장음표시 사용
521쪽
cum partibus physicis , nimirum cum lanima, & corpore , an etiam materia prima constet eX genere, ac differentia idistinctis ex natura rei;/ an plures gradus componentes unam essentiam existant per
Lnicam, vel plures existentias &c; ergolhaec sententia ponens distinctionem exinatura rei inter formalitates est undique
7. Ideo in creatis aliqua praedicata di- istinguuntur ex natura rei, quia se inuicetnon ineIudunt in suo conceptu; sed etiam iptura praedicara diuina a e. g. misericor ldia, iustitia &e. se inuicem non inclu-ldunt in suo conceptu ; ergo etiam multalpraedicata diuina distinguuntur formaliter e X natura rei, quod repugnat diuinae
l g. Etiam indiuidratio deberet distin
ovi a natura specifica , e. g. petreitas alnatura humana Petri . Ideo enim anelmalitas distinguitur a rationalitate , quialhomo per animalitatem conuenit cumulequo , per rationalitatem differt; sedi Petrus per naturam humanam conuenit eum Paulo , per petreitatem differt ; edileto &e. sed aliunde videtur absurdum,iquod.indiuiduatio distinguatur a naturalspecifica . t s. Si rationes generieae distingueren itur a differentialibus , res deberent om
522쪽
De distinctione graduuin . qys nino conuenire in rationibus genericis,e. g. homo , l& equus deberent omnino conuenire in animalitate, ac deberent solum differre per rationalitatem; sed res e, g. homo, & equus non possunt omnino conuenire in ratione generica , nimirum in animalitate , ergo &c. Probatur mi nor : animalitas enim hominis est inseparabilis a rationalitate, & illam exigit essentialiter ; animalitas equi est in coniungibilis cum rationalitate, & illi repugnae essentialiter ; ergo animalitas hominis, &equi sunt dissimiles, ac differentes se ipsistante differentias aduenientes . Confirma itur : nam anima rationalis, & equina conueniunt in ratione generica sensitivitatis ; sed sensitivitas anims rationalis secundum se praecise est dissimilis a sensitiuitate animae equinae ; nam sensitivitas animς rationalis est immortalis , in codiruptibilis &c, opposita praedicata conueniunt senstiuitati animae equinet ; ergo
Io. Non solum Nominales, sed etiam Thom istae, Scotistet, & omnes scholastici conueniunt in ponenda inter gradus aliqua identitate reali; sed si gradus distinguuntur e X natura rei, nulla poni potest inter ipsos realis identitas , sed sola inseparabilitas , quae non dicit realem identitatem 3 nam potentis animet, licet sint
523쪽
omnino inseparabiles ab anima nullam, habent realem identitatem cum anima ergo haec opinio est contia omnes scholasticos : pr sertim vero est contra Aristotelem , & sanetum Τhomam . Aristoteles enim I. poster. tex. q. docet, quod cum aliquis cognoscit aliquam veritatem in uniuersali, cognoscit idem , ac cum
cognoscit illam in particulari , sed diuerso modo; sed si gradus distinguerentur ex natura rei, non diceret, quod cognoscitidem diuerso modo , sed quod cognosci secundum diuersum gradum, & rationem; ergo Aristoteles supponit gradus non distingui ex natura rei. Sanctus etiam Thomas ubique docet gradus non distingui ex natura rei,sed solum secundum considerationem nostram, ut videre est In compen dio theologis cap. 92. de ente, & essen tia cap. I. & clarissime prima parte quaest
So. artic. a. ad primum per haec verba In rebus immaterialibus non est aliud aeteminant σ determinatum , Ur ideo genus , in di Erentia non accipitur in ipsis secundum
aliud , sed solumfecundum idem , quae disse
runt tantum secundum considerationem nostram o
Resp. quod ut Aristoteles docet et . metaph. tex. IS. absurdum est simul scientiam , & modum sciendi quaerere . id coantequam quaeratur scientia alicuius sci-bi-
524쪽
De distinctione graduum . ' 69
bilis , statuendum est ex quibus principijs possit haberi scientia , & demonstratio
talis scibilis . Cum igitur nos quaeramuS scientiam de distinctione , vel identitate rationum conceptarum: debemus primo determinare ex quibus principijs posside monstrari identitas, ac distinctio rationum conceptarum deinde debemus de- scendere ad ostendendu magis in particu lari , quae rationes sint distinera, vel in distincto .
