장음표시 사용
111쪽
Mes Chrs ex manu eius nemopotest rapere. Peccatram in Spiriti Sanctum, o contra conscientiam,
disserunt, sicut genus&specie S. Peccatum confra conscia entiam est genus. Nam potest quis etiam per infirmi. talem' ignorantiam abnegare veritatem, non odio eiu , Petrus lautus. Peccatum vero in Spiritum sanctum dicitur irremiis bis. non quod superet magnitudinem meriti Christi, sed quia caecitate finali punitur, qui id perpetrat, nec datur ei poenitere. uia singulare genus peccati est,ideo habet singularem poenam, ut non agant tales poenitentiam. Hac poenitentia autem non datur rem:ssiopecis
suinta diuisio Peccati. PEccatum est aliud perse, aliud per accidens.l eccata per se sunt omnia illa a Deo prohibita in
Lege, vel Omnia quae Lex damnat . ut sunt inclinationes pugnantes cum Lege Dei,&quaedam etiam actiones,quq respectu nostri sunt peccata r respectu vero Dei sunt pioena. Peccata per accidens sunt, vel res praecepta a Deo, veIneque praeceptae, neq; prohibitae, id est adlapho re,quae non eodem modo fiunt, nec eodem fine, quo Deus eas vuli feri, hoc est, sine poenitentia, vel cum magno defectu. Res prscepta in non renatis sunt peccata, quia licet actiones earum rei um sint praeceptae, men persona, aqua actiones iste proficiscuntur nonplicet D co, nec Deo est reconciliata. Deinde quod non renati faciunt,id non eo fine faciunt,quo debenti nempe ad gloriam Dei, neque etiam faciunt illud ex fide. Nesciunt enim an Deum habeant propitium, sutan illi placeat quod agunt. Atqui hae conditiones necessario requiruntur ad bonum opus non enim susscit,ciuiliter bona opera facere. Bona quidem operaeivilia sunt, quatenus a Deo proficiscunturi quatenus
autem sunt in hominibus non renatis, mala sunt , ut Peccatum
112쪽
peccatum est, si impius det eleemosynam: quia scilicet non proficiscitur ex dilectione ci,&proinde non ex fide, neque ad gloriana Dei refertur. Sed interea tamen quq homines faciunt in lege diuina prohibita, perse&proprie peccata sunt, cum illis proprie peccati natura seu de sanatio competat, videlicet quod contra cxpressum Dei praeceptun funt.lde- oque in Scriptura,quae sic ab homiliabus fiunt, semper
mala, nunquam autem bona dicuntur. Quae vero adeo
Draecepta sunt, cum fiunt a non renaris,aut per hypocrisin,vituperantur,ut simul tamen etiam in bonis censeantur Sc laudentur. idque non tantum respectu Dei, illa in hominibus essicientis,cuius respectu omnes maiorum actiones bonae sunt: sed etiam respectu hominua quibus si mi, ita ut hi quoq; bene egisse dicantur: t. y.Reg.et, di time ouod immisiane me ischab.2facie, 9c.2. Reg. I . Dixit dominus ad Dhu dandoquid studiosese- est quod rectum erat in oculis meis, o c. Neque est quod aliquis hic dicar, in Gnationeror actionesper se bon et esse, quiasint ver in natura a Deo conssiteo excitatae. Sunt enim petis bonae, quatenus a Deo Proficiscuntur inquatenus autem sunt in hominibus dein prauatis, vel ab iis fiunt, et se malae ac vitiosae sunt, ei quod contra legem diuinam admittuntur. Non enim Deus,sed homines contra legem diuinam facitit.
