장음표시 사용
81쪽
contra. 1. Vti dictum est, quod ad gradum dilectinnis.
Obiect. Si diu lio Dei ebisummum mandatumErgo culeotia Dei est maiorside Resp. Dilecti sumitur hic pro tota inbedientia quam Deo debemus, sub qua fides comprehenditur, quae est causa reliquarum omnium actionum. Nam quia Deum diligere iubemur, eum quoque prohibemur offendere nemo enim dilectum a se offendit. Diuorio proximi dici:urse undum mandarum. I. Quia continet summam secundae tabulae senim dilexeris
proximamsic it ισι sunn, non occides cum non illi nocebis . . Quia ex prima tabula, nempe ex dilectione Dei, debeti iri proximi dilectior atque ita explicatur etiam quod additur a Christo. Abi iis nimirum duobus
mandatu pendere rotam Legem, em Prophetas, id est totam
reliquant obedientiam legalem, quae in Moseo Pro phetis comprehensa est, oriri ex dilectione dei proximi Obiect. In Troph/iis est etiam promissio, seu doctrina Euangelii: Ergo male videtur hὶc siqui Christus. R M'. Loquitur de doctrina legali. non de promissionibus Euargebj, quod apparet ex quaestione Pharisaei, quaerentis quodnam e ni praecipuom mandatiιm,non quae principatis promimio ideo Christus ei respondet adpropositum. Hucusque tendit explicatio maioris pro . positionis. Nunc minor propositio restat. ea est, qui ego non permansiin omnibuι, id est, neque Deum dilexi, sicut oportebat, neque proximum. Ergo maledictiM. Atque ita apparet reipsa agnitionem miteriae, eoque agnitionem poenae, qui miseriae nomine continetur, esse ex lege. Id quodis alio argumento confirmatur Lex pomnam oriendit quia obligat nos vel ad obedientiam,vel adpaenam. Sed nemo praestat obedientiam. Ergo Obliga adpoenam. in Sc lex praeterea ostendit emnia mala nobis accidere propter peccara Item ostendit Dei iustitiam, magnitudinem, & grauitatem irae Dei aduersus peceatum mine
risu Tiresilio. Undenam sis peccmm, cum praesertim Dominus
82쪽
Dominus hominem creaverit bonum, ad imaginem suam. Ad hanc quaestionem pertinet locus de Teccato, de Creauione hominis, ac delibero arbitrio, quos tres locos ordine persequemur.
Vaestiones hic obseruanda . I. An sit, vel unde concte eopeccmium in nobis. 2. Qui irpeccatum. 3. Duoruplexf. q. suaesint peccati cras. s. Quae esse iasmpeccati. Ella non tantum m mundo, sed etiam in nobis peccaturui. scimus I. Ex lege Dei, hoc est, collatione nostri ad legem, considerando quid ea requirat, S: quid nos praestiterimus Lex requirit integram&perfectam os hedientiam, internam externam. H.:nc veto in no his non inuenimus. b. V Pod docet stinati,n extra nos quaerere, o speccati reos arguit, ex eo habemus agnis em peccati Sed Euai gelitimi; bet de nobis de sterne, Hibital Hamati erere. Ergo ex EuangeIis habemus ag=ritionempeccati. Rey. Concedo nos aliquo modo ex Euanis
gelio cognoscere peccatum, sed non principaliteri Hieenim est usus Legis principalis. Euangelium autem praesupponit quod lex probauit. videlicet nos esse peccatores, antequam ableget nos ad Christum. Sic etiam scientiae sub alternar a superiorib. sumunt sua principia &non probantes ea ex iis procedunt. Deinde Euangelium in genere nos arguit tantum peccati. sed non in specie declarat quid, 'uae sint peccata. Hoc autem est principale proprium Legis officium ideo non ponimus exclusiuam,quod ex sola lege sit agniti, peccati. 2. Scimus in nobis esse peccatum ex lege naturati, siue e iudicio conscientiae quod est in omnibus . . Ex testimoniis sacrae Scripturae. ut Psalm I .R 3. Isai. sy. . Ex poenis dimiseriis peccatum coissequentibus
