장음표시 사용
71쪽
S supernaturali, in qua probatur
Quod ex una praemissa certa de fide δε ex alia certa lumine naturali, sequatur conclusio, quae certa de fide si .
Dusitationes circa probationem mixtam ex lumine supernaturaltiet naturati.
LAVDIVS. Tu dixisti, Ex una pra misia ccrta de fide, ex alia certaia lumine naturali fieri certam probatio Ad nem sed non intellexi, an haec pro γε batio sit certa de fide; idest, in preber, quod conclusio ex tali probatione d ducta certa de fide sit, ita ut, qui illam conclusione negat, haereticus sit diceodus Gratum facies Arboc
72쪽
Ex L mine fisi, senaturali. 3ν
hoc declares,&probes. Multi enim haeretici hoe negant , haec negativa sic videtur probari. Primo quia ex sola Dei reuelatione, non ex lumione naturali , certi ludosi dei haberi potest. Secundo, quia conclusio semper sequitur debiliorem partem , seu prie missam, quae est naturalis. Lauretus. Ego quoque circa idein aliam proponam dubitationem, & est: Virum, si per euidenistiam luminis naturalis, ex Verbo Dei , vel ab illius significatione aut a re significata,aut ex dicto Ecclesis aliquid de fide determinantes, certissima deducatur aliqua Conclusio, Vtrum inquat talis concluso certa de fide dicenda sit: Veluti ex hoc loco Scri
turae, Abraam genuit Isaac, per lumen naturale via dentur fieri tales consequentiae ,& deductiones, Eringo Isaac est genitus ab Abram: ergo est filius illius ergo Abram est pater eius ergo Haeres illius erit: Et probatio ita ni: Qui genuit alium, pater illius est:
Est certa lumine naturali, braam genuit Isaac est certa ex verbo Dei: Conclusio erit ergo Abraam
Isaac pater est Idem in alijs amrmatio videtur probari ducendo ad impossibile sic. Perlumen naturale apertissime constat, quod liceduo, Generare aliquem, esse patrem illi italem, tantam inter se habent connexionem;vt in possibile sit unum esse sine alio. credere unum sine alio, ergo necesse est vel utrumque affirmare , vel utrunque negare; Sed omnes tenentur cum certitudine fidei credere verbo Dei dicenii, Abraam genuit Isaac; ergo tenentur cum eadem certitudine
credere, quod braam pater sit Isaacci Si en irria non credat hoc, omnino neque credet , quod dixit Deus , Abram genuisse Isaac. Ioannes Rem maxime scitu dignam, valde necessariam, sed explicatu difficillimam post lata, Sed spero, Deo dante, quod illam n
73쪽
his admodum clare explicabo , atque proba-
CAP. II. Distinguitur de certitudinemei, et naturali
I Ofines.Ecia dictis apparet,quod aliud est veritas,' I aliud cognitio veritatis; veritas sic dissinitur Est ratio mani stilativa ei quod est. Cognitio sic potest dissiniri: Est manifestatio facta in intellectu,vel se sucu aduertetia illoru: Haec cognitio alia est vera,alia falsa: Vera est illa,quae cognoscit esse, quod est; mo esse,quod non est: Falsa est illa, quae cognoscitio esse quod est, esse,qd, est; Haec vera cognitio alia est certa,alia no est certa: Certa est illa, quς claro lumine cognoscit ita esse irrisicut cognitu est,& remo posuist se a iter se habere,qua cognitu sit: N5 certa est illa, iobscuro lumine,&dubitatiue cognoscit,quod ita siti Cate. r. r. re sicut cognitu est.Certa cognitio triplex est, prirna μμ 'ρ dicitur naturalis, quae fit lumine naturali; Alia superi naturalis,quς fit a lumine supprnaturali. Tertia potdici mixta,quq ab utroq; lumine facta est: Prima dicitur naturalis; Secunda Fidei; rtia partim naturalis,partim fidei dicta est; Haec aut denominatio fit causa certitudinis: Sicut .n .ille emist' dicitur naturalis,e est a causa naturali; ille artificialis,vel supernaturalis, qui tales causas habet; ita certitudo iuxta causam,quam habet, denominata est Certitudo ergo naturalis emtalla, quae solo lumine naturali deducta est.
