장음표시 사용
191쪽
194 Iasiis. Nees. Lib. IV. de Deo Trino etc. lorum antecessisse. Etenim ut Petavius observat tomo secundo lib. I. cap. VII. in illis varia inveniuntur excerpta ex libris novi foederis . et quaedam etiam graeca vocabula explicantur, id quod non quadrat cum aetate Trismagisti , quia nomen graecum audiri coepit tempore Iudicum. Ternarius autem numerus ideo dictus suit divinus u
Pythagora, et Aristotele, quia habitus suit persectissimus eo quod rationem habet principii , . medii , et finis , non vero quia innuit Trinitatem Personarum in Deo. Quod ad Platonem attinet, etsi dare velimus, aliqua in illius libris reperiri , quae quodammodo tribui possint generationi Divini Verbi , dicimus tamen , id mirum non esse , quia legere potuit' Sacros ' libros , Hebraeorum.
De prophetiis Sibyllaruni nihil solliciti sumus. Etenim si prophetarunt , non naturali ratione loquutae suerunt de Christi Divinitale , sed ex Dei inspiratione , id quod , si verum Berit, indicat miraculum ad divinam
doctrinam confirmandam editum. .
Num MFsterium Trinitatis ex Heberi testamento quodammodo demonstrari possit contra Hebriae .
25. Cum princeps finis Religionis sit debitum , et dignum cultam praestare Deo ; cumque ipse praesertim pendeat a cognitione Divinae Naturae, sive Essentiae; cumque id praeflet maxime Mysterium Trinitatis e mi
192쪽
rum quidem Videtur, quare aporte non revelatum fuerit Hebrauis , penes quos fuit verae religionis cullus erga Deum. Mulli multas excogitarunt causas. Sed illa mihi probabilior videtur , quod cum procliviores fuerint Hebraei ad Idolatriam , maxime quia undique a Ρaganis circumdati fuerunt , et Saepe eorum usi sunt Consuetudine ; periculum fuit ne ex Trinitate Personarum tres deducerent . et adorarent distinctos Deos. Sed si id verum esse poluit respectu populi ignari , nullimode probabile videtur respectu Principum, et Prophetarum, quoniam agitur de landamento theoreticac Religionis Inde . male opinantur qui lioc Mylterium prorsus ignotum dixerunt Hebraeis , et idcirco nulli modo demonstrari posse ex Veleri Testamento. Contra istos sit
Non desunt in libris peteris Testamenti loca , et
Murae , ex quibus , etsi nosi clare , de citur
tamen M sterium Sanctissimae Trinitatis.
26. Prob. Geneseos cap. I. V. 26 legitur. Faciamus hominem ad imaginem , et similitudinem nostram. Item cap. IlI. v. 22. Ecce Adam quasi unus ex nobis factus est. Et cap. XI. v. 7. Volens Deus conlaudere Superbiam eorum , qui turrim aediscabant , dixit. Venite igitur , descendamus , et confundamur ibi linquam eorum. Cur ergo non singulari, Sed plurali numero Deus loeutus est ' Quippe ad . indicandam Plurali talem Personarum. Nec valet dicere cum Judaeis,
193쪽
et Sociniatiis , quod more Priἡcipum , et Regum id se
cit Deus , ut auctoritatem suum ostenderet. Etenim ex
toto libro Geneseos constat , non fuisse Regibus , e Principibus hunc morem plurali numero loquendi de se in illis antiquissimis temporibus. Sic Abin clech , Pharao , aliique Reges locuti sunt , ut constat ex eodem Genesis libro. Adde quod si Deus id fecerit ad ostendendam suam Majestatem , ut observat Theodoretus quaest. Io in Genesim , id ipsum semper facere debuisset , praesertim cum legem dedit in monte Sina, cum legislatoris auctoritate usus est. Nec , ut magis insipienter , quam impie , Sociniani dicunt , allata verba referri possunt ad Angelos , quibus veluti Μinistris , usus sit Dres in opere creationis. Etenim lionao sactus est ad imaginem Dei , non vero Angelorum , et violans Dei mandatum , non Angelorum Scientiam concupivit , sed Dei ipsius. Quippe serpens non adpromisit Adae Scientiam Angelorum , sed Vere Divinam. Eritis sicus Dii
