장음표시 사용
111쪽
D E controuersia quam Turonicus Inquisitor, certis de sui muneris iuribus, habebat cu Iuridico eius prouinciae maiore, PLACVIT unius Inquisitoris partium esse, de controuersiis omnibus inquirere, praeterquam de quibus eam sibi Iuridicus prouinciam reciperet: quod cum faceret, Inquisitore, non alio, subscriptore uteretur. Caetersim si litigatores inquiredi prouinciam peregre mandari postularent, esse audiendos. I x. Cal. Febr. M. CCCC. LXX xv m.
IN Qv I si TOREM seorsum ab optione, aut alterum ab altero, non rogare testes, quanti nostra intersit, nemo non videt. Hoc igitur mulcta graui denuntiata, iure optimo, Curia vetitum Voluit,
V. Id. Febr. M. D. XLVII. IIII.
REORVM elogia priuatim nemo habeto. Ea apud acta publica deposita sunto.
Curiae consultum factum IIII. Id. Ian. M. CCCC. LXXXV M.
pva Llcos pactoru Perscriptores, quos nostri homines Notarios appellat, coram paciscentibus pacta perscribere, pe scriptaque
perlegere oportere. Prid. Non. Septembr. M. CCCC. XXIII.
PAc TORVM Perscriptoribus, non etiam Quaesitoribus urbanis ac regionariis bona recognoscere, familiam erciscere, commune diuidere ius esse: Quaesitoribusque vetitum, ne quid contra moliri auderent. v I. Id. Apr. Anno a Martinalibus. M. Ccc C. XXIII.
De Secundariis, vel non Regiis
ALEN CONIO Duci Iuridicos agere coventus, quod Scacarium appellat, Curiae decreto licet quidem: sed vero quodam modo m
112쪽
illos, nihilque non obnoxios. Nam praeterquam quod duntaxat quaedam autoritas est iudiciumque fiduciariu, non ante licet quimmaioribus, nempe Regiis, captis auspiciis, veniaque impetrata aliquot e Curiae Conscriptis cooptandi, ut cum aliis a D uce designatis designandisue, praediarias lites aliasque legibus ac moribus patriae comprehensas ultimum iudicent: receptis interim de via Duce suasue eius mandatu illata, agnitaue, tui que negatione iudiciis, ac Episcopatuum Regaliorumque & iuris prodendorum sacerdotum, in locum demortuorum sufficiendorum, controuersiis, maiestatis etiam aliorumque criminum speciebus eximiis, nullaque summi impetii captione . Placitum recitatum v II. Id. Iulii. M.
pENEs collegia iudicum Regiis auspiciis iudicantium id hon
ris semper suit, vicorum acta, decreta, placita, in cuiusque collegii verba, nullius iudicum nomine perstricto, conciperentur: neque ulli alii iudices eo honore digni sunt habiti. Quapropter &multis Curiae consultis vetitum est conditionis obnoxiae conuenistus agentibus, ne quid edant sine sui nomenclatura.
LE LEO ANTER & recte a maioribus celebratum est, suum digno cuique honorem esse tribuendum. Et sicut dicendus est dies, vel in eum lege agendum, quid viatori, vel etiam Principis ipsius abrogatur dignitati, si eum, in cuius ditione id fieri contingit, viator primum salutauerit, ab eoque petierit, ut sibi ea in re, imo vero Principi, cuius minister est, non modo per suos adsit, sed per se quoque,si res ita postulauerite Quod cum a viatoribus negligi Dux Vindocinensis quereretur, illis omnibus vetitum est, ne quid intraditionis illius fines, nisi petita venia, pro potestate agerent: praeter eas species, quae, in lege a Philippo Pulchro de ea re lata, sunt enumeratae. Ex tempore, Pridie Id. Aug. M. D. L I I.
113쪽
is Placitorum Curiae Liber VI.
AD III. Id. Sept. M. C C C C. X X v I, Viatoribus initiatis imperatum est, ut intra Candelalia & uxores ducerent,& personam, x. Cal.
