장음표시 사용
71쪽
, evaporatocri ab eo, qui praeter naturam est, natur altvesicae calore. Atqui hunc in errore lapsi non cflent, d. si ea legissent, quae Galenus nobis tradita ad hunc mo-: ' dum reliquit. Verum in nobis lapidem frigus non parit; neque enim fieri potest,ut uiuo coipori tantum it ous accidat, quo concrescere valeat in homine lapis , - quemadmodum fieri in externis videmus. Quod υ ro, & ad cerebrum reuertor, idem Crippa de cerebri humiditate ob ij ciebat, quam dicit tantam esse, ut memoriam in illo membro contineri impolsibile lit, censeo ego esse falsum . nam cerebrum humidum quidem est, quod erus mollicies potissimum indicat, non laine, si de temperato loquamur, humidissimum. Iniuria er- o hac ratione cerebrum ipsius memoriae ,aliarumque: animalium virtutum sede, ac domicilio priuant Per patetici. Postrema dubitatio erat num vere dictum sit a Galeno in epilema rationem, atque memoria amit- ti, cum & Oribasius,& Actuarius aliter sentire videa tur. Pro solutione respondendum in epilepsia, iuxta GaIeni. mentem , rationem, atque memoria praecipue offendi, quod vero etiam imaginatio,communisq, letasus assiciantur, ut Actuarius, & Oribasius arbitrantur, hoc sane haud negat Galenus,quanquam proprias sen-- ου γ sus communis affectiones veternum, ac vigillam , nota' autem apollexim, aut epilepsiam statuerat. Verta hactenus ista .
72쪽
De inferentijs epilesia, re modis omnibus,
quibus non solum cerebrum,sed Unaqua- , que pars ab altera per consensium adici; tur. Lect. XI
DE diisereorijs epilepsiae, quot, & quae sint,
nec non membris Omni Gquibus per co n
sensum tam graui symptomate cerebrii codiripitur, vobis hodie mane clarisiimi adolescentes verba sum facturus. In quovis igitur nostri corporis affectu, quanti reserat a medico non ignorari assectionis modum, num scilicet pars assecta primario,&per se, an per consensum morbo laboret, unicuique in arte medica etiam ruditer versato proi comperto esse puto. Quae res ijs potissimum curae esse debet, qui in praxi iris versantur, ut,cuina parti medicamenta conueniant , ad unguem calleant, ne dum quia affectu aliquo per pathiam laborat,eundem tractu temporis per idio- pathiam perpeti cogatur,& ad aras usque patientem concomitetur. Affectio enim per consensum orta si in propriam transeat, non nisi difficulter admodum vinei potest, quod neutiquam accidit morbo adhuc aliunde sendenti, qui fixas adhuc, & permanentes caussas non abeat, cui quidem Occurreretarduum non est, nimiarum quoniam ubi quis, Galeno auctore, per consen- .de Ioe.a . sum afficitur, ipsaq; affectio in fieri habeat esse, deletis in causis illam emcientibus, ipsa quoque simul deletur. Si vero consentientes partes permanento iam habuerint dispositionem, quamuis quiescat caussa essicieos, ipsa tamen per sistet affectio. Vnde a lSereno iure prod, tum legitur.