inscientes bonum , et malum. Ergo dicendum , quod si non clare, et explicite , aliquo modo tamen Mysterium Trinitatis evincitur ex libris antiqui foederis. a 7. Prob. iterum. Isaiae cap. XLVIII. v. 16. habemus. Accedite ad me , et audae hoc : non αprincipio in abscondito locutus Sum et ex te ore , antequam feret, ibi eram : et tunc Dominus Deus misit me, et spiritus ejus. Quis hic non videt Trinitatem Personarum , scilicet Patrem mittentem . Filium missum , et Spiritum Sanctum , cujus opera Incarnatio
Verbi sacta est ' Nec unquam hunc locum Rabbini , et Sociniani detorquere poterunt ad ipsum Prophetam a
194쪽
Rura L de I st. SS. Trinitalis I97 Deo missum. Etenim statim V. 17 haec sequuntur
verba. Haec dicit Dominus Rede tor tuus Sanctus Israel. Nunquid Redemptor Isaias 2 Sed et totum Caput, ut videre est , nou Prophetae , scd Deo ipsi , tribuitur. Ergo elC. 23. Prob. 3. In Psal. XLIV. v. . habemus. Sedes tua , Deus, in saecudum Saeculi, Mima. directionis, virga regni tui. Dilexisti justitiam , et odisti iniquitatem : Propterea unxit te Deus , Deus tuus oleo laetitiae. Procul dubio persona , cui hic loquitur , Deus est, sedes tua, Deus. Et eidem dicitur , quod a
Deo uncta est, et quidem oleo laetitiae. Ergo clare hic ameritur , quod una Persona Divina uncta est ab altera , et obscure , quod unis est cum altera tertia oleo laetitiae. Item legimus psal. CIx. v. I. Dixit . Dominus Domino meo: Sede a dextris meis. Et in psal. XXXII.
v. 6. Verbo Domini Coeli frmati sunt : et seiritu
oris ejus omnis pirius eorum. Quis est primus Dominus , quis alter , cui ab illo dicitur sede a destris meis 2Ambo certe sunt ejusdem potestatis, et Majestalis; quoniam in eodem throno sedeui. Ergo sutit Pater , et Filius duae Personae distinctae ejusdem Divinae Essentiae.
Dein)e , si Verbo Domini coeli firmati sunt ; ergo habemus Patrem , et. Verbum ejus , per quod.juxta Evangelium Ioannis , omnia facta sunt: et habemus quoque Spiritum Sanctum , Spiritia oris ejuS , ex quo omnis Virtus. Tandem , ut praeteream multa alia testimonia , Isaiae cap. VI. V. B. scriptum est. Audivi vocem Domini dicentis: quem mittam , et quis ibis nobis 8 Et dixi: ecce ego , mitte me. Quis hic non
195쪽
videt Patrem dicentem quem mittam Z Et cum in ulterum et ibit nobis P Item et tertiam , ecce ego , mitte me ' Ergo habemus Patrem mittentem , Filium misebum , et Spiritum Sanctum, cui aeque ac Putri , et Fblius ibit, et ibit nobis. Ergo clc. 29. Prob. tandem theologica ratione. Et primo. Juduei expectabant a Deo Messiam , et RedemPiorem , et quidem expectabant illuui et Prophetae enixe rogabant , ut Verum Deum , non autem ut simplicem hominem , ut evincitur ex nominibus , quibus illum appellabant , quae soli Deo convenire posse videntur. Ergo Saltem , praeter Personam Patris , qui mittere debebat Redemptorem Deum , agnoscebant quoque , saltem Prophetae ; Personam Verbi , quae ad redemptionem humani generis mitti debebat. Secundo : Mysterium Trinitatis est fundamentum partis theoreticae Religionis. Sed in primo libro susius demonstrutum est , quod nou PO test descere m mundo verae Religionis cullus erga Deum , quia repugnat non adimpleri principem illius sinem , cur mundum creavit. Ergo nisi dicere velimus , dari posseveram Religionem sine parte theoretica , idest sine notitia digna Naturae Divinae, concludere debemus , quod Mysterium Τrtuita is, si non omnibus Iudaeis , privcipibus saltem , et Prophetis, tu luit.
