Antonii Gardini lectoris Camaldulensis Dissertatio theologica adversus novitates P. Josephi M. Gravina Soc. Jes. ..

71쪽

Dissertatio Theol. , alios omnes praeclare dicta sunt, ea nostra sunt Christianorum. Caeterum tam alienus fuit S. Pater a conceden da justificatione is salute Ethnicis, qui in mediatorem non crediderint , ut diserte secernataos , qui modico verbi Iumine irradiati fuerint

ab iis, qui tanto fulgore perciti sunt , ut Fidem Christi etiam ex eo expresserint . polqgia enim a num. 8. Wro declarat Christianosi taliter, proprie eos nuncupari , qui non ad partem aliquam disseminatae rationis vitam isse inuni, sed ad totius, idest Chrsi cognitissem,

contemplationem Faretur siquidem partem aliquam lucis in Gentilibus splendescere, non autem tantam , quae eos ab omni erroris labe liberet quentauimodum satis constat iis , qui oriam v

lumina pervolvunt, in quibus plura sibi invicem pugnantia reperiuntur. Concludit tandem S. P ter, non per istum rationis lumen, sed per communipitionem supernaturalis gratiae medicinam nobis pervenire . Natum enim , inquit, ex ingenito, enarrabili De Verbum oecundu nrium Minnus, O --- quandoquidemur

pter in i m s tam vi , ut perpessonum δυμ rum particeps factum , medicisam illissaceret. Omnes enim Scriptores per instum rationis semen potuere si piidem verum videre , sed D.obscura . Aliud enim vi semen alicujus . di imitatis in visibus concessa, aliud ipsum illud, euius commimicatio, σι mitatis fecundum ipsus gratiam conceditur . Quocumque ergo te vertas adversarium habes, quem patronum maximum putabas . Nec ulterius immorandum esse existimo in scopo S. Martyris sibi proponentis tantum inquisitionem causae, qua

aeter .

72쪽

aeternis poenis iuste addicti sint, qui Christitem

pora praecesseruntis non vero qua ratione no nulli ex iis salutem aeternam assequi potuerint . , Ne qui autem , inquit, a ratione aberrantes ad ea, quae docuimus, detorquenda, Christum dicant ante annos centum, quinquaginta nais tum a nobis dici sub Cyreni , ac post illud tempus ea docuisse , quae illum docuisse diximus sub Pontio Pilato indeque consequi iajiciant, ut insontes sint homines omnes , qui

ante illud tempus fuere , dubitationis solutio, ne occupabimus. Scopus ergo S. Martyris, etiamsi alia non extarent argumenta . satis esset ad litem omnem a P. Gravina inductam de doctrina hujus martyris praescindendam. Uerum de S. Iustino satis . Ad alia nunc pergamus vl nanda testimonia.

. III. Diluitur secundum objectum AS. Clemens Alexandrinus adducto in testim

ni nec attingit quidem quaestionem, quam pertractat . Gravina . Ille enim sermonem habet de sacrificio, quod Deo maxime acceptum est, scilicet affectionum nostrarum Sc ut a rebus

sensibilibus alieni Deum pura mente contems mur. Haec qua ratione traduci queant ad idem implicitam Christi, plane non video. Qua propter ipse Gravina argumenti imbecillitatem a scens, post relatum testimonium statim asiiciendum putavit. Sed Me ad rem his es. Dicam ego, inurio levissimum, & nullius ponderis. Nam

73쪽

s Dissertatis Theol.

Nam s. Clamen eodem in libro numero praeces denti aperte insinuat ex Apostolo Gentilas , qui divini muneris lamine in sestem vocati sunt aeternae haereditatis, revelationis Christi particium essectos . Inquit enim : si ci φ- -----me benedictismi oria, si Spiritale donum , Quaditionem nempe, gnosticam, iis praesentibus praesens cupit impertire neque enim ea poterant significari peris Epistolam plenitudinem Christi vocans petis revelationem mysterii secundum mandatum aeteris, ni Dei ad obedientiam fidei in omnes gentes se cogniti hoc est in eos, qui ex gentibus eum

se esse credebant . Paucis autem ex his ostenditur, quaenam sint ea, qua sunt in mysterio. Quid aliud autem complectitur mysterium hoc gentihus revelatum, nisi Christum λ Et quidem post

pauca mysticum sensum aperit verborum Apostoli, quae habentur Cor. II. 6. I. nempe lae vobis potum dedi , non cibum c. inquiens se Si ergo lac quidem est infantium , cibus autem persectorum nutrimentum dictus est ab Apostolis, Iac quidem intelligetur Catechesis, veluti pri-

