장음표시 사용
291쪽
metum cadentem in coastallte a virtute illius a delinquens diei νοθVirum; quia metiis iustus a est me- test coactus , ut constatem tus mali , quod delinquens sibi in- Iter. a1. in princ. F. de eo , quod fert per delictum . Hic autem non metus causa . . cadit in virum constantem, nec
ει metus, ad extorquendum actum, inius incussus, eius valorem impediat. .
IR quidam nobilis, sed iaci norosus , per Sicassum,
petijt a Titio, ut domum quandam ei Venderet, eum alias occisurus, nisi venderet. Titius vero, quia hominem nouerat, metu compulsus, eam vendidit, pretio quidem iusto, sed infimo. Quaeritur ; Vtrum venditio illa tu
a Metus, a Sisa o , ad venditi , I 3 . Iniuria noresumit adeam iuranem eπιorquendam incussus, natura. irritandam. eam reddere videtur nullam. 14 Sicut nee adi irritandam prem Sieut etiam promissionem La- nis nationem, factam L
ε , Et Votum. , : . . II mepromissonem idem ex me P . Eam tamen, in enaturam ., tu factam. irrita . . 16 . Vota π Eccles' iam consum 8 . Cum detur adhue eonsensussus tudine,irant irrita. - o Menter Uoluntariu . . . II Per eam actum metu ininstos . Irio minus fiber, quam, dum eelebratu transfertur domL
292쪽
g Etus, Adulterae, a Viro, ad 1 I professi8neni eriorquenda ,
incussus, non erat grauis , nec C de ny in constantem virum s quia
iuste erat incussus I ut patet ex dictis, ρ aeced. At metus, Titio, per Stearium , 1 Uiro facinoroso incussus , grauis est , & Τitio Iniuriosus. Ideoque videtur sufficiens ad reddendam venditionem inualidam . Ita Molina tom. a. d. 726. Solus lib. 8. ques. r. ar. 7. ad 3. CIetu. reg. lib. a. e. a. nu. Io. Satis I. e. tract. I. d. 2:fl. nu. 8. 3 Primo; Quia Contractus , per
niuriam e elebratus , ipso iure narturae , videtur irritus. Tum quia , haec videtur esse poena, iniuriae pro portionata. Tum quia , aequumsnon est , ut, qui metu iniusto iniuriam intulit, commodum reportet ex suo delicto; reportaret autem, si coneramis sie eelebratus,esset validus. Tum denique , quia iniuria illa, omnino est compensanda , nec alius eam compensandi modus ap Paret, quam per contractus irrita iationem I sed venditio, fuit per iniuriam extor a ἰ Titius enim, ius habebat,ne iniustis minis ad eam corigeretur . Ergo videtur fuisse, ipso
6 Secundo , Quia , si venditio ilIa esset valida , sequeretur , quod squando Latrones a Peregrinis, metu mortis incussis , pecunias extor quent , earum pecuniarum dona. tio 1 Peregrinis facta , esset valida,
ipsique Latrones, verum earum dominium acquirerent, neς ad Festitutionem tenerentur . ConI- qitens antem s est contra communem omnium sensum δ omnes enim tenene, per talem metum acquisi . ta, esse restituenda. Ergo signumsest, iniuriam metus iniuste incus. si, eo ut raetiis,iure ipso naturae, reddere irritos .s Tertio ; Quia, si quis Latroni,
.metu mortis incusso , petenti, peis muniam promittat; eam dein doso luere non tenetur; non enim vi
detur habuisse voluntatem sufficietem ad valide promittendum, cum promissio debeat esse gratuita , ac liberalis , illa vero fuerit coactias δvude etiam solditio usurarum , ipso iure naturae est irrita , quia deest voluntas liberalis , ad eius valo rem necessaria . Ergo promissio , metu mortis, iniuste extorta , irri ea est ἔάdem autem prorsus dicendum est de domus Venditione, ' ὲ Titio , cum eadem omnino sie
Quartis , Quia , in omnium sententia, Vota simplicia; vi, peregrinationis Lauretanae δ eleemosynae νde alia similia metu extorta , ipso iure naturae, irrita sunt; nullum enim extat ius posietuum, illa irritans . Ergo idem dicendum est etiam , de alijs promissionibus, aceontractibus , & consequenter etiade venditione , metu mortis, iniumste extorta s
293쪽
7 Espondetur tamen; Vendi m tionem, metu mortis, a Titio factam, fuisse , iure naturae, va lidam; sed re seindendam . Saneb. lib. q. mare. d 3. num. q. Lessius
tas onas. 8 di alii apud isto L.
