장음표시 사용
71쪽
pretatio est Maianet itera Ocridens, nisi vivifica Spiritus lanct vis ad eam accesserit. Quare cum neque int*rpretationis, neque reue lationis, neque autoritatis neque alio praetextu liceat, relicta sic raptura Prophel:ca Apostolica , ad quaecunque de religione dogmata scriptura testimonio non comprobata transire; eam velut oraculum de coelo sonans audiamus, adlectionem eius, neque opinionibus vel ex nobis vel aliunde conceptis, neque affectibus, neque praeiudiciis occupatos animos, sed timorem Dei de studium cognoscendi veritatem Diarentes. Ita enim futurum eii, ut &sententiam scripturae veram intelligamus, ac peream pietas&consolatio certainsolida in nobis accendatur εἰ progressius faciat.
copus huius doctrina est, ut habeamus conso lationem firmam invita in morte. Atque ut hanc habeamus, Christiana doctrina potissimum discenda est. Summa autem consolationis istius in eo consisti si quod sumtu membra Christi Id est, quod sumus Christo per fidem insiti: quod sumus ei curae,&per eum a Deo dilecti, Deo reconciliati,4 cum eo coniuncti. Illam consolationem Diabolus nobis adime
re conatur hoc modo. I. uespeccator. Ergo Deo non
es acceptus. Res Sed Christus pro me satisfecit suo pretioso sanguine. a. At tibi est moriandum. Rel'. At Christus me liberauit a potestate mortis, scio me per Christum ex morte emersurum .3. 2 idsiautem amittasgratiam Chricti potes enim labi, o perire , cum Desummiter inestium . Re 'o . Non tantum mihi meritus est sua beneficia Christus, sed etiam confert, eaque in me conseruat ,& perseuerantia me donat, ne excidam a gratia . . Quid phaec ad te non pertineant'
undescisae 'ChνistisR 'a. Quia habeo testimonium Spiritus S in me. a. Quia uniuersalis promissio per-
72쪽
tincta domnes fideles. Si ergo habeamsdem,ad me promissio illa pertinet. Scio aut cin me habere sidcmex effectis fidei I. Quia habeo voluntatem obscqtiendi& credendi Deo,etiamsi sim infirmus. 2. tua habeo bona opera, quae sunt signa verat ad . . rgo habeo eram fidem, per consequens, Christus eius be-nclicia ad me perta iaciat. 2Xescis artae ihie consolatis. I. Propter nostramsalutem, dire despcremtta. 2. Propter celebrationem Dei. Vt clario possimus celebrare L cum, oportet nos emergere e X peccato S noorte netia ruere in desperation em, sed firma consolacione sustentariisque ad lanem. Hanc contolationem etsi reliquq sectae promittant, non tamen praeissa repositimi, Quia conscientia δέ experientia a percis clamar. Sola autem Ecclesiae doctrina cani praestat, ita ut conscientiae acuuiescant, quia sola hec ostendit soli rem omnium nil eriarum quibus genus humanum est obnoxium. sola quoq; hq rationem luctandi ex
iis praescribit. Parar hmis consolatis ais to . Reconciliatio nostri cum Deo per Chri ilum, cuius unius Chri lii nos propri sumus ac proinde non sumus nostri iuris, itavi libere peccemus, nec in nostris vitibus vel manibus consistit salus nostra. Quod si ita esset, singula momenti amitteremus eam. 2. Modus reconciliationis, nimirum per sangu nem Christi. 3. Liberatio ex nil scitis. 4. Conteruatio reconciliationis S libera- Mai. Io 3 P. tionis, ita ut ne pilus quidem: de capite nostro cadere possit, sine voluntate patris nostri coelestis Obie i. At pij quotidie inlcificiuntur. Rsi'. xc non nocent, sed iuuant nostram salutem . Diligentibus Decim omnia sium conferuus ad bonum s. cstimonium Spiritus Sancti in cordibus nostris efficientis veram consolationem , veram ad Deum conuersionem.
