장음표시 사용
201쪽
Reruin i ii terna 'Ssibilitas sor maliter et proxime de pelidet a divitio Ιiit sellectu radicaliter et reinote ii divina SSeni in Seu a divino Intellectu dependet tamquam ab exemplari sor mali, et a divina Essentia tamquam ab exemplari Virtuali et radienti.
Prub pro p. qu0ad primam partem. Rali intelligibilis cuiusque rei, num p0 0nvenientia praedicati cum Subiect0 iuxta quam res quae libela Deo pr0 ducibilis participat ali 0nem entis, qu0d p p0uitur nihil0 abs0lut i, si lini maliter esse independens ab intellectu divin0 ad ipsum
c0mpararetur ut mensura et causa ad mensuratum. Atqui intellectu divinus, in c0gu0scendis quibuslibet rebus a sua essentia diversis. 0mparatur, tali 00uimus ad earumdem intelligibilitatem e veritatem ulcausa ei mensura ad causatum et mensuratum. Ergo rei cuiusque pr0- ducenda intelligibilitas, seu abs0lula et interna rerum p0ssibili lasdepende secundum formalem ali 0nem a divin intellectu. Et re quidem Vera, sicut intellectus creatus recipit c0gnili 0nem sua ni ab intelligibili id 00que adaequalis eius e re cognitae, in qua sita est serita S, causatur a rebus, quae ab pS dependen Secundum quod c0gn0scuntur, n0n Vero secundum Suum esse ita ex advers intellectus divinus, qui a nulla re a se diversa accipere p0lest c0gnili 0nem, non solumes subieelum, sed etiam est causa a laequali 0nis Suipsius et rerum. seu veritatis; ide0que res distuntur essentialiter dependere ab ips0, quia
dependent lum secundum qu0d 0gn0Scuntur lum Secundum Suum esse, nempe secundum qu0d uni Bre Vius resim ne dicuntur Verae.
quia adaequantur intellectui divin0, a qu pendent. Ergo absoluta rerum possibilitas i 0rmaliter e pr0xime depende a divini intellectu l).IIane luel rinam quinas i ausi ab Augustin i, qui passim d0cel. res dei esse intelligibiles quia a De intelliguntur, et n0u Vice Versa. quemadm0dum e0ulingi in intellectu creat i, qui de 3 intelligit, quia res sunt intelligibiles 2). Ad quam D ictrinam Augustini digilum intendens Anguli cus D iut 0r ait: e Sicut scibilia naturalia sunt pri0ra,
quam scientia n0Sira, et mensura eius ita scientia Dei est prior, tuam res naturales e mensura ipsarum s 3 , et alio in locu luetur res esse medias inter intellectum divinum et intellectum nostrum, nam menSurantur a prim0, ei men Surant Secundum )r0plerea intellectus
202쪽
divinus est mensurans non mensuratus re aulem naturalis mensurans et mensurata; sed intellectus n0Sler est mensuratus n0n mensuran res
naturales l).Arg. 2. δη Raliones perum, quae facienda sunt ab aliqu0 artifice, dependent ab intellectu artificis, qui ea m0litur ad imitationem archelypi ab ips0 0ncepti. Sic dea seu 0rma d0mus est in mente archi lecti, qui ad eius imitali 0nem ilici d0mum iam ver p0ssibilia nihil aliud sunt, nisi res a De creabiles tamquam a sapientissimo Artisie univers0rum, qui nihil efficii, nisi secundum exemplar in sua mente conceptum. Erg040ssibilia dependent ab intellectu divin0. Quare merii p0st Augustinum 2), S. Irenaeus in Seelatur e0s, qui pinantur, Deum in suis peribus moliendis quidquam intuitum suisse extra seipsum. iii ita sentit, eamdem decernit habere sententiam ad Deum fuisse i/emadmodum multi/s momenti artistoem et quasi primum discentem, puerum, qui de alienis archetypis transtulit 3). Confir P0ssibilia abs0lula et intrinseca nullam habent 0rmalem subsistentiam realem sed dumtaxat dealem et i igi eam. Iam Vero subsisterilia dealis nequit haberi nisi in intellectu Erg0 0ssibilia, quae nullum alium intelleolum praesupp0nun nisi divinum, ab Ips0
