장음표시 사용
391쪽
GHLAE m. 333realem secundisi quid di rectesquidem quia inresattius tertii modii,poninurelatio ubi est dependenta in sco. .dist 4 q. a. inmensurantia in renosci dependet mensura incognosci ex sco nolaam ideo dicit Scotus iaruo in meaurato in relatio , non autem in mei
Inter alia salsa in hac disp. hoc, unum est,'ub dicunt num. i. scilicet quod ex Sc quOl. I. N.4 a dist.2. q. a.Lad secundam partem quaestionis,&c. Quod in sua est ueplete . Alia in essendo, Alia in cognoicendo.
Sedisti Doctores decipiuntur nullusimiente insoc&inavim locis cit diuersam eae meissuram in egendo, scilice per Darticipationem, imitationem a mensura in
Tunc sic arguo si mensura in essendo secundum seαγ--φst a qua mensurabile dependet actualiter in cognosci, a- ηρ --'do actualiterinens Mur, es in cognoscibilitate, quando 'actualiter non mens Mur cera mensera inessendo est' ista mensura incognoscendo, siue actualiter, siue aptitudina a ad i qmj ij iis ADq. mensuram inessendo scili suraine
392쪽
Diovitatio VI.-Tempore cetessentialem a mensura in cognoscendo . In secundo autem sentiaoco cit .nihil facit nisi exsilicam do quid sit mensurare, dicit Adest quantitatem im, iam certificare per quantitatem magis notam, quae certia fieatio poteth fieri multipliciter, ibi ponit tam quantitatem quiddiratillam, quam accidentalem; ergo si ibi poneret Seo .mensuram in ellando, in cognoscendi, utraque esset mensura in cognoscendo, quia utraque certiitearet; vel esset nata certilicare. Consita Probo hoc ad hominem mensura in cognoscendo est Dr sum quantitas illa, qua nota, intellectus de alia ignota certa
'tas, qua noxa intellectis de alia ignota vicariar ergo inensura tu essendo erit mensura in cognoscendinoso nota sunt distinctae mensurae. Prcterea Arist.X.metaex.22essiniens mensuram com- ''Mini , dicit, quod est illa quaquautum cognoscitur ergo omnis mensura dicitur mensura in cognoscendo Tacita Re . Si respondeant quod loquitur Arist.de mensura tantum
si 'in cognoscendo, non in essendos Hoc est falsum , quia Y- Ariaestatim exemplificat de uno, quod est mensura num x. um autem est mensura numeri inessendo, cum vnitas constituat eae aliter munerum ergo, Arist. loquinar etiam de mensura in Gerula tergo mensera essentialis' essendo erit mensura in cognoscendo. Mn. Q Aliud falsum habent in hac disp. num M. ubi quςrunt
mmmri an ratio mensurae soli durationi successivae conueniat, aci p. si vero etiam durationi permanenti quale est Euum , vel AEternitas, ita videtur unum aeuum, quod sit omnium mensura, dicunt , quod lis est inter Doctores, deinde num.
'determinant qhodest sermo de mςnsura in cognosce caiisa, quoad durationem ruccessivam. Sed certe isti Scriptore dubitationem ma perceperunt,
393쪽
kUictbn dubitant Doctores si mensura Lecessu compe
rat durationi permaneti aliter dubitarent successiiuum pos se fieri permanens. Non est igitur sermo de mensura quo ad durationem successiuam,cum quetritur an ratio mensurae Possit durationi permanenti conuenire; Sed dubium est. An 'aliqua duratio permanens Dossit esse mensura omni utri durationum permanentium, sicnt motus primi Caeli est mensura omnium motuum, ut sicut erificatur quaelibet duratio motus inferioris per motum primi Caeli possit etiam certificari duratio haec vel illa permanens per aliqua unam aliam durationem permanentem,quod Sco determinat negative in a.dist. a j3.A. quia durationes permanentes sunt aequaliter invariabiles, durationes vero successiuae non sunt aequaliter suecessivae, de variabile , cum unus motus sit velocior alio Hoc etiam isti Scriptores dχunt eodem num Salicimus rationem mensurar, t confiteantur contradicentem doctripam transcripsisse.
