장음표시 사용
121쪽
ista praecedentia sunt causae consequentium Ratio I swaper unum hommem peccat ori gressum est in munitam a. quia homo& diabolus per se Giatralegem peccar Cpossunt illud autem primum peccatum, seu primus lapsus in paradiso, est causa peccati originalis, tum in Adamo, qui lapsus est, tum in aliis ex ipso procreatis.
Originale peccatrame causa praeparans omniaum peccatornm actuabum, iuxta illud Pauli, FescatumqModHι me habita/Atadperpetrat,4 inclinationes alta prauae praecipitant me in actiones prauas Cat se peccatorum impulsu sunt obiecta ad peccandum sollicitantia. Etiam actu. alia peccata causae sunt tequentium peccatorum. Porro autem, tim peccata sequentla poenas prae cedentium esse Scriptura doceat, sit autem culpastinue mer tum causa impulsiva poenae , manifestum est, etiam peccata actualia praecedentia sequentium esse causas licui aliarum poenarum siue calamitatum quae peccatis attrahuntur. Idq; tam de peccantium, Quanade aliorum lapsibus intelligendum est, quibus tam ij. quorum lapsus sunr, quam illi, qui prius peccarun
puniuntur taut peccata parentum per peccata liberorum, peccata Iubditorum per peccata magistratuum, vel contra , Ut capite I ad Rom. ex professo docetur. Jamobrran tradidis eos Deu cupidi3aιιbiis cordium ipsa. rim ad impuritatem, c. 2. Thcss. 2. Cuius aduentus e rex Ocacia Satanae cum omni potesta:e in ignis, ac rodigi-u mendacibus, o cum omni frande iniustitiae, in iis qui pererant, O c. Xod. 2O. Ego Domimta Deus suus , eiu utelo is res, disitaus iniquitatem patrum in liis in tertiam quaris ramgenerasionem, odio habentibus me. 2 Sam. 12. Nic dixis Dominus, En egosinitaturussum aduersia iemaliis de domo tua, tollamq, uxores tuas in oculis tuis, ct dabo proximo tuo.
Si obiiciat ratio humana Panarum author eo esse-mme I Deus. Si igitur peccarasunt peccatorum poenae, sequiarur deum esse teceatorum causeni.Rcs .fallaciam accidenistis esse in Minore. Per accidens enim, hoc est, vitio
peccantium sit, ridum iusto Dei iudicio per malos
122쪽
vel ipsi, vel alij puniuntur, ipsi intereat Deo permir-tcnte, hoc est, non ostendente ipsis se puniendi causa per ipsos velle fieri ea, quae odit, quaeque in hac iu-
tura vita puniturus est suas cupiditates a lege Dei aberrantes expleant, seque a Deo, imagis magisque peccando, alienantes, poenas sibi grauiores attrahant. Eodem redit Maioris distinctio Poena a Deo essee, an-qMam authoreis esset Iore, qua ternus a Deo sunt quate-tius autem peccata sunt, noni pio volente, Vel appro
bante, velem ciente, sed perniittente, euenire. Hoc enim genus poenarum, quod peccando sibi vel aliis in .ssigunt peccantes, ei mittere, nihil aliud est, quam non efficere, ut mali hoc ipsum, quod Deus puniendi causa vuli fieri, faciant eo fine, ut huic voluntati diui
Sic etiam ad illud argumentum respondetur Tri Mario arastitam sapientiae diuinae, tanquam poena a Deo in- fissisur hominibvi Ea vero priuatio peccatum eri Ergo pe cati effectore i Detu Privatio enim haec non peccatum est, 1 aatcnus Dei iusto iudicio infligitur, sed quatcnus ab hominibus vliro accersitur ipsorum factis&meritis, Scin animum, voluntatem, cor admittitur siue recipitur sicut aetione mal e non quatenus a Deo gubernantur, c d quatenus per hamines fiunt, sunt peccata. Aiunt etiam : Qui titisinem, si vult medium Deiu vult es peccati, Titi ire et poenam ct patefactionem suae iu- sitiae retrae in poenis. Ergo ultariam peccata, per quae ad Lnesilus peruenitire. Sed neganda est Minor, quod videlicet poena illustratio gloriae Dei sint fines peccati. Finis enim est id, quod mouet essicientem causam, ut producat effectum Poena vero aut illustratio gloriar
Dei nequaquam mouent peccantem ut peccet. Non
igitur hi polliunt dici fines peccati. Propri autem fines peccati sunt, quos Diaboli homines in peccando spectanti videlicet hominum perditio, cupiditatum malarum impletio, Detin veritatis diuinae op-
123쪽
a cessio: contumelia. Si instent, Howinesertudem non haἷere hos sines, se iis, men eos a Deo hic rari siquidemstiolpemitrii rixa Deo, 3 prunisndo iustitiam stiam Ostendat,illius snem habet eiuslσ- nam peccantiu miseeam gAriam: Peccaιnm autem ideo teν--ixit, ut priniat ilθι o puniendose iustum se testetur Iscirco histina sines peccati quantum ad consilium Dei attinet: Neganius Maiorem. Deus enim sinens peccatu in fieri,
non operis alieni, videlicet peccati diabolorum vel hominum, sed sui operis, videlicet permissionis peccati finem habet poenam peccatorum,&iustitia suae manifestationem . Aliud enim est peccarum, aliud pecca ti permissio, de qua dicitur Exod 9. In hoc ipsium
πxcitaui re, ut ostendam inae potentiam meam, utque naris rent nomen meum in uniuesa terra Prouerb. 16. Omnia
propter seipsium iecit Deu , tiam impium ad diem malum.
