장음표시 사용
121쪽
omnes ordinat omnia maxιme mei voluntati subdita sunt a cui etiam voluntates omnes subi jciuntur, quia non habent potestatem nisi quam ιlle concedit a Vro ter ετ voluntates nostra tantum valent, quantum Scus πι-lere VOLUIT AT VE PR SCIVIT oe ιδεο quidquid valent certissime valent : ct quod fa Iura sunt, ipsa omnino fastura sunt : quia vatituras atque D luras ille praesciuit, cuius praescientia falli non poto uapromer si mihi fati nomen alico rei adhibendum placeret, magis iurarem fatum esse infrmioris , potentιον υ voluntatem , qui eam habet in potestate, quam illo causarum ordine, quem nos usitato, sed suo more Stoici fatum appellant, arbitrium nostra voluntatis auferri. Applicentur verba AUGUSTINIANA Angelorum perseuerantiq. .Potestatem blandi per liberum arbitrium non aliam habent Angeli , nisi quam Deus concedir. Et potestas ista tantum valet, quantum Deus valere voluit atque praesciuit : Ae ideli stabunt Angeli per liberum arbitrium, & certissime itabunt , quia hoc eos valituros atque facturos Deus voluit atque preti civit. Quapropter si fati nomen placeret, fatum perseuerax tia -Velorum per liberum eorum arbitrium. S. AUGUSTINUS diceret esse decretum diuinum, quo habcns Deus Angelorum voluntatem in sua potestate ab aeterno praedeterminauit eos ad standum per tiberum arbι trium. Nonne ab ista fulgentissima luce dii cedit, qui ad Scientιam meriam, gratiamque versatilem se conuertit 'CLXXVIII. Secundum principium , quod deserere debent Scιentia media , Ac gratia versatilis assertores in Anstetis,est eausalitas diuinae scientiae : qua nasic exprimit S. AUGUSTINUS : h uersas creaturas suas spirituales aut comforales , non quia sunt ιdeo nouit Deus : sed ideo Iuxi qma nouit. Non enιmne ciuit, qua fuerat creaturus : quia ergo sciuit creauit , non qnιa cyeaμιt Icι-uit. Non quia stabunt Araeli per liberum arbitrium, id id nouit Deus : sed ideo stabunt Angeli per liberum arbitrium, quia id nouit Deus. Non enim nesciuit quod fuerat facturu : quia ergo sciuit, fecit Angelos stare ριr tiberum arbitrιum, non quia id secit, sciuit. Nihil capitalius aduertu, bcientiam meriam ct gratiam versatilcm dici poteth. Tertium denique principium,a quo recedunt Aduersarij, est maxima illa S. AVGVSTlNI : ι Luber,m arbitrium ad malum sufficit, ad boκώm autem ιλιι est nisi adiuuetur ab Omnipotente bono. A qua definitione subtrahi non poti it liberum arbitrium Angelorum, quandoqii idem de ipse AUGUSTINUS eam
extendat ad liberum arbitrium Adami. cuius est Ium Angelis compar ratio. ιd enim valeat liberum arbitrιum non adiutum in imo Adim demonstratum est . ad malum suscit sibι, ad bonum nau nisi adiuuetur a Deo. Haec S. AV-dE GVSTINVS, i qui & de Angelis idem prorsus asseruisset. Quid enim valeat liberum arbitrium non adiutum in ipsi, Angelis malis demonstratum c ii, ad' malum, siue ad non standum sufficit sibi, ad bonum siue ad standum non nisi adiuuetur a Deo. Defuit ergo Adamo & Angelis aliquod auxilium, quo si adiuti nilIent, stetissent. Nullum auxilium sine quo defuit eis, ergo auxilium
quo, hoc est, GRATIA DE SE EFFICAX. CLXXIX. Agnoscant hὶe Aduersarij ANGELICI Luminis desectum. Sine lumine Angelico multa, quae dixit S. AUGUSTINUS, sustineri non possunt. cum
122쪽
