Antonii Gardini lectoris Camaldulensis Dissertatio theologica adversus novitates P. Josephi M. Gravina Soc. Jes. ..

131쪽

, animae salvae facta sunt . Alterum responsumis exhibent proxima verba i quod bos similis, formae salvos facit baptisma sane paucν sunt aptismo initiati respectu hominum ais, ptismate carentium ' sed nec baptismus ante Christum necessarius ad salutem erat, dc post

Christum duplex est baptismi supplementum Baptismi votum, seu Baptismus flaminis, α, mrtyrium , seu Baptisinus sanguinis . Ηο

se autem si pensentur , ne per somnium quidem se eruitur, longe majorem hominum parumnaudiis si agium facere. At si unicuique liceat sacra n litterarum rextus proprio marte interpretari is ad propriam firmandam sententiam convertere , de genuino illarum sensu actum jam est. Quid in hanc rem statuant Tridentini Patres legant ii, qui in temperanter nimis sacris litteris abutuntur. Por H quamvis naufragi illi juxta definitionem P. Gravinae non possint figurare reprobos, ii tamen

satis clare ibidem indicantur, si S. Patrum e possitiones inquiramus , qui, miram esse electo uiri paucitatem in ipso Ecclesiae gremio ex hoc, ex aliis adductis sacrae Scripturae textibus aperiste docent. S. Gregor in Evang. lib. II. cim. XXXVIII. Tom. III pag. 26 edit. Romae

ann. 39 I. inquit Terrere autem Os non ,

, debet, quod in Ecclesia multi mali , , pauci sunt bonici quia arca in iidis Dilu, vii, quae hujus Ecclesiae typum gessit, tam, pia in luserioribus,, angusta in superiori s, fuit quae in summitate etiam sua ad uniVs, mensuram cubiti excrevit . Inserius quippq

132쪽

, ωhomines habuisse credenda est. Ibi lata eriis titit, ubi bestias habuit, ibi angusta, ubi homines servavit : quia niminim sancta Eccle, si in caritalibus ampla est, in s ritualibus amis gusta. Ubi enim bestiales hominum morest terat, illic latius num laxat. Ubi autem eos, habet, qui spirituali ratione suffulti sunt, illie, quidem ad summum ducit r. sed tamen, quia is pauci sunt , angustatur Lata quippe via est. quae ducit ad perditionem is multi sunt, qui, vadunt per eam : c angulta est, quae ducit ad , vitam,in pauci sunt, qui inveniunt eam . Eo autem usque arca angustatur in summis, quousi, que ad mensuram unius cubiti perducatur.' quia, in sancta Ecclesia quanto sanctiores quique sunt, tanto pauciores. Quae in summo ad illum e se ducitur , qui solus homo in hominibus, Sc si- , ne alterius comparatione natus est sanctus. Qui

juxta salmistae vocem factus est sicut passer, unicus in aedificio . Tanto ergo magis mali, inlarandi sunt , quanto amplius abundant ' qui in areae tritura pauca sunt grana, quae servantur horreis, grandes acervi palearum,

, qui nibus comburuntur. Similia docet s. Ambrosius lib. de cap. 1I. Quia te vidi iustum coram me ex omni, bus gentibus multi hominibus justi videntur pauci Deo: aliter hominibus, aliter Deo

Verum ut dubitationem omnem de medio tollamus , an fortasse plures poenitentiam egerint vexatione ante intellectum, e salvi facti sint vim Graeci textus accurate perpendamus . Legi

133쪽

ii Dissertatio Theol.