dependent. ut secus d0 cerei, 00geretur cum tal0ne adstruere, rerum species subsistere in seipsis Placet hanc ali 0nem c includere
verbis ei bullii a te lis Intellectus Dei est regi verilalum aeternarum aut id earum, et sine ipso nihil realitalis 1 re in p0ssibilibus, et nihil n0n 0d exsisteret, sed nihil eliam p0ssibile Drela, 4)
Prob. 2. pars, nempe di Vinam essentiam esse exemplar virluale et radicat p0ssibilium. Intellectus divinus ealenus s0rma ac c0ncipit diversas ali 0nes rerum tamquam exemplaria seu pr0lotypa iuXla quae creaturas Deus pr0ducere p0lest, qualenus tu essentia, qua HS Species intelligibilis seu bieelum flai male divini intellectus, ab Ips c0gn0Scitur, n0n solum secundum qu0d est in se ipsa, Verum etiam Secundum qu0d si participabilis diversimode a creaturis, quae InneS simplicissimam et infinitam Dei persecti0nem essendi, Secundum Vari0S gradus participant et imitantur. Atqui 1 0rmare diversas rerum ali 0-nes, inluendo divinam essentiam prout est diversim0 de parti ei pabilis a creaturis idem est ad accipere divinam essentiam ut exemplar Virtuale p0ssibilium. rg040ssibilia dependent a divina essentia tamquam ab exemplari virtu3li et rem0l0. Ad intelligendam pr0p0sili0nem mai0rem m0 pr0 tali argumenti
203쪽
praesta audire S. Th0mam rem sic illustrantem: g Ipse essentiam
dum, quo c0gn0scibili est. P0les autem c0gn0sci 0n 0lum secundum qu0d est in se, sed secundum quod est participabilis secundum aliquem m0ssum similitudinis a creaturis . . . Sic igitur in quantum Deus cognoscit suam essentiam, ut sic imitabilem a tali creatura, c0gn0scit eam ut pr0 priam ali0nem ei deam huius creaturae l . Duae An gelidi Praecepi0ris n0bilissima d0ctrina sic potest breviter exp0ni. Divina essentia ei es in se clus purissimus et infinitus, id est pelagus uinium perseoli 0num, et referri potest exterius ab innumeris eius similitudinibus, quae pr0l0lyp pr0pius l0ngiusque accedunt. Cum erg0 divinus intellectus eam c0gnoscat omni modo, qu0 0gn0Scibili S Sl, ess0rmat innumerabiles c0nceptus rerum diverSarum quarum unaquaeque divers gradu divinam essendi perseeli 0nem imitatur. Porr0 huiusmodi c0nee plus sunt sorinae Vel ideae archetypae, quae cauSante exprimunt rerum Veritatem, id est abs0lulam et intrinsecam p0ssibilitatem, et ad harum dearum imitali 0nem a Deo creantur in seculura temp0rum disserentia, quaecumque creantur. Hanc doctrinam respiciens Augustinus docet, creaturas omnes exstitisse ab aetern inari et sapientia divini intellectus per quam cuncta essecla sunt, inquiens e Sapientia Dei per quam facta sunt omnia, secundum artem c0nline omnia, ante quam fabri dei mula 2). Ad quae alludens B00-lius sic Versu cecinit g Tu cuncta supern - Ducis ab exempl0, pulcrum pulcherrimus, Ipse