장음표시 사용
81쪽
compraehendantur: hoc pr0bat ex morte, quam Christus etiam pro parvulis oppetiit: ergo et parvulos redemit, ergo et parvulos vult salv0s fieri. Neque alia est mens auct0ris Vocat. Gent. qui creditur Leo Papa - Ν0n irreligiose arbitror credi, neque ine0nvenienter intelligi, quod isti paucorum dierum homines ad illam pertineant gratiae partem, quae Uni Versaliter semper est impensa nationibus, qua utique si bene uterentur eorum parentes, etiam ipsi per eosdem juvarentur. - Lib. II' c. 23) Cui et S. Thomas subscribit IV. Sentent. distinet. VI. q. I. art. I. et alibi)Ηanc tuentur Suareg. de Providentia Gratiae lib. IV. c. 4. Bellarminus, Andreas Vega et alii. Η0e roboratur Symbolis, orationibus Ecclesiae, in quibus nullum iudieium quo insantes a beneficio redemptionis a ceantur, sed potius univerealibus et amplissimis sermulis cumpraehenduntur: roboratur fidelium omnium sensu, qui ut Ecclesiae expressio haberi potest, cum n0n aliunde quam ab Ecclesiae magisterio repeli queat. Verum quomodo haec voluntas Dei salvi sica, quae etiam ad insantes ante Baptismum morientes extenditur,
intelligi potest' Quo pact0, haec du0, scilicet vera Dei
voluntas saluti sera et mors insantium absque Baptismoeomponuntur 'C etanus et alii paucissimi, insantes etiam, abSque Baptismo, per sidem parentum, vel aliorum Salvari p0Sse arbitrati sunt: sed videtur manifestus error, atque hanc
VasqueZ in I. d. Tlioniae disp. XCVI. c. 2 et alii mem0rali a Suareg luc. cit. putant Deum velle in-
82쪽
santium salutem 3implici qua m c0mplaeentia: quae est sententia salsa ex demonstratis, et int0lerabilis. Ad expediendam pr0positam difficultatem quasdam observationes et nonnullas hypotheses subjiciemus. I. Est praepostera ea disserendi ratio, qua quis veritatem aliquam theologiae satis probatam vel rejicit, vel in dubium revocat, eo quod dissicultatibus plus minusve
gravibus obnoxia sit; tune enim nimiae larent veritates utriusque ordinis, naturalis Scilicet et Supernaturalis, quae, quamvis certi SSimae, e cenSU Veritatum amandarentur. Itaque non ideo Veritas supra evidenter demonstrata neganda esset, etiam si dissicultatem oppositam enodare non ΡOSsemus.
II. Ut universalis dici queat voluntas Dei anteeedens omnes omnino homines salvandi, satis esse videtur si homines in eo nascantur statu, in ip10 mediu Salutis omnibus praesto sint: insantes autem in hoc reparatiOnis Stalu nascuntur, licet moriantur antequam ejusdem reparationis participes 1iant. Ergo etc. III. Ut universalis saluti sera Dei voluntas et dicatur et credatur, satis videtur lactum si Deus, quantum ex se est, copiam bmnibus tribuat consequendae salutis. etsi ob aliquam causam actu eam minime c0DSequantur. Causa enim qua sit, ut ex aqua et Spiritu S. non re-ntacantur, non est in Deo, sed proxime in ipsis insantibus vel parentibus collocari debet. Insantes sine Baptismo morientes c0mparari possunt amentibus, qui mortali peccato adstricti, morte corripiuntur. IV. Ut adulti salventur, duo negessaria sunt: 4.' Ut
Deus iisdem gratiam suppeditot. 2.' Ut gratiae adulti
83쪽
c00perentur: si cooperatio desit, salus n0n Oblinetur, quamvis gratia et voluntas Dei non desint. Ita a pari: ut salventur insantes, duo requiruntur, idest: 4.' Dei voluntas, et '.' ne cursus legum naturalium insantibus praecocem inserat mortem. Porro sicut d0sectus cooperati0nis ex parte adultorum nihil impedit quominus voluntas Dei salvifica universalis praedicetur. ita deseelus naturae eidem Dei voluntati, quod spectat ad insantes, officere n0n debet. V. Est et alia rosponsio. quam n0bis Suggerit auctor operis Vocat. Gentil. his verbis: Non irreligiose arbitror credi, neque inconvenienter intelligi, quod isti paveorum dierum homines ad illam pertineant gratiae partem, quae semper impensa est nationibus: qua utique si bene eorum uterentur parentes, etiam isti per eosdem juvarentur. Omnia namque exordia parvulorum,t0taque illa principia necdum rationalis