장음표시 사용
201쪽
sint: Scripturae igitur et Patres aperte Supponunt , creati0nem cogn0Sci P0SSe. Praeterea, Patris Contra Gnosii 0s dimigantes, pluries declarant, creationem ex nihilo probari posse ex s0la rati0ne, unde affirmabant etiam, Veritatem hanc non pertinere ad fidem, quatenus scilicet rati0ne satis clare dem0nstratur. Conspirant scholae omnes catholicae, ne una quidem excepta. Denique creationis veritate indubitationem revocata, necessario in Pantheismum labimur : Pantheismo autem , cujuscumque formae , nihil absurdius : nam omnia finita et infinita, necessaria et non necessaria, temporalia et aeterna, mutabilia et immutabilia, perperam permi Scerentur.
Seotim. Auctor operis, cui titulus Liara, et rursus in alio, cui titulus Aristo, contendit Thomam docuisse
creationem esSe simplicem emanationem. Haec est atrox calunnia, Th0mae, et Universae scholae impacta. Verum quidem est, Th0mam creationem dicere quandoque manationem, sed explicat iterum sensum vocabuli: emanatio ista, juxta Thomam, est productio rei ad extra ex nihilo, nulla praejacente materia. Vide q. XLIV. art. l. et 2., ubi exprofesso veritalem catholicam, tuetur. Calumnia auctoris repelli iura Thoma ubi docet. Deum esse simplicem et unum, ejusque substantiam toto coelo a rerum universalitate sejunctam: repellitur desinitione creationis quam Thomas exhibet, ut supra retulimus: repellitur suffragio omnium eatholicorum, qui nunquam vel suspicati sunt, Thomam Pantheisticis commentis adhaesisse. Thomas quides docet, mundum coepisse esse articulum sidet, sola fide teneri, et demonstrative probari
202쪽
non posse sq. XLVI. a M.), et abstinendum esse aqualibet demonstratione, ne materiam irridendi infidelibus prebeamin. Sed aliud est quaerere, utrum philosophice ostendi possit. mundum coepisse, et aliud affirmare, mundum esse substantialem Dei emanationem: hoc alterum S. Thomas non docet, imo negat, et demonstrat absurdum: quod attinet ad primum, tenet Thomas, mund0 coepisse, et ex side tantum tenendum esse inculcat.. Αug-tor igitur ille, de quo supra, S. Thomam calumniatur. Fatemur tamen, nos sententiae S. Th0mae sart. eit.)Subscrivere non posse: quin etiam tancti doetoris reverentia liceat n0bis observare, salsam esse ipsius sentemtiam, et virum sapientissimum sibi contradicere videri. Namque articulo antecedenti ostendit S. D0et0r, in
υerritatem creaturarum non 3 per fuisse: ostendit q. XLIV. a 4. et 2.) nece33arium erae, Omne em rasecreatum a Deo, materiam primam pariter a Deo creatam esse, Meoque omnia creatu instipere debuisse etc.
Quo igitur pacto defendi poterit propositio illa S. Thomae mm Mundum non semper fuisse sola fide tenetur et demonstralime probari non potest' . Et mundum inrepisse esse credibile, non autem demonstrabile, vel scibile sart. 33. q. XLVI. ' Haec videntur invicem repugnare. Concedimus libenter, demonstrari philosophice B0n posse, mundum incipere debuisse, vel potuisse hoc, vel potius illo tempore; sed tamen evidenter ostendimus, mundum aliquo tempore incipere debuisse, et aeternum nullatenus esse posse: fides autem n0s docet, et mundus incipere debuisse, et in hoc fides et ratio conspirant, et idipsum tradunt: quando autem mundus de faeto fodi
203쪽
