Apologia pro confessione sive Declaratione sententiae eorum, qui in foederato Belgio vocantur remonstrantes, super praecipuis articulis religionis Christianae. Contra censuram quatuor professorum Leidensium. ..

발행: 1629년

분량: 681페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

peis nobis oeconomice meditandam Edo. At quis illud, oeconomice mo

d tanLm Belgice ita redclat, ut intelligi a plebe pollit At ambigua

est enunciati Qindiga inteffretationis. Nugae. Vox oeconomice clara est. Qui Patrem dicit & Filium, oeconomiam dicit: Deus,vembum, Spiritus, oeconomiam proprie non dicunt: Proprietas, eum id arguit An Patres ista voce, hoc sensu usi sint, non putant operae pretium expendere: Quanquam certum est Tertullianum ista voce eodem prorsus sensu usum esse, Mouidem in hae de Tri- 'nitate materia. Altera enunti.itio, quam omissam esse dicit, haec est, qua Deitaris persona eLF prorsus ἀναλιος At Belgicuila exemplar ita habet D 'eme persorius .et voortethebrethi cauid hic omissum Anvocem Graecam Belgich reddi voluit at Latinum exemplar, Graecam vocem reddidit Addidit enim, h. e. impradusta. Hanc reddidit Belgicum. Did restat adhuc reddendum Pudet,pudet tam stupidae consurae Scrupulus, quem in voce ἀναῖος iacit enser, nimis est seivolus,quam ut blicite expendi mereatur. In Sectione secunda dicitCensor RemonJymantes minus dicere,quam in priore suo Belgico exemplari: suis dicunt Deum Patrem a nemine haberesuam sentiamfre originem. δἰδm vocem fientia hic omittunt.

Quis non rideatConsurae insulsitatem Imd plus dicunt,qui dicunt, Deum Patrem expertem esse omnis originu. Omnis origo, an non

essentiae originem etiam notat Quin inad,quid origo aliud signicare potest, quam incipere esse Sed hoc indicasse etiam satis est. M- terum quod in hac sectione censet, est , quod exemplar Belgicum

Latinum variare videantur in adsignandis Christo Filiationis causis Sed hoc sane nuce casIa inanius est Particulam enim tantum,Pae in Belgico exemplari tertio membro addita videtur,etiam ad priora duo membra, referri quid vetat Ratio recta non permittit, ut cam aliter quam in Latino exemplari exstat, Censor accipia at Christum enim per Creationem proprie dictam, aut gratiosam adoptionem Filium Dei esse, ut Censer statuat Remonstrantes credere, non permittit Hypothesis ipsus , qua eos cum Socino sentire adfirmat, quem id iplum ex professo negare ab Arrio, cuius ista sententia eli,ea in redissentire,certissimum est.Cavillatio itaq; est, plena quidem inscitiae. At, inquit Censor, saltem manifeLtum euex Latino exemplari, RemonLDantes a mare, Deum Patrem Chri potamquam haec vox Tanquam inepte inscrta est a Censere Filiosuo

unigenito Deitatem suam duplici modo communicasie: Nimiarum per v iram, attamen arcamim in abiimgenerationem , ' Patiosimi Anna

152쪽

EXAMEN CENSURAE divi a poteItatis ac gloria supreme communicationem, Ita ses At hoc,

inquit , connradicit Scripturae. Nam Scriptura sacra in cam rantum Deitat communivationem a Patre Fili us unigenitosa tam agnoscit, per divinam R. Fui'fui ac naturalem generationem. Audax assertio et

Nihil falsius, nihil quod Scripturae verbis magis directe contrariaum est. Tantliminim abest, ut unicam tantum Deitatis communiacationem,sive unicam tantum filiationeiuChristo tribuat Scriptura, ut micrtis verbis,' variis in locis, cum diversas ob caussas Filium I ei vocet, quae tamen omncs ad duas illas, quas diximus, reserri possunt. Nam exit,cj vers. 3 s. aperte liquet, Angesum Dcii chf7s in plu-mine affirmarJ Christiun idcirco Filium Dei vocandum fore 'udd 'a nasciturus csset ex matre, quam Virtus Altissimi inumbraturicrat. eaussi v a. quae CX Spirituri super veniente, uterum citet latura, Matth j. zyci . U. λ F nim inquit Angeliis Mariae, quod nascetur ex resan ctum , vocabitur Filim Dei, vers. 3 s. re illi Altissimi, ut estrita5. vers. 32. Haec nativitas, haec Filiatio, ni,n est aeterna illa nativitas, nec aeterna illa Filiati, Ergo non unica tantum generatio, nec unica tantum Deitatis communicatio. Hoc civita. sit, quid obstat quominus dici possit, Christunt Dium patrem suum,core , reicio seuproprium suum Patrum Johan. v. I 8 etiam ratione huius productionis; Nam haec Christo uni ac solia ropria est, lanc cum nulla alia creatura habet communem. Dicit Censor Chrinum Pa