8 Primo,' Quia, non obstante in i Iia , per metum illata, datur quidquid ad venditionis valorem nece sis, cario requiritur οῦ ad valorem enim alicuius eontractus, requiritur solum. , iustus titulus , R voluntarius consensus . . Sed metus, sue iuste, sue iniuste incussus , non tollit V Iuntarium absolute; sicut enim,qui .ad euitandum naufragium a mcrce
pro ijcit, iIIas voluntarie pro iis it δita, qui latroni petenti , dat pec nias ad vitandam mortem , illas vo Iuntarie dat; meque excludit titulum dati, & accepti ἰ donati, rapromissi ἰ Ergo non tollit c.ntra ctus valorem; ideoque venditio, fimili metu facta , iure naturae, suist valida . P Secundo; Quia , non mi S est
libe a voluntas , metu iniusto coacta , quam iusto; In ustroque enim casia, voluntas aeque non vuld abso Iute, sed solum ad illud periculue uitandum; nam aeque ad vitandum
sol una mortis pericula , di proiicis quis merees in mare, & dat pee
aetas latroni, alias nec merces Pro iecturus, nec pecunias daturus. Sed voluntas, metu iusto, veI ab intrinseco coacta, habet libertatem suffetentem ad valorem contractusve dictum est ι Vere enim, est simpliciter libera . Ergo etiam Lo cta metu iniusto , erit libera sustis eienter ἰ ideoque ex hoc capite svenditio non potuit esse nulla .
iIIo extorta, esset irrita; vel esset irrita, ratione in i uriae, vel ratione defectus lihertatis sum eientis. Ex
neutro autem capite, est irrit a putraque enim hac ratio , atque re peritur ivi contractu celebrato,
metu leui , qui tamen est validus ςNam , si Auarus, metu amittenstae pecuniae, iniuste sibi incusio , c ga lux inire contractum locationi, , vel mutui; In metu isto, iuueni tu ratio iniuriae, ad restitutionem bligans, & metus iste, fora ivs Au num priuat libertate, quam seve-i grinum a metus vulnerum, illi a lartronibus comminator m. Sicut et-go metus lauis iniustus , contractri ab Avaro celebLMum non irritat , ita metus grauis, qua muis iniussu venditionem , a Titio iactam non irritabit. II Quarto ἰ Quia eontra eius , eui dolo causam dedit, non est, iure natu vae, irsitus Matrimoniu enim contractum e X exrsve, quo quis putabat; foeminam esse nobilem, vel diuitem, cum tamen esset ignobilis , di pauper. est validum . Stai in iure, metus a quipata tur dolo I L
294쪽
eontingaude iure iuri ct e. a. pactis: in σ. Ergo etiam contractus, cui metus , causam dedi e , non erit iure naturae irritus, sed validus. Unde eonsequenter , valida fuievenditio, a Titio metu facta . 1 a Quinto; Quia, ad Sacramento
rum valorem, requiritur voluntas,& intentio suscipientis ς Ac tamen voluntas, etiam metu graui coacta,
in adultis susticit ad valorem ba-prismi; ex c. maiores: de buptismore, ea udaeis: ἀψ . Similiter ad va.
