장음표시 사용
61쪽
ἰ t enim , utramque partem indicare - simul potest probabilem , licet nou . Utramque veram, Adde , quod in--i et Iectus , dum uni parti probabilista iter adhaered, illam non iudieae veram abso Iute, sed solum praecisiae , siue quantum lest, ex vi talis moti- ui , quod habet ; unde nec opposi- . tam iudicat absolute falsam , sed solum , quantum est ex vi eiusdem
motivi; In hoe autem sensu, nullum videtur absurdum, quod intel-- lectus , eandem partem iudicet .si- mul, apparere veram ex vi unius motiui, A falsam ex vi aIterius oppositi; hoc enim , nihil est alid ,
quam, intellectum simul iudicareia, - quod duo illa motiua opposita , dei eidem parte ostendunt, unum qui dem veritatem , alterum vero falsi- tatem , in quo nullum videtur 4n- conueniens , ut docent Vassiquen' disp. 62. cap. .m m. 21. Sancb. lib. I .fum. cap. 9. nu. IO. 9 Amri lib. . cap. 6. quas. 2.
sum opinatiuum , non esset regulam formalem operandi , siue dictamen illud ,a quo voluntas immedia de re. gulatur, dum operatur ἰ hoe enim, nos etiam fatemur , debere esse dictamen prudentiar, siue iudieium practicum certum , & in fallibita . de honestate hic & nunc operandi; . sed solum radicalem, quatenus, ex - - eo , quod intellectus, aliquid pru-
. a denter proponit apparenter bonii, inde deducitur tamquam certum
- ae in fallibile , . quod voluntas , il-: . 4ud hic & nunc amplectendo, pru-- denter operatur ; & hoc iudicium c est voluntati regula formalis cer- ii tissima recte operandi. Ir : t .
48 i Ad septimam ἔ Negatur Sequel la ,' ex eo enim , quod spinionem. vere probabilem sequi liceat, non - solum nimia in operando licentia non oritur, sed potius certissima morum regula praescribitur, ut infra patebit. Nimia in operando licentiat, aliaque incommoda vere gravia , ex opinione non vere, sed ex leui quolibet motivo,& appare- ter tantum probabili, dascuntur ἔNeque enim, ad probabilitatem pinioni conciliandam , leue quod libet motivum sussicit , sed requiritur firmum ,.ac solidum, quod demum est tale , eum, communi, vel saltem plurium doctorum suffragio iudicatur tale; opiniones igitur, Ie-- uibus fundamentis nixae, hae sunt ,
ι quae mores peruertunt, Iegum obseruantiam euertunt , ac licentiam vere nimiam , ac compescendam . inducunt.
9 Ad octauam; Negatur Sequela ἰc dum enim, cum opinione probabili r operamur, datur in nobis iudicium' certum de ipsa probabilitate , suo apparentia veri, & con sqquenter de prudentia ipsius assensus proba bilis, ex quo deinde deducitur iu- . dicium certum de honestate ope-i Tandit, ex vi cuius iudicii , volun-ι litas operatur; Hoc autem iudicium non datur , dum cum dubio operamur . & , si in nobis aliquaendo da xetur iudicium certum de honestate dubitandi, ex illo deduci - . posset iudicium certum de honestate operandi, sed potius de hone-' , state labstinendi ab operationei deduceἶetur enim .. iudicium certum de
62쪽
de honestate; In praxi, illi dubitationi se conformandi;Voluntas au tem, dubitationi intellectus se conformat , nihil operando , cum ab intellectu nullum ei bonum determinate tunc proponatur operabile. o Ad nonam ; Negatur sequela ;qui enim sequitur opinionem pro habilem , non operatur immediate