Roman. 9. Volens o Jendere iram, O notam facere potentiam suam, peritilis uisa lenitate vasa irae coagmentata ad interitum. Non igitur sinis , sed consequens siue is ctus peccati proprius,ele poena kaccidentariu autem, illustratio gloriae dei ut Paulus docet, ad Roma. cap. 3. Et vim si veritas Deiper meum mendaciam redimianit in oloriam jρ οῦ-, c. Si hic rursus instent, Emam qui vatis consequens, is vis
antecedens Deus Atern BD con equentia peccatorum, videlice poenam, os executionem tristitiae e Ergo vult etiam
antecedent, videlicet ipsum peccatum, sine quo illa non consequerentur et Negamus consequentiam quia ex puris particularibus nilii sequitur Maior enim non niuersaliter, sed tum demum est vera, cum antecedens pariter&consequens cum natura cius congruit, qui vult consequens : non autem cum consequens ei congruit, antecedens veto cum ea pugnat. Hoc enim quando sit, consequens quidem voluntatis est, ani Cedens vero non voluntatis, sed tantum permissionis. Nam velle dicitur Deus ea quae approbat, an
quam cum natura directitudine ipsius congruentia: pertatuera
124쪽
permistere autem, quae improbat quidem auersatur, ac damna , sed tamen iustis de causis non impedit,
quominus fiant.Ideoque uuam arte Inam consequen-lcm,4 conuersionem liominum antecedentem, velle Sessicere: poenam vero peccata sequentem, non vetile, sed permittere ipsum, in Scriptura traditur Rom.
p. Ephe. I. Si rursus urgeant ei non probiber peccatum, cum possis prohibere ne at ine erit aliqua peccari causa σομφα. De m permist/t, eam posset prohibere. Ergo aliqua in eo peecari causa ct culpae 3. Negamus consequentiam: quia
Maior non est uniuersalis. Est enim vera tanthim de eo, qui non perfecte odit peccatum, rideo non impedit illud, cum potest e qui obligatus cst ad impediendum peccatum ne fiat . Non autem vera est de Deo, qui ineffabili ira execratur damnat peccatum, nec tamen impedit quominus fiat quia nequc ad hoc obligatus est cuiquam, neque sine optimisi iustissimis causis illud permittit. Praeterea, posset Deus per abs tutam siuam potentiam prohibere malum sed non vuli creaturam suam, hominem iustum corrumper: Agit ergo cum homine humano more . Proponit ei leges: proponit praemia & lupplicia: iubet eum amplecti bonum, xsugere malum. Ad quam rem consciendam, nec gratiam suam negat, sine qua nihil polsumus nec diligentiam laborem nostrum aspernatur. Hic si deflet homo, peccatum negligentia homini ascribitur, non Deo, licet prohibere potuisset, nec prohibuit, quia prohibere non debuit, ne turba re ordinem, suum opus destrueret. Ergo Deus non est author mali seu peccati.
