Apologia pro confessione sive Declaratione sententiae eorum, qui in foederato Belgio vocantur remonstrantes, super praecipuis articulis religionis Christianae. Contra censuram quatuor professorum Leidensium. ..

391쪽

EXAMEN CENSURAE Nam hic agitur de scala illa actionum divinarum, quibtis Deus versatur circi diligentes Deum, quae demonstrant diligentibus Dei , sive iis, qui Euangclicae vocationi parent, omnia etiam adversissima cooperari in bonum, Prout ex rationali particula οτι prae denti versui subjuncta , manifestum est. At si scalam hic intelligamus eam , quam Centor cum suis facit, cuius primus iupremus gradus est decietum Dei absolutum, quo hos 5 illos nominatim constituit salvare , fide donare, justificare,in glorificare, tum nulla ratio apparet, quomodo scalam hanc faciat Alaostolus, ut probet diligentibus Deum sive vocatis secundu propositum, ut diximus,omitia advorsa in bonum cedere. Nam quae rati, Quos praed stinavit ab aeterno,cos vocat in tempore,eos justificat,eos gloriticat tandem ergo diligentibus Deum adversa omnia cooperantur inimnum; omnes enim istae actiones divinae locum habere possunt,ut tamen nulla appareat ratio,cur adflictiones diligentibusDeum in bolium cooperentur Pari jure dicere post m, Peccata etiam & scelera omnig diligentibus Deum, id est, siccundum abiblutum illud, ut Censori placet propolitum Dei vocatis, COOPCrari in bonum. Ratio, qui ctiamsi peccata illa a vocatis istis fiant, manet tamen firma

Rala illa praedestinationis. Quid absurdiu. Sic enim tandem ess- cietur , diligentibus Deum etiam in bonum cooperari hoc ipsum uod aliquando non diligant Deum, id est , quod peccentae manata Dei transgrediantur Imd, si rem propius videamus, per istam Cenibris interpretationem necessitas omnis diligendi Deum, Ze patiendi adversa, prorsus tollitur,ac proinde adhortationes omnes ad dilitendum Deum adverta sequanimiter serendum, quae isti fundamento superstruntur , quod diligentibus Deum omnia iiii num cooperantur, ut corruant necesse est. Nam si scala illa praedestinationis, quam Censbr facit, hic ab Apostolo constituta creditur, cuius primus gradus est clectio Dei abibluta, alios omnes actus divinos antecedens tum certum est fieri non posse ut ad amorem divinum, seu consequendum , seu retinendum necessaria credatur dilectio nostra, ac proinde ut argumento isto, quod diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum , prudenter aut erio moveamur

ad diligendum Deum M adversa patienter serendum Ratio est. quia ex vi hypotheseos istius scimus persuasi sumus,adeoq; persuasi esse debemus, nos amari possc, inad aeterno amore amatos esse a Deo, antequam eum diligebamus, aut ut dii gentes eum considerabainur. Ex quo consequenter ilicitur,expositione istam Cen ris

392쪽

non modo huic loco non qtia irare, sed peris e salsam osse: Ac proin-

poeut jam alia plura non allegemus,verbum voQmui, quo hic utitur Apostolus', de vocatione ad iidem seu efiicace scii inessica ce intellivendum non esse, scd de vocatione ad informitate illam cumChristi, id est , ad crucem. a filictioncs tolerandum aut subcundum. quo ignificato verbum vocandi us irpavit Apostolusictrus, L. Pet.

2 o. i. Si quum bene'citis tamen adpiet toleratis, hoc cedo vobis irariae apud Deum, ἐις τουτο ἰυ i θ, ε, quoniam 2 Clars ius pas u ei pro et osu, retinquens vobis exemplar, v ιnsequeremim et Itigia Uus , cui loco parallelus est qui legitur L. Thei. iij. 3. Nemo commoveatur ob afflictiones fit .m ipsi enim noritis nos ad la coni titulos live positos ferit ratio manifesta est. Nam alioquin sequeretur eos tantum vocari ad fidem , qui ab aeterno electi sunt a Deo, ira destinati ad vitani aeternam, sive ad consorinitatem filiationis cum Christo, ut Censor, cum suis , phrasin istam accipit. Nec juvati dicas, per vocationem hoc loco non intelligi nisi vocationem ex intcntione divina, cer-tdificacem. Nam praeterquam quod impossibile sit ut id probetur unde cnim id liquet nullo etiam modo potest consistere , cum tali antegi csia praedestinatione ilectione certa sive inconditionata ad aeternam vitam Zc fidem. Vocatio enim ista, externe salte, per verbum fit, quod fidem praecipit sub promisso vitae χ)mminatione mortis aeternae: At quomodo istis sic electis sapienter praecipi fides potest cum comminatione mortis aeternae pio pi enim quod sic electi sunt a Deo, Deus peremtorio dccreto constituit illos