in custodia a Spiritibus profectiis , te. Kica v t Incredulis es'i Dido, quanda expcctabat illa Dei si ganimitas in diebus Noe apparata Arca , in quo paucae iscis octo animae semitatae sunt per aquam . Cui correspolidens ex phir itinc vos salvat septisma . Ita vertit Arias uat anus . Syrus vero ita legit j m Ougau mitas Dei praecepit , ut με et Arcu o spem acu lentiae ortis . Porro hic urgetur illa Dei patientia , quae tamdiu peccatores expectat ad paenitentiam , quemadmodum expectavit Chananaeias Amorraeos a Cham usque ad Iosue , qui eos excidit . Sic expectavit alias gentes usque ad Nabuchodonosorena, qui eas tande in evertit . Immis fionem itaque Diluvii Deus patienter longanimiter prorogabat expectans

peccatorum cenitentiam , ut quemadmodum Ninivitis , ita S iis comminatam cenana suspenderet . At quoniam om=ris caro coiruperat viam

suam increduli erant iis irridebant Noe, qui comminatione diluvii eos ad poenitentiam provo-

Spiritibu , ni in tisiodi erant , & ut alii vertunt in i/ιf erno, alii in arcer praedicavit Christus inquit tacumenius in hune locum his , qui secvvdum ameis ixerant, ad judicia, c judicam

do, condemnandis illos iiii vere , qui secim' dum spiritum , ad gloriam, Ialutem

ira cornelius a Lapidotii hanc locum.

134쪽

caput Primum. Istla Isaiae 28 dicentis. Me mandat Dominus, ducebant: landa, rem da, expecta, reexpecta,m

istam uri , minorem ibi , quasi fissae t illusoriae essent mina me . in quaenam spes affulgere

potest ex tanta cordium obduratione, ut pluribus ex iis Deus sngularem poenitendi gratiam contulerit Num poenitentia naturale donum est, quod

ex vexatione dante intellectum facile oriatur Vexationem hanc facile etiam rati poterant, cum fabricaretur Arca tamen poenitentiam non egerunt. bςς centum irciter anni a a com-

a centum ire e annos intercessisse a commin tione ad Diluvium, olligi facile posse videtur, si

conferamus Caput . Gen. eum duobus sequentibus . Uersiculo enim ultimo cap. I. legimus : Noe

vero cum qumgen um esset annorum , senuεν tres

filios Sem, Cham, Iaphei Cap. autem Vt repetitur hae generatio,in nullis interiectis, nec ulla naatemporis distinctione statim animadvertitur corru-ytio universae carnis, Scomminatio Diluvii adji- eitur, nec non praeceptum condendi arcam . nimvero versic. seq. legumus: Noe vir justus, is atque persectus fuit in generationibus suis , cum is Deo ambulavit. Ea genuit tres filios Sem, Cham, is Iaphet . qrrupta est autem Terra coram Deo in repleta est iniquitate. Cumque vidis., set De Terram esse corruptam, omnis quip- D de caro corruperat visi suam super Terram iri dixit Noe : Finis universae earnis venit coram, me repleta est terra iniquitate a facie eorum, - ego disperdam eos eum erra . Fac tibi aris cam. uapropter cum comminatus et Deus mem uisiveriae carnis, Noe quingentorum erat an- nurum . Capite vero . v. 3. haec iubemus: ,

rit ergo Noe quae mandaverat ei Dominus is Era

135쪽

nisertatio m. minatione elapsi sint ad Diluvium. Inanis igitu fiducia est, seu potius gratuita assertis quolibet destituta fundamento . utilissima vero est altera Gravinae responsio. Nam ni refert ante Chri- sequitur numet ore, line temporis fuisse Elinos, quam Reprobo. Certe ex unanimi Patruin eo sensu probatum satis est necessaria o tunc fessi se ad salutem indiatoris fidem , quae sacrificiis su gnificabatur. An vero plures, an pauciores ante Christum habendi ni universa hominum tune spectata natura, qui, Mediatoris fide instructi fuerint sacrificiis eam significaverint, quisique iudicare facile poterit , qui in historia vel

xis Testamenti mediocriter sit versatus. Praeterquam quod non fides tantum , sedis mores recte nitituti etiam tunc ad salutem postu- Iabantur. Hinc qua duce ratione vitam degerent antediluviani homines novimus ex Genes cap. seqq. Corrupto nempe erat terra, repleta Diquitate , e crines regitatio intenta ad malum ni rempore. b. s. a. ost diluvium, - , cum Dominus plui super SM-- , -

iis emitates has , di omnem e re regimum , ου--rsos habitatores urbium, Gen. cap. Iq. v. q. 3 nec decem iustos ibi extitisse compertum ab mus, quoniam cap. prim v. Ia Mymus et Quid

Eratque exemtorum annorum , quando diluvii aquae inundaverunt super Terram Centum igitur anni circiter apii sunt a L mmmmu ne ad Diluvium.

