Doctrinae Christianae compendium : seu, Commentarii catechetici

발행: 1585년

분량: 889페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

nisi manifestissima, fidem nunquam inuenissenti Turnctiamin in ipsis miraculis,dc indoctrinaque illis confirmatur,palam apparet, ab his qui illa descripserunt. non suam gloriam, aut alia vit commoda, sed olain Dei gloriamo hominum salutem qu sitam esse . His argumentis astipulatur non tantum Ecclasiqtestimonium, verum xhostium Christi consessio, qui sane, si ulla ratione potuissent, etiam vera& nota negassent atquc suppressissent, nedum ficta vel obscura tuo testimonio confirmassent. s. Oracula impleta suo tempore, quae testimo s. Or culcnium suum huic doctrinae deserunt. Item praedictiones rerum futurarum, responsiones ventuum,

quae non nisi a Deo reuelante praedici possunt. Etsi autem Ethnici qiroque ali3Iua iactarunt oracular magnum tamenin multiplex inter illa& sacra vaticinia discrimen est, quδd haec diuinitus edita, Illavcro Diaboli fictilia imitatione, diuinam veritatem dc gloriam obseurare volentis, imposturas uiis , satis euidenter ostendit A veritate enim xiustitia diuina prius patefacta dissidebant scelera Midololatriani confirmabant . a vatibus furioso diabolico imperii agitatis fundebantur obscura erant aut ambiguarcumque incerta essent, saepe falsa spe illis au cultantes in fraudem de perniciem illiciebant saltem iis de rebus edebantur, quarum euentus pro sua calliditate Diabolus utcunque e signis praecedentibus colligeret potest, vel quia diuino permissu atque imperio Liecturum sese cognouit. Neque igitur illa, religiones eorum hominum, apud quos vigebatar, confirmant, neque authoritatem sacrae Scripturae minuunt, in cuius oraculis omnia iam dictis contraria videre est.

6. Consessio ipsbram hostium qui quicquid est Sonsessis

verum&bonum in aliis sectis, id etiam habet Cliti Jψη-stiana religio, Multd clarius meliusque, nec illa

principia naturalia restili possunt. Et siquid habent

Biiij aliae

42쪽

s PRO LEGOMEN A.

aliae sectae quod pugnat cum nostra doctrina, illud facile refutari poteit si vero quid habent, quod noni possit resutari, id a nobis furati sunt, quod solet Diabolus facere. Quin&illi ipsi hostes coguntur fateri

doctrinam nostram esse veram, atque etiam ipse Diabolus. Tu es Fibu Dei, c. Ea enim verbi Dei vis, LRς natura est, ut illorum etiam qui non conuertuntur, tanto grauius percellat ac vulneret conscientias, quanto ipsi pertinacius contra stimulum calcitrant,sicut Heb, 4. dicitur Vmine Isr-οDractesticax, penetrantur quovis gladis ancvira, ct perringens seque ad di- Mimnem animi spiritus, compagumque mei Latrtim, Odiscretor cogitationum is intention; cordis. Et Luc 2I Ego dabo vobis os sapientiam cui nonporerrans contradiceraon es qui aduersabuntur vobis.

Og odium & oppugnatio huius doctrinae Diabo- h, Io de impiis,mirod est testimonium eam esse veram.

tio Diabolimam veritas odiumparit diabolus ab initio mendax Co di impi natur igitur legemi Euangelium Opprimere, ut tol- Τφ ό latur fides ionestas. Veritatem persequitur ideo cum suis membris, quia rigidius illum accusat, quam, aliae sectae mutidus me odir, quia rest corde eo, quoniam pera eius malafundi. 8. Mirabilis I. Mirabilis conseruatio huius doctrinae contra fu- conseruatio rores Satanae, xhostium Ecclesiae . Nulla tantopere oppugnatur: nulla etiam tam firmiter manet. Caeterqnon oppugnantur,vi tamen citissime pereurar.

