장음표시 사용
371쪽
Suar. Bb. s. de Voto e. S. n. a. et a Quinto I Religiosum , mini π a
recipientem , Vel e pendentem a saut usurpantem e X bonis monaster ij , absque Superioris Ite entia ,
mortaliter peccare contra paupertatem , quando peruenit ad notaω bilem quantitatem I quia illa modi ea , uniuntur ad constituendam quantitatem suffcientem ad moria tale . Si tamen modica, quae accipit Religiosus , snt comessibilia ,
N ad proprium usum accepta,pro habilius est, furta illa minima non continuari, sicque non esse peccatum mortale, quamuis perueniatur ad notabilem quantitatem , quia
haec furta, facta a famulis, & ancillis, etiam si paulatim perueniant ad quantitatem notabilem , non sunt peccatum mortale, eo quod Domini, in istorum acceptione , non sint ita rationabiliter inuitis nee tam rigide velint ista prohibere , eum valde dissicile sit, famulos interdum modicum quid non aeeipere . Haec autem ratio a multo fortius militat in religiosis, cum hi , non ad instar, famulorum , sed tanquam filij ex horis monasse rij alantur. Sanch. EUGI.fum. c. 2I. num. 3 a 22 Sexto; Eum , qui modi eam quan titatem postremo loco furatur Se- pronio, postquam hic ab alijs passus est damnu leue, si eo furto, damnum praecedens fiat notabile, peccare
mortaliter, η eon se ius erat damni praeteriti; quia illo ultimo furto posito , positum est notabile damnum pro Σimi, Quicumque autem sciens, ex suo actu leui sequi damnum notabile proximis mortaliter peccat, eum actum faetendo. Si vero conscius non erat damni prae. gedentis , mortaliter non peccat ,
quia, si non sit conscius damni praecedentis , damnum illud libere, ae moraliter continuari, non potest cum praecedentibus . Va u. I. a.
versis, a singulis quidem modi eam
quantitatem, sed ita tamen, ut omnia furta simul sumpta, quantitatem notabilem effetant; mortaliter pes care; quia, licet singulis damnum
notabile non afferat, affert tamen toti Communitati, & materiae illae moraliter continuantur ad constituendam quantitatem notabilem ur surpatio antem rei alienae in notabili quantitate , est peccatu a mortale furti; Et quamuis, in hoe casu particulari, cessaret finis praecepti, qui est, vitatio damni not hilis proximi; 'quia tamen non ceptat in communi, non proptere acessat vis ipsius praecepti; Cessante enim fine legis in aliquo casu pa Dei eulari, non cessat lex, etiam in eo, obliga Ic.
372쪽
n plura venialia diuerse rationis, consituere posmi unum mortata.
. CA Susor VN una ex Dominicis Quadragesimae, Clericus quidam in Sacris,parum aliquid carnis comedit; per quadrantem laborauit; partem modicam Sacri non audiuit; & in Officii recitatione unum psalmum omisit. Quaerituri Vtrum
a Christis plura maerepta titiis νυiotans, videtur mortaliter pecea e ς 9 eur. 7 Probabilius tamen venialitersiam mecauit.
8 Materia illorumprae torum, in Unum eoalescere non possunt.
ν R ilibet praeceptum sperialemae proprium finem respirit. 1 o Leues detractιones de pluribus sunt flum veniales. II ad eonstituendum mortale, non δε it onio in motivo aut
12 Debent posse esse materia elusedem pracepti. 13 Plures modica pecunia quom
34 Praeepta diuersa rationis , ni hil habent eommune, in quo continuaripossint .rs Baism es ratio de pliaribus Votis, ac de pluribuspraceptis. RATIONEs DUBITANDI.a Vm ex dictis aeuan. praced.
constet , plura furta venia lia, constituere tandem posse unum furtum mortale ἰ Quia eorum materiae , licet seorsim sine leues , si mul tamen sumptae , constituunt uam materiam grauem , & sussicientem ad mortale. Hiae oritur dissicultas san quoties plurium Ue nialium materiae, eonstituere simul possunt materiam grauem , toties eX pluribus venialibus, fieri ponsit unum mortale . Videtur enim posse ἰ ideoque Clericum , plura illa praecepta leuiter violad O mor taliter peceasse . Ita Va .d. I 46. c. a. n. . Clauis reg. lib. a. e. est. num. a O. Salas 2.2.tract. II. d. I 6.