non punire morte aeterna, sed contra aeterna vita donare, fidem infundere, neq; unquam permittere ut vel propi peccata ulla, quae facient, lamnentur, vel ut incrcduli maneant, vel, ubi semel cre diderunt, increduli iterum fiant quomodocunq; se crant Certh, 'haec cum sapientia humana , nedum divina , consistere nullo modo pollunt, imb vocationem totam divinam ridiculamis histrionicam iaciunt Plura hic jam non addemus, quia rationem nullam adsere Censor,quae examinari possit. Et hinc patetitiam ineptu esse quod Censor ex cap. ix. vers. 23 ad Rom. adducit, ubi idem adseri ab v nolo est, ct aperte doceri, Deum vasa misericordia ad stiriam praepse Expendii

M, ct ut eos populum Dum G slios Altissimi hac vocatione redderet, om adduxi;

quemadmodum , ait, ex Prophetis poItea probat. Nam , etsi libentoricosor. concedamus quam qua necestitas nulla nos premit per vocationem

hoc in loco incacen vocationem , id est, vocationem quae cum es

xx fectu

393쪽

EXAMEN CENSURAE sectu est intelligi, tamen nihil est' iod vel verisimiliter probet,v cationem eo naodo , quo Censor vult, cilicacem , hic intelligendam esse Ratio jam ante a nobis adducta satis probat ejusmodi vocati nem hic intelligendam non esse. Tum qui1 nodi vocatio non modo Deo digna non est , sed nec in hominem sapientem quidem cadit. Qui enim vocat pcr verbum , quo praecipit serid, sive quo declarat se serio velle fieri aliquid a nobis Lidem ille non potest, si ullo modo sapienter agere velit,vi sua velle bius id euicere. Nam alioquin, vellet aliquid heri a nobis, ii ut vellet non fieri, quia vellet ipse facere Deinde qui in eo, quem vocat, essicit obedientiam, ille non potest sapienter eum, ut sibi obedientem , promissio bono remunerare. Non enim ille officium suum fecit, sed Deus ipse in eo effecit id,' iod voluit. Excipit quidem Censor in fine huius cap. aliquid ad hanc rationem, bd quam frivolum illud sit isthic videbimus.s n, Sensus autem citati loci per se clarus est. Dixerat Apostolus, Deum sipiaetiis prodare suo supremo, re lies Judaeos, post omnia frustra tentata remedia , reiicere posse, aliorum seu Judaeorum seu Gentilium misereri licet ij peccatores sint gravissimi, propter propria peccata sua irae divinae rei si modo in Christum credant, de voluntati

divinae, quae per cum caeterosq; Apostolos tunc annunciabatur, nulla habita ratione legis Mosaicae, se subiicerent, inad id Deum volu- ille, ut ea ratione, veluti in proscoenim, spectandam daret bonitatis suae gratiae redundantia, quod homines, nihil tale opinantes, indignos, adeoq; iram Dei, propicrantecedentia sua peccata, pr metatos,ex pura puta liberalitate, loco aliorum credere nolentium, ad gloriosae immmilitatis haereditatem praeparare, , quantum in se erat, idoneos reddere , solaque intervcn: cnte vera ac viva fide in Jesum Christum, reipsa tandem gloriae etcrnae participes vellet facere: His subiicit Et haec quidem vasa miscricordiae lumus nos,qui Deo nos ex gratia, anti perEuangelium credidinaus atq; obtemperavimus, quosq; Deus jam populi tuum vocare digia a tur, caeterisoninibus incredulis, qui pene totum Judaicum Populum constituunt, rejectis Ac praeteritis hos, inquam, non solum qui ex Judaeis

nati sumus, id est, ex illo populo, cui promissio olim diserte facta est, 'uem Deus populum suum appellare dignatus cst etiamsi jam eo nomine se indignu reddiderit sed etiam qui oriundi sumus

ex Gentilibus,qtii hactenus Dei populus non fuerunt, mortes foederum seu dispositionum promissionis , sine spe, sine Deo in mundo. Et horsum jam accommodantur loca illa, quae ex Propiu tis citat Apostolus:

394쪽

de eq. Resimax mihi septe multi vir oru, qu non flexerunt genu -gι-m Baal;ita igitur hoc tempore resi .itio secundu electione aliae facta , . in M. est Gid hic est eleZtio P aliae,m igratuitia servandi proposeriaci quem QRom. con- admoti flatim explicatur ve . . Eleel .llecut seunt, reliqui noluerunt 2 . itauid autem hic eiu reservatio, quam fax vocatιo,ctineatae vocatione M. ere iten' contra mundi si Itiones praeservatio ' quemadmodum toti P OLFolisco pu oktendit. Non poterat Censor locum clariorem contra selitentiam suam citare quam hunc Per electionem enim,cuius hic menti

nem facit Apostolus, intelli: i electionem, non perlbnarum, qua talium , sed fidelium qua talium, ex loco illo, quem Apostolus citat, evidenter patet. Nam Apostolus dicit de hoc tempore fieri a Deo, uod factum fuerat tempore Eliae, id est, eodem modo nunc λῶμμα eri a Deo , quo illud factum fuerat temnore Eliae, dicit enim

ἔτω S, dcc At isto tempore reservaverat Deus septem millia e rum,qui non flexerantientia sua coram Baal; Ergo ae electione e

rum agitur, qui simili aliqua re,aut actione Deo te probaverunt, id est, qui, uti illi, qui tempore Eliae, genua sua iron nectendo conam idolo Baal, Deo bli obtemperaverant de adlveterant,ita nunc Deo per Euangelium vocanti crediderunt, Sc non ex lege Mosis justitia sunt sectati Reservatio itaq; de qua hic agitur, non est cisca v catio, de contra mundi seductiones praeservatio, ut Censor ait, sed vocatoriam, credentium desa mundi seductione sese praeservantium, reservatio in populu Dei, quem Deus sibi gratum nabere vult spretis reliquis operariis, qui populus Dei esse laberi soli via bant Reservatio autem haec secundum electionem facta dicitur a dijuc

populo, tanquam peculium suum ibi eligere caussa, quod crediaerint in Christum, de valedictis peccatis .. vocationi divinae obtemperaverint. Et hos tales vocat postea vers. r. ἐκλογὴν sive electos , non ratione absolutae alicuius electionis , qua nominatim ad salutem destinati fuerunt, sed ratione electionis isti us qua Deus eos, pro divina sua bonitates gratia, eximebat Ue.. questrabat ex communi perditione, viatu perditorum,qui credere nolebant, eosq; sibi in peculium suum, sive in populum suum dilectum adlumebat, cum alioquin eos, antequam crederent in Christum , cum reliquis perdereri danmare potuisset. Apparet id mavnifeste ex his I .Quodilectio haec, sive electili opponantur Israeli.

395쪽

ῖ, -- EXAMEN CEN sust non quatenus Istrae accipitur pro personis quibusdam nonainatima Deo, absq; ullo infidelitatis respectu, praeteritis aut reprobatis, sed quatenus per per legis, contra divina voluntatis propositum, ju 1liticarii salvari volebat,ut ex verbis ipsis patet, uod F Mἰq-rit,id non est ad ecutus sauia autem quaerebat Israel id cap .es. vs. 3 i. ditet te indicarum aerat, Israel quisectabatur legem 3uitim, adleg m tistitiae non 8 λ cmi, quare quia non me,sid velut ex operibus Cis eam se iectabatur Ufenderam enim ii Dp dem ossenicuti nolen tes c. cccii ere in Jesum Christum, uti ex vers. semapparet II uia haec verba continent conclusionem respondentem ei, quod veri. s. de electioneV.ιtinae tempore Eliae facta , dixerat Apoltolus Atqui ibi ut jam ante ostendimus , condum electionem gratiae dixerat factam esse reseri atione corum , qui genua non flexerunt tu ito Baalis. Itaq; cum electionem jam eodem modo factam esse dicat, per Electionem fideles Electos, opposite ad inlideles rejectos autellex rit ne si e est. III. Quia id, q:iod electionem sive Hectos obtinuisse dicitur, est justitia ualus. Dod cnim quaerebat Israel, id electio est adsecuta : Atqui Israel quaerebat Justitiam Talutem , idq; ex operi iras crisci Ergo Atque hinc clarum fit per lectionem non posse hoc loco inteffigi electos , qui nominatim electi fuerunt, qua