Cum lumine Angelico nihil a S. AUGUSTINO dicitur, quod a D. THOMA non asseritur : Tres memoratas veritates dixit S. AUGUSTINUS, asserit εο D. THOMAS. Dixit S. AUGUSTINUS Angelum flare per liberum arbitrium, idipsum asserit de D. THOMAS. Iudica, CORDATE LECTOR, qui, fidelior S. AVGUSTINI discipulus ' quis Magistri mentem solidius de tutius penetrauit. an D. THOMAS cum lumine infuso ' an Ia enim eum humano studio ' Dixit Magister LUNA se malle cum S. AUGUSTI Noscientiam Mediam ignorare, quam eamdem cum tax oliva tenere. Dicam de esto nee veritatem displicebit amanti ) malo ignorare quae de AVGVSTINO ignorauit D. THOMAS, quam ea scire, quae de AUGUSTINO se scire spreto ANGELICO lumine putauit IANSENIVS. Plus dixit eximius Estius, i qui Ae ipsi AUGUSTINO eomparans THO- t. r. senti MAM , & quidem in materia gratiς, audacter dicit: 'uod si nihilomieus di L. Ladhuc cοηtenu.ιt aliquis A USTINI verba , qua obiecta Iunt huc infecti non '' posse , putetque eum rcuera alterim esse sententia : tum rejondebimus ea qua de adiatorio primi hominis ct Angelorum obscurius, ct ut videtur . extra Scriptura authoritatem ab illo disputata sunt ad hoc, ut ex ea comparatione gratia nestra per Christum reparationis magis eminerer, non debere praeiudicare doctrina,
qua apud alios Patres, i umque S. THOMAM IN HUIUSMODI RE hra EXACTISSIM M DOCTO REM expressor reperatur : maxime proρ-
ter rationes ιη eam partem grauissimas , s ut nobis videtur insolubiles, ct clare in ScripturA fundatas. Haec praeclarum Vniuersitatis Lovaniensis ornamentum, Ac nobile Duacena principium. Nos autem credimus, ne latum unguem D.
THOMAM ab AUGUSTINIANA tecedere doctrina; sed ex illa & cum illa plus aliquid sapuisse.
g. X. Largumentis ad hominem factis prolatur casus .
CLXXX. D Raeclare , sortiter, de inuicte urget IANSENIVS . a colinistri
L in eo quod si gratia per Christum dua sit versatι iis , tunc homo haberet aliquid a Deo non ditum in quo se discernere, & gloriari ponset : quodque in Deum referre non deberet, nec de eo gratias agere. Quis non videt in eamdem foveam cecidisse IANSFNlVM ' Nam si contra Molimsta, efficaciter concludit, & contra ipsum efficaciter concluditur Angelum habere aliquid, a.Deo non datum, in quo se discernere & gloriari potest; quodque in D cum uiarre non debet, nec ut stratias de illo agere, si gratia Angelo data sit versatιlis. Quae cerid aliena omnino sunt a mente S. AUGUSTINI, qui ne quidem Cirristum Dominum vult habere aliquid , Deo non datum, in m o gloriari posset, ut supra m vidimus. Non suit liberum arbitrium maioris in Angelo, num. quarti in Christo potestatis. Si S. AUGUSTINUS gratiam versatilem exclusit si Christo: ergo multo magis eam exclusit ab Angelo. Si sine gratia versa. tili per liberum arbitrium Christus stetit usque ad mortem, mortem autem
123쪽
crucis, quidni sine gratia versatili Angelus steterit per liberum arbitrIum Ets GRATIA DE SE EFFICAX non obstitit Christo , quin staret per liberum arbitrium nuendo animam Iuam ad nutum Propria voluntatis, cur eadem gratia obstaret Angelo ad standum per liberum arbitrium ' Recta iudieate Hiij hominum. CLXXXI. Alio solet argumento premere Moliristas desumpto ex verbisu. De pec-S. AUGUSTINI Impugnatores suos redarguentis in hunc modum : a uiua-
ς' φ propter visi obtineamus non solum voluntatis arbitrιum , quod huc atque illuc δε- berum se titur , atque in eis naturalibu/ bonis est, quibus σ male utι malus Potest : sed etiam voluntatem bonam, qua iam in eu bovis est, quorum esse usua non potest malus , nisi ex Deo nobis esse non posse, nescio quemadmodum defendamus quod dictum est. Quid enim habes quod non accepisti ' Nam si nobis libera quadam voluntas ex Deo est, qua adhuc potest esse vel bona vel mala rhoua vero voluntra ex nobis est : MELIVS EST ID EI OD A NOBIS ,
VAM AEVOD AB ILLO EST. α D SI ABSURDISSIME DA
CITVR, Oportet fateantur etiam bonam voluntatem nos Huιηιtios adιριμι. .....
