장음표시 사용
131쪽
ordinentur ad Deum et n0n e converso, manifestum est, qu0d creaturae realiter reseruntur ad ipsum Deum, sed in Deo non est aliqua realis retali eius ad creaturas, sed secundum ali 0nem lanium, inquantum creaturae reserentur ad Ipsum a l).Εxp0silam m0 de divina immutabilitate d0elrinam place claudere luculeni S. Augustini estim0ni 0, in quo sic huiusm0di Dei altribulum asserit ummus cum dicitur prelium, relative dicitur, nec lamen est mulalus, cum esse coepi pretium neque cum dicitur pignus et si quae sunt similia. Si erg0 nummus p0les nulla sui mu- tali 0ne l0lies dici relative, ut neque cum incipi neque eum desinit aliquid in eius natura Vel 0rma qua nummus est, mulationis fiat;
quanto facilius ab illa inc0mmulabili Dei substantia debemus accipere, ut ita dicatur relative aliquid ad creaturam, ut quamvis emp0raliter incipia dici ii in lamen ipsi substantiae Dei accidisse aliquid intelligatur, sed illi creaturae ad quam dicitur 3 2).
nitalis explicare ingredientes, ultro sale mur, n0s Versari in re obscurissima et infirmae intelligentiae nostrae aciem adm0dum Superante. Cum enim mens n0stra rium c0gnili 0num suarum a rebus c0ntinuos luxu sibi ipsis succedentibus capiat, per emp0ris c0gnili 0nem ad pr0p0rtionalem quemdam aeternitatis c0nceptum sibi pro Pudendum ascendat p0rlet. 0rr0 0n 0lum inter tempus et aeternitatem im- melata intercedit distantia, quae unum ab altera infinita intercapedine separat Verum etiam in ipsa natura et ali 0 ne temp0ris intelligenda disti cultatem flendimus gravissimam ex duplici 10 Ille pr0gnatam, ni nairum ex imbecilli late intellectus n0stri et ex desectu intelligibilitatis ilis ius rei. Siquidem quae minimam habent enlita leui minini etiam gauden intelligibilitate tempus au leui minima in habet enlitate in quippe qu0d uinquam exsisti actu secundum se lotuin, sed siluin secundum aliquid sui, id est secundum indivisibile ius laus. Ut ergo trilini serviamus, primum declarabimus noli 0nes te inp0ris qu0d mensura permanentiam in esse rerum successivaru in ei deinde ascendemus ad aperienda in qu0da In tu id ratione in aeternitatis.
si p. l. 3, a T cs. Contra flent. lib. II cap. XII, ubi liae do trina dilucide adm0dum explicatur. 2 S. 60. De Irin lib. V cap. XVI, . t T. 3 De hac re disserit S. Tu0M Ys, p. q. 0 l Sent. Dist. . l. 2. R. l. et Dist. 19. q. 2, a. t et 2.
132쪽
Difficultas intelligendi tempus. uam si explicatu disti stilis alii temp0ris sic graphice describitur a S. Augustino e uid est tempus seu is h0 facile breviterque explicaverit' uis h0 ad verbum de illo pr0se reladum, Vel 0gilali 0ne c0mprehendorit Quid autem familiarius e n0lius in l0quenil c0mmem0ramus quam tempus Et intelligimus utique eum id l0quimur; intelligimus etiam cum ali loquente, id
audimus. uid est ergo lempus ' Si nemo ex me quaerat, Sci0; si quaerenti explicare Velim, nescio. Fidenter lamen dico, scire me quod si nihil praeteriret, n0n esse praeleri lum tempus; et si nihil adveniret, n0n esset suturum tempus; et si nihil esset, n0n esset praesens tempus. Du erg0 illa temp0ra, praeleritum et suturum qui m0d sunt quand e praeleritum iam n0n esl, et suturum nondum est Praesens autem si semper esse praesens, nec in praeteritum transiret iam n0n esse lempus, Sed elerni las. Si erg0 praesens, ut tempus Sit,ide sit quia in praeteritum transii quomodo et hoc esse dicimus, cui causa ut sit illa esl, quia n0n erit ut scilicet 0n Vere dicamus tempus esse, nisi quia tendi ad non esse s l . Pulcherrima haec S. Augustini Verba mire flendunt quantae dissiculialis sit n0lionem temp0ris intelligere ac clare desinire. uam ad rem in ea nudanda fideliter sequemur Arist0lelem, qui acutissime investigavit, et accurate
esse m0lum seu mutationem, neque X cludere a se uinin m0lum,
cum si aliquid ad in ilum spectans, subinde subliliter deelarat ac
pr0bal, templi reSpicere m0lum n0n secundum ali 0nem m0lus et mulali 0nis, sed secundum alionem pri0ris et p0sterioris et sic tandem pervenit ad desinitionem temporis assignandam, iuxta quam tempUS dicitur Numerit motus secundum prius et poSleriuS.