perit, ratio suspicari quodammodo p0test, Sed demonstrare nequit, et hoc sola fide tenemus. Tura. IV. Ex dictis fides de productione rerum ex nihilo, quin haberi debeat, ut Fictile visum est, argumentum salsae religionis, ejusmodi contra est, qua nulla vera religio carere potest. D. Fichte arbitratus est, Se demonstrasse evidenter, creationem ex nihilo rationi repugnare: inde inserebat, religionem, quae d0gma creationis profitetur, illi eo absurdam esse et rejiciendam. Haec supra effecimus: s.' Creationem non esse evideoler impossibilem; 2 ' hoe numquam demonstratum suisse; imo 3.' demonstraridus convenientiam a simili; 4.' contrariam sententiam; scilicet Pantheisticam, evidenter absurdam esse: creatio igitur saltem ab absurdis demonstratur: itaque sententia Ficlite, et aliorum sua ipSa m0le ruit. Tantum abest ut admittere cogamur Sententiam Fichto, ut contraria pinius Maluatur oportet, nempe: illa salsa
et ementita censeri debet Religio, quae non pr0sitetur creationem eae nihilo. In aliqua religione desiderari potest professio fidei creationis duplici modo, omis3ione, et poguioa negatione. Si omittitur, religio illa salsa est, quia a) homines suam ignorant originem: b) ossicia quibus in Deum obstringuntur necessario ignorant, et negligunt, quae ex origins efflorescunt; o) quia iure
se credere p0Ment aetern0S ete. , seipsos Deos existimare. Qu30 omnia, et alia pejora Sp0nte Sua S uerentur, si positive creationis doctrina exploderetur, ut perspicuum eSt. Quapropter concludere possumus, quemadmodum indubitatum salsitatis charaeterem praeseserunt religi0ne
204쪽
omnes, quae ereationis d0gma vel respuunt, vel inter adlaphora recensent, ita veritatis indicium in ea religione invenimus, quae creationem e nihilo diseris profitetur. Seolion 3. Operae pretium arbitramur hie praecipuas Pantheismi larmas nnmerare, et breviter exhibere. Historice satis exploratum est, Pantheismum, qui, testa Maret Essai fur te Pantheisme etc. pres , est haeresis nostri saeculi, omnibus saeculis viguisse, et non solum systemata omnia philosophica antiqua ethnicorum, sed et religiones omnes antiquas, excepta Mosaica et Patriarchali, laedasse: historice enim demonstrare possu-mUS, extra revelationem neminem, saltem elare, creatio-uem ex nihilo cognovisse s Vidi Ciceronem, in Aeeta. et Tuseulan. Megiares Cod. Sacro ete. , En formao praecipuae Pantheismi antiqui et recentioris: 3.' Forma Pantheismi abstracti et mos misi, in qua omnia sunt informis universitas, sen Deus est ipsa materia inlarmis, quas formatur et evolvitur. Sio schola Eleatiea, Parmenides, David a Dinante, Bruno, et alii.
omnia sunt ipsa universalitas propriis formis asseeta, quaeque sensibus objicitur, et Deus est ipsa causa sormalis mundi: sio schola Heracliti, Hyppocratis, Anaximenes etc.
anima et mens, et maleria instar ipsius corporis. Sic Stoiei et Pitagorici elc.
stantiam admittit, quae est materialis et spiritualis, vegetal, sentit, et cogitat. Sic Benedictus Spinosa, quem Sohleiermacher meat sanetum repud istum, plenum Spi
205쪽
nier, Cousin Fragm. philosoph. tom. 3 sin ab atheismo et Pantheismo purgare connituntur.
subjectivum, ego creans non ego. Sic Fichte, qui ab omnibus abstrahit, c0gitat solum ego absque larinis, et nondum ego: sed ego impingit in aliquid, quod non est ego, et tung conscientiam ego acquirimus, unde concludit, quod non ego universale ego personale creat.
qua ab lutum naturam universam, materiam et spiritum compleglens, completur, et Suecessive explicatur pro utraque ratione.