PRO cuius declaratioue Not primo, quδd tempus pro.
pter sui millimam entitatem est nobis vald imman, fetium;Vnde D. August.ii.confessi. cap. ii dicit. Donaine usq; nunc nestio quid sit tempus; Tarpen quia i a rerum naturax RQritur tam ris, permane3,qua:ra succ uuii μνεμ 'uum vocamus . iapus, qfiod est duplex ut alias dicitum est intrinsecum &exti in secum Tempus intrinsecunae: duratio cuiuslibet motu seu qiustentia motu apta
394쪽
a Aexistendunt a teri successitio re pus extria secum est
mensura modo,d est motus . in i Colai, a quo innes uari tus propter esus co itiones mensiti ni quod templi extrinsecuin ei duplei ers. Sco qui arcii. s. num reale, de post tuum , ut tuorq aprius ' isti, Si
mur, ut linea, superscies, xcorpus quantit. siu occisus est cui repugniit habere partes simul, sed i ,1 alteri suere'. dii transeundo,, sunt in continuo Rigos ei aut sertis sunt tres, prae syns, prἔς teritum. futurum, quae sunt copulata per instans, qu6d osum est nmui, quia indivisibile non, et partes , secui dum quasiqisit esse nu as,&uquendo de cin pote e trinseco,' k, nsum, quia sesset sermo de tempore intrinscco, sto duratione , cuin hoc non sit n*teriali er, nisi minus, eius palles significatae perimetitum, pilaesens, si sistae is copulantur per mu
Tertio Noti quod tempus extrinsecum seu pro mensure ex o din. t. q. G. H. non est in imilii 2en, laetivi, qua ii iiiiiii alia quantitate, quia non opulte ponere duas alc quaestitates in eodem subiecto crinanesitri quarii mina sit qua libiectum Lari orgiasi passio, ergo ten sus ultra motuiri is, totus inclinii bro' iam luccessionein. Eoti addit nil testonesti mensur, formaliter,& udamenta mationes istae, quae' requitu niui ad mensurandum quae sunt Usotmitas, uregillaritas,quia incalata est quid ceta
395쪽
ideo tempus non erit passi ptimi motus, nec ratio menta oditiones surae in nullo alio motu suadamentaliter, quia nullus alius oruiolus, praeter motum primi tali, habet rationes fundi -
nientales, quae ad rationem me salara requiruntur; Vnde motus pro mensura importat pro materiali motum primi Coeli, connotando in motu regularitatem, velocitatem,
pro sormal impόrtat relationem mensurae In propositio est sermo de tempo e pro materiali, quatenus est quan- stas succesi ua. & de teinpore pro formali Circa cuius existentiam actualem varia sunt opiniones Doctorum Nam eliqui dicunt tempus existere per instans; sed hocnpia, quia instans nihil est temporis,in totum simul cum sitii diuisibile, unde si tenapus existeret per instans, tempui simul igne,in haberet exilientiam, quod suae entitati su cessu repugnax rativi dicunt existere actualiter per partem priorem Λ posteriorem, hoc non, quia cum una asteri succedat, semper una succedente, alia praeteriit, hon est yt dictum fuit in primo cap. sic per partem non
existentem existeret Sed dicitur existere tantum per par tem praesuntem dum fluit, quae pars determinate affignari non potzst, cum unaquaeque sit diuifibilis in infinitas parates, sed dicendum est quod est illa, quae immediate exi d Pstit pon inflans, di dicitur immediate existere post instans, IV Aquia inter ipsa: n, instans nullum est medium I Vnde par aes. e. te te poris sunt praesens, praeteritum, futurum, ex quib*ς constituitur unum tempus , quod cum sit conti- sudin 'talia, constitui ex pluribus partibus continuatis, ad evius exillantiam uilicit, qubd una pars existat, quia non est permanens, sed successivum. . Quario Not quod mensura est duplex, Vna essentialii: Famalia accideritalis Mensura essentialis , seu quiduitativa est pi x me 'id. , quae mcnluxat quidditatem, seu quantitatem virtutis, s
396쪽
pendet pse participationem, vel per imitationem ex quol. i3.N. sed ly vel non accipitur diuisive, ut accipiunt Meldi&cat.in medis,mmcla quasi quod detur mensura per participationem, quae non sit per imitationem , veI
quod possit dari mensura per imitationem, & non per pasticipationem,ut praecitati Doctores dicunt,ponentes Deutra esse mensuram per participationem , obiectum vero per imitationem , haec enim doctrina est contra Scotum quou cit.quig.Vlterius&c ponit actum cognoscendi participare persectionem ab obiecto, quia imitatur ipsum, scdie culiari modo, scilicet sicut Ideatum imitatur Ideam Vnde tam Deus respectu creaturae , quam obiectum respectusqςmiae dicitur meusura periaiticipationem, Limitati 'nem, quia omne quod dependet in esse ab alio, participat entitatem illius, illam imitatur, diue satamen est imitatatio,&similitudo Creaturae ad Deum ab imitatione , smilitudine, quam habet scientia. ad obie*um Vnde luvel accipitur coniunctive, ter consequens mensura eI-.