trem suum vocare πν Me, σου τα ερα , obsolam aetemzm generatisitem.

At dicit hoc tantum, sed non probat ut probet impossibile est et 'Τcntet, vidcbit Deinde ex cap. lolian. x. 3 36. mani stum ςς - Chrsum Judaeos convicisse, itod jure se Filium Dei vocare potuerat, quod udari caussam non habebant ipsum blasphemiae postulandi idcirco, quod se Filium Dei vocastet, hac solida.d ιακα γαγγρέτω ratione , qudd a Patre do sanctificatus, missus siet in

mundum ad pr urandum salutem generis humani. Nam inquit, si illos dixit Deos , ad quos sermo factus eIE, nec pore Vola Scriptura; Asene, quem Patersanetificari m sit in mimiam blasphemare dicitis suis dixi Mim Deisum ' Propter sanctificationem itaq; a sic, missionem in mundum , Christus se Filium Dei non minori jure esse ac dici posse concludii quam blagistratus aliiq; propter munus excellum ingre rium , quod 'erunt inter mortalcs, ad quod Deo sanctificati sunt, Dij ac Fili altissimi, in Scripturis a Deo plovocantur, psal lxxxij. r. 6. Ratio plana cst evidens , ortio ex T Aetaciij. 3 p. 33. Clarissimh patet, Christum Filium Dei vocari, imo a Deo

153쪽

CAPITI SECUNDI. 49

2 Deo genitum dici,quatenus Deo ex mortuis sidcitatus, ex terra, veluti ex utero, rursum edtictus fuit in vitam; nam sic bnant verba Nos vobis Euangeti mus promisionem, qua Patribu D ta B, Deum vid eam explevissessi s eorum, id est, nobis, suscitato Iesu ut etiam in psalmo secundo scriptum eis, ius mem es tu, P hotegenuite. Per fiscitationem autem ex mortuis aliquem rectes merito Fi- V D; lium Dei vocari poste natura rei indicat; Dinis enim blusium cstiui,. Iubautoraitae istius, in communionem ejus non venit homo ullus ruti & locus Luc.xx. 3 6 arguit evidenter Sunt Fili Dei, quia sunt R*Resurrectionis inde christus dicitur, definitur Fιlim Dei potniter per resurre lionem ex mortuis , Rom4. . Deniq; ad Hebr. cap. j. apote dicitur de Christo, postqv.im, vel,eo ipse quod consedit ad dex- eam mastinatis Deo altissimis, quid tanto praestantior fictus fuerite Uelis, quam excellentius prauitas nomen Dia ρονομηκεν. .e. brtitus est. Nam cui Angelorum dimi umruam, Risu meus es tu,ego hodie nui te Ac rursum,eeo ero ei Pater oe ipse mihi erit Filim. Ex hisce liquet,quam inconsitarathConsi, hic assi et, Scripturam Christo Domino nostro, unicam tantum filiationem attribuere ex unico ad divinam laeternam ipsius generationem respectu contra quam recte,quam blide Remonstrantes cum Scripturis asseruerint, Christum pluribus modis Filium Dei esse ac vocari. Nequis vero existimet, ea Remonstrantibus biis, contra dc praeter Reforma Citanti. t torum, caeterorum Christianorum onanium opinionem, statui, 'bine videat quae in hanc caudem sententiam subjunximus teitimonia, in eande 1ei quae instar multorum crunt. Rudolphus Gualterus in Luc. . Devierepetit Gabrael quod prius iuxerat Fitius Dei vocabitur, quod non modὸ - , , . . aiatem.rm iuius irinscitem, verum etiam adunca matιonem re fem de alteri in i .caebet. Ut enim, quoad divinam naturam, verus ct aeternus Filius ei Chri L . -κ-