lorem iuramenti requiritur libertas ; & tameta iuramentum , etiam metu graui, extortum , Obligat. ex
Ergo similiter , quamuis ad valorem contractus, requiratur libertas ; sufficiet libertas , quae star potest simul eum coactione, ex meo eu graui .
ra Eque obstant rationes in se eontrarium et Nam ad primam, negatur minor; Neque enim iniuria sufficit ad contractum irritandum , neque per ipsius annullationem resarcitur; nam, si quis metu, haptizari cogatur, iniuriam patitur , & tamen haec non resarcitur
per irritationem baptismi; Et, siquis, fide data de Matrimonio,vir
ginem defloret, Se postea aliam du eat, iniuria grauissima priori illa a, non resarcitur per irritationem Matrimonii cum posteriori . Sufficienter ergo resarcitur iniuria per hoc, quod contractus factus re
scia datur,ti res in suum pristinum statum restituantus j sieque si fi cienter punitur iniuria ἰ neque qui
illam intulit, ullum eX ea com modum reportat , cum rescindere teneatur contractum , & res in pristinum statum restituere .
I Ad secundam respondetur; Do. nationem illam , a Latronibus me
tu extortam , atteato iura: naturae
fuisse validam, & dominium transtulisse . Hinc tamenGnon sequitur quod Latrones ad restitutionem
non teneantur fi Nam, cum, ratio i
ne iniuriae , teneantur res in suum pristinum statum restituere , Se d nationem rescindere, consequenter tenentur sic accepta restituere .
Is Ad tertiam respondetur , Eum , qui Latroni pecuniam promisit, ex vi promissionis, teneri eam trade. re; licet, ratione iniuriae, deinde iexcusetur ; potest enim aliquis sinmul ex uno capite , esse obligatus ad aliquid faciendum, & ex alio de obligatus . . Nam potest quis salicui debere centum, ratione contractus , di simul ratione iniuriae tabi ab eo illatae, sibi debitum retinere , donec aIter debitam satis. factionem exhibeat , Ee si alter deis bitum petat, repelli paterit, ex ceptio me iniuriae. Similiter ergo , qui latroni pecuniam promisit, illam ex vi promtisonis dare tene tur, ratione tamen iniuriae, illam Megare potest, & petentem, iniuriae exceptione repellere . Promissio autem, & donatio , ut sit validias , debet quidem esse liberalis, hoc est, nullo pretio recepto , non tamen reqviri ur, ut sit omnino Ii
295쪽
26 Ad quartam respondetur; Vota
smplicia, per metum extorta, esse irrita, non iure naturae s nec politivo scripto, sed traditione , &Ecclesim consuetudine , vim legis obtinente, sicut hoc etiam modo sunt irrita, Matri manium, metu C
tractum, di Matrimonium fidelis cum infideli.
.in Contractas, metu etiam inluviso.celebratos Leta. valid ι, pencosque transferri dominium a quia
per eos acquiritur titulus , di sinterueni v traditio,qua duo sufficiunt ad dominium transferendum .
lctratos, esse valid- , non solumas tule naturae , sed etiam rure posi- tino ; in o. ensm Abbas de his qua vir renunciatio facta per metum , debet in irritum reuocari .. Ergosgnum est.. esse validam, quod enim irritum est , non indiget, ut in ia, Titum I euocetur; er m e. ad am
dientiam: de bis oua et e Ru' vi
m et usque causa fiunt , earere de-heno robore firmitatis , rescindi
enim possuat, di debent. & in Liat. C. de his qua via dieitur; Ven
ditiones, donationes, transactione quae per potentiam extortae sunt v praecipimus infirmari. Ergo erant aliquo modo validae, ac iuris rem udio infirmando t. ζ1s Tertio; Contractus metu iniusto celebratos, esse rescindendo , sue metus ah alter Contrahente incussus fuerit, siue ab aliquo tertio. Tum quia, res illa , per eontractum metu initum, aequisita, ad quem cumque posiessorem itan sit eo vitio affecta, ut habetur express e L
quia metum passus, ob iniuriam sibi illitami, habet ius rese indendi eo tractum fictum. habet enim arus , ut sibi dotvr satisfactio. & in iniuria facta reparetur: s Haec autem, alia via reparari non potest,quam contractum factum rescindendo, &res. in suum pristinum statum restituendo . zo Quartis I Contramis , metu iusto cel ratas, nullo modω esse irris gandos, quia cortractus metu iniu-so initi restindendi sunt, soliun ration: ireturiae: , metum passo illatae; haec aurem, Omnino cessata qu.-do meritatest iuste illatus.