Quo ad primum : dicunt aliqui, quod
unica via demonstrandi identitatem, aut distinctionem rarionum est separabilitas a& inseparabilitas, ita ut rationes separa lbiles dicantur distingui, rationes omnino inseparabiles in uno supposito dicant irridentificari. Alij dicunt, quod talis vi, est contradictoriorum verificatio, ita ut vationes, de quibus verificantur contra ictoria , distinguantur, rationes, de q-ibus non verificantur contradictoria,id cn tificentur . JSed omissis alijs , quq possunt contra hanc sententiam opponi , contra est; quia separabilitas, ac receptio contradictoriorum sunt solum effectus, & passiones distinctionis; ideo enim aliqua possunt f parari, vel suscipere contradictoria, quia
sunt distincta; sed per effectus ,& passiones non potest haberi nisi scientia, di
525쪽
laemonstratio imperfecta ;s ergo auctores huius sententiae viam ineunt , qua possit solum obtineri scientia , di demonstratio imperfecta , cum philoso rus, ac praesertim metaphysicus , ad quem spectat haec quaestio , debeat querere scientiam, ac demonstrationem perfectam, & percau iam , ut Aristoteles docet I. metaph. cin
Relictis igitur viis, quibus obtineri nopotest perseba scientia , ac demonstratio identitatis , ac distinctionis , dicendu sprimo,quod ut in post. docet Aristoteles , quem sequuntur omnes , definitio explicans quid est rei est principium demonstrandi passiones , & pr dicata , quq con'
nequuntur ad quidditatem rei. Sicut enim quidditas rei est ratio , cur ei competant alia pr dicata , sic est ratio , per quam demonstrantur eadem praedicata , siquide omnia demonstrantur per suam causan & rationem . Ita videmus, quod in mathematicis passones, & pr dicata figurarum demonsta antur per earum definitionem. Sed identitas , ac distinctio sunt praedicata consequentia ad quidditatem rerum,uel rationum: manifestum est enim, quod ideo res identificantur, ac distinguuntur, quia sunt id quod sunt, ergo definitio explica s quid sit res,aut ratio con-lcepta,est principium demonstrandi 1 den- tita-
526쪽
De istinctionegraduum . 699titatem , aut distinctionem rerum , vel rati m conceptarum , e. g. cum in homi
ne detur animalitas,per quam est animal rationalitas , .vitalitas , N plures aliq ra tiones, definitio iptarum est principium demonstrandi earum identitatem , vel di timetionem . Definitio vero rationum cust primum principium , demonstrari non potest , sed per se innotescit ex penetratione rei definitae, ut Aristoteles docet, quem sequuntur alii . Sed ut explicemus, quo pacto ex definitione posse demonstrari identitas, aut distinistio rationum conceptarum , dicen dum secundo, quod sicut Aristoteles in libris priorum posuit duo principia, alic . rum ad demonstrandam in fallibilitatem syllogismorum affirmativorum, alterum ad demonstrandam in fallibilitatem negativorum , quq sunt dictum de omni , dictum de nullo 3 sic a nobis ronenda sunt duo proportionalia principia ; alterum ad demonstrandam identitatem rationum con ceptarum, quod possumus vocare inclusum in desinitione, alterum ad demonstra dam distinctionem rationum conceptarua quod possumus vocare, exclusum is desinistione . Sensus principii, quod dicimus mclusum in de initione est ue rationes concep te , quarum una in recto includitur in
definitione alterius , sunt idem sine ulla distin
527쪽
soo Eubestio XXXII, distinctione ex natura rei . Probatur, quia ut Aristoteles docet 7. metaph. te X. 2 o. & a I. nihil distinguitur ex natura
rei a suo quid is per definitionem explicato : e. g. quia quid est , seu definitio hominIs est animal rationale, homo non distinguitur ex natura rei ab animali rationali , immo idem omnino est, esse hominem , & esse animal rationale ; sed eo ip so,quod una ratio in recto includitur in definitione alterius, spectat ad quid est illius , cum per definitionem eXplicetur quid res siti ergo rationes , quarum una includitur in recto in definitione adaequa
et alterius, sunt idem sine ulla distinctione
ex natura rei. Sensus principii quod vocamus exciti m a desinitione est ; rationes concepti , quarum neutra in recto includitur in definitione ad squata alterius, distinguuntur ex natura rei. Probatur,quia
definitio ad quata rei explicat quidquid