Πω, ita quoad assumptam carnem quos revera Filius Dei dicιtur nam si homine Dei Filios scriptura dicit, ad quos ut ChriLEus ait iei se mo fastus eat, id es t qui ad munus aliquod peculiare dιvinitus deIAnatifunt, quant magis nomen hoc Christo debetur, criti ut, quoad camem, absi vir congresu spiritus S. virtute 2 operatione singulari ex virg nissusI Eanria generatus esE: Ita munus etiam a patre accepit omnium excellantissimum, viscilicet populi Dei Rex. Sacerdos aternus, alinicis humanigemris Redemptorsit. Hieronymus Zanciatus parte a 4;d otimῖ. de tribus Elohim, lib. a. cap. 6. Sic enim dixi Angelus I, το γεν vinelus ac νωμενον αγον idebetiam si quod miscemrsanetum, vocabitor Fibi: e Dei. uorsum illa particula copulativa in , ctiam ' nimirum, quia πο-

154쪽

Ivit indicare, Chrissum an ea quidem fuisse Filium Dei, asia, quare

nunc recens natus 1it, ratione, nempe quia genitus ex subst.intia Dei Patrιs, illius scilicet naturae effecti, qua non est concepim e Spiritu S. Nunc vero etiam aliam accedere rationem propter qu.rm idem vere futurus sit Filim Dei,potius quam hominas,etiam secundum illam naturam, qua nasciturus erat ex virgine,quia scilicet no de semine viri sed ex Spia ritu Dei, hoc ent vi Spiritus S erat concipiendus. Hanc vim habet ita

particula Etiam καἰ, ut optim observavit Epiph inius. . deo, triari Maldonatus in Luci j. Ad probandum autem id quod nascιturum Ox.caputLucae at ex virgine, De Fatium futurum fuisse eo sensu, quo exposui, aptissima ratio 1m Angeli,qma non ex viro Jed solo Deo concipientius erat. Ita j, etiamsi ChriIctus Deus nons 1lat, isto tamen modo genitus, quos

nitus fuit, merito Dei Filius vocatus fumis senonsolum ut cater virua

Em , de quibus dictum est, ego Δου Di estis, Fili excelsi omnos,fed

'gutari quadam ct propria ratione, quod non alium, quam Deum, h.ι-bere Patrem,non ab alio quam ab eo generatus. Eodem prorsus modo,quo Lucas infra cap.ij. 38. e damum Filium De vocit, quia non a viro,

sed a Deo genitus furat, Distinctiones fortassis hic pro more suo accuimulabit Censor, sed eae tam ob carae, tam utiles erunt, ut Scoto dignae sint futuraei quas ne Holco aut Brico quide intelligat: Atqui, inquit, qua huiusmodi Ritiationes se mutuo evertunt necesiario: N-us enim Fιtius ob naturalem generationem alterius filius vere sic di- tus, ob aliud aliquod bonum adventitium, Fιli nomineproprie insignitur Inepte primum hic inseritur in fine huius pamraph. vox froprκ. Nemo & cnim adeo amens est, ut gnatiosam Filiationem live generationem , proprie dictam generationem sive Filiationem vocet. 3, ε, - - AsIimilatio gratiosa, vere ac recth dicitur Filiatio, sed non proprie.&propriam Uecinim est propria generatio. Sic nos recte ac vere filiiDei su-LI Hi . . mus , ac vocamur in Scripturis .im,divinae naturae consortes dicinem non di mur,etiamsi proprie iiij Dei non simus. Sed ci cissimh in adoptiost Win patet. Is qui naturaliter filius alterius est, vere quidem filius adoptantis fit, etsi non Proprie . quia in jura omnia ni ij succedit, non aliter quia si proprie ex a plante genitus esset. Sic olim in vet. Foedere filius ex fratris demortui vidua,proprii a vivo&supe stite fratre genitus, filius tamen veth, imbi mandato, justu divino, erat ac vocabatur, non fi atris qui eum proprie genuerat, sed - LMq.6 ejus, qui jam diem suum obierat. Deuter.xxv. 6. Deinde Naturalis generatio non impedit, qud minus aliquis, qui naturaliter filius alicuius est , etiam filius quidem recte dici possit ob bonum alicuod