ex vi ipsius opinionis, sitie iudicii probabilis , sed ex vi iudicij certi, quod ipsa opinio sit probabilis , ac
prudens, ac proinde prudenter, ac honeste ad praxim reducibilis ;quod ultimum iudicium, ex prae- millis non probabilibus, sed certis est deductum, Sic enim deducitur;
opinio Oerὰ probabilis, es ad pra-κim honeste reducibilis, quia e t. prudens; sed biee opinio , ef i vere. ρrobabilis , quia babet motiva achor re qui ta; ergo est ad praxim. honeste reducibilis I in hoc autem si logismo , Omnes praemissῆ , sunt certar, sicut sunt in hoc alio, qui aequi ualenter est idem. Rui opinionem moralem Oerὰ probabilem
eligit, ae in praxi sequitur, certus est, se recte Verari, quia certus est, se operari prudi nter ; sed hae opinio, est Oere probabilis, quia habet motiua ad hoc fusicientia; ergo qui illam bie ct nune sequitur,ce
. tus, esse re Id operari; vides, hic, nullam interuenire praemissam probabilem , sed omnes esse certas ; Errant autem Aduersarij, quia puritant, probabilitatis de sen lares afferere , quod voluntas operetur ex vi conclusionis, ex ipsa opinion δ, sue assensu probabili, tamquam sex una praemissa deducta, quae co
clusio non potest esse plus quam probabilis; verum ipsi etiam ultro hoc negant; atque hoc est , in quo plerique ex Aduersarijs, hostem sibi fingunt, ac impugnant, cum tamen , ne de hoc quidem , sit quaestio.
sic Olligitur ex dictis primo, Um
nem opinionem,eo ipso, quod est vere probabilis, esse omnino. tutam in praxi; Tutum enim dicitur , quod per se , & non solum ratione ianorantiae inuincibilis ,
peccatum excludit ἴ opinio autem , eo ipso, quod est certo probabilis, di consequenter prudens, per λω sdi essentialiter peccatum excludit ἰimpossibile enim est , peccare eumsqui certus est, se prudenter iudicare , licitum sibi esse , hie & nunc operari; de hoc ah tem certus est, qui opinionem vere probabilem sequitur ; hic enim certus est, opinionem illam esse dignam,quae credatur, & consequenter se Prudenter operui, dum eam credit licitam , ac ut talem sequitur; Qui autem certus est, se prudenter operari , per illam operationem peccare non potest , cum agentialiter sit prudens, S pendens a dicta mi
32 Secundo; Inter opiniones pro babiles; nullam dari alia magis saut minus incompossibilem cum peccato , & consequenter magis, aut minus tutam , sed omnes
esse cum illo aeque incompossibiles, ac tuta si Cum enim omnes, eo ipso
63쪽
quod sunt vere probabiles , sint
essentialiter prulentes, omnes sunt' euentialiter incomposi biles cum speccato , non Πυuus , quam sint incompossibiles, omnes actus contritionis; incompossibilitas autem cum
peccato, consistit in indivisibili; vel
lina exclu iit totum peccatum, vel nihil. Quemadmodum ergo, inter actus contritionis , non datur unus alio incompollibilior cum peccato sata inter opiniones vere probabi- les, non datur una cum peccato ma.
gis incoin possibilis , quam alia , taconsequenter nec magis tuta .
