Apologia pro confessione sive Declaratione sententiae eorum, qui in foederato Belgio vocantur remonstrantes, super praecipuis articulis religionis Christianae. Contra censuram quatuor professorum Leidensium. ..

발행: 1629년

분량: 681페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

deatur, tandem tamen fateri non debeat sibi deveniendum esse ad ingenuam istam voculam, Ne cio. Ev.melcit in concipient i, nedum in rati inaudo mens, gurgite dulicultatum absorberi 1 e sentit, ubi in quae itionis istius adyta penetrare incipit. Et bone Deus quisato: icam latomicam illam sentiae divinaei personarum trium divinarum praesentiam, noli dico tantiim in caelo e terra, in cloacis,

in Idolis foedi si is , in diabolis, in inferno piis, sed extra caelum terram in spatiis etiam imaei harijs, quae non coiistat uspia esse, quae fingi neces le est , de licia quid sint, intelligi non potest, liccomprehendit, ut non haereat, non stirpeat, non tremat, non horrcat Quis ista , clim dicit, intelligito Ab istis sane facilis prclip iis est in Atheismum. Nam juxta illam Thesin sequitur hoc axioma: Quicquid est, id est Deus Messentia divinaci Si quid aliud bitui tur, quod Deus non est,atomica Dei praesentia laborat. Qiuod si qui

tamen sunt,qui aliter cenient,aut tam firmo judicio,vcd:fiicultates has omnes possint superare,fruantur judicio suo. Remonstrantes decisionem illam suam esse nolunt,aut salte eam necessariam esse non credunt, vel hoc uno argumento a id Qti,quod Scriptura cana nussipiam faciat, idcirco malunt Deo eam relinquere, flaturo isti seculo, in quo videbunt Deum , sic Piti est. Nescire liceat, quae non nisi periculos Screduntur. Et cum summa subtilitate disceptantur. Secti octava primam habet Cent iram, sed infelicem valde, itaq; inscitam ad Ganruam,ait cras ,r, Remoniurantes hic quoi eventa poyse.

Abdia nomin. nt, in eo tamen praevaricantur, quod contingentia silentio praetermittunt,uelpolim diserte non recensent. Nam I. certum est, Cen-

rem hunc, aliosq; si consentanee principiis suis loqui velint con D solan iat ingentia nulla,quae vere contii agentia sunt, uti, ex: S libera,agno- 'stere. II. Certulit cos credere contingentia,qua talia, praecile sumta, non cognoscibilia , ac proinde inter objecta divinae omniscicn censore, ' tiae reserenda non esse . Continirentia nulla, quae quidem vere con 'Riis cra

gentia lunt, non agnoscunt, quia libertatem voluntatis vinam, agnos dera eruae in indifferentia activa sita est, quae, positis omnibus ad agen- um requisitis, potest agere Sc non agere, vel hoc aut illud agere, I hi, 'in

funditus tollunt, de lubentiam sive spontaneitate conjunctam cura iudicio, ipsam veram libertatem in volunt, uti suo loco demonstra-ii da tu bitur. Spontanaeum autem istud tantiim abest, ut inter contingentia ira:ux. censeri debeat, ut semper summe sit necessarium Contingentia ve-D,qua talia, non esse 1cibila statuunt in terminis.Vide quid disertis a verbis

142쪽

EXAMEN CENsUR Everbis ea de rescripserit Iohannes Camero Prosesiis Neologia ini sponsione sua ad libellum , cui titulus est, Distiti viri Docti, c. quam Censores ipsi aliiq; judicio suo approbarunt des lignam judicarunt,quae in lucem mitteretur,uti ex Epistoli Festi Hammij,aliorumq; ei praefixis liquet. Verba ejus haec sunt: Non potuit Dem divinare, quorsum hominiyrim volunt tiberasese nesinaret, priusquam ipsa sese inclinavit in alterutram partem. Vin id demonaeirem uasise Dres , latis eIZ reiscientιa. At haec inchnatio in sua causa incerta fuit, quae ἐδάφορος indi ferensim ita dicam erat in utramvis partem. Ergo in sua causa certo id sciri non potuit. Sed , quid ego novitium iu-cii. h. perun him Scriptorem allego a Dinm ipse Institui suarum lib. ' ij. cap. xxj. diserte ita loquitur iecretum qu dem hombilefateor,

