G.J. 's Gravesande, Introductio ad philosophiam, metaphysicam et logicam continens

발행: 1737년

분량: 298페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

ad illustrandum illud de quo cogitamus , inservire possunt Voa Notabilem ideo Μemoria usum habet, in detegendis Ideis mediis , quibus aliae

conferuntur . Illae etiam ex ideis antea

acquisitis seligendae sunt. so3 Non quidem soli Μemoriae tribilenda est facultas, qua ideas medias dElegimus, peculiaris haec est 87o. θ' ; nam qui extensam maxime Μemoriam possident

saepe illa Facultate carent; quae tamen sine Μ emoria nunquant i adest. Ο Circa Μemoriam observandum' ,' quod de Facultatibus Μentis & Corporis saepe n taVimus, exercitatione has amplificari &persectiores fieri. In hoc autem eaeercitio quaerendus modus, qui maxime utilis sit. Vos Datur Μemoria quaedam Verborum ,

alia rerum; utraque necessiaria est.

yois In quibusdam hominibus una praevalet, in aliis alia; & respectu utriusque, magna observatur disserentia in diversis hominibus, ut in omnibus aliis Facultatibus . Vo7 Si de rebus agatur , nihil magis Μ

moriae succurrit, quam ordo . Si de ve r- bis, bene disposita & ornata oratio maxime juvat. 9o8 Praeterea, ut quid bene Memoriae imprimatur, saepius repetendum est,'& sin- gulis vicibus magna attentione consd

222쪽

HAD PHLLRS 'PΗΙΑΜ. randum , praecipue ut, si de rebus aga tur , concatenatio Idearum clarius Μcnt1 anhaereat ; quod nunquam melius obtinetur, quam si aliis, quas acquisivimus, eodem. . Ordine, exponamus ideas. servandum tamen , Μ emoriam quibdem esse necessariam ; sed si sola adsit, nullius omnino esse usus. Est haec Μentis Facultas, cum aliis conjuncta , magni facienda ; sed cavendum ne, ad hanc excolendam, alias, de quibus duobus praecedentibus Capitibus egimus, negligamuS . Ars peculiaris datur revocandi ideas , 9 Itquae non cohaerent , & etiam verba nullum sensum habentia ; & quidem hisce

semel tantum propositis . Artem Vocant Memoriam Artificialem. In exercitio hujus, . nullus usus sit Ale 9 Ixmoriae proprie ditiae ; agitur tantum de

Imaginatione. v

Di hanc artem possident, dum verba 9 Iaipudiunt , sita 1magines fingunt, & vivide ipsas Μeoti imprimunt, ut has quasi

ante oculos habeant ; talesque seligunt , quae ipsum pronunciatum vertaim reVocent: & vice versa, ipsae iterum praesentes sint, quoties idem verbum pronuncia

tur.

Artinctum praecipue in eo datur , ut 'Ig

223쪽

214 INTRODUCTI

& imaginationi bene imprimere , Possit. isi Pro singulis vocibus, si de his agatur, aut pro singulis rebus , si variae res certo ordine memoriae sint mandandae, imasines distinctae excogitandae sunt ; hocque in ex iguo temporis intervallo , quod in ipsa

voce phon incianda, aut Ee inuicafida, con sumitur , ' addito minori momento quod praeterlabitur, antequam Vox , aut res se quens, indicetur. 913 Unaquaeque imago etiam ita est excogitanda , aut fingenda , ut cum praecederiti cohaereat, & una ad alteram deducat imaginationem. 9I6 Praeterea, necesse est, ut in antecessum

determinatus sit 'ordo , qub imagides'dis. sonendae sunt, ut ei loco , in quo pecu iaris imago conciphur, statim pateat ipsus

numerus in ipsa series; ex. gr. an sit. decima, aut undecima, &c.

bidam, pro singulis numeris 4: peculi rem paratam habent imapinem antea dete minatam , ut in oeshibus occasionibus m- serviat ; imaginem : hane cum ea jungues quam ex tempore: fingunt; ex. gr. sempe tripodem concipiunt in imagyne, quae te tio pronunciato respondet. sed ordo , ifiquo imagines concipiuntur , ad numerisideterminandum sumcit. lii 8 Ubi nunc auditis V suceessive variis via