155쪽

adventitium, quod propter aliam caussam quam naturae privilegium ei adsignatur,Apparet id ex eo,quod videamus in Scripturis Filium unigenitum aliquando vocari eum, qui naturaliter unigenitus filius non est, imo qui plures fratres ex eadem matre habet, tantum eam ob caussam, qudd Pater eum prae reliquis diligat, lonatas

ventitia aut praecipuam bonorum adventitiorum partem , in eum conserat, non aliter, quam si proprie unigenitus esset. Provem. iv. 3. Actaec, inquitCensbr, gratissa Deitatis communicatio, iturati ex diametro repugnat:Sane,quandoDeitas divina essentia notat: At grati

s Deitatis communicatio non est essentiae communicatio, sed diagnitatis ac gloriae, non quae Deo essentialis est, sed quae divinae diatnitati ac gloriae simili Lest Naturaici generatio,qua talis,non confert nisi essentiam inratiosa generatio conseri dignitatem gloriam excellentiam specialem, quae eum cui consertur, similem reddit ei qui eam consere Tanissim aute abest, ut haec sibi invicem ex diametro repugnent, ut I. Censor ipse ejusdem paginae linearia in te censoris eo minis amrmet, gratiosam dignitatis ac gloriae communicationem,' ' naruralem neces1ario supponere, sic enim ait, Gemadmodum Νι-um Chriss Atidiatorium, divinam ipsius naturamisici alios dignitatis acgloria communicatio , naturalem nece riὸ praesupponit soam

quam,quo modo se hic ex manifesta contradisione expedire Censor pomi non video , cium paucis ante lineis dixerit, Gratissa Dei Statis communicatio, naturali ex diametro repugnat maturalem enim

necessarid supponere,in naturali ex diametro repugnare contradictoria sitiat. bed hoc ille viderit. a. Ista duo sibi invicem ex diametro non repugnare, id imum fortissimh evincit, quod Christus etiam secundum naturam Humanam,Filius Dei natus fuerit,ac tamen gratiosa divinae potestatis , dignitatis c gloriae communicatione, Filius Dei factus fuisse, nomen supra Angelos omnes excellentis

simum, vid nomen Filij, haereditasse dicatur in Scripturis Ex quo etiam liquet, Remonstrantes jure dixisse Christum per adoptionem filium Dei appellari non posse, ne quidem secundum naturam humanam,quam ex matre habuit,quamquam non desunt inter Resor Vide Epist

malos qui id non dubitant adsereres, quia sic filius Dei, sive ex Spi

ritu divino conceptus ac natus fuit ubi autem nativitatis jus locum habet,ibi adoptio locum habere non potest. Adoptio enim,est mera generationis imitatio seu simulatio, uti Iure consulti loquuntur. Ineptu autem est Censor,' iando gratiosam communicatione sitiiscere credit ad adoptionem constituelidam. Etsi enim adoptio om-wa nis sit

156쪽

niost gratiosi communicatio, non tamen omnis gratiosa commanicatio adoptio est. Ignorantia haec crassa est Theologo indigna. Insentione Tenia nihil habet Cenir, quod j tire coelbri posse profitetur, tantlim suspicionem iterum movet , abortu credo facturus,

nisi eam subinde hic illic eniteretur,usq; adeo suspicionibus urget.

Ea hςc est, RemonIBr hoc loco, inquit,cultum divi mi.llo,ac θιν tui S debιtum, inter illa ιrgumenta non referunt, quibus Deιtas utrius ax inimbri uni hcologis Orrhodoxu demoni Har solet. Nempe, eo jam res devenit, accitu a lora ut argumcntis omnibus 4 iisdem quibus ali utuntur, non uti, ii, Tric gnum si 'lεροδοξίας Tribus argumentis, quae per c blida lint, S

sti aeterna di cistac

ia ad probandam Fili divinitatem , usi lint RemonstranteS. .s. - Hoc non sit licit. Quarto opus cit, nisi haeretici cel eri velint Putidit duis non iit Doetores misi cadem c omnia cum ipsis, codem modo ad unguem usurpes, usipicione te mactabunt, uti malico boves solent. Idiaepi is obtervabitur in hac Consura Valeant,ri servitutem ista iri Bodechoro, mancipiis c teris i iis imperent. Remonitrante Tyrannidem istam abominantur. Sed necatia causiaeIE . Quit, cur de cultu dι vino disierentes, qui Christio debetur, eum nunquam εοἰνΘ:ωπον aut Deum iu carne 'amsessipatu nominent. Itanes Atqui Remonistrantes studio Christum sic non nonainasse, unde constat λTantii in abest, ut alia caussa non sit,cur id non soceri iit, ut caussa,credo, nulla pro

sus fuerit, aut esse potuerit cur id non facere in animuin litum volu-

Christi recto issent ind9cere. Ouis enim paulo aequior, Christum θεανΘρωπον no-ι,-9ὴ,, nainare gravetur Chialtu vero cum bcriptura pia nomine I.Tma.