9. Paenae hostium,ut Arij, Iuliani,&aliorum. Etsi R autem in mundo plerumque florent impi , op --- μ' pressa est Eeclesia tamen id neque casu seri, neque quod illi Deo placeant, inuentus testantur,4 scrip tura saepisSime inculcat. Perpetuo enim seruatur Ec'rclesia etiam in mediis persecutionibus, cum tyranno Irum impiorum breuem farticitatem tristisJmus a t-quet aeternus interitus excipiat Sinit autem Deus aliquandiu ipsos grassari florere, ut scandalo crucis ma9is exerceatur& probetur piorum fides Spatien',

43쪽

PRO LEGO MEN A. as

tia; impiis relinquatur poenitentiae tempus, cumque longanimitate Dci abutantur, tanto tultior si aut Orpoena tand eminfligatur. Idetoque Scriptura sacratam multis in locis, ut Psalmo. 3'. 2 7 38. saepe alibi aduersus hoc tentationis genu pios consolatur, his quidem defensionem liberationem, hostiabus autem interitum praedicens. Neque etiam inde labefactatur argumentum, quod non omne S, persecutores Ecclesie tragicis exemplis e vita rediuntur.

Dum enim plerosquem hac vita Deus ulciscitur alis, quid existimari dereliquis velit, ostendit cos videlicet hostes siuos ego. quos, nisi resipiscant, in aeternas poenas abiecturus sit, quarum initium sensus est desperatio, in qua nioriuntur omnes Christianae religionis hostes, etiam qui aliis huius vitae calamitatibus non Cpprimuntur. Denique, ut manifestum sit, illos non tantum propter alia scelera sic a Deo puniri, toties in verbo suo Deus praedicit, suorum hostium tales exitus fore, quidem hanc ipIani ob causana,quia populum S cultum Dei verum extinguere conentur. Quinetiam non paucis, cum in poenis haerent, extorquet confessionem eam conscientia se persecutione piorum haec mala sibi attraxisse, ut Antiocho Epiphani, Iuliano Apostat . t cum

omnes Ecclassiae aduersarios in calamitatibus hor- re consolatio destituat, pati eos tanquam hostes Dei manifestum cst, ideoque a vera religione procul aberrasse. Quod autem soli iaciunt impij, id ex peccatis ipsorum esse, quorumpana luunt non est dubium. Euersiones igitur hostium Ecclesiae sunt testimonium ira Dei aduersus cos haud obscurum,quemadmo dum ipse Deus de Pharaone dicit. In hoc ipsetim excitaui Exod. .

re, ut s=e83dam ιnte potentiam, da narretur nomen meum in ης '

vnmersarerra suci tum Io Vera doctrinae consensus, aliarum autem dis Doctrinae.

sentio, etiam quoad praecipua capita. II. Testi.

44쪽

ebrici, Ir, Testimonia& confessio Martyrunt,qui suo sancsio leon guine hanc doctrinam Obsignantes,vel in media mor-yatia nor te ostendunt sercuera ita sentire ut docuerunt, se-vrum que eam consolationem ex ea lili urire, quam aliis proe dicabant. Atque hinc apparet, nCncertitudinem

doctrin sacrae ab hominum testimonio pendere , si

martyium Maliorum piorum constantia nos contoletur. Etsi enim concurrit ad nos iram confirmationem sanctorum quoque testimonium , tanquIm minus

principale tamen in ipsorum exempli' longe aliud, nimirum ipsius Dei testimonium conlpiciit r. qui ipsos confirmati consolatur, ut On nia propic ipsus nomen sustinere sint parari. Ncque illud nos mouere debet, si aliae quoques etae tuos ni artyres nobis obiiciant. Pram vim enun ab ea, quae in Ecrlesia est, multitudine nartyrum procul absunt Sechnido haud conis

spicitur in illis eaquq in plerisque Christi martyribus

in adeundis suppliciis est alacritas, ita ut conscientiae securitatem mcordis in Deo laetitiam quam hi experiuntur, illos non sentire facile appareati Tertio autem, quod praecipue considerandum est, patiuntur impiae doctrinae defensbres conuicti de suis erroribus.. Pios autem, nulla in ipsorum confessione falsitate ostensa,vi tyrannica rapiunt persecutores ad supplicia. ipsi de sua impietate Miniuria conuicti, quemadmodum promittit Dominiis: Ego dabo vobis os o sapientia

am, cui non poterunt contradi ere , neque resi ere omnes qui

aduersabuntur vobis. Et si igitur interdum aliqui ob do ctrinam, cuius neque sibi, neque aliis certitudinem probare possiant, patiuntur, non tamen diuina confirmationed consolatione muniti, sed sua pertinacia aut superbi avi illusionibus Diaboli excaecati ruunt in e illum: contra de piorum martyrio dicitur Phil. I. Vobis datum estpro Christo, anfossim tineiam credatis, rumetiam ut pro Ego patiamini. 12.Pietas ac se actitas eorum, quibus libri sacri scripti sunt,4 qtu hanc doctrinam vere amplectuntur. 13. Cano

45쪽

tr. Candor eorum in detegendis suis&suorum i , χ, iae iis, per quos Spiritus sanctus doctrinam hanc bicris in viiii, de-

commendauit. lcgendis.

