장음표시 사용
101쪽
tat enim ipsenim tollitur esse 2 substantia. quaqua inoco modum manifestius apparet, si esse non holem dic tur,quod affirmatio ex transpolitione videtur esse:qm
qui hoc dicit, retinens subiectum, non dicit ipsum esse, id esse quod est: quod placeret iis,qui contradictionem
de eodem veram esse tueri volunt. at nisi id sit, in quo eius esse consistit, ne esse quidem omnino poterit. Si per accidens uulp uniuersa dicantur,non erit primum ipsum vn uersale. Quodse accidens desubiecto ala quo pre
dicationem semper significat, in infinit se abeatur nece se
erat fieri non potest. non enim duobus plura nectuntur. Accidens enim non accidenti est accidens , nisi quia eidem accidunt ambo. Diso autem hoc pacto, album est musicum, o hoc eri album, propterea s ambo homini acciderunt. Socrates no est ex eo musicus,quia utraq; at cuipiam accidit. Cum igitur quaedam hoc, quaedam illo modo accidentia dicantur, qua sic dicuntur, H album accidit Socrati, ea His ita sint versus supra, minime feri potem luti xt socrati albo quippiam aliud accidat, non erum ex uniuersis unumquid i , ut neq; a bo quippiam aliud accidit, veluti musicum. neque enim hoc illi magis quam illud huic accirit. Et insuper diximus dictinguendo, alia hoc accidere modo, alia νt musicum Socrati accidere. Quae vero hoc pacto accidunt, non accidensi accidunt, sed quae illo modo. uuare non per accidens νmuersa dicuntur. Ergo quippiam O HRnificans sub lantiam erit. quod se ita si demoIlratum G p
xin posse, ut simul contradictoria praedicentur. Si per accides autem uniuersa dicamur, non erit primum ipsum uniuersale. Postu docuit formam ae desinitionem,& omnino per se de aliquo prsdicari,eorum sententia tolli qui esse di non esse idem esse dicunt, ae
proinde contradictionis veritatem tuentur, dum o
nia praedicata subiectorum accidetia saciunt, aliud in-co modum exponit quod inde seqv hur, siquis omne
ens accidens esse dicat.hoc enim es fici ait, ut i illum sit primu uniuersale.Quibus verbis significat primum g nus non futurum,id est, non futuru substantiam, quod genus ex omnibus primum habetur. om nia niq; gen ra uniuersalia sunt,ipsorum autε substantia primum genus est. tolletur autem hoc genus, qm substantia nulli accidit nee de aliquo quas accidens nraedicatur,sed de quocuq; praedicatur uni uoce ac in substantia dicitur.
Si enim persis lente substanti necesse est limoi praedicationem esse, nimirum hac praedicatione sublata,ipsa quoq; substantia tolletur,qua praedicatione deleta, genus substantiae de rebus perire certum est, pereunte v
ro de rebus substantiae genere, indiuidua substantia superesse qui potesti cum abolito uniuersali eius genere, ne ipsa quidem supersi, quo fiet, ut de substantia nihil praedicetur,sed in omni praedicatione etiam subiectum accidens habeatur.quod si subiectum non est substa tis,sed accides, alterum alterius subiectum in infinitum accipietur, cum accidens semper pisdicationem de aliuquo subiecto significet,id est esse in alio,& aliquod hahere subiectum, nec posse vel ipsum esse subiectum, vel esse absq; subiecto.Nam si in hac propositione crates est albus, si Socrates accidens, subiectum aliud desiderabitur,& hoc rursus aliud requiret, idq; sine ullo sine:quod fieri non posse docet. quaquam pro illo, non erit primum ipsum uniuersat cribi potest. no erit prumum id, de quo id est, primum & subiectu, de quo disecuntur accidetia, tolletur. Nam qui limoi praedicati nem tollunt, id tollunt, cui esse in eo tantum consistit,
quod ita praedicetur unosar, est substantia,qua sublata,
ultimum subiectu m tollitur, cum entia cuncta si ni accidentia: & ad hune modum praedicationes absque sine progredientur. Causam vero, cur nullum sit futurum primum subiectu, si omnia sint accidentia, ad hunc modum exponit, si accides inqirit, de lubiecto aliquo pro dicationem semper significat. Si enim omne accidens habet aliquod subiectum in quo est,& de quo prsdicatur,&nullum accidens est si biectum, profecto ne lubstantia quidem fuerit, si omnia sunt accidentia, nec est ullum lubiectum extremum, de quo caetera dicantur, i ipsum vero de nullo, profecto ne accidens quidem ullusuerit. Nam sublata substantia,aecidens esse minime potest. Caeterum non hoc in comodo istorum sententiam oppugnat,sed inde sequi ait,ut praedicationes in infinitum procedant, ut semper quod sumitur quasi alterius subiectum de alio rumus ipsum praedicetur, propterea
ν ipsum perinde atq; ipso prius accidens sit, non siu
stantia. quod est impos libile, qm fieri nullo modo potest, ut accides accidenti accidat. quod si ita est qui fi ri possit, ut infinitae sant accidentis praedicationes' n que enim ex pluribus simul positis accidentibus unum quiddam es scitur. Nam in propositionibus, quae per
accidens dicuntur, duo tantum accidentia copraehenduntur,no u, una alteri accidat, sed qiii utrunq, eidem accidit .hoc n. ligniscat propositio, quae ait album musicum,uel musicum album . nec.n. refert viro modo dicatur. Inuertit aute ipsa, ut innueret neutrum al*ςri subiici,sed ambo eidem accidere significari. Sed duarum propositionum per accidens, quae accidens acciden iappositum habet, quari; proprie per accidens cordillit, ea limsii est, ut voce tenus accides alterum alteri subi iciatur,fiatq; duorum accidetium praedicatio, nec proprie una sit limoi propositio. altera vero,in qua accides de substitia dicitur, aliter sese habet, haec. n. proposito, Socrates est musicus,non est talis, qualis illa, muscum est album. Nam qui Socrates est musicus, licit, nsi hoc ait, ceu ambo Socrates & musicus uni tertio accidat ut homini Nam omnino in eo propositione non sunt duo accidentia. Sed sumptio utroq; praedicandi per accides modo, neutro praedicationem in infinitum procedere posse comemorat, & primum in propositione, in qu substantia subiicitur accidenti. Neq; enim thium accidentia nequeunt in infinitum congeri, sed omnino ne
duo quidem accipi possunt. Si enim huic propositioni,
Socrates est musicus, album, aliudue accidem dilatur, non amplius erit unum, quod dicitur, neq; una propositio. Sed neq; si accidens accidenti supponatur, accidentia in infinitum congerere licebit, qm omnino proprie accidens de accidenti non praedicatur, quia non magis
hoe illius est,quὶm huius illud. atq; demonstratu mi est, in insit propositione haud plura quam bina accide tia coniungi. quod si duplex est per accidens praedicar
di modus, neutro praedicationes accidentium ininfinitum progredi valent, nec possunt coniungi nimirum accidentibus praedicatio non suppetet in infinitum, ac proinde non omnia per accidens dicentur. Si enim noeesse est aliud de alia in infinitu pudicatum esses acciapiq;, si solae suerint praedicationes ex accidenti, serunt autem solae, nisi quidquam in substantia praedicetur, se enim substantia tollitur, hoc vero effici ron potest,
satis intelligitur non ea tantum es e praedicata, quae ut accidentia praedicantur. Quod vero ait, ve
Iuti vi Socrati albo quidpiam aliud accidat. pertinet ad ostendendum supposito subiecto cum acciden
102쪽
6, non posse rursus accidens alterum praedicari. Cuius eam reddidit caulam, si non ex omnibus, id est ex S erate di duobus acciden tibus quidquam emcitur. Illo vero. At neq; albo quidpiam illud accidit ostenditur non posse accidentium praedicationes in infinitum augescere, propterea ui accidens aliud de alio dicatur, nis causae manifestae ab ipso redduntur, de supra sunt 1 nobis explicatae: Sed fortasse dictio: Si per accidens autem uniueria dicatur,non erit primum uniuersale melius exponeretur ad hunc modum, si omnia,inquit, per accidens dicantur, nihil erit primum uniuersale, id est. nulla erit prima & uniuersalis praedicatio, hoc est, nulla erit propositio, quae medio vacet. Nam propositi
num,in quibus aliquid in substantia de subiecto praedicatur, ea prima est, quae medio caret. uniuersalia enim