296쪽
n men 1, ad intorquendum actum, iniuste
TITI v S, unicum beneficium, quod habebat, graui
metu compulsus , renunciauerat .. Volens autem ad Sacros ordines promoueri, nec habens patrimonium putansque, renunciationem illam, metu factam, non tenere;
ad titulum illius Beneficij promoueri voluit. Quaeritur , an
Potuerit. SUMMARIUM. a Benefici Ugnatio, metu extorita, iuresaltem positivo vide-
ιυμ irrita .s Sicut eis irrita , electio ad θ nescium . 6 Rui actus, metu emorti, a iure irritentur.
8 Huiusmodi resgnatis non e ' 'irrit ed irritanda .s Sieut me iuramentum, simili
ctam pereipere non es. in .rs Nee o elum reeitare tenetur.
a D Osito, quod actus, metu etiam A iniusto, extortus;neque ex defectu consensus; neque ration is iniuriar i iure naturae, sit inualidus. Quaeritur, an saltems ratione iniuriae, sit inualidus , iure positiv. . Videtur enim esse ι & eonsequen aer Titium, ad titulum beneficii,ex metu ν renunciati, promoueri potuisse . Ita Bain. de Leon. lib. q. e.ianum. 16. ct Natri in ri acee pia deres. M. mpos . nu. . ait se longo tempore eam docuisse .
297쪽
a. - . eae e. perlatum': de his qua vi. quod ad quodlibet votum extenditur.' Quarto; Absolutio a Censuris; exnritatis . Aa m qu UI CCia1 U ιΕ e. Uniet de his , qua vi. in 6. Quin ἀρρε e. Abbase de his quae υi. Si au- Ο to; Rerum Ecclesiae promissio , vellem resignatio fuit inualida , iam a traditio; ex ς. peruenit: de iuretiar.
extortas , licet a Resignantium Praelatis receptae , aut ratae habit fuerint , nullius omnino e sie fimmitatis . Idemque videtur colligi
flat ex e. ad aurest de his qua vi. . Ergo figitum est per talem benefici j renunciationem , titulum non amisisse; ex in e. ad audi entiam:&eitur:beneficέj renunciationem me tu factam , firmitatis robore care in re debere . Cum ergo beneficii Iesignatio , metu graui fuerit a Titio facta , ipso iure , irrita fuit, ac proinde Titius , titulum beneficia adh nc retinet, ad quem pyopterea ordinari potuit. Tertio, Quia eiectio ad benefi- .cium , metu facta , ipso iure , est et irrita ; Ergo idem dicendum est de beneficii resignatione ἀ eadem
si a Duertendum est. Ius positIuum s non omnes actus x aut contractus , metu iniusto extortos
generaliter ipso facto irritasse, sed solum aliq-. Hi autem sunt. PIb
graui in carcerem coniecit , vel
detinet. L. qui in ea cerem: Τ.de
eo quod met. ea a. reliquos tamen omnes , decernit esse irritandos; in
L. Ust. C. de his , qua vi, ct L s
eum excepi. Iq. g. in hac actione . F. de eo, quod metus causa; ut sic saltem reparetur iniuria, dum res in pristinum statum , restituuntur. Hoc pysito .: RESOLUT. Io. .
