Vindiciae Augustinianae ab imputatione Regni Millenarii auctore Johanne Cadonici sacerdote veneto

111쪽

νs VINDI ME A UNNIANAE i, Sed quia Ramet opera Tetractando. timuit Augustinus. ne aliquis in hac terra heatissimos homines esse posse, quasi de vim mente inde concluderet, fusius se explicuit in t r. serrae . c. et q. ,, In his verbis meis, si illi, qui jam invene o runt, quos in ipsa possessione iam esse diximus, sic ambis piantur beatissimi, ut non in hac vita , sed in ea quam is speramus, & ad quam per fidei viam tendimus, sint; is non habet iste sensiis errorem : ipsi enim judicandi sunt, is quod quaerendum est invenisse, qui jam ibi sunt, qutio nos quaerendo & credendo, idest viam fidei tenendo, is cupimus pervenire. Si autem in hac vita isti esse purati.s is rur, vel fuisse, id verum esse non mihi videtur; non is quia in hac vita nihil veri omninb inveniri potest, quod

is mente cernatur, non fide credatur; sed quia tantum estis quidquid est, ut non faciat beatissimos Neque enim is quod dicit Apostolus Videmus nune persperurum in centrate, is & Nunc scio ex parte, non cernitur mente. Cernitur pla-M nh, sed beatissimos non facit. Illud enim beatissimosis facit, quod dicit Tane autem facie ad sariem, ct tunc cognst is scam sicut di cognitus sum. Qui hoc invenerunt, ipsi dicenis di sunt in beatitudinis possessione consistere, ad quam is ducit via fidei quam tenemus, & quti credendo cupimus

F is pervenire. Scd quinam sint illi beatissimi, qui jam suntis in ea possessione, quo ducit haec via, magna quaestiose est. Et Angeli quidem Sancti quod ibi sint, nulla quae- is stio est Sed de Sanctis hominibus jam defunctis, utrum is ipsi saltem dicendi sint jam in illa possessione conssistere,

is merito quaeritur. Iam enim corpore quidem corruptibili, is quo anima aggravatur exuti sunt, sed adhuc expectantis etiam ipsi redemptionem corporis sui, & caro eorum is requiescit in spe, nondum in futura incorruptione cludiis scit. Sed utrum ad conremplandam cordis oculis Veritaeis tem, sicut dictum est Eacie ad faciem nihil ex hoc minus

112쪽

, habeant, non hic locus est disputando requIrere. Item, quod dixi, Nam stire magno θ -mesa , via etiam divina , AEA F tig rum ab , ad eam beatitudinem referre debemus. Inis hae enim vita quantumcumque id sciatur, nondum essis beatissumim : quoniam incomparabiliter longe est a , plius quoa nescitur. Beatissimos ergo eos esse intelligebat cum ad Honoratum seriberet, qui jam ibi sinu, quo nos quaerendo & credem do cupimus pervenire; & ne aliter quicquam sapere auderet, intentionem suam explicuit Sanctus riter; quam item multo ante fatis aperuerat libro scilicet de Beata Vita, ut euique legenti parebit; quamvis etiam ea quae superius de eodem libro retulimus, saris fortasse esse possint. Qui tamen plura desiderat, totum legat. Sed quia' & illud transcribere volui quod sequitur, noquid disI1mulare videar, ubi Sanctus Parer ambiguus v. parer, num saltem Sancti homines jam defundii in illia posiectione consistant, quod merito quaeri admonet: ali. quid de hoc etiam dicere opportunum est, ne haec aliqua

lis ambiguitas veluti firmum praesidium sibi vindicent ii, quibus jam insedit opinio Augustinum in hoc minus re Sthsensisse. Eo igitur loci non de beatitate sanctis conserenda

post mortem quaerit Augustinus, quam in contemplatione is veritatis toties reposuit, totiesque dixit ad hujusmodi eo, si templationem non solum non juvari animam per corrupti, bile corpus, sed immo ab eadem praepediri donee immo tale resurgat; quod hic confirmat docens ex Scripturis ab hujusmodi corporis societare animam aggravari ne quod firmum est firmirer contempletur : sed illud disputando requiri posse admonet, num animae sanetae adhuc exm.

