장음표시 사용
161쪽
1 48 VINDICIAE AUGUSTINIANAEnis, sed ad QIam eonfessionem laudis Dei hunc textum Psalmi xi . pertinentem docere Augustinum in Marratio. ne ejusdem, ubi haec habet .is Audivimus, Fratres, admon nentem nos atque hortantem Spiritum Sanctum, ut La. o crificium conse1sionis osseramus Deo. Confessio autemn Vel laudis ejus est, vel peccatorum nostrorum . Et illatan quidem consessio, qua peccata nostra Deo confitemur,n omnibus nota est, ita ut hanc solam dici confessionem is in Scripturis Sanctis minus erudita existimet multitudo: n nam ubi hoc verbum lectoris ore sonuerit, continuti stre. is pitus pius pectora tundentium consequitur. Sed debenta is adVerrere quomodo dictum sit in alio Psalmo, Quoniam
is ingrediar in Deum tabernaculi admirabilis usque ad Domum Dei,n in vore exultationis Ο eonfessionis, Ani sesivitatem relebrantis.
is Hic enim certε manifestum est, vocem consessionis Ech sonum, non ad moerorem poenitentiae, sed ad laetitiam is festivitatis celeberrimae pertinere. Aut si de tam man,
is festo testimonio quisquam adhuc dubitet, quid dicturus is est ad illud quod in Ecclesiastico scriptum est Benadiciten Dominum omnia opera eius, date nomini ipsus magnificentiam, os confitemini in Iaudem ipsius in eanticis labiorum, di in citharis, is stila dicite in confessona, quoniam omnia opera Domini bona nyp is misὸ Hic certis nullus vel tardissimus ambigit, consessio. is nem in Dei Iaudibus poni: nisi fortε tanta est in cujus is quam mente perVersitas, ut dicere audeat etiam ipsum is Dominum Jesum Christum peccata sua Patri esse con is sessum. Quod si aliquis impius propter nomen consesis sionis tentaret objieere, facillimε refelleretur ipsa contex. h tione Verborum. Sic enim loquitur: Confiteor tibi, inquit, is Pater Domine eoeli di terrae, quia ab ndisi Mee a Lapientibus o ct prudentibus, o revelasti ea parvulis; ita, Pater quoniam sen placitum es coram to . Quis non eum intelligat in laude Ρω, tris haec dicere ὸ Quis non videat, istam consessionem ,
162쪽
c UNDECIMUM. I sis non ad dolorem cordis, sed ad gaudium pertinere; cumis etiam praecesserit Evangelista dicens In ipsa hora exulia visis Spiritu Gancto, o dixit confiteor tibi Pater po a Quapropter, Carillimi, quoniam nullo modo estis omninti dubitandum, tot congruentibus testimoniis, quois rum similia in Scripturis per vos ipsos potestis advertere, is non tantum in peccatis, sed & in laudibus Dei consessi, is nem divinis litteris solere nominari; quid congruentius is in hoc Psalmo, quando Auessa cantamus, quod est Laudateis Dominum, nos admoneri intelligimus, cum audimus Comis fitemini Domino , quam id ipsium , scilicet ut laudemusis Dominum p Non potuit laus Dei brevius explicari, quam sis ut diceretur Quoniam bonus est.... Sed quoniam populo di is citur in praenunciatione futurorum liberato ab omni liis bore & captivitate peregrinationis, & ab omni permix- is tione iniquorum, quod ei per gratiam Dei praestitum est, is non Olum non retribuentis mala pro malis, sed etiam is retribuentis bona pro malis; convenientii Ιime adjunctum is est Quoniam in saeculum misericordia ejus. Qui ergo ex hoc textu consessionem peccatorum populo commendare studebat, adeo auctoritate Augustini minus eruditae multitudini consociatur, ut suspicari etiam liceat, haec scribentem a calamo paulisper manum avertisse, ne absque pia pectoris opercussione hanc vocem decurreret, ipseque auctor pii illius strepitus pectora tundentium ex exedra fuerit, si tamen . hoc aliquando alicui plebi praedicatum supponamus. Adde de dupla misericordia, quae fit ab eo, qui pauperibus se dat aliquid ut ipse eroget; unde etiam duas mercedes promit tit auctor sermonis n. f., nullibi in Augustini operibus memtionem factam reperiri. Quae tamen si digna visa fuissent ut populus non i noraret, mirum si hic tantum insinuaren. tur . Immo nec Caecilium Cyprianum, nec Chrysostomum, nec Hilarium Pictaviensem, nec Zenonem Veronensem,
