장음표시 사용
51쪽
autem id facere in ipsomet Rhodiensi horizonte gr. 36. supra quensii eleuatur gradibus duobus cum dimidio . Quare rectissimE ait Plianius a Rhodo, idest ultra Rhodum seu parallelum Rhodi.Hoc autem tempore eadem stella,etsi longitud inem mutauerit sicut aliae stellat, nihilominus paruam effecit variationem in declinatione, in nunc habeat eam gr. 3 r .m. 38. rettheiis eam ad plures annos, unde distare. tia a solbdatur gr. ut proinde nὀuem minutis tantum appropi auerit,d polum mundi respectu temporis H patelli,& non mirum sit hodie eam ferE oriri in eodem loco, quo solebat.& stringere horizontem eundem quem antiquitus strifigebat. Sed non ideo valet consequentia, si Canopus loco motus non est respectu poli, ergo neque ylla reliquarum stellarum. Quia respondeo, C nopum percurrisse arcum Zodiaci secundum longitudinem, in quo eontingebat partia mutatis in declinatione,nam dum MII tenim -Hipparchi obtineb in longitudine . t 3.m a 3 Π distata ip Iogr. 38.ma r. sed eum accessit ad tropicum re stabuit distahtiam a polo gr. 38. m. o. fer ἡ,praesupposita ruc mediocti Eclip'cae obli quitate gr. 23. m. o. qu listantia deinde dςcreuit usquς ad nostr tempora min. 11. Quare non potest aliquis dicere hane stellam non nautasse loeum respectu poli a temporibus Hipparchvia nqstra usq; tempora. scaliger quoque fatetur noc argui lentum desumptum a
Canopo infirmum vila, dum ait. ---
opus tempore Hipparchi erat in XI v. Geminorum secundum LI I. & II II. posterior. defin. Hodie secundum easdem est circiter in IX c iacti. Vt ponamus illum motum verum esse,& stellam I Geminorum ad IX Cancri recessisse: is est habitus Ecli- Sirca puncta iφ'piea,vt progressus in consequentia si modo, ,, vitus est nullam ditaepastiam. constituere possit. ianualidum in argument*m de caniso. Ideoq; nullo nego ci' propelatur 4 Mathematico um suo canopo. At si alia stella,quae in aliis partibus Eesipsi pose est, xgumetum suum instruxisset,
diano Regii Montis sub Eleuatiqne Li' culminans attollimui supra horizontem partibus x X VII, teta Copernico. cuni hodie se in X VJ I I parte Libre eculo Hipparchi erat in i Ι Vistinis QEod si motus vllus in consequentia factus esset illos uis in hanc diena , προtent spicam Virginis culmiantatem
52쪽
Iosi saligeri de anticipatione Aequinoctiorum.
nantem supra eundem finitorem attolli ad gradus XXXVI aut XX X V l I plus minus. Si ulla Hipparchi aut Ptolemaei obseruatio de alicuius insignis stellae culminantis altitudine relicta esset , tunc ille nobilis, & doctus virtutd sanE squamaq patrocinium poterat producere. Nune cuni ipsi ,eteres m suam de ea re obse uationem reliquerint frustra vilius stellae auxilium implorat.
Videtur hic Scallere desiderasset historiam obseruatiomun ali- euius stellae fixε existentis circa stSpones aequinoctialis, ut est spia ea π,ad determinatum aliquem horizontem, ut sciri posset quanto arcu meridiani culminaret temporibus Priscorum δι nostris, nam sic sperasset certius opinionem suam confirmaturum, quod stellae fixae non mutant distantiam a polo. Verum nobis non deficient plures antiquorum obseruationes cum illis recentiorum artisecti conserendae ut contrarium possimus concludere .