Novembr. quae proximae fuerant,et ordini praescriptam induerent: alioqui ordine mouendi.Quae quibus de causis constitui debuerint. temperamus: finem tantum dicimus, quem praecipuum existimamus, ut scilicet eiusmodi homines, sancti verticis praesidio, sua sponte cassi, & facilius continerentur,et si quicquam secus admitterent, ad poenas commodius reposcerentur.
sΑTis exemplorum editum est unius in Rep. mali, ut non minus ei quam caeteris medendum esset. Enimuero fuerunt sutinam amplius non sint) homines multi tam improbe litigios ut aduersarios propriis litibus exercentes, non ante suo satis animo facerent, quam si alienis, aut redemptis ex professio, aut usurpatis clanculum, etiam diuexarent. Inter caeteros quibus id calamitatis a sero usu vetanit, suere, nec unus aut alter, quibus ipsi Cognitoriam operam impendimus. Vnus praecipue, cui ob litem usqueadeo insensus suisset aduersarius, ut in iuueniles hominis annos curiosius inquireret,&multis iam annis dccretam corporis comprehensionem, non modo suis partibus plane defunctam, sed &reo iam olim comperendinato, exuscitaret, efficeretque viis duceretur, iis, ad quos ea res pertinebat, nec opinatibus. Qua dc re post multa inter priuatos lata iudicia, tandem incommunem omnium utilitatem, ad v i. Id. Iul. M. v xxv I. sactum est Curiae Consultum. APPARITOR Esiussi om*ςs, lege cum egerint, non tantum quid cuiusque nomine secerint renuntiare: verum etiam quo instigante, cuiusque per manus id acceperint unde a se lege sit actum.
APPARITORI, se, alicuius rogatu sui muneris quidpiam socisse renuntianti eius, qui rogasse dicitur, abnegationem, fidem non abrogare, nisi etiam qui abnegat, eo se nomine, lege Cornelia de falsis acturum, solenni profiteatur inscriptione. Eius rei
placita multa quidem, sed GH laudabat Franciscus Marissia -
114쪽
cus Causdicus, dum Lucae Loduneo aduersus Iacobum Chasteum scriptitaret.
CVsTODIAs, seu sacras, seu sacris initiatas, a suis Pontificibus ad transsati ii criminis quaestionem postulatas, carcerariae mercedis specie, negari non debere. Res enim suas, hoc nomine, Pontifices profanas hypothecae dedisse intelligendos. Id. Decembr. M.
REx Henricus Valesius secundus sanciuit edicto, quod Nonis Ian. M. D. x L V II. palam in Curia recitatum est, atque in acta publica regestum, ne posthac pro carceratico, Phylacistae, plusquani per octo dies, custodias remorentur, interea dum de earum sortunis compendiaria disceptatione cognoscatur: visi ad incitas redactae comperiantur, vectigalibus quae a Phylacistis regi penduntur, id eatenus imputetur,quatenus est edicto comprehensum. Si contra idoneae, ipsae pignorum captione coerceantur.
De Magistratibus municipalibus,
uniceti palam in Curia recitati, Cal. Ian. M. D . x L v II, atque in acta publica regesti capite primo, sancitum est ab HenricoValesio secudo summarum Curiarum principes, Curiales, alisue ubiubi a Rege administri iustitiae dati, Causidici, Cognitores, Pragmati sue, Magistatus municipales ne ambirent, neue in eos allegerentur, neue eos inirent, caperentve. Altero capite,inseriores vllae aliae ciuitatu publicae lanctiones, praeterquam in rem cuiusque ciuitatis publicam ne venirent.Qua quide sanctione, bona Opt. Principis venia, eorumve qui eam Principi suasere, praeter communem omnibus, ex secundo capite,auaritiae notam, togatorum pene omnium K. iiii.