163쪽
n nec Leonem Magnum, nee Maximum Taurmensem, nec D. Thomam in Summa, quos omnes consului, in prope in finitis locis, ubi eleemosynae meritum commendant,& ad eam faciendam auditores inflammant, propositis etiam prae miis, quae eam consecuntur, de hac seeunda misiericordia,
quae ab eo fit, qui manu sua aliquid pauperibus erogat, &de duplici mercede per hoc aquisita, verba facere nondum
inveni. E contra saepe occurrerunt in Chrysostomo illorum exempla, qui dantes gloriabantur, contra Evaugelicum effaetum Nesciat sinis,a tua quod facit dextera tua; quod Vitium potius illos incurrere posse qui dant, quam qui faciunt ut de-Ε tur, non infimae rationes afferri possent, si huic agitandae quaestioni hic locus esset. Quod interim nunc satis est, hine
deficere constat argumentum Maurinorum, quo non nisi ex usu scripturarum conformi, & collatione similitudinis doctrinarum, etiam in iis, quae ad mores pertinent, aliquem sermonem Sancto Patri tribuisse declarant. Huic enim eidem tribuendo obstabant 1nter cetera explicatio Vocis
fes nis in textu Psalmi 11 ., & singularis haec doctrina de dupla miscricordia; sicuti enim istam non alibi apud Au
gustinum reperimus; sie nee rex tum laudati psalmi ad confessionem peccatorum insinuandam adhibitum inveniemus. ν Quibus omnibus attentis perpensis, quomodo hic sermo Augustino tam facile tributus sit, justδ admirari mihi vi deor; cum tot testimoniis ab eodem opere dessumptis, inulto facilius non suus appareat. Qubd si minora, quae hia notavimus praecipitantiam ostendunt, qua Sancto Patri tributus eli; quanio. magis praejudicium apparebit in attri butione doctrinae, quae bearitatem animarum Sanctarum resspicit quamque expendimus supra ρ Sed fortasse alicujus excusationis lueo adduei polle videbitur, Sirmondi judietum in hoc fetutos amplis imos Monachos cujus diligentiae nihile Augisse arbitrati sunt Verum quit brevem Sirmondi
164쪽
c UNDECIMUM. Is ranimadversionem in eo stetisse viderant, quod unam simi litudinem doctrinae in aliis tractatibus & sermonibus d mysterio centumquinquagintatrium piscium observaverat; diligentiori scrutinio locus dabarur in reliquis & in hoc ips
ut non ex hoc solo capite, nec satis perpenso, tale opus Aingustino relinqueretur . Scrutantes autem, Sirmondi judicium nutare invenissent, saltem ab iis, quae morum doctrinam respiciunt, quibus non adtendit vir eruditus. Multo autem
magis doctrinam de beatitate Sanctorum dilati, immerita Sanelo Patri adscriptam forsitan non adVertente, aut certε silente Sirmon lo) in hoc sermone norassent, si sententiam Augustini ex suis libris 8c ante presbyteratum 6c in pres a byteratu de hoc fideli antiquit simo articulo eruendam crurassent, quod nunc praestitum est. Verum, quandoquidem nimius labor, & ex praeeedentitanti viri judicio superfluus haberetur; ille certh necessario erat subeundus, ut ejusdem sermonis quam diligentissimam IIationem instimerent, detecturi, num saltem in hac docitrina dilationis Sanctorum, secum cohaereret. Quam ego acuratissime suscipiens, suspicatus sum laudatissimos Moenaehos in iis setisse, quae numero 2. leguntur, atque ex iis solis fundamentum siri judicii sumpsisse; ceteris, quae in
eodem sermone occurrunt non quanta opus erat diligentia cconsideratis. Revera si quae numeris 3. & 4 eXtant attemth pensassent; ex incohaerentiae 8c contradictionis capite in eadem re, hoc opus Augustino abripuissent. Nam numero a. doctrinam erroneam contineri, &quae millenarium 1apiat, quia beatitatem Sanctorum dissert ad resiarrectionem carnis , auetores habemus Maurinos ScTournely. Qua supposita, deteriorum millenariorum notas in hoc sermone delitescere , ex praecedenti examine certum puto . Quas inter cum confusio justorum & injistorum in eodem receptaculo emergat ; dixi denegati
165쪽
isa VINDICIAE A IUSTINIANAE justis glori 1, sequi in certissima eos damni poena mamsisse; quam rursus si adimere justis vellemus, aliud inco.