Hoc Sp. S. testimonio cognoscimus nos esse Dei pol quam semel erepti sumus existis miseriis . Nam Spiritus S. qui est eius rei piῖnus certissimum,testatur in cordibus
73쪽
eordibus nostiis ea ad nos ver pertinere Essicit. n.et is ne meret Debserviamus. At hic Spiritus Chri i, quem De a. ue. 3.74. misi; in corda stra, clamat Abbapater.6. Certim lataeae Cal.4.6 1ernae. Differt hec pars a quinta quia illa est certitudo Carum rerum his aulcm, est certiti: domi: stra, tua sciamus haece sic certa. At 3 hoc cst initium silci. Vi habeamtu hanc conseiationem, tria considerandasunt. I. Agnitio miseri.eno irae, ut deudere tuus liberationem,&Deo gratIiimus. 2. Liberatio: suae qua noli habemus consolationem. 3. Gratitudo, sine qua non liberamur . Hic tum main propolitio totius sacra Scripturae continetur . Atque haec plane consonant cuna diuisone Script tirae, seu doctrinae Caetholicae, in Legem Euangelium, ta harum partium discrimi tribus Aa illa enim tria membra Lex, Ei anoel tim referim tur: ad primurn tertium Decalogis pertinet, quia duplex est usus Legis, Agnitio peccati, d Regula vitae. Ad secundum membrum pertinet Symbolum , quia hoc deliberationes git,&cut summa Euangeli j Sa-eramenta similiter ad secundum membrum referenda sunt, quia confirmant id quod in Evangelio docetur. Ea nimirum sunt appendices pio missionis gratiae . sigilla iustitiae fidei. Precatio ad tertium membruta Pertinet, ad gratitudinem scilicet o quia precatio est Praecipua pars gratitudinis. Ex his oriuntur quatuor quaestiones. r. 22 arei utria necet axia sint ad consolationem et . Vnde hec tria iam: π ex Lege scilicet o Et ave Ao. suomodo. . sitiare. Cognitio miseri e nece uaria es ad consolationeto. I. Quia non agni ramiseria, quidem eius magnitu nine, De quemagnitudinem beatitudinis agnosceremus, neque liberationem ex malis ex Reteremus. Si non expetimus liberationem ex malis, non quaerim HS eam; si non quaerimus, non consequimur eam : quia Deustam: Murrentibis dat tiberationem a tantam pulsanti a
perii ur, eoque in iis sinem suum assequitur, nempe tui celabrationem. Beatisιisitiunt in stitiam. Venii ad
74쪽
1sa. ue'. 14. me omne qrii laboraris. In Spiritu contri Ohabito. ut iam diximus , hoc etiam syllogismo confirmantur. Quod necessarium est ad dei derium liberationis in
nobis excitandum, id necessat tu in si ad consoLationem Agnitio miseriae nostra necessaria est ad desi- derium salutis, aut liberationis. Ergo agnitio miserie nostr necessaria est ad consolationem conlcquendam : Cia tamen ad nos consolandum : nam terret nos ista miseriar cognitio e sed terror iste, nobis est salutaris, quia nisi agnoscamus miseriam nostram, non expetimus liberationem . Qui veto liberationem non X petunt, eam non accipiunt. 2. Miseria nostrae cognitio necessaria est ad consolationem quia essemus ingrati, si ignoraremus ex quantis miseriis essemus liberati&extracti Quanto magis enim sentimus magnitudinem mali nostii tanto magis desi. deramus&expetimus remedium, eo magis erga Deum grati sumus, quia praebuit nobis remedium aduersus peccatum .3. Quia concione Legis fit praepara . tio ad concionem de gratia alioqui sequitur securitas carnalis, fitque consolatio instabilis. Hinc pater,cognitionem miseriar nostrae nos potismmum haurire ex Lege, ac prCinde inchoandum ess a praedicatione Legis, sicut fecerunt Prophctae apostoli: idq; vi deiiciantur conscienti. e&corda coram Deo,ac praeparentur ad poenitentiam, id recipiendum Euangelium. Hoc nisi fiat, reddentur homines magis securid con . tumaces,&porcis obiicientur margariis pedibus conculcandae. cognitio Liberationis mecessaria est ad consolationem. IQuia bonum non agnitum non expetimus, iuxta illud, Ignoti nuncupido lino inuentum quoq;,si ignoremus quale illud sit, non expetimus, ideoq; non consequimur. Immo illudi pium,quo liberationem consequimur, requirit agnitionem liberationis. Errabis enim in petitione liberationis, nisi scias quae & qualis sit,&quomodo accipiatur. Deinde, per fidem finius
75쪽