196쪽
μm Mysterium SS. 'Trinitaιιε clare demonstretur ex libris nori Foederis. 3o. Cuique pro eerio persuasum est Mysterium Trinitatis , quod primum diei potest nostrae Sanctissimae Religionis , adeo clare evinci ex codicibus novi foederis, ut dixeris fieri non posse , ut aliquis avxus Sit respuere , et Megare. Et tamen. nou sine maximo dolore scimus , quod prae omnibus hoc dogma insensissimos habuit hostes. Symon Mugus ipso tempore Apostolorum eo pervenit dementiae . et impietatis , ut totam sibi addi- Aerit. . Triuitatem. Magnam se faciens Dei virtutem , di-Xit , se veluti Patrem apparuisse Samaritanis , veluti Filium Hebraeis , et veluti Spiritum Sanctum Gentilibus. Praxeas, declinante saeculo secundo , uuam in Divinis asseruii Personam. Metius in Asia. tertio saeculo , et Sabialius Pentapolis Episcopus eamdem sequuti sunt ba resim. Sahelhil&clatores a lalinis patribus dicti fuerunt Patripa siani ex eo, quod Christi mortem Patri tri
, 3 i. Pluribus saeeulis suffocala visa est hujusmodis sima hueretis. Sed illam suscitarit saeculo. XVI. Michael Servelus natione Hispanus , lurales se medicuS , qui , , agente Calvino hianu cum .suis libris coaxa do- gma Trinitatis Genevae igne damnatus es anno t553. Eodem Li me tempore i hanc l ipsam impietatem docuit utensinus, tet pintea uterque ocisus, Immvis Stilicet. et uepos. Verum contra omnes Sit sequem
197쪽
200 Lassit. Theos. Lib. IV. de Deo Priuo eis
Mysteriura Trinitatis clarissime mincitur ex libris nopi Foederis.. 32. Prob. Ioannis eap. XIV V. r6. Christus alloquens Discipulos ait. Ego rogabo Patrem , et alium paraclitum dabit νοbis , in manctae vobiscum in a ternum , Diritum Meritatis. Et ibidem v. 26. Paraclitus autem Θiritus Sanctus , qtaem mittet Pater in nomine meo, ille pos docebit omnia. Quis hic non videt conceptis terminis expressam Trinitu em Personarum p Numquid persona non est Filius , qui rogat Numquid non alia Persona realiter distincta , quae ab illa rogatur 7 Et numquid nou alia tertia a prima , et secunda pariter distineta, quao a Patre mitii debet , e quae post diseessum Christi ab hoc mundo, Semper Mpud homines permanebit ' Nunquid suspicari poterimus , τοguntem , et qui post illum mitti debebat , et sompernobiscum permanere , esse Simplicem Virtutem Ρatris rogati et mittentis , ut stulte et impie Sociniani somnia tur Z Sed adde , quod clarius id confirmatur cap. XV. V. 26. Ille testimonium peribebit de me. Et cap. XVI. V. I . De me clari abit. Quis negabit vetam dustinctionem Personarum inter testimonium perhibentem , et eum , de quo perhibebit , tuter clariseantem , et cla
33. Nec minus elare loquitur Christus apud Matth. cap. XXVIII. V. 39. Euntes ergo si te omne3 gen-
198쪽
les baptizantes eos in nomina Patris, et Filii , eιΘiritus Sancti. Si tres per repetitam particulam et dicuntur , quorum nomine baptizare praecipit Christus, quomodo tres non erunt distinctae Personae 7 Sed nou- nisi Deus est auctor gratiae , quae per baptismum Cou-Drtur. Ergo nisi asserere velint Sociniani pluralit tem Deorum , id quod dedecet philosophos , quorum nomine gloriantur , suteri debent pluralitatem Personarum iu unitate Naturae Divitiae. Sed et sibi ipsis contradicunt Sociniani. Etenim ipsi nomine Filii qui est Christus intelligunt Personam a Patre distinctam et Eccuritaque non erit tertia. Persona Spiritus Sanctus , qui , --dem omnino modo , ac Filius , exprimitur in allato te
34. Quod magis urget Socinianos est illud Ioannis in prioxi epistola cap. V. v. n. Tres sunt, qui testimonium dant in Coela , Pater, Verbum , eι Spiriιus
Sanctus et et hi trea unum sunt. Sed quoniam propterea ipsi ex textu expungere conantur hunc Verbiculum , videbimus in solutione argumCulorum . .