Evolvitur definitio. Ut desinili intelligatur, aliquid in mem0riam revocandum es de motu, qui ab e0dem Phil0s0pho, illi vidimus desinitur uetus entis in potentia prout est in potensia ide0que m0bile lunc dicitur moveri, cum eius p0lentia ita cluatur aliqu0 clu, ut distat ordinem ad ulteri0rem actum; nam si n0n diceret 0rdinem ad alium clum, cessaret 0lus et haberetur quies, quae es eius terminus. uare, sistenil in m0lu locali, qui est primus m0luum et omnium palenti0r ac n0li 0r, cum c0rpus aliqu0d movetur secundum l0cum, pertransit successive Varias paries superficiei seu magnitudinis, quae silum et p0sitionem habent inter se, et sic in molli habetur 0rd pri0ris et p0steri0ris, si qui in partibus magnitudinis invenitur
una pars altera pri0r. Unde numerus partium m0lu secundum ra-
l S. Acs. Confess. lib. XI, cap. XIV. 2 Desiniti temp0ris inquiritur, pr0ponitur et explicatur ab ARIST0TELE, Physie lib. IV, cap. ali et seq.
133쪽
li0nem pri0ris et sisteri0ris es id qu0d 0eatur tempus. Si tu erg0 per magnitudinem super quam transit M0bile c0gnoscimus motum, sic per motum per quem m0bile ex una parte lignitudinis successive graditur ad latiam. 00gn0scimus tempus Partes magnitudinis super quas transi m0bile dicuntur indivisibilia continuantia permu-nentia partes mollis dicuntur indivisibilia continuantia successiva,
vel unico veri, momenta partes lem p iris dicuntur instantia seu nunc. 0uare tempus est numerus momentorum in m tu Seu partium mulus, quarum una est pri0r et alia p0sterior, et haec est desinitio tempulis. uenus ergo temp0ris est, ut si numerus m0lus; disIerentia esl, ii sit numerus n0n quarumcumque partium in motu, sed illarum quarum una est prior, allera p0Sleri0r. umerus autem non sumitur, uti palel, abstra eius a rebus, qui dicitur numerus numerany pula inurit, du0, tria sed accipitur numerus rebus applicatus, qui dicitur numerus numeratuS, pula Umeru decem equ0rum Vel 0minum, quia est numerus partium seu m0mentorum in Molii. Uli enim argumentatur
S. Thomas Secundum illud tempus sequitur molum, quo cognit inmolu, 0gn0Scitur tempuS. Sed lunc c0gn0scimus tempus, cum distinguimus deler minandi prius e p0slerius e lunc dicimus fieri lempus, quando accipimus Sensum pri0ris et p0sleri iris in m0lii Belinquitur ergo qu0d templi Sequitur m0lum Secundum prius et posterius s l). instans seu nunc temporis Ll melius intelligatur alio temp0ris e facili 0r paretur via ad intellectum aeterni latis quadan lenus capeSSensendum, n0n erit abs re breviter declarare cum risi ilule quid sit nune seu instans leni p0ris Ambigitur quippe utrum nunc seu instans temp0ris sit idem vel diversum in l0l decursu temp0ris. Prop0silae quaestioni resp0ndendum est, nunc seu instans temp0ris esse idem subieci in l0li decursu temp0ris, Sed diversum ac diversum ratione, seu secundum disp0sitionem subiecit. Cum enim empus si numerus partium mollis seu moment0rum Secundum prius et p0sterius; sicut partes motus sunt semper i Versae, ita lamen is facian unum m0lumc0ntinuum, sic parte temp0ris seu instantia sunt diversa cita lamenii faciant unum empus continuum et sicui mi bile exsistens successive in i ii spati est semper idem subiecto licet si diversum