infantiae sub arbitrio jaeent voluntatis alienae, nec ullo modo eis nisi per alios consuli potest, et consequens est . illos ad 0rum pertinere consortium . quorum vel pravo, vel recto aguntur assectu. Si eut enim ex aliorum consessione credunt, ita ex aliorum infidelitate aut dissimulatione non credunt: et cum ipsi non praesentis vitae, nec suturae desiderium habuerunt, quam parentum factum est Braci, iam ipsorum effigitur renasci. -- Quae solutio vel hypothesis mihi maxime arridet, cum gratiae aecon0miae, nec non ordini naturali respondeat, quo Videmus res ab aliis rebus pendere, et salutem P0pulorum non rar0d quibusdam hominibus repetendam esse. Imo, posita sanci0rum Communi0ne, non citra catholicam doctrinam liquis assirmare p0lest. n0n m0d0 a parentum V0lun-
84쪽
tate, sed etiam a voluntate et orationibus omnium hominum pendere insantium Salutem. VI. Denique et alia est hypothesis. Siqui duplex est damnatio, ita duplex est reparatio: est enim damnatio positiva, qua damnati Deo privantur et doloribus etc. assiciuntur: nellativa, quae privatione solius beatificae set supernaturalis visionis Dei continetur. Duplex est et reparatio, Sollicet po3itia, qua quis p0Sitivae damnali 0ni subtrahitur; negativa, qua negativa damnatione liberatur. P0ssumus igitur affirmare, Deum vello infantium 0mnium salutem hoc Saltem Sensu, quatenus eos ad poenam p itivam n0n vult damnar0 Vide Passaglia De Prima et Secunda v0luntate Dei etc.).C0eteritin de hac quaestione nonnulla rursus digenda erunt, ubi de gratiae distributione et de essectibus p0ceati originalis disputabimus. Tu es. XXIX. Sicut Deo insunt intellectus et voluntas, ita eidem omnipotentia tribuenda est. Dem. In qualibet natura rationali tria veluti momenta distinguere sportet. Rationalis natura, 4. intelligit: 2. quod intelligit sagere velle p0test: 3. Insita sibi virtute facit. Ita et Deus absque temp0ris vel laevissima Successione intelligit, vult, operatur. Iam vero intelligenti scientia, volenti voluntas, sagienti potentia vel omnipotentia resp0ndent. Postquam igitur de scientia et voluntate divina egerimus, reliquum est ut de potentia seu omnipotentia disputemus. Potentia vel melius omnipotentia Dei nil aliud significat quam Deum omnia sacere posse. - Quis autem
85쪽
omnipotens, nisi qui omnia potest, ait Augustinus de
Trinit l. 6. Dei omnipotentiam sero omnia symbola profitentur;
ut habetur in Apostolico, in Costantinop0l. Nieeno, in plurimis fidei prosessionibus, ean0nibus etc. In Genesi XVIII. l . legimus: Numquid Deo est quidquam di melle
ita Iob. XLII. 2. - Seio, Domine, quia omnia p0tes. - Αpud Lucam I. 36. haec verba oceurrunt: - Apud Deum n0n est impossibile omne verbum. - Gemina
sunt illa Matthaei XIX. 26. Apud Deum omnia p0S- sibilia sunt. Ex Scripturis igitur hoc colligimus. d. Nil Deo dissicile. 2. Nil impossibile. Deinde 3. omnia possibilia. 4. Quod idem est, Deum omnia posse. Nequit
Dei omnipotentia luculentius enunciari. Ex Patribus unum citamus Fulgentium de Fide ad Petrum c. 3. - Ide0 Dei omnipotentia intelligitur quia omnem creaturam visibilem atque invisibilem de nihilo secit, in quibus ipsa rerum diversitas multo magis commendat bonitatem atque omnipotentiam Creatoris. Nisi enim 0mnipotens esset, non una eademque lacilitate Summa atque ima secisset. Omnipotentia igitur depraehenditur, auctore Fulgentio, tum ex creatione rerum omnium, tum ex earundem diversi tale, tum denique ex facilitate, qua Summa et ima esse it. Deduci p0lest etiam ex persectione infinita divinausubstantiae, ex vi ipsius nominis qui rei etc. S. Thomas l .R . Qu. XXV. ari. s.' ostendit duplicem esse potentiam, scilicet passivam et activam: prior nullo modo est in Deo, alteram oportet in Deo summum ponere , et probat ex eo quod Deus est purus aetus, et
simpliciter et universaliter perlectus . Unde 8ibi
86쪽
competit maxime esse principium activum . . . . et ideo in Deo maxima esse debet potentia acti Va. In art.
