장음표시 사용
91쪽
εθ VI. Dκ ' RATIONE DrspirrANorbendae, eX qua ne Venenum oriatur,castae illius sapientiae methodus apud renatos sola praestiterit. Plurimum in eo est situm, ut disputaturi de conversionismae & renovationis statu divina gaudeant certitudine, &hac firmitudjne muniti precibus & sancto se proposito in vera cnaritate ante omnia devinciant. Si quis tamen invito alteri molestias animae lacessere non vereatur, Hieronymi ad Nepotianum sententia locum habebit: Sagitta in lapidem nunquam sigitur, interdum re bens pereunt dirigentem. Cum quo &his utimur verbis sub finem sequentibus:
Nee invehimur in eos, qui peccant,sed neperincent, monemuc. Neque in istis ramum ,se in nos i s severibviora sumus: volentes s festucam de oculo alteriin tollere, noseram pri
Quando igitur nonnulli reper,untur, qui ct hanc Academicam e ercitationem desiderarunt, mentem nostram de re ambigua declaratam,& non tam constitutis , quam Obse
vatis legibus, quas ipsius negotii indoles salutaris effagitat ne quod studiis doctrinae Christianae incrementum de bet, impedimentum nostra existat cui . ' pa
92쪽
CΗR1sTIANORUM PROPRIA. 8t pa nunc Disputatoriam quoque Diatri-hen Sanctarum Literarum Cultoribus, Deum vere timentibus, apertam Volu-mUS. Deus vero Pater Luminum suam mentibus affundat gratiam , ne quiS ad disputandum ausit accingi, qui non du- dum victoriam de mundi eruditi vanit tibus ex fide obtiyuerit, mentemque ha- beat viva cognitione Dei jlluminatam, ut , si multa ignorantia &obscuritate undique se obumbrari, & videre in aenigma te per speculum animadverterit, ipsa tamen gloriam Domini certo&minime fallaci adoptionis sensu contempletur M& revelata facie, nullo remorante hallucinationum velamine , libertatem a Spiritu Domini nactus, in eandem ima ginem transirmetur ex gloria in glo
Quod superest, postquam superiori
Programmate de Exercitationisus Dorima
fluis significavimus, circa Paschatos ferias indicatum iri, quae semestri aestivo ratio Collegiorum meorum futura sit, hac opportuna occasione id ipsum praestare licet. Cum proinde publicis Lectionibus in Epistola ad Romanos, eXege lice enarranda es dogmatice enucleanda, -
93쪽
ga VI DE RATIONE DISPUTANDI iper Dei gratiam novem capita hac hyeme abBlverimus, & in Hisoricis primum Amu Apostolicos, postea ex Eusebii Historia Ecclesiastica duos priores libros; in eodem utroque instituto pergemuS quidem, sed ne, qui recens advenerint, superiorum Capitum Epistolae, in quibus sumdamenta Doctrinae Christianae primaria docentur, interpretatione dogmatica se destitui doleant, librum bono privatim horas peculiares collocabimus, ut totius
SystematisApostolici fructum & ipsi percipiant. Lectiones privatae in Libros Sym- Hie iam tum ad finem perducuntuT , quorum notitia tantopere necessaria uti operam assiduam requirit, ita novum in eosdem Coiugium Examinatorium spondenius, habendum quotidie hora pomeridiana Dinta. Praeterea industriam nostram privatam in Glgegis Dogmatico Bis
eo praecipue ponemus, sic ope Spiritus Sancti in tuendo, ut omnia & singulis dogmata justo tractentur ordine, & ex ipsa ScripturaSacra non perfunctorie,sed
digna cum demonstrentur, ut in- duditato constet, ex quibus locis unumquodque eificacissime probari & contra adversarios defendi possit, non sine exploσ
94쪽
CBRUTIANORUM PROPRIA. 83 ratione ipsius internae praxeos, quae totius studii Theologici anima est. Quod vero diei tempus huic labori impende dum fuerit, de eo sub initium Aprilis aBmiliaris deliberatio ineatur, publice i yitabuntur s*turi Auditores. Exercitationes Publicae Examinatoria die Saturni, & So- miserica singulis septimanis habe tur , continuabunturque bono cum Deo: qui clementer faxit, ut hisce omnibus verus impetretur finis, nominis Sui gloria, Ecclesiae JESU CHRISTI emolumenis tumi P. p. in Acad. Hal. a. M DC XCn.