53 Tertio, opinionem certo proba bilem, cum sit essentialiter prudens, aeque esse prudentem, siue faueat praecepto , siue faueae Iibertati; quod enim faueat praecepto, aut libertati , mere per accidens se habet, ac proinde eius naturam non mutat; sic, quia aeque certo iudicare possum, probabile esse, quod res , quam possideo, sit mea, di coa- sequenter , quod eam retinere possim ; & quod non sit mea , & cou
seque ter , quod eam tenear restituere; alteram prδ libito, aeque prudenter eligere possum, ac sequi, quamuis una faueat praecepto, altera libertati , quia utraque, cum sit certo probabilis , est etiam certo prudens, & consequenter tuta,& incompo libilis cum peccato νΜotiua vero, quae optato aem aliquam reddere possunt certo PrObabilem , imo etiam fortasse moraliter certam , sunt ἰ Doctorum auctoritas ; exempla, & praxis Virorum omni exceptione maiorum;
praelumptiones; titulus possessiquissiegitima consuetulo ψ Superiorum tolera aria in lege humana ; regula ab inconue alenti Vitando , vel pro maiori bon' in iis , quae milia sunt, quia prohibita ,& simila .s Quarto; opinionem , quae non
est certo probabilis , non esse, i a
praxi, tutam ἔ quia eo ipso , quod dubitari potest , an sit probabilis , siue digna assensu probabili, voluntas intellectum prudenter determinare non potest ad eam iudicaudam, ut veram, & consequenter
nec ipsam, in praxi,prudenter sequi potest, ut talem s ad hoc enima
prae requiritur iudicium certu a s
quo sciat, se prudenter iudicare illam esse veram , & consequenter dignam praxi, Vel via , cum hoc iudicium reflexum , sit dicta me a prudentiae, immediate regulatiuum ipsius operationis, vel praxis, & a quo operatio habet, ut sit prudens, ac recta; Hoc autem iudicium nemo habere potest, nisi vere habeat opinionem , siue assensum opinatiuum prudentem; cum enim hoc iudicium, sit experimentale , ac re flexum supra ipsum assensum opinatiuum prudentem , illum essentiali ter supponit. Si ergo voluntas tu. - tellectum prudenter determinare
non potest ad probabiliter iudicandum , quod opinio sit vera , neque illam prudenter sequi potest , in
praxi , ideoque temere , ac impruindenter operatur, & consequenter' opinio illa non est tuta ,' quid autem requiratur, ut de alicuius opinionis probabilitate dubitari nopossit dictum est supra .
33 Quinto; hanc statui posse tam
64쪽
quam regu Iam generalem. In rebus moralibus, illam soIam opinionem probabilem , e sie tutam in praXi , de qua dubitari non potest, quin . se probabilis ; quia eo ipso, quod
dubitare non possumus , quin se probabilis , siue digna, quae credas ut tamquam vera, dubitare etiam Gon possumus, quin sit ad praxin ate ducibilis, siue digna,quae ad pra-xim reducatur vias enim,sive praxis, sequitur cognitionem , & voluntas riat et Iectum. Hinc autem fit, ut usus opinionum probabiIiums τπon euiuscumque re Iinquatur arbitrio, sed ab hac certa regula deis madeat , quae tandem in prudenti sapientum existimatione sun datur; Tunc enim demum de aliqua opinionae dubitari non potest, quin se probabiIis , cu plures Doctores.ea de re, e X pro se , tractantes , in ea conueniunt: difici Ie enim est , plures decipr. iniare, quavis hete vel illa ' spinio alicur videatur esse probabilis, no tame propterea probabilis censenda est, nisi a pluribus saltem doctoribus, de eae,ex professis agetibus,talis esse iudicetur. Atque lan suffetentissme tollitur nimia in sequendis opinionibus licentia. qua tot incommoda in Christianam Rempublicam introducta sunt;& aliud e Fidelium conscientiae non
nimis aretantur , fingendo peccarum, ubi vere non est, nec esse potest,& reddendo bona opera moraliter impossibilia; sicuti fit ab ijs, qui ad recte sperandum, moralem:
Iti Sexto, probabilitatem , in sensislange diuerso aeeipi, dum dicitu πde opinione versante circa aliquae
actionem nostram moraIem,ac dum
dieitur de alijs rebus i V. G. de
materia & forma Sacramentorum,