83쪽
sequentibus. s. Ex concionibus poenitentiae .mare autem quaestio ponitur. I. contra Libertinosa visit exercitium poenitentiar. Atque hic non quaeritur, an
peeeatum sit in aliqua re vel in aliquibus hominibus sed an sit in omnibus hominibus peccatum. Cumque sine huius rei cognitione, nec suus honor Deo tribui, neque salus nobis contingere possit; vult Deus natura mae causas peccatio poenatum intelligi Winquiri. Sed quemadmodum de ipsa origine generis humani rse etiam de illius corruptione cinstauratione nihil
certi homines nouerunt extra Ecclesiam, quae voce
diuina dehis tantis rebus eruditur.Ideoque errant philosephi de ipsa peccati di finitione, dum vel externas tantum actiones, vel consilia& cupiditates cum honesta disciplina pugnantes iudicant peccata es e non autem prauas inclinationes&affectus, ignorantiam, errores, dubitationes de Deo ipsius voluntate: breuiter cum legem diuinam integre non intelligant, fieri non potest,quin multa maxima peccata pro peccatis non habeant. Errant εc de causa peccati, quod eum defectionem diabolorum a Deo, deductionemae deprauationem naturae hominum in primis parentibus ignorent, existimant non cum hominibus nasci peccatum, sed singulos per aetatem sua tantum volun- te in illud prolabi. Errant denique de peccati effectu, eum scenas aeternas ignorent,&iram Dei horribilem aduersus peceata, ne quidem verbo Dei de illa edocti, satis cogitare possint Rom7. cupiditatem mun e nisilex olixisset, ri yneoncupisces Ioli. I 6. D3risio sanctus arguet mundum de peccato, quod non credum in me. Pal. o. uis cognoscit,im irae tuae irrimor tui, Dict
onuenit inter omnes, peccatum esse quiddam Deo displicens contrarium iustitiae, is poenas
84쪽
commerens,iuxta dictum. Psal.s 2 Un Deus 'Dolens iniquitarem tu es,op. Vt igitur norma iustiti P est voluntas diuina sic e contrario quadjectatum sit, non aliunde, quam ex eadem regula vitae hactionum humanarum, cognoscendum est. Itaque peccati definitio I. Ioh. 3. rectissim ad simplicissim ac si Proca ta me stransgressio Mis quicqmdpugnat cum lige Dei. Quia vero hic mentes hominum quaerunt, quae sintili sta ala,quae lege diuina prohibentur&damnantur: addenda est, ex concionibus4 declarationibus legis per totam Scripturam sparsis, huius desinitionis explicatio:quod videlicet, Peccatumsit defectus, vel in linatio, vel actio pugnans Gim lege Dei, ostendens Deum, peccantem eiusque postero suos faciens poenairim re oratio
atque aeternarum, ni a remissio propter silium Dei Media-
Genus peccati est defectus Item , Inclinatio vel afris. Defectus autem nominantui, in mente, ignorantia in dubitatio de Deo is eius voluntate est in corde, priuatio dilectiosiis Dei cor proximi, iatiliae in Deo, m ardentis deside- νιν cIudi, obtemperandi Deo secundum omnia ipsius mandata, ct omissio actionum internarum is ext 'narum, quae lege diuina praecipiuntur . Vel defectus in absentia , I.