inficiar tamen nemo poterit, quin praesciverit Deus , quem exitum habitu rus eset homo , antequam ipsum conderet, D EG prasci rerit, quia ciscreto suo P ordinaveriit Loquitur autem de decreto proprie

dicto, quia addit fatemurfactum Iu se Dei consitio ac votant.ιte 've stamus lapsus sit. Et, ne longe abeamus,Ccnsbr hic in candem sententiam, ad Calvini formulam, hoc ipsis in loco scripsit Contin-hia si diu gentia ex scientia determinatas visionis cognoscι Deus , sub ratione

comin i xu praevisae inepte haec vox inseritur exιuentiae tiamyuam' cenos ista Deo. futura, quia Dem, ut ea aliqua ' Inmt, ab aeterno ordinavi r. Contangentia itaq; qua talia, juxta Censorci hunc,non co roscit Deus, nec cognoscere potest aliter, quam cognoscere eum dicit possibilia, videlicet scientia indeterminata seu simplicis inteli gentiae, sub ratione possibilis tanti tristentiae, propterea, quod Deus ut ea alia

quando fiant, noni reverit ut enim iitura sunt, cognoscere non potest scientia determinata, nisi in decreto S ordinatione, ut aliquando fiant ot contingentia, ut situra dedecreto, non sunt contingentia , sed necessariaci aut, si contingentia lint,in contingentia ea isse vult Censbr, eadem etiam comprehcessa fuisse a Remon- strantibus sibi abuto,isturorum,cur rum credidit Si cos dete minationem litiiusmodi divina in non agnoscere dicat Censori tum necesse ost , ut fateatii cos idcirco eam non agmalcere, qudd alioquin secutum sit, mala etiam a Deo non cognosci,nisi quia riuarenus determinationi isti divinae subiacent. Mala itaq; a Deo,ea determinante erunt, ut sic determinata a Deo cognoscentur: ut contingentia ita dinon cognoscentur , nec cogn6sci Deo poterunt: ν es, in iri quod tamen illud ipsum est , quod Cens , ni in Remonstrantium te vere con ceclaratione carpit, Sed ut nOS eum hac ratione premamus non esto necesse: . .

143쪽

necesses Curtiim est, quod Renaonstrantes attinet, os contingenti-t in nria g.

am libertatem , quae vera cibi a contingentia ita est, quae lic

consuleranda venit, Ma lubentia ac spontaneitate Censorum toto caelo distat,agnoscere. Deinde,certum est,eos Praedestinationem ex

praevisa fide de fidei perseverantia, nullo interveniente absoluto decreto aut ordinatione de fide ista per vim irrcti stibilem ciscienda,liassim urgere. Quid inde cincludatur nemo no videt. Dic Thcibus Episcopi citantur, ea istis non repugnant. Evi enim verbo videtur in Thelib.is sitis Episcopius utatur,tamen, cum dicit pasIim in Scripturis scientiam contingentium tribui videri Deo, noli obscure indicat, se in eam sententiam maxime propenderest Interim quod disquiri permiserit, an necessarium scitu sit ad hoc, ut Deus colapur, scientiam istam Deo competere, in eo cum recte e prudenter secisse, cur dubitetur Qui disquiri4 examinari aliquid permittit, is, etiamsi significare videatur rationes ex utraq; parte este, quae Probabiles sunt verisimiles, tamen sententia in suam nondum interponit. Quare, quid de ea ipsa re statuerit Episcopius, colligi ex e bis istis non potest. Censura itaq; haec tota nil iterum niti mera inepta conjectura ac suspicio est. Quae Settione M. cententur,ea huc propriaenon pertinent, suis singula locis, ubi de voluntatis libertate, de providentia Dei s ratione hominum ad salutem agetur,exPendenda venient Breviter itaq; tantum perstringam, quae hic Cento carpit. Vitiosa, inquit,eir