Mundum mente gerens, similique ab imagine mi mans s 3).80Η0 Ll0 . Senientia S. Thomae confertur cum placitis coli. D0ctrina a nobis in utraque pr0p0sili 0 ni parte explicata, quae a purissimis flantibus Augustini loquin alis ducta, unice veritatem habete divina scientiae persecti0nem, indeliendentiam e causalitatem inlut p0 nil recidit ut dicamus, divinam essentiam ad cuius simili ludi noui omnia intelligibilia esse habent, qualenus, eius puri SSi nulluessendi actum diversim0d ei imperfecte imitantur et reserunt non p0sse dici rerum diversarum formam exemplarem pr0ul abs0lule in se subsistit, sed prout a divina mente cognoscitur, ii participabilis elimitabilis a creaturis, secundum diversas piolior li0nes relum siemlu-rmn Sic divina mens essentiam speculando simul eum his diversis gradibus imitabilitatis isthi mal pr0prias rati ines ilistinctos lue nceptu Scuiusque rei et dicitur causa Veritalis et intelligibilitatis eiusdem ad
204쪽
tentem Virtutem seu activam silentiam pr0 duci in esse reali illud omne, qu0d ab ips creari dicitur. X qu du Sane c0nsequuntur, nimirum l)divinum intellectum pr0prias rerum ali 0nes et c0nce plus ess0rmaulem merit dici causam s0rmalem, pr0ximam et immedia lami tolligibili latis uisque rei flendue, ide0que intelligibili lalem et pr0- ducibilitatem, seu rerum p0Ssibili talem ab ips dependere tamquam ab exemplari pr0xim ei bi mali 2 divinam essentiam cum sua in- si ila et simplicissima realilal participabili et imitabili exhibere divino
intellectui reale fundamentum ad diversas ideas rerum ess0rmandas, cum rit realis semper aliquo m0d saltem ut undamentum praecedere debeat ordinem dealem et i igidum. Sic divina essenii iure dicitur radicalis vel undamentalis forma seu de rerum pr0ducendarum o consequenter intelligibilia diversa e determinata, quae s0rtiri p0ssunt esse reale per Virtutem Dei acti Vana nempe p0ssibilia dependere distenda sunt a divina esse ulla, tamquam ab exemplari radicati sundamentali, et rem0l0. Cum hae d00li in specie m0dum pr0prium intelligendi, quem inlelle eius divinus sibi vindieal qui in infinitum excedi creatas mentes de ea non p0ssum Us 0nsequi, nisi nat0gicam c0gnitionem hinc n0nde suere qui eam impugnarunt, transserentes ad intellectum divinum intelligendi m0dum, qui pr0 prius est reali intellectus. Sic vel lasenter ei exercite, vel etiam sormaliter et diserte negarunt, intellectum divinum esse causam et mensuram omnis veritalis ei intelligibili talis ensium participat 0rum, Deumque Artificem mundi imperfectum et dependentem ab aliqu0 sibi extrane commenti sunt. tiam ad rem non eri in opp0rtunum ipsa verba Angelici raecepi0ris huc transferre, qui d0ctrinam a n0bis aut ante radi iam illuminale persequitur et veluti sub dul0s ita p0 nil In his quae ad imitali 0nem alterius pr0 ducuntur, quandoque id quod alterum imitatur, perfecte imitatur ipsum; et lunc intellectus operantis praeconcipiens s0rmam perali habe ul idea ut ipsam formam rei imitatae pr0ules illius rei imitatae quand0que ver qu0d est ad imitati inem allerius non perfecte imitatur illud e lunc intellectus operativus n0n accipit 0rmam rei imitatae