perscinae erant singulares, sed qua credentes. Non enim electis,qua personae sunt, sed qua sunt crcdentes , obtingit justitia,uti fatentur etiam j, qui absolutae escistioni patrocinantur. Evincit etiam hoc ipsum quod sequitur: οι λωποι ἐπωρωθησαν. Per hos enim intolligi

justitiario Jud. s,oc qui ex operibus exis Mosaicae servari cupiebant, ac proinde Religionem Jesu Christi amplecti nolebant,clari-- us cst quam ut probari oporteat,sive dicatur verbam ἐπωρωθη -:, ponen aum esse de indurationes, qua ipsi sic se ipsos indurabant, uti

ponitur Aet ultimo vers et . s. 26. 2 . passivi alibi, sive de induratione, qua Deus eos ob contumacia mi praefractam rebellionem corum a 'is magisq; indurari permittebat. Haec iaci loca, tantur' abvst ut dude, prout a Cilbre factum est, prolata Rcinoi strantium sententiae evertendae susiciant, ut contra , si propius α' Pendantur, prout iam a nobis quamquam sine neces litate factum est, ct confrinandae& stabiliendae quam maxime sint idonea.

vocul Vici etiam quod is ea es caciterpe potentiam irres totum,

396쪽

aut vim quandim omnipotente , qua nec creatione nec fuscitatione Zmo tuis minor sit, volam Uus, Ius oritur aucrefiendum,ita dere ι tur,

ut non possit non credere at obed re Utro1., ergo aequaliter b: rei ciunt, inquit, dcc Alteri in h. ic dein prorsus cain oraece cidiatescit. Eificax

Cium vocatio, quae Voc itur ab iis, qui absolutum Praedestinationis decretum tuenti ir, dicitur cficax, vel quia determinantem efficacitatem in se habere creditur,m: quia, etiamsi illam ex se non habeat, creditur tamen sic administrari, sive per sapientiam , ut quia congruit Rus, qui vocatur, dispossitioni, eficax fiat, alioquin inefficax futura, sive per potentiam , ut ei conjungatur occulta singularis quoddam divina operatio, da fiat ut citi clam, vel essectum potius sortiatur utramq; hanc Cilicacem gratiam reiiciunt Remonstrantes ab ordinaria Dei vocatione. An a Dost Tiore illa, quae per sapientiam adminit rata congrua vocari solet, aliquando non abhorruerint Remonstrantes, quod Censor hic non line sarcasmo, qui ei familiaris est, audacter affirmat, nolumus contendere. Ex collatione Hagi sentenii deciali, quam citat, sane id non modo non liquet, sed contrarium po- 'Πg i lius concludendum est. Et ratio manifesta contrarium satis docet si h e,'nu . Nam ista vocatio, non minus quam altera , supponit absblutam P 'Praecisam quorundam vocatorum Praedestinationem, a qua ex pro μ' η' fesso se abhorrere in collatione ista ubiq; protestantur. Nec aliter unquam de collatione ista sensisse Doctillimum D. Corvinum cer-ximinum est. De quanto Articulo, fatemur eos non aeque adseverater tum locutos eue, quamquam non obscuressignificabant, se in sententiam illam, quam nunc Reinon strantes tenent, maxim diropensos esse. Nec id desultoriae cuidam temeritati, sed prudentiae de docilitati eorum adscribendii fuerat. Sed ea Censoris nutus protervia est,ut,nia aecuq a Remonstrantibus adta sunt, quae in calumniam trahi pollunt sequius semper interpretari, in transversum rapere malit, quam in Giorem partem accipere. Nempe dubitandum nunquam est Pertinaciam pro causia indueres,d habere Pelidae stomachum , cedere nescii, hoc demum constantia in religione est novitio huic Doctori. Esto, Qualis vir, talis ejus est oratio. Remonstrantes fatentur nunc , se pleno ore defendere, Fideles fide totaliter ac finaliter deficere posse. Nec caussa ulla est, cur id- cineo odiosb eos traduca Centor, luod cuna Apollata 2 crtio lenti si eis mant. Ista totius Antiquitatis, ipsiusq; adeo Augustini de Prosperi u Ceniora re nanimis sententia est uti piolixd id probat Claris s. D. Vollius histo ἀμμμ 'riae suae Pelagianae lib. Ex regeneratis in syrassit Iesu, ait Prospec