R. Esponde uir, Titium, ad lituis
tum beneficij promoueri nopotuisse - . Nau. loco cit. num. T. AEdor. lib. I. cap. IInqμυ. 9. Reginatae torn. a. h.,3 c. 23. sa. n. 333. Lessius lib. a. c. 17. 46. -m.37. de alij apud Hos z Primo; Quia beneficii resignatio quamuis metu facta, non fuit tamen ipso .iure irrita , sed solum irritanda , se ut omnia alia gestae pM tact*m kbiς ς nim casus de be-
298쪽
aefieti renuneiatione, non iuueniis tur in iure ab hac regula exceptus se ire inueniuntur Sponsalia , Ma trimonium, Professio religiosa , di alij si miles actus . Si autem rem elatio fuit valida, donec reserti deretur; ante rescissionem, Titias , ad titulum benefici; promoueri nopotuit; illum enim iam non habe bat , sed per resignationem amiserat.
tu extortum, quamuis Valeat zm c.
rerum de iureiur. si tamen apponatur actui nullo , & a iure reprobat O , non valet ex e. eum contingat de iureiur. e. quamuis pactum: de pactis in o. & alibi. Sed iuramentum, de bene fis ij renunciatione metu factum, valet, scut etiam iuramentum de beneficio renunciato non repetendo; eae e. ii Uera
de iureiur. Ergo sgnum est , quod re nune latio illa , valida fuit. Io Tertios Quia, nulli bi in iure
henefici3 resignatio , inuenitur irritata , sed solum irritanda; in cienim ad aures, non dicitur;renunciationem illam non valere, sed solum eum, qui renunciauit, ei dem Ecclesiae esse praeficiendum ἔubi non indicatur, non debere praefici, sine noua collatione I nam ipsam et restitutio , est tacita bene
fieti collatio. Similiter in c. 2d a
dientiam ' solum dicitur, renunciaorionem metu factam , ea rere debere robore firmitatis . Haec autem
verba, optime intelligi possunt de rescissione per sententiam facienda . Denique casus in Clementina: multorum et de Faenii s est specialis; erat enim ibi sermo de quodam, qui a Domino saeculari, e plus fuerat, di detentus, donec be
neficium renunciaret; cuius Tenun
elationem decernit Pontifex, esse irritam , inducens nouum ius pro illa , non vero uniuersaliter declarans , beneficiorum resignatione metu extortas, esse irritas. D cretum autem pro casu speciali, ad alios casus extendi non debet a
II n D rationes in contrariun facile respondetur. Ad primmam, patet disparitas. Casus enim illius Clementinae , est specialis, tapropterea ad alias resignationes extendi non debet; unde illae solum resignationes , quae per metum& ine arce rationem, ac detenti nem iniustam, factae fuerint, nullieerunt; aliae vero per metum , sino incarceratione , extortae , iuxt ore gulam generalem, erunt validari sed irritandae ara Ad secundam ; ex tertia probatione , patet responso ; Poterie enim quis ad pristinum beneficium redire, rescissa renunciatione prius . facta , absque noua illius collatio ne , quia illa rescisso , N bene fieti restitutio , est tacita beneficii eo I- , latio; sedi, qui, cum impedimento, & sne titulo canonico, beneficium obtinuit, obtenta deinde iminpedimenti dispensatione, sine noua collatione, beneficium retinere
potest , quia dispensatio illa,cense tur esse tacita eiusdem beneficii eo Ilatio.
