas mularetur, si aliquis inciperet velle, qu0d prius n0li 0 luit. 0u0d quidem aecidere n0n potuit, nisi praesupp0sila mulati in Vel ex parte c0gnili in is, vel circa dispositi0nem substantiae ipsius volentis 3 2). Et alibi idem quinas utitur exempl0 medici, qui e0dem voluntalis actu vult, ut aegr0l diversis temp0ribus diversa ministretur medicina. Ε0dem serui mod intelligitur cur Deus sine ulla sui mulali 0ne eumdem h0minem quand0que am0re, quand0que pr0Sequitur di0, sequndum qu0d vel iustus vel in iusius reperitur mulali quippe n0n est sael in Dei v0luuiale, sed in h0mine, qui prius erat dignu am0re, et subinde adlus est dignus odi0. Audi S. Augustinum graphice rena explicantem Cum iratus malis dicitur, et placidus b0nis illi mulantur, n0n Ipse sicut lux infirmis oculis aspera, firmis lenis est, ips0rum scilice mulati ine, 0n sua s 3). Et alibi e uemadmodum s0l cul0Spur0S, San0S, egel08, 0rtes liabenti tranquillus apparet in cul0saulem lipp0s quasi tela aspera iaculatur .... Sic cum c0eperi eSSe per-Versus, et ibi Deus ei Versus Videbitur tu mutatus es, n0n ille Erilerg libi p0ena qu0d 0nis gaudium , ά . oppon. 3. ' Deus indisserens es in V0lenil res a se diversas Atqui indisserentia in volenti mutabili lalem dicit. Ergo. Resp. Dist. mai. Deus est indisserens per i dinem ad obieelum v0lili 0nis, 'no. Per ordinem ad actum V0lendi, Reg. Contradisi. min. lndisserentia per ordinem ad biectum, quae dicit meram clivitatemel independentiam in agend0, mutabilitatem importat, Reg. Indisserentia per i dinem ad actum, mulabili lalem dicii, Cone. Explico. Deus unic et simplicissim aelu lum seipsunm, tum reliqua a seips diversa Vult et amat. Iam ver assius divinae v0lunialis unicus

i l p. q. 18 a. 3 cf. AiusT. Metaph. lib. XII, cap. VII. 2 l p. q. 9, 3. 7. 3 De Irin lib. V cap. XVI, D. 17. 4 Gur in psalm 72, n. 7.

127쪽

e persectissimus, idem manens diversim0de pr0sequitur varia biecta iuxta divers0rum bieclorum naturam et c0ndilionem. Quare divinab0nitas a divina v0luuiale necessari amatur u sinis contra celerae res non necessari diliguntur, quia n0n Sunt media necessari connexa cum sine cum Deus aeque beatus sit sive res sunt sive n0n Suni.