modum consequitur, nimirum etiam peccatoribus maximum dissierri stupplicium, dum damni poenae rationem
tormenti denegaremus. Haec a numero Σ. eruuntur. Lon
ge autem diversa sensisse auctorem sermonis colligere debemus, ea legentes, quae numero 4. scripsit. Ibi enim haec
habet. Venturi sumus in conspectum ejus, laquantur ibi pro nobis opera nostra, ct ita loquantur ut superent offensones nostras. Quod enim amplius fuerit, Me obtinebit, uri ad poenam, se peccata merurrint: via ad requiem se bona opera. Haec porr6 particulare cins jusque decedentis judicium indicant, Sc promptam animabus operum retributionem. Quod si aliter accipiantur, ut in tanta perspicuitate, adhuc dilationem gloriae Sanetorum usque ad finalis judieii diem lathre quis velit juxta sensum antecedentibus tributum; jam evidentius fit quod superius dixi, nimirum 8c dilationem poenarum impiis constitui ad
solam resurre stionem carnis. Quod usque adeo a veritate abhorret, ut neque Burnetus Britannus id ausus sit nuperrimε expressε pronunciare. Quamvis enim & justoruata gloria & impiorum poena taliter sibi respondeant, ut altera dilati, alteram retardari sub justo judice necesse sit: tamens haereticus gloriam justorum ad judicii diem protrahere voelens , nihil sibi tunc de impiorum poena vel examinandum vel pronunciandum calidiisimh praemisit. Calidisti me, ire quam; satis enim est aliquem de dilatione gloriae justorum subdoli cujusquam voce Raderi, ut ex se in aliud incurrat, idem scilicet pronunciandum esse de poena iniquorum ;cui suasioni quanta mala succedant, pius quisque ictu oculi
detegis. Quamobrem cum ex praecipuis critices regulis ea sit, tu
intentionem alicujus scriptoris investigaturi, illam a clarioribus eruamus, & per hanc obseuriora explicemus; jam
166쪽
verba numeri 4. probant, qu6d numero et . auctor sermonis hdilationem gloriae Sanistorum non intelligeret, opinionemque Maurinorum destruunt, qui ab iis, quae dicto numerodi scripta sunt, millenarii notam ex recensito erroneo capite Augustino tribuunt. Vel si verba numeri 4. hanc notain non valent abstergere, culpa Sancti Patris supra intentionem Maurinorum excrescit; non enim solummodo gloria
sanctis, sed pena impiis, & item peculiare cujusque decedentis judicium in hoc sermone denegatur. Eligant igitur Maurini quod potius volunt: num ex stab- sequentibus praecedentia , vel ex antecedentibus sequentia explicanda sint. Si subsequentia antecedentibus expscandis ainiam unt , jam Augustinus aut presbyter aut Episcopus quocunque tempore istum sermonem dixerit) millenarius non est : quae enim de peculiari judicio & de promptata, juxta cujuscunque opera , retributione hic praedicantur, aperth indicant quid in illis obscurioribus interpretandis firmiter retinendum sit. Quo posito, jam abradetur ab editis omnibus injusta & indecens Sanino Patri imputatio , quod mihi pro non parvi laboris mercede proposui. Vel
sensui antecedentibus tributo accomodari subsequentia debent , & tunc , ut notatum est, Augustinus deterioribus millenariis adeo favit, ut in comparatione illius Vigilan- ctius, Calvinus, Lutherus, atque Burnetus mitius desipuerint; negat enim re impiorum poenas usque ad judicii diem. Quod tamen cum Maurini & Tournely ab eo loco
L ao. c. 7. de Civitate Dei nullo modo Valeant eruere
neque enim hoc Sancto Patri imputant); jam remanet,qubd hic sermo, qui deteriora continet iis, quae Augustinus se aliquando opinatum esse consessiis est, incerto dc im docto, & fortasse etiam infideli adjudicetur. Hoc vero rectitis pronunci ari etiam alia insinuant. Vi
dimus namque numero a. post mille annorum regnum in Ierris Diuiligod by Corale
167쪽