Inia na:ionum ona tim in mente. 2. AgnitIonis Dei.3.M risum ad obtemperandum Legi Dei. Actionum internarum. quae in Lege requiruntur. L. Actionum externat Am, quae inὸς sequvnxur Inclinationes autem prauq dicuntur, contumacia cor- dico oluntaris aduersus legem Dei, siue contra mentis iudieitim de adfini honestis o turpibus siti pronitas aepropensio naturae deafacienda, quae Deus prohibet , quod malum nominant cunctipiscentiam. Vel, Inclinatio praua, eg qua5tas,quam sequita actio,ita videlicet,ut etiamsiactu nondum velimusfacere quae Lex prohibες, vel tu tamen inclinatione. Quodpeccati sit defectus,probabitur in quaesti e de peecato originali . Quod peccatum promereatur aeter
85쪽
Disserentia peccati e I, pugnans cum rege Domin f Proprium,rea aciens creaturam is dei aeternae.ut enim peccati disserentiassecifica est, pugnantia aduersus segem: sic proprietas ectilli,edegario adhaerent,reatus person peccantis, hoc ess obtigatio adpoenas temporaleris aeterni, quaesit ex ordine diuinae iustitiae revoluntatis. Atque hoc est quod, ut d dicunt peccati gemni messe sermale pugnantiam tum lege, o reatumesiue duos respectin,quorum ille est collatio siue dissimili:uia cum lege hic vero ordinatio ad poenam. Hoc enim cum respectu consideratur peccatum in Ecclesia, ut integra sit eius descriptio, non tantula ut habitus malus voluntatis, qui vitium nominatur a philosophis .is autem reatus in hominibus non tan-ttim peccantes,sed etiam posteros ipsorum in iudicio
cidens etcati est, ni Diremis optutcrIathsSHonem Fis Dei: ne hoc dici videatur in definitione, omnes quicunque peccauerint, periisse immutabiliter
cum tota posteritate. Etiamsi enim naturam peccaei quae estprinare cum lege sequitur damnatio peccantis&posterorum:tamen ab hac eximuntur utrique,si me
litum Christi per sdem bi applicent,&co uertantur.3. μοι leam Peccatum. Diuisiones Peccati praecipuae sunt quinque. Prima autem haec esto paliud est originale, aliud
86쪽
16, i ι inst creditsilio Dei manet'per eum. Reaim ex una Rom. s. is . offensa introm ad condemnationem. Eramm naturasili, irae. Ephes. a. 3. .erc. 2. Nam ct infantes 'nipeccato obnox, quia morium rur. Non autem ex imitatione habent peccatum e Gςn si 'go ex propagatione.Quod etiam scripturae testimoniis confirmatur. Omnerimemum cogitationum cordis humami ' niaxat malum est. idque omni tempore. Transiere rem
Contra hane autem depeccato Originali doctrinam, olim contenderunt Pelagiani, ut nunc Anabaptistae, nutam esse Originis peccatum quandoquidem nec propteν lapsum primorumparentum rei sintpofieri,neque in eospecca sum a maioribus deriuarum si propagatione, essinguli ramiam imitatione primorumparentum peccent, ac reatum con trabant.Alij vero concedunt quidem reatum esse propter primumpereatum, sed non ut etiam prauitatem singulis innatam,quae condemnationem Miram Dei mereatuν defectu enim,cum quibus nascimur, o concupisentiam non se
Vt autem plane nos contra Pelagianos anabaptistas, Malios eiusdem farint muniamus,quatuor hic diligenter consideranda proponuntur. I. Reum esse totum genu humanum, propter primorum parentum inobedientiam, nisi beneficio Mediatoris ab ho νε-
2. Em in nobis praeter hune reatum defectus e Resinati ne cum rege dei pugnantes,ab ipsa natiuitatis nostrae hora. 3. Hos defectusct inclinationes essepeccata, O mererit aeternam iram Dei, nisi per Filium liberemur . Liberat enim nos Christus, non tantum areatu, sed etiam iprauitate. Vt enim duplex malum nobis ab Adamo contigir, Reatus nimirum noster, propter peccatum iin ipso admissum,& deprauatio naturae, ab ipso in nos, propagata: Ita per Christum, alterum Adamum, gemina nobis contigit gratia, videlicet imputatio iu-'
stitiae QRegeneratio. Haec duo simul probantur ire Scriptura
87쪽
Scriptura, Vt, Omnes peccauer 3 ac deatruuntur gloria Dei. Omnia conclusit Scrisiura subpeccarum, vi promissio, ere circumcidet Deus corauum seminis tui. 4. Haec mala non imitatione, sed propagatione naturae
vitissae a primis parenisi in omnes osteros, ea cepto Christo, derivari. Ita cognoscimus quod sit peccatum oriasinalesiam videamus quid sit.
