장음표시 사용
461쪽
homine , qui nascitur Romae, & cum eo, qui moritur in India; vel est participatio lper unionem , & sequuntur eadem absur-lda ,quod nimirum homo communis uniatur simul hominibus distantibus, ac sepa-l ratis loco, habentibus opiniones contra rias; vel eil participatio per causalitatem cause essicientis , aut ideatis , siue exeniniplaris; & contra est, quia vel ponitur talis ςausa efficiens , ut sit causa viai uoca , hoc est omnino similis effectili, vel ut sit ca lsa dissimilis effectui, quae vocari solet cau-lsa et qui uoca. Si primum, causa similis singulari producto est aliud singulare lpro ducens mortale, ac corruptibile , sicut productum, e . D causa, & exemplari simile filio est ipse pater ; hoc autem aeter num, & immortale prorsus est dissimile si vero ponitur tamquam causa dissimilis , l& aequivoca, sussiciunt aliae causae aequiuo cae, nimirum Deus , & caesum Concur rentes ad productionem rerum in serio trum , & corruptibilium, ac non requi'runtur tales ide et, ut sustus dicetur mol
Hinc vero patet uniuersalia Platonica non esse necusaria tamquam ideas Qigu-llarium. Nam neque requiruntur Vilides Vnivocae, neque ut qui uocae , ut di letum est. Adde quod prima idea rerum, ad
462쪽
De υniuersali separato . 633 ad cuius similitudinem fiunt uniuersa , ut illam imitentur secundum varios gradus perfectionis, est essentia diuina , continens eminenter Omnes perfectiones modo quodam simplicissimo i ergo non requiruntur ideae Platonice . Noque etiam sunt necessariae taIes ides tamquam obiecta mouentia intellectum ad formandas definitiones , ac demonstrationes immutabiles , & imprimendas imagines immutabiles sui , sicut sensationes imprimunt in sensibus imagines mutabiles singularium. Na intellectus humanus procedit ad cognitionem certam , & immutabilem de uniuersalibus , non per impressonem id earum , sed per abstractionem a singularibus , ut dicetur inferius . Ad 1. Qiij a sensus est materialis non potest attingere obiectum spiritualu ; e γ' go quia inici lectus est spiritualis non potest attingere obiectum materiale ; nego consequentiam . Disparitas est, quia virtus inferior non se extendit ad ea , quq sunt sit perioris virtutis, sed sensus est vir-ltus inferior intellectu ; ergo non se ex tendit ad spiritualia , quq sunt obieeium lintellectus . E conuerso virtus superiori extendit se ad ea, quae sunt interioris virtutis ; comparatur enim ad illam tamquam continens, & excedens ; sed intel-tellectus est virtus superior sensu ; ergoli T a eX-
463쪽
extenditur ad cognoscenda omnia materialia sensibilia , quae percipit sensus , t ac
praeterea sensum excedens extenditur ad spiritu alta , quae sunt supra sensu in . Addo , quod virtus altior , & uniuersalior potest cognoscere inferiora modo altiori,& uniuersaliori; & quia virtus intellectiva est altior rebus materialibus , ideo cognoscit illas modo altiori, & uniuersaliori , ita ut faciat uniuersalia , ut dicetur etiam inferius. Ad a. Veritas necessaria non potest fu- dari in subiecto contingente , distinguo , in quantum existit in se ipso , concedo a in quantum existit in aliqua prima , &qterna necesstate , nego . Dicemus inferius in qu . 67. de ente possibili, quod veritates necessarie, e. p. quod homo Manimal rationale, non fundantur in aliquo 'contingente existente in se ipso , sed in necessitate aeterna, & immutabili , per quam omnia existunt in sua causa , , quet Deus est, ut explicabimus suo lo
464쪽
De υniuersali insingularibus. 637
Vtrum uniuersale detur ante singularia vel in si gularibus. uestio XXVIII.
