장음표시 사용
491쪽
batur apud Athenienses nomen Ecclesiae eb ἐκκαλον, evoca coetu S ciuium voce praeconi de reliqua turba quasi nominatim Se percenturias euocaius ad concionem,uel ad audiendam senatus scritentiam. Atque hoc modo differt Eciae a Synagoga Notat enim Synagoga qualemcunque congregationem , ctaam quae sit communis, inordinata at siccissi ordinatum coetum denotat,eumque certa de causa conuocatu. Hinc
Apostoli nomen Ecclesiae transtulerunt ad suum institutum, propter similitudinem. Est enim Eccla custus Dei, cfortuit conmens , nec inordinatus see voce Domitis praeconio verbi voci I, Euangeli, mini ris -- catus e regno Satame, ad audiendum, vel ample Tentam Dei Verbum. Hunc coetum vocatorum a Deo ad Eu ngeli, cognitionem Latini seruata voce Grqca vocant Ecclesiam. Sed nccesse ei it, ut quid sit Ecclesia definiamus paulo plenius. Ecclesa Deis cuius hominum ab
terno elacitu a Deo additam aeternam quae inde ab initio Q '' a D,
mundi admemet scossigitur a Fili Dei ea toto genere u h J A
mano per S.S. 9 verbiim consentiens in verasidi', in quem, i 11. Filitu Dei tuettir consertiat, ac tandem glorificat gloria, et I Cor. I. IS . vita aeterna. Hoc modo definitur vera Dei Ecclesia, de φῖ, i
qua proprie agit Symbolum. Obiect. I. Vtiiseunt in Ecclesia non pereunt,utfert desinitio. Multi h pocri aestini in Ecclesia: Ergo aut hypocritae non peribunt, aut falsium est quod quisunt in Ecclesia non pereunt. 8 p. Ad Maiorem, Qui sunt in Ecclesia inuisibili non pereunt:&de hac est nostra definitio Minor loquitur de visibili, in qua sunt naulii hypocritae. Ob. 2. Vbi non est inuisibin Ecclesia bine tisibilis. In Papatu nonfuit inlusibilis Ecclesia. Ergo nec visibilis. Resp. Nego Minorem:quia etiam ibi suerunt reliquie, id est emper admixti fuerunt illis faecibus nonnulli retinentes indamentum, alij purita S,alij minus pure In summa,Ecclesia fuit oppressa. Σ. s tortiplexsit Ecclesia, Icclesia e= aui era, auifalsa. Falsa improprie dicitur Ecclasia, i in est coetus arrogans sibi titulum Ecesesiar
492쪽
Ecclesi christianae Latiam non sequens, sed persequens.Vera est aut visibilis, aut inui6buis. V bilis est
coetus in genere humano,amplectens, atq; profitens Veram, atq; incorruptam doctrinam Legis Euan - gelij, recte Sacramentis utens iuxta institutionem, ac profitens obedientiam erga doctrinam: in quo coetu multi sunt hon renati, vel hypocritae, consentientes tamen doctrinae: in quo etiam Filius dei est essicax ad regenerandos virtute sui spiritus aliquos invitam aeternam. Huc pertinent parabolae desemineis de V .mis. Inuisibilis est coetus Electorum ad vitam aeterinnam, m quibus noua vi exari sancto sic inchoatur,
post hanc vitam pet ficitur. Qui sunt in hac inuisibili
Ecclesia nunquam pereunt,neq; vlli in ea sunt Hypo-μan.ro. critae, sed soli Electi,de quibus dicitur. Oves mea nemo rapiet manibus meis. Porro utraque pars Ecclesiae terae, scilicet visibilis geinuisibilis, est vel uniuersalis, vel particularis Ecclesia visibilisvm uersalis est coetus omnium profitentium doctrinam ubicunque locorum etiam sint. Vi Ditis Eeco particularis, est etiam coetus profitentium doctrinam, sed in certo loco Visibilis est niuersalis, quod ad prosessionem unius fidei in Christum,uniusque doctrinae culius. Est autem particularis, quod ad cohabitationem, diuersitatem rituum. Sicctinuisibilis
Ecclesiae ivniuersalis, quatenus omne , Electi, ubicunque locorum sint , inuocunque tempore vi erint, unain habent sidem: rursum particularis est, quatenus in hoc vel illo loco eandem habent fidem. Omnes autem particulares Eccl. sunt partes uniuersalis,&quidem visibiles uniuersalis Ecclesia inuisibilis. Atq; de hae inuisibili Ecclesia uniuersali agit proprie Articulus Symboli nostri: De sancta Eccl. catholica Nam praeterquam quod uniuersalis illa inuisibilis est Catholica, eo titulo insignitur quod sitsancta Deinde in hac est vera communio sanctorum cum Christo, Sc membris omnibunuisibilis aurem distris, non quod homines sint
493쪽
DE MOMI NI LIBERAT. rs sint inuisibiles sed quia fides&pietas est inuisibilis, .