de medicina; de iure Iitigantium ,&c.; dum enim applicatur opinioni, fgnificat, illam esse dignam a sensu opinari uo ἰ dum vero applicatur V. G. medicinae, significat, il- Iam ita esse utilem ad sani ratem νvt tamen possit non prodesse. Hinc
autem fit, ut non valeat argumentum a rebus probabilibus ad opinionem probabilem Ruamuis enim Medicus teneatur adhibere med camentum probabilius , hoc ideo est, quia veI ex ossicio , ves ex charitate , vel ex conuentione tacita νvel expressa cum Iegro, eius sanitatem, meliori modo, quo porest . procurare tenetur , ideoque adhibere deber media magis ad hoc conducentia ; Haec autem locum non habent in opinione probabiliis neque enim homo tenetur meliori modo, quo potest, procurare salutem; alioqui status continentia. non esse t consitum, sed praeceptu is Tene rur e rgo solum propriam sa- Iutem simpliciter procurare, & co- sequenter adhibere media ad hoEvtilia ς Inter haec autem est, usum opinionis vere probabilis ; nulla enim lege veritum est , sequi opinionem vere probabilem, sue ponere operarionem, qua certo pro- habile est, non esse vitiosam. Quos
autem dictum est de Nedico , dicendum est etiam de Ministro Sacramentorum ἔ nam hic etiam ex
offcio , vel charitata, ves Ecclesae:
65쪽
torem , quantum potest ἱ procurare tenetur, ideoque materiam ceream, vel probabiliorem adhibere, cum potest; idem de Iudice , cum Ille etiam a Republica constitutus sit , ut unicuique tribuat , quod suum est; idem de Tabellione, qui
similiter, ex ossicio, contractuum , ac scripturarum valore in , meliori modo, quo potest , procurare tenetur ; idem denique de alus similibus .
7 Septimo ; Opinionem , quod in
Sacramentorum administratione adhibere liceat materiam probabi lem, etiam quando adhiberi potest certa; saltem in ijs Sacramentis aquae ad salute ni sunt necessaria, vel in quibus, ex Ecclesiae consuetudine, certus administrandi modus, est praescriptiis ἰ non esse probabilem; quia Ecclesiae eonsuetudo, ac prae-Ceptum , sicut Tontrariam reddie. Certam, ita hanc reddit improba bilem . Si tamen non daretur Ec. clesiae consuetudo in contrarium δvel nullum sequeretur iaconue niens , tunc esset certo probabilis,
eiusque usus proinde licitus , vemelius infra patebit . 38 Octauo; Magnam esse assinita tem, inter assensum probabilem, &assensum Fidei,praesertim humanae.
Primo enim, uterque est voluntarius, ac liber . Secundo, uterque
debet esse prudens; sicut enim, quι eitδ eredit, ita, qui cito opinatur, leuis eis corde: Eeel. I9. Tertio, uterque est voluntati regu Ia infab Iibilis in operando; mediata tamen rsiue radicalis , quatenus est radix, ex qua oritur dicta mea prudentiae omnino certum , quod deinde est regula in fallibilis immediata. Di ferunt tamen primo, quia assensu SFidei Diuinae , est assensus firmissimus; opinatiuus vero, est formidolosus . Secundo, quia assensus Fidei Diuinae, oritur ex iudicio euidenti credibilitatis, obligante ad ipsum assensum ς opinatiuus vero, Oritur ex iudicio euidenti probabilitatis ,
non obligante , sed concedente ipsum assensum . Hinc autem fit , ut voluntas , ipsum pro libito, prudenter, vel imperare possit, Vel prohibere, ac oppositum imperare ; & consequenter etiam pruden ter,in praxi, sequi modo hunc, modo illum; iuxta diuersos fines; quos ad hoc praestandum 'abere potest . Et sicut, cum duo praecepta in com possibi Ita, aequalis ferὸ obligationis , simul urgeat, quamcumquet partem sequatur, peccare non potest e Ita , dum proposita simul habet motiva vere probabilia pro hiraque parte, quamcumque partem sequatur, peccare non potest, quia semper prudenter operatur. Ne que hoc est, eonscientias Iaxare , sed regula in fallibilem recte operandi praescribere . Sicut, cum ad dandam prudenter eleemos nam pauperi, praescribitur opinio prudens, quod ille fit pauper, vel co gnitio certa,quod appareat paupersnec Iaxatur conscientia , nec restringitur, sed assignatur regula prudens operandi, modo supra explicato num. 3 I.