, mum nutrimentum animae cibus autem p

ptica contemplatio quae sunt ipse carnes, de, sanguis ogi , hoc est comprehensio Divina potentiae, Messentiae . Gussare , videte, in-

, quit, quia Chrsus est Dominus . sic enim seipsum impertit iis, qui sunt talis cibi spiritualis participes . Verum doctrinam hane uberius inquiramus in lib. II.&VL Stromatum, ad quos nos provocat P. Gravina, quamvis nurulum ex iis depromat testimonium. Ex iis itaque libris , quos accurate perlegendos

74쪽

Caput Octa Hum sydos duxi ad mentem Sancti Patris assequendam

uberrima documenta hausi ad sententiam , quam usque adhuc tradidi , mandam accomodatissimae nihil autem inveni, quod causae . Gravinae possit quovis modo adjuvare . Quamvis enim Graecis Philosophis tribuat S. Pater Dei cognitionem lumine naturali acquisitam , docet tamen imperfectam maxime suisse illorum notitiam, utpote lumine fidei minime collustratam, & Christi cognitione carentem nec desinit umquam do .cere eos rationem ex B. Petro/postolo, ex Apostolo qua ad Dei cognitionem possint pervenire,eo. sectam. Inquit enim ex Petro se e ciuieta colligens lib. I. Stromatum num. . p. 739. edit Zati ea , Cognoscite o virum est Deum , qui

se fecit omnium rincipium . . . . di per quem se facta sint omnia, qui comprehendi non potestri aeternus , ab interitu alienus , non factus qui, omnia fecit verbo virtutis suae. Quae extrema verba sic nece leguntur λώγν --- αυτ. .

t hanc enim dicendi rationem interpretationem mysti m intelligi , secutus' in hac phrasi Barnabant, qui in Ep. sua cap. 6. ubi verba Μoysis citaverat serrat in tereamis raxm , quam iuramem. - sis nomismi mal - Isaara; suis oeci Heredito rem possidete eam termin

emem iacte,', si statim sensuit spiritu .iem, O mysescunt subnectit inquiens

ε - I . - , nemperti dicar cognitio discia se . Sperate in Iesum, qui in came manis indus est vobis. Quae verba alibi citat Clemens Ale, xandrinus nempe lib. V. stromat*m. Post recitata autem verba st tim subdit Hunc Demi

75쪽

, colite, non ut ratei, utpote quod eumdem, , quem nos, colunt Deum , sed non persecta co- , gnitione, ut qui a filio datam non didicerint, traditionem. Et quod ita se habeat , utpote, quod nos ipsa, Graeci eumdem Deum noveri rimus, sed non similiter, sic rursus inseri hoc modo: eque colites, ut Iudaei . etenim illi, soli se Deum nosse putantes nesciunt, se adori rare Angelos , orchangelos mensem, ,, Lunam nisi Luna apparuerit , non agunt, Sabbathum, quod vocant primum , neque agunt, Neomeniam, neque azyma, neque estum meis que magnum diem. Deinde estus, quod quaerimus, infert Colophonem; quare vos quoque

sancte Qjuste, quae vobis tradimus , istentes servate , noviter Deum per Christum co-- lentes ' Qui igitur justam is sanctam vivendi rationem nosse cupiunt, Deum QChrustum confiteri religiose colere eos decet yis enim anu es nomen sub caesi datum , in quo oporteat nos famos feri. Ita enim necessariam medicat Christi fidem ad salutem obtinendam , ut qui etiam me Christi adventum Deo placuerunt , Evangelii praecones ad eos pervenisse existimet. Inquit enim eodem in libro num es, Annu--- in gentibiis stadia elui, - -- , -- - r. si e V iis, qui erant in carne ,

, propterea annunciavit Evangestum, ne injusteri condemnentur: quomodo non iis etiam, qui, excesserim ante ejus adventum, propter eam, dem annunciavit causam . usus enim Omnis nus ' Et paulo ante dixerat se Quid vero ., Annon significant Dominum annunciasse Eva

ri selium,in iis, qui perierant in Diluvio ....

