장음표시 사용
171쪽
: I C. -Hippocratis est sententia, quam Galenus tercenta ' .ra tis in locis comm ndat . od pariter fatetur Arist teles ipse . ideo iure Hippocrates in morbis longis
ζων. 2 Si terram mutare praecipit, ut etiam praesenti morbo dein: , .si tentis. Loci nanque mutatio maximo perispe est epilepticis auxilio, quado nimirum in calidior m,ac φ ' sicciorem locum migrant, quicunque pituitae vitio epileptici fiunt. Verum non per se regiones, & loci corpora immutant, sed aeris Pro regionum varietate alterati ratione. Quam rem superius quoque docui- οῦ α mus. Hinc discas non immerito apud Gale num a ris temperiem in tempus, S regionem distributam fuisse. Quaerenti ergo an pituitosus humor epilepi, ci casus elii ciens existat, conseret non patiam inter lia considerare num regio, vel locus in quo patiens
degit, frigidae sit, ac humidae naturae,cuiusmodi est pituita ipsa. augetur enim quilibet humor a simili. Certissima abundantis in corpore pituitae indicia dcpr mes tum ex patientis studijs,ut si ociosam,ac sellat riam vitam degat . hic enim pituitosum acceruare succum solet; clam vero ex ipsavruendi ratione, pra sertim cibo, & potu, ex quibus tanquam ex humor ais, , ..tiu materia consueuit Galenus redundantis succi notas minis . excerpere, ut in dignoscendis plethora, de cacochy mia, sanguine melancholico, & ischiade. .Quod ce te multa cum ratione fieri dicendum est, cum in omnibus talis existat sanguis, quale est, quo utitur, al, mentum ; quod propterea magnam corporis imm
I.I P: vim obtinere cuncti libred fatentur. Calenus
vero cum alijs in locis, tum Vbi dixit: cibus, ac potus Ihq naturam aduentitia essiciunt, maxime quidε in ve
triculo, cuhoe vero, &in alijs partibus. Ad qua al, menti vim ,& facultatε respiciens Hippocrates haec
172쪽
ipsa memoriae mandauit. Facultas alimenti pein nit & ad ossa,& ad omnes partes,& in neruum,inve Mam, in arteriam, in musculum, inpelliculam,in carnem, in pinguedinem', in saninimem, in pituitam,
in medullam,& cerebrum, & lpinalam medullam,&interanea,omnesq; isorum mnes, & sane etiam io caliditatemta spiritum, & humiditatem, linare si comitialis, potu, & alimentis vius, suerit, qu e pituitam igimqndi vim obtineant, quali natura bunt frigida, humidaq;& plerunque etiam crassiora citaria, me rudi conij cies illum a pinustofo succo epilepsiam pati. A spuma denique epile ieis dirca os ipsum n uanae; haud irrationabiliter deprehendi potest, a pirtuitoso humore symptoma progenitum esse. In quibus enim ab accesilone correptis niuit , cra j; cidica Ossipumosa Vppret materia, his morbus4puuit origincm trahit . nam eui in alijs etia epil'pingi, ner ibus spuma fiat, caussis paulo inferius adducedis, verisimile tamen est, multo maiore fieri in hi-q dirum cerebrum pituitoso excremento magis abudat,
quale omnino est patientium id mali genus pituitae vitio. Haec de pituitae,seu potius epilepsiat pituitoin
motis dicta satis erunt. Accedo ad ea signa, quae m Iancholicum in corporehumorem abudare,& ab eo consequenter epilepticum symptoma oriri demo strant. Si p tientis igitur color ad nigredinem te dat, nigrum in corpore sit unpeccare asscrendum est,eo quod quaecunque exusta sunt, nigri affutit. talis autem inter humines e melanchoba licet ea magis, quae atrae nome bit . . Si terrore inter dormiendum, tristibusq; imaginationibus afficiatur, ii vigiliae potius, quam somno deditus a melancholia
173쪽
epilepsiam illum pati assimari potest. Cuius etiam