136쪽

Cπιι primim . I 2Is iumenti fuerint ibi deeem ' Et dixi s Deus non delebo propter decem : Cum propter simulacra, quae colebant , proscripsit Deus Chananaeuai, rnormarum, methaeum, Phereaeum quoque

Hevaeum , A Iebusaeum Exod 34. II. sim liis Istae praecepit Deus, pom

quam singula iniquitatum genera remisuit, ne inquin rentur in η uisis, quibus . Maiminatae suxit univers gentes , qua ei obiquit Deus a iste conspectum vestrum. tu ι - - 'terra: fus in scelera visitabo, ut sematb Hiatores suos. s Levitici 18. v. - s. Cu pluries tandem ipse inctus populus lamis est ui idololatriam, quemadmodum legimus Genes. q. v. z. de ipsa domo Iacob, dum ipse convocata omni do in sua est: ab isti Deos a s

A medio vestri sunt i Et cum recenter adhuc ed eius esset populus e dura Pharaonis servitute se eerunt Mi vitulum consatilem , adoraverunt , Exodi et . . . 'ere derunt in die illa via ginti tria millia hominum ibidem . v. 28. h. Haec,

ne singula hujus generis persequar si pensentur, s dicam ego potiori jureo ne per somnium

quidem eruitur minorem tantummodo hominum partem ante Christum naufragium secisse. Ad novum Testamentum vero quod attinet in summa renim ignoratione versari videretur, qui tantum in dubitationem adduceret , an ex

universo hominum genere plures laeti sint , an reprobi . Si nempe singulas percurramus Nati

nec a extra omnem dubitationis aleam pomca Vide tam machium in re, ea titulus

137쪽

tum est longe numerosiores esse , qui ad baptinmi gratiam minime perveniunt, sive aquae sit sive sanguinis, sive flaminis qui extra Ec-ςlesae Arcam degunt, tamen sis docet La- flantius lib. V. Institutionum cap. go. Jom. III. Bibl. atrii p. 88 , si quis non intraverit, vel a qua si quis exierit, a spe vitae is salutis aeternae alienus est Quare oleum, ioperam perdere existimarem , si in ea tantum commostranda vel tantillum temporis impenderem Satius ergo erit ad magis operosam disputationem iriniendam cogitationem convertere ad praxim refertur , nempe ad regulam Ap

stoli nos excitat ut in timore, moremore nostram salutem operemur. Sit itaque

PROPOSITIO.

conflans , ' perpetua S. Patri doctrina essmajorem habendum esse reproborum quam ele-- ctorum numerum inter ipsos adultos albesia

Uam facienda sit veneranda Antiquitatis ca- a nities in Theologicis controversiis diri. mendis novimus ex ipsa Patrum doctrina, qui IV. 3 V. Vcclesia saeculis, sequio-

origin Antiquit cap. a.' seqq. in quibus agitur de origine , o propagatione Christiana Religionis in ungulis Mundi eartibus

138쪽

Capiι Secundum. Σῆribus aetatibus floruerunt . Eo enim tota tendit Patrum istorum temporum orati , ut Oeeant Antiquitati esse religiosissime adhaerendum . Ita S. Caelestinus Papa in semnone in Conc Rom. habito ann. 43o adversus haerelim Nestorii ex

Damas , Ambrosio , illario . Virginem agnoscendam, confitendam esse Dei param. d 'monstrat . Idem factum novimus a S Leone n. Ep. ad Leonem Augustum, qua vivi de Verbi Dei Incarnatione, diu do urinam confirmat ex SS. Gregorio Naaianaeno, Basilio, Cyrillo Alexandrino, 'ugustino, Albanasio , Ambrosio, que . Quinimo ad tonendum, exi minaliadum errorem aliquem recenter prodeuntem in Eccles Dei, unice interdum adversarios provocabant atro IV. Saeculi ad trium priorum s culoruin auctorit rem . Quod quippe argumentum etiamsi tun olixisset , enica quam maxime , aptissimumque existimabant ad novitatem quamlibet conterendam . Sic D. Augustinus lib.