Si hae solidissima S. AUGUSTINI ratiocinatione vult IANSENIVS de
strui gratiam versatilem in hominibus, cogitur & concedere eamdem destrui in Angelis. Nam vis ratiocinationis AUGUSTINIANAE consistit in hoe,qubdsola potestas, quae indifferens est ad bonum vel malum vium, si vh quod idem est, cum qua potest componi vel bonus, vel malus usus tribuatur Deo, ipse verci bonus usus sit ex nobis. Cum actus secundus sit melior, qu m actus primus, sequitur melius esse id quod 1 nobis, quam quod a Deo est. quod absurdissime dicitur. Qui S. AVGUSTINI discursus ipsam gratia versatilis naturam & e sientiam impetit. Vnde nihil refert in qua creatura sit. Grotiam dicimus versatilem, eam cum qua pro nutu voluntatis potest componi, vel bonus vel malus usus. In quacumque creatura sit talis gratia a Deo da-ra, nonnisi potestas data est, bonus usus ex arbitrio recipientis eam procedit. Ergo in quacumque creatura fuerit, melius erit id quod a libero arbitrio, quam quod a Deo est, quod absurdissime dicitur. Cernis, C . DATE LECTOR, quomodb in eamdem cum Molina foueam ceciderit, qui dicitur in AUGUSTINO oeulatissimus. Si tantus vir desectu luminis AmGELICI cecidit, quis deinceps praesumet sine infuso AQVINATIS Lumine euoluere AUGUSTINUM 3CLXXXII. Non considerauit cum D. THOMA duplicem liberi arbitrii in
hominibus defectum. Vnum homini infirmo specialem, qui ex praeueniente oritur concupiscentia ; alium omni habenti liberum arbitrium ex NIHILO communem. Quemadmodum natura rationalis creata selibet ad esse ; ita liberum eius arbitrium se habet ad bonum. A quo habet ut sit, ab eodem habet ut ben sit. Ab alio accipit esse, ab alio etiam aceipit bene esse; ex seipsa ad ni nil tendit, & liberum arbitrium ex seipso ad malum tendit et siquidem non tendere ad bonum, malum ei est. aeuis vero dubitet dicere, ait S. AUGUSTINVS loco citato, a voluntatem nullo modo iu=tιamissiligentem, non modo esse malam sed etiam pessimam v lumat ' Quare omni creaturae rationali & quoad esse, & quoad bene esse
124쪽
eompetit nihil habere quod non acceperit, & ipsi in nullo esse gloriandum. Quod non sufficienter attendisse videtur IANSENIVs; est tamen S. AVGVSTINI neruose de omni . homine id pronuntiantis : b aeui gloriatur, non nis. de Grin Domno lorietur, cum cognoscit non solum suum , sed illim ess , αρ' Iserum lita πm sit ; verum etiam ut non nisi ab illa bene sibi sit, a quo habet ut sit. Quaecumque er o S. AvGusTIesus assumit argumenta ex illo PAVLI, quid habes quod non Mepisti' &c. non concludunt gratiae indigentiam in libero arbitrio qua infirmum est, sed qua creatum est. Ea velli, quae lassumit ex destinctu potestatis, concludunt orationis ad sensum S. AususTINI sumptet indigentiam in libero arbitrio, qua infirmum est, non qua creatum est ῶ ut supra .
- Clara est ista distinctio, Ae mirabiliter illuminans tenebras nostras r quam tamen IANSENIVS suo viginti annorum studio, summoque de natiui de acquisiti luminis conatu non penetrauit, desectu luminis ANGELI cI. Non per ostium intrauit in cubile sapientis AususTINIANAE. Ostium est D. Tiso ΜAs. Agant Deo gratias, qui hoc cognouerunt. Ingens est Dei beueficium in doctrina D. Tuo MAE erudiri. Qui hoc non capiunt, orent ut intelligant. A D-
CLXXXIII. In mirabili laudatae distinctionis atque comparationis lumine considerandum est, qubd licet Angeli ex carentia materiae dicantur incorruptibiles quoad suum esse a quia tamen ex nihilo sunt, indigent perpetuli a Deo conseruari, non secus ae lumen in aere. Istam indigentiam habent & omnia materialia , sed superaddunt aliam ; siquidem praeter communem conseruationem, multis alijs Ae intus & extra indigent, ut conseruemur. Sic de libero arbitrio distinguendum est. Datur liberum arbitrium in Angelo sine desecta potestatis, nulla enim actio tam bona est, quam non habet in sua potestate sue naturali, siue supernaturali r Indiget tamen communi Dei motione, sine qua nulla creata actio, nullusque perficitnr motus. Hoc breuiter expressis
TRIVMPHVS ΤHOMISTARUM dicens, e est in natura sana potestaui ζ':