9 Nono; Argumentum, quod con tra opinionem probabilem afferri solet tanquam ineuitabile , nihil
66쪽
prorsas concludere. Sic enim arguitur. Qui suspicionem , vel formidinem habet , quod operatio a liqua sit illicita, absque peccato , eam ponere non potest; Sed qui prosiabiliter credit , operatiouem
esse licitam , habet simul formidinem , quod sit illicita . Ergo, qui
habet opinionem probabilem, quod actio sit licita , eam , absque pec
Cato, poner c non potest . Hoc argumentum nullius prorsus est roboris; nam vel in maiori loquitur uniuersaliter de omni formidine , vel suspicione, aut scrupulo, & sic
est manifeste contra Omnes Theologos tam veteres, quam recentiores , & contra communem sensum Ecelesiae; omnes enim in hoc con ueniunt , quod operari contra
scrupulum qui nihil est aliud , . quam leuis quaedam suspicio , vel formido, quod actio sit illicita non solum liceat, sed plerum qu etiam sit laudabile , Imo aliquando
etiam necessaritim , Et rationem
reddunt Tum , quia scrupulus , sicut non tollit iudicium determinatum , quod operatio sit licita , ita nec tollit dictamen prudentiae ex ea ortum , a quo voluntas in fallibiter regulatur in operando ἰ Tum quia , si , propter quamlibet formidinem, abstinendiim e sset ab opere , de quo probabiliter iudicamuς, esse licitum, nimis ardua esset ad Caelum via, cum homines valde raro, sine aliqua formidine oppositi , veritates cogno scant in hac vita. ω . vel in eadem maiori , sermo est solum de suspicione , ac formidine, quae cum errore, vel ignorantia est
coniuncta ἰ aut formido confunditur cum dubio ἰ & tunc euidenter
apparet, de hac, sermonein non esse in minori, ideoque argumentum nihil prorsus concludere ,' formido enim , quae stat cum opinione , nec est , nec esse patest dubium , cum dubium essentialiter excludat adhaesionem intellectus ad utramlibet partem, & conseque uter etiam ipsam opinionem, siue iudicium probabile , quod operatio sit licita . . Imo; ex hoc ipso euidenter ontenditur , doctrinam de opinion probabili , in sensu eli plicato , non
solum non esse nouam in Ecclesia , sed ab omnibus Theologis , ea Veteribus , quam recentioribus , sine ulla controuersia fuisse, semper
admissam , & suppositam tamquam
omnia o certam cum enim doceant,
licitum esse, operari contra scrupulum, quia scrupulus , siue formido, non impedit iudicium determinatum a quod operatio sit Ite ita; iam satis constat , eos admittere iudicium determinatum probabile; cuiudicio enim certo , vel euidenti, dari non potest formido , aut scrupulus partis oppositae , hoc tamen iudicium probabiIe , non admiseruat tanquam regulam ultimam omperandi , sed solum tanqffam radicem , ex qua deinde oritur iudicius, siue dicta me reflexum omnino cer- tum , quod est immediata , ac infallibilis regu Ia voluntatis in
62 Quod si , quis assereret, ultimam
67쪽
practi eum solum pro habilo, is me ritΔ impugnaretur , quia hoc audi. cium , veνe procedere non posset a Prudentia , q- , cum sit virtus intellectualis , semper determinat δfertu r in verum , neo vllus Vi quam posset esse eertus , de rectit udine , ae honestate suae operationis, prouerequiritur ad recto operandum Uerum, hoc , aut nullus, aut ferὸ nullus unquam ex Theologis admisit. Omnes enim , qu, opinionem pro babilem admittunt, afferunt etiam, ad recte operandum, requiri nece sario dictamen prudentiae, Prum s dentiam, cum si e virtus intellectualis, debere esse , notitiam Omnin
sunt , valere in qua eumque materia,
dummodo in ea dari possie euidentia de probabilitate veriusque partis ἰ eo enim ipso, quod haee dari potest , dari etiam potest nee esuriis