Peccatum originale eri reatus totius humanigeneris, prop-rer lapsum priorum parentum, priuatio Mintionis Dei, ipsius, voluntatis in mente , ct incianationis ab obediendum Deo voluntate est cordereontra, in his inclinatio praua adr pugnandum Legi diuinae equuta lapsim primorumparent mctabillis derivata in omnes posteros , ac totam eorum natur sic deprauam,ut omnespropter banc prauitatem re niue urnae irae De nec placens quicquam deoscere possisnt,n fias remitto opser Filium De mediatorem, O renouario nat . Meper Spiritumsanctum.Breuior definitio naturae peccati originalis hic est.Peccatum Originale est carentia iustitia originalis debitae inem. M aurem originaluiustitia, conso
nitimis obedientia perfecta.Uternio externa, iuxta roram Legem Deliquia homo propte ea conformitatem Deoplacebat. Formale ieccati ad poenam, Lyreatus. Ect autem reariu , se obnoxium poenis, ordinatumelia ad poenas aeternas.
dignum, e bis propterissensionem Dei. Reatum esse propter idae lapsium, probatur . Scripturae testimoniis. Si aperinum hominempeccatum in mundum introiit, or per pe eatnm mors, cte. Per imbedientiam unitu hominis pecca rores conplurisiunt multi. a. Id etiam patet ex hac an
tithesi Scut liberatio a peccatis est. non esse reum, propter satisfactionem Christi, ita peccatum Originale est reatus, propter lapsum primorum parentum, derivata in omnes posteros. Privationem agnitionis Dei precatum esse, probatur hoe argumento. Omne contrarium Legi est peccatum Pria si agnisionis Dei est contraria Legi. Ergo peccatum.
Ratio Minoris. i.quod his defectibus&inclinationibus opposita dona facultates Lex diuina in hominibua
88쪽
requirit ualidictus in omnis qui non manseris in omnibus. At vera Dei agnitio omnium virium in nartira hominis congruentia cum voluntate Dei, in legepraecipitrir, cum m. quii:Egosum dominus Delu tuM, O c. Non habebis deos a aios coram me. Item : Diliges DominΠm Deum ruum ex toto corde tuo, ctc. Quicunque igitur opinionibus de Dεο, an-xur,non agnoscentes eram iuxia patefactiones diuinas, quρ ν- corda non sic ardent dilectione De v nussa res ipsos a deo is euocare po si ri,quantum in pluesta vita aeterna excidertint, maledictionistini obnoxii et Huc pertinent omnia dicta, quae taxant ignorantiam. DcI. Erratis, nescientes Scripturas. O cenitari dicitur Euangelium iis quipereAnt.Ignorantia Euangeli est peccaram. Inclinationem prauam ad repugnandum Legi diuinae esse
peccatum probatur. Io. pr cepto. V nconcupisces. LCX n. requirit internam&externan obedientiam, utq; habeamus inclinationem ad amorem Dei.Illa igitur defectus esto peccatum . Peccatum est legis ransgressio. 2. Ex testimoniis Scripturae:Flinentuus humani cordis pratium est ab adolescentia ua. Tramus naturasti, irae,ic. 3. Ex morte, atque aliis poenis subsequutis. Stipenditiis peccati mors. Inclinationes igitur ad male volendum d faciendum sunt peccatum. Obiect modisoluntarii mons , nec enitari potest,
non est peccatum. Inclinatione non sunt voluntariae. Ergo
nonsunt peccatum. Res Maior vera cst in politicis,non in diuinis rebus docet enim utrumque Scriptura, nempe, carnis intelligentiam Legi Dei non stibiicim e fruetit eunt non subiiciuntur Legi eos esse ir Dei obnoxios. Postulat igitur Dei iustitia creaturam rationalem a Deo damnari puniri,quandocunque cum lege ipsius non congruit,sive volens, siue non volens, siue sua ,siue maiorum culpa deprauata sit.Tanta enim& tam inuiolabilis est Dei maiestas, tantum mali est in peccato, ut satis si ad iram Dei in totam posteritatem irritandam, unius hominis a Deo defectio. Obiect.2. Panae non peccasa.Ha mclinatismode
89쪽
fectus sunt poenaeprimi lapsus Ergo non simi peccata . .essis. ad maiorem, Panae non i peccata, scilicet in iudicio politico non autem in diuino 'mam Deus Spe peccata peccatis punit. Id inprimis ostenditur, Rom. I. ω2. Thess.2. Habet enim Deus potestatem priuandi creaturas suo spiritu quam potestatem creatur quonhabens. Obies. 3. Prmatio eH peccatum. Dein infligit eam,crsans in nobis animam non ornatam illis donis quae contulisset,
FAdam non peccasiet. Ergo Deus est auctorpeccati. Rel'. Est sallacia accidentis. Nam quatenus Deus infligit cam, est iustitia Diuina sed quatenus attrahitur culpa maiorum, nos etiam volentes recipimus, est peccatum D Lintia. Sed Detu non debebat tabpoena punire ista chlpam, m sciret tantum malumsubsequutrarum.