appellavit,quae per se,& in substantia de aliquo praedicantur.Ex nihil igitur in substantia de quopiam praedi- eari, sequitur omnem praedicationε per accidens seri. Ex non esse autE quidquam propositione sine medio, emcitur, ut alio ante aliud sumpto prςdicationes in infinitum progrediantur. Nam in Potherioribus Resolutoriis demonstratum est,nili propositio sine medio sit, in infinitum processum ire praedicationes . quod certe fieri nequit in praedicationibus accidetis,quoniam omnino accidens accidenti accidere non potest. Ac mihi quidem lim6i expositio dictis magis congruere videtur, ut ratio in summa ad hunc modum sese habeat. Si contradictio simul in eodem vera sit, nihil quasi existes in substantia desubiecto dicetur, sed omnia per accidis praedicabuntur,neq; sine medio,sed praedicationes accidentium procedet in infinitum, propterea quod omnino accidenti nihil accidit.nullum enim accidens syllogistice concludi potest per medium terminum, qui si accidens, nisi accides, quod in conclusione demon stratur, sit ex iis,quae per se adsunt accidenti, quod sumptum est pro medio termino, ad hune modum, Socrates deambulat, omne autem deambulans mouetur. Nam moueri in substantia inest deambulanti . non est igitur de eodem contradicto. Praetereas contradictoria dimnia simul de eodem sint vera, patet ou omnia fore.idem enim triremis, O puries erit,ae homo, si de quolibet aut a mare aut negare contingit. quemadmodum si qui Protagorae sequunt in sententiam, fateantur necesse est. nam si cuipiam iam triremis no ege ridetur, pater triremem non es aruare Oest sint e tradiactoria vera: atq; fit, ut res seuerse sint sim ad impia quod Anaxagoras a rebat, atque adeo ut nihil sit vere um . Praeterea, si contradictoria omnia simul de eodem sint vera. Argumentatione probabili utitur. seri enim
nia unumquodq; sint. Nam,s omnes contradictiones in eodem verae sint,omnia erunt eadem inter se,& omnia unum. Sed non posse omnes contradictiones in e dem esse veras, postea planum faciet, nune quomodo inde sequitur omnia esse unum, ostendit. Nam, si veruest inli omine, ipsum equum no esse, nec parietem, nec lapidem,nec trireme, nec caetera, quae non est, simul meontradictiones verae sunt, nempe simul homo equus erit, di lapis,& paries,& triremis,& omnia, quς non.est, si modo eo edatur , de quo pars una contradictionis dicitur,posse & alteram praedicari.Illud autem, quem admodum it,qui Protagorae I equuntur sententiam, i teantur necesse est. idcirco dixit, qm sententia Prot sorae, cui omne visum verum esse placebat, necessario
emeitur, ut contradictio simul in eodem vera sit, cum quibusdam opposita de eodem apparent vila,quae si vera sint, essicitur per ipsum, ut contradictio simul vera sit,ut ipse paulo post ostedet. Illo vero. Nam si cuipiant
homo triremis non esse videtur, patet triremem non
esse. omnis contradictio in omni re vera per illos esse declaratur. Sed utrum illud, videtur dixit insectans etiamnum Protagorae sententia mi is enim omnem opinionem omneq; visum verum esse dicebat. An hoc nodicit contra Pro Agorae sententiam ἰ nam quod dicit, non sequitur ex Protagorae dictis. nec illud cuidetur aliorsum pertinet, si ut ostendatur, veram fieri negatione.Quo demonstrato reliquum ut inde consequens adiungit, sumitq; , in quo videlicet negatiq vera est, in eo assirmationem eiusdem veram esse cocludi, de quos mul contradictio vera est.Nam quodno est triremis, idem triremis etiam erit, si quidem contradictio ver est. Ita unumquodq; entium essicitur omnia. sic enim, ait, efficiet quod Anaxagoras putabat, ut sint res omnes simul, nihilq; pure unum sit, & ea res, quae dicitur esse,cum omnia sint in omnibus. Qui autem ita praecipiunt,ii sola ea de inter sese esse dicere consentaneu est. Ipsum igitur indefinitum dicere isti videntur, O putam res id quod en dicere, de eo quod haud est, dicunt. Eil enim ipsum indefinitum id quod es ens potentia, O non actu. Ipsum igitur indefinitum dicere illi videntur,& pu - ΑΟtantes id, quod est dicere, de eo quod non est dicunt. Postqua dixit ex sententia eorum, qui contradictionis
veritatem tuentur, consequivi ens quodq; res uniuersae sit, hos ipsos videri ait de materia verba facere. Materia enim indefinita est, propterea ' potentia omnia est, actu vero nihil. neq; enim potest omnia esse actu. Ita dum volunt de ente dicere, de non ente pmcipiunt. Est enim non ens, quod est potentia, actu vero non,
Neq; enim si quid potentia est homo , protinus homo est, nec equus, nec quidquam aliud. Materia vero ad hunc modum sese habet. est enim potetia quidquid ex ipsa esset potes . at non statim actu omnia esse potest. Caeterum de Anaxagori opinione supra disseruit,cum dicere omnia in omnibus misi aesi affirmaret hominis
esse somniantis materiam actu esse omnia entia. At vero de quolibet resis virmatis aut negatio est dicenda. est .nabsurdiιm, sisera quidem cuiq; negatio competet, diuersi vero quod Pudemmi non accommodatur,non competet.Dico autem hoc pacto,si verum et i,hominem non σηhominem dicere, patet verum etiam esse, si triremis non lericatur. Si igituras alio competit, necesse en negationem quoq; competeres vero Urmatio non competit,negatio opposita quam sua competet magis. ad Od si illa etiam competitae triremis profecto eo et ei. at si haec competet, crasmatio continuo comperet. At vero de quolibet ips s assirmatio aut negatio est ut dicenda. Postquam consequens esse docuit, contradi ctionem simul veram esse dicenti, ut cuius negatio in aliquo vera est, eiusdem assimatio sit vera, Nune esse
dem consentaneum esse ait,omnem contradictionem
de re omni praedicari lateri. quod ostendit, qui istis dicere licebat,in quo pars una contradictionis vera esset, in eo alteram quoq; veri esse, in quibusdam vero posse neutram esse veram. Omnis igitur contradictionis alis ram solum partem veram esse,hos ut sateantur, ad huc
modii cogiti Absurdum videlicet dictu & alienum esse sumit psiuis et rei negat, nem,quae negat id quod est de re ipsa, veram esse, propterea quod affirmatio vera sta
103쪽
st, aliarum vero rerum, quae ab illa sunt alienae, negationes non item veras esse.Negatio enim alterius rei de aliquo verior cst, quam de ipsa. Nam,s in homine verum est ipsum non esse hominem, longe cautius illud verum fuerit, ipsum non esse equum, non parietem,notriremem,&c tera,qus ab homine diuersa sunt. Quod si negationes in iplo verae sunt, haud dubie affirmationes quoq; verae fuerint: quo fiet,ut idem Ore nia sit. Nas quis affirmationes ipsorum veras esse opposuerit, nihilominus negationes veras esse sequetur, aut vicissimas firmationes, si negationes esse veras obiecerit, ac proinde contradictionis in elidem veritas constabit. Haec igitur euraiunt basie qua banc sententiam dicunt.
xium nec besea mare, aut negareolam, si verum est ese
hominem, o non bominem,patet neq; hominem,neq; non bominem esse,duarum Iaru duas t illa negationes.Quod
silla est una ex utrisis composita, haec una erit opposita. Haec igitur euemunt hisce, qui hanc sententiam dicunt,& non necesse esse affirmare aut negareo postquasuperiore argumentatione,ut omnia unum essent,cosequens esse demonstrauit, aliud incommodum apponit, quod ex illorum opinione sequitur, qui de eode simul esse & non esse praedicant, ae pisinde contradictionis
veritatem tuemur. Fieri. n. it, ut neq; assrmatio, neq; opposita eidem negatio vera sit.Nam, si omnis contradictio in singulis,ut isti aiunt vera est,u tiq; verum suerit eundem hominem esse, & non hominem esse. idcir-c n.negatio de eo vera est, de quo as Ermatio, qui in ipse affirmatio ex transpositione vera est.In eoen. quod est non homo, vera est negatio illa, non est homo, qm vera est haec propositio, eii non homo. nam in rebus existentibus utruq; pariter veru m est. Simulq; dictu miplorum erat non magis homo quam non homo, Ne similiter in omnibus non hominem ut hominis negationem sumebant. Caeterum haec argumentatio ostendere mihi videtur, non esse contradictiones, quas ipsi ut contradictiones veras esse dicebant, sed potius a stirmationes, quarum affirmationum negationes si veras esse,ut illis placet accipiatur, iam tolletur illa vera esse, eontra istorum sententiam, quae velut inter se opposita in eodem vera esse dieebant,qm si est homo,& est non homo, non sequitur contradictionem esse veram, ergo
neq; affirmationem neque negationem veram esse, &utriusq; naturam aboleri. Nam si haec vera sunt, & in quibus affirmationes verae sunt, in eisdem contradictiones sunt verae, prosecto negationes quoque harum rursus vere simul fuerint, quibus ips, tollἱturas firmationcs.negatio enim haec,non est hom Tristionem est homo tollit,illa vero non est non homo, hanc quae quod modo assirmatio est. esset enim ex traspositione,
est non homo.si ergo opposita simul in eode vera sunt, ut illa,est homo,& est non homo,utiq; in eode utriusq; opposita, quibus ipsa tolluntur, id est negationes hae, non est homo,& non est non homo, in eodem veritate obtinebunt. Si ergo illa ut duo dicta sunt, haee quoque
quae illorum sunt negationes, ut duo utriusq; pndicata erunt accipienda. Si vero quasi ex ambobus illis unum consistat, haec quoq; unum locum obtinere debebunt. quod si haec vera lunt, & his tum affirmatio, tum etiam sumpta negatio tollitur,utiq; dictu veru est, noviraq;, sed neutram contradictionis pariem esse veram.Quaquam non homo significare potest no affirmationem transpositione,sed neuationem non est homo, cuius
negatio erit haesinon est homo,ut sit intellectus indi.
si est homo,& non est homo, simul vera sunt, opposita quoque utrisq; horum de eodem simul vera suerint. utraq; aute illis oppositorum,id tollit, cui est oppositu.