Unde ille idem actus persectissimus ex sua infinita essendi persecti0ne repetit, ut ad diversa bieci diversum dicat 0rdinem, pr0 ut natura cuiusque obieeli 08lulat. Si in se consideratur, 30lus es necessarius, nam ab ipsa Dei substantia n0n disseri quidquam; sed c0nsidera lusi elative ad res c0n lingenies, quae ad ipsum p0ssunt referri vel n0n reserri, quia terminus p0les esse vel n0n esse, actus dicitur c0ntingense mutabilis. Unde Deus vere vult creaturas, quand ea Vult et Vere eas n0n vult, quand0 0n illi e nihilominus hoc c0ntingi n0n per veram Suipsius mulali 0nem, Sed per mulali 0nem creaturarum, quae ad ipsum realiter reseruntur. Ul400 melius intelligatur, n0lare p0riel, causam agentem n0n mulari per h0 quod agat, sed per h00 qu0d, agend0, qu0damm0d palia lur; ide0que DeuS, cum agend0 0n patiatur, mulari nequii. 0ppon. 4. Idem ac lus non p0les se habere ad 0pp0sila. Atqui v0lunias divina se habet ad opp0sila, cum liberrime Veli creaturas. Erg adlus volun lalis divinae mutabilis est. Resp. Dist. mai. Idem actus n0n 0les se habere ad pl)0sila si eius dici relati0nem realem ad obiectum a quo specificatur, Cone Si eius n0n specificatur ab obiect0 ad qu0d dici s0lum retali 0nemrali 0nis, Neg. Contradisi. min. et Reg. OnS. Explico. In realiaris in quibus essentia, aquilas, et operati sunt realiter distincla el in quibus actus specificatur ab obiecto, a qu0 dependet et ad qu0d 0rdinem realem dicit, verum est, facultatem n inp0sse se habere ad 0pposita nisi per divers0s clus. Verum enim in Deo, in qu essentia, virlus peraliva, et ipsa perali 0 sunt unum elidem, ei in qu0 perali 0 0n depende neque specificatur ab aliqui, extrinsec0, potest eadem perali seu idem actus se habere ad opp0sila, quia nullum p postl0rum necessariam retali 0nem seu connexionem imp0ria cum divina peratione cuius est terminus. Cum h0 procedat ab infinita persecti0n e virtute illius actus, a n ibis non intelligitur nisi per quamdam ablati inem e remotionem imperiscli 0 num quae inveniuntur in actibus procedentibus a facultatibus liberis creaturarum. qui dependent a pr0priis obiectis.

0ppon. 5. ' Deus in tempore acquiri novas relationes, nempe Creatoris et Domini. tqui nova relatio nes luit concipi sine mulatione subiecti. Ergo Deus in tempore mutatur. Resp. Dist. mui. Deus acquirit in inpure ni Vas relationes ra-li0nis ex parte Dei, et reales ex parte creaturarum, Con . Reale ex parte Dei, Reg. Contradixi. min. et Nere. O S.

128쪽

0ppon. 6. Deus c0mparatur ad creaturas ut movens ad motum. Atqui m0vens realiter refertur ad 0lum. Erg Deus aequirit in lem p0re n0Vas relati0ne reale ad creaturas. Resp. Dist. mai. Deus c0mparatur ad creaturas ut movens qu0dm0 vel media ule acli0ne, quae identificatur cum sua essentia, 'ne.

0u0d 0vet et agit mediante Oli 0ne, quae accidit essentiae, Reg.

Contradisi. min. et est conS.

Explico. Tunc aeli sunda re tali 0nem realem m0 verilis seu agentiS ad passum, cum adti0 agentis est mi maliter transiens, uti conlingit in agentibus et m0 ventibus creatis, quae n0n agunt per pr0 priam S- sentiam, Sed mediantibus p0lentiis et eli0nibus, quae realiter fluunt a p0lentiis in De autem aliter res habet, cum Deus peretur ad extra mediante actione, quae sequndum rem est idem cum essentia, ide0que illa aeli est formuliter immanens, et virtualiter lanium transiens. Audiamus D00l0rem Angelistum, qui ita nodum s0lvit: e M0Vens et agens naturale m0vet et agit actione vel m0lii medio, qui es inter mi ven et motum, agens et passum. Unde p0rte qu0d sallem inh00 medi H inveniant agens et aliens, m0vens et m0lum. Et Sic agens in quantum S agens. 0n est extraneum a genere alieniis inquantum es patiens. Unde utriusque est realis ris unius ad allerum, et praecipue cum ipsa acti media si quaedam persecti pr0pria gentis; et per c0nsequens id ad qu0d terminatur cli 0, est b0num eius a l). 0ppon. . Duae proprie dicuntur de De0, rem jgnificatam in De p0nunt. Atqui 100 0men Dominus pr0pri dieitur de Deo in tem-p0re. rgi re significata per ipsum, qua est relati ad creaturaS, realiter p0uitur in De 3 ideoque Deus mutatur. Re Sp. sis l. mui. omina quae proprie dicuntur de De0, 0nuni in Dei rem significatam, id est significali 0 ut 0minis aliquid Vere resp0nde in De 3 ne id es responde eodem modo ac n0mina significant, Reg. Contradisi. min. et est. OnS. Explico. 0luli pale ex iis quae diximus de siminibus significantibus persecti0nes quae proprie dicuntur de Deo et de creaturiS. N imina enim huiusmodi cum sint propria sed ii in univ00 aliquid significant qu0d vere es in Deo, sed n0n secundum modum secundum quem es in creaturis. in Deus vere dicitur in temp0 rei iminus, sed ii in per relationem ei mulali 0nem realem sicut contingi in creaturis. Huius diseri minis ali sic assignatur a S. Thoma 4 Η0c 0-men Dominus tria in sui intelleolii includit scilicet 0lentiam c0erdendi subdit is et ordinem ad subditos qui c0nsequitur talem p0lesialem, et terminali inem ordinis subdit 0rum ad 0minum in uno enim relativo est intellectus allerius relativi. Salvatur ergo huius significa-