ra-li0ne, in quantum aliud est, m0bile exsistere in una parte spatii. et aliud exsistere in alia puta aliud si Socratem esse in foro, et aliud esse in lyce0; sic nunc exsistens in l0l0 emivire est sempet id unsubiecto, licet si diversum ali 0 ne Suno luippe responde exsistentiae in ibilis, quae in se es Semper eadem, sed Variatur ei: undum lu0des in una pari temp0ris Vel in alia, et consequenter nunc seu inflans temporis es semper idem subiecto, Sed iugiter variatur secundum diversas disp0sili 0nes subiecti. Sic per unitalem identi talem
134쪽
subieeli salvatur unitas et conlinuitas temp0ris per diversi talem disp0sili0num subiecti salvatur uxus et successi temp0ris 1 . In re iam abscondita ei verba S. Th0mae, qui sic d0ciri nam Phil0s0phi narrat e Molus quantum ad 0ntinuitatem equitur magnitudinem, et lempus m0lum. Imaginemur igitur, Secundum ge0metras, qu0d punctum m0lum faciat lineam similiter p0rtebit, aliquid esse idem in tempore, sicut est in m0lu. Si autem punctum molumsu m0lii facia lineam, ipsum punctum qu0d seriur, Si quo c0gnoscimus in ilum et prius et posterius in ips0. 0n enim m0lus percipitur, nisi ex h0 qu id m0bile aliter ei aliter se habet et secundum id qu0d perlinet ad praecedentem disp0sili 0nem mobilis, iudicamus p0slerius in m0lu. 0 et g qu0d 0Velur, qu m0lum c0gn0scimus et discernimus prius et p0slerius in ips0 SiVe si punctum sive silla piS e ea parte, qua Si qu0ddam ens qu0dcumque sit, est idem scilice subiecto; sed alione es alterum . . . Sic igitur patet qu0d idqu0d 0Velur, est alterum Secundum ali 0nem, in eo quod est alibi, licet si idem subieci0. Sed sicut tempus sequitur ad m0lum, ita ipsum nam se suitur ad id qu0d fertur . . . Sic igitur nune se habet ad lempus, sicut 0bile ad 0lum ergo secundum commulatam pr0p0rtionem, Sicut lempus ad m0lum, ita et nunc ad 0bile. Unde si m0bile in l0l motu est idem subieci0, sed disserat ali ine, p0rlebit ita esse et in uno, qu0d si idem subieci0, et aliud ali 0ne; quia illud qu0 discernitur in m0lii prius et posterius est idem sublesti sed alterum rati0ne, scilicet 0bile; et id secundum qu0d numeratur prius et p08lerius in emp0re, est ipsum nune Ex hac aulem c0nsiderali 0ne de facili 0les accipi intellectus aeternitatis. Ipsum enim nunc inquantum resp0nde m0bili se habeni aliter et aliter, discernit prius et p0slerius in temp0re, et su0 luxu tempus acii, sicut undium lineam Sublata igitur alia et alia disp0silione a m0bili remanet sub Stantia semper eodem m0d se habens. Unde intelligitur nune ulsemper flans et n0n uens, nec habens prius e p0sterius. Sicut igitur nunc temp0ris intelligitur ut numerus m0bilis, ita nunc aeternitalis intelligitur ut numerus, vel p0lius ut unitas rei semper e0dem m0d0
ueternitas, tempus durali 0nem quamdam significare. Est autem durali 0, perse Verantia entis in esse et de 3 secundum diversam rationem
qua eris aliqu0d in esse perseverat, diversa habetur durali0 ε Durali 00mnis, ait quinas, allenditur secundum qu0d aliquid est in actu; tamdiu enim res durare dicitur, quamdiu in actu est et nondum est in p0lentia. Esse aulem in actu c0nlingit dupliciter. Aut secundum
si CL RisT. Physio lib. IV, cap. XIV. 02 Physie lib. IV, ecl. 18.