1 . Testimonium Spiritus Sancti in cordibus pio V cit:morum clamantis, Abba Pater. Hoc testimonium non m* cunuincit tantum , quod saciunt illa superiora omnia9 sed etiam persuadet. Non enim aliud est ipsa fides, quam firmus assensius, quo omni verbo Dei nobis tradito assentimur, E fiducia, qua singuli agnoscimus S statuimus, nobis De urniuxta Scriptura huius vocem esse propitium: Quam fiduciam sequiturigi itia

acquiescens in Deo cum inuocans, cum certa spe impetrandi bona , quae ex verbi praescripto petimus. Vtrumque vero illorum, scilicet assensum nunc seu certitudinem de doctrina, vivam consolationem, quae inde enascitur, nec hominum nec ullius creaturqtestimonio niti sed ipsius diuini Spiritus virtute, per nullam aliam, quam per Prophetarum Apostolorum doctrinam lectam, auditam, cogitatam accen dis confirmari, singuli piorum vivo ac certo morum cordium sensu experiuntur. Hunc igitur spiritum Deisus testcm suo verbo adiungit Isai et s. Hoc estfrdus me-mnctim eis, disis Dominiu Spiritus meus qui est iniri, verba mea quaeposui in ore tuo, non discedens ab ore tuo neis que aia oresemmis tui, dici Dominiu a modo o sique in

Hunc etiam Christus tanquam testem sus doctrinae precipuum discipulis promittit Ioan cap. s. Cum venerit Paracletis, illa testimonii. perhibebit de me. Ea cap. I Ctim venerit ilia Spiritin veritatis, dueervos in amnem veritatem P on enim loquetur a semetipso, sed quaecunque addiuerit, loquestir, O quaestiturabunt annuntiabia vobis . Ille me gArificabit, quia de meo accipieris annun-riabit vobis. Huius testimonium, tanquam summum Nilum etiam lassiciens, appellant Apostoli 2. Cor. I. Porro qui confirmas nos una vobiscum in chriJum.

46쪽

, PRO LEGO MENA .

Spiritus in cordibus nostris. Et I. Thes. I. anonium Evaningelium notarum fui erga vos non per sermonem solum, De rum etiampervi. tutem , est per Spi. S. per certitudinem multam Icio an et Sed vos unctionem habetis sanor,illo

Ostiis omnia. Illud igitur meminisse perpetuo opo tet, solo testimonio Spi sancti in cordibus essicaciter

nos moueri, ut scripturae credamus, eique nos ta I

quam voci diuini subiicia natis reliquis vero omnibus testimoniis omnes quidem conuinci, pios etiam v-tiliter confirmari, sed nullum hominem ad Deum conuerti, sine spiritu intus testis cante . Is enim cum in mentibus nostris, hanc certissimam persuasionemessicit, eam quae in libris sacris continetur doctrinain, vere Dei voluntatem esse, quae in his libris promittitur ac docetur, animorum S cordium consolatione mi mutationem operatur nostra ipsorum experientia ita confirmatur, ut ea in nobis existente, ominnibus etiam angeliso hominibus negantibus, tamen credituri essemus hanc esse vocem diuinam, ea velo non accedente, etiam omnibus assirmantibus nunquam crederemus. Neque ideo Spiritus in cordibus nostris authoritatem Scripturae non sancit, quod que dictat Spiritus in nobis, adscripturae normam examinanda sun prius enim quam hoc fiat, ipse Spiritus nobis ostendit scripturam esse vocem Dei a sese inspiratam , neque se aliquid nos docturum in cordibus , quod cum illo prius a se edito in Scripturi esti-

naonio non consentiat. Hoc nisi prius firmissime nobis ab ipso Spiritu persuasum fuerit, nunquam nostras de deo Meii: culit cogitationes adscripturam tanquam ad regulam unicam reuocabimus: Idoneum vero diuinae in cordib. reuelationis te sic messe scripturam , postquam ostensum nobis est diuinitus , tum demum nos mutuo eiusdem spiritus in Script. cor dib. testimonio confirmari experimur, atq; scripturae

de se assirmanti credimus, quod diuinitus inspirata' sanctis hominibiu Dei via. Timo. 3.&4. Peta dicitur.