76쪽

caput octavum . M,, peratur autem, ut existimo, Servator qua doquidem ejus est opus servare,' salvum, cere, quod quidem certe secit, ut qui eosqui, in ipsum voluerint credere per praedicationem, is ubicumque essent, traxerit ad salutem . . . . , sin autem Iudaeis solum annunciavit Evange-- lium, quibus defuit ea, quae est per servat

rem cognitio ' fides, clarum in utique quod cum apud Deum nullus sit personarum se respectus, Apostoli quoque scut hic, ita &inis lic annuntiaverunt Evangelium iis , qui ex, gentibus erant apti ad conversonem . . . . .

Iam vero in Petri praedicatione dicit Domi-- nus ad discipulos post Resurrectionem . te iis vos duodecim discipulos, iudicans esse, i- nos , quos Voluit Dominus is fideles ratus is esse Apostolos, mittens in mundum ad annun-- ciandum Evangelium hominibus , qui sunt in is orbe terrarum, ut cognoscant unum esse Deum. per meam Christi idem futura significantes ut qui audierint is crediderint , salviis fiant.

Libro autem II. Stromatum, postquam egregie ostendit Philosophorum scientiam, quae deis

monstratione innititur, maxime differre a supe naturali Fidei dono, pergit ad expositionem textus Apostoli Rom. o. suomodo vero nvocabunt, in quem non crediderunt inquiensci , Nondum intelligimus demonstrationem esse verbum Do mini. . . . Divinum verbum clamavit omnes simul vocans, eos quidem vel maxime cogno- is scens , qui non erant parituri, Qtamen qu niam est in nostra potestate parere,is non pari rere, ut nulli possint causyri praetextum igno-

77쪽

εα Disertatio Theol. , rantiae justam fecit vocationem . Quod autem praestare possunt uniuscujusque vires exigit. Gradum inde facit ad aliud explicandum Aposto- testimonium tali ratione sibi viam sternens , Si autem eaedem mansiones a Prophetis, io-- bis, rursus atriarchis annunciantur, oste se itur unum esse Deum utriusque Testamenti

, subjungit itaque manifestius Haereditatis testamentum Israel dicens ei, quae in ex gentibus. Vocationi, quae erat aliquando sterilis hujus is viri, qui est verbum, quae prius fuerat desit , t a sponso. Iustus autem ex fide vivit, .ae, est in Testamento. praeceptis , quoniam haec, duo nomine,, tempore , areare prosemi, data conomice, cum potestate quidem unum is sint, illud quident novum, hoc vero vetus peris filium ab uno Deo suppeditantur. Qua ratione dicit etiam Apostolus p. ad Romanos

Iu i enim mi in ipso remetior ex M. i.

dem uno, Me ex μα-tia permitur in Mau-gisio , per unum euuusem Dominum ορ- f iurem . Hoc, inquit , pr-epti m commendo tibi, ni Timo bee , secundum praecedentes in re prophetias, ut milites tu illis bonam militiam . monsulitimus lib. II. yL Stromatum, non quidem obiter,in perfunctorie, sed accurate is ex instituto, doctrinam traditam delibavimus, quae si opus esset, ulterius protrahi etiam posset. Hinc ambigendi locus non su rest de S. Clementis doctrina, non quidem quoad fidem implicitam, quam tradit . Gravina, sed quoad neςessariam Christi

notitiam, quam in utroque foedere acquisierunt,

qui electi fuere in ipso ante mundi constitutionem.

78쪽

A s. Udori verba quod attinet, nihil aliudex iis deduci posse videtur, quam quod Fibyllaesis plura de Deo, de iuristo is de gem

tibus scripta reliquerint, quae perierunt. Num ex his inferendum , quod is Christi conseiasionem emiserint,is ad salutis portum appule rint pc an sibyllae nomen si Thysio fides habenda est, orbginem ducit a voechaebre Sabal , quae ferre, ge- re signifieat, eo quod Sabulae, ideli Sibyllae daemonen in pectore portent. Hine Sibyllarum anti- . Aut mima abuta . vel ambeth dicta est unde Othonissa apud Hebraeos Pythia penes Graecos disecta est . nys miscellan cap. 3. A munere festassidi, Mossicio, non ab arte, aut dono iis se

