장음표시 사용
351쪽
sub tali conlitione, si reliquias in mare abiecissee. De asturaumta a. c. r.s. quadam anu sic canit Horatius.
Medieam sene quidfactum ani Anus improba Thebis
Ex te L a1nent ic es elata, cadatierVnctum Meo largo nudis humeris tulis bares , Sellieει elabis posset mortuar eredo Ruod nimiiam ιυτιυrat Cluenti. p. f. Aib. νεουε Nota est apud Satyricum illius barbaries, qui morti proximus haem. post conditum testamentum; omnes, inqtiit,qui legata habet, hac conditione percipient, si corpus meu in partes conciderint,&altante populo comederint. Silius Italicus tum illi ,3 sit lib. s. einerum discordes sententias apud diuertas gentes his verbis describit. Tιnure, ut perbibent, is mos antiquias Ibera, Exanima obscoenus eonfiamιt corpora vvisur. Regia eum lueem posuerunι membra, probatum es Hircanis adbιbere canes. Aegyptia tellus Claudit odorato post funussantia faxo Corpora, di a mensis exanguem hau eparat Umbram. batis o innituit Ponsus vacuare cerebro Ora Uirum, O longum myrrbata repon/t in auum . Quid qui mel a nudos Garamantes arena
Infodiunt quid qui fauo sep tire profundo
Exanimes mandant Lybicas Nasamones in oris 3 At Ciasa vaetii capitis eircumdare gaudent a s nesai auro, o mensis ea poc Ja seruant. Ceervida ob patriam Mavortis forte per/mptos Dee euare muleominia ibus Urere fa inmis. At gent/ m S thicas 'xa cadauera truso Lenta dies sepelit patri oquentia tabo.
D. h , i M. Di Drunt de eadem re Cicero in Tusculanis, Ic Sextus Empy-
Irrident etiam mortuorum curam , qui nihil hominis cmx ii: ' putant superesse post mortem , cuiusmodi saere Lucretius, ει Luetan.de luctu. Lucianus . At hi rationem in vinculis habentes brutalenta, animum humano exuuio caelabant. Non sic Romani, & aliae nationes politioribus disciplinis excultae r magno enim apparata suorum funera curabant, & corpora ingesta humo sepelientes terrae tanquam magnae parenti commendabant. Sed
352쪽
cap. r 3. De O io Defunctarum. 26s
ne plura hic de funeribus dicam, viri docti praeoccuparunt,
quorum nomina in fine capitis recitabo. Praestat autem hoc Ioeo illud Christianis ingerere, quod Charondas apud Stobς ii Siobaeus latmonet, desunctorum unumquemque non lacrymis, aut mis ratione ; sed bona recordatione, &fructuum quotannis nascentium oblatione honorandos esse. Aliqui enim postquam inutilibus lacrymis , scemineoque ululatu suorum transitu uias deplorarunr, nullam amplius de anima defuncti curam habet, ac si nulla spes esset suturae resurrectionis. Chrysostomus luin C, ch-
ctum prohibens pro mortuis, Dic mihi, ait, quid sibi volunt 'e' - - clarae lampades Annon eos tanquam athletas deducimus Quid autem hymni Annon Deum glorificamus, & gratias agimus, quod eum qui excessit iam coronauerit Θ Q uod a laboribus liberauerit λ Quod eiecto metu eum apud se habeat Non ideo sunt hymni Non ideo psalmodia: λ Haec omnia sui laetantium. Idem alibi. Luge, inquit, infideles, luge eos , qui Hς . h. a. ad nihil ab infidelibus disserui, qui sine illuminatione, sine signa y 'i' eulo decesserunt. Hi lamentis digni sunt, hi lacrymis, hos lugeamus . Vere enim moritur apud Deum, ut scribit S. Gau- Gaud. in praes. addentius, qui ab Apostolicae fidei veritate discedit i cui Chri ης -οi- sus Deus, qui vita eli, amputatur. Quρd si manantes ab oculis lacrymas cohibere non potes , ostendet tibi Ambrosius κῶ, .c quem mortuum debeas flere. Habet unusquisique quos fleat μ' 'mortuos suos,ait ille. Mortui sumus quando peccamus,quando implemur ossibus mortuorum. Cui co sonans Λbsalon Αb- has; Plange, inquit, mortuum tuum . Mortuus tuus spiritus tuus est: multitudine scelerum tanquam plagis multis extin-6''μης ctus . Non est hic mortuus quatriduanus in sepulchro , quia memoria tua iam exciderit: non est mortuus in porta , qui iam evanescat ab oculis tuis: sed est in domo tua, prae oculis tuis, ut semper eum videas, di horrore concutiaris, & indesinenter plangas mortuum , cui viventi parcere noluisti. Non dico omnem luctum, omnem miserationis affectum ex 'ludendum esse in amissione suorum, cum sanctos Patres in . orte amicorum, & consanguineorum passim fleuisse legamus i sed hoc moneo, iuuandos potius esse defunctos orationibus, alijsique suffragiis, quam planctu,& lamentis,quq nihil. eis prosunt. Lex charitatis ad hoc nos urget, di obstringit. Charitas enim Brtis em dicitur sicut mors , dura sicut inser.