mus participes huius liberationis. Atqui fides non est sine cognitione. Necessa: ia igitur est agnitio Liberationi S, tum ut consequi eam possimus tum quia instrumentum ipsum quo eam consequimur, non potest esse sine liberationis nostrae cognitione. 2. Bonum non agnitum non consolatur ut igitur te con
Ietur, oportet scire quantum de quale sit bonum illud. 3. Necessaria est liberationis agnitio, ut possimus este grati quia oro bono ignoto stratias non agimus,quippe,quod parui facimus: si volumis vere esse grati, cognoscimus& desideramus omnes eius boni circumstantias. Liberationem cognoscimus ex Euangelio T. Audiendo illud.2. Discendo. 3. Assentiendo,&quid eniex Euangelio quia illud solum promittit Liberationem credentibus in Christum.Oportet autem diligenter modum Liberationis obseruare,ut non cum Horciis
nis diuini contumelia, nostro salutis periculo modum liberationis ipsi f:ngamus, aut ab aliis confictum amplectamur. Gratitudinis cognitis necessaria est ad consitatio=nem . T. Quia nemo potest Deo facere grata , nisi sciat quae ipsi grata sint: nam vula coli, nos gruo Scsse, IIGraeo modo quo nos volumus, sed eo modo quo ipse praescripsit Nisi igitur scias quae ei grata sint , nullam inde consolatiorrem accipies. a. Quia ibi pri num est vera consolatio,vbi est gratitudo nisi enim si gratus, non potes tibi applicare meritum fili j Dei. Nam tantum gratis nobis offertur & applicatur: Gratitudinem autem praestare non potes: nisi agito scas modum,quo nobis dat beneficia sua Dominus.3. Gratitudinis cognitio sequitur necessario, quia est praecipuus nisin scopus liberationis. In hoc apparuit Fιiam Dei, vide'ueret opera Diaboli. . Vt sciamus illa quae praestamus non .Iφ-3 esse meritum,sed tantum gratitudinis declarationem. Pro qua re autem gratias agi r eam scis te non esse meritum. s. Ex hac gratitudine fides in nobis de consolatio confirmatur. Obiis. Quod ultro sequitur. id non
76쪽
est necesse doceri. Sed ultro necessc est sequatur gratitudo.Non igitur necesse est illam doceri.R '. Sequitur gratitudo liberationc, sed modus gratitudinis non item: de hoc enim ex verbo Dei docendi sumus. Deinde maior non est uniuersalis . potest enim doceri,quod ultro sequitur magnopere,maioris&lioris cognitionis confirmationis causa Grarat udinem aute in cognoscimus. I EX Euangelio, quia ill ad promittit liberationem cum conditione poenitentiae . . Ex lege, quia Lex in specie ostendit laeterminat species obedientiae. Quoniam illa vera, frma, atque unica sidclilium consolatio scopus est totius do strinae Christianare quoniam ad illam consolationem haec tria Dccessa tio requiruntur, Miseriae scilicet hominiς,liberationis. S gratitudinis consideratior constat haec tria praeci puas essedo strinae Christi partes. Proinde de iis ordine deinceps agemus.
DC HOMINIS MISERIA. Vnde tuam miseriam cognoscul
matim.Mat. 22. Diliges Dominutuu,ex toto corde tuo, ex tota antis ina tua ex tota cogitatione tuε,
77쪽
mum mandarium Secundi autemsimile est huic: Diliges proximum tu si tu te psium Ab isti δε- obm mandatu tota Lex 2 Prophetaependent. m haec omnia perfectes rore pote Θ
Minime . Natura enim propensus sum ad III I.
Nequaquam Ina 6 vero bonum,&ad magi e Gen. i. t. ne in uic diadidit eum: hoc cit vera iustitiain me i. ro ae
Ex lapsu S inobedientia primorum parentum Adam &Fuae '': Hinc natura nostra ita est hGe. . Ro.ν dc prauata, Vt Omnes in peccatis concipiamur f Q
Certe: nis pc Sp. S.regeneremur. Annon igitur Deus homini iniuriam facit qui k 0 3 Π
Minime Nam Deus hominem talem con 3S-λε, 6 diderat, ut ea praestare posset. Verum homo, s6.4mpulsore diabolo'', sua ipsus contumacia, se s
ti omnem poster.diuinis illis donis Oibauit 'ita
78쪽
κem hominis admittit impunitam λImovcro horrendis modis irascitur', tumo Rom. s. a. ob innata nobis peccata, tum ob ea, quae ipsi Mς, νε 7 committimus, eaq; iustisi iudicio praesentib.
& aeternis suppliciis punit, sicut ipse pronunti
et Annon igiturDem est misericors ppskbda .is Est ille quidem misericors', verum ita, ut Exod*ψ F etiam siti ullus ' Quapropter postulat eius iu- .cui.:. i. stitia . quod aduersus summam Dei maies a-tem commisium est, id quoq; ut summis, hoc est, sempiternis una animi tum corporis suppliciis luatur.