verum igitur suerit neutru,neq; cotradictionem, neq; pariem contradictionis in eodem esse veram. Praeterea aut circa uniuersa res ita se habetat ili albam
aDI; non assumin ens est non ens, o circa ceteras si Gmnes, negationesve similiterior non circa omnes res se habet simu modo, sidcirca quasdam fit ita, circa quasdam nosti atq; si non circa omnes fit ita, illae erunt firmae vimirum ac definitae. Sin clara omnes fit ita, rursus aus de quibus ena modum, es etiam O negandum, O de quibus est negandum,est etiam asmanduravide quibus quidem est af mandum,est etiam et negandum, de quibus aute est negandum, non de urauersis est asmandum, etsi res se balathoe
pacto, erit aliquid certe non ens, atq; haec opinio erit firma. Praeterea aut circa uniuersa res ita se habet,& est al- η bum & non album,& ens de non ensoHaec ratio ex partitione xcedit, sumptisq; omnibus, quae fieri possunt,
partitionibus, consequens esse demonstrat, ut aliqua desinita circii scriptaq; habeantur, contra eorum errorem, qui cunctis in rebus nihilo magis affirmationem, quam negationem veram esse tradebant, docet autem
incomoda quaedam manifesto consequi. Ait enim vel cunctis in rebus isti nihilo magis affirmationem,sin alionem vera esse aiunt,vel in aliquibus,quod probailius dici videretur. Manifesto. n.argumento docuit,
in substantia propriad; specie, de in iis, quae in quid est
praedicantur, absurdum esse dictu quidquam non esse id,in quo eius esse consistit, & per quod ens quodq; est id quod est.hinc enim fit, ut isti omnia praedicata accidentia esse fateri conuincantur. Praeterea, ut consent
neum partitioni ponit,cunctis in rebus, de quibus assi matio & negatio pariter habetur, undecuq; incaeperis, id inc6modum sequi, ut contradictio vera sit. At, si nocuctis in rebus contradictio est,sed in quibusdam assematio tantu, aliqua determinata de certa erunt, & salso traditur cunctis in rebus non magis sic esse, si non sic. in his enim falso diceretur. Sin autem cunctis in rebus de quibus est affirmatio vera,negatio quoque veritat Eobtinet, sed no item de quibus negatio, de his etiam aiasmatio, nec licet retroagere, profecto aliquid ex iis, quae non sunt,non esse definietur,& erit haud dubie noens,nec erit verum dictu non magis esse em,quam nonens. si quidem de ipso negatio vera est. assimatio non item. Nam quemadmodum si sola affirmatio verast, aliqua certa erunt & in consesso vera, sic etiam si negatio rursus sola in quibuspiam veritatem habeat.
Quodsi non esie t quid firmum ratum , notior opposita nimirum Urmatio erit.Sin ueros bter' i de quibus es negandum e issest etiam virmandum, necesse est auo diuidentem dicere uerum ineluris album esse in rursus non album se dicat aut non ita es componentem At si nomutdiuidens verum dicat,neq; dicit haec, neque ili quicquam omnino ea uero, qua non sunt qui eri potest, ut aut loquam tur ut intelligant quicquam Vniuersa etiam erunt unum, ut O antea dixivrus atq; idems homo triremis ac deus erit O que hisce contradictoris aduersantur. 2 amsi sin liter de uncquoq; uere dicuntur,nihil mi prorsus quo aliud
Galla di feret. si erum erit quiniare, illud uerum sandac
proprium erit. Similiter etiam si fit ut disiderauere dicat, id quod dictum est, euenire uidetur.
Quod si non esse sit quid firmum notuini; Sensius Mes, Si non esse di negatio constans quiddam & notum definitum;
104쪽
definitumq; est,profecto dictio negationi opposita,id omnino dicit. nam neq; ita, neq; innita dicit, sed O sie
est affirmatio, notior fuerit. Caeterum non determina- non sic, rursu cambo negat repsic,n': non sic dicente, Se quae in consesso negatio est, oppositam affirma- do.etenim si ita non dicit,erit qiuppiam continuo definitum. tionem notiorem esse ait, ed in uniuertum in contradi- Et insuper, ut omnes verὰ dieant. Alia item incomctione magis compWhendi affirmationem, quia in uni Oda recenset, quae sententiam eorum consequuntur, uersum notius est esse,q no esse. Est autem notior assir qui propositiones separatim singulis in rebus veras es-matio negatione quia prior.vtin.dictum est in libro det se tradunt.Sequitur.n.omnes quicunq; loquuntur, v Enunciatione, negatione prior est affirmatio. Ad haec radicere. Siquidem omnes, tum qui aliquid de eodemens non ente notius habet,qm in quo negatio vera est, affirmant,tum qui negant,vera dicunt.quin eadem ra- idcireo est vera, quia notum est ipsum aliud esse,non au tione mentiri omnes videri possunt. Alfirmationibuutem hoc.ideo.αaffirmatio eadem huius negationis no enim negationes tollutur ,& vicissim negationibus aia est vera.itaq; aliqua suerit in hoc aifirmatio nota&ve firmationes abolentur.Si ergo assrmantes vera dicunt, ra.quod si cunctis in rebus pariter c6tradictio Vera est, qui negant,necessario mentiuntur: rursusq; si vera di-α quaeciiq; negitur, eadem affirmare licet, necessse est cunt negantes, usq; affirmantes mendacij conuincun- retroagere.vel .n.negationes affirmationesq;,inter se di tur. quo siet,ut omnes & vera de salsa loq uan tur. Praete- sun ct , de du m separatim praedicantur, pariter verae rea, si qui omnes metiri altas verum dicit, propterea Psunt, vel separatim praedicando & inter se discretae non contradictionis utraq; pars vera est, assirmatio, qua omsunt verae, compositae autem simul affirmatio & nega- nes mentiri dicuntur,vera suerit.omnes igitur metiun-tio,verae lunt.hoc.n .sentiebat ille,qui rogatus,num D tur,& idem sementiri confitetur. Si enim de quo Afra erates esset homo, res odit, est & no ho, ceu totii simul matio vera est,de eodem etiam negationem veram esse versi sit priuatim vero ut tuq: salsium.At si neq; affirma dixeris,lateri etiam couinceris veram esse negationem io,neque negatio priuatim enuciata vera est, certe qui hanc, non simul contradictio est vera, quae opponiturhre ipsere,veru haudquaet dicit. hic est.n.sensus illorii illi affirmationi, simul contradictio vera est. At, dum verborum. Neq; dixit haec. quod si haec proferens ve- consteris negationem illam veram esse, qua tollitur aiarum non dicit, ne haec quidem certe sunt, idcirco.mve- srmatio quam potueras, contra dictionem, .simul esserum non dicit,quia ipsa non sunt, ac proinde nihil om- veram, teipsum mentiri cofiteris. Patet etiam insuper,nino fuerit, si cuctis in rebus neq; assirmatio cuiuspiam inquit, nulla de re prorius ad hunc holem esse considevera est, neq; negatio veritatem habet. Porro si nihil rationem id est disputationem,&inquisitionem. nihil est, ne homo quidem fuerit. sin autem homo non est, enim dicito Cum eo autem,qui nihil dicit,nec dii puta nemo nec loqui nec dicere,quidquam poterit.Sublatis re,neq; de re quapiam inquirere licet.Nam qui hoe dita enim efficientibus, effectus quoque peribunt.tollentur cit ses quin nihil dicat,dubitare non potest. quicunq;.n. autem es scientes,cum assrmationes, quibus esse dicu aliquid dicit,& signiscat, definitum aliquid, ut dicturitur, verae no sint. Ad haec vi efficientium affirmationes est,signiscat.quare qui non determinatum signiscat, verae non sunt, sic ne operum quidem aut actionu,Vem omnino nihil dicit: qui autem contradictionem in re hi gratia ambulandi & loquendi.quo fiet,ut iure omni- omni simul veram esse tradit, is nihil determinatum sino tollantur. Quid quod ne ipsum quidem verum sue- gniticat, qui ergo dicit in singulis rebus contradictio- iit cunctis in rebus contradictionem esse veram Nam nem smul esse veram, is nihil dicit. in huius.n.demon-α hoe affirmatio quaedam est, & negario quoq; ipsius strationem ait. Nam neq; ita se res habere,neq; non ita habetur. Quin etiam uniuersa erunt unum ex eoru sen- dicit. At necesse est, ut sic vel non sic se habeat. Sed, tentia, qui omnem contradictionem in singulis copo- postquam dixit, qui tradunt c6tradictionem simul esse litam veram esse tradebat,Hinc. n. sequitur, omnia en- veram,nos dicere rem quaq; sic se habere, & non se se ita unum esse. Nam, si omnis cotradictio in re quaque habere, illud infert. Et rursus haec ambo negat. ut ma- simul dicta vera est, omnia eade inter se sunt, ut supra os appareat, qui hoc dicit , eum nihil omnino dicere. dixit, ut omnia. eadem iis adlunt, de quibus omnibus Ex illorum naq; dictis sequitur rem neq; sic, neq; non contradictio pariter vera est. Quid autem dictu absur- sic sese habere. Nisi .hoc dicerent, ia m aliquid certidius esse potest,quam holem esita deum,triremem,lapi- statuerent, nec contradictionis veritatem in cunctisdem,& non hominem, non deum,non triremem, non rebus tuerentur, de nihilo magis hoc ij oppositum. Nalapidemi Ex hae item sentetia sequitur istos aliquid sta hoc sie re no sic,opponitur illi, neq; sic, neq: no sic. quatuisse ae desini Ge. Dicere naq; separatim neq; affirma- re, si hoc negauerint, affirmatione illa, qua rem quaq;tionem, neq; negationem esse veram,ted ambas simul se de no sic habere dicitur, per se vera ege cocedent,de veras esse, hominis est aliquid certi statu tis. Si nautem negatione e us salsam essecofitebuntur, ac proinde albs militer de unoquoquconiunctio autem pro.n.dicta quid dicent determinate,&circuscriptione cocedenti
est.Nam quod sequitur, hoc est,si.n. de singulis omnis Praetereas cum QR atio vera G, negatio falsa sitas contradictio vera est, nullo discrimine aliud ab alio di- s cura haec est vera, alfrsit imario ion fit ut idem Hrescrepabit,cum nihil habeat peculiare.Res. n.proprieta- simulas metur atq; negetur staboc fortasse dicentia esse, te quadam discrepant inter se,q habet: & quo aliud ab quod ab initio proponebatur.