r14 VINDICIAE AUGUS En terris juxta Maurinorurn interpretationem 3 coelestem Ierusalem Sanctis promissam, atque adeo terram a coelo diversiam supposivisse auctorem sermonis, ut hic in terris
hujusmodi regnum futurum primo docuerit, post quod in aliud regnum Sancti perducentur, de quo dictum est Quod
ocuIus non vidit M. E contra, numero 3. ait. Sed interim modo donec veniamus ad iliam requiem isti tempore, quo laboramus, in nocte sumus, quamdiu non videmus quod speramus, ct in eremo iter agimus, donec ad Drusalem meseseus, velati ad terram promissonis suentem De di meI veniamur 2 nunc ergo cin tentationes no
cessant, bene operemur . Hic , quantum debilis ingenii acie .s detegere Valeo, temporis praestiaris laboribus in fide emen. sis, futuri temporis beatam requiem proponit auctor ser- Inonis; eamque non primo in terris per mille annos Sanctis promittit, sed in coelesti Ierusalem; quam item adeo ab hac terra diversam supponit, ut terrae nomen eidem inta. scripturis toties datum , spiritaliter intelligendum ostendat Hanc namque Jerusalem coelestem veluti terram promissionis fluentem lac & mel desiderandam docet, in quam fideles ingredientur post hanc vitam , sicuti terram promissionis ingressi sunt Israelitae post quadraginta annos in deserto transactos; ubi illud videbimus, quod modo in noctes & in eremo iter agentes, speramus; praemium scilieet bonorum operum, ad quae auditores inflammat, in Deo coim sicque utes . Quir ista cum antecedentibus concordare Umquam poterit ΘΙbi totus terrenus, hic totus spiritalis auctorserinonis est. Ibi Ecclesiam suturam in terris, hic in coelis
ponit. Ibi terram promtisionis a Jerusalem coelesti discer- Iair; hic terram promissionis fluentem lac & mel non aliud quam similitudinem coelestis illius Jerusalem intelligendam docet. Ibi nonnisi post emensum in terris regnum, Sanctis promittit Quod oculus non sidit ste. hic post temporales labo res , post bona opera in hoc er)mo periecta, illud quod non
168쪽
c UT UNDECIMUM. I videntes sperainus, visuros nos esse, in eoque requiem coe- alastis Ierusalem consecuturos firmissimε ostendit . Quis, inquam ista antecedentibus respondere monstrabit Θ Qui ramen, dum inveniretur, laetandum mihi esset, & omnibus Sancto Patri sincera devotione addictis: nam si poste. riora fana stant, iisque antecedentia consona ostenduntur, jam Augustinus Millenarius non est, quod probandum sit scepi. Sermo enim, qui hujusmodi imputationi fundamen. tum praestitit, a sita obscuritate per se ipsum ubi clarius Io.quitur, purgatus, quod semper catholica sentit Ecclesia jam.
Cui defensioni stabiliendae si post longum conatum inu utilem laborem adhibere quis viderit: prudentiori judicio huic sermoni Doctoris Maximi & fidelit Iimi nomen abri.
piat Cui potius declarando non solum contrarietas sententiarum, quae in eodem detegitur, succurrit; sed & cetera, quae hie 8c circa dictionem, & argumenta , & scripturarum usim, notavimus. Plura addi item possent ex contextu totius orationis , unde mihi Augustinum non redolet, quae latissime pereurrisset Phereponus in suis adnotationi., bus, nisi huio operi heterodoxis nimis commodo, fidem nominis detrahere timuisset. Multa enim supersiis repetita inveniuntur , multa inopinato emergunt, quae eX nul' silis antecedentibus poterant expectari; quibus item nullatenus conjunguntur. Adde quod numquam alias invenire erit
Augustinum a principali proposito suo declinasse, ut illius omnino oblitus discederet; quod tamen hic sit: propositum enim vitae futurae in gloriosis corporibus de qua pauca &ves erronea vel in intelligibilia dixit, taliter dimittit, ut non
amplius ad idem revertatur . Adde multorum numero.