sentialis,&quidditativa dicitur mensura per participationem, imitationem, sine qua mensuratum non potest esse mensura accidentalis est quae per applicationem, Vel
coextensionem mensurat, a qua mensuratum non de
pendet in esse 'Vt vina est mensura papni , quantitas autem panni non dependet aquantitate vinae,&hoemotio soluna motus primi Celi acceptus secundum suam cactensionem successivam cum relatione mensurationis ad alios motus est inensiiraeorum per applicationem, vel co xtersionem, non autem per terminationem dependentiae
essentialis eorum, quia motus inferiores possunt esse sine motu Coeli patet e D. Augustino ij. Confessiquod stante Csto moueretur mi illa figuli, Iosue pugnauit stante So, Ie,4 Luna, se consequens toto Coelo, quia fuisset es. inia irregularita in corporibus Coelestibus, si stante Sola, Iuna, alia corpora Coelestia mota fuissent. Item dici po-
397쪽
e, pistest, quMmenlata accidentalis sit illa, quae fit per
accessum, vel recessum alicuius quantitatis, siue accideri. ialis, siue essentialis, ut cum una quidditas dicitur mensura averius, a qua non dependet in esse. V. G. quidditas albedinis eii mensura aliarum quidditatum sub genere coloris; Vnde generaliter mensura essentialis est. qua mensuratium
dependet inesse Mensura vero accidentalis est, a qua mensulatum dependet in esse Mensura vero accidentalis est, aqua meas alumnon dependet in elle Sine mensura essentiali non potest esse mensuratuit Sine mensura Meldentali mensuratum potest esse Et utraque mensura tam etantialis, quam accidentalis dicitur mensura incognoscendo, siue actualiter, cum actualiter mensurat, siue aptitudinaliter, potentialiter , quando consideratur in actu primo, ut in potentia ad mensurandum, ut expresse patet ex Scoto quot 1 3. N.& ex Arist.X. met tex. I. qui definiens mensuram in communi, dicit, quod mensura est, qua quantum cognoscitur, dc dat exemplum etiam de mentulata essendo, scilicet de unitate respectu numeri. Quinto Nola quod mensura debet esse una Arist.x met tex. a. non quod unitas sit mensura, sed illud cui eonuenit emissi is, unum, ita Arist. loco citi tex . contra Platonem, quod etiam considerauit Scotus rodist. 8. q.3 κ. Secund5 debet
esse indivisibilis non simpliciter, quia ut dicit Arist. tex. 3. ioco cit in lineis utuntur pedali tanquam indivisibili, sedd: citur indivisibilis, id est minima, quia mensura debet esse minor quantitas, perquam maior dignoscitur, ita eli
mensura indivisibilis non est talis ex natura rei sed ex oeneplacito hominis determinantis mensuram, solum unitas constituens numeru est in diuisibilis,& ex natura rei mensu, radeterminata Tertio debet esse certissima ex Aristot x. met.loco cit quia per ipsam debemus aliud cognoscere.
Qiint d bet esse homogenea, quia, ut inquit Aust loco
398쪽
estitex 4 mensura debet semper esse eiusdem genees, misgnitudo enim magnitudines, longitudo longitudine gramuitas grauitate mensuratur,&hoc verum est de mensura ruacunque creata, siue sit mensura essentialis, siue acci .entalis Si verb intelligatur lyeius monem idest eius dem rationis, tunc est verum simpliciter de quacunque mensura etiam increata, quae est Deus, qui est mensura
omnium entium ex Sco. I.dist. 8.q.3.X.quia omne quantum: mensuratur ut quantum a mensura ut quanta siue quantitate essentiali, virtutis, siue quantitate accidentali, extensiva In proposito motus primi Coeli est unus, quia . edituita est ens, cui competit esse unum est indivisibilis quia vel habet locissimus, uer consequens minimus Est certissimus oram cst quia regularis, di uniformis Est homogeneus, quia est: -- tWβdςm generis cum motu mensurato, cum uterque sit,is, ' motus, quantitas successivari, Et quia motus primi Coeili non habet partes ex natura rei determinatas, per quas m tus inferiorum possint mensurari ideo intellectus hin, manus illas determinat, diuidendo motum primi Coeli, in Vigintiquatuor partes in illas in alias determinatas, ut, notum est apud Astrologosci Unde motus primi coeli dicitur tempus, &mensura motuum inferiorum inpotem tis remota quatenus est uniformis, Qvelocissimus , quae sunt cond: tiones ad mensurandum est vero in potentia Proxima, quatenus est ab intellectu determinatu secu dum partes, ideo dependet ab intellectu, ut est mensura in Potentia proxima, quare tempus pro mensura est mirealaiundamentaliter, quia est motus primi Garii, ac etiam quo Riurationcs mensurandi, quae sunt regularitas, de velocitas. secundum quas ab intellectu non dependet, Unde depender ab intellectu totum quo adesse formale mensurae in ipis primo motu indata, quia talis ratio sermalis est relatiora. tionis simpliciter, ut statim dicetur
Sexto Noti quod meas gra nullam relatiouem im mi ad
399쪽
ὸd mensurabile, siue realam simpliciter I siue valetisseeunduna quid ex Aristot. s. metitex zo dc Sco. n. dist.