humoris praedominium ostendunt eiusdem patientis temperatura,artas,& reliqua iam enarrata. Nam mucri, & hirsuti, necnon quibus latae existunt venae, aptissmi sunt, ut huiusmodi in ipsis humor cumuletur. Habent enim hi iecur ad generandum hunc sqculentum humorem perquam aptu, quibus propterea nisi splen validior insit, ut quicquid de illo generetur ad te trahere valeat, neceste omnino sit eorum corpora atro humore abundare. Inter aetates maxime atrabbie detinetur, quae est a vigesimo quinto anno, usque . ad quadragesimum quintum, hoc asserente Hippocrate . Qui tamen videtur quoquo pacto contrarium assirmandum de apoplexljs loquens ex sola atra his te genitis ita scribit: Apoplexior hi ph.ir. le genitis ita scribit: Apoplexiae fiunt maxime aquadragesimo anno ad sexagesimum. Responderi formian posse quM quemadmodum in state melancholicus humor adaugetur , ob exustione in humoribus factam ab aeris calore,cum tamen morbi a meIantholia in autumno maxime fiant, ita etiam in iuuenili,ac vigenti state,cuius initium est vigesimus quintus annus, terminus vero trigesimus quintus, acri ,seu me- Iancholici humores ab intentb illius artat s calore coaceruentur , qui nihilominus effectus suos pariant, noin i psa iuuenta, sed in primo senio, nempe a quadra
resimo anno usque ad sexagesimum,quae aetas autum
no naturae proponione respondet. Haud nego tamε tam in autumno ipso, quam hac in aetate aliquant humoris melancholici portionem gigni . Quantum ad anni tempus, quis ignorarinomosa melancholia pε derites in autumno potissimum promoueri ita ut s. epilepissis obnoxius hoc anni tempore maxime ab illa corripiatur, dicendum sit ab atro potius,quam ullo alio
174쪽
alio humore idipsum produci. Sed si attente perpe duntur quae prolata sunt a Galeno in Aphorismurum
commentarijs, asserendum omnino est in autumnali tempore non tantum ijs, qui ab atro, nigrove hum
re epileptici sunt, istud symptoma contingere, veri S ijs quoque, qui pituitosi humoris culpa comit tale
Cuadunt. Explicans enim quamobrem medicitas parens sipientissimus exarauit in autumno epilepsiam. Cnerari, caussam resert non in humorem melancholicum illo tempore redundantem, sed potius in repeti nam illius tempestatis in contrarium mutationem. nam sere meridianis temporibus calor, nocturnis,at
que matutinis, & vespertinis frigus exuperat. nihil autem aeque epilepticas accessiones gignere, atq; eiusmodi mutatio potest. Ab hoc eodem mclancholico humore excitatam esse comitialem inuasione re gio pariter ostendit, quae quidem calida sit, ac sicea, Talis enim regio atros, melancholicosque humores progignit. Unde verisimile fit melancholiar viiijs patere magis Arabes, Μauros, Syros,& Indos, qui om- .nes feruida incolunt loca, quam obnoxij sint Galli, Britanni, Scuthar, Thraces, atque Germani, qui gemlidis in locis habitant. Quare ut in illis comitiale sivmploma ex melancholia,ita in his ex pituita magis flet. Ideo cuilibet ipsorum mutatio in locum contrarijsqualitatibus affectum mirum in modum ad morbi liberationem conducet. Ex epileptici Verortud ijs conijeies etiam an melancholicus humor affectione progignat, nempe si motui, ac labori deditus fuerit. Labor enim melancholicum gignit humorem,praesertim si fuerit diuturnus. Quanto etenim longioris tanto erit ad atram bilem generata magis procri vise Omnis nanque localis motus, ad que labor,& ela V a citium
175쪽
citium reducitur ὶ calefactivus est, ea prorsus ratione, quam apud Aristotelem vidimus. Nimirum, aut quia adducit calefaciens,ut coeli motus astrum supra heinispherium: aut quia per confricationem,aut concitatam med ijdiuisionem producitur. Quaecunque autem in noli ro corpore calorem adaugent, haec ad atrae bilis generationem corpus ipsum aptissimumessiciun r. Demum ex vivendi ratione,praecipue ve-,5 cibo,& potu, si melancholicu humore gignendi s cultatem habuerint, indubitata fere coniectura asse qui possumus, a tali humore morbum hunc progeni-ζGal. 3. tum esse. Quamam vero sint cibaria atrum humore' '''' aceruantia, in therapeutica abunde satis ostendetur. Ex his ergo omnibus non modo in comitiali, sed in omni alio morbo,diligenter expensis, ac examinatis,essicientem caussam non difficulter inuenies, qua cognita,& ablata una etiam morbi ipsi auseruntur .