runt eognominatae a locis vero, aut speeubus erebro celebratae. Unde Lactantius lib. I. p. I edit. Ald se Marcus Varro, inquit, quo emolumquam, doctior, ne apud Graeeos quidem, nedum apudis Latinos vixit, in libris rerum divinarum, quos . se ad C. Caesarem . Maximum scripsit, eum duis XV viris loqueretur. Sibyllinos librα ait, non, seisse unius Sibyllae . sed appellari uno nomine, sibyllinos, quod omnes sarininae vates, sibyllae, sunt a veteribus nuneupatae, vel ab unias Delis phidis nomine, vel a consiliis eorum denun tiandis ' Vide quoque S. Io Chrysost Hom. m in Corinth. is strabon. l. s. os Anion. Van-Dale de orae vet Ethn. p. retet edit. Am-

79쪽

rint At magnum interest discrimen inter Pr phetiam, supernaturale fidei donum, quemadmodum satis compertum est . Hinc Claris P. Franciscus Leoni pub Prosiat in opere de Sibyllis ad calcem notae pag. 6. ' quomodo, inquit, fuerunt

Sibilae perfusae aliqua de , tamquam psitae Deutae sunt Quod tum Clemens Alexandrinus, tum Joannes Damascenus ostendunt pluribus in locis de vatibus, divinis agentes . Et revera S. I

stin martyr orato ad Gentiles Sibylla respiaciens Raes mutas, inquit, α nanias recte 'vere dicunt, ibi eorum pDe loquuntur hi im-tes. Idem docent S. Clemens Alexandrinus , Jo Damascenus pluribus in locis . Praeterea commemorat S. Justinus Sibyllam una cum Orphaeorae per responsa, sortes vaticinatam esse sis xit . Et S. Clemens Alex singula sacronim a tuin nomina recenset lib. I stromatum p. m. edit. attae, ii viroriim , tum mulierinii;

ne Sibylla quidem attingit quin immo sermonem habens pag. 399. de protinis vatibus , quisve apud barbaros, sive penes Graecos futura protendisse dicitatur, Sibyllamim quoque turbam n minat , inquiens ' si Et Sibyllarum turba , S mia, Colophonia, Cumaea, Erit ea, Phyto, se Taraxandra, acetis, Thessala, Thesprotis. JEt post pauca de his omnibus prosinis vatibus haec habet pag. 4 . , Sed illi quidem fures

omnes,m latrones, ut docet scriptura , t is rima ex observatione 3 ex verisimilibus praedixerunt, sicut medici vates , qui ex re, gula naturae eonjectant , alii autem etiam Darmonibus incitat , vel per aquas , c sum, tus, Maerem aliqua qu/litate praeditum per

80쪽

caput Octaυιιm oso turbati apud Hebraeos autem Dei virtute, , inspiratione. Verum demus locutum esse Deum Sibyllarumor . Quid inde ' Etiam per vatem Balaam Is raeli benedixit Deus isostibus autem ejus maledixit Per vaticinium quoque Regis Babylonis Na- codonosor capiendam esse Ierusalem praesignificavit Ezech et inquiens. Et is ui Rex Bablonis inquam antiquain, initio duarum larum vaticinii maiieia nandi, O virgae concutienda, O sculptilium ρ-ων--rum c. Deus enim non tantum per sacros, tes, quae futura erant, praefatus est, sed per eos

itidem, qui a vero cultu sunt alieni praemo stravit. Ex gratuito igitur Prophetiae dono animorum obsequium,in verax Dei cultus,&Chrum fides desines nequeunt. Quod vero attinet ad verba illa, quae in lamina aurea insculpta fuisse ferunt, tantum abest,

ut ex iis Fides implicita argui possit, ut potius explicit ibi aperte asseratur. Nam quidquid sit de sim veritate parum enim postra interest

ibi legimus. orsus nascetur ex Virgine Maria emo in n. Quam ergo fidem Christi implicitam hic obtrudere, aut conjicere potest P. Gravina 3 Est quaestionis abreptus prosectosuit Theologus noster, qui tantam pro sua sententia argumςnti imbecillitatem non animas

vertit