Certitudo fidei erit illa, quae a solo lumine fidea
Certitudo mixta erit illi, quae ab utroque lumine factaest.
74쪽
De duplici certitudine naturali.
ARistoteles, Ratio,&experietia docet,quod cero post, tititudo naturalis duplex est: Una est prima,qui valiam priorem cognitionem ,&certitudinem non supponit; talis cognitio per se, irimo, abs lute dicitur esse certa & appellatur cognitio, certitudo principiorum: Alia dicitur cognitio, d
certitudo securida , seu posterio , quia semper
aliam priorem cognitionem is certitudinem supponit, aqua etiam, tanquam a propria causa , deducta, atque derivata est Et haec solet appellari cognitio , certitudo conclusionum quia omnis conclusio, per consequentiam, semper a priori cognitione est derivata. assignant eausam cognitionis,&certitudinis coclusionu: Plato n.,ait. Causa est quaeda reminiscetia; Aristoteles ait, Principiabeae cognita, applicata per se, proprie sunt causa conclusionum. Vt autem causa sint, semper reo necessaria est argumentatio, seu probatio, & legiti- μ 'nia consequentia; qualis est consequentia, talis etiam erit cognitio conclusionis: Si enim consequetia sit necessaria, talis erit cognitio conclusionis: Miseus si sit topica,vel Sophistica. Omnis ergo certa cognitio naturalis, alia est absor.romvit.
luta,& dicitur principiorum alia est per necessariam consequentiam PQ dicitur conelusionum: Et hi modus bgnoscendi homini est naturalis: Et conclusiones virtualiter in principijs contentae sunt.
Aristoteles ait Principia alia sunt tantu cogno- .post.αλ a scenin
75쪽
scendi alia tum essendi, tum cognoscendi i Vetuir, Hoc principium, iamne totum est maius sua parte, est causa cognoscendi, quod manus mea est maior uno dignito ipsius Amma vero equi erit causa,tum cognitionis, tum existentiae de vita eo ui. AH, Omnis conclusio habet subiectum,&prediacaturi diffinitio utriusque est verum principium ad illius probationem efficiendam Precognitio suia hiecti, de praedicati deseruit ad conelusionem pro
e. ita Ognitio, tertitudo fidei duplex est,sicut.& naturalis in una est prima, a nulla a priori derivata , ad modum principis alia est posterior in priori virtualiter contenta, ab illa per consequentiam deriuata e Exemplum primae sitis propositio, Christus est homo 3 Secundae, ergo habet voluntatem hum nam in Eucharistia est verum corpus Christiis ergo sanguis anima illius Est filius, ergo haeres: Omnis aqua naturalis est legitima matella baptismi ergo aqua putei talis est Demum omnis propositio fidei ab alia priori de fide deriuata, dicitur habere certitudine fidei , non per modumis
76쪽
Diffinitur, quid sit cenituis mei.
onclusio, me probanda est haeer Conchr-sio deducta ex una praemissa certa de fide.&ex alia certa lumine naturali certa de fide emtra tergo ad illam probanda utar regula Aristotelis , necessi est dissinire quid sit idei certitudo Potest ergo distiniri. Primo sic; Certitudo fidei est illa, quae in lumine C N in risu pernaturali fundata est Sive hoc sit in totum,siue diu, iain parte siue sit ad modum principij, siue sit ad mino. dum consequentis,4 conclusionis Probatum Qualis est caiisa, talis est effectus: Item causa alia est totalis , alia partialis ivi utraque vere causa est Ita pater,&mater: Ita Sol, homogenerant hominem Italumen naturale per se est causa certitudinis principiorum, conclusionum . Ideo dissinu
Secundo, sic potest dissiniri Certitudo fidei est cate.ibid illa , quae vel in totum, vel ex parte: vel per modum principij, vel per modum consequentiae 4 conclusionis in druina reuelatione, ut in sua causa , firmaiata, atque fundata est. Et est eadem cum prςcedeti,de sicut illa probata est.