de ui libemmae voluntatis Deι, αι Remousi ante Uerunt Deum non inmnseca naturae sua necessitate determinari aut ad volendum bona; aut ad nolendum velpermittendum mala, quae extra ipsum sunt ac sunt, Erc. Ratio est, bis duo,quae simul in Deo sunt ali amice inter se com mirant, tanquam contraria οἰαυεία inter se opponunt, nimirum ni se cam ipsim natura necessitatem, ct Oluntatis ad ea,qua extra Esumfurit aut iunt, libertatem Valde crudi atq; inscite haec dicuntur. Nam De lib.rtate Remonstrantes non negant naturae necessitatem in Deo esse, si x otii mul etiam libertatem voluntatis, nec ea tanquam contraria οπύςαῖα

censent, quasi simul in Deo esse non possint, aut quasi ita sint opposita, ut eidem subjecto simul in esse nequeant; Nugae Tantum d

cunt, volitiones Dei liberas m naturae divinae necessitate non fluere. ac proinde etiam non produci a voluntate, ut voluntas natura

est, sed a voluntate, ut est potentia activa indifferens ad hoc aut illud volendum vel simpliciter ad volendum aut non volendum,sive, ut Thomas loquitur, ut est principium te monis. Nam alioquin

144쪽

uin volitiones essent iniit necessariae uilinae , quod contradi- Aionem implicare manifestiani est. Quae enim necetiaria lint, canon possunt non esse Quae libera tint,e i,ibsilint non esse, quia libertas species contingentiae est Polle autem non esse, mon poste non esse, conina lictoria sunt Minfinite inter se distant. D necessi-rasn.tturae in Deo eit, inquit Censor,quatenm ipse alius esse non poteth, qu.im ius ei Z,nece iam sc at immutat liter sapiens, bonus juspus. ιando igitur ei lubet aliquid velle praeterst, C alu tuu exse agere,illud naturaliter non poteI quam suae miturae perfectissima congruenter velle infacere Esto si modo stiperlativae istae affirmationes visitivo sensu accipiantiu . Haec libertas quot in Deo est, inquit, quatenu multaboici sua extra ipsum sunt potessaliter velle G agere, quamvult facit. Atqui haec libertas, non cit nisi libertas contrariet tis , quam vocant,& necellitati naturali hactenus opponituritiam, quod Dcus, etiamsi natura sita 1it determinatus ad volendum quod rectu est, non tamen determinatus sit ad hoc aut illud rectum volendum: Sed de libertate contradictionis potissimum quaeritur, An Deus ad simpliciter volendum extra se per intrinsecam naturae suae necessitatem

determinetur, ita ut non pollit non volitionem hanc aut illam tras habere ex gr creare mundum, remittere peccatum, satisfactionem postulare,&c sive, an Delis possit non velle, id cit, supersed re a volendo extra se id , quod si vellet, sine dubio sapienter , usthac rec id vellet. Itaq; non quaeritur,utrum Deus id omne, quod vult extra se, sapienter iusto ac recto semper velit, nedum , an inter ea,

quae recta Justa sunt, aut illud velle vis sit; sed an Deus ad

volendum quicquam exina se per sapientiam, tistitiamin rectitudinem suam naturalem ita detema inetur,ut non possit non velle: Sive an volitio, qua Deus extra aliquid vult, talis sit voliti, quae ex intrinseca naturae divinae necellitate fluit, ut Deus cam non possi sit potueritve non habere A vero tradi controveritae statu aberravit

mii Censor Sed elenchi ignoratio amisiare est huius Censoris vitium.

liare cuili xi Idem apparet ii ccnsura sequente. Ex Coenina,quodRemonstrantes

di dixerant luina quidem omnia ita velle, ut calatiam approbet procuret, mitiam jubeat, ita leat,optet, desideret,& ibo semper modo in rat colligit eos eo ips,allereres, unicum tantum

um bona omnia si id icto, ubendo, optando, , sed quaedam bona suadere,optare, desiderare, Quo temper modo cis