Sed neque contrario, opera non renatorum ciuiliter
siae moraliter bone,sequitur ideo non esse peccata, De displicentia, quod in ab ipso mandata. Vt enim opus sit bonum placens Deo, non tantiim quod prςcepit, sed etiam eo quo Deus pr cepit modo, necesse est ut fiat, siue, quod idem est, non tanthim ex aliqua, sed ex omni parte cum lege diuina congruat. Sic autem china i
nequaquam fiant opera non renatorum, etiamsi non in uniuersum, tamen magna ex parte aberrant a lege
Dei perfectione ac rectitudine illa destituuntur,sine qua Deo placere non possunt. Siquis urgeat, quod etiam renatorum opera non sina
113쪽
mνfecta, neque tamenide ιnterpeccata cen eantur Ioniagirci malios tamseuere aetuendum esse : in promptu est
responso piorum operibus fidem praelucere inpiorum vero minim P. Itaque illa placere eo, eorumq; imperfectionem tegi per Christi satisfaci loric& intercessionem, qUod in his nequaquam sit. Denique in illis inchoatam csse veramo internarn obedieritiam voluntatis cordis: in his vero non item. ideoq; hecesse hypocrisin, quae seuerite a Deo damnatur. Sic etiam si compensario ornari praemiis,acproinde non esse peccata dicant: r . Primo , quod bonum est in illis probari& recompensari respondemus quod vero malum concurrit, non modo damnari atque puniri. sedonum etiam quod sit ab impiis, operum vere bono-um ac deo placentium honore ac nomine, atq; adeo ercede aeterna priU .ri. Secundo, compensari haec aliuando praemiis temporalibus, nunquam autem aeteriis Tettio compensari a Deo his prqmiis, non quod a simpliciter probet, aut sic pro bonis agnoscat, Vt irinon simul etiam pro peccatis habeat . verum ut alios, tam infideles quam fideles his praemiis ad disciplinam, M honestatem externam praestanda minuite : Quia ravult in genere humano seruari aliquem ordinem adi conseruationem humanς societatis necessarium, etim inter impios Se hypocritas. Quarto, praemia illa hiat paenarum diminutio vel mitigatio magis quam rq mi e cum ad salutem eorum quibus contingunton faciant.Vult autem Deus ordine sufiustitie, gra-:ora peccata grauioribus poenis,&minora minoribus unire in hac in futura vita.
Est etiam haec accidcntis fallacia, s quis non esse sa-ienda colligat opera moralia non renatorum, sici dem e
aiasunt Illa enim tiae per se peccata, hoc est, a 'eo prohibita sunt, vitari necesse est Tu vero perccidens peccata sunt, non omitti , sed corrigi, cpraestari debent ut sine peccato concurrcnte4t. Non ea impropter se , sed propter adhaerentia
114쪽
Peccata damnantur. Non autem sequitur, quod reliquum est boni, propter imperscctionem dc defectus abiiciendum aut destruendum . sed potius fouendum,
augendum, S a mali S, quibus contaminatum est, repurganduin esse. Ne cellaria est igitur disciplma, etiam n non renati S,propter mandatum diuinum, propter vitandam poenarum atrocuatem, qu sequitur disciplinae violationem piopter pacis&societatis humanae conuersationemrpropter aditum ad conuersionem,qui intercluditur perseuerantia inmaniscitis sceleribus.
Si iii stetur 'pocrisperse peccatum refugienda est, ut Math. dicitur, olue rerisicut flocris e. Impiora ver)di ii 'citra est vo risis: Ergo per se est peccat: abissis omisti debet respondemus ad Maiorem perdi itinctionem. Duplex est hypocrisis alia est in operibus
non mandatis a Deo, ostentationis aut deceptionis causa factis, ut quae Mat. 6. commemorat Christus, curare buccina cantantese in danda eleemostna, in conuentiab: ct angiportis plateari Mando precari, se tetricum
obscurarefaciem in ieiunio, omnes superstitiones ehumanae traditiones non pertinentes ad aedificationem Ecclesiq. Haec omittenda esse non est dubium,tacut dicitur Frustra colunt me, docentes doctrinas mandata
hominum. Ideoque hic diserte a Christo damnantur bd prohibentur. Alia vero est in operibus a Deo manda. tis, sed non eo modo factis, quo deus requirit. Haec non omittenda, sed corrigenda sunt,s sane hypocrisii id est, cum vera fide&pietate prςitanda : tibi dem
Christus docet de eleemosyna, precatione,ieiunis,non omi rendis aρiis, sed aliterpraestandis, q/ amab hypocritis.
Ex his manifestum e J,qiιare nec artum d hoc discrimpeccatorum perse Mer accidem ne videlicetfal a stropritim stiriae aut meritorumpersuasto animis hominum insideat, ne et ecumperse malis etiam bona qreae per accidens sunt mala abiiciantur, atque ita peccasio porta egenoti humani cu Mi leniun
115쪽
Opera renatornm est non renatorum septem
modi disserunt. Notandum est in hoc loco discrimen inter opera rena
torum,omn reriator L Septem vero modis illa diseserunt. I num enim atque idem opu a Deo praecep Dm, in renatisoom est, in non renatu peccatum . . Quia renati sunt reconciliati Deo, non renati minime. 2. Re-
nati faciunt ad gloriam Dei: non renati nullo modo.