373쪽
d ' e . quae . q. t. q. n. 29. Sau-ehe z l b. ι . c. ε num. I'. 3 Primo ; Quia omnia ista praeeeiapta, videntur esse eiusdem rationis; omnia enim obligant in materia religionis , Ergo Clericu S, illa violans , virtutem religionis grauiter violauit , ideoque mortaliterpe e cauit.
4 Seeundo; Quia per accidens est,
omnes illas operationes pluribus praeceptis esse imperatas , unico enim praecepto imperari poterant ἰSed , s unico praecepto imperatae suissent, omnes 1lia omissiones Ie-u es , constituerent unum peceatum mortale p Ergo etiam , si sint pluri. bus pr vceptis imperatae, adhuc modi eae illar omissiones , Vnum peccatum mortale constituunt.
1 Tertio; Quia, s quis Sempronio
magnam pecuniae flammam promissi et , promissionibus diuerps, qua
rum singulae Ieuem materiam continerent, eodem modo pecearet omittendo pecuniae solationem, ac si unica pro milione, totam illam
summam promisisset I Ergo similiis
teri per plures ritas pariras ominfiones, eodem modo peccauit, aco peccasset, si unico praecepto omneSitti operationes filissent imperatae Cum enim ad Dei cultum & hon rem, omnia illa praeceptae ordinentur, parum referre videtur, mic ne an multiplici praeceptoe, Bmnos 1llae operaetiones fuerint imperatae. 6 Quarto; Quia, omnes obligatio nes sunt onus eiusdem dici; ideoque carum materiae videntur continuari moraliter, di in unum coa
et Espondetur tamen ; probabiclius videri, quod Clericus, per illas plures parvas omissionesὼ mortaliter non peccauerit , sed solum plura venialia commiserit. Suar. tom. a. de relig. lib. s. vi . Voto e. Iri num. I 6. Garaias is in benes tom. I. p. 3. c. I. num. IT Lorea de pere. d. o O. Caiet. 24 2. quaest.88. art. 3. Nau. e. 12.
2 Primo, Quia operationes illae, cum sint materia , & obiectum dis
uersorum praeceptorum , in unum coalescere non possunt, nec moraliter continuari, nec Clericus vIlum praeceptum in materia graui
violauit, sed multa , di singula in materia leui; Ergo plura tantu avenialia commisit -s Seeundo; Quia, quamuis p Iura illa praecepta Ecclesiasti ea obligent
ex eadem virtute religionis, eo quod Ecclesia , ex na olivo religionis , omnes illas operationes videatur precipere , per hoc tamen non tollitur, quin sint praecepta
omnino diuersa , & ita distincta, ae si quodlibet eorum , quolibet distincto die , imprendum esset ;quodlibet enim ad specialem aliquem Dei cultum ordinatur , ad quem non ordinatur aliud , ideo inque cum eo non conuenit. Ergo
Clericus vιolaus plura ista praeceis pla
374쪽
pta in materia leui, mortaliter non peccauit, sed plura tantum pecca inta uenialia commisit.
Io Tertio; Quia, si quis detrahat
Petro in materia leui, eius leuem defectum oecultum a pariendo, &eodem modo detrahat Paulo, Fran cisto, &aliis , mortaliter non pec . cabit, sed tantum tot venialia committet, quot sunt detractiones, siue homines , quibus detrahit; &tamen obligatio no detrahendi, est eiusdem rationis , & ad virtutem
iustitiae spectat ; Ergo similiter,
quamuis obligatio omnium praece piorum , spectet ad eamdem virtu tem religiqnis , eorum violatio in in ateria leui , non erit uniam mortale, sed sollim plura venialia; non minus enim singula praecepta, sunt inter se omnino diuersa , & no avnibilia, quam in detractione, sine personae, quibus detrahitur .