135쪽
h00 ii 0d actus ille est inc0mpletus et p0lentiae permisius, ali0ne cuius ulterius in actum pr0cedet, et latis actus es molus est enim m0lus exsistentis in polentia secundum qu0d huiusmodi Aul secundumqu0d actus n0n est permistus p0lentiae, nec ad dili0nem recipiens persecti0nis, et talis actus est actus quietus et permanens. . . Sic igitur pale qu0d est triplex actus. uidam ut 0n substernitur aliqua p0- lentia; et late es esse divinum et perali eius; et huic resp0ndeli 000 mensurae aeternitas. si alius clus cui substat p0lentia quaedam; sed tamen est clus c0mpletus acquisitus in p0lentia illa; et huic resp0nde uerum . si autem alius cui substernitur p0lentia et admiscetur sibi p0lentia ad actum completum, Secundum SucceSSionem, ad dili0nem perseeli 0nis recipiens; et huic resp0nde tempus scil). Est et g aeterni las, durali 0 actus purissimi, et mnin immutabilis tempus e contrari den0la durali 0nem eorum, qu0rum Sse Si sublestium irasmulationis, Vel in transmutali in consistit ae Vum denique es durali participans de emp0re ei de aeternitate. Ad rem n0stram si l0quitur . Thomas: Tum aeternitas sit mensura esse permanentis, secundum qu0d aliquid recedi a permanentia essendi, secundum h0 recedit ab aeternitale. Quaedam autem sic recedunt a
permanentia essendi, quod esse e0rum, subiectum est ira suauiali 0nis vel in transmutati0ne c0nsistit, et huiusmodi mensuratur tempore: sicut innis m0lus ei etiam esse c0rruptibilium. uaedam Ver recedunt minus a permanentia essendi, quia esse e0rum nec in transmu-lali 0 ne c0nsistit, nec est subiectum transmulali 0nis, sed habe transmutationem adiunctam . . . t huiusm0di mensuratur ae V 0, qu0d est
medium inter aeternitatem et tempus s 2). Definitio aeternitatis tradita a Boetio Aelernitas aptissime desinitura Boeti0 Interminabilis ita tota simul et perseela possessio. Definiti0nem hanc amplexatus sic illustral 0et 0r Angelicus e Sicut inc0gnitionem simplicium p0riel 0s devenire per c0mp0sila, ita incogniti0nem aeternitatis p0rte nos devenire per tempus, qu0d nihil
aliud est, nisi numerus in iliis secundum prius e p0sterius. Cum enim in qu0 libet 0lii si successi et una pars p0s aliam ex h0 qu0dnumeramus prius e p0sterius in m0lu, apprehendimu tempuS, qui dnihil aliud est quam numerus pri iris et p0slerioris in m0lu. In eo autem qu0d care m0lii e semper eodem modo se habet, n0n est accipere prius et p0sterius. Sicul igitur rati temporis consisti innumeratione prioris et Ii isterioris in motu ita in apprehensi 0 ne unis trinitalis eius fluod est mnino extra molunt consisti ratio et rini talis , a . u id autem alio aeternitatis dicatur consistere in api re-
136쪽
hensione uni lar milatis, hoc n0n si intelligendum de s0rmali appro-hensi0n quae est in n0siro intellectu, et rei apprehensae nil addit nisi extrinsecam den0minationem; nam si h00 diceretur, ad ali 0nem aeternitalis perlineret 0stra conceptio. Sed intelligendum est de hi0cliva iij 0rmi late cui conceptus noster resp0ndel l . Nunc temporis et nunc aeternitatis conferuntur. Disserentia inter tempus et aeternitalem melius intelligitur per c0nsiderationem diversi latis, quae intercedi inter nunc temp0ris et nunc aeternitalis, quaeque sic pr0p0nilur a S.Ih0ma: Iunc temp0ris est idem subieci in l0l0 tempore, sud differens ali0ne, e qu0d sicut tempus reSp0nde m0lui, ita nunc lem p iris respondet 0bili m0bile autem es idem subiecto in l0li, decursu temporis, sed disserens ratione, in quantum est hic et ibi, et ista alternali est m0lus. Similiter luxus ipsius nune secundumqu0d alternatur ratione es tempus Aeternitas autem manet eadem et subieci et ali 0ne. Unde aeternitas n0n est idem, qu0d nunc lem p0ris , 2). x dictis licet inferre, uno aeternitalis identificari cum ipsa aeterni late, et aeternitatem n0n disseri e realiter ab esse seu ab actu cuius es mensura cum contra uno temp0ris disserat a tem p0re, et lempus si durali realiter distincla ab ulu seu esse cuius