Re p. Exequatur Deus iustitiam suam, pereat mundus. debebat ergo,quia iustum est.
q. Obiect Ap etitiones obiectoro sint naturales. Ergomnseunι peccata. R p. Annetitiones scilicet ordinatae suorum obtestorum qu illis Deus ordinauit,non auiatem inordinate, quῆ sunt contra Legem . Appetere enim e se non est peccatum sed petiius esi perse bonus : 'petitus autem contra Legem est peccatum obiect. s. scatura bona est: Ergo nullum ect peccatum riginis. 6'. ad antecedens. 1.Bonaees natura,sci laetante corruptionem. Omnia erans valde bona quae feceras Deus. 2. Etiam nunc natura bona est, quod ad substantiam, quatenus a Deo condita et non autem quod
ad qualitates, quatenus est corrupta. Mala ista non imitatione tantum attrahi, sed nobiscum nasci, dum ea primis parentibiu natisra vitiosa in totam posteritatem propagatur, manifeste docent haec testimonia ob et . μιis dabit mundum ex immundo Psal. I. Eece in iniquitate firmatus sitim.Ioh. I. Qui non ex sangui.
ne,neque ex voluntate carnis , neque ex voluntate Uri, sied ex Deo nati sisntriRom. s. Per Un- hominem peccatum in
nasum inἴ iit, a per peccatum mors, ct ita in omnes
90쪽
homines mora transiit, eo quod inura peccauerunt. Et eap.
et Scimiu legem esse 'hisualem A ego carnalispum, venditus, subiisere peccato. Eph. 2. Eramus natura silii irae, sicut e caeteri. Denique cum&infantes peccato sint obnoxij, unde&moriuntur,in baptizandi sunt, sicut olim circumcidebantur illi autem nondum possint imitatione peccare et necesse est peccatum illis ingenitum esse, ut dicitur. Gen. . cogitatio cordis
humani praua est a pueritia sua. Ies. 48. Transiressorem
Obiicitur contra hane sententiam:Primis, Sipeream
rum ex maioribus in posteros propagatur, aur anima pecear originis contaminatu, per traducem exanima parentum derivatur aut peccato infecta a Deo cirean rex nihilo, e corpori infunditur et aut quae pura creatur a Deo , vitium contrahit a corpore cui nitur. Sed cumspiritualis substantia non inpartessecetur, non perfraducempropagantur amimae net vitiosae a Deo creantur, eum Deus hoc pacto peecari autor fieret, contra quam dictum ecte Vidis Dei omniaque fecerat, ct erant valde bona o ne a corporibus depra mantur partim quod animam puram ct innocentem cum eo corpore coniungi a quo deprauaretur, cum e adquem homo es conditus, nempe ad vitam aeternam, edii bonitare Dei pugnaret; partim quod peccatum non per corpin, quod bru-rum est, nec in anima agit; sedper animam propagari pote I. Non igitumex parentibus 'rruptis tiberi eorrupti nascuntur.
Responsio duplex est. Primo nequaquam obtinere possent, quod tertio loco dicunt in Minoreo Animas
non possi lium contrahere a corporibus.Nam primi parentes ad vitam aeternam erant conditi, de tamen deprauantur delicientes a Deo. Itaque ut primorum parentum creatio, exploratio per tentationem, intentatione desertio quibus positis, certo sutura erat ipsorum deprauatio ita coniunctio animarum cum corporibus, in quibus certo deprauabuntur, cum bonitate Dei non pugnat: partim quia Deus sic est beneficus, tiram etiam aduersus peccata xiustitiam sum