non agnoscitur nisi ab iis in quib. ineste vere pios ab hypocritis in ea non possumus certo dignoscere. Partes huius Ecccinuisibiba uniuersalis constitui non inepte possunt, Ecc militans,ac Triumphans.Militans est in hoc mundo aduersus Diabolum, mundum, & carnem nostram, sub vexillo Christi pugnans. Triumphans, quae nunc cum beatis Angelis triumphat in coelo,&postresurrectionem plenum triumphum aget . Etsi vero militans Ecci sitimiisibilis illa uniuersalis adhuc in terra pugnans. tam ei est,&laret in Eccl.visibili.Ac proinde idem fere discrimen est inter uniuersalem Eccl.visibilem, ac hanc militantem,quod inter totum 'artem. Obieci. Si iothm est visibile, etiampars ej visibilis RG. Pars etiam illa est visibilis , quod ad homines Electos, vel quatenus sunt homines , quatenus profitemur doctrinam visibilis Ecclesiae essed nonis visibilis quod ad hominum pietatem, seu fidem, vel quod ad fidem&poenitentiam in hominibus iam inuisibilem Ece h cin terris militantem esse partem visibilis Ecclesiae, vel
ex hoploco Pauli constat, mos Domime se itu osvo Tom. 8. 3o caui; vocatio autem, qua nOS Dominus vocat, est duplex, interna est externa. Internam Paulus secundumpropos seri andifactam dicit, istraque vocantur Electi: hypocrite tantum vocantur extemit. Huius autem vocationis externae res ectu, visibilis Eccus adicitur , o Ecclesia vocatorum, in qua scilicet sunt 3 hypocrite. In- nisibilis vero nominatur Elec7οrim coetus aut Ecclesia.
Est Malia quaedam Ecclesia ditiisio,videlicet Ecclesia veteris Testamemi di noui. Ecelesia veteris Testamenti est coetus ampIectens doctrinam Mosis Prophet rum, professionem edens, se velle amplecti in Iu-dqa ceremonias Mosaicas, in eas seruare:& tum in Iudqa tum e ara Iudeam amplecti res significatas per illas ceremonias, id est, credens in Mesmam exhibem
dum Ecclesia Novi Testamenti non habet lige discrimina;quia omnes credunt in Messiam exhibitum Est
494쪽
autem coetus amplectens doctrinam Euangeli j utens Sacramentis a Iesu Christo inititutis, in eum exhibitum verum cssiam credens. 34 Quesint Eccu'signa, Delnotae. Otae verae Ecclesiae sunt I. Prosessio vetae,incorrupta recte intellectae dominae Legis, Euangeli, doctristae scilicet Prophetarum Apostolorum . Concurrunt quidem is pc errores, sed constat hilominus h cnota ,si fundamentum serueturaicet super hoc extruantur stipulae modo tamen citi modi errores vel stipulae non defendantur et Ofimis legit is, tu Sacramentortim.3. Professio Obedientia erga doctrinam, seu ministerium. Obiect. I. In multis Ecclesiis veram doctrinamprositentia
bis haec tertia nota non cernittiri igitur illae norastin Eccle
, P. I s'. Multrilitas in iis qui reuera praestant, praestare conantur obedientiam .2. Omnes obedum professione agnoscen res quod non debeant defendi peccata. At nec e ct addisertiam hanc notam quia ludibrio Deum haberent, qui dicerent se recipere hanet doctrinam Christi,& tamen nollent vivere secundum
Matia 3 19. eam. Pro se ii docete omnes gentes, baptizantes eos in nomi