2.' ita probat potentiam Dei PSSe infinitam. secundum hoc polentia activa invenitur in Deo, secundum quod ipse a tu est: esse autem ejuS est infinitum unde necesse est qu0d stoliva potentia Dei sit infinita: et merito dici possit omnipotentia. ut prohat art. 3.'Patres apud Petavium lib. V. o. 5 et seq. divinae omnipotentiae d0les et charaeteres in eo potissimum collocant, qu0d : a) omnia absque praejacente materia essiciat b) nulloque instrumento unquam indigeat: b) et ex nihilo omnia conservet: M omnia stadem lacilitate produeat et c0 erVet. De divina omnip0lentia etiam ethnici philosophi egregie disseruerunt, ut videre est apud Plalunem, Parmenid. Xenophontem etc. Quaeri potest utrum omnipotentia ad scientiam, vel ad voluntatem, vel ad ipsam Dei essentiam immediate reseratur. Haud dubio ad essentiam Dei immediate reserenda est, utpote altributum, qu0d n0n nisi mente ab essentia distinguitUr. Hic qnaedam Patrum locutiones examinandae Veniunt, et ad cath0licum praescriptum revocandae. Λugustinus, Theodoretus, Fulgentius, DamaScenus,
Hieronymus. Νissenus et alii docent, Deum id omne vello quod bonum est: videretur igitur Deus id omne, et id solum posse, quod vult, quodque adeo existit: unde Ptolinus et deinde Abaelardus, et serius Wiklesus in in hanc c0ncesserunt sententiam: - Deum nihil aliud facere p08se, quam qu0d laeti. α- Haec doctrina pro-uli jacet a manifesta haeresi purgari nequit.
87쪽
Indubitatum enim est, Deum sacere posse etiam ea quae non iacit, ut ex pr0sesso tuentur theol0gi omnes
cum Tli 0ma I.' l. 0. XXV. art. 5.) et longe antea tradiderat Augustinus in Enehiridi 0. In clarissima luce sapientiae videtur, quod nunc piorum sides habet, quam certa et immutabilis et Bilicacissima sit voluntas Dei, quam multa p0SSit, et non velit; nihil autem velit
Patrum locuti0nes sic intelligi possunt et debent: . Deus vult omnia quae potest, scilicet vult omniuquae fucit, et nihil sacit quod non vult, quia nihil invitus saeit. 2. Vult omnia quae potest. idest vult suam omnip0tentiam, qua, si Velit, 0mnia sacere potest, et hac ratione omnipotentia et voluntas Dei pαres sunt, ut Patres citati affirmant. 3. Vult Deus omne quod est bonum, justum etc. qu0d Vult, concedo: quatenus nihil vult quod sit impium et injustum, etc. rura concedo: quod nihil aliud possit si velit, nego.
Abaelardus et Optimi sine asserebant, Deum n0nnisi optima sacere p0sse, et rursus consequens laret Deum non aliter laeere p0SSe quam laeti, quae est haeretica sententia: siquidem Dsti libertas, omnipotentia etc. eVer
Duplex est b0nitatis ord0, ait Thomas: bonitas ipsius divinae substantiae, quam Deus necessario vult: bonitas ipsius Dei, quatenus participatur ad extra, et hoc modoreδ α M liuotas furere potest mel torta. quia nulla necessitate Deus obstringi p0test. Quaeri potest l. Utrum sint quaedam creata, quae neque ipse Deus meliora sacere p0ssit' Utique, resp0n' det Thomas lue. et t. art. 6 ad talis est Christi hu-
88쪽
inanitas, ipsaque Virgo Maria: p0lerat Deus naturam humanam n0n induere, et Matrem Sibi n0n eligere: at, incarnati0nis voluntate semel posita, aliter sacere non p0terat: qui enim finem intendit, inedia necessaria vellutenetur.