73쪽
Quamobrem ciun haud uni sint modi generationis epitcpsaeli quot, quique sint nunc statim palam facio. Eiussmodi enim distinctio non parui erit in curatione momenti . Siquidem cum in cerebro ob aliquam aliam partem haec astectio gignitur, eam maximc, & imprimis curare oportet, cerebrum vero ita praeparare, Ut
non tam tacite afficiatur. Tribus ergo continetur differentiis epilepsia, aut consistente in cerebro per c sientiam affectu, id quod plurimis epilepticorum contingit, aut a ventriculo ad cerebrum consoriij lege quadaadscendente, aut, quod raro accidit, cum a parte aliqua, cui forte fortuna euenit, incipit affectio, quae deinceps, aegro ipso sentiente, in cerebrum repit. Quibi sta mori epilepsiae differentijs commune illud est, ut quoquomodo oriatur astectio, cerebrum seinper necellario patiatur, vel primario affectu, vel secundario, que admodum in morbo melancholia dicto fieri cernitur . H ic en im pariter v es ex proprio cerebri pathemate gemnoratur, vel ex ventriculo, iliave partu affectus materiam cerebro communicante, qualis melancholia hystocondriaca nuncupata, quae stomacho consentiente fieri solet, ob inflammata circa ipsum ventrem hyp condria, quae modo auram cpiamdam maligniorem ;modo substantiae humoris partem ad cerebrum sursum transmittuntd Ita igimp comitialis assectio non solum proprio celebri vitio, sed etiam ipsius.vena iculi, & liarum etiam eorporis partium consertio producitur, de loe ait, Galeno auctore, cui Paulas, Aetius, alij* omnes ant qui medici substribunt, Iit ornon desuerint inter iuniores qui contra senserint . Eleuantur enim , in in G lenus, interdum ab aliqua eorpor is parte haliniosi qui dam sipiritus, qui cerebrum ita petunt, ut eos , dum sese attollunt, vel aegri perientire idonei statis Venimia in
74쪽
temptu postulat, ut quaenam sint corporis partes, quarum consensu comitialis passio cerebro communicatur , clarum , apertumq; fiat. Illas igitur partim Gai 'a.deloe.aΕnus, &partim alij in re medica percelebres, nempe inter Graecos Paulus,inter Arabes vero Auicena uos docuerunt. Galenus enim puerum se vidisse refert, qui conuulsione epileptica ruris consortio laborabat,
qui puer eidem Galeno reserebat a crum initiu sum crea fictionem,moκ illinc pers mur, lumbos, latera ad ceruicero recta serpere, donec ad caput perueniret, quod clam primum tangebat, puer linid quaquam sibi constabat, qui propterea, interrogantibus medicis, quibus tam ad curationem Galenus conuenerat, quale est et id, quod serebatur in caput, nihil habuit quod responderet, artatis vero suae decimumtertium annum agebat. Sed praeter hunc tradit idem Galenus alium se adolescentem cognouisse mentis compotem hoc ipso morbi genere laborantem, qui quod fieret non modo sentire, sed etiam alteri narrare poterat: a quo dicebam tur ueluti auram quandam Digidam esse id, quod sum sum adscendebat. Tale quidpiam se uidissetcribit Alexander Trallianus. Paulus uero Aegineta itim a cru- Lib.i. e.is. re, tum a manus digitis eontagionem posse nasci assim Lib. .e.is.
mat, nec non quod etiam notat Avicenna ab utero, hib., si, ut cuidam sui arui mulieri, tempore quo erat grauida, contigit, quae mulier a partu edito hoc symptoma pasese non est. Femelius inter neotericos magni nominis d pax Mς auctor, Non paucas, inquit, muliercs noui , quae quo- te. ' ties utero gestant, crebro epilepsia corruunt, expeditae uero nunquam. Eκ coli etiam dolore epilepticos fieri Lib. . e froastis uoluit idem Paulus, ut similiter ex alijs interaneis ob lumbricos ea occupantes. Praeterea a liene,pra cor
dijsq; , spondylibus, ac humerali osse, ut etiam a testi
75쪽