224쪽

impressam habet . facile imagines , quarum una ad alteram ducit 9 i5. revocando , easdem Voces eodem ordine recitabit, aut ordine inverib ; nam aeque facile, contrario orditie, imagines praeientes sele sistunt. Si quamcunque, ex piopositis vocibus, yrypronunciatam audiat , videt statim respondentem imiginem'; cui numero respondeat , quae vox praecedat , & quae sequatue , indicab1ἡ . Si humerus propona- tur, attendit 'ad locum huic destinatum; imasinem statim prassenteii, habet, di vox respesidem quoque in Μentem redit; hanc tunc repetere, eum sequEntibus, aut praecedentibus, facile foterit. Ηaec ars, hta illa, ouae primo intuitu seto

apparet, difficultatem habet; sed exercitium desideratur ζ ta facisioribus ad dis- ficillima progrediemm est. Non tamen tota haec ipsa ars magni saxfacienda ἡst. Si de Ebntinuata o atione agatur . inutilis othdino est. Si de rebus

quae ad scientiam pertinent, concatenatio ratiociniosum his revocare debet, quando hoc necesse est . Si , ih studio Historiae quis Μemoria hac uellet uti , ire immensim cresceret humerus imaginum . . Praeterea, eonsidefandum est , titile qui- seta

225쪽

216 INTRODUCTI dem esse , imaginationis vires extendere , sed experientia docuit, illos, qui nimium se huic tradunt, difficilius, remotis omniabus imaginibus, rem concipere posse , hac de causa , abstractioribus cogitationbibus minus aptos fieri . . CAPUT XXXIII. De Methodo Anablisa. φ

METHono hac utimur quando prinposicionem examInamus , ut determinemus, iutrum Vera sit, an non. Usu. etiam venit, quando quaerimus ,

quomodo quaestio solvenda sit ; id est quid ipsi respondendum sit. , In utroque casu , eadem via seque'da

Debemus ab eo quod proponitur as cendere ad Veritatem 1 nobis plenissime n' ram, ut pateat, illud quod examinamus, aut detegimus , cum hac ipsa cohaerere , ita ut illius certitudo ex hujus evidentia

sequatur. Cavendum autem magna cum cura est, . ne examen terminetur antequam deductum

sit ratiocinium ad talem p positionem plenissime notans, &de cujus veritate dubium nullum datur . Ubi eo pervenimus , pro

226쪽

posito satisfactum est , sive haec propos. tio simplex . sive magis composita , sit ;sve huius fundamentum si evidentia Μa- thematica, sive moralis ; utraque eoim ad plenam deducit persuasionem 383. . In omni vero examine, ordine procedere debemus: quare, juxta certas regulas, cogitationes dirigendae sunt. Hoc autem praemonere debemus , inu- 90t liter examen tentari Quaestionis peculiaris , nisi plura, de ipss rebus circa quas quaestio vertatur, nobis nota fuerint. Collatione idearum quas habemus, noVM qui . , dem acquirimus a 3. ; sed inter has, nullis simplices sunt 326. ; &illorum, quae res extra nos existetites spectant, ideas acquirere non possumus, nisi ipsarum ferum

Status cu/essionis bene concipiendus o. 923 determinandus es. 'Ut hoc fiat, . desideratur ut singulae V ees, quibus Quaestio continetur, probe intelligantur , eo sensu quo in proposita Quaestione adhibentur. Exemplum . Quaeritur in Phracis causa sagnni.

227쪽

Σ18 INTRODUCTI, Haec mistio ut intelligatur, clarius exprimenda, & exactius determinanda est. 93O Quaeritur, quomodo ego percipiam Sonum , quem eam Asa percisisa emistis PMI Nulla in verbis datur dissicultas, si v

cem hanc Sonus excipiamus.