129쪽

lio n0 minis in De quantum ad primum et ei lium, n0n autem quantum ad secundum a lin0ppon. . Natura relati V0rum est, ut 0Sil un0 0 natur aliud. xl sui creaturae in temp0re acquirunt realem retali 0nem ad Deum. Ergi Deus in emp0re realiter refertur ad creatura S. Resp. Dis inui. Natura relativorum est ut 0sit uno p0natur allerum, vel secundum rem vel secundum ali 0nem, Cone Γ p in alui

Semper Secundum rem Reg. Con . nin et Reg. OnS.

Explico. Ut 0luli intelligatur, revocanda sunt in mem0riam ea quae docuimus in Phil0s0phia rima de re tali 0 ne reali mutua et de

re tali 0n reali 0n mutua. Siquidem in re tali 0ne reali mutua verum est, qu0d 0sil uias relati v p0 natur realiter et aliud, et uno interempto interimatur allerum sed in retali 0 ne resti non mutua h0ea mirmat' nequit, quia unum relati V0lum refertur S0lum secundum rationem; et u insequenter secundum ali 0nem p0nilur vel aufertur perp0sili 0nem vel ab tali 0nem alterius. 0ppon. s. ' Pater acquiri n0vam relationem realem ad ilium quia ipsi dat esse. Atqui Deus dat esse creaturis. Ergo Deus in lem p ire realiter refertur ad creaturas, et propterea mulatur. Resp. Dis l. mai Pater refertur realiter ad filium, quia ipsi alesse, qu0d es sui generi S Cono. uod Si extra suum genus, eq. utrudis t. min. Deus da esse creaturis, quae cum ipso e in Veniunt in genere, eq. une cum pS0 0nveniunt 80lum anal0gice, Cone. Explico. ali cur pater realiter reseratur ad ilium n0n es rep0nenda s0lum in id in eo qu0d pater de esse fili , sed qu0d ita delesse ut resultet eadem ratio ordinis in utroque ; nam acti generativa per quam pater dat esse fili 0, est acli 0 0rmaliter transiens quae ab agente lui in passum. 00 locum n0u habe in acti in Dei uellulis quae identilicatur cum ipsa divina essentia. 0ppon. 0. Dei ad creaturas est aliqua prop0rli 0, secus mili lpraedicarentur mere aequivoce de Deo ei de creaturis. Atqui pr0 portio est quaedam realis retali 0. Ergo Deus in tempore ac luiri reales re- tali 0nes ad creaturas; qu id mulali 0nem dens lat. Res p. Dist. mui Dei ad creaturas es aliqua pr0p0rli 0, id est aliqua habitudo causa ad esseclum, Con . des alii suis determinatus

Explico. 0mine pr0p0rtionis pr0prie intelligitur determina lare talis inter duas luanti tales ut relatio dupli ad dimidium ; et in hae

pr0pria significatione pr0 portio imp0rlat relationem reulem mutuam. Verum nomen extensum est ad significandam quamlibet liabitudinem Seu respectum, et sic ut non proportionis trans sellur ad indicandam habitudinem seu i spectum Dei ad creaturas, tui respectus est realis ex parte creaturae, sed non ex parte Dei.