abs0lule ut ideam vel exemplar rei perandae, Sed cum pr0p0rli 0ne determinata, secundum quam exempla luma principali exemplari desidere vel imitaretur. Dic erg0 qu0d Deus per intellectum milia perans, omnia ad similitudinem essentiae suae pr0ducit unde essentia sua est de rerum, n0n quidem ut essentia, sed ut est intellecta. Res autem creatae non persecte imitantur divinam eSSentiam; unde essentia n0n accipitur abs0lule ab intellectu divin0ul idea erunt; Sed cum prop0rli 0 ne creaturae siendae ad ipsam di-Vinam essentiam, secundum qu0d defici ab ea, vel imitatur eam. Di versae aulem res diversimode ipsam imitantur ut unaquaeque Secundum pri prium m0dum suum, cum unicuique si pr0prium esse distin -
205쪽
clum ab altera ei de ipsa divitia essentia eo intellectis diversis proportionibus rerum ad eam, est idea uniuscuiusque rei. Unde cum sint diversae rerum pr0p0rli 0nes, neceSse Si SSe plure ideas, et est quidem unam uinium ex parte essentiae Sed pluralitas invenitur ex parie liversarum pr0p0rli 0 num creaturarum ad ipsam s l). Hane S. Th0mae n0bilem elegantemque d0ctrinam c0nalus est, sin0n destruere, Sallem suis aculeis c0mpungere Dun Sc0lus, qui c0n ira Aquinalem n0strum tribus ali 0nibus contendi pr0bare, divinum intellectum n0n accipere suam essentiam ut imitabilem et participabilem a creaturis siendis, ut habeat pr0 priam ali 0nem cuiusque rei st). Sic cuilibet veritalem quaerenti pr0mplum aperiumque est percipere ex quibus flantibus li0rl0s su0s irrigarunt, qui dependentiam p0ssibilium a divino Intellectu, iam quam ab exemplari pr0xim et 0rmali insidiali sunt. SOLVUNTUR DIFFICULTATES. 0ppon. l. ' P0sse dicitur per i dinem ad esse. Atqui esse rerum depende a Dei innip0lentia pr0ducente creaturas ex nihil0. Εrg rerum p0ssibilitas depende a p0lentia Dei et n0n ab intellectu. Res p. Dist. mai P0ssibile dicitur per i dinem ad esse lum qu0d subsistit in rerum natura, tum qu0d subsisti in intellectu, 'ne. 0-luin ad esse quod invenitur in rerum natura, Reg. Contradisi. min. Esse qu0d est clus entis exsistentis in rerum natura depende a divina p0lentia, ne Esse qu0d es actus intellectus, depende a divina p0 letalia, Reg. et Neg. con S. Explico. Sicut iis, iuxta Phil0s0phum, secernitur in ens extra animam et in ens in anima ila esse qu0d si actus talis dividitur in esse qu0d exsistit in rerum natura, et in esse qu0d subsisti in anima 3 . Primum est iis reale, et producitur per p0lentiam acti Vant agentis secundum es ens deal et 0gicum causatum ei dependensa divini intellectu, a ius omnia habent ut in intelligibilia et vera. 0uare p0ssibile abs0lulum qu id significal 0nvenientiam terminorum tir0p0Sili 0nis, Vel absentiam repugnantiae pr0pler quam aliquid ali 0-nem illis sibi vindicat non subsisti nisi in intellectu a lu0 dependet secundum esse c0gnitum, ad cuius similitudinem ellicitur esse reale a virlul activa Dei. Rem sic explicat . Thomas um p0sse dicatui' in ruinae ad esse, sicut ens dicitur m0n 0lum, lu0d est in rerunt
i 00 DD. De Ver. q. l. a. 2 et eliam Contra Veii l. lib. l. ali. LIV. ulli explicat qu0 modo divina essentia una exsistens Sit propria Similitudo et ali 0m