pit ens absolutum, quod evolvitur, et diversos constituit gradus: evolvitur ad extra in multiplicitate rerum; en philosophia naturae: ex multiplicitate externa ad unitatem sui redit, et ut spiritus apparet, et en philos0phia spiritus: demum acquirit sui tonscientiam, sique infinita personalitas: hine Formnia Hegel Sine homine et mundo Deus tompletus non esset, neque adhuc esset Deus -. Hanc Pantheismi formam Hegel ad historiam applicat, eamque a priori constituit, unde eam definivit
per interiorem quemdam sensum, seipsum immediate Deo eo ubstantiolam sentit, vel quo ens absolutum unicui, que immediate, ineffabili quodam modo, se manifestat: sic Iacobi. Inter varias formas Pantheismi et Kantianum systema numerare debet, utpote ad atheismuni, et Pantheismum ipsum neccessario conducens. Etenim Emma nuel Κant assimat, id aeas omnes. quae ex experientia Diuitiaco by Cooste
206쪽
CAPUT PRIMUM . DE RATIONE CREATiodiis. 205
peti non pinsunt ut idea alsoluti, neceMarii, immulatilis ete. non esse nisi subjectisas, formas spiritus faenomena etc. : hinc argumenta omnia Dei existentiae
negat, Deumque pratice admittit ut legislatorem: en systema, cui Ausonius Franchi solim Christophorus Bonavinoὶ innititur. Pantheismi labe, praeter uumeratos, insecti sunt Damiron, Lerora, Quinet, Michelet, Ferrari, et alii, praesertim in Gallia, et Germania. Formae istae omnes in hoc conspirant, ut t.' negent creationem ex nihilo, quam rident, 2.' vel saltem ut problemati eam dicunt; 3.' creationi manifestationem, Vel explicationem, vel jugem sormalionem absolutae Substantiae sussiciant: ε.' et idcirco unam, eamque identicam substantiam concipiunt, omnimodam confusionem Dei et mundi, materiae et spiritus, caussae et essectus, actionis
et passionis, virtutis et vitii, boni et mali etc. Si haesi absurdissima non sunt, ipsi rationi valedicendum foret: religio igitur, quae vel caret, oreationis doctrina, vel positive crevilonem insidiatur, illico de mendacio praejudicata manet. Seolion 2. Discipuli Epicuri et Democriti existimabant,
naturam duplici extensione praeditam esse: quarum una penetrari n0n potest, sed tangi; altera tangi non potest, Sed penetrari: in priore dicun consistere corporalem naturam, in altera spatium, quod est infinita natura.
Ab his non abludunt Gassendi, Loke et Κlarhe, qui statuunt, spalium M distinctum a Deo, b) distinctum a corporibus, in quo corpora collocari imaginarunt, c) c0r-p0ra praevertere, d) insistitum esse, indivisibilo, immen-Sum, increatum etc., etc.; quae omnia sussicit induisse, ut reiecta et resutata dicantur.
207쪽
Spatium non est nihil , vel laenomenum, aut phau-tasma, ut visum est Carthesio, Leibnita, et Hobbes, sed relatio multiplex, quam mens inter corpora existentem percipit. Vide Caesarem Baldinotti in egregio opere De Meta isto . Patet quodnam iudicium larem dum de Lohe, qui creationem dicebat e0nversionem spatii in materiam, de Nemton, qui assirmabat, spatium esse ipsam Dei infinitatem, et quasi Dei aensorium; da Blanc, qui definiebat creationem rerum divinae substantiae limitationem. At finis sit tot philosophornm
THES. V. Demonstramus. 3.' Caussam vicientemereationis esse Deum; 2.' solum Deum; 3.' Deum substantialiter, proindeque Deum Patrem, Filium, Spiritum S., qui unica et singulari aetione omnia procrea it. D. Duo in primis considersimus: Caussa essiciens illa est, quae rebus esse distinctum iribuit; 2.' caussa igitur meiens extrininca esse debet rei produetae, ut' poto quae ost alterius substantiae: ex quo consequitur vitam, cauε3am espicientem res creatas praevertere. Cavina autem elpeiens rerum omnium est Deus. Sumit quasdam Saeroram Librorum Madula indicam0. Gen. l. Joan. l. 3. Rom. XI. 36 - Ex ipso, per ipsum, et in ipso, sunt omnia Isaias: XLIV. 6, 7 8tc. CL Ioc. supra eil. ubi creationem esse producti em ex nulla praeexistente materia essecimus. Νeque .st cur
208쪽