nus aemulatio, quia, ut Philo Carpathiorum Episcopus scribit, riuo Ll ita
353쪽
ita obfirmatur animus charitate Dei, ac proximi, ut vel ad in feros preces penetrare faciat diuina gratia nixus ad subleuandas animas purgandorum.
Euιαcunque vultis, τι faciant vobis homines, ct vos facite litis: Me es enim lex,9 Propheιa, dicit Dominus Saluator noster. Eadem quippe mensura, qua monsueritis, rem oeιαν Oobis. Quare si quis definiatis misericordiam praestiterit, & ipse misericordiam consequetur, cum ad eluendas culpas in ardentissima purgatorij fornace cruciabitur. Rais enim tam persectus, tam sanctus est, ut cum exierit a vita, nihil illi debeat igni: qui gloriati possit, & dicere, mundum est cor meum. purus sum a peccato λ Pauci quidem sunt electi, sed inter illos paucissimi sunt ita pei secti, ut omnem purgationem impleuerint in hac vita. Conligno hoc caput aurea paraenesi dulcissimi Patris Bernardi. De reliquo, fratres, dico vobis, si haec assidue cogitaretis, no tam facile in vanis cogitationibus, & otiosis sermonidus , in iocis , &scurrilitatibus laberemini, quia in his multum perditis, & de vita vestra, & de tempore vestro. Volat irrevocabile tempus, di dum creditis vos cauere poenam istam minimam , incurritis ampliorem. Illud enim scitote, quia post hanc vitam in purgabilibus locis centupliciter, quae fuerint hic neglecta, redduntur usque ad nouissimum quadrantem. Scio ego, quia durum est homini dinsoluto apprehendere discipIinam, verboso silentium pati, vagari solito stabilem permanere, sed durius, & multo durius urit futuras illas molestias tolerare. Et ne sorte parui pedens Purgatori acerbitatem non ad te pertinere dicas, quamdiu moreris in illo, dumodo tande peruenias ad vitam Hemam; Caar. hom. r. sugillat te S. Caesarius Arelatensis Episcopus his verbis. Nemo
hoc dicat, fratres charissimi, quia ille ipse purgatorius ignis durior erit, quam quicquid potest poenarum in hoc seculo
aut cogitari, aut videri, aut sentiri. Sugillat te quoque Petrusret . Elesen. sei. Archidiaconus Bathoniensis dicens, o insensati, & caeci, Si
ritu ardoris. Nonne consultius vobis erat breui contritione cordis, & consessione purgari, quam illud incendium expectare, quod licet non sit aeternum . omnes dolores vitae pra- sentis, omnes angustias nostrae sensualitatis excedit p6 Heu quanto melius nune arderemus delectabili amore, quam tunc illo poenali ardore 3 Quanto suauius nunc igne
354쪽