est mensura a). Singula definitionis verba expenduntur. Principi quidem aeternitas dicitur possessi ut den0letur eius quies, permanentia ac labilitas; p0ssidere quippe dicimur, qu0d firmiter ac quiete habemus et a quo exturbari haudquaquam possumus. Additur t0ta simul et perseeta, ad disserentiam cuiuslibet creatae durali 0nis quae cum impersecla sit,p0lius dicenda est c0ntinuali succedentis dura li0nis insuper ad excludendum uno temporis, quod licet partibus areat, n0n es lamen perseclum, sed ab actu perseci quam maxime rem0lum ei a nunc aeternitalis diversissimum. Dicitur interminabilis ut intelligatur vacare principi et fine Demum p0nilur vitae p0liu quam 33e, quia, lin0la S.Ili0mas: Illud qu0d est vere elernum, n0n Solum es ens, sed vivens, et ipsum Vivere se extendi qu0damm0d ad peralionem n0n aulem esse. Pr0lensi autem durali 0nis Videtur allendi secundum 0perali0nem magis, quam Secundum 8Se unde et tempus est numerus m0lus ). Haec uini e restidunt, ut brevi sermula aeterni las di catur Duratio quaedam praesens, principi et sine priori et p0sterioriearens, ut nihil perfectionis deest. Ex du0bus ergo n0lificatur elel'
l Cf. Chi T. Comment ad 0c. 0X cit. 2 l. p. q. 10 a. 1 ad 2 cf. Physic. lib. IV legi. 18, ubi multo latius huius-m0di explicatur doctrina. 3 CL S Tu0M. 1. Sent. Dist. 19. q. 2, a. 2, ubi luculenter res explicatur. 4 1 p. q. 10, a. l cs. 1 Sent. Dist. 8, . , a. 1, ubi verba B0elianae definitionis plime explicantur.
137쪽
nilas, nempe Ex 0 qu0d id qu0d est in aeternitale est interminabile, id est principi et fine carens. 2 Per h00 quod aeternitas successione careali 0la simul exsistens. uare sicut rati temp0ris c0nsisti lii dissorini tale pri0ris e posterioris, sic ali aeternitatis reponenda est in inflarinitate. u0d ut rite intelligatur, n0landa est duplex diss0rmitas et duplex pp0sila uniformitas. Prima distorinitas est in esse et dicitur distini me qu0d diversis partibus c0nstat 9llera sita es in successi0ne prioris et posterioris, et h0 sensu dicitur diss0rme qu0d 0n semper est idem. Prius dissorme dicitur eo inpositum p0slerius dieitur mutabile, qu0d idem es ac lem p0raneum. Ex advers0 duplex datur uni 10rmitas alia in me et dicitur simplicitas alia in carentia successi0nis seu pri0ris e p0sleri0ris, quae sequitur immutabilitatem ut eius
pa8Si 0, et est aeternita S. Rerum explicatarum summa. Quae hactenus a n0bis dispulata sunt sic p0ssunt re Vi in conspeelu pr0p0ni. Durali es permanentia rei in actu seu in esse. 0rr actus seu esse p0les tripliciter referri ad id cuius est actus et de tripliciter permanere; 0nSequenlel'. triplex datur durali mensurans illud riplex SSe nempe tempuS, et um, aeternitas. Siquidem essendi actus p0les esse inc0mpletus et p0lentiae admisius, e lalis clus est m0lus, qui mensuratur temp0re Vel essendi actus est c0mpletus et persectus, et lunc alterum de du0bus: vel est actus recepius in subieci rali 0 ne cuius p0les habere adiun- clam mulali 0nem; et huiusli10di actus mensuratur aevo Vel huius-m0di esse seu clus est mnino irreceptus, purissimus et per Se Subsistens ei huiusm0di actus quietus, permanens, purissimus et mnino immobilis mensuratur aeterni late, quae non est accidens qu0ddam mensurans esse illud purissimum, cum tale esse nullum in se pali possit accidens, sed est unum idemque cum ips esse Dei. Unde sicut Deus dieitur ipsum suum esse, sic merit dici etiam p0les sua aeternitas, quae ali 0ne dumtaxat distinguitur a Dei substantia tu erea luris e c0ntrari sicut esse es actus realiter distinctus ab e cuius