115쪽
116 Placitorum Curiat Liber VI.
nomini labes nec certe leuissima videtur aspersa. Nam Iuridicos omneis, praesertim Curiales, in quibus non secus ac militibus, strenua obeundi muneris assiduitas in primis comendatur, in aliquam ut ita dicam) emansionis suspicionem vocavit,& captatae non m do popularis aurae, verum etiam aulicae Fratiae interim aucupatae: quod tamen Principibus ipsis,nostra patrumque memoria, aliquando usui etiam suisse compertum est. Caeteros atque in primis Causidicos nam ii ciuilem, & certe frequenter, Quatuorviratum apud nos inierunt) nec obscure quidem perstrinxit. Alios, quod primi in foro nominis, etris AG ut nonnullis forsan imprudentibus aliquando excidit) capturis ad Basilicam inhiantes, Rempublicam nonnisi perfunctorie administrauerint. Alios, quod si per doctrina & eloquetiam, eiusmodi vitae instituto, eis rem in foro suam facere licuisset, ita sunt homines, ut ad publica nunquam sese cotulissent. Omnes sertasse, quod sori moribus, utcoparati sunt, impediri magis Reipub. moderatio, quam iuuari posset: &iurisprudentia, quae Reip. maxime constituendae causa, tot seculis tantisque sudoribus collecta est, eotande sere detorta sit, ut eam ad Rem ipsam publicam, litibus in dies succrescentibus, non modo perturbandam, verum etiam euertendam, conflatam esse dicas. Sed si Deus Opt. Max. aliquando dederit, ει- πὸ in
PRAEFECT o, Patribus, Decurionibus Rupellanis ob rebellionem exautoratis, ipsoque ordine deleto, & postea Principis indulgentia restituto, nouorum Magistratuum creationem ciues indixerunt Habito delectu creatisque magistratibus, prouocatis nonnullis obiiciebatur, insecta exautoratorum radice editos,& qui pecunia sciuibus licet autoribusὶ numerassent, eiusnodi honore esse indignos. Respodebant prouocati ordinis restitutione labem rebellionis elutam: caeterii, se nihil pecunia tentasse: ciuibus suis tantum paruisse qui dum creatione indicerent addiderant,eorum qui crea
rentur,quemlibet, Reip. gratia,centum numeraturum. PLACUIT
ut rebus insectis factis, magistratus ab integro crearentur. Nec patrum exautorationem,quod ordinis restitutione, veluti postliminio quodam,filii pristinatura recepissent: nec pecuniae numeratio
116쪽
De pubi . Iuris Proses Tit. XIIII. 11
nem, quod electioni causam non dedisset, prouocatis vllatenus ob
suturam. Ex tempore v. Id. Iun. M. D. L.
De publicis Iuris Professoribus,
M o R I B v s a nonnullis vel statutis, vel Curiat decretis, in academiam Aurelianicam haud ita pridem inductis,comparatum est, Vt cum primum iurisprudentiam profitentes magistratum inierint, eorum munera in caduci causam cessisse existimentur. Contigit ut Iohannes Truchius Iurisconsultus, homo, lectissimorum omnium sentetia, omnibus virtutis, doctrinae, eloquetiae numeris absolutissimus, eo ex ordine ad Regem euocaretur. Cumque tum magistr tuu nihil aliud esset, quo eum opportune Princeps optimus exo naret: longe meliora meretem, sperareque iugum, Curiae interim ascripsit Allobrogicae:gratiamque fecit prosessorii muneris,ad tempus, per vicarium obeundi:vt intra id temporis,facto periculo constitueret viri se iunctioni addictum mallet. Quod alii prose res ut
audiui, extemplo collegam non de se modo, academia, civibus,veru metiam uniuersa Rep. optime meritum,&, quem par erat eius rei antea commonefacere, professorio munere cassum euulgat, alium in eius locum susciunt, aliaque coplura designant, aut certe malus
aliquis, eoru nomine, genius. Quis enim sibi facile persuaserit, huiusmodi viros qui aequi bonsque notitiam profitetur, quicquam vn uam nimiu sestinanter, quicquam temere,quicquam incosyderate
acturos At Truchius domum ad res coponendas reuersus,facit, ut prouinciae Praesectus, Regiis verbis, prosessoribus edicat, ut gratiae pareat. Prouocatione res ad Curia desertur. Decernit interea Princeps,ut tametsi Truchius, gratia nondum a Curia coprobata, magistratum inierit, ea tamen rata sit,& contra eam designata, irrita facit omnia. Euocatur professores: imirum quot personis scena succreuerit quot litigatores in lite sese demiserint,quae tragoedia inde suerit cxcitata. Re admodii semel atque iterum concertata addidit Petrus UZetius,Curio summus,uir multis ut palam est nominibus clarissimus, atque inter caetera, pro ingenii acumine, in tractandis, cum
117쪽
u8 Placitorum Curiae Liber VI.