206쪽
natura, sed secundum c0mp0Sili 0nem prop08ili 0nis, pr0ul in ea est verum vel salsum ita p0ssibile ei imp0ssibile dicitur n0n solum pr0pler polentiam Vel impotentiam rei; sed pr0pler Veritatem et salsita. lem c0mpositionis Vel divisi0nis in pr0p0sitionibus f 1). 0ppon. 2. Intellectus supp0nil biectum suum, n0n facit. Atqui rationes rerum, e quibus dependet abs0lula p0ssibilitas, sunt biectum c0gnitum a divin intellectu Erg0 0ssibilia n0n dependent a divino intellectu, a qu0 Supp0DUntUr. Resp. Dis l. nai intellectus peculativus supp0nil obiectum suum, ne Intellectus practicus, Subdist. Supp0 nil biectum suum primarium, iterum, Cono. Obiectum suum Secundarium, eq. Dis l. min. In lolligibilia a De distincta sunt biectum primarium divini inlellellectus Reg. Suni biectum Secundarium ei ad ipsum c0mparanturii ad intellectum praelicum, Cons. e Reg. 6nS. Explico. Ad 0luli 0nem plane intelligendam duplex prae culis habenda est distincli0 allera inter intelleclum praelicum et specula livum altera inter biectum primarium ei secundarium alicuius c0gnili 0nis. Hoc ergo inter intelleclum speculativum et practicum disseri, qu0d primus in simplici c0nlempla li0ne Veritalis ut 0ratur secundus ver id qu0d 0gn0scii 0rdinal Vet 0rdinare p0les ad pus hinc primus es de rebus n0n perabilibus, secundus est de rebus perabilibus. Exemplo si intellectus humanus c0mparatus ad opera naturae, 0 ad per artis. Disserentia inter biectum primarium et secundarium relal ad aliquem intellectum in e rep0nilur quod biectum primarium et pr0prium dieitur illud, qu0d est prim et per se inlellectum, ide0que c0gn0Scitur per Speciem pr0priam adaequatam ipsi 0g 0scibili 2). Obiectum autem secundarium illud est, qu0d 0gn0scitur in bieci primario, id est per speciem adaequatam obieci primari0. Hinc per i dinem ad intellectum divinum biectum primarium est ius essentia celera Vero c0nstituunt biectum secundarium. Essentia quippe divina, quae est species intelligibilis determinans intellectum divinum ad intelligendum est etiam medium in D, nemperati0, qua intellecta Deus alia a se cognoscit, ei de Deus alia a sen0n c ignoscit, nisi in seipso et non in seipsis 3), licet eas c0gn0scat non 80lum secundum qu0d sim in seips0, sed etiam secundum qu0d sim in seipsis Ex hactenus expliealis clare intelligitur ibi eclum primarium scientia divinae praesupp0ni divino intellectui, et relate ad ipsum scientiam divinam esse speculativam: ibi eclum Ver secundarium prae-
207쪽
supp0nilur 80lum, qualenus virtualiter continetur in primari0, seclsequn lum suam mi malem rationem causa lur ab intelle elu divin0, qui se habe ad ipsum ui intellectus praelicus 1 0rmans exemplaria rerum, iuxta quae per suam p0lentiam pr0 duci creaturas in esse reali seu subsistentes in seipsis. 0 in enitur etiam in artifice creat0 licet imperseelius is enim ad 0ncipiendam deam seu exemplar alicuius aedificii, illud n0n praesupp0 nil, sed ess0rma in sua arte, secus esset merus imi lal ir, 0n inveni ir pr0l0lypi. Et de intellectus divinus c0mparatur ad per naturae, si qui intellectus artificis creali 0mparatur ad per artis, quae ab ips dependent.