O QEque obstant rationes in contrarium; Ad prima enim Respondetur ; Non lassicere viaio.
nem in virtute, ac motivo religio nis ; si e ut in detractionibus non lassicit vitio in virtute , ac motivo iustitiae; requiritur ergo praeterea Continuatio moralis, vel in materia
praecepta, vel in effectu relicto; quae,sicut non datur in pluribus detractionibus leuibus de diuersis personis, ita non datur in pluribus operatio uibus, vel omissionibus le-x uibus diuersorum praeceptorum .ia Ad secundam Respondetur;Im- ,
possibile este , unico formali prae'
cepto , omnes illas operatione imperari , quamuis enim unico actu praeciperentur ἔ ille tamen actus, esset virtualiter multiplex, Scde re multiplici 3 sicut, cum quis promittit singulis sabbatis Angelio
eam salutationem recitare ; Qua re, sicut quolibet sabbato absoluitur promissio illius diei , nequet
Vltra progreditur, neque recitati. unius sabbati cum re eitatione aisterius sabbati coniungitur , ita squalibet omissione leui, violatur leuiter praeceptum omissum , nec unius violatio cum alterius viola tione coniungitur.3 Ad tertiam Respou detur; Disparitatem esse I quia , cum omnes pecuniae proniis ae cedant in utilitatem illius , cui fuerant promissae , omnes in hunc finem , qui est immediatus, adunantur, & moraliter continuantur, siue unica, sue mul
tiplici promissione promisse sat, sue unico die, siue pluribus die but soluendae sint. At plures operati opes, siue omissiones non habent , in quo uniantur, cum quae Iibet , respiciat finem immediatum sui praecepti, qui est omnino diuerisi sus a fine immediato alterius praecepti.
rationes illas praecaptas, per accidens, esse onus eiusdem diei; aeque enim bene poterant poni in diuersis diebus ἱ neque ex eo , quod om nia pJaecepta occurrant eodem die festo, sequitur, quod eorum male riae possint continuari ; nam , Lum sint praecepta omnino diuersae ratio nis , nihil habent commune, ratia
375쪽
ne cuius , vel in materia , vel in effectu continuari possint, & in unu eoalescere; sicqῖ semper, remanent pracepta diuersa, & qui illa transgreditur , semper plura praecepta transgreditur in materia leui .
COROLLARIVM. Is Olligkur ex dictis , quae di- cta sunt de praceptis diuersis
eodem die occurrentibus, valere
etiam de pluribus Votis eodem die obligantibus; ut, si quis uno Voto promitteret, in honorem virginis septies salutationem Angelicam reeitare; & alio Voto in honorem Dominicae Passionis , quinquies Orationem Dominicam , M aliis Votis alias orationes in honorem allevius Sancti ; Quamuis enim
omnium Votorum obligatio, pertineat ad virtutem Religionis;adhuc tamen ipsa Vota sunt ita inter se diuersa , ut nihil habeant commune , in quo eorum materiae moraliter continuentur , se ut dictum est de pluribus praeceptis Ecclesiinnieis eodem die occurrentibus .
on omnes a Ius cum Re praeceptis incompossibiles
TὶTI V S, die quodam festo, cum plueret, decreuit
propter pluviam domi manere, ac Sacrum Omittere ;domi vero postea, partim studuit , partim ambulauit, partim officium, ac coronam recitauit. Queritur , Utrum omnibus istis actionibus mortaliter peccauerit. SUMMARIUM.3 Omnes actiones incompossibiis
8 Ωuanam actionst3 , cara smissam I Deri. s iatiost modis comparari pinno eum Saeri omissione. Io Non omnes actiones incomposis ilei , sunt peccata ia. Non
376쪽
16 Proiectio breui trist , e ct eausa
17 Actiones, post eau msu β:1entem omissionis , mesaea sus omission s non sunt ea a . 18 Actus, qui e ct eausa omissionis,
2 Vemadmodum peceatum Ue male, aut aliud opus indita ferens, quando eIigitur, ut medium ad finem mortalem , fit morta IMAE IIta fit etiam mortale , quando in tenditur ut finis consequendus per medium mortale . Hoc ergo p sito , quaeritur; an omnes actus, cum re praecepta incompo Ebiles , sint peccatum mortale, cum sine praecepti violatione poni non possint ;Nemo enim studere potem aut do mire diebus festis , dum Sacrum est audiendum , quia Sacrum Omit