Quaeri potest. 2. Potestne Deus sacere ut n0n sint qua0 praeterita sunt' Negat Thomas ibid. ari. IX. quia contradictionem implicat: - Η0g enim omnipotentiasin0n subditur, non pr0pter desectum divinae p0tentiae, sed quia non potest habere rationem saetibilis nequo possibilis .... Et convenientius dicitur quod ea simpossibilia) non possunt sieri, quam quod Deus non possit sacere. ibid. art. 3). Quaeri potest 3. Si Deus non potest moveri, peccare, mentiri etc. videtur negari Dei omnipotentia. Moveri etc., ait Thomas, est seeundum potentiampaniam non aetiam: potentia passiua est de eius potentiae. Erg0.
N0n potest peccare et mentiri etc. - Peccare juxta Thomam, sart. 3 ad II.). est deficere a persecta actione, unde p08Se peccare est p0SSe deficere in agendo, quod repugnat divinae omnipotentiae. - DeuS enim potest omnia, scribit Titus Bosrensis, quae p0test p0tentia, et nihil quae potest impoteDtia. Hic agendum esset de aliis plurimis divinae essentiae proprietatibus, ex gr. de b0nitate, de am0re, de Veritate, de justitia, saneti late, pulchritudine etc. sed brevitatis cauSa, ea missa sagimus, hortantes ut ea legatis enucleata apud probatos aust0res, et nominatim apud
89쪽
Tu s. XXX. Providentiae nomine et vi explicata, tu mur: i' Providentiam D00 necessario tribuendam. 2' Eandemque non ad omnia dumtaxat in stenere, Verum etiam ad singula Se protendere. Dem. I. p. Providentia, quam graeci προνota ν appellani, nativa significandi potestate significat praevisi0nem: at Patres et theologi, omnesque christiani h0c vocabulum latiori significati0ne usurparunt, qual0nus scilicet n0n solum Dei praevisionem exprimit, sed curam rerum omnium creatarum importat. Unde Ioannes Damascenus providentiam definit Est voluntas Dei, per quam res omnes apte administrantur Et Thomas I. 4'' q. XXII. art. s.' Ratio ordinis rerum in finem providentia in Deo nominatur. - Quare Providentiae noli 0 his duobus continetur: 4. scientia Dei, qua ipse omnia videt et praevidet: si enim res ignoraret, pr0 secto neque providere posset. 2 Voluntate, qua res omnes disponere et dirigero vult ad finem sibi proprium assequendum, et pr0pterea media sini assequendo idonga adhibet. Ex dictis eruimus, providentiam ejusmodi esse divinam proprietatem. quae creaturra reSpicit, quaeque, creatione supposita, Deo inhaeret. D. II. p. Salvianus argumenta, quibus providentia 'Dei asseritur, ut vindicatur, ad triplicem classem redegit, ad rationem phil0sophi eam, ad exempla et ad auciori salem.
90쪽
Cum tractatio n0stra sit theologica, auctoritas primum teneat locum.
Petrus I. V. 7 Omnem sollieitudinem vestram projicientes in eum, quoniam ipSi cura est de V0bis. Sapientia XVI. 3. Tu autem, Pater, gubernas omnia providentia. Christus apud Mall. VI. 25. et Lueam XII. 22 suse providentiam deScribit, quae creaturis omnibus. liliis, passeribus. avibus c0eli et . prospicit. Succedunt Patres; Ioannes Damascenus de si de Or-lodoxa lib. 2 c. 29. - Deus est bonus et sapiens: quatenus est bonus providet; qui enim non providet, non bonus: nam et homines et bestiae propriorum sae- tuum curam habent naturali quodam instinctu quatenus sapiens est, optime rebus pr0Spicit. - Augustinus id ipsum evincit ex justitia Dei, quae sicut nemini bono p00nam infligere potest, ita neque malo praemium tribuere: omnia igitur considerare. inSpicere, gubernare, debet, ne ordo justitiae labefactetur. - Non decet, observat Νemesius, alium esse essectorem rerum, et alium
provisorem, secus imbecillis probaretur quia aliis indigeret): qui ergo Oreavit, ipse et regit, et providet elo- Et Ambrosius praeclare arguit a simili: - Quis operator negligit operis sui curam ' Quis deserat et destituat quod ipse condendum putavit . . . Cum aliquid non secisse nulla injustitia sit, non curare quod sesteris, summa inclementia. - De Oss. lib. 4. c. 33)Η0c ipsum confirmari potest ex eo quod Deus est
rerum omnium mnservator. Deus, animadvertunt Patres,
non est ut architectus, qui postquam aedificium aliquod m0litus suerit, abit: mundus enim ne ictu quidem oculieonsisteret, si Deus regimen suum subtraheret: omnia