I. contra Julianum dimicans Catholicam de peccato originali sente tu iam propugnaturus Irenaei Cypriani Rheticii, Ambrosii Basilii auctoritates commemorat e Tales quippe, inquit, ac tanti iri secundum Catholicam dem , qua antiquitus toto orbe diffunditur hoc, et illa Cera es

la novitas sola auctoritate conteratur illorum . Inquiramus etiam nos an argutula novitas . Gravsenae de majori reproborum numero non solum inter adultos Catholicos, s tolerabilius saltem id es sit sed etiam uni etia hominum pestata naturo, sola S. Patrum aueruritate otiteratur.

139쪽

haereses lib. 4. c. XV. 2. Ol. 24s. Edit Paris. an. 7 Io Inυenient in ea vocatione , qua es

secundum nos, multos quidem vocatos, paucos vero

eleri os . Idem eontra haereses lib. IV cap. 7. . col. Si oe te vocati multi , pauci vera electi . . . A ignorati s dicente Apostolo quoniam injussi agnum Dei non haereditabunt Nolite seduci , neque semicatores , neque idololatrae,

neque adulteri, neque molles . . . . Regnum Dei

possidebunt . Et quoniam non ad eos sicis , qui eκ-rra sulit, sed ad ns , ne projiciamur extra Regnum De , tale siquid operantes Uem . IV. contra haereses cap. s. o. μν' suem modum enim in priori Testamento non in multis Lurum bene sensi ses die multi Mati, pauci electi Tertullianii in lib. de fuga in per itione

M. prope finem Edit Paris. 16B. Multicair, pauci ori . Non quaerituri, qui utam viams qui para Mi s , sed qui angusum. Patin Golia . origenes om. IV. in Ieremiam , operum

Tom. III. p. 44. 3. edit Paris. 74o. kque mentitur Iesus dicens : Multi vocari, pauci autem electio ex tantis Chrisianam dem pollicentibiis paucisane reperiuntur, qui habent fidem veritatem, Beatitudine digni sent . Idem Origenes Com. in atthaeum, operum Tom. III. p. 526. ,-Ia is Postquam vero animadverterimus unum- quos

140쪽

caput Secundum. Ias, quodque peccatorum, per quae ad in tostas . stenditur, portam inseri esse, intestigemus anuinam babentem ma rviain, aut nis m, vitis

se jusmodi, quaeque .propter nequitiam neque -- cta est, nec immaculata, petram non esse,s se per quam Christus aedificat . Si quis aut mri nos super his onvictos pudore incere vult, propter multitudinem hominum ex Meleta si qui idem amplexi creduntur vel hircisv , terem interpretati--. qui π- -- is tur, dicendunt est huic mi illii modo: Misci vocati, auri electi, sed, id , quod ais Servatore iis dictum est, qui ad se accedunt,

, ut extat in Luca Evangelio iis verbis ou- tendite intrare per anginam portam, quia multi dico vobis, quaerent intrare per angustam , is no μισunt. Dicendum .illud est, quod scriptum habetur in Matthaei Evangeliori u se iam angus porta, oe arcta via es , quae δε- eis ad itam ' pauci sunt , qui inveniunt eam . Animum autem ad id advertens quia multi, dico vobis, quaerent intrare non poterunt , intelliges illud ad eos pertinere , qui se ex Ec-- clesia esse gloriantur quidem , imbecillites au is rem, praei ferinonis Evangelici praeceptunxi vivum Patres Saecia. IV.

S. Athanasius in p. i. ad Castorem I a. Operum Tom. II. r. 37a edit Paris. 6 8., Per multas tribulationes oportet intrare in