Elantes redemptionem corporis,& dum caro earum requie,suit in spe, nondum in futura incorruptione clarescit, ex hoe minus habeant ad contemplandam cordis oculis verbG a talem

113쪽

o talem Facie ad faciem. Dadaequata igitur beatitate eas jam frui insinuat; sed utrum taliter inadaequata habenda sit, Ut non etiam ex parte praesentis spiritualis visionis persecta haberi possit & beatissimos efficiat, hoc alio loco examinandum relinquit. Sciebat enim veritatem, sapientiam , charitatem; Deum denique in substantia Dei non corporis oculis fore videndum, sed pura mente, qua etiam nunc has

8d illum sequimur 8c sentimus, & quantum fieri potest

gustamus. In adaequatam autem beatitatem ponere tam

longe est ut Millenarium redoleat, quam verum est omnes in hoc Theologos consentire. Sed utrum in eo stam ani. r mae Sanctae minus habeant ad contemplandam cordis ociniis veritatem, inde quaeri adhuc posse vult, quia suae sentcntiae meminerat, qua I. I a. de Gen. ad lit c. 3 F. docue. rat, retardari quodammodo Sanetorum animas, ne tota intentione pergant in illud summum Coelum , sive alia latentiore caussi, sive ideo quia inest iis naturalis quidam appetitus corpus administrandi, quamdiu non subest corpus, cujus administratione appetitus ille conquiescat. Eadem sentit etiam Divus Thomas i. a. q. q. ars. F.)eadem Omnes Scholastici docent; unde supervacancum esset, & nimis animosum si aliquis inde errorem Millenariorum Augustis lao confirmare 1usciperet.

Aliud igitur, Sc longe diversum est, si San Rus Pater de hoc quaeri adhuc posse senserit squandoquidem beatitaetem separatis animabus congruam in contemplatione veri

ratis nec in libro Retractationum, nee in illo de Genesi ad litteram disert & Ion gh item diversum est supponere, quod ut huic dubitationi mederetur, in tam divertam &erroneam sententiam descendisset, qualis illa est, quam Sermo CCLIX. continet; ita ut opinaremur, qu6d hujusmodi privatum dubium nesciens apud se definire, fidem plebis, aliter 8c in hoc supposito plus aequo bene sentie in

114쪽

tis de animabus Sanctis corpore exutis, voluisset destrum re, & quamcumque beatitatem ad resurre Stionem corpo.

rum protrahere.

Proinde clim doctrina Saneti Patris in primo sui presbbteratus anno & ad plebem publich Ioquentis, & privatim libros scribentis, sententias confundat Sermonis CCLIX , ne eundem hoc anno vel scripsisse Augustinum, vel apud popuIum habuisse, nunquam probabitur.

115쪽

SImilitudinem doctrinae de centum quinquarinta tribus piscibus, quam Sirmondus in aliis tradiatibus sermo. nibus & libris Augustini invhnit, ex praecipuis fuisse moementis , quibus ipse hunc sermonem Sancto Patri pr usattribuit, colligo ex animadversionibus ad Tom. V. Andis Verpiae imprestis. Hic namque cum de hoc sermon Sirmondi animadversiones subjiciantur ad verba quae , a. continentur, quae item transcribuntur, nihil amplius dici, Iur, quam de hoc numero veluti indice universitatis Sanctorum in aeterna vita, Augustinum alias Iocutum, sicuti alii Graeci Patres secerunt, quorum interpretationes, ludos appellat Sirmondus, nihil tamen de regno suturo Sancto. rum in terra ab hoc sermone palam staturiente perpendens. Phereponus autem de hoc pariter errore nihil sollicitus, facilitatem immitans, qua Sirmo us explicationem mysterii definiti numeri centum quinquaginta trium piscium a Patribus toties inculcatam ludum dixerat, de suo addit is Ludi quidem hi erant, & quidem ingenio abutemn tium, cum pro soniniantium arbitratu conficti sint; sedis parciores in ejusinodi ludis suisse oporteret, nec tali is commenta, quasi eximias quasdam scripturae interpreis rationes Proferre. is Haec Verba consuetam Phereponi audaciam commendant, cui tamen qui multb pejoribus obtrectationibus tumet, nihil aliud reponere existimo, quam quod veritas habet. Revera nonnisi ex abundanti animositate has explicationes vel ludos vel ficta commenta appellata potetat, cum Evangelista Johannes eam piscationem