Si obiicient illud: Faciens mala υ eueniant bona, non recte facit. Ronn. 3. Detu permittens mala, propter bonos fines , facit mala, ut eueniant bona inet contra suam Uiuι iussi iam ac legem facis dis per consequens, obligasur adprohibenda mala: Negamus Maiorem. Non enim malum,
sed bonum facie Deus, permittens peccata. Aliud nita i
125쪽
nim est permissio peccati, quae est bonii in iustum Dei opus Aliud peccatum, quod est malum ini sium opus diaboli, vel hominis peccantis. Deniquc aiunt: mod olens Deus permitiit, hoc vula
feri: F per consieri Mense I peccari caUa . Sed Maior neganda est Permisitonem, hoc est, priuationem Spiritus Sc gratia quae Deus vult peccatum veIO creaturae concurrens, non vuli: quia neque intcndit illud, neq; approbat. Confirmant ipsi Maiorem hoc argumento:
Fermittere, citra AE te e atis noce e Sed non eis noti Ii qui enim auraronferet,qtiod dic/tur Deus permittere aut Deo nolime aliquid sieret qucrinvrrtimque eLI absurtam. Ergo efii idemsciodvelli L per consequens, Deus p rmirrens pecocatum, vult peccatum. Negamus consequentiam: quia non est suffciens enumerario an Minorc Deus enιmd
pociter velle non aliquid dicietur: videlicet velle, aut itio ad approbationem&erfectionem simul, aut quoad approbationem tantum , sub qua mandatum conii' liendi cur,non autem quoad effectionem. Nolle autem dicitur quippiam , quoad imp obationem Sc prohibitionem effectus silvul, aut quoad inrpiobationem tantum,non autem quoad inhibitionem.Vtraque species voluntatis in Maiore comprehenditur Sed ita Mitrio retant tun altera,videlicet quare ii improbare,simul te impedire ne fiat. Sic enim si nosse peccatum feri Deus tequerentur absiarda quae dicunt. Nos vero eum nolle deum peccata dicimus,ea displie e re ipsis xio, , ranien a Deo,quo minus fianr non impediri,intelligunus: quod ipsum etiam non est velle, sed nolle peccarinan. Nihil enim deus velle potest, nisi ipsius natura di bonitati conueniens: nec usquam quae naturae ipsius aduersantur,quatenus talia sunt,uelle Deum δε- era Scriptura docer. Obiicitur hoc etiam sui causa, siue Uure 7 cai se, eri etiam author effectuum issitu ausae, etsi non prox/νM. astamen remoris. Detu irmaricas volantati
126쪽
qui est ansa peccati. Ergo etiam essectiu voluntatis, mi rumpereati caulae . Respondemus ad Maiorem per distinctionem Causa eniimi emota alias per sic, ali aS,triatum per acciden sic ausa est. Perse causa est alicuius effectus, cum non modo causam propinquam producit , sed etiani hanc mouet ac regit in producendo effectu, quem ipsa intendit, vel ad quem ordinata est ut cum Deus voluntatem hominum , quam condidit,sormat flectit ad bona opera, vel ad actiones,quas ipse vult fieri ' cum pater aut pr ceptor instituit silium aut discipulum ad optima. doctrina
quam eius animo instillat, permovet eum ad recte agendum: Cum sol& pluuia terram foecundant, te ira fruges profert. Cum vero causa remota vel non mouet propinquam, vel non intendit eius effectum, nec ad eum est ordinata, causa illius effectus dici non potest,nisi per accidens ut clim Patre bono natus est filius malus&male agens, aut malo patre filius bonus&bene agens Ctim pius Magistratus mandatis suo mouet voluntatem carnificis impi , ut sumat supplicium de sente, is vero vel cupiditate vindictς, vel odio, vel crudelitate impulsus,gaudet malo eius, quem afficit supplicio, atq; ita homicidium committit coram Deo: cum alius gladium fecit, alius eo ritur, siue bene, siue male . Iam autem quoties causa propinqua vel ante effectum deprauata est , vel in effectu a se, vel ab alia causa deprauata, vitiosum effectum producit, quem causa remota, quae Vel producit, vel mouet propinquam, neque intendit, neque ex ordinatione aliqua ad eum, producit: Ut cum voluntas Manus sectionem instituunt, ferrum vero obtusum fractionem eius quod siccatur, efficit. Sic etiam deus creat, mouet voluntatem sed quia voluntas hominum a diabolo a seipsa deprauata est, ipsa peccatum efficit, quod deusncque crean S, neque mouens voluntatem, intendit, siue cogitat efficere.Nequaquam ergo sequitur,ipsum esse causam peccatorum
127쪽
carorum,quae a creaturis deprauatis committuntur. Item: Seeundae ca ae nihilsos ni agere e rima αν-go neque peccatum egic tur, neques deprauant, mn priama causa hoesmulsecrat. Respondetur ad antecedens. Secundae causae non agun3 sine prιma scilicet conseruante eas, mouente ut agant , quatenus bonum est
quod agunt sed agunt sine prima concurrente auessiciendum malum culpae, siue peccatum. Ie 3 o. Vae filiis declinantibus, fixis Dominio ut faciant consilium, stnon ex me r ut ego se tegumento, non ex Spiritu meo, ut addant peccat sever peccatum.