res ita postulat repraesentadis iudiciis solertissimus, academiam non Regiis tantum, sed etiam Apostolicis sundatam auspiciis, non alterutrius, sed amborum gratia, autoritate, potentia niti. Itaque videndum. Regssiae solius esset, an etiam summi Pontificis, morum, statutorumue academicorum gratiam facere. Consurgitur in consilium. disceptatur, & iudicibus non satis inter se conuenientibus, comperendinatur. Tandem ad v I I. Cal. Mart. M. D. x L v I II. sit Curiae decretum. Comprobatur utrunque diploma. Recipit Truchius sartatecta omnia atque in primis professorii muneris fructus: tempus de stinctione constituendi. a decreti recitatione auspicandum: potestatem per vicarium interim profitedi, eam fructuu partem,quae a resto anno M. D. X I I. pronuntiato,huiusmodi vicariis attributa est, accepturum. Quae omnia, cum ob excplaris decreti nobilitatem,tum etiam propter eius secundum quem factu est celebritatem, existimavimus est e digna, quae non modo nostris qualibuscunque commentariolis, verumetiam tabulis aeneis exciperentur.
v L p. lib. primo opinionum scripsisse traditur, sicuti medico im-- putari euetus mortalitatis non debet,ita ei id quod per imperitiam is commisit,imputari debere: praetextu enim humanae fragilitatis de- lictum decipientis in periculo hominis, innoxium esse non de-- bere. Traditur sinquam ille idem lib. x v i ii. ad edictum, Procu-- lum retulisse dicentem si medicus seruum imperite secuerit vel ex - locato vel ex lege Aquilia competere actionem: & Caium lib. v ii. - ad edictum prouinciale tradidisse serunt, idem iuris esse, si medicamento perperam usus fuerit. Sed quid, si neque imperite, quia doctus, neque omnino perperam, 'uia morbi genus perscrutatus sit, intestque rationem, cur hoc, quam illo potius remedio uteretur, verum audacius aliquid ac vehementius constituerit 3 E et medico eius audaciae insimulato, atque idcirco in Curiam inducto, denuntiatum est, ni temperaret, eam in illum animaduersuram. Neque enim & hoc erat recte, sed quadantenus praue perperamque me
118쪽
De Gymnasiis& Gymnasiarchis, II9
ΓΥMNAΣIAPXI' AN, lud ue literarii principatum inter sacra squae vocantὶ beneficia non esse connumerandum, sed Π οι 3- νομί- adscribi debere:quibus, qui eas instituerint, eorumve successores, quos praeficere libuerit, possunt. Itaque litigatoribus summotis ambobus,Huxo scilicet) ac Saluagio,&sero ac lite excptis: hoc, quod plus in prouentibus haberet, quam quod scholae Parisis Tu ronicae, de cuius administratione controuersia erat, legibus liceret: illo quod ri EU Oi, 3νομ- a summo Pontifice, veluti beneficium impetrasset: eam curam Lodoico Querculo. Hebraicam literarum professori doctissimo, mandauere, tantisper dum gymnasii
res peruerse constitutae in ordinem restituerentur. Primae inquisitionum Classis decretum, Maynardo litis enarratore, pronuntia tum v II. Id. Maii. M. D. L I.
v o D Thrasunculus aliquis, indignatus a viatore se monitum, ad diuae Virginis matris, ut inter sacra deambulare ac confabulari desineret, ipsi viatori e gymnasio quodam struxisset insidias,& eum ad necem prope vulnerasset,Ad uocatione Regia postulate factum est Curiae consultum in ham sere verba: Gymnasiarcha, neminem in gymnasium, gymnasutae partem, nisi qui fide bona literis operam dare instituerit,admittito. Ianitorem, qui introeuntes & exeuntes Cerberea diligentia obseruet,adhibeto. Vno quoque die,omnia gymnasii cubicula perlustrato. Suorum omnium, per singulos menses, regionario Conquisitori
nomina edito. Ex tempore, v. Id. Iun. M. D. L 1 I.
Politica alia quaedam, Tit. XVII.
A D X v. Cal. Iun. M. C C C C. publici nosoconati sues urbe abigi placuit. Quod quam politicum esset,quamque necessarium, ut sorte prioris, ita & posterioris temporis euenta docuere. Nam praeter
119쪽
caetera, quae de ea re nostra aetate allata sunt, hoc ipsi copertum habuimus, Infantem scilicet)ad no comitim e regiono expositum, fasciis quibus erat inuolutus, de tabernae prominente mensa, qua iacebat pendentibus,a sue Antoniana in pauimentum pertractatum, facieque depasta misere exanimatum.