pendentia, non iniugentia. Quae dependentia in hoc consistit . quid sicut per τὰ l. is conseruationem omni tempore accipit esse, ita per communem Dei moti O- puus tot nem praeuenientem in omni sua actione bona accipit bonitatem. Liberum au-3. cap. tem hominis infirmi arbitrium, ultra dependentiam potestatis a communi Dei motione omnes actiones creatas praedeterminante , habet ex sua infirmitate
defectum alicuius potestatis; est enim in eo dicit TRIVMPHVS, non solum potestatis deρendentia, sed etiam potestatis indigentia. Vnde non solum indiget auxilio communi dante actum , sed insuper opus habet auxilio dante de con- . fortante ipsum posse. CLXXXIV. Quicumque super haec solo veritatis amore praeoccupatus mentis suae reflexerit oculos, videbit non ob aliud cecidisse IANSENIVM in foveam Motina, quam quod solum infirmitatis defectum attenderit, quem magnifich pertractasse non diffiteor. Verum si ad communem ex nihilo defectum conuertisset de alterum oculum, legisset in S. ΑvsvsTIN o naturam sanam non gratia versatili, sed GRATIA os sE EFFICACI adiuuandam, cuius
distinctione, nou negatione TnoMAM AususTIso copulasset. Negari non
125쪽
potest S. AUGUsτIuvia docuisse Angelos creatos fuisse in bona voluntate, hoe est, libero arbitrio dilexisse Deum super omnia in primo suae creationis inflib. t. stanti. Demus verba S. AvcvsTisi. f Et ibitam quis fecerat, nisi ille, qui eoso ' cum bona , cum amore casto , νιο ιΠι asiarent, creauit simul cap. 9. νη e ct condenι naturam , ct largiens gratiam j unde sine bona voluntate, hoc
est, Dei amore, nunquam Angelos fuisse, credendum est. Quam, amabo , gratiam largitus est Angelis condens naturam dicetne I AN SENI , versatilem, contradicit S. AvavsTIvus , qui paucis interiectis subdit: Confitendum
est igitur cum debιta laude creatoris , non ad solos S.ιnitos homnes Pertinere, ve-
. rum etiam de Sanctis se uelis posse diei, quod eliaritas Dei diffusa sit in eis per Spiritum Sanctum , qui datus est eis e nec tantum hominum, sed prim tus , praeci8ueque e fugelorum bonum esse, quod scriptum est : Mihi autem adhaerere Deo bonum est. Amor qui per Spiritum Sanctum datur , non potest, procedere a gratia versatili : quia, ut eleganter & inuicth probat laudatus EPIScopus, amor, quem essicit gratia versatilis. non Deo donante, sed libero arbitrio Ac Deum, & seipsum determinante issicitur.
CLXXXV, Quald non potest nisi sibi contradicendo, Ac landamentum nobilissimi sui contra Asotin is aedificij totaliter destruendo, negare IAN- SENIVS amorem illum eastum s quo , ut primum facti sunt Angeli, adhaeserunt ei, a quo facti sunt ) processisse ex GRATIA DE SE EFFICA cI. Quo posito indeclinabiliter sequitur, nee sine GRATIA DE sE EFFICAcI potuisset. Epist. in illo amore permanere , AvGUsTINO de natura sana asserentes: g Natura i M. ad rhumana etiamsi tu illa integritate, in qua est conita permaneret, nullo modor ulinum, si am creatore suo non adsuuante seruaret. Quae verba de fide sunt, cum transerint in canonem I p. Concilii Arauficant : ae proinde maioris sunt roboris& authoritatis, quam ista quatuor: AVelm stetit 'er liberum arbιtrium sud, quod idem est, natura integra stat per liberum arbitrium. Si quς igitur se in posterioribus verbis obscuritas atque dissicultas,debet per priora explicari& regulari. Ponderemus priora verba. Consematio seu permanentia, nihil est aliud,
quam continuata rei productio ,' ut conceditur ab omnibus. Vnde permanere
in amore sancto, est continuata amoris sancti productio. Iisdem ergo auxiliis, quibus Deus produxit amorem sanctum in Angelis, ij idem eum continuat & conseruat. Atqui auxilio GRATIAE DR sE EFFICACIs , non Iuxilio gratia versatilis produxit Deus amorem sanctum in Angelis : Igitur auxilio
GRATIAE DE SE EFFICACIs non auxilio gratia versalitu eumdem amorem. Deus continuat & conseruat; sicut eodem principio conseruat Sol lumen in aere, quo illud produxit. Maiorem natura conseruationis euidentem facit. Minorem cogitur Fateri IANfENIus, ut vidimus. Ergo Ac consequentiam , quae bona est, Ac optima.