bus, semine ob diuturnam moram in ipsis corrupto, Mad uenenatam qualitatem redacto. allectionem hanc nonnunquam produci tradit Avicenna. Vbi demum a toto corpore etiam fieri posse per haec uerba refert. Illud autem quod nocet cum uapore mata substantis, ct qualitatis est in toto corpore ctiam , ita ut sit in digito pedis, & manus . Quibus uerbis Avicenna non a uctriculo lum, praecordijsq; , aut alijs internis corporis partibus, sed etam a partibus externis, in quibus totius . corporis habitudo dcprehenditur, uapores prauos in cerebrum conscendere, ibiq; epilepsiam parere nobis aperte significat. Si quis uero petat a me,quaenam sint hae corporis partes exterioreS, in quibus totius corporis habitus comprehenditur, respondebo mustulos esse toti corpori adiacentes. ita enim rem se habere docet Galenus in hunc plane modum : Tot iu uero
coipotis habitus in illis maximc dicitur partibus, quae primat oculis sub ij ciuntur. sunt uero hae musculi, qui omnia ambiunt. Quod Avicenna igitur de toto cor pore protulit, de partibus extrinsecis nempe musculis uniuersam corporis molem ambientibus intelligi de bet. omnibus uero consortij lege factis epileptici morbi inuasionibus, quae stomachi fit consensu, frequsitior esse solet: cuius quidem quatuor enumerantur caussae a Galeno, quae si una confluant, maximum inde fieri 0mploma necesse est. nimirum si affectus, qui uenti Dculum afficit, uehemens existat, si sensus eius maximo sit acer, si arteriarum, neruorumq; genus imbecillum,& si denique cerebrum ipsum, uel cor fuerit infirmum.
Hactenus patet quaenam sintsartes,quarum consertio,& conspiratione cerebra m epileptico motu afficitur, nunc uero ostendamus quo modo cerebrum huiusmodi partibus consentiat, ut illaru consortio in adeo magnam i
76쪽
-εnam argi itudinc in incurrat. Ante omnia igitur considet an dum a nobis est quot modis fiat partium ad iuuia Lein conspiratio, & una pars alteri compatiatur. Tri- hinu plici ergo ratione fit ille consensus, aut Vic Iula, aut familiaritate vel generis, vel operis, aut vasoru in Comia munione. Avicenna vero sex modis fieri consbrtia traia reai. pH-dit propter continuitatem, viam , VicinitatCm, opera tionem, famulatum, aut intermedium partis ad parte e Propter viciniam, vesicae,&iecto intestino uterus c patitur, vicissimq; illa utero, unde tenesmi, strangurie,ia urinae suppressiones per consensum. Sic ad recti in testini, ac uteri inflammationem. accedit stranguria, Hippocrate auctore,viciniae scilicet ratione compati ei
te vesica. ueneris societate condolat neruosum nera uolo, venosun, v c nolo , arteriosum.arterioso. Operis ι- α Vero, cou dolent mammae vicio, thoraxi partibus geia 'ns talibus. Propter communionem v a forum ventriculus cordi per aortam, & venam cauam consentit, inde sincope stomachica. alijs etia modis ab Avicennapo
sitis pars altera ait . ri compatitur, ut continu ita te,ac i
termedio partis ad partem; sic enim ventriculus inte-1t inis, & gulae condolet, ctrcbrum v cro utero, per spi- nain clli alligatur, compatitur, inde occipitis dolor in mulieribus irequentissimus. Conspirant cliam partes per intermedios spiritus, & humoru confluxum, ut ad 'nc parti Um Conspirationem , condolentiam vo respiciens Hippociates merito scripserit: Con 'uvio Vna, in lib. dea Conspiratio una, consentientia omnia. de qua symp il' 'thia abunde loquitur Hieronymus Fracastorius. U in lib. de Tum ad rem nostram. Si quis ergo quaerat a me unde D. : GIsit quod cerebrum, & ventriculus mutuo sibi compatiuntur, ut alter alterius condoleat calamitati, respon-elebo id prouenire ob neruorum a sexta cerebri propa
77쪽