De duplici revelatione Dei explicita, implicita.
AVt horitate Ratione, experientia probatur, quod reuelatio Dei duplex est vo
77쪽
explicita,seu expressa, seu prima,seu ad modu princia P II alia Impus utit, leu virtualis, seu pollerior, seu permodico mi talia &consequetiae factasin probatur per ea,quae mψdo dicta sunt. Mς . Explicita erit ij la, in qua Deus,per verbum suum, aliquam veritatem clare,&aperte reuelat: Implici ta erit omnis illa, quae veritate expresse reuelae , quocunque modo per consequentiam deducta, derivata est Consequentia enim proprie significat, quod una cognitio ex alia cognitione sequatur: Ideon per consequentia ab una veritate reuelata, alia veritas cum certitudine derivatur , illa prior,huius posterioris causa erit & haec posterior in reuelatione Dei landata erit,4 ab illa est certitudo illius; ideosdeicertitudo erit Ueluti si fit reuelatio de Chria oo,quod sit Deus, virtualiter, ex consequenti fit reuelatio,quod omnia, quae Deo per se conueniunt, etiam illi conuenlent.
me regula ad cognscendam implicitam
Bist. να Egula potest tradi haeri omnes cognitio.
ce4.cap. id ns es, quae ab aliqua veritate explicite reues lata per legitimam consequentia etia in in lumine naturali fundata, cu certitudin deduci possunt, vere dici possunt implicite reuelatae, quia in veritate explicita virtualiter continentur. hidem. Hoc loco, ad explicandam implicitam reuelati nem,expedit, non dico repetere, sed applicare huic materiae, ea, quae de consequentias indistinctione praecedenti dicta fuere.
bidim Omnes aute cosequentiae ad quinq; capita reduci posse
78쪽
posse videnta , quae sunt primum Ident iram sevicundum Equi pollentia tertium Subalternatior quartum Necessaria connexio, seu Concomitantia: quintum Necessaria di fiunctio , seu oppositio inesngilla capita in presenti materia exemplis expli
Eum plum de identitate Esse Deum, habero ibiadem. diuinam essentiam, atque naturam, idem omnino sunt: Si ergo Deus explicite reuelat , quod Christus sit Deus,omnino implicite reuelabit, habere diuina essentiam,atque naturam;&qui credit unum,debet credere aliud; utraque veritas dicetur reuelata,&certitudinem fidei obtinebit. Exemplum Equi pollentiae: Istae propositiones ibiDin. Abraam genuit Isaac,Est pater Isaac, Isaac ab ilio genitus est; Filius illius est; Ita aequipollent inter se,ut, si una sit vera, alia quoque verae sint Si ergo Deus revelet unam ex dictis explicite; dicetur alias implicite reuelasse δε percitiam explicitam, veritas aliorucum certitudine fidei probata erit. Exemplum subalternationis: Deus explicite reum Ibio lat: Quod omnis aqua naturalis legitima sit materia Baptismi Vtique implicite dicetur reuelasse,quod aqua maris, laci,putet, sontis fluuij,talis materia erit
quia omnes sunt naturales. Exemplum connexionis: Corpus Christi necessa-Ibidem. riam habet connexionem, concomitantiam cum
sanguine,anima, diuinitate: Christus expresse reuelat, in Eucharistia sub specie panis esse corpus suum; ergo implicite reuelabit,ibi alia esse quia impossibile est,corpus Christi esse sine illis. Exemplum disiunctionis: Aqua naturalis necessa. Ibidemὸria habet disiunctione ab aqua artificiali,&implicat contradictionem, unam esse aliam Deus explicit reuelat, quod aqua naturalis est materia apti ismi ergo implicite reuelat, quod aqua artificia.