euidentia de prudenti assensu probabili ad veramque , & consequen ter etiam de prudenti utriusque vis,ac electione; Vnde Iudex, duplicem legis interpretationem inireniens , Vtramque eu lenter probabilem, modα ου nam, modo alee Famamplecti potest , eique in praxi s
fia se and alum , & nullum sequatur
inconueniens ι de hoc , est arbitriis, quod communiter Amicis. pllomit inne Iudices, dum ab eis Eogantuν ἀο . Undecimo , Posse aliqnem mi siqui opinionem, quam iudieat euidenter probabilem, quamu H Mi nes oppositas soluere seselae ,' Nam ieet ipse solutionem ignoset , care tamen prudenter potest , Fas ab alijs posse dissolui ; nemo enim tantum iudieij, aut ingenij arroga re sibi debet , ve, quod ipse nescit,
putet, etiam alios omnes ignorare,
imo, in iudicio de aliorum opinio. nibus ferendo, imprudenter ageret, qui eas improbabiles iudicaret, quia ipse rationes oppositas soluere nescit; no enim ideo ne seit, quia ipsae.
solui non possint , sed quia ipse hebetioris fortassa ingenii est , δέ
non adeo perspicacis , ve alij, qui , illis vix auditis , statim soluerent.
Duodeeimo; Posse aliquem sequi
opinionem aliorum , si HIam iudi-eee euidenter probabilem . Sic enim Aris . Top. e. I. I. Eth. . ι ait; Virorum sapientum e d sitium sequi , reprehendi non posse , & S Thor uolii. . a. 10. docet, pos
se unumquemque ampIecti opinionem , quam a Magistro audiuit i ij , quae ad mores spectant : Et ratio est clara a quia , eo ipso , quod iudicatur euidenter probabilis, uredicatur etiam prudenter credibilia,
ut vera, & consequςnter etiam Prurdenter eligibilis , ut bona . Vud ,
potest consessarius , opinioni Pse-
nitentis se conformare , si ςam ι .dicet euidenter probabile si s Νις
solum potest, sed tenet. r , Cum enim , Paeeite ax , eam licite sequi possit, est ad abso limonem seifficien- aer dispositus, nec ,llum habet impedimentum I Confessarius autem, P niselui disposito x sine graui .cub , absis lutionem aeg re non potest, Tam quia Pamitans ad illam habeeius , ut priuetur bono Sacramenti Tum quia, p in causa iudicii, quae
68쪽
est peecatorum aeeuntio , siue materia , sequi necessario debet sententia sue forma , nc mutilii a reddatur Sacramentum . Tum denique,quia graue onus esset, Poenitentem ad alium Consessarium remittere , praesertim , quando confessio facta est de mortalibus . Ita
doctores Communater , quos refert,
66 meimo terrio , Posse Subditum, sequi opinionem probabilem Suerioris, eiqete sexonformare , si Guperioris opinio , circa materiam praee eptam , sit vere probabilis ; Si enim unusquisque sequi Prudenter potest aliorum opinionem in rebus siris, quando haec est vere , ae eri denter probabilis , cur non opinionem Superiorist, qui tu vis praesti s
psionem habet pro se Imo aliqui volunt , Subditum teneri tanc obe dire , quisv Superior rus habet praecipiendi , quo dies non constat, rem Praeceptam, esse illicitam . &est in possemae 4stius iuris , ideoque me lior e 1 eondi eiu ipsius polfidentri , quam Subditi non possideatis. Lysus famemM. z.ein I . d. 9.nu. 76.Ioz
eris us. Ee alij putant , Subditum tune non teneri obedire ivia praeceptum Superioris , stri4ctius obligare non potest , quam praeceptum Christi, & Ecelesiae. Hoeaurem no obligat,quando datur opimnio vere probabilis , quod res prae. Cepta non contineatur sub materia praecepta; sic enim Paenitens , neeri non tenetur peccatum, quod pro dabiliter putat , se non commisiste,
ergo nequa praeeeptum Superioris obligabit. quo etes Subdito est ea denter probabile , quod res praecepta , via sit illicita , vel limitest uti sis ictionis excedat , Superior