V. In utrisque bonum illud opus quidem est imper fectuna sed piorum tegitur latisfactione, desintercetisione Christi impiorum non item . . Piorum opus
est coniunctum cum obedientia inchoata impio, rum cum peccato regnante . . Bonum pus quod
in impiis est, fit malit in At bonum inpiis licet sit
peccatis contaminatum tamen quia tectum est satisfactione Christi,non punitur,nec obiicitur et,quod dona Dei suis peccatis inquinet, neque propter illud opus Dominus vita aeterna renatum spoliat: sicuti facit in non renatis. 6. Bonum opus in impiis ornatur praemiis tantum temporalibus : idque non quod Deo placeat, sed quod hoc modo alios ad honestatem inuit et Bonum vero in piis non tantum tempo- talibus, sed etiam aeternisi cne siciis gratuito Ornatur,idque etiam quia placet ei in Mediatore, non autem tantiim,quia per id alios ad honestatem inuiter, uxta illud Christi Ira 'sentiat Lux vestra coram homι Mate. 3. Isi bus, ut este. Ideo bona opera piorum .pe adum-rantur inveteri testamento per sum graivm, quo heus assiciatur. Et pisa; vr ait Apostolus 9 habet mo 3 Tim. I. nem vitae praesentis , futurae. 7. Bonum in non enatis tantum facit ad mitigationem poenarum, ne, hut alii facinorosi, grauiora patiantur. Piorum Veroonum opus non tant tim facit ad hoc,ut leuiora pati-ntur, sed etiam ut prorsiis ab omni malo liberentur.
Rex Miaphorae possunt etiam csse peccara per ac- 'm 76 3 idens,nempe si fiant cum scandalo,vel sine fide. quie-st: i ini cmmsi sine fide,peccatum est. Omnia quidem pura puris
116쪽
puris,sed malum est homini quicunt endicuis es itur si his, bimibbus Acis, haec diuis, sumptis. Cum enim dicis Apostolvi, mesa esse immunda immundis edi impiis, indicat ea etiam quae per se sunt bona, impiis esse immunda, vel peccata.
In omnibus hisce diuisionibus dicitur etiam in sanctis esse peccatum. Tenenda est igitur di serenita inσεν
peccata renatorum, o non renatorMm Varia quidem uec cata sunt in sanctis vi I. Peccarim originis. 2. multa a-
alia, veluti ignorantiar, omissionis, infirmitatis. 3. Aliqui etiam ruunt in errores pugnante ciem fimiamento aut in peccata contra confitentiam , propter quae amit tnnt bonam conscientiam, consolationem , multa dona Spiritus Sancti, non omnia,& damnarentur nisi poenitentiam agerent. Sed interea pIurimurn disserima renati eccamtes ab impiis. I. Quia propositum Dei est pios peVetuo seruare. . Inpiis est certapaenitentia finalis. 3. In ipsis peccatis est initium verum dei, alias quidem minus, alias Maius, cluctantur peccato p ij, ut non Iabantur in errores contra conscientiam Munda.
a. Alii dum peccant,&propterpeccatum obtingantur,re-Jondem, 'n ego, sed Diabolu in culpa est, quod admisi
hoefacim . 3. Alii, missis excusationibus directe in Deum culpam reiiciunt dicentes, Dein ita voluis: nam noluisset, non meccassem. . Ali, cam Dein inquiunt prohibere potuisier, nee tamen prohibuit, ipse peccati mei auctori'. iNouum non est, hominesilasphemam acueri linguam contra Deum. Parentes enim primi cu
eccaisent, seccati commissi accusarentur a Deo seipsis commisium scelus transferunt in alios, ne 4nsenui
117쪽
ingenue veritatem constentur . Adam non tam in uxorem quam in ipsum Deum culpam regerit, Mulier ciri quit quam tu mihi dedisti sociam praebuit mihi rum , comedι: quasi diceret: Nisi illam mihi coniunxisses. non peccassem . At non tradidit ei uxorem Dominus, ut esset occasio mali, sed ut viro clius esici. Mulier simpliciter impurat malum Diabolo , dicens , secuens feduxi me, si comedi Haec sunt falsisti main corruptii sit ma de origine mali iudicia, impia cie testanda quib. dei maiestas, veritas, S tultitia grauiter offenditur.