amoris purgaremur, ut mundanum in nobis non relinqueretur quod mundi incendio ' obnoxium inueniretur: sed sicut tribus pueris ventus roris fieret nobis fornax Babylon is. Αli quin si tepido, & negligenter viventes ligna, foenum, stipulam nobis zoaceruamus,de tantam ignium materiam hinc nobiseu portamus. cum examen illius purgatorii tales intrauerimus, quis poterit de nobis habitare cum igne deuorante λ aut quis habitabit ex nobis cum ardoribus sempiternis quando omne etiam vestimentum mixtum sanguine erit in combuilio ἀnem, di cibus ignis . Scio quidem, quia si fatis arderem igne charitatis, de me quoque diceretur, omistuntur eipereata a Lus multa, quoniam dilexit multiam. Nunc autem si purgari non mereor igne dilectionis ; utinam vel purgarer alicuius igne
passionis, fieretque mihi, quod Propheta imprecatur sibi;
Ingrediatur putredo in ossibias meis, subter mese aleat, ut reis H h ς 3. quifam in die tradiutationis . Utinam quiccepit ipse me con Grat , se luat manu in suam, S succidat me: & haec mihi fit consolatio, ut affligens me dolore non parcat. Uer unitamen nolli Domine infiimitatem figmenti mei. Quae est enim sortitudo mea, ut se itineam, aut quis finis meus, ut patienter agam Nec Dimittiis iapi m titudo mea, nec raro meum is cri eae β. Hoc igitur peto Domine, ne in furore tuo arguas me, neque in ira tua corripias me. Respice infirmitatem mea, di secundum illam moderare manum tuam, ne vehem Entia
verberis frangat patientiam cordis; sed magis tribulatio pa- 'eientiam operetur, patientia probationem, probatio spem e Vae autem mihi, si quotidie uror,& non emundor, ut& de medici contingat. Miaro laboresti tum est, non Misit is ani- o. ma rn bigo eius neque per ignem. Vae mihi, si mundari in illita
dumtaxat die potero. quando sedebit ipse iudex quasi ignis
consans,& emundans argentum, & purgabit filios Levi 'Au.diam itaque Apostolum dicentem, Ecce nune tempus aecept bile, ecce nunc dirassitis: dum tempti, habὸμι, σὸ ιωαγ μ' - honti m. Audiam consilium SapientiS, qui ait Iuodcunques LMelas .iαcere fotist manus tua, insanter operare; quia nec opus, nec ra tio , ne apientia , neescientia erum apud inferor, quo ιμ πο-
355쪽
orandi pro defunctis a Iruu ut . Addita quaedam ex profanis scriptoribtis de funerant raιιone.
i , π on sine nutu ,& prouidentia Dei factum arbitror, vim receptos Ecclesiae ritus ab ipsa Apostolorum aetate ad haec nostra tempora viti doctissimi diuinitus excitati, &scriptis illustrauerint, & moribus approbauerint. Prquiderat enim Spiritus sanctus in extrema hac delirantis mundi senecta improbos hqresiarchas futuros, qui suggerente inimico uniuersam Ecclesasticam hierarchiam conuellere, & perturbare conarentur. Quod cum in eς teris bonis operibus,tuna maxime in iis quae pio destinctis fieri solent abrogandis, irrito licet conatu, vehementius tentarunt. Vt fidem igitur liberem , quam nuper dedi, eademque opera huius sacri ritus antiquitatem oliendam; viros praestantes, veteresque scriptores seruata quantum fieri poterit temporum serie b re u i ter indicabo,qui fidem Purgatorii, ritumque orandi pro defunctis semper in Ecclesia viguisse disertis verbis testantur.