145쪽

cere. Aliud auten est suadere, optaro, tuo semper modo eruere' aliud non nisi siladendo ciscere. Et illi is est adeo rerum s.crarum ignarus , ut d cere audeat Deum non nisi unico agendi incido cocta perpera uti, videsicci suasorio seu moratio Ne Pelagius quidem id dixit, ut Augustinus ipse fatetur lib. i. de Grat Christ. cap. 7. Iυ

iniud, inquit, ad uioraum Dei multiphciter Uinuandramputarιr,com membrando revelationem c do B inam oculorum corius apertionem,

o demonIAatione murorum,. apertionem Diabolicarum insidi . m. O multifo mem C in abilem Δω gratiae caelestis ulum αιtιomm N B ad hoc uti, ut divina praecepta missa discinius Remonstrantes vero directe & diserte etiam id negare constat exactis, scriptis eorum Synodalibus. Vide in Declaratione sententiae eorumcu caarticulum iij dc iv pag. 6o. geret, inquiunt, fortasse rhiθι.rm,ex

viontra deductione conclud posie a nobιs ali. Iratiam non statui. quiis moritiem: Sed respondemus . neutiqu.Directe concludi 'tentiam enim credena: confere dicιmus per iras Dbilemgratiam. c. Videatur

hilius etiam ipsius Consessionis ipsorum cap. xvij distinet. I. in . Quandi vero Remonstrantes in Declaratione sua hoc in loco dixerunt Deum suo semen modo escere boni, non id volaCrunt, quas u i s. hsisto. Deus non nisi suadendo ciscia bona, quae juber Sed tantum,quod 'Dec vere tribuatur, quod bona cisciat, etiam quatenus illa utriri, b ii muri optat ac desiderat, vel potius, quando bona ista non tantum optat emper ac desiderat, sed suo semper modc etiam ut effectum ortiantur, o die. α' peram dat hiis autem ille modus sit non exponunt.Et hoc quidem idcirco addiderunnut contractis tinguerent voluntatem hanc Dei, voluntateDei,qua circa mala versatur. Hac enim Deu in laici velle signincant, ut videlicet date procuret, vel approbet,yci jubear, vel suadeat, vel desideret, vel suo modo ciliciat, Ald; hae quide ita dicta sunto, non quod existimem idcircὼCensura Gignam Lituram isse Declarationem, etiamsi haberet Dipui non nisi morali suasione supposita tantum potentiae gratiosa concessione est circa ccis,quos credete de resipiscere jubet nihil minus. Illud enim certissimu est. Nec jubendum cst quod ciscitur . nec ciliciendum quod jub tur,

Stulte jubeti vult ab alio neri aliquid, qui dipsum,quod ubet, in

eoissicere vult,ciscitq; iacvi,cui reluctari non est in potestate ejus, cui jubet, ut postea suo loco videbimus Sed ut paralogisi nos huius Conlbris tantum ob oculos poneremus: Rarissime enim sic disputat; ut non praeter casam, ludi dicitur, currat. Ectione sequente quod a Rcmonstrantibus dictum iterat, Deum, videlicet, Miaculas ve. M prccata

146쪽

Ex AMEN CENSURAE

peceat velli permittere, ac proinde volentempermittere, non quod e. si ria nobis velit, aut ursant, licicaciter ordine vel decernat, hoc ,-- quam , censet tanquam ambigue dictum suo circa eos iterum interrogare cogimur, inquit, quo eo dicant,poInquam de permissione Dei volunrare permittendi peccata egerunt, Deum non isti ea a nobis seri' Audiamus distinctum acutum interrogatorem. Sι Remonstraures hoc dicam re fentu voluntatis Dei praeceptirat approbativa in ver-

b ipsin rerecitae,idem bis dicunt. Nugae Ois aded excors, qui istam periodum sic intelligato Sin autem , inquit, resfectu voluntatis Dei

permittentis hoc scant, sibi contra dicunt Nams Deus, inquit, vult peccata permittere, eat, volens vr aiunt permittit peccata, cerre