alio differ hoc erit in re quaq; verum & peculiare,nec Praeterea, si cum assi acol vera est, negatio salsa ipsius negatio veritatem sortietur. At si quis tum affir- st. Argumentatio,qua utitur, naturalis est,& vera,sed mationem, tum etiam negationem divisim ac separa- ut in eos assumitur,qui positionem illam tuentur, printim veram esse dicat, nihilominus siet, ut omnia eadE cipium petere videtur. id.n.ut consessum assumit, de inter se sint, & minime discrepantia. quo illi quastionem asserunt. Quaquam si vim argu- Et insuper ut omnes vere dieant ac omnes Dira, e Ueip- mentationis quaerimus, supra eandem usurpauit, dum sum qui q:falsum dicere fateatur.Patet etiam insuper nul- omnes mentiri demonstraret. Est igitur sensus: si cum
luderepta sis ad hunc Mem esse considerat emutatoti vera est assimatio, negatio salsa est caltera.n.per alte
105쪽
ram deletur utiq; seri non potest, ut tum assimatio, tum negatio de eode simul vera si t. hoc aute quasi ex se noto & manifesto usus est in libro de Enunciatione dude contradictione in fututu disputaret, his maxime verbis. Principio. n.cum affirmatio falla eli, negatio no est vera,&cum haec est salia, affirmatio non est vera: quae
ita intulit, quasi haec in consessis absurda ducta sint,atq; aliena. Sed haec essitus, ipse quoq; nobis significat, qui
sumit affirmationem & negationem,sic se habere inter ipsas, ut altera alterius veritate tollatur, hune principium sumere videri. Argumentatione itaque vius est, quae maxime naturalis de manifestissima esset,at non
celauit nos eadem principium peti videri, dum his Stillis sententiae turpitudinem ostendit, eandemque cum rebus in consesso veris pugnare. Praeterea videtur ne ipsis is quidem, qui rem aut aliquomodo sese habere aut non habere putat, κere Uum,is amuni qui ambo putat, icere verum t Nam, si verum dicit, quid aliud erit quod dicitur, quam eorum, quesunt, talem esse naturamum vero non dicit uerti Med upotius, qui illo modo eximmat,res iam sese habent aliquo modo, atque hocneram utiq: erit, non simul etiam haud verum. Quod si omnes similiter falsa,veraq; dicunt,mquoqui profecto neq; dicere tali omni quicquam licet.nam haec simul, ct non bae dicit. Si vero nihil prorsus existima ed putat similiter,atq; non putat, quaenam inter hunc cir plantam diserentia De rite Unde O maxime patet, neminem hoc pacto dispositum
esse aut caeterorum hominum ut eoi si,qui hane siententiam dicunt. Curin. Athenas proficiscitur , d non quisit, pserans se proficisci oportere Aut eur in diluculo non continuo in puteum, aut in praecipitiu proficiscitur ista cauere vide- fur, Hi non similiter putans non bonum ac bonum esse in illa Iese proiicere. Patet ergo esse existimat alterum meliustaterum nou melius. Quia i h e ita sinit hoc quidem hominem, hoc autem non bomne et hoc dulce illud non dulce existimet nece se est.Non enim aeque qui ram Psrituatq; exist ut,eum melius arbitratur esse bibere aquam, cui rideiare hominem, deinde quaerit.rt ipsa, et taxia oportebat, iidem
esset O homosimiliter oenon homo, itidem aqua liquemn aqua. Muti dixi Anemos prorsus,qui non ab hisce
cavere,ab hisceno cauere rideatur. Quare omner, vi videtur , etsi non eirca omnia, circa tamen melias σ'deterius
simpliciter sese habere existimant.
47 Praeterea videturne ipsis is quidem, qui rem aut alia quo modo sese habere,aut noti h abere putat,dicere salsum, is autem, qui ambo putat, dicere verum' Sensus est, utrum qui rem si e se habere reputat, ut at firmatio dicit, quiq; non se habere ut negatio ait, arbitratur, is istis decipi videtur' prorsus ut utraque tum amrmatio tum negatio separatim salsa sit . qui autem rem simul& sic habere Ut affirmatio ait, de non sicut dicit negatio,censet,hic verum dicere, an etiam qui hoc censet,is
quoq; sua opinione fallit si enim se istis videt, aliquid
hi videntur determinare. Sin aut non solum qui vum; separatim, sed etiam qui ambo simul putat in errore istis versari videtur,quae tandem istorum esse potest sententia an cum de natura disserunt,talem esse rerum natura m aiunt,qualis est,ut Heracliti sectatores dicere cosueuerum i Nam,si horum nihil veru est, ne dicere quidem poterunt quae sit natura rerum,& quae opinio vera de ipsis haberi possiti qm nulla res omnino erit. nam
de quo nihil vere praedicari psit, id ne existit qui de omnino. At,si ambo simul dices versi dicit,qui vero utraq; separatim,decipitur, aliquid iam fuerit in re quaq; con
stituti aedes niti .hoe. n.In re quam determinatum erit, hoe est verum, hoc est salsum, Nam qui hoc est verum, hoe est salsum dicit eis aliqua definit, atque constituit. quod si hoc incomodum euitantes, neutrum uera dierre contenderint, nec qui putat utruq; oppositorum s paratim, nec qui ambo simul de eodem esse vera, cateru verius existimare, qui ambo simul, quam qui vimq;
separatim putat, rursus aliquid certi ac definiti consti tuent. Qui .n.hoc quam illud vetius esse dicit, is discri men quoddam in rebus esse,& ipsas sic quodam modo sele habere definit,confiteturq;. Nam hoc cocedit, qui aliud alio verius esse dicit. Negatio igitur huius non ite vera est,cius non magis hoc, quam illud verum esse ait. na rursus ratio in id reuertitur, quod initio ductum est. Hie est enim sensus illorum verborum quod si omnes similiter salsa veraque dicunt. Nam hoc consequitur,si contradictio cunctis in rebus asseratur,tum quia isti dicunt, quidquid dixeris, te non gis verum quis noverum dicere, nec magis ulli quam non falli:tum quia
contrariorum altero alterum intercipitur , ipsi tamen utrunq; verum esse contendunt. Illua porro: si vero nihil prorsus existimat lim6i est. At, si nihil existimet,led perinde putet,& non putet, nisi hi vera dicunt, illi sausa, vel hi magis vera, illi minus, sed pariter omnes non vera dicunt, & vera dicunt, nam de haee contradictio est,& hoe est quod dixit, hoc dicenti no licere cuidquasignificare. nam quae dicit, eadem simul non cicit perpositionem . si ergo ut dicit, ita existimat, nullum C; emtium aliquo modo se habere putat, sed similiter putat, de non putat,existimat, Ae non existimat de singulis, ni mirum talis homo nihil ab stirpe discrepabit, cum saeu ita te animae existimante carere videatur. Caeterum,
ut redargutio apertius procedat,& in comodum sit manifestius, contradictionibus ad opiniones oppositas sermonem transfert. Coplura enim dice. ' nobis licen quae tamen existimare nequimus,ut ipse testatus est, d. hanc positionem refellene aggrederetur, Sed, postquaseri G posse docuit, ut qui homo sit, limia habeat opiniones, hoe enim plantae potius est, quam hominis, aut ratione praediti animalis, haud dubie nullum ex hominibus, ne ex iis quidem, qui talia dicunt,ad hune moda affectum esse ait, sed in rebus verbo tenus ab istis procedi. Nam si quis fuerit ad hunc modum animatus,&ialem de rebus habuerit opinionem, fiet vi h moi homo nihil agat,sed vitam more stirpium ducat. Cur. n.deambula dum potius ei sit, qui deambulatione opus esse putat,quam non deambulandum, si de re suaq; opimo nes ei pares sunt,& perinde putat opus esse,atq; nian patat esse opus, vel putat non opus esset Age vero curitalia declinat, alia vicissim appetiti aut cur se in puteum non deiicit, in baratrumue praecipitat, si neq; hunc puteum, neq; illud baratrum magis esse putat, quam non puteum ut non baratrum trusiusq; non delici bonum esse,deiici vero malum, & illud melius esse, hoe peiust qua opinione tollitur illud, rem nihilo magis se, et non
sie se habere. quod si in petendis de fugiendis ita se gerunt, ut suis actionibus terminatas opiniones habere conuincantur,profecto eadem in caeteris sateantur ne
eesse est,& hoc homine esse putent,illud ab litae diuersum,& non hominem, Se aliud dulce, aliud non dulce. haud enim in hisee rebus ex aequo sese habere notatur, nisi sorte dum sibi expedire putant cum homine comgredi,aut aquam bibere,ceu homo n6 magis homosit, qui non homo, di aqua non magis aqua, quam non
106쪽
runt. Ergo sitientes aqua petunt atq, holem, si homini colloquio est opus: nec in erectis pariter rebus ea quaerunt cura homine opus est,aut aqua. Sed hoc est versi,& indubitatum,homine queq; cauere quaeda,alia secus, quis.n.non praecipitium, quis non puteum,& id genus caeter quae nocitura sunt,non euitat cum dissimilia n5euitentur Quare omnes t videtur,etsi non circa omnia , cirea tamen melius de deterius simpliciter sese habere existimant. Omnes homines,eos etiam, qui cunctis in rebus nihilo magis S contradictionis veritatem
asserunt, simpliciter ses e habere ait in opinionibus, si
coci circa omnia c circa meliora de peiora,vidia di inutilia,& omnino circa agenda.Simpliciter autem,iden non ambo contraria non expedire putant. sed alterum
simplicitern determinate,nee pariter idem expedire, di non expedire,sed alter um solum hoc est simpliciteri vel expedire quod eligunt, putant, vel non expedire quod sugiunt. nuerio igitur temone ad res,atq; opiniones,quae de ipsis habent, manifestis argumetis ad-xersarios conuincit ut si non cunctis in rebus, at in po
tendis, de sugiendis aliquid certi S costituti haberi necessario confiteantur,qui si nihil constitueret, nec alteri parti contentirent,nihil cino in limoi rebus agerent. Quod si non si res sed opinantes,multo mos adhibenda est diligetis veritati, perinde atq; aegrotantri metu quam sino valitudini curavi adbibenda. Qui naq: opinaturi ad scientem comparetur, non and profecto ad veritatem ipsam di oratur. Praeterea et se quam maxime ita sese habent,
non ita cuncta n natura tamen eorum, qua sunt, gradus in G,er magis ae minus Ialia ipsa dicinitur. on enim daal talem smiliter trinitatemue parem numerum esse dixerim mus utque horum utraque falsum aeque dicitHuorum alter
quinque, alter mille ipsa quatuor dicit atque exinimat esse. suod si nonaque fassium dicunt patet alterum minus dic re falsumquare magis ipse verum qua alter dicit. Ais id, quodU, Ops propiviuius rei, erit prefectori quod νem. cui propinquius id, quod magis dicitur Hrum. Quia etsi
non vi, attamen quippiam iam firmius atque verius est, ita a struentia illamera, prohibente desinea uid mense, erimus liberati.