ine ad os ventriculi descendentium magnitudinem , per quos etiam ori vemricula sensus exactaer,quam ul- LiM. dev- L aliae particulae accedit. Qua propterea in Parie Gam lina tenus tactus,sensim maxime vigere perscripsit. Sto-'s macho igitur facile cerebru compatitur neruorii com- , μης' munione . Exemplum vero patientis epilemam pero lenustu huiusmodi consensum proponit haud uno in loco Ga- - lenus, nimirum cuiusdam grammatici, qui quoties veI
I 0s P nimii veli emer do ret, aut cogitaret, aut inediam
sensile obii sust ineret, a ut irasceretur, comitiali symptomate cor riobat' qa ripiebatur, nempe oris ventriculi vitio. Sic ego alium ...ta: et noui grammaticum lita enim libet mihi appellare vidam usquς rum in humanioribus , uti vocant, literis perqua vertz quiiiixie satum qui si torte fortuna irascitur, aut longius inedia, bd. q. tolerat leuibus quibusdam comitialibus accessionibus .m:. I ' cum modica circa os spuma collabitur. Abuteri conis z, eum irii sensu epilepsia fit mulieribus praesertim utero gerentiam: misi bus,in quibus multa putria una cum s tu cohercentur, IE .L. ob ipsius uteri cum cerebro, per spinalem medullam ' ης dς x ς- cui uterus alligatur, copulam: inde mulieribus nil ma- , h.' '' ' gis frequens occipitis dolore, inde etiam conuulsio 4 8. 28 nes, quas utero consentiens cerebrumispe producit,
quae quidem in viduis maxime , atque virginibus elu-ccscunt, quae sanantur utero ipso fanato . Quod si licui vestrum non prob tur, dicamus epilepsiam fieri ab virm vasorum communioneyde qua GJlenus ubii caussas indagat,ob quas fi ut mulieribus in sincipite d ' lores. Ex coli autem dolore qui fit casus epilepticus acceptus referri debet, uel neruulo a sexta cerebri propagine ad illud transmisso,uel continuitati illius intestini
cu uetricut , a quo per neruoru communionem cer
78쪽
Iam eomitiale symptoma cerebro communicari asseris tur. Habent enim intestina communem cum uentriculo tunicam, ratione cuius etia fit, ut ijs Ieuem quandam, ac rudem concoquendi facultatem inesse medis ei omnes affirment. Quae a crure uero, aut pedum,
manuumve digitis incipit affectio, quae furtim perce-cos ductus in cerebrum progreditur,per quandam ueluti partium continuitatem illam ipsiam neri Galenus affirmat. Quae a testibus, vasorum communione, si Hippocrati credimus, sed aliter docet anatomes, ideo dicendum fieri potius ob quandam partium tontinuitatem,ut quae a spondylibus, aut humerali osse,ob viciniam sub qua tamen continuitas comprohenditur . Quod si aliqua alia corporis pars primum assecta erit
ratione cnius cerebro isectio communicetur, aliquo
ex iam ostrusis modo illi ipsi condeseat cerebrum ne cesse est. Hucusque de natura, ac differentijs epit tici assinus copiose peregi. nunc uero tempus postulat, ut de eiusdem affectionis caussis efficiemibus orati
79쪽
80쪽
m Deum referenda sit cassa epise M, ut quorundam fuit opinio. LM. XII.
Τ caussis modo epilepsiae agendum est, in quibus quidem sigillatim examinan dis si diutius immorabor, unusquisque 'vestrum, innatissimi Auditores, mirari dc sinat, quando nulla in re magis laboratur a medicis,quam in morborum caussis dignoscendis, utpote quae conuenientem curationem, assertore Galenobostendunt. Squidem cum nihil eorum, quo ρ. 'αμ' '' incorpore nostro fiunt, sae ave sunt, absque caussa sit eodem Galeno pluribus in locis auctore, utique mor--pluit.bus nunqua e corpore profligabitur, nificaussa,ex qua, , pender,auleratur.Dmste id indixit Herophilus oporteia ἰ ς ς , re mediuu1m qualis, & quanta fit morbi caussa ante' cognincers, quan de aliquo remedio cogitet. ciuis enim inqrbus curabitur unquam, nisi caussa remota 5 Haec