Item: Quo bonum est, non potest e peccando emon
pere, nisi aliunde corrumpatur, sicut dicitur et Onρο restar-
cando corrumpere , sialiunde corrupta. Negamus maiorem . Quantumuis enim creaturast bona, tamen Deo bonitatem eius non conseruante,hoc est, voluntatem eius per obiecta mouente, aut moueri volente,
neq; interea suae voluntatis agnitione eam illustrante gubernante, non modo possbile, sed etiam necessa rium est eam peccare, arborem malam fieri, suapte voluntate culpa a deo se auertere, in deterius ruere iustam peccati poenam caecitatem sibi ac suis accersere sicut dictum est: Sine me nihilpore si acere. Item, scii subtrahit peccatitigrariam, sine qua non μυ' miraripeccatum, is causa est peccari. Deus subtraxit homini gratiam suam , ne qua non poterat perstare iniusti:ia. Ergo Deus fuit causa peccati hominis. Negamus Maiorem Primo, quia non obligatus ad seruanis dum gratiam quam dederato secundo, quia subtrahens volenti vltro abiicienti gratiam suam tertio, quia subtrahens gratiam,non eis quὁd inuideat peccanti iustitiam' vitam a rei nam, aut quod peccato delectetur, verum ut exploret eum, hoc est, ostendat quam nihil possit creatura facere aut retinere
boni, absque singulari be nefici, misericordia cre
128쪽
atoris nequaquam est causa peccati , etiamsi hanc , subtrastionem necessario peccatum sequatur in eo, cui gratia subtrahitur. Sic igitur cum Deus homini gratiam subtraxerit,non Deus cam subtrahens, fer homo cam abiiciens, peccati j xiiij sui causa est.
Item : Qui tentari vult et , quem certὸ scit sisum, silenternr, is opeccatione tu qui labiit r. De autem voluit a Diabolo tentari hominem, quem certo stamis lapsturrim, alioqui enim tentari homo ni nyotu lat. Er-ν Deus erit causa iapsius. Negamus dat maiorem. Non enim est causa peccati, qui tentari vult lapsurum, explorandi , siue infirmitatem creaturae manifestandi causa Diabolus vero tentans hominem hoc sine, et peccet, atque a Deo auella turrim homo obtemperans tentatori contra praeceptum diuinum, causae sunt peccati. Non enim antecedens, quo posatone eesse est aliud consequi, causa est consequentis, nisi in eo producendo aliquid agat Deus autem neque gratiam suam subtrahens, neq; tentationem hominis volens,agit in producendo peccato. quatenus pec 'carum est, quia illud nunquam intendit. Item : Qui causa es eorum quae conctitur ni peccatum, causa es ipsis peccati. Detus a Ua eorum quae constituunt peccati , virilicet actionis,quae evmate io, o priuationis rectitudinis, quae est formale peccati. EA igitur peccati autor Resest prius tradita. Neganda cnim est minor. Quia actioin priuatio lucis gubernationis diuinae constituunt peccatum,quatenus pugnant cu lege.Iam vero quatenus ab homine admittuntur,in inco existunt, cum lege diuina pugnant, ac peccatum con stituunt: quatenus vero a Deo gubernanturin infliguntur, non peccatum, ed exploratio peccaturi, aut poena sunt peccantis. Non igitur id quod peccatum ieonstituit,a Deo,sed ab homine, Ma diabolo est.