Altero argumento propE rem profligarat. Nam verum est stet lam G nunquam loco suo decessisse Sed probandum erat.quod cum lion fecisset, plumbeo venabulo exceptus est ab duersario, eam stellam abfuisse apolo mundi tempore Hipparchi par. I a.m.a . mirum ex loco Ptolemaei vel Marini si xa a nobis producto. Saneque doctus ille rem factam habet, quia non demonstrat ean stellam semper in eodem loco mansisse: neque Matheibatieus potest eanere Io triumphe, quia fabulam pro demonstration &pro valenti alaumento obijcit. Nam demonstrauimust tam falsim esse stellam G remotam a polo mundi gr. Ia .m.1 .iuis se, quam punctum intum esse mundi, quod mox in sequentibus
53쪽
Per D. Blomuin Magi m. tu in Mit,lusi ut ostendat factam tuisse continuo separationem si narum yia rum a minis AEquinoctialidus & trifficis, statuens puncta'
Actenus a Scaligero nulla allata fuit demonstratio qua conuincere potuerit sellam potarem eodem loco semp rhi haesiis mim in amundi polis dimotam suisio , neque potuit confutare. non distitisse a mundi pylo tempori bus Hipparchi gr. Ja. m. q. multoq; minus id efficit capite hoc tertio, in quo nil aliud inte tu isse contitalidus Ac irreii quiqom; iai de tropica anteuertere pristinas sedes in annis gradu uno is Zodiaco,licet Hipparchus cum Ptolemaeo Muniversa Asi n0morum schola affirmet stellas a punctis iam dictis rotae te in consequentia. Praeterea idem Scaligeri in dictomet capit 'ur Micti re estistes laculos in oGua Sphaera tempore an-.quq vim 3 destainicum , tropicos,oc aequinoctialim,examinando per quas stellas transeant tam ad Epocham olympiadi Hu o seculum Hipparchi. Concludit quoque polum aequinoctialis initio Olympiadum distitisse a stella G in cauda Cynosurae gr. I 8. circiter,& a polo mundi gr. r . asserens quod ille tunc culminabat cum gr. 3 8. librae hodiernae coincidente cum gr. r . Virginis illo 'culo . Tandem vcro vult nobis persuaderetam Eudoxum quam reliquos illos antiquos 'liquam habuisse suspicionem de aequinoctiorum anticipatione. inae omnia in hoc capite contenta missa facimus, ne tantum temporis absum mus in examinandis & cesurandis quq a Scaligero scripta sunt, etsi suspicemur illa non esse ab aliqua correctione aliena. Verum ad id quod maximE ad propositum facit se conuertentes, dicimus,quod quamuis Scaliger conetur probare separatione stellarii fixarum a punctis aequinoctialibus & Solititiali-Dus contingere ob retrocessioncm punctorum iam dictorun a
54쪽
,rii talomitius nihil certi et rivi id innuincere: possit, abstinens sese ab obseruationibus certis & demonstrationibus, lino absit dissulum dogma profert, ut hanc suam erroneam opinionem ueri possir, hoc est aequinoctialem circυlum,respectu cuius sum - rii stellarum declinationes & in quo contingunt aequinoctia, nodi fuisse illum temporibus Hipparchi & priscoruni liu mxdium locu 'tenet'iffer mundi polos,qui vere ab omnibus pio aequatore habi-
tu, Ait, sed alium hunc intersecantem,cuius poli sint apolis in h. m quos sane facit mobiles, sicut etiam facit sectiones huius 'aequinoctialis cum Ecliptica,res prorsus inaudita, & mendacium y maximium,cuilinille in tota Astronomia non facile inuenias. Nam 'quid absurisius excogitari potuit, quam circulum aequinoctialem, qui medium tenet locum inter mundi polos, non e se illum a quo dEclinationes stellarem sumuntur, S in quo fiunt aequinoctia, scd alium ab hoc diuersum, & ad illum obliquatum; grip. quantum sci ' lieet datur distantia polorum illius a polo mundi ZIHi sunt potus quos emittunt haec monstruosa ingenio, quae continuo student Ie eateris siris doctis praecellant. Ci