voluntate permissera ab abysseni vult. Rurim sordide quam imperi Permatere velle peccata, non est velle ea fieri, sed tanti telle permissionem,qii posita,peccata fieri possunt,aut non fieri. P&' missio non dicit voluntatem lituritionis , nec stipponitdiit itio- ἡρμὰ . nem peccatorum,ut Calviiliani aflirmant; sed tantum dicit id,quod id sit, necessarid praecedere debet, ut peccatum fieri postii Volitio luturitionis, amrmationem notat Volitio permistionis , negationem. . Permittere enim aliud nihil est , quam nolle impedire, quominus peccatiim fiat, aut fieri possit, sive futurum sit, sive non seturum: Posita enim permissione divina , non sequitur idcirco peccatum futurum imo fieri potest , ut tamen peccatum non sequatur, sive ut non fiat Sed hoc non vidit bonus Censer Permissionen enim Dei aliam non esse sibi persuadet,quam stinae voluntatis remissionem, qua posita, fieri non potest quin peccariun fiat quod arcanum Cal- γε missio vinianae impietatis est. Nam sic peccata omnia in Deum unum acnd os i ptoprie transcribi necesse est Sic statuitur Adamus non potuisse non peccare Sic reprobatio non circa lapsian, sed circa integrum hominem ab luta voluntate facta statuatur necesse est, alia ii iis generis horrenda. Huiuimodi vem permissionem a Censere hoc lo- co intelligi ex secundo quaesito liquet clim initerogat, quid sibιυμ

Lnt Remon trantes per vocem Ucaciter, cum negant Deum Daciter,

ordinire aut decemere utpeccata fiant ' Nam satis indicat se , si voce escacitatis intelligatur positiva aliquat externa es icientia, concedere quidem isto sensu, Deum non ordinare aut decernere ut peccata fiant Sed si intelligatiir ne alio efficientiae ad peccata impedienda sussicientis, quae etiam emcacitas vocari potest, nullo se modo id concedere Permissio enim divina ipsi est talis negatio, qua pomta P cata fieri necesse est. Sed libet uic ignorantiam Censoris clarius

147쪽

CAPITI SECUNDI. ' 6.

rius paulum detegere. Si intelligunt , inquit, RemonRrantes Deum

non decernere nec ordinare peccatorum permusionem actu nurno voluntatis conseri cmos conptio determinara, qui apud Deum Esum sit se fcax, nos rectium ipsis oppommu . Nadnum prosecto acumen Censoris huius Quasi voluntas permittenai aliud quid cisse possit, ut quisquam tam iit fatuus, ut quum voluntatem decretum G mittendi dicit aut concipit, aliud quod intelligere aut concipere

cum ratione posIit Ais, novis, attum voluntatιs De externum, seu executionem intelligunt, qua Peccata permittit, non esse eoicem pud homines peccatum commιtrentes, ta certo respeetu concedi potest', quatenus actus iste extemus seu executio decreri permi , est nuda Deipe

missis; nihil aliud, quam astionis negatio aut omisso Quis, ne Deus Censerem hunc deli Tata mente haec scripsisse credat practi nis negationem, sive non impeditionem , quae non potest non esse Ridicula ce actio Dei interni vocat externum voluntatis Dei actam , seu exe- μ' cutionem decreti permis sivi: Non agere velle itaque, sive perlive in volendo non agere, est interne agere continuare decretum P

missivum est executio decreti permittivi sive actus voluntatis Dei externus Pudet eqitidem tam inepti distinctoris. Quid si per Permissionem intellexisset Cens , actualem divinae gratiae subtracti nem, uti non pauci inter Calvinistas intelligere se profitentur, consequenter locutus histet,in speciem haberet distincti, Sed lita nil nisi meram actionis divinae negationem se intelligere affirmat, vanitate ipsa vanior est ejus distinctio. Deinde , ista ipsa negatio actionis sive non impeditio peccati, non estificax, inquit, cerro re- spetitu Nota certo inquit respectu Nimirum o acumGilyrespcta talis physicae eificaciae, quae positivam inicientiam sive subtracti nem notat. Sed quoniam, inquit, i tale peremissiosemper cum adtus

vitiosi, tam internι,quam extemi, moderatione columia esit, ideo a quibusdam ex hos tos Theologis recte essea permissio appellatur. Quam timides quam inepte Pudet Centorem suae sententiae Moderatio enim illa Dei quid esto an est actus Dei internus an extemii. Si externus, an neotio actionis, an positiva actio Si negatio tum bis idein dicit Censor. Si positiva actio, tum permissio, vel est phvsicacificientia, quam tamen hic excludit, vel saltem per efficientiam externam permissioni conjunctam, permissionem efficacem fieri,dieat necesse est. Et sic eiscacia non tribuenda est permistioni ut tali, sed eiscienti, nositivae vitiae permissioni conjuncta est Unde cons quetur tanaem si cilicientia talis divina versatiir circa omne actum M a vitiosum