397쪽

tare a Deo, ct impiam vitam in sua versio stare, mustis seruo dolen . dument probatur exemptu. Cum hac Antiquitate sentire malunt, quam cum nuperis hisce lacinoribus dogma contraria, os πιωην natum, amplexari,in ab Antiquitate tota,ut cum Prospero loquar, apostatare Sed ad rem, inquit Censor, Dein ergo nullam singularem gratiam,sive adminis Datam per sapientiam sive perpotentiam sive ter utrami quod nos tituimus, us, qui convertuntur, practat, quam illis hominibvi,

iam per com nem vocationem non convertuntur ' Duo ad quaestionem

Lanc notanda veniunt. I. Quod Censbr affirmet iis, qui convertuntur, singularem praestari gratiam, quae non praestatur aliis, qui communi vocatione vocantur eamq; administratam per sapientiam simul ac potentiam. II. Quod Remonstrantes amrmare significet, Deum nullam singularem gratiam praestare iis, qui convertuntur

quam iis qui non convertuntur per communem vocationem. Prius

quod attinet Nihil sani aut indoctius, aut absurdius affirmarii terat contra thesin istam Remonstrantium. Nam impossibile est ut Grula Mini- gratia administrata per sapientiam eo sensu, de quo in consessione 2 pyis. h. agitur, cui suum hunc opponit Censbr, concurrat cum gratia admia. pictu iam di nistrata per potentiam. Por utramq; itaq; simul vocatio incax ut

T. Mi ci ii indicatur, absurdum est. Non posse simul concurrere inde patet, quod gratia quae per sapientiam administratur supponat liberum

Ditrium: Sapientia enim facit, ut gratia congrua ut dispositioni ejus, cui fit, in sic e libera hominis voluntate eliciens consensum,actu se- eundo fiat efficax. At gratia administrata per potentiam,non supponit liberum arbitrium, sed supponit liberum arbitrium non esse, ac proin te gratiam nullam vocato congruam esse posse. Nec immerito. Semperinim aeque in idoneus , eq; ineptus, aeq; impotens esse supponitur vocarus,qui praedeterminantvratia,quae per potentiamaaministratur,opus habere dicitur, imprimis,si praedeterminante iula gratia, opus habere dicatur, non modb ad credendi potentiam consequendum , sed ad ipsum fidei actum eliciendum, prout Censorem hunc cum suis statuere exploratu est. Alterum quod attinet. Quid de eo affirment Remonstrantes ex paragrapho huius cap. vltimo evidenter intelligitur Deum nullam singularem gratiam, sive adiministratam per sapientiam, sive per potentiam iis, qui conve

tuntur, praestare, valde ambigit dicitur. Si sensius ejus est, uti saneos e debet, Deum in ordinaria hominum vocatione de ea enim agere