V.3s. De M ista, Praecursore suo glorioso, haec verba dixisse Dominum,te- natur eiusdem nominis Evangeis : Τria illa quidem, sed tripsicis elogio, cuius Esere asei meminit Ecci I U.ia. longe dignis , simal Lucerna fuit Joannes, non ipsaLux
95쪽
84 VIL' DE LAunisus at haec quo sublimior, sublimius autem
nihil eo major illa, quae tanquam AurOra Solis adventum annunciabat. Cum enim fles Israelis dudum lateret craSsis occultata & circumfusa tenebris, ecce laudatus Zacharia filius, divinitus instar tam padis accensus, adsequendum Christum ac fide amplectendum Judaeis facem pra tulit. Hi inussitatam Evangelii lucem, cum sanctisssima viri auctoritate conjunctaή, mirabantur hi --- Spiritus internum penes eum sic animadvertebant, ut hostis
etiamHerodes tantam in homine virtutem veneraretur. Marc. VI. ao. Est sane permagnum, si examinemus diligenter singularum vocum pondera, quod ab ipso DEI Filio non sine emphasi; λυχν' appellatus ille sit,& quidem articulo noVum mo
. φώνων dictus; ne quis nimirum, prout lux alioqui insensus primum incurrit,sulgorem alium, quam qui ex igne coelesti insito nasceretur, intelligeret.Unde quod Divinus.Magister extollit in Joanne, id
servus eiusdem Paulus a. Tim. idue in aliis desiderat, quos conqueritur habere μορφωmν ἐυ ζωα inane pietatis simulacrum,nec robur animi & virusis iis a lix
96쪽
B. JoH. ARNDII. Momnia in Christo superantem, agnoscere ullo modo. Dolendum omnino, temporibus quod nostris sicut propria haec inuratur nota, ut eorum, qui inflammare alios debebant, pauci Vix speci*m doctrinae prie se serant,
mi; at paucissimi άλ. vero Christi
spiritu exardescant. Phil. Ia8. Quanquam infinitae DEI acceptum referamus oportet clementiae, quae lucernam praelis nunquam extingui prorsus patiatur a. Sam. XXI. c. ex densisssima caligine, velut Joannem, ita & aliis diebus alia prodire jubens lumina. Neque vero labentI nostro huic seculo, quo extremas vires acuere molitur Satanas, praecipuum illud divinae misericordiae genus arbitror defuisseis. vixdum unus & alter elapsus annus erat,
nostra in coelo Ecclesiastico ardens atque lucens, publice compareret, edito praeserti m libro primo de Vero Christianismo rcujus Theologi existimationem, quae semper fuit sanctissima, sive ardorem in poenitentia es dignis ea fructibus commendandis, sive integritatem vitae spectatjS-simam, sive tolerantiam injuriarum ab
97쪽
s6 VII. DE LAUDIBUS iniquis illatarum considerem, idonea cumJOANNE BAPTISTA comparatio in promtu erit. Quid φ quod, quemadmodum sacerdotes Judaici dubitabant, demptim quid responderent Christo, Marc.
XI. 32.33. ita Vivente ac defuncto Arario nonnulli, qui eundem pietatis sensum e perti nondum fuerant, vel aperte eX ma-; Iitia damnarunt, vel tacite ex inscientia
persecuti sunt ejus causam: quo pacto haesitantibus ducum turbis,
Scinditur incertum dia in contraria via.