Agitur de Gno quein campana emittit,& etiam de Sono quem ego audio ; hic autem ultimus est eerceptio Μentis 39 3. ,3c nihil simile 1n campana datur, non 'ergo eodem sensu vox tac , in utroque casu, adhibetur. 93 a Satis notum mihi est , quid per Sonum

intelligatur, quando de sensatione agitur Facile quoque detego,' per Sonum in campana , intelligi illud , quod in campana datur quando ego Sonum audio, & qud sublato , Sonus cessat . Quid hoe si , id examine propositae Quaestionis, quaerem

dum erit.

933 Ulterius video, me examen hujus Quaestionis inutiliter suscipere , nisi quaedam, quae ad sensationes pertinent, mihi sint perspecta. Satis autem est novisse , quo fiuperius habuimus, sensationem omnem pendere a nervi agitatione et 8 r. ς quo patet, in Quaestione proposita, physice considerata, agi de nervi agitatione: 3c cum Auris fit auditus organum , nervus hic, in ipso illo organo, quaerendus est. ' -

228쪽

Quaesis es eorrigenda , eram, quam 93 3 simplicissime exprimenda. Ut hoc fiat archisessione omne quod ρ36 a simplici , & abstracta hujus consideratione abducere potest, removeri debet; &supplendum illud est, quod non satis clare

exprimitus.

debemus ideam motus, quem in his locum Eabere vidimus 933. fmovenda autem ' 'idea obscura 98i , qui th 'ipsa campana concipitur; dc nunc, ut ad examen ipsius' quod quεritur Transeamus. ita Qu stionem

exprimim . Quaeritur, qubmora, ex percussione campa' sta

Moctu sequatur in Aure talis , . qui ner- cdmmunicari possit R Q o uxA TERTIA. 'ustae Amersae is Quaesis,e memoratae , 93yquantum feri potes , seqarandae sunt ut , Quaestio iis plures peculiares resolvatur. 'Resolutio haec 'magnum habet usum : 9 Ohujus opό difficultas semper minuitur , de saepe

229쪽

22o INTRODUCTIO 1aepe in totum tollitur, si modo talis adhibeatur resolutio , quae ex natura subjecti, sequitur. Observandum autem , Omnes Quaestiones peculiares, simul sumptas, debere continere propositam Quaestionem. Divisio omnIum maxime persecta est, quae fit in duo membra, amrmando & ne- 'gando; ut, Omne quod est, habet initii , aut non habet instium o quod ad Subdivisiones etiam applicari debet . Tunc dubium nullum dari potest circa divisionem, cujus membra conjuncta rem integram dividendam componunt . . Haec tamen' divisio aliquando a naturali divisione, quam res ipsa indicat, a duceret quae ultima semper adhibenda est . Ut statim, in Exemplo de Sono, videbimus . Cavendum in divisione , ne membrum unum in alio contineatur ; ut si dicam , Incolae Magnete Britanniae sunt Angli, vel Scoti, vel Londinenses. Cavendum quoque, ne multiplicatione membrorum divisionis, aut subdivisionum, confusio major detur, quam si omnis partitio neglecta fuisset. In Exemplo de Sono, quod examinare inchoavimus, Quaestionem in tres resolv1

mus.

1. Quid

230쪽

ΑΚ PHILOs PHIAM .e r 1. Quid contingat campanae, quid haec ρ praestet

' Σ. Cui debeamus tribuere communicatio- 9 8 modo λ

ae ad determinatam Propostionem redu

cantur . .

reVocare, quae aliunde de subjecto, de quo apitur, nota sunt; etiam quae ad hoc rei tionem quam minimam habent; ut ex his mutuamur ideas, quae in praesenti examine iisu venire p'ssunt 87o. 9Q2. 9O3. In Exemplo praecedenti primum exami- 93 namus quae ad campanam pertinent 947. detegimus is corpora xlastica, & quis dem haec sola , sonum emittere quando . percutiuntur ἔ ' ita ut semper motus tremulus partium 'ad ι , quo sublato , Sonus non

auditur.

In examine secundae Quaestionis y 8. , 933' De necessitate harum idearum antea dictum 69 6. 7o3. 726. 87 o. ' . In thunc finem debemus in memoriam 9 t de communicatione inter campanam & au

rema

SEARCH

MENU NAVIGATION