N. Quod si non scientes,sed opinantes. Quod si hiberoseassensum quendam & opinione his de rebus profitctantur,ut qui dicunt leviso, cum verum non sit, aia sentare,qm tale videtur,opinionem naq; debilem de infirmam esse, nec quiae scientiam ingenerare queat, non istis rerum naturam accusandam esse ait,sed tanto magis enitendum,ut delitescent E veritat ε eruant, & scientiam indipistatur. Vbi.n. sensus debilis est, ibi firmus& eum scientia esici potest. At qui alia aliis peteda magis agendaq; simu ' existimat,is differetiam in rebus esese,& hane depraehe ' scini posse cocedit. quo minus autem depraehensio constans firmaq; sit, per eum stat, qui non dat operam ut Rcientiae iudicium csisequatur,
quo tanquam mentura vel Legula Utens,naturam rem,
ipsarumq; primum discrimen cognoscat.Nam,ut aegrotanti non res ipse sunt aceu lantae ceu nihil salubritati habeant, sed curandum ut medicamelis salubribus adhibitis conualescat, se valentibus, qui debilem cognitionem habent,danda opera erivi eum sipientia rerum notitiam nanciscantur. Si enim ad selenia spectes grotum dices opinantem ad veritatem cognos irenda Nam speciem rei sequutos se muneribus sungi causaniatur, horum mendacium satis eo conuincitur, quod spe
cie rei obiecta,tamen sequenda ne res st,an secus,co fultam etianum. Praeterea,inquit,& si si maxime ita sese habeant. Quauis, inquit, aliquis illis concedat,omniadi sic & non sie habere, tamen lateantur necesse est,no omnia pariter de ex aequo sic de non se habere, sed in
rerum natura esse magis de minus. quod licet Se ipsoru actionibus sit indubitatum,confirmat tamen per qu*dam,quae manifesta sunt.nam licet concedatur,duo paria esse numero, de non paria,id est imparia,non tamen ex aequo ipsis par copetit de impar,nec duo perinde pseria sunt atque tria,sed tria magis sunt imparia,duo vero magis paria. neq:. nait, similiter mentitur ,qui quatuor
quinq; dicit esse atq; is, qui mille,sed qui mille dicit,magis, qui vero quiq;,minus.quibus verbis una opinio minus si altera salsa esse cofirmaturisuod si altera est mississalla,nimiru qui minus est salia, Ppior erit vero'd si magis veru est propius vero,ipsum quoq; certe su rit,verum dico, id est ipsum veru, cui propinquum est, quod magis est verum.Nam quod est cuipiam propinquum id haud dubie, quoniam tale est,propinquu ese dicitur, quod etsi cognosci nequeat, intelligere tamen aliud aDo verius esse,aut vicissim minus verum,hoi est aliquid copraehendentis, quique m eme quidqua de nit,non eius, qui cunctis in rebus nihilo magis hoc si illa lud dicit, nee ullum in rebus delectum facit. Nam etsi nihil verum si, nec id ab illis concedatur, illud tamen verum consessumq; fuerit, aliquid in rebus magis esse verum.Postum eli enim aliquid magis illud esse quam aliud, atq; item minus. Quippiam firmius, atq; verius, edita a sententia illa mera dee. Merum autem appetilat sermonem, quia no habet admistum ipsum magis, sed cunctis in rebus similitudinem ex aequo nititur assereretquod ipse exposuit dicensi Et prohibente definire aliquid mente. Nam qui alium alio magis mentiri ne
gant qua in opinione suerunt Stoici hi quidem in m
gno errore de cum sensibus pugnante versantur. praua
enim mendaciaq; iudicia nec paria sunt,nec a simili habitu prosciscuntur. Vt enim qui aspectabilia magna,vahementiaq; non videt auic cum eo, qui parua Se minus visibilia non cernit, hoc est comune, ut videdi facultas haud recte in utroque valeat,infirmior est tamen, quae ne magna quidem conspicere potest, si quaecum magna cernat, in minutis paruisque descit, sic in sententi xec opinione rem sese nabere putare conuenit. Haud enim pares animae sunt habitus, quibus multum err
tur, iis quibus parum. Ab eadem autem opinione proficiscitur, O Protagora ipsus enuntia, atq; amsas ipsas similiter aut veras, aut GHras esse necesse est. Nam, si cuncta qua videtur atq; apparent, sint vera, necesse est umersa simul vera fulguq; esse. Complures enim contraria opinantur, O eos, qui eadem
secum non opinantur, farsa putare dicunt. quare sito nost idem nec e est. atq; si Me ita sit, necesse est ea, quae videntur, omnia esse era. quinaque vera σfessa dicunt, ac
opinantur,opposita opinantum uod si ea, quae sunt iras babent,omnes profecto vera dicunt ac op tur. Paret igiturbas Hrassisententias ab eadem mente pendere. snesi autem idem dilutationis modus ad omnes.Quidam enim per
fiasione indigent, quidam M.Qui nanq; dubitando sc exi-simarunt ora ignoratio sanarifacilepotest.mn exumo troivsed merus ipsorum es occurrendum. Qui vero distulationis gratia ita dicunt, eorum in curatio, redargutio orationii, qus in voce nominibusq; consistit.m se autem qui du- lluant, ex sensibissibus rebus bac opinis Gortu ut inqua
107쪽
eontradictoria contrariaq; inesse , eum ex eodem contraria
fieri viderit. alia si imp sibile est id fieri quod non est, res
antea proficio erat Pira ἔ, 7uemadmodum Anaxago
ras inquit quodlibet m quouis esse mixtum, atq; Democritus. Derum ille vacuum, atq; plena in quavis esse parte cE. sebat, O tamen horum alterum em, alterum haud ens esse dicebat. Eos igitu qui ex his ita existimarunt,partim recte dicere,partim Unorare dicemus id erum quod esl,dupliciter
dicitur.quare fieri quippiam ex eo, quod baud est,parum potest, partim non pote simul idem ens o non ens esse
potes, non tamen eodem modoMemm potentia quidem stiri idem sit contraria simul, actu autem minime fieri potest, O insuper eos admouebimus et aliam in ratione rerum is flantiam esse exitiimare, cui neq; motio, neq; cormptio penitus, neq; generatio competit. Ab eade autem opinione proficiscitur & Protagorae ipsius lententia, atque ambas ipsas similiter aut veras, aut non veras esse necesse est.) Orationem Protagorae
nihil ab eorum sermone differre ait, qui simul idem&esse& non esse dicebant, ac proinde contradictionem in singulis rebus veram simul esse stituebant. Protagoras enim lim sit esse unumquodq; dicebat, quale videretur esse,& omne visu m verum esse astirmabat, ut sit necesse utraq; sententiam veram esse,aut utraq; sallam. Paule nihil inter has sentenuas differa t, te altera cosequatur alteram,ad hunc modum ostedit Si enim vera stat, quaecuq; omni opinioni, omnia; imaginationi videntur,ut Protagorae placet, necesse est contradi et ione simul esse veram. Hoc enim si uni scatur verbis illis, necesse est uniuersa simul vera fallaq; esse. qm eisdem de rebus contraria homines opinatur.quae si vera sint, set ut simul sit contradictio vera. Fieri autem ut cuncta vera sint, si omne visum est verum, satis inde intelligi potest, ui qui putant aliquid esse, perinde atq; ii qui idem
non esse opinantur,per istos vera centent. At, si habentes eisdem de rebus opiniones oppositas,simul vera dicunt,erunt utiq; omnia simul vera. Ex opinantibus. n.