ne Patris. Filii, ct Spiritinsancti docentes eossertiare omnia, quae mandari vobis, Hisce Christi verbis omnes illae tres Ecclesiae notε continentur. Obie L . Sedertaue omnes sch marici se haereticisibi arrogant,ea nonseunt notae verae Ecclesiae Hr sibi arrogant omnes.Ergo, c. Re φ. Nego Maiorem. Non an sibi arrogent ed an habeant,videndum est. Sic etiam sequeretur etiam bona coelestia propria ver Ecclesia illorum esse,quod ea sibi arrogent. Obie ' 3. Sine quo non potest Ecclesiassubsistere,id est iramiaried e ordinaria episecoporumsuccessione non potest subsidere.Ergo, ct c. Rey. Ordinaria successsicrin ministerio intelligitur siuccessio ministrorum in eadem vera doctrina St administratione Sacramentorum . Atque si propositio sic intelligatur, vera est: talio enim successio
495쪽
sionihil aliud est, quam illae notae quas posuimus. Sed
in conclusione intelliguur ordinaria successio ineundem locum, siue eandem doetrinam doceant, siue diis uersam: Item alligatio Ecclesiae ad certam urbem,regionem, Sc. Aigri inu contra epistolam Manichaei, cap. s. narrat quo inodo a diadem Ecclisiae Catholicae
perductus fuerit. Dicit enim se obtemperas e Caihob is
entibus, credite Euang. Scibi in medium prostitvulgatam illam sententiam, Ego vero Luari non crederem,n me Catholitae Eccl. commoneret autoritas. Ex Ecci igitur testificatione commotus est ut legeret Euang. α crederet doctrinam diuinitus patefactam in illo contineri.Num vero poliquam Euang. credidit pollicetur
se plus crcditurum Eccl. quam Euang. si ipsa aliquid statuat vel proponat quod vel sit contra Euangelium, vel nullo Scripturpicuimonio probari possit Hoc certe noluit Augustinus imo alibi dicit, anathematis quiarintinciant praeter quod in Scripturis legatibus, Euangeli-eu accepimω. Et mulo ipso loco tessator, sequia Euangelio eredar, nonposse Manichaeo credere,propterea quodin EDan.
nihil legat de Manichaei Apostolatim. Ergo traditiones deducunt nos ad Scripturam Madvocem in Scripturas antem nos alligant. Hic autem obserihetur, quam candide agant Pon- 'ificii. Vbicunque enim occurrit vocabulum Traditionis, illud mox detorquent ad suas traditiones, quae eXScriptura probari non possunt. Victim Paulus dicit, Tradidi obis quod o accepi statim eXclamant, αμ- .Co. s. 3. traditiones Audio, scd mox ibidem lege Paulum scripto explicare quae sint illae traditiones Tradidi vobis quod Christus morinus est pro peccatis nostris, secundum Scripturas quod simultus est resurrexit 'cundum Scripturas. Audis hic traditiones Pauli duplici modo esse Dor ue Primo enim sum prae sunt ex Scriptura vereris Testamenti secundo ab ipso Paulo literis consignatae sunt. Ita de Coena Domini Paulus inquit. Ego a cepi a domino quod Gradidi vobis. Sed illam traditio I. Co.Ir. 23.
496쪽
Ys ne post Euangolistas ipse etiam scripto comprehen
'' dit Iesuit citant dictum Pauli, Subducite vos ab omni fratre ambulante inordinate , ct non secundum traditionem quam accepit a nobis. Sed mox eodem capite describit quam intelligat traditionem sicuti inspicienti manifestum cst. Et tamen inde volunt probare multa esse credenda, quae nullo Scriptura testimonio probari possunt. Eandem impudentiam produnt in alio testi-Aα monio ex Luca desumpto Tradebant eis ctistodienda dogmata quae ab Apostolis issenioribus Iero sel; mitanis decreta Ast, ἴ- 3 uereant: cum pauid ante testetur dogmata illa literis fuisse ab Apostolis consignata.