PAEI In hac parte tractantur tres Locie Depeccaro. 2. De Creatione hominis,qui facit ad intelligendum locum de Precato. De Libero arbitrio. Mi Priam nostram &nos habere peceatum,cognos cimus ex Lege Dei,quae a nobis exigit 4cquirit eius contrarium quod in nobis est Nam propensi sumus
ad odium Dei&proximi id quod est ipsum peccatum: at Lex amorem Dei requirit. Latitis autem pater nomen miseriae, musim peccati Miseriae nomine intelligimus malum culpae, id est, omne peccatum: malum poenie,quod complectitur omnes destructiones na- turae rationalis, dolores, cruciatus,calamitates. In summa, stili tu poenae complectitur omnes miserias, ' . sequentia peccata,quibus puniuntur praecedentia. Sic
numeratio populi,a Davide iacta , est simul poena
79쪽
Ex lege cognosci miseriam nostram, satis apparet ex hoc Syllogismo, cuius ni asorem propolisionem Ie citat Lecipia Maisditam omni qVi non pomsi/icti ἴς' neu .i'. io. secta Dei e proximi dilectione . atqui illam dilectionem G Laio. Dei vocat Christus prium est maximum mandarum 4 Mat. aa. 33. tem conscientia addit Minorem Ego non mansi in omnibtis Conclusio est approbatio lententia Legis: Ergo sum maledictus lia ex lege e agnino peccati. Maior tamen est latius explicanda I. Dicitur minon permanserit in perfecta dileetione, &c. id est, ut Christus explicat, Qui Deum non dilea erit ex toto corde, ex τορο ura anima ex ruta cogitatione, ct ex omnibus viribus. Ex o
socorde9 quo omnes affectus, inclinationes, appetitus intelliguntur. Vuli enim Deus se solum agnoscisummum, seque supra omnia alia amari, S. vi in eo acquiescant homines, sibi totum cor vult, non partem sibi Maher partem tribui, lapponitur huic, nonanibu&re coram Deoperfecto corde obiect. Si debemus Deum ex toto cord gdaligexe Ergo parentes non debemus
diligere. Res'. Licet quidem nobis Malia diligere, sed
nihil supra lacum. Debemus quidem parentes dilige, re seu non summe Reliqua enim diligere debemus propter Deum. Ex tota anima9 qua partem Volentem, seu motus voluntatis comple istitur id est, voluntate tota proposito. Ex tota cogitatisne qui Mntellectum dementem intelligit: quantum cognoscimus de deo,tan tum etiam ipsum amamus o id cocum perfecte erim cU- noueriiser, desinet id quod est ex parte. Proinde xdilectio .Co.r3,ro. De , Q rae nunc est ex parte, erit perfecta. Ex omni lusu rum quibcrs omnes actiones internas cum lege Dei congruentes complectuntur. a. Dicitur, Hadiis ι cibiste Dei cui nempe patefacto, 3 benefacienti sibist obligatus unde se Deum nostrum Dominus vocat.
. Diligere autem De&m est eum agnoscere summum bonum, 'utilem summum bonum nobis, idque ita amare, ut Cennia potius deserere velis, Omnia pati, quam ab illo recedere.d nolle cum illo coniungi nam
80쪽
quod optimum est, id maxime expetis, ε cum eo maxime coniungi cupis. est ex dilectione Dei bene vellem benefacere prodi iamo, e praeitiare ei omniaque tibi neri iustein secundum lagem cuperes. Diucti, Dei est summa lagis, quia sumitur protCraobedientia, quippe cum sit Obedientia causa. I 'scitur autem diu tio Dei primum mandatum, quia est sons aliorum Fonsess. l. quia est causa impulsau ain eis ciens. a. Quia est finalis causa aliorum, quae est, ut declaremus amorem nostrum erga De uiri. Eadem ratione dicitur Maaim immandet v, I. Quia finis est allorum omnium mandatorum, totius obedienti : nam ideo debes benefaccre proximo, quia diligis Deum,4 ut ipsi
rursum preste obedientiam. 2. Quia cultus principa- Iis est propter quem eremoniales lcges institutae sunt, atque ita Opponitur cultui ceremoniali, qui si e bat propter hanc legem moralem.
Obiect Secundumpraeceptum est primo imite Ergo prim non est maximum. Resp. Ditistio proximi di9ctioni Dei similis est. I. Quia praeceptum illud de uoximo diligendo opponitur ceremoniis a. Quia obedientia prima est causa secundae tabulae. 3. Quia violatio secunda tabul. aeque meretur aeternas poenas , ac primae. . bia pertinet ad cultum moralem, qui deici ibitur in prima&secunda tabula. s. Similis est, quod ad cohaerentiam quia neutra sine altera seruari potest. 6. mia idem est utriusque aut hor. 7. Quia utraq; integram Obedientiam complectitur. Hinc iam patet respontio ad obiectionem 4rgo proximus e aequandiis Deo, e dieque cocinius. Nam dictum est supra, Deum μ' tam diliges ex toto corde. Similis autem est proximi dilictio
dilectioni Dei, quod ad genus ctilius: dissimilis, quod
ad gradus. Est tamen etiam dissimilis. I. quoad obiecta. Nam Deusin homo diuersa sunt obiecta. a. qualis
tenus dilectio proximi ex dilectione Dei oritur, non contria