398쪽

gere Remonst. ex paragrapho ultimo liquet communiter omnibus facere sufficiente gratia,tam iis,qui percam actu non convertuntur quam iis qui actu convertuntur, ita ut, etiamsi disparitas aliquando aliqua gratiae sit,desectus tamen ex parte gratiae nullus in ea locuna habeat, tum vero agnoscunt Remonstr. antes istud a se assirmari. Nempe ergo inquit Petro, da gratia fasta non Li quam iudae e ditionissilio, Chris tu non aliamgrana ecit Paulo quam ιlato, c. Dem Jacobum non ambus dilexit quam favum oec. Responderi potest multipliciter. I. Non sequitur, Deus ordinarie donat suificiente Eptio CEhi' gratia vocatos, ergo extraordinarie aliquando non donavit aut do Erim Penat aliquo majore gratia, i morimis Apostolos siuos Petrum tau mi o 'erita Ium,de quibus hic agitur. II. Si vox comparativa, Gior, dicat grati figi estam specie non gradu distincta,quid incommodi, si negetur sic Petro: II. l. 'majore gratiam quam Judae facta esse, , c si vox AI dicat gratiam gradu solo, non autem specie distinctam , tum non sequitur, Deus non fecit Petro gratiam irresistibiliter aut congrue essicacem, ergo ei majorem gratiam non fecit quam Judae, &c. Maxima, inquiunt Remonstrantes gratiae dis rata eLE, pro bberrima voluntatis diri disbensatione, etiamsi in genere omnib- ac singulis ordinarie detur gratia susciens. III. Posito etiam Deum Petro majorem gradu gratiam non secisse quam Judae, quid indeo Cyrillus Alexandrinus non dubitat id aperte assirmare lib.ij inJoan .cap. r. AEquales :ille facit in gratia praeveniente Judami caeteros Apostolos , neq; ullum absurdum esse putavit asserere, nihil plus Apostolos quam Iudam Christo debuisse.Sic enim de Juda inquies: Non enim divino

inexpugnabitis judicio in diaboli Daueum proaetorem incidisi credendum Nam, psic siet, nullo modo culparetur, cum judisio De nemo re-

'Fere queat. Nusta,nim necessitate, sid proprio judicio sicit, quod fecit,

quare merιto perditionu Fibus nuncupatur , qui perditionem elegit. Et postea : Quod si proditor aquatiter aliis disciputis Salvatoris auxilium mn habui , rustra haec a nobis dicerentur. Sin autem, non minus Imrm terι, divina gratia regebatur, sed uo Uius Iudicio in Drofundum perditionis delapsus sit, quomodo etiam non semavit eum Christus , qui βιum patrocimum ei praei titit, qui quantum adserendam opem illi attinuerit, servasiet hominem, nisi ultro ille in perditionem insitit et ' Gratia itum in aliis effulsit servavit omnes,qui cooperantem e voluntatem traiderunt. Sic enim salutis non modus di positus ei E. Eadem ergo, secundum Cyrillum , ratio est Pauli collati cum Caiapha , aut Pilato, Jacobi cum Elavo. Nec meritoru diversitas hic attenditur,sed sola divinae

399쪽

EXAMEN CENsu R Edivinae voluntatis gratiosa de simul aequissima dispositio. Hine, quid

ad illud, quod inquit Censor, Cur eras οἱ tolus Paulus gr. tiam Dei singularem, tam saepe erga si depraedicat imprimu Gal.j I s. ω responderi possit, in altilesium est Ficri enim potest, ut praedicaverit tu Straordii ariam gratiam sibi factam sic salva manet sententiai. 3.14. 1 Confestionis, quae non nisi de ord maria agit. Fieri etiam potest uti n0 3 - ς' noli praedicaverit nisi pratiam caeteris, ut Cyrillus ait, aequalem

Gensoris communem, quae tamen singularis fruerit rei pectu Pauli puus, qua,

persequendo Ecclesiam Christi, blasphemando sanctum Jesu no-nien indigni stimum se reddiderat gratia uti ipse fatetur I.Tim.j. 13. I . unde ibidem superabundaperraruim Domini is erga se dicit, inuidem aliis in exemplum ruta vers. I 6 habet. Idem etiam

fatetur in eci,quem Censor citat,loco, Gal.j. 13. I . Is I 6. Perinde aute est Remonstrantibus, sive is exponatur de gratia extraordinaria sive de ordinaria: utroq; enim modo exponi potest. De extrao dinaria, Si Retegere Stiu in me, accipiatur pro clara plena Filiisui cognitione illustrare ac periundere,uti fere accipi solet ab interpretibus. De ordinaria;si, Retegerestiumsuum in me, ponatur per rete

gere M εμου. Id enim patitur praepositio ἐν,quq pro sς pe posita reperitur. II. ratio aliquomoao videtur id postulare, quia Apostolus, dixerat vers. praeced. in aoristo primo καλεας, id est, qui me jam ante vocaverat per gratiam sua, cognitione fili sui imbuerat. Ei enim inepte subiiceretur deinde, placuit Deo retegere Filium Dum in me, si1 phrasis in me proprie accipiatur. Id enim sub vocationis per gratiam phrasidam ante comprehenderatApostolus. Quod vero dicit e separatum fuisse ab utero matris suae , id aliud nihil significare videtur, quam se absq; ullis meritis suis, bla Dei gratia, Apostolatui destinatu suillic a Deo, neq; se quicquam amplius ad id, ut vid.