r. mum 'o im tribuoliturgiis Sanctorum Iacobi maioris, at min ris, Matthaei, Ze Marci, in quibus speriales Iuni orationes pro spiritib 1 q, iescentium. equitur Dionysi s Areopagita , qui in ibro de Ee te. si alii ea h erarchia, poti quam disseruit de actibus hierare liteta. q a sunt circa ingredientes Mel fiam, de eitis
ea pro edentes, ae r Acicntes in Oa, de his actibus deinde tractat, quι circa cx ea egredientes , v Helicet circa desinctis, exercentur. Hunc comitantur plure1 eiusdem spiritus , nimir m Clemens Roman L sep it. 3.ε lib. 1. conuit. Apostolic .cum notia Franci et I utriani. Hermes m pastore visione 3. Tei tu lianus I b. de te. st m.animae eap. de corona n il lis e p. 3 de ea bori. astitatis cap. ι .de Monogamia cario. de Returi. o 3. um notis Iacobi i a melil. Origenes hom . . in Iob. hc m. a. in Leuit.& 6 in Exod. yprianus tib r.ep 9. Zeno veronen .lerm.de Reiurrec . Adranasius e p. a s litariam vit: m agentes,&qu. 4. ad Anticchum. di antius
Firmianus I b cap. z3. Cyrillus Hietosolymit.catech .f. mystagogica, Eultu Caesarien .lib.de vita Cianstantidie.so. de et r. 1 phrem. yru par n.49 di in testamento tum scholas Cerardi vovit. Naxianxenus Orti io in obitu Caesatii fiatris. Eriphania, lib. .haer 7s di in fine eiusdem libri Eas liuo Magnus in cap ε. de s.lsitat . Ambiosi is orat. de obitu baryri,iremque de vultu Valent mani, de The Ofij. o I h.1. ep. . de obitu so oris. Greeotius Ny ssenus orat de dormaentibus Hieron. ep. ad Pammachium de obitu Paulinae. ib. t. adu petis sin eap. t. Exechiel ac iri fine comment .in Isaram . Chrysostomus hom. 3 a.di 3 . in Matth. homer . in t ann.hom. r in a ad Cor. hom. I an αε post. ser. 3. mep. zd Phil PP. hora. .. 5 va. d populum Antiochenum. Nomilia vero 3 s. n Matthaeum Ostendit multis rationibus satus esse corp ra mortuorum ru se re , ecdis telui, quam integra conseruari Auῖustinus integro libro de cura pro moi tui gerenda. lib.u. contes cap .vit. epist ε.. ad Aurei um Episcopum fer. 3 a.dc 33.de verbis Apollol. ser. i. de laniare. Auctor seim. ad fiat iis in Eremo serm. 4. Paulinus ep.ad Mithium , si ad ra mach um . itemque ep. . ad Delphinum, At par rhr. in is silm a Iheodoret ualitas.hist.e. . Socrates tib τα. 3. Eusebius Eminenus , seu ve ius Eucherus Lugdn.nss. hom. 3 de Epiph.victor Vticenaib.a.de remee ut.vandal.Casa ius Arel ten horax.8. Poethiu de conis sol. Philocli, 4 pr.4. I . Cum acus gr. 4.Gregorius Μῶsn in ι .Reg ho. cap t .m ps poe 4e. v. i. Ee passim tib .. Dialoe .loannis dosthiis in prato spirat .c. 4.&44. Isidorus lib. a. de Ecel ossi is e. 13 Elgius N in meri hom 3. Ronisi e Archiepis. M sun tin εc ma tr ep. s. 34. o. 84. ν'. dia ibi. Iulianis lib. . Pr gno liccnc te. .sque ad finem libri, di ruis: mlb 1 repei tutum. Anastalius Nicaenus qu. Io.in scripturam. Feflato
356쪽
Cap. 33. De O cio Defunctorum. 26y
: Caeterum de seneribus, variisque ritibus sepeliendi cadauera multa quoq; ex profanis scriptoribus colligi possint, e quibus conliat etiam ab infidelibus magnam curam adhibitam, ut iusta mortuis persoluerentur. Extant de hac re iticodicibus ciuilium legum insignes tituli de religios &sump
tibus itinerum , demortuo inserendo , de sepulcro violato , de cadaueribus punitorum, de debita impensa in exequiis, de ne defuncti seu funera eorum iniurientur a creditoribus. Copiose etiam disserui de ritibus antiquorum stinerum scriptores qui scq uintur,& alii plures, quos isti citant,& comendant.