CLXXXVI. Praeterea, si auxilium gratia versatilis sussiciat, ut aliquis dicatur seipsum creatore suo adiuuante seruare. ergo Ze homo infirmus habens. auxilium gratia versatilis, seipsum in gratia sancti amoris creatore suo adiuuante seruabit. Consequens destruit excellentissimam illam doctrinet Avavs-TINIANAE molem, opprimit IANfENIvs Molimstas: ergo de antecedens. - έ Denia
126쪽
Denique si in s. AUGUSTINO perscrutentur praeclara ista fidei verba, luee meridiana clarius erit, non posse a IA usENIO in sensu gratia versatilis ex plicari. Nam eo in loco intendit S. AvGusTINus redarguere eos, qui beatam vitam sud bonam operationem putant sibi virtute propriet voluntatis essicere. Sie enim praemittit. I libus utique , quoniam Christiani appellantur, magu obferu.Didum est, quam Iudaeis, de quibus hac dixit Apostoliti; nempe, iustitiam, quae a Deo est , ignorantes, & suam volentes constituere, iustitiae Dei non sunt subiecti: Haec inquam Apostoli verba dicit S. AUGUSTINUS magis esse illi, Christianis obseruanda, quθm Iudaeis 3 Ne, ait, offendant in la'dem osten- sonis, velut argute defendendo naturam ct liberum arbitrium, quemadmo umphilosepha huim mundi, qui vehementer egerunt ut putarentur, vel putarent sibi beatam vitam UIRTUTE FROPRICAE VOLVATATIS EFFICERE. Mant ergo isti ne per sapieηtiam verbi euacuent crucem Christi, ct hoc sit eis offendere in lapidem lensionis.
CLXXXVII. Non potest negare I PRENsIS EPISCOPUS eum, qui solo
gratia versatilis Ac non auxilio GRATIAE DE sE EFFICA cIs perseuerat, virtute
propriae voluntatis sibi dare perseuerantiam; & ipsam per consequens beatam vitam, quae perseuerantiae infallibiliter nectitur. Alioquin vim omnem suis argumentis tolleret, suibus ex S. AUGUSTINO mirum in modum exagitat, Se reuincit Asotimpas. Illos ergo redarguit Christianos S. AUGUSTINUS , qui virtute propriae voluntatis putant tibi dare perseuerantiam. En illius argumentum procedens a maiori ad minus. Natura enim humana etiamsi a Mrn illa integritate, in qua condita est, permaneret, nullo modo seipsam creatore suo non ad uuante seruaret. Quasi diceret, natura humana etiam in sua integritate non virtute propriet voluntatis dedisset sibi perseuerantiam, quod aequi ualet in phrasi Ian emaua. non gratia versatili dedisset sibi perseuera diam. Ecce majus , ex quo concludit minus. Cum igitur sine Dei gratia salutem non possit custodire, quam accepit, qMomouo sine Dei gratia potest reparare , quam priuidit. Quasi diceret, cum igitur virtute propriet voluntatis, siue in phrasi , Ianse-mana, solo gratia versatilis auxilio salutem custodire non possit, quomodo virtute propriet voluntatis, siud solo gratia versatilis auxilio, potest reparare salutem , quam perdidit. Iudica CORDATE LECTOR, an non gladius Goliat IA ussu Io fuerit graisa versatilis ' una manu eam aedificando, altera eam destruendo , seipsum peremit, & in eandem cum MOLINA foueam cecidit. O casus admirabili, lo altitudo dii titiarum ANGELICAE Sapientiael Proprii & continuo acri, ingenij labore euoluens AUGUSTINUM cum Molina cecidit IAN SENIUS, satis dixi. O casus admirabilis i si infuso D. THOM E lumine veluti vestimento amiel a ,& munitus fuisset, non cum Motina cecidi isset. O altitudo diuitiarum ANGELIC E Sapientiae t Nunquam quι eam tenuit a tramite veri tatu deuiauit, ct qui eam impugnauit, semper Οιt de veritate 'fluctiti. Quam
vere id dixerit Summus Christi Vicarius, b agnoscat hic, oc Obstupescat h supra L EcTOR CORDATVS num. .
127쪽
g. XI. Radicate praedestinationuJ VCI SI IN LANdiscrimen non penetrauit EPISCOPUS IPRENSIS defectu luminis A CELICI.