m igitur hic vir animaduertis- ser,se non posse nesare nec in dubium ponere obseruationes quas 'Hipparchus reliquit circa stellas fixas. luarum complurium decli in siones tib aequatore dedit penes distantiam stellae polaris a mundi polo gr. i 1. cumque suam tueri vellet erroneam opinionem' de aequilioctiorum placessione , & dei Vinstanti semper distantia 'mellae polaris apolo gr. D in. 2ή. errorem errori accumulando pr lgauit duos dari polos & aequatores circulos,quorum unus sit mutilii polus, a quo recedisperpetuo stella potaris gr. 1.m..' quo fit diurna ccnuersio respectu circuli medi; inter polos illos qtam .stinctionis gratia vocat circulum mediatorem, aeqηδtor',
'di' inpulum mimS,alteium vero circulum vocat aequinoctialem,
'ERulii; polum boreum Deit distare a polo mundi tum dicto kr Ma iam dicta potari stella gr. 3 a. m et . di hunc utile esse illum, bile 'Hipparctus cognouit; ignhrato veropsilo mundi super Mu
. Nescio an possit excogitari absurdior hypothesistae quae totam' resibat Astroti omiam, ubi peruenit audacia confidentia huius ivstiaeui se arbitrum lit fatorum Vult hognosci , t neque contentus 'se scientias congruE intestigere. sed vult illas suo consilio refla 'viale At profecto falletur in Astronomia, qta . non patvtur,ut po
libitis victarit possit, scd opus est ut diligentissinys s sexu tori
tam priscorum quama recentiorum consentiar. Interrogetur ,
sciliger quomodo possit distin*dcognoscere hos ei ultri
55쪽
ab inuicem aequinoctialem dico & mediatorem ex obseruatio*bus cflestibus . Constat enim quando astra obseruantur, ut plurimum obserua.-tur in circulo meridiano, tanquam in situ commodiore, se certio non nego illa non posse alibi obseruari,& multoties id continsere, i sed frequentior usus est obseruationum illaru in in meridiano circu-IO,loquor nuc de affixis syderibus & de Sole, respectu quom sumu-tur altitudines polares locoru,&rectificatur loca stellaru & Zod ei obliquitas ac distantia inter tropicos cognoscitur, quae omniis ad praesentem considerationem faciunt. Cum meridianus cireus ussit ille, qui ducitur per mundi polos & per verticem rςgionis,cu's propriae affectiones & functiones sunt ostendere punctum seu in mentum meridiet,quando Sol ipsum attingit, di diuidem cium diurnum quam nocturnum in duas aequas medietates,ntum sit temporis interstitium ab ortu ad meridiem quantum a m ridie ad occasum,& eadem ratione nocturna qualitas in duas ςquas portiones diuidatur. Praeterea in ipso meridiano fiunt umbret omnium minimae, & altitudines stellarum maiores supra horizontem caeteris quibuscunque. Nunc autem situm aequatoris in aliquo de- terminato horizonte inquirere studeamus. communis Astron'-
morum Schola docet duas dari praecipuas vias explorandi situmae luinoctialis, vel quidem ex altitudine stellae aliςuius fixae,vel x
Solis altitudine tempore aequinoctii, vel etiam extra aequinoctia 'dum uti volumus Minnatione Solis. Hic autem ut conuince possimus Soligerum, amplecti volumus tantum operationes simplicissimas, quae nullam parere possint difficultatem . Primo dem obseruanda est duplex altitudo meridiana alicuius stellae lixae perpetuae apparitionis ad illum horizontem,minima scilicet & ni xlma, auferatur autem minor de maiore, ut relinquatur differenti'
cuius dimidium erit distantia illius stellae a polo mundi, quae si 'erit minimae altitudini addita, aut a maiore sublata patefaeset alibtudinem poli mundi supra illum horizontem, quam rationem ipse mei Sealiger a lectitur pagina α7. ubi Vit de circello quem ad diurnam conuertionem describit stella potaris .