Ioannes Roditus liv.s Rom.antiquit e. it. additis Thomae Dempster Paralipomenis . Llius Gra Idus lim de , vario sepeliendi rito. I iani e Xu hmani u Lutet caniis, qui Romanornm funcru r. lolemnitates libras ciuatuor complcxus est. Iscodius Gu, he.ius libris tribus de tu e mimum , Spondanus in Lu, lato opere de saei lico eteriis. Philippus C tiuerius lib. .Cermaniae antiquae cap 33. A: ex niter ob Al xcie. i. ra Geniat uidi. i. c. . di et Coe iis Rhodigi us lib.i .antiq ieci. c.'s a . oc ax Iuui. I ipsius I b , elect c o ad i. Annal Hieio .mus Mai ius vat te i. ib. .c. .dc lib. δ.c. 37. iqui ad a 2. l.udo icus CariiDI: b .em: . d. eap K. v vollati ν..s Taxius et mmini. Reip. Rom.I. b. .c. st Cicero a .iae lςg bus. Ο osander in stra egico cap. 36.e m notis . n. his Cho Κ era Leodiensis. Ianus Durantius Caniau, liu I. v r.e.ε ex lid. r.L 3. Luc anus in dialogis motitiolum Merodi nus lib. h st Diod rus 3 uul , lib. c. a. de s ct lib. . e. Caesi rib. . de bello Galli eo. Lud tiandi bres quando, dc eu primum initia uti sue ιnt narrat Paulatiras in Arcadicis idem in Aleiseni eis edictam olim ait ut vest pulasio querentu i mnes hi etaoprimatum. Faces S eandelas adli bitas in suneribus conss tex Ta. cito a An n. persio sat . . b. neca de Tran tu i . . animi e. ,.Muto aio in Aulullo. oc ex D Hieronymo ad 3. Vigiis antium. Cantu prosequi moiluos adseruitur m, Pl. rimarum e e luam ii nitu asa . xerunt , te ti Maerbo insomn. eip lih a cap. .Erat Ide iunci so cu abantur quam consuetulinem cυmmemorat Eulip.des,n A ce side: sed tollibiti m pollea su et huiu modioseui. m a C ite .liis Antistbdorensi, di Mati conenti. Pompas su nebres Italico idiomate deteribit Fianeistus Petucius. Quadam item de funeribus ractat Natalis Comes uia νγ tholotiis ib sina. Dabamur olim conuinia in reo uotum m mor am,ce qui s bunel ep hry Bomus h m 8. iti cap. . . Pr mae ad Corint. quorum et am abusum damnant L nt, Veronensis in p alm. 9 α Caudini us iract. . de Pasch te. P. trus G egoriu Th I sanus ib., et immori l animori exitirp Hum m se tuor. m cuia argumentum a iunxit ad probandam animae mmoi talitatem ob hale enim insitus est unie uiaque a na ora amor. dc cura propr: co roris etiam Postm , tem. lympias Alax ndri Marni m ter. cumo Cassandi i iussu n eis creriir, capillis, veste i ho. esse compi fuit, ne ru d poset in carcidere irili a te i eae m
357쪽
stum v ite i. Narrat id ex oriri ponuem sustinus in fine lib. is Similia resere de Polyxena Euripides in He τυ: a v. ol. R Ou dius . t .met m.v.4 v D: Lueretia idem Oui ius v. 3 . de Cornelia vestili Plinius illi 4. ep. t t. De Miau ia Statius r. y Orν ε 4. De Cleopatra Harus lib. . De Catare Suetonius . De viro nibus Mil. iijs AuIus Gellius tructium Atrie .lib. 33 cap. Q.
Sat dictum de hac re. Illud autem in fine monendum, ut cu ramus prυ mortuis, mordis quoque nostr ε recordemur, sic titscriptuni est: nemorare notiissima tua , ct in aeternum non peceabis.
De Psilinis Poenitentialibus,& itani; s. . I.
paenitentiae utilitas libus, eorumque v. Laudes poenitentiae. Cis septem tantumsistbalmi poemtentiales .
, O sectus. De Psalmis poenitentia.
ADIT infelix homo in Gueam peccati mortalis , & non ad ij ciet ut resurgat: infigitur in limo profundi, & no est sab- stantiae infernalis tyranni seruituti subiicit, & non est qui redimat: bibit sicut aquam iniquitatem amarasin. um , virus , & nemo est qui alexipharmacum misceat: a planta pedis usque ad verticem non est in eo sentiatas; vulnus, & liuor . N plaga tumens, & non est qui circumliget, aut curet medicamine, aut foueat oleo: nisi respiciens desuper Pater misericordiarum, & Deus totius consolationis manum porrigat adiutricem. Lapsus enim ex voluntate limmo, inquit Bernardus, non aeque ex uoluntate resurgere iam liberum habet, quia etsi datum fuit voluntati posse stare nocaderet, non tamen resiurgere si caderet. Non enim tam sociae quis valet exire de fouea. quam iactu in eam labi. Cecidit sela voluntate homo in foveam peccati, sed non ex voluntate lassicit & posse resurgere. An igitur peccantis casus irreparabilis erit Z An infirmitas haec prorsus ad mortem, ut qui secerit iniquitatem omnino moriatur in ipsa λ Absit Sed
358쪽
cap. I De Psalmis Paenitentialibus. a i
quid dicit Scriptura 3 Perditio tua ex ra Israel, tantummodo in osea ii. 3.