enim .potestatem non habet praecipiendi , ni si licita , & terminos suae iurisdictionis non excedentia . 67 Decimo quarto: Eum . qui habet opinionem vere probabilem de sua iurisdictione ; Iieet habeat etiam proposita motiua contraria Probabilia : posse iurisdustionem exercere; Tum quia, dictam opinionem sequendo, prudenter operatur, Vt patet ex dicis , Tum quia . qua adiudatur utrimque opinio probabilis de aliqua re , eius veritas omnino latet. Quandiu autem veritas latet circa iurisdictionem , datur error communis , qui, ex tacito Ecclesi .e conse usu , sufficit, ad illam conferendam. Hinc fit , ut Paro chus , quamuis sit in aliena Parochia, aut Sacerdos non sit, a I stere tamen possit Matrimonio , qu ia de hoc datur opinio vere probabilis
68 Decimo quinto; Posse Confessarium , iuxta opinionem vere pro babilem , consilium dare Poeni a-
ei ; & Ad uocatum Clienti: Tu quia si Confessarius , de Ad uocatus, egilla opinione , proprias adit nes. gulare possunt a cur non otiam actiones Hiorum ., tum eadem sit ratio de omnibus. Tum quia , sic humatin infirmitati melius prospicitur , di plurima peccandi pericula vitantur. Vasiuea d. 6. c. q. n. g. 69 Decimo sexto; Posse Advocat ν sumere patrocinium clientis, My-
69쪽
ti es Hie Iitem eon restari aiei te potest rhoe autem potest, quoties habet pro se , rationes vete probabile , his enim po fi eis klieitum illi est, suum ius experiri s Nam, quod ip-s videtur solum probabile , Indici
fortasse videbitur mora I iter certus
vel, quod in prinei pio discussionis videtur solum probabile , in progressu fortasse apparebit moraliter
Certum . Aduoeatus ramen , CIietem admonere tenetur , quem gradum probabilitatis habeat eius ius, ne Cliens plus speret, quam habet, alioquin ipse Aduoeatus teneretur de damno .. UIUqueri
Decimo septimo; Non solum v sum opinionis probabilis practicae , esse licitum , sed etiam speculativae, per so loquendo , & eum nihil ob stat. Opinio specillativa dicitur il- quae est de aliqua re non factibi- ' , cum quis probabiliter ividi-xa I, rem, qua*possideri esse suam
aliquam circunstantiam non mutare speciem , Coccolatam tabere rationem. non cibi , sed potus p det similia . Practica, dicitur illa , quuversatur circa aliquam operatione nostram , ut faciendam , dictans,ese se licitam , vel illicitam , honestam, vel inhonestam, ut, eum quis iudi-xat , lieitam sibi esse retentionem rei , quam posside οὐ ea Iem circu stantiam non esse necesserio manifestahdam in Confessione . Coeco latam, ieiunium non violare ; Samilia .
72 Vsus ergo etiam opinionis verε probabilis speculatiuae , per se loquendo , est licitus. Tum qui a νctiam opirio speculativa, eo ipsb, quod est vere probabilis , est prindens, non minus quam practica. Tu quia, opinio probabilis practica, regulariter deducitur ex simili speculatiua , tamquam effectus ex is, eausa , cum nihil obstat I ex eo eis
nim , quod quis probabiliter tu diis Cer, rem , quam possidet, esse suam, statim insere simile iudicium probabile practi eum , quod rem illam retinere licite possit. . Dixi tamen Dcum nihil obstat , quia haec illatioe impediri aliquando potest , vel ab aliquo ineonueniendii , quod ex usu
topinionis speculati e sequereti F, vel ab aliqua lege eundem viam, specialiter prohibeate τ quamuis enim probabile sit, aquam ex sale resolviam , esse materiam suis ciuntem baptismi ς hinc tamen inferri non potest , probabile esse quod adhiberi ilicite possit ad baptizandom , quia eius usus , proximi salutem perieulo e poneret.