CLXXXVIII. E X emplar praedestinationis gratuitet est IESUS Ch istus Do-λ MPrae- Γ, minus noster, secundum S. AUGUSTINUM. i Nori. 's,ἡar tantum praedestinatus est Filius Dei; sed ut ait Apostolus r ι ρrari tinatus ιν
iam ,' Dei in virtute, I cundum Spiritum sanctificatιοnu ex resurrectione mortuo-ι. Rom. i. rum, hoc est, praedestinatus est Filius Dei ut esset hominum Redemptor. loco su- Vnde S. AUGUSTINUS ait : in sicut ergo piademnatici est ille v/ura , ut caput P Q nostrum esset: ita multi praedestinati summ, ut membra eius essemu Per merita sua redemit homines, & redemptio generis humani non minus fuit corona meritorum Christi capitis, quam vita aeterna sit corona meritorum in membris. Quid inde ' Multum per omnem modum. Etenim inde concluditur e Gficacissime praedestinatio gratuita Ae hominum, & Angelorum. Praedestinatus est Christus Dominus noster ad redemptionem hominum meritis suis acquirendam. Et tamen gratis praedestinatus est hominum redemptor, eo ipso qudd ex voluntate Dei decernente christum Redemptorem ab aeterno, processit in tempore omnis gratia unionis Ac capitis essicaciter inserens condigna redemptionis opera. Ita praedestinati sunt homines ad beatitudinem meritis suis acquirendam. Et tamen gratis praedestinati sunt homines beati, eis ipfli quod ex voluntate Dei decernente ab perno homines beatos processit in tempore omne auxilium essicaciter inserens merita. Ratio horum est, qudd ut praescientia alicuius praecedat tiraeitcstinationcm
debet ἰllud esse necessarium ad praedestinationem. & non esse emetus pretdestinationis. Nam hoc ipso quia aliquid sit essectus pret testinationis non potest praeuideri antecedenter ad praedestinationem, vel conditionatam si praeui deatur conditionath, vel absolutam, si absolute. CLXXXIX. Gratuita Christi Redemptoris praedestinatio infert quoque gratuitam Angelorum beatorum praedestinationem. Quia licet praedcstinati sint ad beatitudinem virtute propriae voluntatis acquirendam; propria tamen illa voluntas fuit effectus voluntatis diuinae decernentis illis beatitudinem. Et vim in hoc facimus;qudd sicut merita Christi quibus virtute propriae voluntatis sussi. cientissimam habentis potestatem, redemptionem generis humani acquisiuit . fuerunt effectus diuinae illius voluntatis, qua pret testinatus est hominum Redemptor : ita & merita Angelorum , quibus viri e propriς voluntatis sufficientissimam habentis potestatem beatitudinem acquisiverunt, fuerunt emctus
diuinς illius voluntatis, qua praedestinati sunt beati. Quare gratuito pretdestinati sunt & Angeli & homines, sicut gratuitli Christus praedestinatus est caput eorum. Dimrunt Angeli & homines; qudd Angeli, ut potentes & sani. praedestinati sunt ad beatitudinem per merita quae haberent in sua potestate , o acquirendam vi communis concursus , quem Deus dat ut Dominus, nori
128쪽
beatitudinem per merita, quae non in sua, sed in Christi essent potestate , acquirendam vi specialis concursus conserentis aliquid potestatis cum actu. H qc ad longum explicuimus in TRIUMPHO THOMISTARUM , O-n Tuo pusculo da Scientia Media ad examen reuocata, in Appendice quam specialiter addidimus in secunda illius opusculi editione, de causa Frσ44ιηπι ρηM s pitu, ibi
Reprobationis. Aliud modo mysterium reuelamus, radicate nempe praedestina I, cap. v. a.