me auolium tuum. Benignus itaque Deus excitante gratia Praeventum peccatorem e stercore subleuat, erigit a ruina , liberat a seruitute, sanat a vulnere, e morte transfert ad vita. Pulsat enim ad cor eius per fidem , expergefactum concutit per timorem, concussu in suffulcit spei adminiculo ne labatur, suffultum elevat ad altiora per actum dilectionis, eleuatum
denique perlactissime sanat per contritionem , S poenitentiam . Apposite ad hanc rem Fulgentius Ruspesis Episcopus: r.e Praevenit gratia Dei impium, ut fiat iustus: subsequitur iustu, nimum .
ne fiat impius . Praevenit caecuin, ut lumen, quod non inuenit, donet: subsequitur videntem, ut lumen , quod contulit, seruet. Praevenit elisum, ut surgat: sublequitur eleuatum, ne cadat. Cecidit miserando lapsu Regius Propheta, vir secudum cor Dei, vixque protulerat salatiferum illud Peeeaui, cumbito in sermone Domini dictum est illi, Domιnus transuiu s h. e. in Ari. De eatum tuum ci ιe. Quem poenitet peccasse pene est in noces, ait Tragicus. Ceciderunt de alij, di computruerunt in faeciabus suis, carebant videlicet verae poenitentiae praesidio,ac sin, cerae contritionis adiutorio . Saul quoque reprehensus a Propheta; Feccaui dixit, sicut & Dauid i nec tamen in pari voce par subsecuta est peccati remissio. Cum ergo in consessione peccati, inquit Fulgentius, utriusque una VOX fuerit, cur non sui, b M. Muna est utrique concessa remisso nisi quia in similitudine confessionis videbat Deus disii militudinem voluntatis: nec sonum sermonis attendit, sed intentionem cordis in utroque discrevit. 3 Sanctus ergo Spiritus arguens mundum de percato sponsae suae Ecclesiae inspirauit, ut praeter pensum horarum
canonicarum, psalmos etiam poenitentiales, quos Dauid poe-ilitentiae praesul c ut eum vocat sanctus Laurentius Novarien- I aurere. Nouar.
sis Episcopus composuit, certis diebus pro venia delicto tu η' ' 'recitaret. Vsum autem horum psalmorum antiquissimum esse vel ex eo colligere licet, quod de sanctissimo Patre Augustino
narrat Possidius. Nam cum Hippone a Uandalis obsessa mor- Possia. ia . . .ri proximus decumberet, hos tanquam ab omni iam antiqui- Α-Κ-st late susceptos in tabella describi, sibique ob oculos in pari te afigi iussit , vi assidua eorum Iectione se ad extremam cum diabolo luctam praepararet. Horum quoque erebra fiementio in antiquo poenitentiali Romano. Extant autem praeclara
359쪽
27 a Diuinae Psalmodia i r P. I
clara sanctoruin Patrum commentaria, quibus hosce psalmos exposuerunt, duorum praesertim summorum Pontificum Gregorii Primi, N Innocentii Terti j . Eosdem per modum orationis explana: Gerson tomo tertio . Quo ritu olim diceren-R dulph prop. i. tur docet in libro de canonum obseruantia Radulphus Tun-giensis. Hodie ex institutione Pij Quinti sextis se iijs Quadragesimae recitantur. At religiosi varias consuetudines habent, quas laudabiliter obseruant, . In Ordine nostro Cistercienustatutum fuit a primarijs Abbatibus ad generalia comitia cog atis anno ab orbe redempto Iis . ut omni sexta feria per*otum annum pro celsionaliter post primam dicerentur, cuius institutionis occasio tametsi fuerit terrae sanctae. belliq; sacri subsidium ; non tamen debent ob poenitentiae meritum omitti:& sic reuera ab uniuerso ordine obseruatur. Cum pa-
victoi cti . l. tent igitur ianuae veniales, ut eleganter scribit Uictor Carde pomis tennensis Episcopus, cum fluctuantibus , di criminum telnpestate iactatis pcimitentiae portus offertur , cum mentibus promittitur cura languentibus, & sauciatis vitalem poli cetur ultroneus artifex medicinam, sum misericordia habetur in promptu, antequam iustitia capulo tenus extrahat pugionem , sumamus arma poenitentiae ,& iudicis rigorem satisfactionis ossicio mulceamus .