Oportet autem superiores notas tenere. I. Propter
gloriam Dei, ut discernantur ho stes a Filiis 2. Propter nostra salutem, utpossinius vera Ecclesie nos adiungere Tria sunt genera hominum. I. Qui aperte profiemtir declaranthe hset e. i. mpocrirae. 3. CortΗsele Iorrim. . Quare Sancta dicatur Eccleia, catholica. Ancta dicitur. I. Quia imputatu anctimatio Christi. a. Qia Omnes obedientiaepartes omnia eius membra inchο
Catholica dicitura ratione locorim quia sparsa est per totum mundum Vna nimirum est Ecclesia omnium locorum,& vit graduum , nec est alligata ad certum
locum, regnum, certamue successionem. 2. Rationere orDm.quia omniurn temporum una tantum est ve
ra Ecclesia, quae ino quoque tempore sic est Catho .lica, ut dispersa sit per totum mundum, nec unquam sit certo alicui loco alligata P On dicitur Catholisa, quia multa regna posmideat. Nam Catholica est applicatio temporis Apostolorum prius enim angustis terminis Ecclesia circumscripta erat. Quod autem unasit omnium temporum Ecclesia in de ab initio mundi ad sinem, , , de eo non est dubium. Nam 1 .semper Ecclesiam fuisse mani sim est. Nec obiicipodibunt Abraham rempora, quasi ante ipsius vocationem nubtas
fuerat veri Dei cultus in ipsius familia orpori vocationem
497쪽
ipsesteriiselus. Nam ante vocationem retinuit indamenta doctrina de Deo vero, licet illa fuit superstitionibus admixtis obscurata .Deinde Melchisedec eodem tempore vixit, qui sui acerdos Dei altis imi, ideoque nec post vocationem solus fuit Abrahamus, sed&alij filerunt praeter ipsum veri Dei cultores,quorum nempe Sacerdos fuit Melchisedec. a. Mansturam quo'semper
Ecclesiam patet ex his testimoniis Ton recede terbum δὲ sp - meum ab re tuo, nec ab reseminis tui. Si nox o dies muta bitur,mutabitur etiam pactum meum.Ego obiscumsum VI
ad con*mmationem eculi. Pr terea Christus fuit sem Matiit. dio per, xfuturus est semper Rex, caput, lacerdos Eccl. Proinde nunquam non Ecclesia fuit, Mest futura. Atque hinc etiam liquet Ecclesiam virius' Testamenii evnam, eandem id quod confirmatur ex Articulo
sequenti Nams hristus est Ecclesiet anctificator vitiusque hominibus communis. Quaestio de Ecclesiae autoritate huc pertinet, quam Omitto . In hac tantum considerabimus hoc loco sententiam, vel dictum illud Ecclesia non e rat. Id verum est hoc modo non errat. I. Tota, etiamsi aliqua membra errent. 2. Vnsuersatiter, licet in aliquibus doctrinae partibus erret Ecclesia. 3. Adn erratfundamenro.
s. Quodsi discrimen inter Ecclesiam, cy
ctae, ac regna mundi, variis locis ac temporibus Ecclesia semper una e ct eadem Omnibus remorib s, mapudomnes. 2. Regni politiae mundi multa habent capita, vel Vnum quidem capulsummum, sedpraeter iliud alia multa infe-γiora, idqcie in hac rerra. EccL num incalo. 3. Potitia regi-rur certis legibin ad pacis ac tranquillitatis externae con seruarionemsaniatis. Ecclesia regittirspiritusancto ac verbo Dei. . Potitia requirit externam ransum obedientiam Eccle- avrramque requirix, ct externam obedientiam , intemnam. s. In Politiis est potesta condendi nova leges psitura
498쪽
utoritate praetoria, quo ram istatio conscisntias Obligat, ct merer rscaena: corporales Ecclesia alligata est ad verbi, dei, erui nihil addere velit trabere licet. 6. Politia habet potentia am corporalem, qua armata H adHersus contumaces istos e . nim vi coercere, ac ferros ire poterii, o debet Eoi lesepu-n t drn ιntiatio ne irae Diuinae ex verbo Dei. . In Ecclesia
seempersint aliqui Electi or Sancti in Politia nonsemper. 6. Vnde si is rimen Ecclesiae a reliquo genere
CAusa discriminis illius est Electio dei Traeterithae.