patrum, Symbulorum, et Conciliorum Ecumenicorum verba proferamus: item quoad probationem philosophi cam videte quae scribit Thomas q. XLIV. Rrt. . Sup. tit. De side est, Deum rerum omnium universitatem ex nihilo c0ndidisse. Quaeritur, utrum Deus solus greaverit : et duplex potest esse quaestio, idest utrum de faeis Deus 80lus ereaverit, et utrum creaturas, si voluisset, sibi in rebus condendis 80ciare potuerit. Porro tertum est de faelo, solum Deum res omnes creasse; namque in Scripturis et in universa traditione numquam mentio sit de ereatura aliqua, qua ad alias creaturas condendas Deus fuerit usus: quin imo solus Dens creator omnium exhibetur. positive exeluditur quoelibet creatura apud Isaiam XLV. l2 Ego Dominus) seci terram, et hominem supra eam ereavi ego: manus meae tetenderunt coelos i . Alia loea parallela omittimus, quibus diserte vel implieite Deus omnium creator digitur. Praeterea Patres antiqni, ut Irenaeus et Tertullianus, gnosticos reprobabant, qui materiam per angelos creviam inisse arbitrabantur. Nil igitur mirum, si Concilia et Symbola eommuniter Deum ita profiteantur creatorem , ut appareat, dignitatem creationis soli Deo tri
Succedit quaestio ruris: potest ne Deus ereaturam albquam gratia ita elevare, ut ipsa alias creaturas e nihilo producat ' Theologi omnes omnino negant, unde nulla esse potest dehac re dubitatio, quod exprofesso defendit Suarer Methaph. Disp. 26ὶ: Prosecto non est quaestio de prima, vel primis creaturis, quas Deus condere poterat; quae necessario immediate a solo Deo ereari de
209쪽
hsibant; at quaestio est de aliis, quae postea produci possent. Quidam pauci the0logi congesserunt absolute, Deum posse ita gratia creaturam aliquam elevare, ut per eam tamquam per i trumentum crearet. Sed et hoc negandum videtur cum S. Thoma q. XLV. a. 5. qui docet, creaturam nullo pacto, neque ad instari trumenti, aliquid e nihilo emeere posse. Cons hic Th.).- Apud omnes Catholicos ratum est, creationem ex aequo tribus divinis Personi tribuendam esse. Ioannis V. I- Pater meus. inquit Christus, usque modo operatur, et ego operor. - Initio tu, Domine, terram landasti, etc. Psal. 4 04) Εmitte Spiritum tuum et creabuntur Omnia per ipsum Verbum) facta sunt, et sine ipso laetum est nihil ,- Spiritus Domini serebatur super aquas elo. - Conser Lug. X. 24, eollatis ad Baebreos IV. 24. 4. Cor. VIII. 6. Haebr. 44. 40. Coloss. 4. 46. etc. in quibus loeis creatio modo simpliciter Deo asseritur, modo Patri, modo Filio, modo Spiritui Sancto: ergo competit Deo Trinitati. Omissis Patribus, qui Filii et Spiritus S. divinitalem ex creatione, quae ipsis in Seripturis tribuitur, colligebant, satis sit oraculum Concilii Lateran. IV recolere Patrem, et Filium, et Spiritum S. esse unum univerS0rum principium, creatorem visibilium et invisibilium. Deinde est essatum theologorum: actiones Dei ad extra communes sunt tribus divinis personis, quia nullam Oppositionis retali 0nem exhibent: atqui creatio est actio ad extra; ergo. Postremo ex Thoma probatur q. XLV 6 art. Creare est propri0 causare, sive producere esse rerum. Cum autem omne agens Mat sibi simile, principium actionis
210쪽
considerari potest ex actionis esseetu: ignis enim est, qui generat ignem. Et ideo creare convenit Deo secundum suum esse, quod est ejus eSSentia, quae est communis tribus personiS: unde creare n0n est proprium alicui personae, sed gommune toti Trinitati. - Deinderem fusius explicans, pergit - Divinae perSonae, Sincundum rati0nem suae processionis, habent causalitatem
respeetu creati OBiS rerum . . . . DeUS eSt causa rerum
per suum intellectum et voluntatem, Sicut artifex artisiciatorum. Arti sex antem per verbum in intellectu conceptum, et per amorem suae voluntatis ad aliquid relatum operatur. Unde et Deus Pater operatus est greaturam per suum Verbum, qu0d est Filius, et per suum amorem, qui est Spiritus S. Et secundum processiones perSonarum sunt rationes productionis creaturarum, inquantum includunt essentialia attributa, quae sunt selen
Seolion. Secundum autem appr0priationem, Ut ajunt Theologi, creatio Patri trubuitur, quia creatio prae sanctificatione , aliisque operibus, nationem habet principii, et propterea hoc primum Dei opus ad extra Patri, qu/est pringi pium aliarum personarum, appropriatione aliqua tribuendum esse videtur. Tura. XXXIII. Inter manifestos errores recemenda est opinio arminiana, qua assii matur, aetionem creantem Dei, divinae substantiae quidem inhaerere, sed mutabilem et tranSeuntem eSSe. D. Sententia arminiana absurda est. Actio enim creativa est actio sub tantialis, utpote actio divini intellectus, divinaeque voluntatis, et propterea Deo inhaerens; ne