Postremo, eum Detu Adami sium, autquatenue pee--Πm.aut quatemulaena erat,voluerit non autem ut poenam viae po uerit, cumpeecarum aliud, quod eopuniretur, mu
129쪽
recessit ,conseqm videram, Deum inivin Patentisperearum erat,voluisse.Sed haec etiam consequutio fallit,quia enumeratio in Maiore non est sufficiens. Et si n. non fuerit poena primum peccatum , tamen actionem illam Deus volebat,non quatenus peccatum, voluntati ac naturae ipsius contraria, sed quatenus in puntiendo,& per finim suum in gratiam recipiendo gen re humano , iustitiar&misericordiae suae exercendae ac patefaciende via atque occasio,&infirmitatis omnium creaturarum etiam praestantissimarum, si beneficio singulari Creatoris non seruentur, documentum erar, t Rom. II docetur: Conclusit De:ω omnes mcontumacia, ut omnitim miserererr r. Et ibidem de coecitat Iudaeorum docetur, obdurationem istam euenisse Vraeli ex parte, tanti per simplenitudo gentium introi et: Oi,d eos Et angela inimicos es propter nos . operuso rum conitimaciam nor et e misericordiam consequi tor hoc est, Deum voluisse hanc indurationem , non quatenus peccatum erat Iudaeorum , neque duntaxat ut poenam aliorum peccatorum, sed etiam ut occasionem transferendi Euangel3j ad gentes Et Rom. 3. dicitur, Deum in pr dicatione legis hoc spectare πιοbnoxam far totus muta condemnationi dei.Ergo hoc etiaspectauit&voluit in permissione peccatici sine cuius
interuentu, lex nonfecisier mundum condemnationis reum.
Ob Satan ect conditus a Deo.Ergo ct malitia Satanae.Res Deus condidit quidem omnes Angelos, etiam eos qui facti sunt Apostata δε cacodaemonec sed tamen ab initio Angelos omnes bonos creauit Satan autem dicitur in veritare nonpositis . Ergo ante lapsum in veritate stetit . Sed postea perfide excidita fide, dc peccauit contra Dominum ideoque mali culpa haeret in Diabolo perfuga. Nam ex eo tempore quo cecidit, nulla est in ipso veritas, nulla sides, nulla integritas , nullus Dei timor, nulla lux, nulla boni as. i committitpeccartim, ex Diaboloe 3 de . Est enim primus peccator, peccatorum oriSo.
130쪽
Deu condidis Adamum Ergo opeecatum. Resp. Pec4eatum est corruptio bonae naturae a Deo conditae,non creatura, a Deo in homine condita Bonum conadidit Deus hominem, qui, a suasore Satana, bonitatem a Deo in se acceptam tua voliuntate corrupit e velam peccatum sit hominis , non creatura creata in homine Dei. Nec etiam ipsa natura hominis causa est peccati Deus enim, qui omnia, ipsam etiam naturam hominis creauit, Bona omnia creauit: idcirco natura hominis creata est bona . Adventitia qualitas est, quae accidit homini in lapsu ac nos lapium,
non substantialis proprietas, mox ab initio talis qualis nunc est, indita. Nunc quidem cum in peccato nascimur, peccatum naturalis est hominum proprietas,iuxta Augustinum contra Manich. cap. 9. Sed&si quos naturaliter dicimus malos, propter originem veteris peccati dicimus, in quo tota iam nostrat
Sεdioluntas ctfacultas in Adamo ab ipso Deo erat: E goopeccat est a Deo. Resp. Deus non dedit homini
voluntatem facultatem operandi malum. Nam lege lata malum prohibuit. Ipse ergo Adam voluntatem a Deo aeceptam male collocauit, male illis 6 tens. Accepit pecuniam a patre prodigus filius, non ut prodigeret luxuriose sed ut haberet quantum susficit necessitati Proinde cum ipse pecuniam male collocat, ac ipse petit, sua, non patris cuIpa perit,licet pecuniam acceperit a patre. Abusus igitur vitio vertitur. Qui tibi illa suppeditat, usum eorum tibi relinquit. Si iustus est, ea tibi ad usum concedit, non ad abusum. Tu cum illis abriteris, culpa tibi abutenti, non autem concedenti, imputatur. Sic Deus Adamo voluntatem Sc facultatem ad bonum, non ad malum Patrandum dedit.
Detu condissit homἰnem labilem, nee in eo bonitatem na e confirmauit. Ergo voluit eum cadere seu peccare. Respiscriptura proterviam mi hominum impie curio