33. Quonia in Sociniani calumniantur , hoc dogma Trinitale Personarum in Divinis suisse ignotum antiquis Ecclesiae temporibus , et fuisse . excogitatum a Concilio Nicaeno, ideo visum.est in hoc elium Os illorum OC- cludere. Et quidem primo nemo tu dubium revocat quiuiola Ecclesia a sui usque exordio semper usa sit Symbolo Apostolorum. Sed tu hoe Symbolo expresse Confitemur tres in Deo, Personas. Ergo manifeste Haeretici mentiuntur. Deinde, ut caeteros praetermittamus, Irenaeus , et Tertullianus certe suerunt autu i-
199쪽
202 Inum TheoI. Lib. Iri mo Dino etc. lium Nicaenum. Sed - isti pro viribus hoc dogma docuerunt , et praedicarunt. - Et quidem Irenaeus lib. I. contra haereses scripsit. Ecclesia per univeraum Ombem usque ad Fnes terras seminata . accepiseam fiam, ' quae est in unum Deum Patrem omni- Potentem . . . M in urium Iesum Christum FIlium Dei , et in Spiritum Sanctum. Iustinus apol. II. ait. Patrem , et qui ab eo omit, Filium , et Diritum Sanctum ρropheticum colimus et adoramus. Et Tertullianus lib. contra Praxeam cap. XXX. ait. Iudaicae Fidei ista res est sic unum Deum credere , ut Filium Dei adnumerare nobis , et Post Hlium Diritum. Quid erit inter nos et illos , ratri disterentia ista 2 Sabelliani , Paulus Samosatenus. , et alii aute Concilium Nicaenum Trinitatem Personarum ' denegarunt , et ab Ecclesia proscripti fuerunt. Ergo etc. 'Τaudem quis negare poterit , Baptismum semper ab ri clesiae primordiis ministratum suisse ea omnino formula , quae in Evangelio praescribitur. In nomine Patris , et Filii , et Diritus Stincti 2 Ergo aperte cuIumulanlur
36. Romanenses pro asserendo dogmate Trinitatis vim iaciunt tu eo versiculo prioris epistolus Ioannis cap. V. V. 7. Tres Sunt , qui testimonium dant in CosIO , Pater , Verbum , et Spiritus Sanctus , H et hi tres unum sunt. Sed Versiculus iste ud textum aion Pertinet; sed malitiose fuit in trusus. Ergo etc. Prob. min. Ver
200쪽
. Dist. ant. Non legitur in aliquibus tantum, comoedo e in omnibus , nego. Itaque quamvis versiculus iste desideratur in aliquibus antiquis codicibus , quia tammtegitur tu longe pluribus , pro genuiuo habeudas est rEt eo vel magis , quia non totus deest in illis , sed de sunt tantum verba In Coelo. Et quidem Robertus Stephanus in editione novi Testamenti , quam adornavit
anno ''I55o ex sexdecim vetustissimis Manuscriptis uud, que magna diligentia conquisitis , in septem tantum , dicit , laudatum versiculum non inveniri integrum , Sed deesse verba In Coelo. Sed id non sucit ad rem, quo niam semper habemus Trinitatem Personarum. Tres
sunt, qui testimonium dant . . . Pater , Verbum, et Spiritus Sanctus. Nunquid nomina ista aliis, quam Deo, uptari possunt ' Sed omite dubium evanescit cuili legi mus in versiculo Subsequenti. Et tres sunt , qui test Amontum dant in terra r spiritus, et aqua , et Sanguis. Nonne forsan inde clare deducitur , quod ex errore amanuenlium desunt in priori versu , iri Coela ' CD Iumniantur ergo Sociniani. 3 . C. Atqui revera laudatus versiculus genuiuus nouest, Sed Spurius. Ergo etc. Prob. Si geuuiuus esset, et non spurius, illo prosecto usi fuissent antiquiores Ecclesiae Patres praesertim si rem habuissent cum haereticis. 'Sed nullus ex patribus usque ad saeeulum quiuium illo usus est maxime adversus Arianos.' Ergo etc. - . neg. min. Etenim laudato versiculo usus cst Te