talibi usitat deus omnes gentes Dis ipsarum viis incede- 16 6 π. re Det ct i U UDis UeretDr, quem amem vult indurat. Ro.8. 29. 3o Guicqr id dat mihi Pater ad me veniet mos praesciuit, eo sedem is praedestinauit, ut conformes an imagini Fili 'irqvos vero praedestinauit, eos eriam vocavit, oc. Hoc dicto item docemur pronaissione na gratio e esse uniuersalem respectu Electorum, seu credentium. Omnes quidem De-m vultsaluosferi, idque s. quod ad amorem salutis Electi Rom. ii . . aMium assequ- Uuntsalutem omnium. 2. Quod ad inuitationem omnium ad salutem a reliqui occalluernnt. Discriminis causa essiciens est Electio Dei volans sibi colligere Ecclesiam in his terris et Filius est huius consilii exactor mediatim Spiritus Sanctu immediatis. 3. Verbum Dei e Icausa inst)umentalis. Cognita iam causa discriminis, quodnam discrimen illud sit, breuiter videamus. Notandum itaque tria esse hominum genera plurimum interse diuersa. Hominum enim alis etiam professione prorsus alieni sunt ab Ecclesia, ut qui negant fidem, aut poenitentiam, cdque sunt aperte hostes Ecchali, soni vocatised non secaciter,nirni-rum omnes hypocritae alii denique vocarisum efficaciter, electi υidelicet, quorum est minima portio, iuxta illud Christi, Multi fiunt cati, pauci vero Flecti. M t Q An' pi aliquis extra Ecclesiamseruari Em potet salui usieri extra Ecclesiamo quoscunque Deus eligit ad finem, nempe ad vitam aeternam,
499쪽
eos elegit ad media, hoc est ad vocationem internam, externam. b. Ergo electio non est cibera. Rei'. Est libera, quia libere elegit, Mad finem, ad media Postis quam autem destinauit ad media,non mutat.Infantes, nati in Ecclesia, sunt etiam de Ecclesia, contra Ana- baptistas.
Ocus hic depraede' 'namnesti de elemctione. reprobatione,Oratur ex loco de Ecc. cum illo coniungitur. Quaestiones praecipuae. . Ansit praedestinasio. et diu id sit. - G. Vaemeitiscatio. 4. VM esint eius secta. s. Ansit immarabilis. 6. Quarent illam nobis nota. . An Electisemper sin membra Ecclege, in Reprobi
g.An Electi deficiant ab Ecclesia, eo reprobisemper in E
elega maneant.' Quis si usus huius doctrinae. r. Ansii Praedestinatio. Esse praedestinationem probant Scripturae testimo. nla. Multi t Ocati, pauci electi Von vos elegistis me, c. Alias orin habeo. Electi secundi in beneplacitum Popu-
t praedestinauit, Oictvocam: Ex hisis similibus dictis Eph. i. s. docemur,aliquos esse electos, aliquos non, ac proinde 'δ Q esse praedestinationem. ii inando quaeritur,an sit praedepinatio, tum quaeritur an sit aliquod consitamni ei, quod disicreuerit salvandosis eo probandos. Nonnulli di unt EueZionem, cum eius sit Hli mentio
500쪽
mentio in scripturis simni pro praestantia. propter quam a Iiqvis dignis ιυ eligatur ut lectu Sin gregiuS qivis. Sic etiam reprobati iam interpretantur, sed falid est e-
Esie repri bat inconstat ex variis locis. Paulus aienumst. 2χ Deum exerere iustitia insuam n dasa e Vobis datum ea, ossi mylieria regni coriorum ereliqιιι non . In hoc indicitim iam Matri t. dis olims- ς des ripit Absondisti eam a septimious P otiostis Ioa n. io. 26 eae Albus meis. Omnia pro tersciis secit, etiam impium Ob. I Atquipromiis O gratia ess uniuersalis.Rel'. EJ vnia Dersan, quoad cre dcntes, id eis, pertinet ad omnes
crCdente S. Parti arta est, te spe ini Cmnium hominum.
Aduersari nostri dicunt conne Vos posse deircere, id est, la- , Y lae tractare promissionem uniuersalem inst. Atqui disi-
Prou. r. 26. salute deleritatur. Et si alibi dicitur, eum laetari poena impiorum, non tamen in quantuni cruciatus est , sed inquantum est executio iustitiae . . Vula omnes saluos fieri, quatenvi Omnes inuita ad poenitentiam. Non vulcA2 37, 7 omnes statuos quoad emcaciam vocationis. Benefacis
omnibuwsifrrepalpent cir agnosiant. Electi apprehendimi: '' δ'' elim . ura nitir. Omnibus quidem dicit, PrCbitas mihi placeto vos eam mihi debetis, Non omnibus di cit, in vobis essiciam sed solis electis, quia ab aeterno ei placuit. Obiect.2. Qui dat aequalibus inaequalia, est acceptor per .- narum. Resp. Maior est vera, scilicet. I. sidat aequalibus Inaequalia,fropter cat fas extermis, id est, quae non sunt conditio, propter qi iam dandum, vel non dandum sit aequale praemi vcl poena, id est,cum negligitur causi communis triti Ruc,4 deceditur ad illa quae non sunt causa, ut diuitiae,honores,&c.Hic autem Deus spect*t