148쪽

vitiosum, 1in internum quana extermina,Deum per positiva acti num pecc Norum omnium , verum, Proprium ac solum Authorona este Coiilcmentia patet ex terminis. Em, ut siro se gladio jugi lavis Censb , 8c dum Remonstrantes taxaturum se credidit ar se . num impia doctrinae suae , adtinctionis huius suae subtilitate, velut

An Deus ne j Sectioni X I. Censera prima indigna est serio response Nahi: Ebii is statuere justitia Dei vindicatrice sic ille Deo es Ientiale, ut Deus vi peccaiolem Hus oblisetur necessitetur ad puniendum peccata, ineptiissimum Deo dignissimum esse, non tantum rationes complures, sed etiam ista omnia loca probant, quibus Deus miscricors , tardus ad

iram, cleinens, remitture peccata, transgressionum non velle recordari dicitur c. Et istentur id non pauci Rusornaati Theologi , ut mirum merit,videri debeat,quod hoc etiam Centurae sita caput secerint Ceu res Piscator ipse,nuper admodum publice de ingenue proteri non erubuit, se quanquam aliter credidistet,jam tamen rationibus D.Vorst ij propius expensis , in ipsius sentcntia concessiste. Secunda ejusdem sectionis Censura acris quidem est , sed admodii inscita dicam a ridicula Dixerant Remonstrantes,Deuin in On nibus operibus Judichs his unprimis autem in praemiis distri-ibuendis, paenis instigendis rectitudinem, justitiam , qua situm cuiq; triouitur, semper exacte servares, jus aequissimum exercere. Hu lasertioni, inquit, Conlbr, repug t tota Euangeliν δε- Ectrina, qua testatur Deum elecitorumsuorum fidem, cor mi ope a cora-- nasturum dono clamito vita aeter , Matth. r.3 suis non miretur

audaciam Cilbris huius collectionem jus tam futilem admireturi Tota inquit, Euangeli do trina repugnatus Zi Uertioni, inuta tonitae ae tantum locum Matthei allegat, ubi ne quidem dicitur id, quod ibii bri tr. I dici Tum, certum claruni est, Scrip uram asserere non unotiis iiii titiae di in loco vitae aeternae donationem c justitia futuram , uti diserte vi-2.4 ' dere est a. Tim. iv. 8. ubi Deus, ut 1udex, tus daturus dicitur corona justurae omilio , qui expetiverint uia Dem ipsius adventum. Et ad Heor. vi I o. Non es h in juiuus Deus ut ob scatur operis tale Ercoeloboriosa cairitatis est me, . Et a. Their. I. 6. Ditum It apud Deum, vicissim reduci eis, qui vos assigunt, Uictionem ι Vobis vero, qui re 'mirnini, relaxationem vobiscum, dum pate te Domnus ipse de caelo,cum ore Potenti fur,oc. Vide F Om. ys d. 7. 8. 9. Io. I. JOh. I. 9.

Con equentiam sive collectionem quis admittat Ex gratia cor riabit Deus opera nostra vita aeterna Ergo vitae aeternae distributio

149쪽

CAPITI SECUNDI Rhon fiet Scundum justitiam distributivam. Aliud enim est vitae aetcriirae praemiu promittere, aliud praemium promissum distribuere: P utilio pure puch gratuita est mistribucres, post Dromissionem factam, uuia, cuiq; praemium , pro ratione praeliitae conditionis ad praemium consequendum requiuiae justitia actus cst, thim respectu ejus, qui pmmim, tum resipe 'u eorum, quibus promulio facta est: Respectu ejus qui promisit, quia verbo suo promisi rio, licet gnatiolo se obli avit alteri, Sciromittendo jus alteri in se dedit. promisi cnim nascitur obligatio, e quidem talis , ut promissor

promissum bonum sibi retinere, aut diminuere ex eo non possit, si .