quidam rem sic habere, alij non sic eandem habere opinantur, de sic quoque efficitur contradictio simul vera. Sed, postqua necesse esse dixit, ut omnia vera est gnt,qm
adluxit de falis,docet quomodo salsa quoq; simul sint,
cum ait: Complures enim contraria inter se opinatur, di eos, qui eadem secum non opinantur,salsa putare dicunt. Si enim vera dicunt qui salsos eos putant, qui op-
polita ipsis opinantur profecto illi salsi sunt: quo fiet,
ut omnes mentiantur,si cuique de re quapiam opina
tium,qui opposita de eadem opinetur,existit, quiq; docipi eu in putat,qui ab ipso diuersam opinionem habet, ut sit necesse contradictionem simul esse veram, si qui opposita inter iplos opinantur, vera dicunt. quod si se habet,& entium quodq; est,& non est, id est si contradictio in si ngulis rebus est vera,sequitur rursus vera eL se quaecunque videmur, & omne visum esse verum,ut Protagorae placebat, Si quis autem contradictionem in singulis rebus veram esse dicat,consequens esse do ce ut visum omne si verum .ad hunc autem modum,
verum dicere,&salsum dicere , in iis est, qui opposita inter se opinantur, de dicunt. Nam illud demum est salsum dicere affirmatione existε te vera de aliquo, putare quem piam negationem de eodem veram esse,& vicialim affirmationem in veritate negationis. Eo enim,
quidam opposita de eodem opinantur, si cunctis in rebus esset contradictio vera, hoc ipsum tolleretur, quosdam Luerum dicere,alios saltum. Nam, si omnis eontradictio simul vera est, utiq; nulla opinio fuerit falsa.Si enim contradictio quaeq; simul vera est, efficitur, ut oppositae de eodem opiniones simul verae sint. Poriato, si oppositae de eodem opiniones simul verae sunt, omnis opinio vera est quae de hoc habetur, o res sic se habe aut v non sic se habet. Sed, postquam eadem dicere docuit, qui cui utq; visi veritatem asierunt, &qui
omnis contradictionis veritatem tuemur, ac ipsorum
dicta vicissim ex alteris altera consequi, & ab eodem sensu proficisci demonstrauit, impugaturus item propositam opinionem, ac ipsius assertores, non eisdem rationibus in omnes, qui talia dicunt, utendum esse ait, quippe inter quos nonnihil intersit. alii naq; ut loquutur te rem sese habere persualum habent, Se a m bigendo in hane de cunctis rebus opinionem processere, ut deducendi sint,& in rectam viam per doctrinam reducendi,ut ipse ait. horum siquidem ignorantia facilis est sanatu, nec adhibita in disputatione vi per certamen &redargutionem conuincenda. Vt enim ait, non ut se
mo resellatur istorum, est occurrendum praeceptioni, sed ut sententiae detegatur error, quo allucinati a veritate in hae professionem deflexere ad sanitatem protinus redituri, si veritas ipsis fuerit comonstrata. Alios autem disputationis gratia ad hunc modum praecipere ait,non Φ res sic se habere perluasum habeant,quibus stat positionem pertinaciter tueri .& omnibus modis tergiversari: in quos sermonis redargutionem, quae in voce nominibusq; colistit,adhibendam esse ait. quippe cum non perinde sentiant,atque loquuntur.horum
igitur curatio solum est vocis redargutio, id est isti sola vocis redargutione indigent, quoniam horum dicta
nominibus Se oratione voceq, tenus procedunt. Dei
de qui res sie se habere putant, nec dicta pertinaciter tuentur, ii unde in hanc opinionem sententiamq; processerint, docet. quos idcirco dubitantes appellat, quo niam ratione, quae probabilis videri poterat, in hane persuasionem quaestionemque ducti sunt, quapropter eosdem sanationi opportunos esse dixerat. Eorum igitur , qui contradictionem simul esse veram dicunt,& omnem opinionem veram esse statuunt, qui propter indutam sibi persuasionem sic edisserunt,tios a lenti bilibus errorem traxisse docet: primumq; com memorat,
quid eos transuersos egerit, qui contradictionem singulis in rebus veram esse diceuant. Nam, cum ex eode, inquit,opposita fieri cernerent, praesumpta illa persea sone,ex non ente nihil omnino es sci polle haec.n. ominnium, qui de natura disputarunt,comuni, sentetia fuit
ambo contraria rem esse putabant. Neq;. n. posse contraria ex re quapiam effici, nisi prius in ea fuissent . qua
ratione ductus Anaxagoras,omnia cum omnibus te erata esse tradidit. quia cuncta ex cunctis fieri cern
at,& item Democritus,qui inane & plenum sola dic bat esse. Nam ponebat,iniquit,corpora indiuidua&vacuum eaq; in singulis sensibilium partibus pariter haberi: quorum decisione, generationem ex rebus, videlicet praeexistentibus fieri tradebat.Caeter u plenum ens, inane vero non ens a Democrito appellari solitum c5- memorat, forsita ut eius sententiae turpitudine quampiam ostendat. Nam, cum statueret vacuum esse nonens, de ex non ente nihil fieri putaret, tamen ex vacuo cuncta fieri dicebat, non minusvex pleno, cum inane
vocaret non ens. Nam generationem ex non ente fieri
dabat, quod ut effugeret, mistione dicebat generati nem fieri. Caeterum cur dicit Democrito, qui plenum
108쪽
ens esse dicit, inane vero non ens, & omnia ex quibus tos autem recte valere verum esse diceremus. Quare,si generatio fit,in omnibus pariter esse,consentaneu esse omnes aegrotarent, aut omnes essent inlani. m qu idicere eontradictionem eunctis in rebus esse veram , putant multitudine & paucitate verum diiudicari, ii essess& non esset cum hoc contradictio non sit. nam quod multis videtur, verum esse dicunt, ii naq; luntro unaquaeq; ressis aliud eorum,quae ipsi insunt, esten .s. eie valentes,& habeotes secundum naturam, probabi-Fm plenum,sim aliud non ens, utique secundum inane. liter conuertit illud. Si enim multi recte valent, & sese An nominibus illis ens & no ens significabat lixe, quae habent sim naturam,& vlu venerit, ut plurimi aegrotet, pariter in omnibus mista sunt ,opposita esse &contra- p uci recte valeat,aegrotantes erunt valentes,& valen-rial In eos igitur,inquit,qui ob h c contradictionem in tes aegrotantes. quod si est absurdum, non multitudi- omni re simul esse veram putarunt, non concertando ne & paucitate visorum veritas est diiudicanda.& redarguendo,sed dissuadendo differemus,quodam- Praeterea complaribus caeterorum animalium Druso
modo enim vera dicunt, D recte sentiunt,ati s quidam traria de eisdem apparent, euam nobis. Et insuper cui 3: ignorant. Ens enim dupliciter dicitur, & perinde non ad scipsum non eadem semper sensu HAntur. Q unamens, quoniam ens partim est potentia,partim actu. imi igit ristorum ora intinuisalsa incertum est Dia.no enim iter non ens quoddam nihil omnino est,aliud est qui- haec magis Pera,qMm haec uni Adaeque. suapropter D dem potetia, sed qm nondu est actu,idcirco dicitur no mocritus ait,σut rubii esse veraminui id nobis non esse maru-en s.quod.n.pot entia est ens, id qm in confinio eius est Om Ium autem Ponsam prudentiam sensum esse. quod actu est, &omnino non entis, quodamodo ens h c autem alterationem esse putarunt , ideold, quod sensu est,quodamodo no ens,& ex se non ente generatio fit, Videtur, cessaris νerum inquiunt esse, Ex qs.n. Empe- non tame ex proprie & simpliciter ni, ente. Nec,quod doctes oe Democritus inc csterorum, visimpliciter dicam, isti aiunt,quicquam prohibet aliquid esse,& idem non qMβοῦ, talibus opinionibus obnoxis fari fuere. Empedocles esse. At non secundum idem fieri potest, ut idem si, & cnimbabitu mutato prudentiam dicit mutari, cum inquan non sit,sed secundum diuersa,vi alia ratione sit, alia no Ad praesens hominum crescit sapientia semper,
sit.quod enim est potentia, est illud quidem, sed poten Oatis rursus in loco dicit