47쪽

se nob constat quod scrip nultum reliquerunt sopbς extia Scrip ta & Apostoli, nemo non turam stacri intelligit, oportere scrip in Ecclesiaturam esse regullam , Cis I 0 quam Vniuersa, quae in Ic ' 'elasia docentur aguntur, s-ri, tura

examinati debeant. Perm est a Deo tinerit autem omnia , de Ergo regida

quibus in Ecclesia Christiana solent qu stiones inci sid ς/dere, vel ad dogmata,vel ad disciplinamin ceremonias Vtriusque generis normam esse debere verbum Dei non est dubium Sed hoc loco de dogmatibus Ecclesiasticis agitur, quae sunt sententiae, quibu credi aut obtemperari necessse est propter mandatum Dei Ideoque nullius creaturae aut horitate mutari tolli-ue possunt, rei fiunt irae Dei, quicunque se illis fide&obedientia sua non subiiciunt His do matibus annumerant Pontifici multas sententias quae non tantum in Scriptura nusquam tradita sunt,

sed etiam illi aduersantur, in Ecclasiam siue Episcopos habere aut horitatem contendunt, etiam contra praeter scripturam decernendi,quid credere aut facere oporteat iisque decretis non minus quam sacrae Scripturae verbis ad credendum vel obtemperan dum obligari conscientias. Contra vero nos credimus&fatemur nullam doctrinam esse proponendam Ecclesiae, non modo quae cum Scriptura pugner,

sed etiam quae non in ea contineatur. Et quicquid vel expresso Scriptur testimonio non traditur, vel ex verbis eius recte intellectis non consequitur, id sin Piscrimen violatione conscientiae credi, aut non credi, mutata, , abrogari&omitti poste Semper enim tenendum, docimatum.

est discrimen necessarium inter libros Propheticos

48쪽

ε. PRO LEGO MENA.

Apostolicosi aliorum in Ecclesia scripta' doctris,am .' priaraiana videlicet, quod scriptura sola nee habeat nec habere possit quicquam in re ulla erroris: ali; ver, doctores&possunt crrare,& saepe etiam em'ola eryp rant, cum a verbo Dei scripto discedunt. Deinde quod tar est an Scriptura propter suam ipsius asseverationem credi-

h tur,quia Deum in ea nobiscum loqui constat: aliis ve-

μῶ δ' 'φ ό inolip -opte ipsorum vocem, sed propter scripturae testimonium creditur, non plus quam eo confirmare polunt. Non igitur abiicimus aliorum in Ecclesia doctrinam Iabores: sed suo tantum loco eos habentes, regulae verbi Dei subiicimus. scmentia haec primum ob ipso Deo non uno in loco scripturq tradita est ve

phetica libri omis, siquis apposueris adhec, ore, Etsiquis di-m nr erat de erbis, Ure Nec tantum his dictis perhibetur, ne salsii, &palam cum verbo scripto pugnantia addantur doctrinae Ecclesiq,sedit iam ne adrnisce-yntur incerta, vel ad eam non pertinentia. In nullius enim creat irae poteitate est pronuntiare quid de Deo eius voluntate statuendum sit: sed ex diuinis patefactionibus tantum hoc discendum est Adeoque Act. 17. laudantur Beroeenses, q, cruratfueruntscrtrinas. Secundo Fides de qua in Ecclesia dicitur, est pars diuini cultus, nimi tum,firmus assensus,quo Omne ver . una dei nobis traditum amplectimur,quia salii nosco recte intellacto sic impostsibile.Tum etiam,vi ea veram Dei celebrationem manimorum consolationem in nobis pariat, certam Mimmotam aduersus tentationes portet consistere.Certa vero de Deo & religione doctrina, extra patefactiones, quas diuinas esse constat, nulla est. Neque igitur honorem, qui soli Deo debetur, hominibus deserre, neq; a certis ad incerta diccedere. sed Eli verbo Dei in religionis doctrina sidem

ianiti idcolinter dogmatisde complectenda,placitabumana

49쪽

hitariana censeri minii me oportet. Fides exauditu. audi

Tertio, citrandoquidem cultu Dci est optas a Deo mandatum, factum in fide, hoc fine principali, ut De-