. Vt reinumpta figura, qua supra uti fuimus, in qua est ei usmeridianus A D G C,dimidius horizon A B C, ius polus G, idest
vertex regionis, dimidius aequator D B E, cuius polus F,sumr quo fit diurna eouersio, sit aute in meridiano obseruata duplex alicuius. Milae semper apparentis altitudo supra horizontem, nempe minor I C, gr. a 3 m. 32. & maior L C, gr. s. m. a .a qua minore sublata
relinquitur diuerentia LI gr.a l. m.M.quae dimidiata dabit situm,
56쪽
holi inundi cum F,&distantia stellae a polo erit I F vel F L. gr. m. m. 1 .ut alias diximus de cauda Cynoturae.Vnde I F addita minimae altitudini I C patefacit altitudinem poli F C. gr. 16. Quare altit do aequatoris erit gr. 1 q. nempe arcus D A. Sed & eadem altitudo aequatoris tempore aequinoctii habebitur accipiendo solis altitudinem tempore meridiei, quae semper adinventa est concordare cusuperiore. Sicut etiam concorda inquisitio 3ltitudinis poli per sellas fixas nocturno tempore, & per solem diurno. μ λ Sed,si supponeretur alius aequinoctialis a Sol: causatus & diue sus ab illo aequatore qui mediat inter mundi polos, sequeretur manifestissime quod nunquam concordaret iduentio poli per utramq; viam,sed semper esset maior altitudo poli quae ope stellarum fix rum indagatur quam illa quae prodit ex altitudine Sol' meridiana tempore aequinoctij, nec tamen visuam ςognita fuit differentia, aliqua nee a priscis Astronomis qui obseruationes fecerunt, praesertim Hipparcho & Ptolemaeo,neque ab alijs qui rir Iongum temporis tractum continuo suς sserunt, licet omnes fero eandem p ii altitudinem per utramque viam collegerint ut credibile est.
57쪽
Sed proeedamus ulterius, es quaeramus a Scaligero quomo velit destinari suum aequinoctialem circulum a Sole causatum ut prodeat diuersias ab aequatore seu mediatore inter mundi polos , si oebet prodire diuersus,opus est ut Sol duarno motu feratiar seb p uis a mundi polos diuersis,& sub alio axe ab axe mundi diuerso sub polis & axe illius aequinoctialis. Quare statia duna erit Solem per diurnum raptum inqueri sub aliis polis quam sint mundi,& nihil assici a primo mobili, quem Scaliger putat fuisse orbem stest acinia, lic de reliquis Planetis dicedum erit qui noritiam Solis sequutur, quod
est contra omnem sensum & experientiam & contra 'mnium
losophorum & Astronomorum a citatem, quod si concedatur, dabuntur duo prima mobilia, libe est v m pro stellis fixistio orbe, supra quem orbem Maliger non conec labat altim esset, Sphaeram, aliud pro Sole & planetis licer hi habeant peculiarem, motum contra motum primi mobilis'secundum communem Ast nomorum opinionem . Non enim alia ratione potest c ehen'
Obd circulus aequinoetialis possit describi revera diuersi ab aliqinediatore inter mundi podost a' uEnimuero si ad raptum primi mobilis stellas fixas circumuoluentis describi debeat aequinostialis circulus dum Sol puncta aequinoctialia tenet, nullus prosecto alius describetur quam quem Scaliger vocat mSdtatorem. Et si concederetur solem rapi ab illo primo mobili circumagi tante fixas, idest ab ipso firmameto quod pro primo mobili 4 Maligero supponitur , & quod alius daretur
aequator circulus ab illo respectu primi mobilis causatus, sequer tur absurdum hoc,nempe fieri quatuor aequinoctia in anno,fluo scilieet quando sol erit in illis Eclipticae punctis quae aequator primi mobilis secat,& duo alia, quando erit in illis duobus punctis Ecliapticae qum secantor ab aequinoctiali Scaliseri. Nam si Sol rapitur ab illo pri , bili communi, non pu et negari quod quando erit
in illis punctis Eclipticae quae secatur ab aequatore non fiat aequinoctium,& quod per diurna conuersionem non describat ipsum aequatorem. Et videtur quidem,Scaligerum praesupponere Solem per diurnam rGolutionem moueri hespecti olorum mundi no autem
respectu polorum sui aequinobialis, ut a et in corollario tertio
Vt infra vides u - . . . Posito autent Solem moueri per diurnum motum sub polislius ficti aequi bellaijs, sequerentur alia inconuenientia, & primo quidem quod duo darentur circuli meridiani cmul eodem tempore,nempe unus respi ctu primi mobilis qui ducitur per verticem & oer uolum mundi, in quo quidem stellae fixae terminabunt situm