rum mysteria, in quibus explicandis diligentissimus fuit Magister meus, hie conglomerare effundi , ut vix coegit ei poἱsint ab homine in hujus inodi valde obscura iram
169쪽
teria exercitati ilimo. Haec autem omnia singillatim per V currere taediosum mihi visium est, quandoquidem nonnubia jam dicta sunt, & quaestionis cardo in substantia doctrinae, quae animarum beatitatem respicit, totus versatur:
ex quo capite dum haec oratio Augustino abripitur, perperam ex sola styli convenientia eidem adjudicaretur. Temperare tamen adeo non possum quin dicam, robur, profunditatem, perspicuitatem, unitatem, incessum denique Augustinianum in hoc sermone desiderari;cujus indolis alios non
paucos, diligentes Iectores, & qui jam Augustini dictio
nem longo usu didicerint, in editione nova invenient, quis tamen quoniam adeo erroneis doctrinis non deturpantur, tolerabilius Saniato Patri relinqui possunt. Quoniam verb&illud dixi, sermonem istum consarci natum videri ex multis, quae in operibus Augustino tribu Iis occurrunt; ad hujus veritatis confirmationem duo loca ex duobus sermonibus transcribo, ut collatione laeta, lectores iiitelligant , meliora controversi sermonis verba quae de eleemosynis, de divitiis & de foenore habenrur, mutuata istinc esse. Sermone igitur XLII alias XXi X. ex L. Ho- miliis haec habemus n. i. & 3. ,, Manifeste enim dixit, is nec expositorem habent ista necessarium, sed faetorem. p n Quo vula, inquit, multitudinem sacrificiorum vestrorum ρ Quiso enim exquisicit ista de manibus vestris p Deus nos quaerit,
is non noltra: sed sacrificium Christiani est eleemosyna in is pauperem. Hinc enim sit Deus peccatis propitius, Nisio aucem peccatis propitius fiat Deus, quis remanet, nisiis reus λ Ab eis peccatis & delictis, sine quibus vita iit
is non ducitur, mundantur homines per eleemosynas: qtiae is sunt duorum generum, erogando & remittendo quodn pateris malum. Haec duo genera eleemosynarum Dori minus magister bonus, qui verbum breviavit super teris ram, ut esset fructuosum , ic non onerosium, quam . Diuiligoo by Corale
170쪽
CANIT UNDECIMUM. I Pis breviter fuerit complexus, audite. Remittite ct remittetur an vobis, Date is dabitur vobis. Remittite & remittetur Vo-
is bis, pertinet ad ignostendum: Date & dabitur vobis, ,, pertinet ad erogandum. Ex illa eleemosyna , qua ignostis
is homini, nihil perdis. Ecce statim veniam petit, igno is visti, nihil amisisti. Charitate amplior domum rediiti. is Illud aliud genus eleemosynarum , ubi jubemur erogareis indigentibus, grave vide r : quia quod quisque dederitis hoc ipsium quod dabit, non habebit. is a. Equidem &hinc securos non facit Apostolus, quiis dixit Prout quisque habet, non ut aliis sit resectio, vobis
is angustia. Metiatur ergo unusquisque Vires suas, DO A sis thesaurigare adtendat in terra: det, non perit quod dar.
, Non dico Hoc non perit: sed dico hoc solum non perit. is Alia vero, quae non dederis, & abundant tibi, aut cumis vivis amittis, aut cum moreris dimittis. Deinde, Fra- is tres mei, tanta promissio quo nos hortatur, adtendite: is Dimittite, inquit, o dimittetur vobis, date ct dabitur vobis.
is Quando dicit Date & dabitur vobis, adtende cui dicati, Homini dicit Deus, mortali dicit immortalis, mendico is dicit tantus paterfamilias. Neque enim hoc revocaturus is est quod dedimus. Invenimus quem foeneremus . Ddiis mus in ustaram, sed Deo, non homini. Ei damus, qui cis abundat, ei damus, qui dedit quod demus. Et pro mori dicis rebus, pro frivolis, pro mortalibus, pro putribiliri bus, pro terrenis, aeterna, incorruptibilia, sine fine ma is nentia: quid. multa dis turus sum λ se promittit, quiis promittit. Si amas illum, eme illum ab illo. . . . Dat deis coelo, accipit in terra. Ipse dat, ipse accipit. Quasi foe- is nus trajectilium facis. Hic das, ibi recipis: hic das resis perituras, ibi recipis res sine fine mansuras. Et Sermone XXXVIII., alias de Tempore 243. n. 8.1ic ait. is Sed videre volunt homines divitias suas p Facn quod