I. Dur peccatissatum obtendunia sic fatum di fit Hunt: esse seriem connexam per aeIernitate υ , ac H. ecessi fatemq': π-dam perpetuam coni aliorum Mopertim secundum con fia dei,
vel ipsas flesia malo. Iam si roges, riis fecerit licitas ρNon habent quod c spondeant,nisi Deus. Ergo isti
Deo matura suum impangunt. At fatum tale non asseruerunt vel saniores philos omnes, nedum Christia 'ni. . . Augustinus contra duas Pelagianorum epiliollas ad Boniflib. 2. pap. 6 Fati moxnquat)q da Urma ut desideτ possitione, ad tempus quo concipitur Micyvis vel nascitur, quas conctetationes vocant, nonfossi nactus creuen in vertimetiam Usas no iras volim rates pendere conrcndunt. Dei vero Paria,non solum omnia dera es omnes catly , e
rumetiam omnes Angelos 'pergre a r. Concludantur raec verbo domini pc Ieremiam in hanc sententiam ronunciante:3 aec dici dominis, Iuxta via 1 gemitim no ire incedere , ct a signis ali litem ttiere, qHae liment Ierea o. ent se quia leges popuAmmiane sunt Ergo quod naus Saturni inclemen Nasperum, vel crudele Ueteris, benignum Sc mite ab Astrologis appellatur,anitas est vanitatum. Non enim Astra ullam vim abent benefac icndi ves malefaciendi Proinde curula peccatorum nequaquam illis imputari debet a Diabolum mn unum esse peccati autorem, qui nob.qui ei peccantibus ipse peccati culpam sustineat solus, os immunes simus a criminc id maxinae declarar,
ima ille homini suadere&malum ingerere potest .
118쪽
COgere autem non potest Deus enim suo Diabolum imperio premit, ut non possit quod velit: sed hoc tantum, quod & quantum Deus permittit.Imo ne in fae-d simos quidem porcos imperium haber,nedum in nobilissimas homilium animas. Habet sane suadendi astutiam& maximas vires at fortior est Deus, qui& ipse nunquam celsat homini succurrere bonum nec plus permittit Satanae quam prodest homini. Id videre licet in virosanctissim Iob, in exemplo Pauli, de in verbis e-σ-Co Xo 33 iusdem Fidelis e Deus,qm mn sinervos leniaris raici CQ ἔ- 7 quod ροlestis. Ergo vani sutar, illa culpam scelerum suorum exonerant in humeros diaboli. Restat demonstrandum, ne Deum quidem esse auctorem peccati. Gen. I. 4. Vidi Deiu quae fecerat, oreram valde bona Psal. s. uia non Deus volens iniquitarem tu es, e Iacob. I. Pomo cum rentatur, dicasse a Deo
1eniami. c. Eccl. Is rae dicas,defeci impulsu DominMnam quae iis odir,ru non debesfacere, dic. His rimilibus dictis quam plurimis accedit summais persediistima Dei bonitas,ut nullus ipsius effectus sit malus .Quia autem deus est verax, ab omni simulatione fraude alienissimus, neque seipsum destruere aut negare potest, 2. Tim 2 certum est voluntates contradictorias in ipso non elle. Testatur autem se horribiliter odisse peccatum. Non igitur illud vult, ac multo minus emcit vel adiuuat. Prae rei ea, quod quis ipse ψperatur in alio, id iure punire non potest. Iustissime autem deus punit omnia peccata. Ergo nullum eorum ipse vult aut e tacit .Ro. . tum iniustus Deusqui infera panam 'Absit alioqui quomodo iudex erit Dein mundi Ex his concludimas, Deum non esse peccariauctorem: sed originem mali ex ipso deriuari homine, impulpore Satana sic tamen ut dicamus, hunc initio corruptum corrupisse hominem, nihil tamen potuisse efiicere, nisi sua sponte in malu consensisset homo.hic reuocandus
est lapsus patris nostri Admui condidis Dein Adam
119쪽