58쪽
Scalem de anticipation, G equinoctiorum. 69
arcum semidiurnum dum abortu ad ipsum perueniunt, qui aequalis est arcui ab eodem meridiano ad occasum, in quo quidem meridi no dantur ipsarum stellarum altitudines meridianae. Alius erit circulus meridianus respectu solis & planetarum quisicitur per Zenim & per polos illius aequinoctialis,& hunc solum agnoscere videtur scaliger, quamuis nullo pacto possit deserui stellis fixis quae in illo non hiabebunt maiorem altitudinem, nec di uidet eorum arcum diurnum & nocturnum in duas aequales medietates, ut decet, quia super polis ab illius circuli polis diuersis m
secundo sequeretur quod duo hi meridiani varia distrepabunt pro varietate habitudinis verticalis puncti, adeo quidem ut haec differentia usq; ad quadrantem possit excrescere, neque tamen ab aliquo scriptore fuit unquam animaduersum,quod maximae altit dines stellarum supra horizontem contingere possint in alio meridiano quam in illo ubi contingunt maxime mis at titudineS. Sequeretur tertio stellas fixa s habere suas ascensiones & desce sones diurnas inaequales, cum hic aequinoctialis circulus sit terminus secundum Scaligerum declinationum ipsarum stellarum - ipso eomputentur ascensiones rectae earundem. - . Quarto sequeretur Hipparchum & Ptolemaeum, qui stellarum Fixarum declinationes per instrumenta obseruarunt illas non re-sbectu poli mundi & aequatoris seu mediatoris obseruasse, sed respectu aequinoctialis a Scaligero excogitati,& tamen cum altitudianem meridianam alicuius stellae sumpserunt, co rendo eam cunias solari altitudine, nullam aliam dςclinationem colligere p'tuerunt quam illam quae respicit mediatorem eixculum intermun ipcio Mis absurdis alia debent addi quae Maliger in sequenti capite eormprehendit sub nomine corollariorum . . saei. . I
Grassaria ct rensequentiae buli' nubilissimae doctrime .
Ex his eximia disputatione multa nascuntur luculenta c.rrob
Si alia ratione non patuisset fantas hypotheseos Sealigeri,quod aequinoctia praecedant stellas: fixas secundum decliuitatem Eclipt eae denepando ipsis stellis fixis proprium motum in signorum sequeatiam , ex inconuenientibus saltem & absurdis quae contra G omnem
59쪽
omne sensum & experientiam sequiitur ex illa hypothesi; & contra omni u Astronomorii auctoritatem,quae a Scaligero ceu corollaria considenter & gloriose colliguntur, satis superque conuinci posset salsitas suae dictae hypotheseos;quae sane corollaria, & si superfluum videri possit alia indigere confutatione, cumseradicitus e Isio truncus a quo pullularunt, nihilominus a nobis refellentur pauco labore ut nulla vis remaneat in hoc auctore,nec qui eius patioci ilium suscepturi essent habere possint ullum refugium. Nam modo apertissimό ostensuri sumus huiusmodi corollaria nil aliud esse qua surda & impossibilia,quae consequuntur eius falsam hypotheu.
Polus mundi ius sanis aequino assis. In figura secundi capitis est Dolus aequinoctialis seculo Him,, parchi. Punctum autem . est polus mundi. Diuersi igitur sunt.Sed ,, Q est mobilis, quia sectio N mobilis. Nam angulus N,qui vo - ,, taur sectio autumnalis, Plato autem vocavit decussationem aurum-s, nalem, ille,inquam, angulus mobilis est , qui tempore Hipparchi,, erat in pucto N. Hodie vero est in pucto O. Itaq; circulus y π N X qui tunc transibat per N, hodie iacit decussationem suam in O. ,, Quare p'lus aequinoctialis non est amplius in signo suum do,, his cus athematicis quibusdam mihi velitatio esset,nunquam δ,, potuis uis inculcare,polum aequinoctialis alium esse a polo mundi. ,, et quamuis profiterer hanc esse hypothesim meam, tamen ilIisem. ,, per ita a me dictum accipiebant,quasi vellem polum mundi mori ,, lem esse, quasi eos non monuissem, me non de polo mundi, sed de
,, polo aequinoctialis intellige e. Ita discessi ab illis, ut ego illis de- ,, lirus, ipsi sibi sapientissimi viderentur.