Similiter , quamuis probabile sit,
panem , aqua rosasea cons.ctum , esse panem, usualem probabile tamen non est , ipsim consecrari lia
aitῆ posse , quia specialiter ab Ecclesia prohibetur . Quando in
men, nullum sequitur in conuenien , nec ulla datur prohibicio, aut consuetudo contraδia . t tunc usus opinionis minus est
Petria Nauar. lib. 3. de rari. αό
70쪽
referens d. 62. num. 12. Diana
za Dee imo octauo et Posse a Iiquas opiniones,temporis decursu, nutari, ita ut ex probabilibus fiant improb1bilas , vel e contra . Potest enim aduenire , vel noua lex , vel nouum decretum , vel de nou. apparere aliqua ratio conuincens, quq illas reddat improbabiles , vel o Contra . Sic, opinio , quod , qui lium occidit cum moderamine i Culpuae tutelae , quamuis non pec Cet , fiat tamen irregularis , έ quae opinio apud antiquos erat eommunis , nunc non est amplius pro
habilis, quia in Clim.si Furiosus;
de bomici statuitur oppofitum:quod scilicet non fiat irregul ris . Si mi liter, opinio, quod detur obligatim fit b mortari reeitandi matutinum ante Misiam q am opinionem sequebantur autiqui iam reddita est fere omnino improbabilis, cum
Natutinum nullam prorsus habeae conne Xionem cum Misia extra Chorum. Item opinio , quod hambegei conscientiam peccati morta lis, Saeramentalis confessito ante Communionem , necessaria non sit; quae ante Tridentinum habeba arvi probabilis ἰ post Tridentinum Laeta est improbabilis; quia Trim denti omni I 3. cap. II. ad Ecclesiae pacem , & umonem conseruauindam , & ad vitandum scandalum, aut aliud periculum , sub poena excommunicationis prohibuit 9 ne aquis eam opinionem pertinacite Deeneae, aut publice doceat , vaei
pra die et . Denique opinio , quod in mortale peccatum lapsi , habitae opia Confessa rij , statim confiteri teneraturs quae erat opinio ADV. par. q. quas. 7 7. memb. q. ar. 2. S. Bonaventura diis. 17.par 2. ar. 2.quast. i. ct aliorum . modo censetur communiter improbabilis eum S. Antorinst par. I. tri. I. eap. Io. Clo. S. T bo. in q. dire. 17. qu. I. ar. 3. & a Iijs communiter . 73 Dee imo nono ; Quae hactenus de opinione probabili dicta sunt, intelligenda esse de opinione probabili, probabilitate moralia non
vero solum Logica , ut aliqui vo-Iuerunt οῦ Illa opinio dicitur logiee
probabilis , quae, Iicet, ut plurimum aut fere semper verificetur, potest tamen aliquando non verificarii vi;
quod sub accidetibus panis sit propria lubstatia;quod homo sit bipes ;quod scriptura Notarii se vera &c. Hae tamen propositiones , dicuntur physico, ac moraliter certae, quia in eis, formido de falsitate , ratio nabiliter , ut leuis contemnitur νnemo enim dubitat de Notaris scriptura . quia quamuis non repugnera
Notarin in men iri, ex eo tamen s
quod sit persona publica , ac iura ta , praesumitur non mentiri. IlIa opinio dicitur physice , ac moraliter probabilis , quae aliquando ve. rificatur , aliquando non; vi; quod
. poit Iridem sequatur serenitas pquod res , quam possideo , 'sit mea δquod hie & nunc sit media nox οῦ
quod Votum non emiserim , dum in On Tecordor &e; Hae autem dicatur physice , ac moraliter incertae, quia annexam habent racionabilem For-