tionis AVGUTINI ANA: discrimen , super qnia non reflexit IAN SENIVS λdefectu luminis ANGELICI.CXC. Magnum aliquid se scire putant, qui praedestinationem ex parte termini distinguunt ut una si ad gratiam, alia ad gloriam ; prima sine praevisis
meritis, secunda ex praevisis meritis : neutra sine praesidio Scientia mediae , quam ut exploratricem liberi arbitris diuinis pr mittunt decretis, quorum vox ab Impugnatoribus S. AUGUSTINI redditur : Praedestinatio nihil decernit, nisi praescientia evurauerit.. Hos in pr destinatione natur infirmet I PRENSIS
EPISCOPUS inuicte destruit,& dissipat, AUGUSTINUM coniungens THONAE; ex quo tum coniunctione mirabilis facta est contra Molimsas scientia I AN SENIJ : & forte tuta ae inconcussa mansisset nisi AUGUSTINUM a THOMA separando, BAIO & Molina se iunxisset, ipsos quos mirabiliter dissi-Paderat rursum aedificans in praedestinatione naturet sanet. Hi Omnes cum cognoui sient Deum omnipotentem, non sicut omnipotentem videntur Deum glorificasse , sed potius mutasse gloriam omnipotentis Domini in similitudinem hominis pedissequi expectantis Dominum 1 qum. Quid mirum, si evanuerint in cogitationibus suis pVno omnes ictu occidit gladius S. AVGVSTINI dicentis: φ Praedestinatione Sem ea prae luit, qua fuerat ipse facturm. Eorum, quae ipsa prςdcstinatio' ctor. c. io. De ptetsciuntur, non potest ante praedestinationem exploratrix esse scientia: squidem ipsa praedestinatione futura fiunt. Quaecumque autem facit in tem PQre ipse Deus , pr destinatione praesciuit. Cum ergo in actione bona tam n/turae sanet, qua in naturae infirmet nihil est quod non faciat ipse Deus, nihil etiam erit quod praedestinatione non praesciuerit: & consequenter nihil in actione bona tam naturae sanae quam natur et infirmae erit, quod praescientia explorari debeat, antequam pr destinetur. Et hie adhuc cerne, CORDAT ELECTOR, quomodo in ipsam Mosina foueam cecidit IANSENlVS. Quo enim argumento cogit Moliuam fateri, aliquid esse in actione bona hominis infirmi, quod non sit a Deo, si praescientia antecesserit praedestinationem :eodem & IANSENIVS cogitur fateri, aliquid esse in actione bona Angelorum, quod non sit a Deo, si Deus eam non praedestinet, nisi praeicientia
CXCI. Non terminus oredestinationis astitavit S. AUGUSTINUM, sed
129쪽
praedestinationem hominum. Securim ad radicem ponamus. Praedestinatione Angelorum discretio sit inter aquales innocentes ; praedestinatione hominum H cretio si inter aquales peccatores. Eece radicate discrimen, quod si perceperis, plana tibi fiet doctrina AVGVSTINIANA; ad quod ii IANSENIVS rcflexisset, S. AUGUSTINVM a D. THOMA nunquam separasset.
Prima inter innocentes in tempore discretio fit aliquorum peccato, quod voluntas libero suo arbitrio sola facit; & aliorum perseuerantia, quam voluntas libero suo arbitrio eum Deo, tanquam cum Domino suo, perficit. Prima inter peccatores in tempore discretio fit aliquibus parcendo, quod sola Dei misericordia facit : Ae alios puniendo, quod sola Dei iustitia operatur : siud quod idem est, aliquos a peccato liberando, alios non liberando a
Nam apud Deum iustum, cui non potest impunitum manere peccatnm, voluntas non liberandi a peccato ex voluntate puniendi ortum ducit. CXCII. Intuens S. AUGUSTINUS , primam Angelorum innocentum dita cretionem libero eorum arbitrio fieri, dixit: ' Angeli quidam, quorum princeps est, qui dicitur diabolus, per liberum arbitrium a Domi uo Deo refuga facti sunt. Refugientes tamen esus bonitatem , qua beati fuerunt, non potuerunt eius Us erriudicium , per quod miserrimi lecti sunt. Caeteri autem per ipsum tiberum arbι- trium in veritate steterunt, eamque de suo casu nunquam futuro certissimam scire meruerunt. Cui nihil obstat, quod Angeli steterant in veritate Deo ad perseuerantiam eorum concurrente ut Domino, non ut pedissequo : & consequenter quod praedestinati fuerint ad standum per liberum arbitrium : nisi volueris dicere,in perseuerantia Angelorum aliquid esse, quod non secerit Deus: sicque meliores se secisse Angelos, quam facti sunt a Deo : Quod non nisi absurdissime dicere poteris, teste S. AUGUSTINO. pIntuens autem, primam hominum peccatorum discretionem nullo liberi arbitrij actu perfici ; nihil eorum tribuit arbitrio, sed ex sola Dei voluntate caulam discretionis assignat, qui ut misericors aliquos parcendo a peccato liberat , qui ut iustus alios puniendo in peccato