0ppon. 3. P0ssibilia pr0 ut a nobis explicata sunt, nihil aliud s irent nisi ipsae deae divinae, quae identili eantur cum ipsa creatrice essentia. Iam vero si essentia Dei dicit polentiam ad esse, qu0d pr0- ducitur, ad millendus est panthei sinus. Erg0 radii de p0ssibilibus d0ctrina ad pantheismum dueit. Res p. Dist. mai. Si 0mine p0ssibilium intelligimus ali 0nes rerum intelleclas et in divina mente subsis lenies, ex quibus dependet rerum intelligibilitas et veritas, p0ssibilia identificantur cum divina essenii a Cono. Si intelligimus res pr0 ducendas ad imitali 0nem ei similitudinem divinarum dearum, quae a divinis deis denominanturp08sibiles, cum Deus illas producat per intellectum, adiecta V0luntate ei 0 letalia, Reg. Dist. min. Si esse ulla Dei dicere p0lentiam subi0clivam seu passivam ad aliquid qu0d pr0ducitur, ad millendus esset
pantheismus, 'ne. Si dici p0lentiam mere acti V3m, quae iuxta exemplar in mente c0nceptum ellici lotam rei substantiam, eq. Explico Crenturae antequam a De creentur et exsistant in seipsis, nihil pr0llaci sunt extra Deum, id00que dicuntur c0ndi ex nihil0, Vel ex penitus n0n enle. Cum aulem Deus sua inlinila Virtute illas producat per intellectum, creaturae antequam stant secundum pr0prias rati ines praeexsistunt dealiter in divin intellectu, et secundum hanc subsistentiam n0n distinguuntur a divina essentia, quae a De intellecta ui imitabilis tali vel ali in id a creatura, cogn0scitur ut pr0pria rati et idea tutius creaturae in Deo enim intellectus, species intelligibilis, actio intellectiva, et res intellecta, pr tu subsisti in intellectu sunt unum idem lue et de omnes creaturae, pr0ul uni in divin intellectu seu in arte divina iure dici possunt ritu iuxta illud S.I0an. cap. l, v. i: uod uel uin est, in ipso vita erat. Etenim res intellecta pr0ul si in intellectu n0n subsisti nisi in conceptu intelligentis. Iam vero divinus conceptus tui dicitur vita et cum ill Vina essentia identilicatur, luemadm0dum explicatur a S. Thoma lente et uidquid est in Dei, ut intellectum, si ipsum vivere vel Vita eius. Unde cum omnia tuae facta sunt a Deo, sint ili ipso ut intellecta Sequitur, qu id omnia in ipso sunt ipsa vita divina l).
208쪽
0u0circa si ii 0ruine p0ssibilium intelligimus ali ines rerum subsistentes in dixin intellectu, ad quarum imitali 0nem divina polentia p0les creatura c0ndere, tunc p0ssibile denota causas rerum endarum, nempe lum exemplaria in divina mente exsistentia, ex quibus oritur p0ssibilitas abs0lula et interna, tum p0lentiam Dei mere activam ex qua pendet exlerna ei relativa p0ssibilitas. Verum enim si p0ssibile sumitur pr0 termino extrinsed sive divini intellectus sive divinae polentiae, tunc n0mine p0ssibilis intelligitur entilas seu realilas quam res habebit in seipsa, si a De pr0ducetur ad imitali 0nem archelypi in divina arte c0ncepit et hoc sensu p0ssibile in se nihil est, cum nullam realitatem habeat, et de res dicitur fieri ex nihil0, ln0n intelligitur, nisi per realem rei subsistentiam, quae sit Vel fieri p0les p0s nihilum nihil0 minus p0ssibile habet esse qu0ddam imaginarium, quia qua nil re creatur, imaginamur, p0lentiam l0gicam seu p0ssibili talem substerni actu reali nempe rem exsistentem admodum p0lentiae realis, quae substernitur clui cum de laci resn0n ita habeat, quia p0lentia l0gica, si c0nsideratur e parte 3US3e, es exemplar divinum e p0lentia Dei, quae uiuia identificantur cum De0 si Vero c0nsideratur ex parte rei produciae Seu creatae, 0lential0gi ea es nihil quia res si ex nihil seu ex penitus non ente. Esse autem imaginarium, quod a n0bis tribuitur p0ssibili in seips0, in causa sui cur Henricus d0cuerit, p0ssibilia esse essentias rerum quas p0suit ab aeterni extra Deum, et quas commenius S recipere in se actum exsistendi, cum a De res creantur in temp0re. Haec eadem imaginali in causa fuit, cur Sc0lus eiusque adstipula-l0res alli ibuant p0ssibilibus seu p0lentiae l0gica aliqu0d esse diminutum qu0d extra Deum c0mminiscuntur, ut terminum extrinsecum divini intellectus. 00 esse diminutum eum n0u subsistat in divin0 intellectu, debere subsistere in seips0, et sic esse simul reale ei nihil; nam res creatur ex nihil0, et lamen esse diminutum, qu0d supp0nitur, esse aliquid in se subsistens.