tia.non est autem, quia non est actu: quare in i plo non t vario semper mutatur corpore qui* is est contradictio.Haud.n. est absurdum dictu idem con Sic sapere est illi mutato, ac mente moueriatraria esse potetia.actu vero seri non potest, & esse ali- Et menides eodem etiam modo dicit. quid,& idem non esse,opposita sunt: quamobre fige sis vi quisqGuam retinet per membra rest amul esse actu nequeunt, qm eade materia res opposita Temperiem, sic mente vitii mortatis νωὶ:. est'.quae quidem actu esse non potest,eade tamen ex par ram ct hoc potvi eiusdem, te seruat utruq:,tunc etiam cum alterum est actu, quia Plurimanino nctis mens en mortalibusque. potentia est opposita. Neq;.n .cum actu existit, iam po Anaxagorae etiam sententia latis a quodam familia-tentiam amisit. Et in luper, inquit, eos admonebimus, rium recen et ur, quῖd laba ipsis, ea quae sunt, erunt, qualia me ea tantum essu, utent,quae oriuntur & occidum, sed ipsi illa extitimabunt. Aiunt autem et Homery videri hanc esse etiam alia entia ingenita &imortalia,& motus im- opinionem habere quὰd Hector fecitiacere aliud apien- munia, quibus nunquam adsunt opposi ta . Siquidem im, ut ex Eufuit mente dimotus, propterea quis apiant ne mutantur quidem omnino, nec ex ipsis quidquam qηium O ij qm mcnte sunt emota, sed non eadem. Patetesscitur, quales lunt diuinae substantiae. igitur,si Vtraq; prudentiast, ea quaesunt, ita simulet non opinio autem nonnullarum de veritate ea, quae in an lasest habere i exam id quod inde emergit ab aris urentibus rebus consi it x siensibititat orta esse ridetur.Ve esse constat nam, si qm maxime id verum quod perspici ρον-.n.non multιtudine,neq: paucit.rte dscerni oporterecen teil,νIdemni Ium autem ii, qui maxime quaerat hocips frenidem enim aliis dulce, aliis amarum ginantibus est ac amant tales opiniones habeant, oe haec de veritate δε- detur. Quare ,si omnes aegrotarent, aut omnes essent insani, cant,ac alberant, quopacto non abiecto animo fuerint ij, qui duo vero aut tres valetudinem aut metem haberent D qu, philosiopbari aggrediuntur Quaerere nanq; veritatemperdem aegrot.rre viderentur, caeteri vero non Niderentur. inde erit μη;si olantia qudiam persequatur. Catio vero Opinio aute nonullorum de veritate ea, quae in ap- opimom haec fuit. am dehisce quidem ruae sunt veritate parentibus rebus consistit, ex sensbilibus orta esse vi- considcrabant, ea Pero, qua sint, res tantum ipsissensibiludetur. Quemadmodsi inter opinantes idem esse &n5 esseputarunt.Inhis autem abunde indefiniti natura, eius esse,id est contradictionem simul esse verI, benigniori- quod B, hoc pacto, quemadmodum duimus, idiest. Quare bus,quiq; veritatem inquirentcs, ambigentesq; in hac verisimiliter quidem, non autem vera dicunt. Sic erum missent etiam delapsi sunt erroris eausa , sensibilibus, quae sis dicere decet, quam ut Epiciamus in Xenophanem dinoriuntur& occidunt,prosecta est. quippe cum videret MLPraterea omnem quidem hanc naturam motum subire, ex eode opposta generari: sic,inquit, veritas circa apin dem νοο quod mutatur, nihil vere dici ridentes, circa id parentia idest ut omne visium verum esse dicerent, qui quod omni ex parte mutaturinihil uere dici posse arbitraba hoc inquirente &dubitantes statuerunt deceptionis tur. Ex hac emm exinimatione,summa illa opimo pullula- causam ex sensibilibus habuit. Nec.n. verum discerni uit, qua Heracliti sequaces atq; Crapilus habebat, qui quia oportere putabat multitudine & paucitate eorum, qui dempost emo nihildicere oportere arbitrabatur, sed digita se opinarenturi ut id verum esset,quod pluribus vide- duntaxat mouebat, atq; Heraclitum increpabat, proptereatur,id rursus salsum,quod paucioribus-Nam, si plures quod dixit fieri non posse, ut bis eundem fluuium qui quam
aegrotarent,pauciores vero recte valerent,& quod ptu ingrediatu ipsemq; neq; semel arbitrabatur. Nos autemribus amarum videretur idem dulce recte valentibus, O ad hanc rationem dicemus,id quod mutatur, cum muta non utiq; quod aegrotantibus videretur,quia plures so- tur, esse no putare,aliquam ipsius rationem habere,quaquarent veru esse diceremus, sed si pauci aegrotarent multi controuersiam habet. Id enim, quod abvos, habet aliquid
aute firma essent valetudine, & paucos aegrotare, mul- euis quod buci eius quod sitialiqvidiam esse necesse esti
109쪽
Omino : si corrumpitur, erit q9ψ'amem, oesi fit, sit id
ex quo fit, a quo penenatur aecesse eu, atq; hoc non in infinitum proficiscatur. Sed his omissis, illa dicamus, non idem quantitate atq; quatitate mutari. Ratione igitur quantitatis no maneat,sed rati e forma nos vinuersa cognoscimus. Praeterea increpani sunt qui ita de rebus extiti,M-runt, propterea quod cum pauciores numero sensibilium rorum itan se habere videret de toto calo putem siententiam attulere. Locus enim siensibilium rerum, qui in circa nos,
cyrrupIionem solus generationem; stili risita iste mela feria pars ipsius uniuersi esse videtur . si uare iustius Hec ob illatati sententia liberassent quim ob iure in illa sententiam contemnent ran tulissent. Praeterea compluribus caeterorum animalium sanis
contraria de ei idem apparent. Quaedam enim his dulcia & cibo apta videntur, quae aliis sunt amara, nec ad vesce dum idonea, ut oliuae ramus exemplo esse potest, qui animalibus ipsum depalcentibus dulcis est, idem nobis hominibus amarus.Sed ne nobis quidem eadem semper videntur Ad diuersis temporibus diuersa prorsus ut quaenam vera dicere oporteat, incertum sit .haud enim haec magis si illa vera lunt. quamobrem, inquit, Dem ocritus dice Sat, notatis limoi discriminibus, vel nil ut verum esse,vel si quid c siet, nobis certe id non eust cognitum, neq; exploratu propterea D similiter sese habeant in opposita, qui de ipsis Opinantur. Et omnino quia prudelia lenius eue putatur. At, inquit, quoniam cadum neq; omnibus, neq; a iidem lem per similiter videntur. ed alia aliis.& eisdem diuerta diuersis temporibus,quod cuique videretur. id illi verum eise putabant, propterea ui prudelia,qua veritas diiudicatur,hoe esserebamur, quod lentum. sensu in porro esse alteratione.
huius. n.compraehensionem fieri hominibus a sensibilibus alteratis. Vt enim sensus pateretur, sic se habere dicebant sensibilia a quibus ipse disponeretur,ac perinde necessario verum esse statuebat, quod cuiq; videtur
per senium. Nam verum esse, quod prudentiae videretur, prudentiam aute id est equod videretur sensui. Porro illos sensum prudeliam esse puta sse, ac tradidis Irido cet cum ait Empedoclem Ac Democritum,&quicunq; alis hoc ipsum tradidere, idcircci in hanc sentetiam venisse,quia putabant prudentia iungi, hoe esse quod sentire, prudentiam autem vcritatis esse cognitricem,quos
in hae sententia fuisse demonstrat, Empedoclem ex ipsus dictis. sic n. ait. Adpulcns .n. consilium augescit hominibus. id est sis id quod adc ii apparetque, efficitur
hominibus prudentia, veritatisq; compraehensio. Consilium naq; prudelia est. hoc enim proprium est lenius. Carminis autem intellectum ipse exposuit, cum dicem. Empedocles. n. habitu mutato, prudentiam muta si
dicit. quod idem carmine illo statim lubiuncto significat. V t vario temper mutatur corpore quis*, sic sapere si illsi nutato, ac mente moueri.ὶ cuius vel hic est sic n-sus, ut homines alteratur, quod efficitura sensibilibus, sic itemsipiunt de opinantur. vel hic, pro habitu, quem obtinent,quo habitu fit ut sic aut sic sentiant de re ipsa opinantur. In hac quoq; opinione Parmenidem fuisse. ipsius verbis ostendit, qui sic ait: Nam ut quisq; suam
retinet per membra reflexa Temperiem, sic mente v
lci mortalis ubiq;. id est,qualis est euiq; corporis temperatura de habitus, talis in eo tequitur prudentia, perinde quali prudentia, quo temperamentum corporis ducit,cosequatur,&alterationis,quae a sensibilibus eiscitur, allecta comesq; sit: quod ipsum ait ab eode Par-
menide significari, cum iterum dicit, quod natura sapit membroria. & cum rursus ait, comnino& cunctis, quod enim est amplius,id intellectus esse dicituro cum sipere ipsum Ae opinari ex corporis temperamento pedeat, & fm id fiat quod in corporis dispositione amplius est,& exuperat. Cuius opinionis Anaxagora quO-que suisse ex quadam eius sententia etiam tunc extante
intelligi ait, qua suis familiaribus discipulisq; breuiter
quid de re hac lentiret, exposuit. Dicere. n.talla cuique
erunt, qualia existimabit, hominis est qui omnem opinionem veram esse statuit & res tales esse, quales esse videamur. Quin etiam Homerum huic opinioni astipulari ait, ceu opinari hoc esse quod sentire putauerit, &omnem opinionem vcram esse. Nam qui Hectorem semotum mente ex accepto vulnere aliud sapere ait, is
sapere iplum dicit, sed alia sapere, quasi nihilominus
prudentia iit eius,qui est mcntis semotae. ,si etiam insani sapiunt,sapere autem est verum cognoicere,etiam insani verum cognoscent. ita cum sani quoq; prudentiam habeant veruq; cognoscam, enicitur ut res limul sic δέ non lic se habeant. Quibus disputatis, de veterum opinionibus exposi iis de rerum iudicio, & co praehensione veritatis, ex hac inquit magnorum virorum controuersia disscillimu quiddam de alienum tequi. St. n. qui omnium maxime verum perspicere possunt hi autem sunt, qui maxime in eius inquisitione sunt versati, de hunc suae vitae scoponac snem proposuere ij tales de rebus opiniones habuerui, S: talia de veritate eiusti; cognitione tradidere, quomodo non os concidet descitaq; animus,qui noui iij ad philosophadum accedunt Negotium enim simile suscipere videmur, ut si quis volantia pedibus consequi conaretur. Nam ut volantia