At enim distordia ista sic,favente Deo, est vindicata, ut nunc omnibus piis illum statuentibus vere Prophetam fuisse, Ib. v. sa. committendae in solem impudentiae prudentiores malevolorum ipsos pudeat. Ita fortiter ac sapienter, alienissimam ab eo esse Heterodoxiam, demonstrarunt Apo-ogia, quae publicam Ecclesiae faciem su-hIerunt, virorum de Regno Christi praeclare meritorum, Daniel, DILGERI, Hemrici VARENII, Pauli EGARDI & cugusdam M. B. F. B. Quibus annumerari jure suo Inerentur Exc. Joh. Georg. DORSCHEI -υ , uti & R. Mich. FREUDII liber , superiore anno Rostochii editus, quo quam plu'rimae arnium inter & alios commutatae epi-
98쪽
B. IOII. ARNDII. 87 epistolae, quales in omni historia ponuntur loco haud postremo,tum judicia Theologorum maxime orthodoxorum & t stimonia, ipsius denique viri optimi constra errores temere sibi imputatos scripta,
Non abs re fuerit, ad propositum no-srum pertinentia quaedam inde excer Pere , & tecum, Benevole Lector i communicare, praesertim cum libellus hic posterior nondum in manibus fit Omnium . Scito igitur, tribus post annis, quam liber primus de U. Chr. prodierat, celeberri
mum GERHARDUM alterum illum hujus seculi JOANNEM, similem disici-
αῆθος -ἀ, quem diligebat JESUS, quis recubuit super pectus ejus Joh. XXI. ao. Aod um, tuum quem in Christo Patremis sal tat praefinPsali. Aradianum, non monuisse
tantum, verum etiam Vehementer obsecrasse, ut reliquos libellos, toties expetiis ros es exoptares, ederet. Non solus ego, i quit, exssem,sedmecum alii doctiHboni,quorum Catalogum bene longum tibi enumerarepose 'i m. Inter eos primum facile locum obtinet Cancestarius intenturgensis D. Gesen et ru , cui primus ita places , ut reliquorum etiam
99쪽
desiderio reniatur. Quibus aliisque uictus ille precibus, ut scribit, humanissimiS,to. ties ab ipso effagitatos, secundum, tertium &quartum, misit tandesti, sed in privatum modo usum, ne in publicum progrederentur. Eadem epistol4 multae. gregia Noster accurate disierit de senni. usu & copo istorum librorum,
ct inter alia haec illorum argumenta commemorat : Prior ad interiorem hominem viam serit patefacit: Secundus ad eundem propiuι deducit, aὲ gustum nempe rem s riuasium per Crucis tolerantiam'. Tertius tomtum hominis inero convertit, re in se ipsium imν ducis, regnumque Des intus latere demomstrat: auartus per Macrocosmum cs Naura ibrum DEUM auctorem F conditorem natura pectoribus humanis intime insinuat. Postea-
uuam autem GERI ARDI auctoritateractum, ut publice totum opus eXtaret, incredibiles motae passim controversiae mi ab ijs, qui Christum non saperent,ut idem Theologus hac de re deinceps ad eundem cripserit: Nimirum hanc mercedem a mundo reportamus no is laboribus. Eni m- ,
vero ut deteriores, ita nec probi defuere interpretes, in quibus familiam ducunt Theologi magni nominis in Orthodoxa
100쪽
mirifice de exquisitis interpretationibus Arndianis laetantur, a Michaeo IVALTH RO, Arnaei Successore, etjam summopere laudatis. Accedunt Venerandorum COL Iemrim Theologicorum judicia, Witte- bery - , 'nensium: Accedit eodem testis 4ocuples Chrsophoras SCHLEUPNGRUS, . erintendens id temporis Man filia postea in superiori Man&- μα--b sepulcrum Mus cum epi apilio in AE de Praedicatorum nostra Erfurtensi visitur)qui scribit Harmon. Vet. Testam. Pan. L L 4. duo. quod aliquibus a Venerabili Proto- synedrio Dresdensi Censuram flagitantibus, cum desiderium isthoe adversus divinos de V. Christ. libros maligno eX animo prosectum appareret, Theologus
oremium judicio summus, POLYCAR PUS LYSERUS , datum Responsum , Verbis non obscure obiurgantibus his fio
eas in sat libro nihil desideratur,nis lector haud improbus.Id quod Joh.SAUBER TUS, Ecclesis