130쪽

80Η0 Ll0 . De relatione Dei ad creaturas l . Ouand0quidem

in s0luli 0 ne plurium disse ulla luna, quae contra divinam immutabili talem biiciebantur, d0cuimus retali 0nes quae de De dicuntur ad creatui RS, 0n esse in De realilser, sed s0lum secundum ali0nem intelligibilem; 0n erit in0pportunum hane veritatem iuxta placita . Th0mae uberius declarare ut rite intelligatur, cur relati Dei ad creaturas n0 sit realis ex parte Dei. Ut ergo rem a capite arcessamus, relatio realis c0nsisti in ordine unius rei ad aliam rem et in illis lautum inVenilur mutua relati0, in quibus ultro citroque est eadem ali 0rdinis unius ad alterum. Iam Ver Dei ad creaturas minime esse p0les eademi ali 0rdinis a est creaturae ad Deum, cum utrinque esse neque aleadem causa relationis qu0d ad mutuam realem re tali 0nem neceSs3rium est. Sic relati dupli ad dimidium est utrinque realis, quia sun datur in quantitate, quae es eiusdem ali 0nis in ulr0que iermin0 nam una quantilas absolui c0nsiderata habet ad aliam ordinem secundum ali 0nem mensurae et mensurali et secundum nomen l0lius et pariis, quae quanti talem c0ΠSequuntur. V6rum enim in retali 0nibus, quae c0nsequuntur actionem e p3S-si0nem, n0n μ semper mutuus rit utrinque. Siquidem patiens semper

habet 0rdinem ad agens e movens, quia esseclus semper perficitura causa et ab ea dependet. Ex advers agens quand0que rdinem habet ad aliens in quantum in ipso essectu allenditur aliqu0d bonum agentis quand0que Vero est agens ad qu0d ali 0rdinantur ei non Vicissim, quia est exii a mne genus illius acli 0nis, quam c0nsequitur latis 1 d0. Primum e0 lingi quand acti media inter agens e patiens es persectiva utriusque. Secundum usu Venit quand acti est unius lanium persectiva. Sic scientia refertur ad scitum, n0n Vice Vel Sa. Similiter h0m0 0mparatur ad 0lumnam ut dexter ali0ne Virlulis m0liVae, quae est in h0mine e n0u perficit e0lumnam Pari m0d0 nummus es extra genus illius acli 0nis per quam si pretium, quae Sic0nvenli inter h0mines. 0m est extra genus aclionum artificialium, per quas imago sibi c0nsii luitur. 0uam0brem cum Deus n0n gal per ac li0nem mediam, quae terminatur ad creaturam; sed sua acti si sua subst8nlia, quae St0mnin eXlr genus esse creati, per qu0d creatura refertur ad Deum: cumque ex creaturae pr0 ducli 0ne nullum b0num sibi c0mparet, c0n- Sequenter in De n0n est aliqua realis relati ad creaturas, licet creaturae realiter ad eum reserantur. Hinc licet Deus Vere e realiter dicatur Creat0r et D0minus; quia vere e realiter creat, et d0minium eXercei nihil0 minus n0n acquiri realem retali 0nem; quia acti et paSSi0, quae Sunt undamentum retali 0nis, n0n sunt eiusdem ali0ni Se parte Dei et creaturae Cum creaturae, alioquinaS, realiter

I De hac re disserit S. Tu0v. 99. D. De Pot. q. T. a. h.

SEARCH

MENU NAVIGATION