corporis partibus progemta ι.ε;
q' ς Gamus lam,quaeso honestissim Adoliscen, teside sigriti, miae domitiale symptoma co- sortii lege non a ventriculo tantum, sed ab altis etiam corporis partibus senitum pirenunciant. Magnε siouidem refert , pilusqnam ad medica praemdiu aceeciametrii, non ignorarentim assectio in cer bro per se sit, an vero si aliunde communicetur . Cuius quidem rei uniues ilis aliqua nota inuest ig, da est, antequam ad pamculares descendam .mam-
176쪽
obrem signum uniuersete per consensum esse epilopsiam,actiones erunt cerebri haud profecto ita viti tae extra accessionem,ut in epilepsia fit in cerebro peressentiam genita. Consentus enim propriam cer bri intemperiem, qua animales functiones omnes magnopere oblaeduntur, per se non procreat. Exor diar vero, inter particularia 3 a signis,quae malum per consensum a ventriculo factum significant . Haec igitur sunt palpitatio ipsius ventriculi, tumultus, & er fio; insuper ex inediaue seu cibo tardius assumpto e candescunt,quibus a stomacho vitium oritur. His adde cordis tremorem, capitis dolorem peracerbu, vociferationem, rugitum, stircoris, geniturae, S ur,nae defluxionem, lenem moibi accessionem,eiusquo facilem solistionem cum domitar. inter suae signa retcensentur aliqua communia potius, quam huius par tis peculiaria. Quare hac in lactione propria tantum Opiloptici per consensura a ventriculo expendam,r
liqua suo lotio . Quantu lavid palpitationem, quo 'Partis quaedam pravi r naturam dilatat io, retentricis
facultatis ipfns ventricliti limbecillitatem praesesert prae qub stomachus cibos amplcctituri quidem, sed
cum vibratu quodam , atqueit more: Vnde con Coctipis debiliter. ipera ias crassiorcsbigonerat fi lus,quid iis exitum quaerunt , palp3M Oniis, motum effieiurat. Itaque si epilopticum' huiuiuandi ventriculi symptoma 'medit, 'erisimile cerac fit, illum per consensum ab ea parte affectionenti perpeti,ob quandam classarum partium substantiam ab eoder0 Vς reiculo in cerebrum expirante si Sed jllud hoc, in inc praetereundum non est,palpitationein epit lici morbi non modo a stomacho; vectetiam ab ali cor
poris partibun quae dilatari, distendive possint, orruginem
Ex Aule. c. de epit. .de loc. aff. s.
177쪽
ginem ducentis signum nobis esse. Quam rem puriter docuit Avicenna cum scripsit palpitationem c mitialis morbi in piaecord ijs geniti notam existere. f.- si 'iu Palpitatio enim hi non in ventriculo se um, sed in V 'g' omn ibus corporis particulis, in quibus dilatatio, distensioq; accidere possitnt: neque enim os, cartilago ve unquam palpitant, cu dilatari nullo modo queat:
atque hanc cuti subinde .contingere saepe videmus, nonnunquam vero etiam subiectis illi musculis. I supcr non ita rato ventriculo, vesicae, utero, intestis
nis, iecinori, lieni, & septo trasuerso accidere potest, atque omnibus quae distendi, d latarici; valent, ita ut
cum arterijs,tum cordi ipsi contingere videatur,aliusque in his praeter pulsum motus existat. Cum itaque tot partibus palpitatio accidat, iuremerito dieitur ea esse notam epilepsiae ab omnibus corporis particulis
distensionem admittentibus emanantis, non tantum
illius, cuius est a ventriculo prima origo. Illud sane
praetereundum non est, palpirationem, quae comiti
te symptoma per consensum ab hypochondrijs genis tum significat, a melancholicis vpporibusicreari. Proinde scriptum reliquit idem auctor,quod si huiuscemodi palpitatio diutius protrahitur, aut melach lia hypochondriacam, aut epilepticum morbu prsi dicat. Haec de palpitatione , venio iam ad tumultu quem effici tunc Galenus iese testatur, dum in ventre Ructuant ingesti cibit Elicitur hoc manifeste ex e de Galeno, ubi fluctuationes cum sonitu retentricis ficultatis non probe undiq; cibos amplexantis --ptonia esse docet . nam tradit quod cu retentricis, de complectentis facultatis agendi probitas in ijs O hus consistat, ut tu nullus ab ea locus relinquatur inister ventrem, & cibos vacuus, tum complect endi tuis pus
178쪽
pus eum eoneoquendi tempore exaequmrro et este tantum non prone actione obibit, vel utroque: synis plomataq; consequentur, imbecillo quidem complartui . suctuationes cum sonitu , quas Graeci clydonas vocant, ει flatulentiae et Iniusto autem complectendi tempori excretio celer, &ciborum lin inferiore venistre coixu ptela. Merito igitur fluctuatio cum senisu, quam sub nomine tumultus Paulus ipk designauit, epilepsiam per consensum a ventriculo prouenire nobis ostendit. In tali enim stomachi vitio rationi e sonum est copiosam Batuum multitudinem in cereis Mum efferri, quae vehirta struendo vilem p Tiat. H. ius generis exosio quoque ex stit. Sed haec