116쪽

in eo numero piscium stetisse commemoret. Quod rusi ali quid ad nostram doctrinam continebat, perperam ab Evam gelista fuisset commemoratum. Hanc autem Verborure superfluitatem, quam haeretici in Scripturis Dei tam facithculpant, non inveniebant Patres, qui immo illud Apostoli retinentes, quod quaecumque scripta sum, ad nostram doctrinam seripta sunt Rom. 3 3. 4.) non ludere arbinrabantur, clam eorum numerorum secreta rimarent, nec ad ludos invitari opinabantur dum ea in sanctis Evangeliis legerent, & pro sua pietate populis fidelibus aperienda susciperent. Quod aurem Phereponus audacter spernit, Sirmondus hante ipsium minus prudenter notaverat. Prose Sthsaltem imprudens est dicere Sanetos & doctissimos Eectesiae Pitres quasi unanimiter in hoc lusisse, ut eos tricas amasse,& in rebus nullius momenti tempus consumpsisse, & in iis nihil certae veritatis habentibus populos inaniter detinuisse, vel infirmiores suspicarentur, vel haeretici, veluti in hoc consentientibus nostris, animosias pronunciarent. Mysteria autem numerorum non inaniter scrutatos fuisse Patres, nec inaniter in scripturis proposita, ultra ea quae mox dicturi stimus, satis docet Petrus Bungus in suo eruditissimo & elaboratissimo libro , cui titulus Numerorum cmysteria, quem qui leget, multo aliter de Iaboribus Pa. trum, & de profunditate salubrium scripturarum, sentire assuescet. Bungum certh, non item Simondum neque Phereponum Iegisse crediderim quae apud eundem Augu stinum de hac re habemus Quaest. in Genes t. s. q. I et ),, is Sed nescio, ait, utrum pollini cuncta ad literam conve- is tare, praecipvh in numeris, quos in Scripturis esse saera, tissimos, & mysteriorum plenissimos, ex quibusdam ., is quos inde nosse potuimus, dignissime credimus. Meminerint igitur lectores, in Sermone CCLIX. n. a.

117쪽

ro 4 VINDICIAE ANGUSTINIANAE , dictum, quM Ecclesiam illam separatam, atque purgatam

ab omni contagione nequitiae significant siti centum quinqua ginta tres pistra, de quibus quantum memini aliquando tractatimur .

His ego verbis admonitus, omnes conquisivi patienter locos, in quibus Sanetus Pater de mysterio hujus numeri, re de hac pistatione locutus est; eosque plures inveniens, attemtius observare constitui, num inter eos aliquid sententiis controversi sermonis concordans inVeniretur; quandoquidem

verba illa de quibus quantum memini aliquando tractavimus rem

Ionginquam insinuat, & cujus vix recordaretur Augusti

nus.

s Inveni igitur Sermones nunc a 48., 249. , ΣΤΟ. 3 2 I. νzFa. , & 27o., de duabus piscationibus expressh tractare; quorum trium, qui hic ultimo loco recensentur, meminit etiam Sirmondus in suis animadversionibus. Harum una ante resurrectionem suam, jubente Domino, ab Apostolis facta est, in qua multitudinem piscium tantam cepere , Ut retia scinderentur; altera post Domini resurrectionem, eodem imperante, accidit, in qua centum qUinqUagini Atres magni pisces capti commemorantur. Illam Augustinus docet statum praesentis Ecclesiae significare, in qua bonicum malis commixti si int, cujus item retia a malis quaΠ-

p doque scinduntur, se ab ejus sinu separantes & ad haere ses divertentes; ideoque dictum admonet a Domino Mittite retia, cui mandato parentes Apostoli multitudinem piscium ceperunt, quorum non additur numerus, ita ut retia rumperentur, & duo naviculae pene mergerentur . Alteram vero in qua Christus imperavit mittite in dexteram navigii rete, quod tunc non dixerat, aliud continere mysterium admonet. Inventi enim sunt pisces centum quinquaginta tres, Et etιin essent magni, non est scissism rete . Hunc definitum numerum, futuram Ecclesiam significare docet, quae

a piscibus dextris componitur, quibus dicetur in fine Venire bene icti,

118쪽

c MIM. - I rbenedicti, inter quos nulli mali erunt, & Ecclesiam consti. tuent sanctam & impcllutam; quia sicuti in Eeclesia prae sentis temporis boni malis commixti vivunt; sic in illa post resurrectionem futura, soli boni invenientur. Nusquam tamen hanc Sanctam Ecclesiam 8c impollui: m hie sum. ram dicit, sicuti in controverso sermone bis repetituri sed nullo temporis discrimine interposito in Coelis eam collo. cat in Sermone CCLII. Π 7., ajensis Nunc autem jam ., sutura Ecclesia in illa Ierusalem sancta, ubi patebunt

omnium corda mortalium, non est metuendum ne intreti, aliquis in illam Ecclesiam, qui malus est. Non enim subis pelle mortalitatis teget astutiam cordis nequissimi. Iam stis enim venit Dominus: Sc ideo post resurrectionem jubetis ut mittantur haec retia in deTteram, jam non moriturus. is Et fit quod Apostolus ait Quo vive veniat Dominus, ct illa is minet abscondita tenebrarum, di manifestabit cogitationes csrdis: o ct tunc laus erit unicuique a Deo : quando publicabuntur, , conscientiae, quae modo teguntur. Tune ergo boni solis erunt ibi, pellentur mali . Ad dexteram enim missa is stat retia, iniquos habere non poterunt. ,, Hinc videre erit unde Augustini verba auctor controversi sermonis ex- piscaverit, quae quasi eadem simi; ut similitudine die loenum probabilius redderet Augustinum eandem etiam in , csententiis mentem habuisse, quas verbis suis calidissimh ve. stit . Ne autem suspicaretur aliquis tunc tantum istam Ecclesiam incohandam, addit . ,, Quare ergo centum quinqua' is ginta tres Θ Numquid tot erunt Sanctiὸ Nam si comis putentur non solum omnes fideles, qui in bona vita exie- is runt de c9rpore, ded soli Martyres; unus dies passionis ,, Martyrum si computetur, millia hominum invenienturo coronatorum. Ergo centum quinquaginta tres pisces quid, sibi volunt, sine dubio conquirendum est. Quid sibi vo.