supra scaliger pag. 3 3. ponit ceu absurdum Hipparchi quasi admisisset dubs mundi polos, nempe in figuratius inuec . ad easdem partes Sphaerae . Sed falso imponit hoc Hipparcho,qui nunquam, huiusnaodi absurda somniasset,& timen ipsemet Scali*er aperte udmittitilludaicet hae nugatoria & impertineti inctione,quod 'Vnus dicatur polus mundi, & alter polus aequinoctialis . Sed quod polus mundi sit alius a polo aequinoctialis non est nisi merumsomni*m: nam unus est tantum aequinoctialis unus tantum
60쪽
eius polus, em omnes tam antiqui quam recentiores asnoscunt,
neque ullus qui obseruitionibus incubuit talem rem iuspicatus unquam fuit, sicut fuisset si reuera daretur discrepantia inter duos hosce polos gr. 9. Supra probauimus Scaligerum inconsiderate deceptum latile credεce stellam potarem habuisse semper eandem distantiam a polo mundi pr. 3. m.et q.quem vult in sua ngura esse punctum ., Vnde sorruit eius imaginarius polus a, & relinquitur unus tantum polus realis & verus quem Hipparchus cognouit, a quo ultima caudae Cynosurae aberat suo saeculo par. I a .m. a . ut ipse asserit,&omnes post ipsum eundem polum agnoscunt,qui non est mobilis, sed stabilis ac fixus,licet stellae fixae ob motum proprium ab ipso recedant vel eidem appropinquent,super quo primis mobile circumuoluitur quotidie, neque ulla datur sectio aequi ioctialis cum Ecliptica quae ut mobilis ι Quare non est mirandum si Scaligeri erronea opinio non fuit recepta ab illis Mathematicis cum quiabus velitationem habuit, licet,lestetur illam fuisse sitam opinio'nem, quasi sibi persuaserit fuisse tants auctoritatis ut nullus ei co tradicere maluerit, a quibus tanquam delirus fuit habitus ut ipseemet sine rubore fatetur, & merito quidem, nam quid absurdius excogitari potuit Quia vero ille vult stellas fixas moueri motu diurno super punctum ., quem vocat mundi polum res ctu aequa- toris circuli,R o T,suae figurae, qui est canon de regula illius motus, ergo incongrue & improprie sumentur declinationes stellarum fixarum respectu alterius sui circuli aequinoctialis V N X, nam cum stellar in conuersione diurna describant scaligero circulos parallelos illi aequa ri, R O T, non possunt describere alios circulos huic secundo aequinoctiali V N X parallelos, quia super illius polis non mouentur, dum moueri ponia Mur peoolo . , uec hic secundus aequinoctialis potest aptE & congrue inseruire ascensionibus & descensionibus rectis & obliquis iplarum stellarum pro ortibus & oc - ' casibus illarum definiendis, & tamen ipse Soliger nunquam declinationes & ascensiones stellarum ad priorem aequatorem refert,
sed ad hunc secundiam. Quod sane aportissime patet, quia respectu illius primi aequinoctialis stellae fixae nunquam mutant suas distan- . . tias seu declinationes, quod dubio procul negare non potest caliger , dum ponit stellam potarem ab illius polo abella semper gr. i.
m. aq. nam tunc esset semper illius stellae declinatio b aequator fr. 86. m. 36. proinde reliquae stellae eandem semper retinere dχerent ab illo declinatione. Et tamen orines satentur,nec Acipitur . Scaliger, stellas fixas mutard continuo declinationes, non autem
distantias es, Ecliptica, quas dicunt latitudines. inare nullus