conuenit rei per se ipsam , ita ut hoc ip- .sum si esse talem rem: e. g. definitio adq-quata hominis, qui ponatur animal rationale, explicat totum id, quod conuenit homini per se ipsem , ita ut hoc ipsum si eo
se hominem; homo enim ita est animal rationale , ut idem si esse hominem , acesie animal rationale. Iam sic : definitio adqquata explicat quidquid conuenit rei per se ipsam , ita ut hoc ipsum sit esse ta-
528쪽
De dissinctionegra tim, sortem rem I ergo quod non includitur in definitione ad squata non conuenit rei per
se ipsam , sed aliud. est esse rem, aliud hoc pridicatum conuenire; sed quod non conuenit rei per se ipsam , sed per aliud, distinguitur ex natura rei ab illa ; ergo quod non includitur in definitione ade-quata rei,distinguitur ex natura reii; a re; ergo rationes concepti , quarum neutra
includitur in desinitione ad squata alte rius , distinguuntur ex natura rei. Explicata prima parte questionis, aepositis duobus principijs, ex quibus debet ostendi identitas, ac distinctio rationuconceptarum, explicanda est secunda pars questionis, ac statuendum, quinam rationes concepto id cntificentur, quq ve ro distinguantur. Primo igitur ostendendum,quod ratio communis entis, S aliorum transcendentium contentorum in voce Reu u non distinguuntur eX natura
rei ab ulla differentia , vel ratione positiua : secundo quod neque ratio communis accidentis distinguitur ex natura rei ab ulla differentia accidentis: tertio quod In Deo nulla ratio generica distinguitur ex natura rei ab ulla ratione differentiali , immo nulla ratio absoluta distinguitur ex natura rei ab ulla alia ratione absoluta :quarto quod in creatis dantur rationes
generi cs distincte a rationibus differen-
529쪽
tialibus : quinto demum eXaminandum , an , & quomodo rationcs indiuiduales di-s stinguantur a rationibus specificis . Primo igitur dico , quod ratio entis age aliorum transcendentium non distinguitur ex natura rei ab ulla differentia vel ratione positiva. Probatur, na nulla ratio distinguitur ex natura rei ab eo , in cuius definitione includitur ; sed ratio entis includitur in definitione ornanium differentiarum,& omnium rationum positivarum ; ergo. Minor probatur; illa enim ratio includitur in definitione alterius, quae conuenit illi per se ipsam ; sed
ratio entis per se ipsam conuenit omnibus differentijs, & rationibus positivis :nam omnes differenti et, & rationes posiliu et per se ipsas sunt ens : e. g. perseitas, quae est differentia substanti seper se ipsam est ens, & esse perseitatem, est esse quod'dam ens, idemque dic de ina Ditate, &caeteris differentijs, ac rationibus posito uis; alioquin si per se ipsas non essent ens , essent non ens, & nihil, quod est impose sibile , ut arguit Aristoteles metaph. te X. Io; ergo ens includitur in definitione omnium differentiarum, & rationum positiuarum . Eodem pacto probatur , quod alia quinque transcendentia contenta indictione Retiisti, quae sunt res, unum a
bonum, aliquid, verum, non distinguun- tur i
530쪽
De distinctione graduum . so I etur ex natura rei ab ulla disserentia , veliratione positiua . Perseitas enim , & aliae irationes sicut per se ipsas sunt quoddamens, ita per se ipsas sunt quaedam res, sunt quoddam bonum,uerum,unum,& aliquid, cum ipsum esse ens sit esse re,aliquid,vnu, fuerum, bonum; ergo dictae rationes transcendentes,& alis similes nee distinguuntur inuicem, nec ab ulla ratione positiva. Dico secundo z ratio communis acci dentis non distinguitur ex natura rei ablvlla differentia accidentis . Probatur,t quia ratla communis accidentis consistiti in hoc, ut sit entis ens ; sed omnis diffe-lrentia accidentis eo ipso, quod est differentia accidentis, est entis ens I ergo omnis differentia accidentis includit rationet communem accidentis; ergo ratio com-lmiinis accidentis non distinguitur ab ulla differentia accidentis . Confirmatur , &explicatur , exemplificando in disseren- tijςconstitutivis nouem praedicamentor . qui sunt quantitas ι qualitas , &c. Differentia constitutiva quantitatis est per qua accidens afficit substantiam, illam mensurando ; differentia constitutiva qualitatis est, per quam accidens afficit substantiam , illam qualificando; sed hoc ipsum, quod est esse id , per quod accidens constituitur mensura substantiς , vel qualifieans substantiam,est esse ens ordinatram .