f. . oburi 'xiod enim necessari locus hic de Deo Patre intelligi de iis diri, mi iarat . bocilius arant sylvani vi lunt, nulla ratio solida cogit ut ni semiinm a credamus Deum in came manifeItatum, Qua verisimilludinis speciet ii ' ζὰ ἡj Rcmonstrantes id facere noluisse dicet ensi, pcimo verti idcirco ostenditur. ciuia Remonstrantes ex Scriptura didicerunt, Deum Patrem Christo Filio suo, ita tenus θεανθρωπος, Mediator Homo,Filius Dei, de Filius hominis in una cademq; petibna est, Deus deniq; in carne manifestatus, cultum honorem divinum gratificatum csse, idcirco inquam, a cultu divino argitinentum irre agabile ad probandum aeternam Fili Deitatem peti non posse judicarunt. Consequentia evidens est, S per se plana Christus enim, qtia θεάνΘρωπος, aeternus non est multi, minus aeterna est i sita gnatificatio. bod aute Deus homini Christo, quatenus Mediatorcst, aut quatenus Filius hominis est, honorem cultum istum gratificatus fit crit, ex Scripturae yerbis liquet, ios jam auid probavimus Ela censurae Nestatem.

157쪽

curnuspiam doceant , Ciniat m propter aevinam naturam aut propter operatrones divinas Scc divino a notis cultu es adoriandum. At noctii

so in loco probant Remonstrantes, Christum Detina osti ex dix in is proprietatibus Moperationibus jus An hoc satis noti est, ut colligatur Christit divino culti a nobis adorandum cstes Cortellinc tantundem est,ato si id totidem verbis dicerent. Si enim vord Dcus cst, utiq; divino cultu adorandus cst. Sed id hic non agitiu . Aliud est dicere,Christum idcirco est adorandum,quia Est Deus aetemnus Aliud, Christum idcirct Deum esse aeternum, quia adorandus est. Istud certis limum cst Hoc controversum Deus enim , uti ex Scriptura liquet, Christum Filium suum dignatus est honore adorationis, etiam quatenus homo Filius hominis est, uti loca siti, a allegata, in terminis probant. Impossibile autem est, ut concipiatur, Deum Filium suum Iesum dignatum esse honore isto in tempore, si ratio adorationis, quae Christo Mediatori tribuenda est, sit ta-tlim divina ejus natura, quam per generationem a Patre ab aeterno habuit. Hunc enim hi morem Censbres ipsi non distitebuntur deberi naturae divinae Christi, vel Christo etiarn ratione naturae istius per se sempervi ubiq; dignatione aut donationc Dei nulla opus est, ut honore isto dignus censeatur Christus ratione naturae illius , nedum natura illa in persona Christi Inad vix sine summa injuria, tima Dei Patris donantis,tum Christi accipientis, id concipi aut percipi potest. Distinctionibus si hanc rem lucidari posse credit Censbr,nae vehementer errat Nimis clara est haec veritas. Distinctionibus non obnubilatur. Stupet ingenia ad istas veluti ad crines Gorgonis. At Remonstrantes istas respuunt. Aut dicenda sunt, quae intelligi possunt, aut respuenda quae dicuntur.

De Spirι turi quod attinet,certum est Remonstrantes Argumen cur Remon:

tum a cultu divino non adhibuisse ad probandum Spiriciis S aeter :)ζj 'nam Deitatem. Cur Argumentum istud adhibere non poterant, armimentum nisi ex Scrii tura S adonationis Spiritus S mandatum, exemplum Gil 'ior

aut indicium aliquod maniret tu prorerrent. Hoc non poterant, ina bindiim ei

nente quae itione principali controversa, an Spiritus S. sit Deus: At quaestio illa maneat necesse est, quando quaeritur, an medium adprobandum , quod Spiritus S. sit Deus, idoneum inter alia ctiam noc sit, quod Spiritus S adorari debeat cultu divino Alioquin incirculum cundum foret. Si Censor dicat, sufficere quod Scriptura eum vocet Deum, se sciat itaq; idem a Remonstrantibus dici, M

N a propter

ratem.