3 Et Titius quidem , omnibus il lis actionibus , videtur mortaliter peccasse . Ita Aluared I. a. d. 76.
M alij apud ipsum. Et ex parte: Valent. 3 .2. d. s. quai t. Π Set
las I. r. tract. II. d. 7. f. T. quate nus die unt, actum , qui est causet omissionis culpahi Iis esse peecatum commissionis . 4 Primo I Quia omnes illae actiones, fuerunt causa omissionis saeri; omnes enim erant incompossibiles eum Sacri auditione . Hoc autem sume it , ut omnes dicantur causa smoralis omissionis saeri;Tum quia illis positis , se qaitur necessaria
omissio Saeri; Tum quia , bnines ex se habent . ut sint impeythiae
auditionis Sacri . Causa aute homo ratis peccati, est peccatum .s Secundo: Quia , ut aliquid censeatur causa moralis alicu us esse- ctus, satis est, ut i lco posito, sequatur effectus, quamuis ob aliam etiacausani sequatur, vel sequi possit. Sed posito quocumque actu incompossibili cum auditione Sacri , necessario sequitur omissio sacri. Er. go omnis actus incompossibilis cum auditione Sacri, est causa moralis omissionis Sacri. 6 Tertio; Quia , de ratione causae non est , ut ab illa sola sit effectus, alias non futurus; alioqui sequeretur, quod si duo homines , explo sis simul bombardis , hominem O
ciderent , neuter eorum esset cau
sa illius caedis I quocumque enim illorum boni bardam non explodente , adhuc secutus fuisset effectus. Ergo ad causam moralem is , satis est , ve, ea posita, sequatur e sectus, quamuis , illa non posita , adhue idem effectRs sequeretur. Sed positis omnibus actionibus in compossibilibus eum auditione Saa
377쪽
eri, sequitur neeessario omissio Sa-eri . Ergo omnes, sunt causa moralis omissionis Sacri;ideoque pec ea minois .
et Quartos Quia , s quilibet actus
incompossibilis cum auditione Sacri non esset causa omissionis Sacri, sequeretur, Clericum, qui iam saluisset ex is dio , tempore naui gationis, ossicium non recitare, non peccare pro ij ciendo breuiarium in mare neque, qui Voto cassitatis obstrictus uxorem duceret, si a te a saluisset Votum illud non seruare ; nec Latronem , vena surto
sublatam distrahendo; si prius tibiam Domino statuisset non restituere ; in his enim omnibus casibus, actus incompossibilis cum execulione praecepti, non ita est causa cinissonis , ut, eo remoto, suissent hi praeceptum seruaturi.
8 a Duertendum est primo, Actii
internum voluntatis , quo quis expresse vult Sacium omittere , esse causam omissionis, quia directe fertur in omissionem ipsam LS smi I iter actus illos e ternos, ex quorum intentione, ac des deria Sacrum omittitur , esse causam
in directani eiusdem omissonis Sacra;quia propter illos Sacrum omittitur, di illi auditionem Sacri per se impediunt differiant autem actus.
internus voluntatis & illi. actus. externi, quia propositum omittendi Sacrum, est veluti causa emcien Romissionis , actus Vero externi ii
cumpossibiles , qui sium temPove omissionis Saeri, sunt quafi eausa formalis, quia formaliter impediue obseruantiam praecepti .