et Notat autem Nemesius Episcopus,&Philosophus ς quutiomu ia c. conuenire homini poenitentiam, ac risibilitatem. Solus hommo, inquit, inter omnia , quae ratione sunt praedita, habet hoc praecipuum , ut eius erratum poenitentiae condonetur. Nam Angelicum nullam habeant causam necessariam , quM ad peccandum impellat, sed natura omni affectione corporis,& inopia & voluptate vacent, merito per poenitentiam ad veniam aspirare non possunt. At homo non modo rationis particeps , sed etiam animal est , de necessarij v sius vitae animalis , motusque turbidi per saepe rationcm attentant, & labefacta Quare cum ad sanitatem redit, & declinatis turbulentis animi motionibus virtutem complectitur, iusta illi misericordia , id est venia tribuitur . Atque ut proprium eius naturae ridere est ; nam di soli adest ,& omni, & semper: ita in rebus non naturae teste , sed Dei erga nos beneficio consututis, pro' prium est hominis, ut per poenitentiam omni culpa liberetur. . Nam soli homini.&omni, & semper quoad in terris vivit hoc t ''' datum est. IDeus enim, ut docet Tertullianus, post xQx γῆς tanta
360쪽
cap. I 4. De Psalmis Paenitentialibus. 273
eanta delicta humanae temeritatis a principe generis Ada uia
auspicata, post condemnatum hominem cum seculi dote , rolteiectum paradiso, mortique subiectum, cum rursum ad suam misericordiam maturauisset, iam inde in semetipso poenitentiam dedicauit, roscissa sententia irarum pristinaruit . , ignoscere pactus homini ,&imagini suae . Vt vero per poenitentiam peccatorum remissionem obtineamus , talem eam
oportet esse, qualem describit Abbas Cellensis r ut sit videlicet in ore veritas, in corde charitas , in conscientia puritas, humilitas in habitu , abstinentia in victu, modestia in incessu, castitas in aspecta, in omni loco oratio ,Jin omni tempore meditatio, in toto corpore afflictio , in tota anima deuotio, desiderium ante Deum , lacrymae die ac nocte ad Deum . Sici vitificatur anima a sorbibus pristinis lota flumine lacrymaru,
detersa veritavis linteo, accensa charitate, purgata consessione, ornata humilitate, cincta abstinentia, circumamicta mO- destia, castitate glorificata , oratione. eleuata, meditationesus alta, deuotione inuncta, desiderio in cael is recepta. O felix humilitas poenitentium, exclamat Guerricus Igmacensis, o beata spes confitentium Z Quam potens es apud Omnipotentem, quam lacile vincis inuincibilem, quam cito tremendum iudicem conuertis in pijssimum Patrem Euangelicae praedicationis gratia a poenitentia sumpsit exordium: Poeniιentiam agite . appropinquatut enim regnum calorum. Initium etenim reuertendi ad Deum eli poenitentia , Haec porta veniae , spes indulgentiae, gratiarum custos , misericordiae conciliatrix, terror daemonum, laetitia Angelorum, gaudium uniuersae terrae. Haec Deum placat, serenat conicientiam , reserat caelu, de terris eleuat, Ae in excelsum attollit. Magna reuera hominibus fit poenitentia, ait vir venerabilis Ephrem,quia tanquam videntes Deum per ipsam reconciliamur . Magna luper terram est poenitentia, quoniam scala animabus fit eo ascendendi, unde per peccatum deturbatae sunt. Laetantur caeli, & qui illic Angeli de poenitentia hominis, ut loquitur Tertullianus. Heus tu peccator bono animo sis et vides ubi de tuo reditu gaudeatur. Opera autem poenitentiae haec sunt sacco .dc cine ri incubare, corpus sordibus obscurare, animum moeroribus deijcere, ieiuni,s preces alere, ingemiscere, lacrymari, de mu