ne injuria ejus, cui promisit. Respectu corum, quibus promissio facta est, quia justum est,ut jure suo, co quod in ipsi s translatum est,

utantur. Promissa enim res non amplius in promittentis, sed cus, ad quem promissio pertinet: Nec resert an res promissa sit proportionata latrari jus , cui promistio subconditione facta est , an non: Id enim non ad sistributionem, sed ad promissione considerandum venit. Quod ver,dicit Censor, Ergo vita aeterna stipendium pol -ns ac pretium debitum, quam donumiratuitum, immis est sutile. D

bitum enim ex promisso impromerito iratio im donum non repugnant, imo eo ipso ritu aliquid est debitum ex promisso libero de liberali, adeoq; pure put gratiosb gratiosum donum est de manet. Quod vero cx promisso debetur alicui, id justum sand est ut ei detur,quia justitia est suum utq; dare .Quod aute mihi debetur,

id meum est, quocunq; tandem modo debeaturri qualecunq; tandem sit. Verum quidem est Apostolum Rom. iv de operantibus seris dicere, quod eis tribuatur merces ex debito, de credentibus rim ibia autem, quod etsi gratia detur Apostolum voce debiti istic occurritui. strictiore significatione uti, ex verbo operandi suis liquet, desonatura rei,quia alioquin dixisset Apostolus id quoc Iudς alii j si

tim damnare ac res uere potuissent. Nam debitu ex quolibet pro-nmisso nascitur, qualecunq; tandem sit,ctiamsi si gratiosissimum.Id autem hac ctiam in re locum habere, cx illis locis Scripturae evincitur , ubi Dcus vitam aeternam daturus dicitur fidelibus4 sanctis ad finem usq; persevcrantibus, quia non est injustus judex, mala justum est ut ita faciat. Atque haec quidem res ade certa visa sitit primisResermatoribus,ut Augustana ipsaConsessio,quae in Harm

. nia Consessionum est, non duoitarit asserere, Bona operianosura praemia mereri, Boi ephi ambur titur , uti videre est in Articulo do nis operibus.

M a Quae

150쪽

Quae secunntur,inquit Censer, ea sunt leviora Itaq; nds ea pr teribimus G ad graviora progrediemur, ne otio nostro, in levioribus Censuris censendis, voluisse abuti videamuro

AD CENSURAM Api TI TERTII. De S.I. Trinitate.

IN sectionis primae censura consere Censer exemplar Latinum eum Belgico In illo dicit reperiri quasdam octitione , quae vel aliter habent in Belgico, vel prorsus omissae sunt Magnum criment acutiim videt suspicax Sc malignus oculus. Sed suspicio lema est, quae judicium lascinat. Res utrobiq; eadem tridem utrobiq; sensus est. Nam quod attinet ea quae aliter in Belgico quim in Latino haberi dicit, ea talia sunt, ut quia icta mutatione innuere voluerint Remon antes Censor ipse non Iatis se intelligere dicat Conjecturam adhibet ut cribrum,ud revera paedagogicum Echolare. Alisorte, inquit, cum Vors is sentiam divinam personin as mant se habemur,genus Ur specios.Id ne semniarunt quidem Remonstrantes,nec intelligunt quid sit . utiles istos inultos terminos Academicorum rident: Nec credunt enserem intelligere quid dicat, aut quom dbe verbis istis concludi, rei per decimam eonsequentiam Tisit: Ergo, essentiam ut genus, personas ut species sela re significani Sed quorsum haec phrasis eadem est, eadem Phraseos utriusq; sim 'tentia. Translatio significantissima est Latini termini,qui in Scholis noti sunt, Nisillustrant apud eos, qui terminorum periti sunt, transsationem obscuram reddisissent apud plebem , in cuius gratiana translatio iacta est. Quod si rari jure agere nobis liberet, qu increbras, qutin pudendas, quam inconcinnas variationes ostendere possemus in exemplaribus Confessionis Horuni Censerum Augiae Rabulum est. Crederes quemlibet pro arbitrio suo phrases ut 1ordes, immiscuisse in singulis penesarticulis uti id a Remonstrantibus in collatione Exemplarium , cum considerationes suas in Consessionem istam Synodo reprae lentarunt, observatum sitir,8 exparte hic illic in considerationibus indicatum, nominatim verbia . 8 'stet, io. Liae omissa osse dicit Censer, ejusdem sunt farinae. Duae sunt onuntiationes, inquit I Dem in verto suo Deitaten uam pate- ν

SEARCH

MENU NAVIGATION