79쪽
is talis materia non est Hoe modo su implicata
D necessitate coniungendi lumen natur Iecu vernaturali in regnο6hristi.
GR xi non destruit, sed perficit naturami
Et inmen fidei non tollit, sed auget lumen naturale Et in regno Christientia nais turalia cum supernaturalibus , ut pluri- cIII imuin, permixta sunt Naturalia autem lumine nataturali , supernaturalia supernaturali cognita sunt minc fit, quod Driis non tradit doctrinam reuelatam de ente naturali ordinari l quendo , ut doceat illud quia iam supponi per lumen naturale suisse manifestatum tradit autem reuelationem de eu te supernaturali, quod lumine fidei cognosci debet Et S. Paulus ait Inuisibili Dei, per ea, quae facta sunt, intellecta conspiciuntur Sempiterna quoque eius yirtus, diuinitas e Hinc fit, quod in Regno Christi plurim e sunt propositiones,et coclusiones,quoru subiectu est ens naturale,etpdicatu supernaturale,vel cotra, veluti, Materia Baptismi est aqua naturalis vel haec: Aquina- uralis est materia Baptismi Ita haec Petrus fuit Apostolus,&aliae Et hoc modo Deus de singulis Sacramentis reuelauit, quaenam stimateria, λωma illorum; praecepit, quod homines illa susciperent,&administrarent, cum materia,&forma, ω modo ab ipso met Deo ordinato,&reuelato Hinc orta est necessitas, quod suscipientes administrantes necessario debeant scire, non tantum tria
gener sed etiam in specie, C in indiuiduo, an kίec, vel illa materia Baptismi legitima sit idem
80쪽
delarma,&vsu Deus autem facit reuelationem generalem Vsus autem semper est de re partieula. ri; quae ordinarie per sensum cognita est Etestis cessarium , quod homines habeant certitudinem fidei de vero Baptismo, de materia, forma iulius in particulari considerata de haec certitudo fit per probationem mixtam ex lumine fidei, maturali; Ideo haec probatio in regno Christi necessaria est.& fidei certitudinem habet, ratione iam dictMExE-pla sint. Deus reuelauit de Baptismo, quod illius materi agamist. est aqua naturalis ex hac fidei veritate, cum certi cap 14.
tudine fidei probabo, quod aqua rosacea, aliae aquae artificiales non sunt legi rima materiaci qui Deus non de illis, sed tantum de aqua naturali reuelauit De hac vero putei aqua probabo, quod sit materia,quia natisralis,&reuelatio facta est de illa Et probatio ita fit; qua naturalis est materia Bapti sint. Haet putei aqua est naturalis, ergo Maiora reuelation minor a sensu certa fit et Conclusio est certa, cillius certitudo omnino, non ab una tantum praemissia, sed ab utraque facta est edona ex dictis est certa lumine fidei; ergo etiam ipsa est caulatcertitudinis conclusionis; ergo certitudo conclusiones aliquo modo est fidei certitudo ita pater,& mater causa filii sunt . Et sol, atque homo dicuntur hominem generare Idem est in plurimis alijs ergo in probatione mixta lumen fidei, & naturale simul
uniun me ad conclusionem certam etiam lumine fidei essiciendamu Et quod dictum et de Baptismo idem de plurimis ali)s dicendum est.
Conclusio ergo eri t. Illa conclusio, quae vel inis totum, vel ex parte, vel per modum principij dc explici re vel per modum consequentiae, xvirtualiter,accipit a lumine fidei, 4 diuina reuelatione certitudinem suam, omnino conclusio certa de fideis di