suadendam in medium isserunt. Nam inquiunt si per absurdum n0n exsistere divinus Iulellectus essentia h0 minis esset p0ssibilis, id est n0n imp0ssibilis, quia adesse c0n Venientia seu n0u repugnantia praediculi et subiecti; et h00 est qu0d c instituit esse bieetivum et diminutum rerum extra Deum. Sed ad D 00l0ris Sublilis haec nulla sunt, et sucum aciunt imaginali 0ni. Nam sublat divin intellectu, essentia h0 minis neque esset ens neque nihil quia Veritas, p0SSibilitas, et utilas rerum dependent a diviti intelleelu, qui mensuralesse et Veritatem rerum; et 0rum omnium negali 0nes intelliguntur per pp0Silas affirmationes. oppon. 4. Si 0ssibilia dependentia a divin intellectu ei a divina essentia ab aetern praeexsisterent essecli0uibus creaturarum,
209쪽
minime dici p0sset, res fieri ex nihil0. Atqui h0 per Verti germanum creationis c0nceptum. Ergo possibilia n0n lependent a divino intellectu et a divina SSentia. Res p. Dist. vi. Si 0ssibilia seu res quae den0 minantur p0ssibiles prae exsisterent ab aetern ex ira Deum, creaturae non serent ex nihilo, Cono. Si prae exsistunt in intellectu divino et in virtute activa Dei, Reg. Dist. min. Subvertitur c0nceptus creali 0nis, si praesupp0nilur aliqu0d esse sive reale sive diminutum vel biectivum extra causam, Cono. Si nihil praesupp0nitur extra causam mere ac li-Vam, quae agi per intellectum, eq. et Reg. cons.
0ppon. 5. P0ssibile per se et abs0lule disser ab impossibili Al qui si ila esl, 0ssibilia n0n dependent lar maliter a divino intellectu. Erg0 0ssibilitas praesupp0nilur divin intellectui. Res p. Dist. mai P0ssibile per se dissert ab imp0ssibili, praesup p0sit divin intelleelu 0ncipient divers0 gradus imi labilitalis di-Vinae essentiae, Con . Ani essedenter ad divinum intelleclum et divinam essentiam, Reg. Contradisi. min. e Reg. 0nS.
qu0d latine Versum, idem est ac species seu forma, usurpatur ad significandas s0rmas exemplares in mente exsistente Q, ad quarum imilationem aliquid sit ab agente et pr0prie pr0ul ad praesentem quaestionem acti, sapienter desinitur a S. Th0ma Forma itum aliquid imitatur eae intentione agentis, qui determinat sibi ui eum l). Ou0- circa inquirere, an in De sin id eae rerum diversarum, idem in uin0 est ac investigare, uirum Deus m0 litus si mundum vel casu Vel necessi late naturae, vel polius utoriis ex sapientissimus praehabens in suo intelloelia omnes rationes rerum pr0 ducendarum distincte c0gni las, ad earum imitali 0nem cunctas creaturas visibiles et invisibiles 0mnip0lenti sua virlule condiderit. Qua in re nulla potest esse inter Veros ei maxime christian0s philosoph0s pinionum discrepantia nam etiam nobiliores ex Ethnicis philosophis docuerunt nilliadum fabri ea lum fuisse ab Architecto supientissimo per intellectunt perlinie. Verum enim licet phil0s0phi a salalismo e materialismo abhorrentes in ei c0n Veniani, qu0d Deus mundanas res e indiderit iuxta ideas in sua divina arte exsistentes nihilominu in explicanda doctrina circa ideas Dei exemit id res, Seu circa c0gnili 0nem, quam DeuS habet de rebus a se diversis, vehementer dissentiunt inter se. Siqui-
00 1 D. De Ver. q. 3, a. , ibi delinilio scite explicatur.