illius tantum, ni fallor, epileptici casus a ventriculo originem trahentis nota euad: e, qui non a crassa alis
qua vaporosa substantia, sed a biliosis,mordaeibusvisuceis in os ipsius ventriculi connuentibus, leuemq; ibi etiam continui solut ionem essicientibus, produci saepe videtur , cuius modi epilepsia capiebatur Gr
mamus ille Galani, Quoties nimis vehementer s. l. Ioe. .ceret, aut cogitaret, aut irasceretur, aut inediam su- stirieret. Spectat hue mitialis conuussio eorum, qai a cibo serius assumpto excandet scunt, quales om. nino iunt picrochos Graecis nuncupati, in quorumvrarria uo, praesertim stirascantur, aut diutius,quam illorummet consuetudo ferat, inediam tolerent, b, lim humoresacres cogunturci quibus membri illius vide cvic
Ure Gasilii maxime a recto, mordicus velliculo ,ἐen epilepti accessi inuehitur, ob amnitatem ni- μ . nitimi, quam cum cerebro periractam cerebri propaginem stomachus ipse contraxit. Hoc sensu intelis algendus est Galenus cum dicit epilepsiam concitari De -- ἀ- stomachi inandionem. Patiemes id mali genus μ'. a
179쪽
I .. ..i vera uli mo em dis etiam tremoria igit ,-hoc. dieaturde ipso et corde fine de ore supernoxinsessi distri ' '' ventriculi. De,HGquhenim recte efferri potest ut. Σ. i. Notuna siqvidemcidi unicuique vestrum tam cata q
consensum ducto .i In digiti paneutra hoc ispidus a cidere ridemus. Hinc cli as vel nn ventriculum n quia condi propinquus, eidem proprias pasuomst et munitare, sed quia exactum possidet sensum . Naimbuantumuis vicina pars sio, ut , pericordium, ni ον gium habeat sensum , Miusinodi accidentia inferre nequit. Non semel autem ostensim est vim hanctam acriter sentiendi venti lauto ccedere asexto erviorum pari, a quo quampremum tum dexter, tum sinnister reta urens uticatus cetuqs ad orificium t ventris litam dinum ruenit, inautas neruulos quasi retis in morem diuidum p&los illud amplexantur squam ob caussam sensum tacitis in superno ore ven - ras de vis triculi in immigerescriptumreliquit Gilenus,quam ce . Quam alibi idem dixerit,nouiti omnibus sque exactilia...ienses ventriculi se viri,quod1ane,vil esse posti prima facie non intelligo, praest nisi si de ventriculi ore loquamur I qui secundum suam innatam habitu .dinem sobabeat, cum in omnibus tque nervorsi iste consensus existat. Addit Avicenna peracerbum campitia
180쪽
pitis dolorem persentiri ab his, qui per consen sium a ,3
stomacho affect ionem hanc pati coguntur. Caussa huius doloris nulla, ut puto, alia censenda est,quam v pores a ventriculo eleuati, quivit multitudine, vel acri qualitate cerebri membranas distendendo, aut moleste seriendo,ingentem capitis dolorem broducunt. Sed quoniam talis etiam pone dolor sentitur ab ijs, in quibus non a ventriculo,sed per essentiam in . cerebro symploma hoc generatur , alia signa eve deda sunt, qu ibus rem certius dignosccxe valeamus. Caetera signa in Avicenna posita omittuntur, qu niam partim comunia sunt alijsepilepsiae speciebus, partim vero per se satis clara, atque perspicua. Η
.cusque de ventriculo, ad alias modo corporis partes accedendum eis. Prouenientem ab interancis epi-lopsiam, ob vermes in ipsis latentes, indicabunt se quens sa'iuae defluxio, lumbricorum, & astaridum eis missio, & demum punctio in imo ventre accris onis tempore percepta. Signa autem comitialis casus per consensum ab hypocnondrijs erunt eadem prorsius quae melancholis hypochondriacet adlcribuntur c-tus nimirum acidi, inflatio, rugitus, ct dolor in ventre no ita breui tempore quiescens, propter materiei crassitiem, quae plerunque est melanch ca,pituit
fasti simul. Quandoq; etiam in tali epilepsia persentitur inflammatio in hypochondrijs ipsis ab humorbbus calidioribus, ut biliosis, vel alijs ibide putresce
tibus. Ad haec scribis Aulaeuna nonnunquam c, tari dolor in inter utrasque spatulas post cibi tamen assiimptionem: qui dolor a celebrata concoctione quietcm adinvenit: deinde,rouo cibo assuinpto,r uertitur. quod sane, ut puto, accidit, quoniam inveutricul' cibus ipse corrumpitur, a quo acres, pra