relinquit. Nihil ita replicatum in S. AUGUSTINO inuenies, quam solam Dei misericordi in in illis, quos a peccato liberat, & solam Dei iustitiam in illis, quos a peccato non liberat. Cui non Obstat, quod liberum arbitrium si proxima discretionis causa, ised in his, qui a peccato liberantur causa proxima discretionis est liberum arbitrium speciali Dei concursu misericorditer praeuentum . in his, qui , peccato non liberantur, causa proxima discretionis est liberum arbitrium , iuste errori traditum, siue quod idem est, praeuenienti concupiscentiet iuste dimissum. CXCIII. Ab iis quae in tempore facit Deus, ad aeternum ascendamus praedestinationis tribunal. Voluntas, quam habet Deus ab aeterno faciendi aliquid in tempore, est secundum S. AUGUSTINUM praedestinatio ; Discretio igitur quae fit in tempore, ab s 'rno volita erit praedestinatio. Quare sumpta praedestinatione pro aeterna discletione hominum peccatorum, praedestinatio erit voluntas liberandi aliquos a peccato, quam habet Deus ab aeterri secundum magnam misericordiam suam nullis praecedentibus hominum memtis. Reprobatio hominum peccatorum erit voluntas non liberandi aliquos,
130쪽
peccato, quam habet Deus ab qterno secundum magnam iustitiae suae potentiam ex praecedenti natur demerito. Et sie praedestinatio hominum est proprijssime actus misericordiae ; Reprobatio verd est propriissime actus iustitiae. Praedestinatio, siud et erna discrctio, Angelorum innocentum poterit dici voluntas concurrendi s concursu omnipotentis Domini digno ) cum libero ali- uorum arbitrio ad perseuerandum , quam habet Deus ab aeterno,non secunum misericordiam suam , sed secundum altitudinem sapientis su , Ut enim ex S. AVGVSTINO docet D. THOMAS : p Misericordia est aliena miseria tu nostro corde compassio, qua utique, si possemiti, subuevire compellimur. Dicitur enim misericoria ex eo quod aliquis habet miserum cor super miseria alterim . Miseria autem Isticitatι opponitur. Est autem de ratione beatitudinis siue felicitatis, ut aliquis potiatur eo, quod vult, σ quod pertinet ad istitiam. Nam
sicut Aug. dicit is . de Tri. Beatus est,qui habet omnia quae vult, Se nihil mali
vult. Et ιδεο ὲ contrario ad miseriam pertinet, ut homo patiatur qua non vult.
Innocens dicitur felix ed ipso quM per amorem suo ultimo fini coniungatur, sic enim nihil mali vult: Ad quia ante tempus debitum velle habere finem ultimum in re , .esset aliquid mali velle, non vult hoc, sua spe contentus , de ita habet omnia, quς vult. Cum ergo misericordia essentialiter sit ad miseriam; ubi nulla est miseria, non potest es se misericordia. In innoeente non est miseria ; non potest igitur innocentis pretdestinatio ad miseri. cordiam proprid pertinere. Voluntas quam habet Deus ab qterno, non concurrendi cum libero aliquorum arbitrio ad eorum perseuerantiam, seu permittendi liberi eorum arbitrii casum, poterit dici Reprobatio innocentum; quς non erit actus iustitiae prout isto nomine utitur in praesenti S. AUGUSTINUS, qui iustitiam sumit, ut est retributio pro meritis, quq bona merita praemio coronat, mala autem poena eastigat. Ad quem sensum permissio peccati in Angelis non potest esse actu, iustitiae; sed ad altitudinem diuinae Sapientiae etiam spectat, Magentis uniuersalissimi prouidentiam.
CXCIV. Dicant modb Aduersarii , quid durum , quid crudele habeat ista
innocentum terna discretio, secundum quam Deus ab qterno voluit concurrere in aliquibus ad eorum perseuerantiam ; in alijs autem ab aeterno vOluit permittere eorum peccatum : sue, quod idem eii, ab ς erno voluit quosndam innocentes a peccato pr seruare, alios vero innocentes noluit a peccaro prς seruare. Nihil plus saevitiet & crudelitatis inesse potest isti discretioni
innocentum ; quam insit discretioni peccatorum. secundum quam non omnes peccatores Deus conuertit in bonum. De qua hete ait S. AUGISTINUS :a Sed posset, tuqu,t, etiam ipsorum voluntatem in bonum conuertere , quon amomnipotens est. Posset plane. Cur ergo non fecit ' uia noluit. Cur noluerιι , penes imum est. Debemm enim non pim sapere quam oporιet sapere. Quamdam tamen assignat istius diuinae nolitionis conuenientiam & rationem, nempe ut poena istorum proficiat ad correctionem aliorum, qui in bonum conuertuntur. Haec enim subi jcit : Puto autem paulo ante fatu nos ostendisse, non parui boni esse rationalem creaturam, etiam istam , qua malorum comparatione