210쪽
dem quaesti liae ad agnitionem pulcherrima non ita faciles habet explicatus, pr0plere qu0d propriam rationem attingi divina intell0cli in is quae a n0sir intelligendi m0d , rem0lissima est. tiare diligenter accuraleque tractari debet, cum ipsa maxime illustret ea, quae de dependentia possibilium a diviti intellectu aut superius a nobis disputata sunt. Quod ut securius perficiatur, religiose sequemur elegantem . Th0mae d0ctrinam, quam ipse ab Augustino haustam divinitus enarravit, n0bisque meditandam iterat pr0p0suit. 9uid prae oculis habendum' Ut pr0p0sila quaesti rite s0l valui et intra delini l0 circumscribatur limites, iri a nobis potissimum praestanda sunt nimirum 1 in ut 00llocanda es infinita divinae mentis in intelligendis sirum formis exemplaribus persecti et suprema independentia a qualibet re sibi extranea 2 declarandum est qu0m idi Deus independenter a qualibet alia re estorine diversas distinctasque rationes rerum omnium pr0dueendarum; hev0lvendum qu0 paci huiusm0di pluralitas id earum divinae simplici lali 0n adversetur. Et prim quidem ad divini intellectus persectissimam inde pendentiam in ul0 0ll0candam ad n0lamus, hoc interesse inter artificem creatum ei Deum qu id arti se creatus p ilest per artis moliri, lumad imitali 0nem s0rma exemplaris ab ipsi c0nceptae ei in sua mente exsistentis, tum ad imitationem seruiae extra ipsam exsistentis in prim casu diditur inventor in secundi casu dici s0le imitator. orti sex ait Aquinas, produci determinatam 1 0rmam in materia pr0pler exemplar ad 00d inspicii sive illud sit exemplar ad ii id ex ira inluetur sive si exemplar interius mente c0nceptum s l). 0ntra Deus artifex iusiuile sapiens et perseclus, independens in agendo aqualibet re extra ipsum p0sila, n0n 0lest quidquam essicere, nisi ad imitali 0nem deae seu 0rmae exemplaris in sua mente exsistentis. Qu0circη pini S00listarum adstruens, p0ssibilia sibi indicare esse qu0ddam biectivum et intelligibile extra intellectum divinum, supp0 nil, si verba aliquid signi sicani, Deum in rebus c0ndendis respicere ad exemplaria extra ipsum p0sila; qu0d ne de plim artifice creato assii mari p0lest. Hinc merito S. renaeus definivit, mem0ralam opinali 0nem describer, Deum uti arti ieem nullius momenti et t/asidis entem puerunι, qui de alienis archetypis transtulit 2 . n qu0m0d veram d0ctrinam paucis perstringit S. Th0mas e uia s0rma exemplaris vel idea liabel quodamm0d rali inem sinis, et ab ea accipit artifex 0rmam qua agit, Si sit extra ipsum: 0n est autem c0n- eniens p0nere, Deum agere propter sinem alium a Se et accipere aliunde unde sit sussiciens ad agendum; de n0n 0SSUIBUS 0nere, ideas esse ex ira Deum, sed in mente divina lanium s 3).
l l p. q. 44, a. 3. 2 Contra haeres lib. l, cap. VII, n. 5. 3 90. D. De Ver. q. 3, a. 1.