158쪽

propter argumentum a cultu non usurpatum dis eis non moveatur. Caussa, ut jam dixi, de ratio inaniselta est. De Patre Filio ad rando Scriptita a plena est. De Sotritu S. ne hilum quidem occurrit.. nilarius. Quae res etiam secit ut Hilaram Episcopus Pictaviensis in I a quos de Trinitate scripsit libris, Spiritum S. nuspiam Deum, nus iam adorandum csse dixerit, ut in praefatione ad illum, prolixiusto crvavit Erasmus. Hinc etia ab omni aevo fierunt, homeci adhuc sunt Georgii osecomplures, ut ait Georgius Casiander in vim suu ad 'mnum de Ρ iv ritu H qui, alioquin de Sacro sanctae Triados mysterio rectis sime sentiunt, Zelo tamen quod religione verbi divini adducti. consuetudinem Ecclesiae olim receptam , qua Spiritus S. Dominatim invocatur, in dubiu vocant. Remonstrantes id sh sacere nunquam sunt professi Sufficit impraesentiarum, si dicant, qud arM- mentum a cultu divino, ad prodandira Spiritus S divinitatem, idcirco non adhibuerint in sua declaratione quia ex Scripturis cultum istum Spiritui S. nominatim deserendum, aut a Sanctorum ullo e delatum esse, probare non possunt. Nimis vero anile ac putidum est, quod subiicit Censer, Remon strantes nullum locum allegasse, ubici piritus S.4 Christus quoq;, Jehova nuncupantur. Nam est id non fecerint Remonstrante k,an ex eo shquitur eos negare esse loca in quibiis hoc famam sit cimo, si ellova divinum ac proprium Dei nomen est , an non eos id non negare concludendum potius iterat, sim dicunt Filium ac Spiristum Deum esse concludi ex divinis nominibus ac titulis, quibus in Scriptura insigniunturo Certe ut loca omnia citarent, non erat necesse Sed, quid si etiam id omnino negassent, an non jure id facere potuissent, a Censura immunes esse sold ni Nam,ut jam de ipsa voce Jehova nihil dicam,quam tamen certum est, non Ra binos tantum Iudaeos paene omnes, sed complures etiam orthodo. os, linguae sacrae peritos, pro voce plane fictilia haberes, nihil certius aut liquidius est, quam nomen hoc Crcaturis etiam in Script ra passim attributum esse. Loca, unde id constat, tot sunt tam aperia, ut frontem perfricuisse censeri debeat, qui id negare audet.

Videantur haec pauca Gen. xxj. . 8. 9. Io collatis cum vers.43. ubi haec verba sunt, vers. . Invenit eam Angelus y ova, duxita ad Hagain, c. vers. II. dicitur, vocarui Haga scilicetinomen choxa,qui

loquebaturAbi,Tuiem videns me. ac cap. 1. I 3 gelus se num nominat, Deum Bethe cui Iacob votum voverat, cum a facis Esau fr

Wii fuerat,a ad cognatione sua re o,qui express cap. xxviij. 33

159쪽

s Iehovam appellat Angeliis in rubo apparens Mosi, Exod iij a

Metione I V. duo censet Primum , Remon antes iustos esse reo cautio R ab acri cengura, quod cum omnino nec paraum, quam tutissimum sic sectione quis ad trentur,ur mysterium de S. S. Trinitare,quantumfer porsh, propriys ux0puli: ct evressis Spiritus S phrasious nuncietur, in declaratione tamcn phra censori, erisibus utantur,quas a Spiritu S. non iudicerunt. Censuram hanc ,etii ad miliarionib-.

modum si iniqua cimpertinens , haud pravatestamen admittimi Remonstrantes. Utinam inDeclaratione Ria,de hoc mysterio augusto, diuinam ingenio inscrutabili, non fuistent locuti, nisi lingua

Spiritus Sancti Praestitiiset fortasse, invidiam totius mundi sititinere, quam audacter inserre pedem in adytiim divinae Majestatis ulterius , quam Spiritus S. hominibus aperuit. Quis enim sine b-licitissimo tremore , sine Spiritus S manifestissimo ductu ac dictamine , de tam sublimi Mnestate cogitet, loquatur , aut scribat Ponderandae jure sunt syllabae ac literae omnes, ne quid indignum d hisbe ea nobis excidat,quinin balbutiendii potius est cum sacris Scripto Μajestateribus, quam, vel imprudenter aliquid effutiendum, vel Academica I 2I.