119쪽

is lunt quinquagintaὸ In isto enim numero, idest in quin is quaginta mysterium est: quia ter multiplicati quinqua is ginta, fiunt centum quinqua rua. Nam ideo videturo additus ternarius numerus, ut admoneamur ex qua mul

se tiplicatione facti sint centum quinquaginta tres: ac si di is cereIur ceurum quinquaginta in tria divide . . . Hujus ergo numeri pars tertia, quinquaginta sunt. Itaque rotari nostra consideratio in quinquagesimo numero figenda Μ est. o s. Numquid sortὲ ipsi sunt quinquaginta dies isti , is quos nunc celebramus λ Non enim sine caussa, Fratres A is mei, consuetudinem antiquae traditionis tenet Ecclesia, is ut per istos quinquaginta dies Alleluja dicatur . Allelujais enim laus est Dei. Significatur ergo nobis laborantibus is actio quietis nostrae. Cum enim post istum laborem adis illam requiem veniemus, solum negotium laus Dei erit, is actio nostra ibi Alleluja est.... Nam pIenitudo sine cesis fatione in Alleluja, post hoc saeculum, & post laborem

is erit ....

is Io. Quare ergo quinquaginta dies in hoe mysterio, celebrantur Θ Dominus quadraginta dies secit cum disciis pulis post resurrectionem .... post quadraginta dies ad-r is scendit in Coelum, & decimo die posteaquam adscendit, is misit Spiritum sanctum .... adraginta dies fecit in is terra cum discipulis; ante pa1Iionem autem quadragintari dies jejunavit. Quadragenarius ergo numerus tempus hocis significat, in quo laboramus ita saeculo : quia sapientia . is nobis hic dispensatur temporaliter. Aliter enim visio, sapientiae immortalis sine rempore, aliter autem tempo-- raliter dispensatur. Fuerunt enim Patriaretiae, & transie. o runt hinc: temporalis fuit dispensiatio ipsorum. Non di eoo temporaliter vivunt; nam semper Vivunt & cum Deon vivunt. Sed temporalis dispensatio Verbi per eos facta

est. Diuili od by Cooste

120쪽

c UT NONUM is est. Non enim modo loquuntur hic; sed scripta suntis quae locuti sunt, & leguntur in tempore. Venerunt, Prophetae tempore proprio & abierunt. Venit Domi. is nus tempore proprio: nam nunquam recessit praesenti is majestatis, nunquam recedit divinitate ubique constitu. is tin .... Quomodo hic erat, re quomodo venit, nisi quia is hic erat majestate, Venit humanitateὸ Qubd enim venitis in carne, temporaliter nobis sapientiam ipse ministravit ris temporaliter per legem , temporaliter per Prophetas, is temporaliter per scripturas Evangelii . Clim transierineis enim tempora videbimus ipsam sapientiam sicur est, quae, retribuit denarium numerum . Iste ergo denarius, is plenitudo sapientiae. Sed quando temporaliter distribubis tur, quia in quaternario numero est insigne tempora. is lium, quarer duetus denarius quadragenarium facit.

is et r. Ideo quadraginta diebus illi Prophetae Moyse, , Sc Elias jejunaverunt, significantes in isto tempore ne.

se cessariam esse abstinentiam ab amore rerum tempora.

h lium Hoc enim significant per tot dies perpetua illa joeis junia, quadraginta diebus. Unde Sc populus ille Israelis quadraginta annos per erhmum ductus est , antequam is rerram promtisionis regnaturus intraret. Sic & nos in

is vita ista, ubi maxima sollicitudo est, ubi timor, ubiis pericula tentationum, temporali dispensatione quasi per, er um ducimur. Sed cum benh gesserimus quadrage- is narium numerum, idest benε Vixerimus in ista tempo. , rati dispensatione, secundum praecepta Dei ambulantes, is accipiemus mercedem denarium illum fidelium. Quia Scis Dominus quando ad Vineam mercenarios conduxir, men, eedem illis denarium dedit. Omnibus denarium, &quosis manε conduxerat, & quos medio die, & quos fine diei, is omnibus denarium dedit. Quia si fuerit ab ineunte aeta. , te quisque fidelis, denarium accepturus est; jam non per

tem.