qui fiunt tempore omissionis Sacri, sue quo esset audiendum Sacruma, dupliciter cum ipsa omissione comparari posse , primo per se, ut sunt eausa illius , & aliquid antecedens; Z sc semper sunt peccatum, quamuis actus , alias, in boni essent ι Tum quia, causa peccati, eo ipso est peccatum , Tum quia effectus, qui sequitur ex actione humana , est una ex circunstantiis ipsius ς quando autem circunctantia est mala, etiam ipse a his ,redditur malus i Ergo , quando omissio Sacri culpabilis, sequitur ex
aliqua actione tanquam eX causa mactio illa erit mala . Secundo cominparari possunt actus cum omissione, tanquam aliquid illam accidenta-
Litet conconmans tunc autem non
sunt peccatum , quia , cum non sint eausa omissionis Sacri , nullam malitiam contrahunt ab ipsa omisso
ne I imo volente iam Titi O , v. domi manere, ac Sacrum omittere , melius est , eo tempore, stud xe, aut horas Canonicas recitare,.
378쪽
numa 7. Via M. I. a. d. 93. cap. 3.
quast 3 . & alij apud istos . 1 a Primo; Quia haec sola mansio , per se primo fuit electa a Titio , di
cum Sacri auditione erat incompossibilis . Ergo haec sola fuit causa omissionis externae Sacri, haec enim sola, per se, & sine aliis , Te ipsa Sacri auditionem impedivit,&ex vi illius , secuta est omissio Ergo hare sola , fuit causa omissionis , ideoqae peccaminosa. II Secundo, Quia omnes aliae actio nes, quamuis cum auditione Sacri incompossibiles , cum fuerint ele era solum secundario,& post prio rem illam operationem; nominia autem operationis , intelligimus hic etiam id , quod physica opera
tio non est, ut sedere, iacere, domi manere , &c. non fuerunt causa
omissionis; posito enim primo illo opere incompossibili, scilicet mansione domi, necessario posita est omissio Saeri. Ergo reliqua opera a quae secundario fuerunt assum pta , nullam habuerunt eausalitate in in Sacri omissionem, sed solum habuerunt se per accidens, & eon comitanter , ideoque non fueruue
33 Tertio; Quia, s lumen se me Iimpediatur per conclusionem senestiae, iam reliqua impedimenta, quae idem lumen impedire potuissent, de Lacto nuno modo impediunt, quia de facto iam seme I integre impeditum est; Ergo s militer, cuin auditio missae, semel integre impe dita fuerit per ma lasonem domi , iam alia actiones , quae suῆeruone
runt, quamuis alias impedire po- 'tuissent, tamen de facto auditionem Sacri non impedierunt.
ίη π Eque obstant rationes imL i contrarium . Nam ad primmam respondetur; Non omne actum ex se incompossi bilem cum auditione Sacri, esse actu causam
omissionis , sed illum solum , ex Vicuius de facto sequitur omissio Sacri, scilicet mansionem domi I ex vi enim istius solum , secuta est omissio Sacri. Is Ad secundam , di tertiam Respondetur; Disparitatem esse inter duas eXplosiones hombardae , ω
duas actiones incompossibiles eum auditione Sacri: nam Ina e Plo sio, alteram iuuat in ordine ad occisionem ponendam ; Cum enim secundus explodit , non est adhuc
posita occisio, ut suppono. At prismus aetiis incompossibilis cum a ditione Saeri , integre ae perfecte eius auditionem impedit, Unde reliqui superueni eutes nihil eff-eiunt.
I 6 Ad quartam Respondetur ἴ negando sequelam , proiectio enim breuiar ij, facta a Clerico post propositum horas canonicas omittendi est peccatum , quia per illam ponintur causa omissionis horarum . MClericus reddit se impotentem ad praecepti obseruationem . Setmili-- rer qui obstrictis est Voto castitarris, si ducat Uxorem, ponit vera causam omissionis Voti, qui
reddit se impoteatem ad Voti ob-
379쪽
uantiam , denique distractio rei
furto ablatres est peccatum , quia est contrectatio rei aliena , Inuit Domino , & est actus incompossibilis cum reintutione. .