nemo pedes consequatur, hoc est enim impossibilia conari, si e qui philosophiae operam nauare volunt, rem quandam impossibilem N inaccessam aggredi videntur, si, cum philosophia, reru cognitione,& veritati; in ipsis delitescentis notitia tam incerta est ac tot dissicultatibus plena, ut qui diutissime in ea versati sunt, inlinita discordia declarent.His explicatis, ubi nos negotij suscepti dissicultatis admonuit, caput & lontem detegere conatur, unde eorum error manauerit,
qui sapere hoc esse rebantur quod scntire, & omnem opinione Oeq; visum veru esse putabat: in qua opinione fuit Protagoras, docetq; in hac sententiam Emped. R Parmenidem Democritumq; ac Anaxa .suisse, qui . hiis id erat inllitu tu, ut reru veritate perspicerct, sed sensibilia tin esse putabant,in quibus plurima est indes nitinatura, id est materis. Materia naq; appellat indefinitia. de eius qS est, hoc pacto, queadmodii diximus. id est poteria, qui de quodam odo est, quodam odo no est. est. n. inconnio proprie emis,id est entis actu, de prorsus no entis. Quare verili milia quide dicunt Qui .n.dehinoi entibus verba iaciunt, merito talia esse dicunt, ut ipsoru quidditas definitione nihil determinate dicature sicino aut de entibus vera dicut neq;.n .cucia entia i
lia lunt, nec sensibilia quide, quae per Oia fluunt, colindierq; mutant,sed in ipsis sorma manet, quiescitq; , quE- te subie ei a materia. Sic.n.inquit, de ipsis dicere magis decet, ybabilia. s.ab istis, no vera dici u ut Epicharmus in Xenophane dixit .cquia Epicharmus poeta comi cus maledictis At calumniis Xenophane incessit,du ipsum ui quaeda ignorasset, stomate perstringens restit ret . Hac igitur natura lensibile do materiale incaluisse ait, ut quida veru conlequi no licere traderet, ipsoru l; sesam
110쪽
RIam intelli est, In eriti argumentantur. Na cum limoinatura moueri, de s m materiam contineter mutari animaduerteret, nec de re semper varia te & caduca quid- qua posse vere affirmari,cum mutatur, putaret, propterea quod decidit, nec in eade natura perstat,nihil censebant vere de te limoi dici posse, quae semper mutaretur, nec maneret unqua. sensibilia aut fle materialia, qtis sola esse putabat, limoi esse quippe quae cotinenter suasi nec eadu unqua persistat. Ex hac.n. de rebus ista, Heracliti manavit opinio, atq; item eius auditoris Craiylli, qui hoe addidit illius sententis, fluxu de mutatione lempiterna esse & irrequietam, prorsus ut prpceptore ferre nequiverit,dicente seri non posse,ut quisqui bis eundefluuium ingrederetur, na res omnes assimilabat flumini .se. n. retulit no modo bis, sed ne semel quidem quia uastu me idem ingredi posse putare. hic aut ne loqueum quidem esse putabat.prius. n. subiectam natura, de qua sermo suscipitur,alterari mutariqς, et oratio de ipsa prolata suerit, prorsus ut rei nunquI oratio consentire valeat.Ita rem digito demonstrare satius esse censebat, si lapide, vel lignum, aurumve, aut quidqua aliud appellare. Haec.n. Propter alterat ione, mutatione ci; lubitantiae nunqua permanere. At quod digito moitratur, quidquid illud sit, ita demonii rari.In eos igitur, inquit, qui ob has caulas verum cognosci non posse tradebat, ita disseremus, recte eos quodam odo, atq; vere existi .
mare putantes, quod mutatur, cum mutatur, non esse, quatenus mutatur. neq; n. id est quod erat, nec hoc rursus in quod transit.quamsi hoe ambiguitatEquanda habet. Id. n.quod abiicit,habet aliquid eius ql abiicitur.
alioquin iam iptum abiecisset, non abiiceret etianum, uare necesse perinde est,ut eius quod enicitur,aliquidi .alioquin quod esscitur, nondu esset id quod fieri dicitur. Na etsi nondu est id quod esset tur,tamen aliquid est iam ipsum yptet quod hoc fieri dicitur, & no aliud, prorsus ut quod efficitur, aliquid sit.Omninoq; si co
rupitur, erit quidpiam ens. Na si interitus mutatio estentis in no ens, prosecto quod interit, necdu interluit, hoc ut aliquid sit necesse est,quia si non esset, non interiret.& proinde si quid V ericitur, id ex quo fit, &a quo
generatur, esse necesse est.quidquid .nait, ex aliquo subiecto fit, cum non fiat ex nihilo item ab aliquo.Neq; absq; causa haec fieri dicenda sunt. ali f.n .non essceretur quidqu1,atq; hoc ne in infinitum prosciscatur, nee rursus generetur tu id, ex quo res csscitur, tu id, a quo, ac proinde ut haec quide esse dicantur.nihil. n. omnino
efficeretur,si generatio absq; principio in infinitu procederet, ut in Primo minore demonstratu est.quod.n .subiecto caret, id esses non pol. non habetur aute subi ctu, cum aliquid esse itur subiectu . eis ei tur asit adhue omne, cum lubiecti generatio in infinitu progredi intelligitur. Na si quod generat, subiecto aliquo indiget ex quo generetur, subiectum aut non est, sed gignitur etianum, prosecto ne id quide erici potest,quod ut fieret , subiectu illud desiderabat. Subiectu.n.ens quiddaestiqua qua re illud quide generari potest,cu ut fiat, subiectum desideret, illud aute subiectum nondu sitaeum
generetur adhuc. quo si ut nihil generetur, nisi sit stu-xus. n. Sc mutatio eius est,quod mutatur. Eade est ratio generantis,& esscientis,si. n.oportet, ut quod generatur,ab aliquo generetur,hoc aute no est, sed generatur
etianum, ne id quide generatur, quod aliquid iam existens desiderat, a quo generetur. Si .n. generatur, nonduigitur est. Ad quem modus ne fine.procedendo, nihil
omnino generabitur. Sed, post qua demonstrauit necesse esse, ut aliquid iam sit, siue intereat quidqua, siue
generetur,quod neq; simul cum illis intereat, nec simul oriatur, squamobre ij etiam,qui coti nentem mutationem & fluxum interitumq, causantur,aliqua entia retia quere coguntur,s velint suam tueri sententiam sic ait. Sed his omissis illa dicamus. quod facit, quia dixerat, id quod mutatur, cu mutatur,esse non putare,non esse 1 ratione alienum. Instituerat autem, qui hanc sententiam praedictis causis sequuntur, hos non vi adhibita, sed persuadedo ad sanitatem veramq: sententiam reducere . quare omissis sortioribus de magis implicitis Gnibus, quas prius attigerat, in eas transit, quae probabiles magis sunt, & persuadendi vim habent, atq: docedi. Illis igitur omissis , in i plos dicendu est, non ide esse inquantitate atq; qualitate mutari. quo in loco mutati nem sim quale, vocat mutationem per forma, qua generatio & interitus es scitur. Itaq; non sunt eaedem he mutationes, etiamsi mutationem sin quantu contanetem rebus adesse detur, propterea in augescere de imminui notantu r, & accessiones decessionesq; recipere. Caeterum res quaeq; id esse,quod est, non ex quantitate, sed ex forma dignoscitur, quae forma tan diu persistit, donec res subiecta extat, non intercepta. Mutatione veroso aeno esse continuam, satis in libris de Generas ne& interitu demonstrauit, ubi de alimento disputauit.hanc .n.subiectum esse de alibi docuit. Manet.n. sorma Socratis, quidiu Socrates tutus ab interitu manet. itaq; dum puer est,dum augescit, decresci t,senescit sim naturam, perinde Socrates est. Eadem est ratio lapidis, auri, ligniq;,& caeterorum cuiusq;. Quare,si ob continetem fluxum negIt rem vel esse,vel cognosci posse, pr secto qua fluxus non est continuus hae res Ze esse & cognosci posse eosde fateri conuenit. Praeterea obiurgandos esse ait, qui res in continenti & fluxu & mutatione
versari putabat, cu hoc in paucis sensibilibus animaduerterent. Hae Oi. n. fluxus in iis tantum versatur lensibilibus, quae nobis vicina oriuntur de occidunt,quae uniuersi quota pars esse intelligunturi Itaq; paucorum a gumento, de cunctis rebus ipsoq; coelo, omniq; diuinodessempiterno corpore statuebant, cum c5tra latius eia
feta pluribus de maioribus pauciora transferre sententiam, Q ex tam paucis, de tam magnis, tantoq; potiorubus iudicium ferre. Ita licet sola sensibilia entia esse putentur,no tamen eorum lententia probabitur,qui quominus quidquam sit, continentem fluxum causantur. Treterea patet et in bos ipsis ea nos dicere posse,qus iam sunt dicta. Ostendendum est. n.ipsis,atq; persuadendum M
tura quandam mobilem es, quaquam hisce, qui simules eatq; non esse dicunt,euenire videtur,ut quiescere magis qua moueri omnia dicant. nesi.n.omino quicquam, in quod quippiam mutaretur, quippe cum mersa omnibus disint.
Praeterea patet & in hos ipsos ea nos dicere posse, quae olim dicta sunt. Cu in eos dissereret, qui quod ola
ex omnibus fieri cemerenton omnibus ola esse rebantur,hoc adiecit.Nolumus,inquit, eos ignorare in rebus aliam esse substantiam ab omni motu, interitu,& generatione Prius imunem, quas ob res contradictione in
sngulis rebus vera fieri dicebant .Hoc igitur ide in hos dicendu esse ait, ostendendumq; ipsis persuadeduinq; natura quodami mobilem prorsus Zelmutabilem in rebus esse. Eoru. n.quae mouendo mutandoq; variant, nihil esset oino, nisi i mota quaeda & incorporea natura, motus caeteroru esset causa. Haec effatus, statim docet,