est actus, sic et ipsa durali est realiter distincta a substantia creaturae, et perline ad praedicamentum quando l). PROPOSITIO.
Aeternitas Veri noniini Deo, et ipsi Soli competit. Prob. .' pars Aelernitas presse accepta est durali 0 Seu permanentia in esse actus purissimi ei per Se Subsistentis, a qui rem0Venda sunt
principium et linis, mulali 0, successi e cuiuslibet vicissitudinis obumbrali 0. Atqui haec omnia cumulatissime praedicanda sunt de divino
138쪽
essendi actu per se subsistenti, qu0cum mnes divinae persectiones, pr0prie tales, b0nitales et n0bili lates identificantur. Erg De 00mpelit veri n0minis aeternitas. Arg. evol. Cum pr0p0Sili min0r explorata maneat ex iis, quae de divina immutabili late et de aliis Dei persecti0nibus disseruimus, sic declarari p0les pr0p0sili mai0r. In ente, qu0d est actus purissimus et ii receptus, c0ncipi nequit nec principium nec sinis, nec successio, nec mulali0; ide0que aeternum sit op0riel immo huiusmodi ens iure praedicandum est ipsa sua aeternitas, cum durali seu permanentia in esse in ali natura nequeat 0ni aliquid ab ea realiter distinctum. Et ea de re merit Aquinas si Dei aeternilalem dem0nstrat g Responde dicenuum qu0d ali aeternitatis c0nsequitur immutabilitatem,
sicut rati lem p0ris consequitur m0lum. Unde cum Deus si maxime immulabilis, sibi maxime c0mpeli esse aeternum. Nec S0lum S aelernus, sed est sua aeternitas cum lamen nulla alia res sit sua durali 0, quia n0n est Suum esse Deus autem est suum esse uni seruie. Unde
sicut es sua essentia, ita sua aeternitas s l).lii Dei erg0 aeternilale pr0prie n0n es neque praelerillum ne lite futurum, sed ipsa conlinetur unic et simplicissim instanti, qu0d sibi ipsi est semper praeSens, qu0dque n0n est simplex per m0dum partis et p0lentiae, sed per m0dum l0lius et actus purissimi. Huiusmodi instans dicitur nunc permanens cum aeternitale identificatum, cui uinia tem p0ra, e cuncta temp0rum instantia praesentia sunt. Hinc sicut Esso divinum eminenter ac persectissime complectitur in uno actu simplicissim ei subsisteni quidquid perseeli0nis es in omnibus rebus creatis; ita aeternitas Dei eminenter et in sit actu ui issim c0ntinet rerum omnium durationes, et nunc permanens ac quietem Seu inStans eler nilalis in se praehabet innumerabilia m0menta, Seu Vari SucceSSi V3, mulabilia inflantia ex quibus e0agmentatur tempus. De hac n0bilissima verilate sic l0quitur Angelicus D0cl0r erisse Dei n0n habet successi0nem est igitur l0lum simul semper manens, qu0d de ali 0 ne aeterni latis est. Temporis aulem duratio successione prioris et posterioris
extenditur. Pr0p0rli igitur aeterni latis ad lolam temporis durationem est sicut pr0p0rli indivisibilis ad 0nlinuum 0n quidem eius indivisibilis qu0d terminus c0ulinui est, quod non adest cuilibet partic0nlinui huius enim simili lud habet inflans emp0ris); sed eius indivisibilis, qu0d extra c0ntinuum est cuilibet lamen parti continui sive
puncto in c0nlinii signat 3 0exsistit. Nam cum tempus m0lum n0n excedat, aeternitas quae uinin extra m0lum est nihil temp0ris est. Rursum cum esse aeterni numquam deficiat, cuilibet emp0ri vel instanti lem p0ris praesentialiter adest aeternitas. Cuius exemplum utcumque in circulo est Videre Punctum enim in circumserentia sign3
I Q p. q. 0, a. 2 cf. Contra gent. lib. I, cap. XV.