ΡRimo videtur vera sententia, quq tri buitur Fon secet,licet obscure loqua tur in hac materia , quod natura habeat ahquam uniuersalitatem in statu possibilitatis, vel in aliquo priori,antequam con trahatur ad singularia. Vniuersale enim est unum aptum esse in multis ; sed natura humana possibilis e. g. antequam con trahatur per singularitatem Petri,& Pauli est una, & est apta esse in multis , e go natura humana possibilis est uniuersalis. a. Videtur vera sententia quorumdam Scotistarum, quod non detur quidem uniuersale actu a parte rei separatum a singularibus , ut docebat Plato , sed detur uniuersale in potentia , hoc est natura una in multis singularibus per intellecitum abstrahi bilis a singularibus ἰ e. g. quod natura humana omnium hominum3 secundum se omnino sit una formalite & positive . Si enim natura Petri, &Pauli non esset una, Petrus, Paulus , &cq teri homines differrent in natura; ergo, T 3. na i
465쪽
natura omnium hominum est una ; ergo est uniuersalis. i3. Uidetur saltem vera opinio alioriuns cotistarum asserentium , quod licet nutura non sit una postiue , impediente sin gularitate, per quam multiplicatur, sit tamen Vna priuatiue , in quantum si posset esse sine singularitatibus,esset una: e g si na rura Petri , & natura Pauli post sent esse
sine singularitatibus, essent una natura s . Vere enim natura humana est talis, ut si
posset esse sine singularitatibus esset omnino vna ,& in diu sa,ctim per solas singularitates diuidatur ; sed haec unitas sufficit ad uniueriale ; ergo natura secundum se praecise est uniuersalis, hoc est una , &apta ad essendum in multis . 6 Videtur vera opinio aliorum Scotistarum , quod detur uniuersale a parte rci, l: cet natura non habeat aliam virita' tem , quam similitudinis, aut conuenientis in specie, vel genere. Nihil enim saliud requiritur ad hoc, ut uniuersale detur a parte rei, nisi ut natura sit una, 3capta ad essendum in multis ; sed natura est una specie, vel genere, Se simul est apta ad essendum in multis : e. g. natura humana est una specie , & est apta ad eolandum in multis hominibus; natura animalis est Vna genere, de simul est apta esse in multis animalibus specie diuersis , er g
466쪽
De Onntersali in singularibus . qῖ9 ergo datur uniuersale a parte rei. s. Videtur, quod licet uniuersale non detur in creatis , detur tamen in diuinis, ac diuina essentia vere sit vo Derta Iis. Esesentia enim diuina est una , & tamen est
in pluribus personis per identitatem persectillimam , per quam de illis est pret dicabilis; sed hoc sufficit ad uniuersale; ergo natura diuina est uniuersalis . Respondeo, quod Fonsecr, di Scotistaesumpserunt occasionem errandi ex code
principio , ex quo errauit Plato , & alij
antiqui . Supponunt enim , quod res eodem pacto sint in se ipsis, sicut repraesen-autur intellectui: &quia intellectus fore mat conceptum uniuersalem hominis e. g. atque illud per praedicationem applicat singularibus hominibus, dicendo Petrus est homo , Paxitis est homo , ideo existimauerunt, quod detur a parte rei quaedamnatura humana uniuersalis , quε per ap'plicationem quamdam, & contractionem ad homines singulares daret illis esse hominis . Sed reiiciuntur multipliciter . Primo quia falsum est,quod res eodem pacto sint in se ipsis, sicut sunt in intelle- lectis , ut dictum est etiam quaestione superiori . Secundo natura non potest esse uniuersalis in statu possibilitatis, ut dicebat Fonseca : nam eadem natura , qu est possibilis, existit actu; sed natura exi
467쪽
stens aetii non est uniuersalis , sed singularis , ut fatetur Fonseca ; ergo etiam
natura possibilis non est uniuersalis, sed singularis. Confirmatur , quia quod non potest aetu existere non est possbile , sed impossibile; sed natura non potest actu existere ita ut sit uniuersalis ; ergo est impossbilis ita , ut sit uniuersalis . Nec potest dici cum Scotistis. quod natura aetri existens sit uniuersalis , hoc est una positive in pluribus . Vel enim dicitur , quod natura humana Petri , & natura humana Pauli sit una solum Vnitate quadam similitudinis , & conuenientiae ;vel quod sit una unitate non solius similitudinis , R conuenientis, sed indistinctionis, ita ut haec natura humana Petri secundum se sit indistincta a natura humana Pauli . Si primum , nihil dicitur ,