is honore assiciatur manifestum est, ea credere siniscere quae negari aut onaitti citra Dei offensum neque lint, esse culi hirn Dei: contra vero Deum coli non posse,nisi ex prae cripto suae Voluntatis , cum omnluin conscientia, tum ipse Deus in Scriptura testatur: ut I--saia .29.c Math. Is Frustra colunt me docenses doctrina . mandata hominum.Tam igiturque in verbo ei non ex-Pretia stini, creditu factuque necessariis in rcligionis negotio annumerare nefas est , quam cultum Deo, quem ipse nunquam postulauerit,obtrudere,nullic re. aturq concessum cst.

Quarto, non potest absque sacri scriptura graui iniuria contumelia, quidquam ad eius doctrinam ad odi ab hominibus. Si cnim alia praeterea quae scripta sunt, ad religionis verae integritatem sunt necessaria; Scriptura non integram Dei colendi&ad salutem perueniendi rationem explicat. Quod cum disertis Scripturae testam: opilis pugnat, quae nobis , quantum Deus nos scire in hac vita voluit, de sua erga nos ColuntatC, in vel bo suo ipsum patefecisse assirmant, ut Christus ait Iohan. Is mma quae auditiis patre meo rota feci obis. Et Paulus Act.2 Non eni ubi erfugi, qn minus ann-siarem vobis omne con Am Dei. Et a. Timai: dioensqnoda Nero acrailiteras noueris,elitae te possunt ernilitum reddere ad Est empersirim quae est in Chri i Iesu. Omnis scriptura diuini Lucinctira , θαQuinto , considerandi sunt gradus docentium in Ecclesia Nam ideo longe superior est authoritas Prophetarum& Apostolorum , quam aliorum ministrorum Ecclesi quia Deus illos immediate vocavit, ad annuntiandam suam voluntatem caeteris hominibus eosque testimoniis miraculorum maliis or,

Muir, quibus Matus cst , sit mentes illorum

50쪽

3 PRO EGOMEN A

suo spiritu illustrare & gubernare , ut eos nulla iti Parte doctrinae errare patiatur Alij vero ministri per

homines vocantur errare possunt atque errant, quando a Prophetarum apostolorum doctrina discedunt. Ideo Paulus Eph. a.dicit Ecclesiam extructam Uesuper fundamentium Prophetarum est Apostolorum.F. r. I. Cor. 3 fundamentum asepοFrum esse,neque aliud a quoquam pom poster caeteros autemsuper ictud aedificare aurum, argen ,εMm, lapides pratissos, ligna, junum,stipulam . Iam vero manifestum est illos qui errare possunt, ad eorum do-cttinam alligatos esse oportere, quos errare non potis diuinis testimoniis confirmatum est. Reliquos itaque doctores omnes in Ecclesia non afferrenouam aliqua doctrinq partem, sed ea tantum Ecclesiae oportet prΟ- Ponere explicare, quq a Piophetis apostolis sunt tradita. His igitur de causis regula sacrarum literarum se maximo consensu subiicit uniuersa vetus Ecclesia, cuius tamen aliquanto maior autoritas merito debet esse, quam istorum, qui hanc sententiam verbis&faetis oppugnant Basilius enim in sermone de eonfesssione fidei, apsum inqiui se a de in crimensem perb/ς , ver non admittere quaescriptasunt in sacris literis, vel aliquid ei Gere. Et Aiapustinus epistola. 3. 2 eqMe enim quo umbbe disputationes , quamuis arbosicors is laudatorum hominum, velut Scripitiras Canonicas habere debemus, ut nobis non Γceat,salvahonorificentia, quae issis debetur hominibuo, aliquidine umscriptis improbare aerirespuere, si forte inuenerimus, quod alitersenserint, 'γa Scriptura habet, diuino adiutorio vela aliis in seliasa vel ὰ nobis. Talis enseum inscriptis at Orum, tales volo e si lectores meorum. Et epistola II1. Siquid diuinari fr*επrarum,eam cilicet, quae canonicie in Declesia nominam. Hr, eclyicuasirmatur an roritate, Dein dubitatione cre denotam ect abutero tectimon is, quibus aliquid eden--um esse 'adetur, tibi credere, vel non credere licet. . Con

tra haec autem Seripturaein veteris Ecclesiae testi-

ω monia

SEARCH

MENU NAVIGATION