Apostolus fieret, contulisses, quam qui recens ex utero matris suae nascitur, ut ελεια ις statui possit sarticulae e , quae Scriptoribus f cris familiaris est,quasi legeretur; qui separavit mc veluti ex matris utero, id est, non aliter , sine ullo nam merito aut ope , quam si mecum adhuc in matris meae utero essem, Apostolum designa siet. Nec tamen inficias eunt Remonstr verba haec etiam simpliciter accipi posse, ita ut Paulus dicere voluerit, se destinatum Apostolatui seis V te a Deo antequam adhuc natus esset: sed tantum dicunt id non omnino ne lario coi phraseos cocludi uare, in explicatione huius loci fruatur quis i iudicio suo. Pergit. Cur eaetatur Dem RomD. Nondum nam pueri quum necdum ni aut mali quid scisin dicti τ

400쪽

At bone Deus quam multa hic probanda lint. I. probati limest hic agi de gratia singulari quae ierlonae Jacobi facta sit. At unde quaeso id probabituri Certe de toto populo Israelitico S idomaeo agi,extextibus,qui citantur emenesi Malachia,clarissimum est. IL Post quod de singulari gratia, quae persi,nae lacobi facta se rit,agi dicatur; gratiam istam, de spirituali gratia, quae ad conve sionem necessaria est, intelligendam esse, quo argumento probabitur De alia longe gratia agi ex iisdem locis patet. III. Posito etiam Nec loci

quod de gratia illa spirituali agi dicatur, per illam intelligendam de Iesse ejusmodi gratiae istius operationem , qualem Censor vult, qua specie probabituro Atqui, inquit, odio habui, mitius sitem -- plicari non poten quam Minus dilexi. Esto quid inde Ergo dilectio Jacobi significat gratiam singulare quae praedeterminans gratia est

Quom non poeniteat tam miserae consequentiae λ Et hic tam ineptus disputator subinde superciliosum suum illud,Non moramur,auciet ingeminares: Norasgis mini , qua manifeItam vim is ciunt scopi verbis Apostoli, non moramur. Prosecto, qui tam inaccuratas insequentias ex textilias deducit, is ostendit quam benE sit versatus in scopo Apostoli recte judicando. Sed nos cum eo morari desinamus. CuriorG, inquit Censor , provocat ApoIZOlus Rom. x ex considerationeseveritatis Dei injustiorum resectione,ci seni vitatis ejus in Gentilium adsumptione, ad prosῖnditatem sapientia sto nitionisDei, ct adjudicia ejus inscrutabilia ac vias Nemeaigabiles, si Mespientιa arcana, nec potentia singularis in hacgratia da pensatione locum habet sed omne discrimen efficacis vocationis ex hominum volum alta rate aut liberi arbitri usu 'petendum ' Irad, inquam ego ex contra ' 'rio, quo modo provocat Apostolus, seu potius admiratur, τὸ βάθοe πλουτου 5 σοφὼμ, γε πως τῆ θεοῦ, si ejusmodi gratiae dispensatio, Scvocationis efficacia in ea re,de qua agit,locum habet; Nam posito, quod de hae vocationis efficacia hic agat Apostolus, quod sane falsum est, quae obsecro sapientia imb quae divitiae sapientiae, nedum prolandae divitiae sapientiae in eo positae esse possunt, quod Deus maximam partem eorum , quos vocat, 'uibus serii jubet ut resipiscant, gratia sussciente dignari nolit,in quos nominatim et git ab aeterno, ejusmodi gratia velit donare , cum eos vocat, eisq; ' praecipit seri,ut se convertant, qua posita,non possunt non convertio Citius quis hic stultitiam, nypocris , ac Tyrannidem silmmam deprehendet, quam vel micam sapientiae atq; aequitatis. Hom