299쪽
I3 Ad tertiam negatur consequentia ἔ Nam, eum ille etiam, sit casus partieulatis, extendi ad alios non debet ἰ nee regulam genera- em euertere. Adde,quod metus, in electione, magis publicae utiliis tali repugnae , quam in renuncia- eisne, & ideo Pontifex voluit, vela electione, maior requiratur iis herias . Ita Nauar. in e. aereptar
COROLLARIA , IV olligitur ex dictis primo: An.
eequam,per Iudicem,fiat reinsgnationis irritaeio , & restitutio in integrum, renunciantem no oposse lieite benefietum ita renum tiarum teneres nec in eo ministrare , aut fructus ex illo perciper , quia titulum per renunciatiis en amisit , di beneficium sine titulo nonico lieite retineri non potest, c. I. de reg. iur. in αrs seeundo; sic renuaeiantem non teneri amplius, post renunciati in nem , & ante rescissionem , ad horas canonicas, sed eum , eui , ille beneficium renuntiauit ἀ quia hie ,& non ille, absolute habet benefi-eii titulum, ac beneficium . 16 Tettio ; Si renuncians s rem1-neae in benefiei; possessione , per triennium, non iuuari decreto de pacificis possesiribus ; quia possedit sine titulo .
di coactio ad actum, cum bibertate ad loci , uel perfome electionem, eiusqualorem impediat.
x m IT IVS, a Principe vocatus, precibus prias, deinde
η etiam minis, imam ex Filiabus Semproni , quam a cumque vellet, ducere coactus est ; ille vero duxit Rachelem, Quaeritur; Vtrum Matrimonium illud tu ris validum.
300쪽
eere Oidetur libertas solum quo ad circunsantias.
sincit ad electionem s Vera tamen, es inualidum. L
6 suis es omnino coactum . 7 Ex infelices exitus timeri possunt. 8-matrimonis valorem , requiritur libertaseirea tum
io Ad elisionem, obligari quis po- .' ' teis dies ν; fretis ad Matrimonium.
nis valorem, requiritur omnimoda liberi quo ad I
2 Voniam, inrer aetiis , qui a Iure deelarantur inualidi incum , metu iniusto, fund extorti ponitur eontractus Matrimonν, . Quaeritur; an, Ut sit irritus, requi-xatur omnimodo eoactio, non so lum quo ad actus' suhstantiam , sed etiam qudi ad eius eireunstantias, An vero suffetat coactio ad ipsum actum, eum libertate ad cireun-santias . Aliqui enim existis arunt, requiri omnimodam coactione nas Ideoque Matrimonium a Titio eum Rachel e contractum, fili Dia validum. Ita Ador. lib. I. c. D. quast. I I. N alij quos refert Couaru. q. deer. a. p. c/x s. . n. 8.
3 PIitari Quia, non videtur ullo modo fuisse eoactum , sed omnino
liberum , ac voluntarium ι nulla enim coactio, facta est cirea elemetionem illius foeminae, esto fuerit facta eirca electionem absolui a Em. go Matrimonium , quamuis ea leoactione extortum , validum ta
mea fuit; quia fui e plenit liberam Secundo ia , si quis, Eeele-sae regimen a mere cogatur, relicta sibi facultate eligendi quai eumque Ecclesiam voluerit, & una eligat, electio illa valida est; sicut valeret electio, si electores , non certam personam , sed aliquam ex certis, in Ecclesiae alicuius regimen eligere cogerentur . Ergo si militer erit validum Matrimoniam si quis, non certam personam , sed solum , nam ex certis assa me reia cogatur m tunc enim,substantia electionis nora videtur edacta , sed libera; nes ad electionem minor Ii bertas requiritat , quam ad M.trimonium, ut constat ex
s D Espondetur tamen; intriuio- nium illud fuisse inualidum.
Ita Samb. fib.q. matri LG.n. I a Salas an. 3. d. 3. r. m. , Rebell. p. a. lib. a. qua I. I I.s. I. num. I I. Basilius de Leon. lib. 4. . aq. num. 24. & alij apud istos οε Primo x Quia Matrimonium i lud, vere ac proprie fuit coactum 3Titius enim, ita Matrimonium, ex metu, assumpsit, ut illud, in sua I bertate relictus non assumpsisset 3 Ergo liviusmodi Matrimoniam