adi inaginem S similitudinem suam, hoc est, creauit optimum, integerrinnim, sanctissimum, iustissimum,&immortalem instruxit eum donis piae stantissimis, ut ad beatitudinem in Deo ipsi non deesset quicquam. Pollabat ergo intellectu plane di trino soluntas ipsi erat liberrima&sanctissima : Facultates habebat faciendi bonum & malum Data est ipsi i Deo Lex, quae quid agerer, aut sugeret, ostendebat: Dixit enim D minu*, 2 comederis ex ris taligni scientiae boni O mali Postulauit Deus simpliciter obedientiam ac fideria,
ut totus Adam penderet a Deo, idque non necessitate adactus, sed libere ageret. Abiniuoi eus creauit
hominem, o permiser ipsum consilio ipsius, Mens Si voles,
custodies mandala issidem, faciendo quod placer Ergo cum serpens hominem tentaret, suaderetque gustare de ZςςL I, O arbore prohibita, homo non ignorauit consilium serpentis pugnare cum mandato Domini. Non cogebat eum Dominus: non cogebat eum Sattian in serpente. Dixerat enim Deus , Ne comederitis ex ilia arbore, neque artigerans, alioqui moriemini. Ergo in manu consiliisui
erat, edere, Vel non edere. Declarauit ei Deus sen- 'ntiam, diter te praecipiensne ederet,&periculo ad-ncto, retrahebat ab esu ' forte moriaris Sathan Cuoque, ut non potuit, non adhibuit vim ullam : probabiliter autem suasit, tandem persuasit. Declinanire enim voluntate mulieris ad verbum Diaboli, reces.sit mensa verbo Dei, reiectaque bona lege, malum o pus patravit Deinde maritum sponte sequentem traxit in mali consortium. Id inculcat Scriptura his verbis αιυidens mulier quod bonum es et lignum ad vescendum, oculis desiderabile, ct concupiscibile, tulit de fructu ius, s comedis dedit denique virosuo, qui ipse come Mςi dit Habes mali initium, Diabolum Habes, quod voluntatem hominis commouerit, aptim scilicet Diab I elogium, adeoque merum mendacium, Velectabiis species arboris Sponte ergo faciunt, Adam Tuai uod faciunt. educti axcellentioris sapientiae,quam
120쪽
mendaciter promiserat seductor Concludimus ergo peccatu in orata, non ex Deo prohibente malum, sed et diabolo thonuniun libera electic ne deprauata per mendacium diaboli ideo ludiabolus obsequensccprauata nominis voluntas, causa sunt peccati verissima. Hoc malum ex prirnis parentibus in omnem dimanauic posteritatem, ut peccatum non aliunde, quam ex nobis ipsis,in corrupto iudicio, ac pia uaso hinta tri&diaboli suggestionc, oriatur Mala enim radix, prima illa corruptio progignit ex se putridum
germen, suae conuenieιὶ natur .c, quod Sathan nunc
quoque suas dolis& mendaciis veluti plantas, prouehit 3 excolit sed rustra alioqui laborat, nisi forman- mandos colendos nosci pr. ebeamus. Peccatum illud origi se appellatur, quod a prima venit origine, nempe a primo parente in omnes derivatum propagi
ne vel traduc C. Hoc etenim ex utero materno inno-icia natura nobiscum a Glaximus in hanc vitam. In in-P i a late con eptus sum , in peccata foui me aser mea. cidaal principii , e P in epitare non perstitis: non ess enim verit ista Deo. Ilus iesimoque loquitur mendae tim de suo Ionui, x r. Dra HEaxest, es: mendacii pater.
His acced: ratio : Quod peccatum non nisi illiusca ulla effetortis per sed proprius ei se portit, quae contra Legem potest facere id vero nulla natura potest, niti Angelica&humana. Deus enim ipse sibι lex est, Se contra lagem suam faccre aut intendere nihil potest. Aliae vero creaturae ctim non sint rationales, ac proeinde lex illis non sit lata, peccatum facere non possunt quandoqu:dem lege sublata, locus peccato non relinquitur. Ne cestario itaque sequitur, peccatum
esse talem effectum, qui solis Angelis, qui sunt lapsi, ochominibus competat.
Sed ordo in his causis obseruandus est. Nam primi peccatim paradi io, eat saerii Diabolis impellens, et vo- tantas hominis dentiens, vel obtemperans, ac peccata