- COROLLARIA, 17 ΟIligitur ex dictis primo Iope.
rationes incompossibiles eu auditione Sacri , non esse causam omissionis , quando secundarie eliguntur , & posita iam alia cau. sa sufficiente , nam , s eligereatur ut finis; ut si quis ex desiderio studendi, vellet domi manete , di sio Saerum omittere; iam essene cau se omissioni, per modum finis . 38 Secundo; Αctum, qui est caunia sa omissionis Saeri, non habet aliam malitiam , quam malitiam omissionis Sacri, Tum quia ordinatur ad illam tanquam causa; ia
m oralibus autem , quae ad visi a ordinantur , non Censentur esie
numero distincta , cum quis enim parat gladium , & domo egreditur , ut occidat inimicum , licet isti actus physice sint plures, Omnes
peccatum homicidii . Tum quia actua secundum se bonus, redditur malus , solum quia est causa omita sonis Sacri. Ergo non habet a Lammalitiam, praeter malitiam ipsius omissionis ab ea enim habet actus, ut sit peceaminosus . Tum denique quia bona intentio , quando eticausa malae electionis ἰ ut , cum quis furatur ad elaemosynam sa-ciendam , quamuis in se ipsa , he peccatum ; non habet tamen mali tiam ditiertain a malitia electionis, v. a malitia furti .
em propositum non abstinendi ab illo mentali,
TITI US, cum, quodam die, scrupulis angeretur;
tedio affectus, omnia venialia committere proposuit,& sola mortalia vitare. Quaeritur i, Utrum mortaliter Peccauerit.
380쪽
Propositum admittendi omnia venialia, et idetur oceaso proxima peccati mortalis , di sis
Non HI tamen mortale. Non constituit in periculo proximo morta Iiter peccandi.
Neque erat tartualiter proposiatum perieuli proximi .
Alioqui teneremur, vitare ali venialia.
obseruatione praeceptorum obligantium ad mortale. Imo teneretur quis, etiam de Oenialibus conteri. Venialia, constituunt solis in remoto perieulo mortalis . proposito venialia non viis
tandi , pol γε firmum propositum citandi mortalia . Ideoque propositum Uentalium,
continet periculum momtalium .
CExtum est , peccatum veniale , si fiat occasio proxima incidendi in mortale , fieri saltem
plerumque mortale . Certum prae terea est, Intentionem s ac propos tum omnia venialia committendisue non vitandi ullum veniale esse ad mimmu peccatum Veniale .
Dubium ergo solum est 3 an huia modi latentio, Mesentia luer con
stitutiva in periculo proximo peccandi mortaliter. Si enim est eo. sit ut tua , est ex se peccatum mor tale ; si vero non est constituitu spoterit esse solum venia Ie . 3 Quod autem sit esentia Fiter occasio proxima peccandi mortaliter, & consequenter quod Titius per talem intentionem mortaliter peccauerit; tenent Santhen lib. I. sum. c. I. num. q. Bonac. d. a. depecc. qu. 3. p. s. num. 27. Valent. tom. a. d 6. qtiae s. I 8. p. a. Clauit reg. lib. a. e. 13. num. II.q Primo; Quia habens hoc propossitiun , di hunc affectum ad omnia venialia , censetur esse in morali , ac proximo periculo pecca di mo taliter. Cum enim venialia ex M
tale disponant, iuxta illud Eeelij I 8.- perinit modica, paulatim decidet; eo ip so , quod quis vul:
omnia venialia committere , cen
setur esse in proximo , ac morali periculo peccandi mortaliter, illudque velle. Velle autem periculum proximum peccandi mortaliter, est mortale. 3 Secundo; Quia, propositum committendi omnia venialia in aliqua materia determinata, sed periculosa, v g. in materia luxuriae est peccatum mortale; si quis e nimpropositum habeat admittendi co- fabulationes, aspectus , tactus , &s milia ex mera curiositate , & se
clusa intentione delectationis ; in quo catu sunt solum venialia v detur eo ipso mortaliter peeca regquia omnia ista venialia viden lux esse cereum pericaeam Iibidinis