quod non omnes dicamus. Nemo enim est, qui non fateatur in pluribus homini bus esse plures naturas distinctas , sed si miles inter se , adeoque unas unitate similitudinis , ac conuenientiae . Si secundum S ergo ponitur in creaturis mysterium Trinitatis, afferendo , quod una natura secundum se indistincta datur in pluribus hominibus , eo pacto , quo Vna natura diuina datur in pluribus personis diuinis . Immo asseritur aliquid mirabilius musterio Trinitatis . Nam una natu
468쪽
De uniue Vati in singularitus . 6 Ira diuina est in tribus Personis, quae non sui separatae loco , neque tempore, neque lhabent opiniones , ac inclinationes con-ltrarias . At natura humana non lotum I
similis sed eadem esset in pluribus homi nibus separatis loco, & tempore , quo-lrum unus nascitur , alius moritur, unus' est bonus , alius malus, unus est beatus in coelo, alius damnatus in Inferno , unus alteri contradicit, unus alterum odit; ergo est manifestum , quod in pluribus hominibus sint plures naturq secundum sedistini: pac non habentes aliam Vnitate maquam similitudinis, ac conuenientiq. Nec etiam dici potest cum alijs Scotibstis,quod natura Petri e. g. secundum se esset una, & eadem cum natura Pauli, sed non est una , quia impeditur singularitatibus Petri,& Pauli,quibus diuiditur. Omnis enim res est talis, ut facta additione, retineat Omnia praedicata secum identificata , quae haberet non facta addi tione: e. g. paries, siue addatur, sue non addatur albedo, retinet omnia praedicata omnino identificata cum pariete; sed prae dicatum identificati cum ijs , cum quibus res est idem,est praedicatum omnino identificatum cum quacumque re S e. g. cit homine identificatur hoc pr dicatu,qu odest animal rationa e ::& ratio a priori est ,
469쪽
qqr io XXVIII. quia nihil potest esse idem cum altero medio aliquo, cum quo non est idem Iergo si natura Pet i , & Pauli , nisi adderentur ipsis fingularitates,essent idem , ut docet haec sententia , etiam additis singularitatibus, sunt idem; sed de facto non sunt idem ; ergo etiam subtractis singularitatibus non essent idem, sed distinguerentur ; ergo si in natura Petri , & Pauli
non datur unitas positiua , nec datur unitas priuatiua . Confirmatur, nam unitas
priuatiua ponitur ad saluandum, quod natura sit uniuersalis, hoc est una in multis; sed illa admissa , non saluatur , quod natura sit uniuersalis; ergo &c Probatur minor nam ad saluandum , quod aliquis sit beatus, non susticit,quod esset beatus, nisi a beatitudine impediretur per miseriam, sed requiritur , ut habeat ablolute beatitudinem ; ergo ad saluandum , quod natura humana sit una , & uniuersalis, nosust cit , quod esset una , nisi impediretura singularitatibus , sed requiritur , It absolute habeat unitatem; sed absolute non habet unitatem, imo habet singularitatem
oppositam. VnitatI; ergo natura non est
una, nec uniuersalis et alioquin posset etiam dici , quod peccator sit innocens , quia esset innocens , nisi impediretur a
peccato exclusiuo innocentiae, eo pacto , quo
470쪽
l De υniuersali in singularibus. qqII quo dicitur naturam esse unam, quia es se e una , nisi impediretur a singularitate lexclusiua unitatis; ergo cum natura hu-lmana Petri,& Pauli nec habeat unitatem Posiciuam , nec priuatiuam , habet solum unitatem similitudinis . Ad I. Pro sententia Fonsecae. Licet na tura poessibilis no sit cotracia per singularitates actuales,quia cit actu non existat, nullas habet singularitates actuales, est tamen contracta per singularitates possibiles. Natura siquidem possibilis est eadem ac quae potest existere: si enim non posset existere,non esset post tulis ; sed potest existere cum suis singularitatibus ; ergo est possibilis cum suis singularitatibus ;ergo non est una in multis, sed multiplex in multis , adeoque non est uniueris alis, Ad a. Distinguo antecedens : Petrus ,& Paulus non differunt, hoc est non di- inguuntur in natura humana, nego non ditarunt, hoc est non sunt dissimiles in natura humana , concedo; & distinguo consequens; ergo habent unitatem similis tudinis in natura humana,concedo, ergo habent unitatem exclusivam distinctionis in natura humana, nego ; & distinguo secundum consequens; ergo natura humanah Petri, & Pauli, & omnium hominum e stuna unitate smilitudinis,concedo vn tales