139쪽
lum eis indivisibile sit; 0n lamen cuilibet punei alii secundum silum c0exsisti simul. . . Centrum Ver0, qu0d Si ex ira circumferentiam, ad quodlibet punctum in circumserenita signatum directe opp0sili 0nem habet 0uidquid igitur in quacumque parte temp0ris est coexsisti laeterno quasi praesen eidem, etsi respectu allerius partis temp0ris sit praeleritum vel suturum s l). Prob. 2. pars Aelernitas Vere e pr0prie e0nsequitur persectam immutabilitatem. Atqui omnes creaturae mutabiles sunt, ut ali 0ne lumpi 0prie lum impr0prie dicta. Erg nulli rei creatae c0mpeli veri n0- minis aeternitas, ide0que s0lus Deus dicendus est aeternus. Verum enim creaturae quaedam dicuntur participare aeternitalem, quemad-m0dum immutabilitatem participant. Siquidem quaedam participant aeternitatem positive, qualenus esse earum quamdam immutabili latem sibi vindicat; sicut Angeli 0 Beati in e0el0, qui habent in transmulabili talem lum secundum esse, tum secundum principalem operali 0-nem 2). Quaedam dicuntur participare aeternitalem negative, qualenus
nempe n0n mensurantur emp0re Sicut reales essentiae rerum visibilium, pro ut 0nsiderantur in sua realilale quid dilativa abstrahendo et praescindenii ab esse quod habent in singularibus c0rp0reis. Siquidem
h00 paci specialae ab80lvuntur a temp0re, qu0d menSura res secundum qu0d sunt actu seu exsistunt. uaedam demum res creatae dicuntur aeternae propter diuturnam durali 0nem.
80Η0 Ll0η. n aeternitas sit duratio. Dubilatum es inter Phil080ph0s, an aeternitas distenda sit durali 0, cum de conceptu durationis videatur esse fluxus ac successi pri0ris et p0Sleri iris, quae cum delerni tale c0nsi flere nequit. Hinc non desuerunt Auel0rses qui cum Aure0l0 insciali sunt rationem durali 0nis compelere aeterni lati a). Sed perperam et sals0 00 dictum arbitramur, si in durali in sedulo distinguatur inter du0, id est inter permatientiam in esse et successionem. Primum est de ali 0 ne durationis abs0lule secundum durali 0nem n0nconstituit, sed illam imperfectam essicit. Nam iamdiu aliquid dicitur durare, quamdiu persevera in esse, et si actum essendi millil durali inem qu0que amittat necesse est; et eo perlectius aliquid durarec incipitur, qu ab esse seu ab actu minus recedit. Porro successis cum p0lentialitatem commisiam habeat, semper quemdam essendi desectum impurial. Γ doctrina mox proposita melius intelligatur, haec prae eulis habenda sunt. Aliud os habere prius et posterius formuliter aliud eminenter labetur in ditiali 0ne prius et Ii0sterius lini maliter, cum