cum confidentia,tanquani ex tripode, de ea pronunciandum. Quic phrati

quid de ea Spiritus S dixit, id sine periculo dici potest quicquid l:

non dixit,periculo falsi vix caret,& fere semper temeritatem sarit dum est. Aut enim id, quod Spiritus S. dixit, sussicere credendum est, aut,si id non sussicit in praecipuo capite Religionis, Spiritum Dei Scripturam deficere, statuendum est. Non ignorarunt vim huius rationis Remonstrantes. Quinin libenter admodam ad eam, Declarati nem suam composuissent, certi & experientia longa edorei, quam dissicile si consistere , si semel pedem ultra Scripturae limitem protuleris,in quam multae, quam peregrinae conclusiones ex una positione deducantur, ad quas deinde pari necessitate , ac si ipse Spiritus S. consequentia esset, te obstringas necesse est . Sed quid lac rendi Adversariorum iniquitates Sc calumniae id non sinebant. Al P ii, terutrum necessarici faciendum ipsis erat: Aut calumniae cedendtura, ipe' erat, aut caedenda calumnia Calumnia cedere visi bissent, si non 'isi sis nisi verbis Salpturae, mentem suam de hoc ysterio expressissent Remusti.

ulla

160쪽

Consessionis sitae capitibus, se conceptis S.Scripturae verbis ac phrasibus sententiam suam proponeres crant, hoc ipsis cum Socinia- nis commune esse diccinus, aliud nilail crepantibus , quam Confessiones acCatecheses suas,totide paene verbis ac syllabis ex S. Scri tura depromtas. Quid apertius 3 hoc pacto calumniae cedere, latam senestram aperire malignis rumoribus, qui jam invaluerant apud credulami malesanam plebem, nimis profect grave ac difficile videbatur Remonstrantitat in hoc capite. Ut autem calumni- im caederent,aliis phrasibus utendum esse 1ibi videbant: Hoc,quam-cuam grave etiam videbatur in hoc mysterio, ob reverentiam, quae summa Numini isti supremo debetur, idcirc tamen tum temporis levius esse habendum udicabant, quia ex una parte calumniae aliter Occurri non nosse intelligebant, Sc cx altora parte cautione subjun- factum noc suum aliquo modo excusari re re ferentiam quam mysterio huic deserendam esse putant, declarari posse crede nt. Hinc nata brevis circumspecta Mysteri illius declaratio, deinde licita illa, quae decimationi subjuncta est cautio. Utraq; tum iniquis, iii in aequis, piis, in Dei reverentibus, satisfieri poste persuasum habebant. Haec res, cum Per se sit manifesta in Censori isn ta esse non potuerit, tant profecto major videri debet Censbris iniquitas, quod factum hoc Remonstrantium , non enliira tantum, sed acri gravi censura dignum pronunciet. Sed huiusmodi saeculo vivimus. Unde modestia exulat, ibi impudentiam regnare, necesse est. c., h, hui, Secundum, quod in hac sectione conset, Censer, duo membraios doctrinae continet, quorum prius est , God Remon urantes dominae uim ac

se es dies' 'it τὸ S. S. Trimωte nullos usus proferunt. At quis in critiorem

Remonstran aut insulsiorem Censuram hic fieri posse cogiteto usus enim doctrinae de Deo, praenaisi filerunt, quidem satis prolixes: Nunc vero hoc capite tantuum asteritur, Deum illum se patefecisse sub tribus personis siveshypostasibus. Quis, nisi v. ecors,novos usus hic fingatλQuicunq; enim hic fingentur usus, ij non fingentur sub alio conceptu, quam sub conceptu Dcitatis. Petibna, ut persona est, simplici ter usum praebere non potest, uisi quatenus periona divina est Dia vinitatis autem conceptus, quos usus praebca jam ante praecedente cap. hadica tum erat.Diide patet quam frivolii sit ac frigidum,quod

hic Censer abit,Remonntranici hac usuum omissione, aut non recitatιone,

ii ii I spicandi occasionempraebuisse, quod put hoc de Πιmtate non ta

utilium,

SEARCH

MENU NAVIGATION