Ε Α lues, quam Galli modo Hispanicam, modo Neapolitanam, Itali &Hispani Gallicam: nostri vero medici,ut aliquo tandem nominis conjisteret, scite quidem veneream appellarunt: seculi huius auspiciis, usqueadeὁ tetra ac contagionis plena iudicata est, ut illa qui laborarent, perinde atque elephanticos, urbe exigi placuerit. I i II. Non. Mart. M. CCCC. XCVI. Sed postea, successu nescio quo, tam crebra, tamque familiaris iacta est, ut sua consuetudine, hocce consultum in desuetudinem abire compulerit.
MOLITURAE mercede non amplius triticaria, sed numaria sore. x III. Cal. Mart. M . C C C C. X I x, & IIII. Cal. insequetis Apr.
Pis To Rinus interdictum est, molitores ne essent, neue molitoribus operam darent, neue cum eis societatem inirent centies vicenis assibus interminatis, ac numellari adserum venalium versatione. v. Id. Iul. M. C C C C. X X.
pis To REM, panem iusto ac legitimo minorem venditantem, pecunia primum, deinde numellari ad sorum venalium versati ne postremum exilio mulctandum esse. Prid. Calend. Apr. Anno a Martinalibus M. CCCC. XV .
v INVM conducere vehendum,&postea illud aduersus conductionis fide delibare diluere,cApurcare quod plane surtu estin tam erat eius artis hominibus frequens ac familiare ut quoties illi id assumerent,viderentur quoda modo suo iure sibi vindicare.Vsqueadeo inquam in iis rei alienae coirectationibus conniuebat pene omnes, ut eas tandem in mores dixisses esse abituras, nisi aliqui eius generis lares in ipsos Curiae Coscriptos hoc quoque audere ccepissent. Au-
120쪽
Politica alia quaedam, Tit. XVII. 121
sos igitur ac criminis compertos, Haqueu illano reos peragente, calamitosa exhomologesa, sustibus, aereque mulctari placuit: vectori
biisque omnibus, si quid amplius tale desigparent, suspendium interminari, atque eam in rem decretum per compita, portus,seraque vinaria Curialis ditionis omnia, praeconio promulgari. MD. Id.
s i publica necessitas urgeat, non modo priuatos, verum etiam ipsum Principem, eam subleuare teneri placuit: utpote cum anno M. CCCC. xl x. Lutetiae, maxima ligni penuria laboraretur, v I. Cal. Decembr. factum est Curiae consultum, Regem ex sylvis Bondisia&Senartia suis, ad x x. iugera venundare teneri:binis quibuslibet iugeribus sexies, aut summum octies vicenis assibus indita catis: lege etiam mercatoribus dicta, ne pluris septem assibus&kmis, ligni consecti modulum,uicenis,centenos lignorum maiusculorum fasciculos diuenderet.Quae a nobis accuratius recitata, ira rosus sortasse quispiam et εργα esse dixerit. Sed spero non destituros quibus interim non sit iniucundum habere,quo temporum de- mirentiat varietatem: atque in primis Curiam Regiis de rebus tum ita decernentem, nunc in ordinem coactam:&ligni multo malo rem, nostra, quam illa aetate caritatem, tametsi hactenus tanta eius
inopia non suerit. Nec longe diuersum paulo post sNon. scilicet Decembr. costitutum est in eos, qui vicina Lutetiae nemora habe bant: nempe etiam vendere sed aequabili pretio,teneri.
in iuris ac dignitatis, quod a viris in foeminas transsandi, atque etiam post fata quadan tenus veteres manere voluerunt, in exemplum eo usque protractu esse videmus, ut foeminae viris opificibus& tabernariis sacramento adactis viduae, eorum artes per simulos idoneos passim exerceant. Eius rei exemplum editum est xvii.
Cal. Decembr. M. c C c C. x x v I I, Iohanna Alano Poquelino vidua, & tonsorum collegio, de ea re disceptantibus. PLACERE Nea vidua, per atrienses, tonsoriam exercere posset: non autem secare, aliudue chirurgicum audere, nisi per experientes, nec antequam ii recuperatoribus a Curia dandis sese approbassent.