48. qa. I quoi r 3. N. sed in tantum dicitur relatiust ad Messso mensurabile, vel mensuratum, quatenu mens irabile Vel φιμ mensuratum ad ipsam refertur Est tame li e diis heri etia liter relationem mensurati ad inensura n , de metin sua. zziabilis ad menturam ex Sco loco cit. quod relatio m. nsu rutvin . rati ad mensuram est relatio realis secundum quid, quia est nate extrema tactu cognita Relatio vero mensurat, ili, o, ad mensulam est relatio realis simpliciter, quia et luter
extrema secundum esse reale, non secundum esse cognitum propter hanc rationem tantum vocatrico illam relationem realem impliciter licet non habeat omnes conclitiones requisitas ad relationem simpliciter, quarum una est, quoa sit inter extrema actualiter extitentia cuiusmodi est relatio scientiae ad scibile, quod scibile licet non 'eesistat actualiter, ut patet in cognitione absti aetiua, atta. inen illa cognitio dicit ad scibile non aestualiter existens relationem realem simpliciter, per hoc solum qubd illa relatio et 4nter extrema secundurn esse reale, de non secundum esse cognitum Vnde in mensura nulla est relatio nifi rationis simpliciter facta peractum comparativum intelle ctus,&in tantum mensura siue essentialis, siue accidenta Alis dicitur realiter mensura Trairnus terminat relationen realem mensurati, vel mensurabilis ad ipsam, & sic mensura formaliter secundum denominationem intrinsecam erit tantum ens rationis simpliciter Secun sum verbdenominationem extrinsecam erit ens reale, sicuti Creator dendminatione intrinseca dicitur Creator per relati 'nem tali illi rationis, denominatione verb extrinseca dici tur formaliter Creator per relationem realem Creaturae ad
ipsam ei ni nata hi Septinio Not quod mensurire ex Seo. a.dist. a.q. a.G.est si quantitatem Snotam certificare per quantitatem magis' 'o fis
400쪽
itium existentem inres, vel imaginati xie, sicut Artifex, expertus per aliquam quaatitatent, quam habet in sua im .ginatione menIura tintiantitatem quamcunque Occuri n-tem: Si autem fiat per quantitatem existentein in re, hoc. potest esse tripliciter . Vel per quantitatem excedentem iio..i tunc certificatur intellectus de quantitate minoti pen
Σ, iis . . accessum eius ad quantitatem maiorem, vel recessum abiostis in ca Et hoc modo mensura ponitur in quidditatibusrere imi histari . de menstra est persectior ipso mensurat , de ista dicit inoi tior naturaliter ipso mensurato, sciit at Ndo ponitu men iura in genere colorum. Deus δή - prima mensura . omnium, quae sunt in U--ue Milere . Secundo mo domesilaratur per Nantuatem excelsam, quia Mntita nota minor est,in pars quantitatis niatoris, in magis
ignota est,istunc illa quantitas minor per sui replicati nnem mensurat ipsum torum qua tura malas, mG- dominor motus potest esse mensura maioria motus exin tura rei, tertio modo mensuratur quantitas Urset per
aliquam qua latea nota di*nctam de aequalem ibi di hoc fit pes applicationem, sim suppotaonem Ex M' miς bus elici*r,nuo triplex est mensur sci
issentandi, mensura omnium in illa gineisivi albedo in titue coloris, homo in gener animalis Lalensura adaeqaritionis est,quae adaeuualescontinet meisuratum, ut qui gr ni desitinet adaequate granum Mensura reduplicationis