장음표시 사용
121쪽
cut simul sint omnia falsa, ct tumen ex hisce, qua dilumit , potius posse videbitur falsa utraque e .
Determinatis aut hisce, patet heri non posse, ut ea qvnico mo& de olbus dicuns, ita sele habeant. Postquaper Heraesitu contradictiones simul veris este docuit, per Anaxagor vero salsas, his constitutis patere ait, ex iis q supra diximus, contradictiones neque simul esse veras, neque simul salsas,qm nullum est contradictionis mediu. Ex his. n.ait, satis in telligis, fieri non posse,ut sese habeant q unico mo dicuntur.qd exponens addidit,
de quet de cibus dioens. Nam q de Oibus pariter dictitur, ea unico mo dicunt, quana aut hoc modo dicanti
ipse per subiecta verba declarauit, dicens, que admodum quida inquiunt partim nihil veru esse dicentes vi
Anaxag. Dicere naq; nihil in rebus esse veru, est uni eo in5 de Oibus dicere, ae perinde dicere Oia .ge vera, ut placebat Heraclito,hoe quoque est uno mo de orius dicererat neutru horu esse veru perspicuu fit, cu demonstratur is contradictionis in re quaque altera partem esse vera,altera saliam. Nam si hoc ita est, fieri non potvi nihil veru sit, nec rursus ut oiater eos n. qui nihil v rum este aiunt, nunq neq; affirmatio, neq; opposita ei negatio in re quapia est vera.per eos vero, qui ola vera esse statuunt, contradictio simul vera est. In eo ii igitur mentione, qui ola salsa esse dicunt ait. Nihil .n. inquiuntiphibet, ut ita sint cia , ut diameter est comensurabilisco . idest,ut perinde OIa salia sint ut est salsum, lateri dimetientem esse comensurabilem. Sed, postu dixit una partem eoru ,q uno mo dicunt, dicere, s.cia esse salsa,altera subiungit, dicens: Partim cia vera esse dicentes. de Ptinus addit: fer En. sniae ipsoru idem qd Heracliti inia possunt. Heracliti aut istam hane esse ait, olavera essedc oia salsa. At dixerat pauloante, BIs Heracliti qui ola esse, de non esse dicebat, c5sentaneu esse dicere ola esse vera. At hoc consentanesi est ei rursus dicenti esse & non esse contradictionem in re quaque simul esse vera,rioia dicat vera simul esse & salsa. si .n. v numqdq;
opposita simul est,& est atq; no est, haud dubie p hune
vera erit tum esse nefatio,ium no esse affirmatio. veruinia utraq; rursus erit falsi Q uatenus .n.esse ipsum n6 est, assirmatio est salsia. Rursus quatenus non esse non est, negatio quoq; salsa estquo fit, Ni per huc Ga simul vera sint & falsa. A ffirmationes. n.veri negationes reddsit sal sas, & vicit sim negationes affirmationes ipsas. Sed hanc oronem,quae ambo de cibus pdicat, nihil serῆ ab illorum omni termone differre ait, qui alterutru dutaxat dicunt,&,docet quo perinde sit. Na qui osa vera devia salsa esse dicit, is priuatim quoq; utrunq; de cibus praedicat, oia,cen vera, de rursus ola salia. quaobrem opiones hae,q separatim utruq; dicunt,idetis pollent a que ea, quae ambo pdicat de cibus. 0, si eaedem sunt, &utraq; illarum est impossibilis, haec quoque erit impos.sbilis, si ambo sidicat de olbus. quod aut illarii utraq;
filia sit, demonstratum est,mpterea qd in re quaq; Oisdem ostrationis altera pars est vera, altera salsa. Pol issillud quare si illa esse n6 possunt dictum accipi de eo, qui nanque dicit ,& oia vera, atque ola salsa este tradit. Pluribus. n. verbis contradictionem hoc simul esse non posse cofirmatum est. e. n. si mul vera salsaq; sunt. Nacum diei quare si illa esse non possunt de lupra comemoratis loquit, qui oem contradictionem veram esse,
aut em salsam statuebant, quom neutrum verum esse
demonstratum est:q si impossibilia sunt, ut demostras, ea quoq; fuerint impossibilia,sunico mode oibus reia
bus dicuntur,qJ vera sint, vel quod salsa. sed fortasse Heraclitum dixisse ait oIa esse vera,& ola salsa, cum opposita simul existere dicat, te ola vera & oia salsa opposita sint. quibus demonstratis contradictiones qualia
tales esse,in cofesso esse,ait, ut nemo dubitare valeatiun nequeant ambae partes esse vel verae vel salsae, quo demonstrari pol, non de eunetis rebus utrunq; priuatim dici. Sunt autem hm6i contradictiones, dimetientem e6mensurabilem esse,aut non comensurabilem.Breuuter,quarum altera pars est necessaria, altera impossibialis,qualia sunt,q in iuba & in quid est pdicans. Postu vero dixit in quibusda cotradictionibus dubium esse non posse,nn assirmatio & negatio nequeant simul esse verae, aut simul salsae,adiungit, ex hisce qui dicta sunt, potius posse videbit utraq; falsa esse. hoc. n.desiderat.
de quibus rebus sermonem producens, dii putat coua Heraclitum,& caeteros, qui rerum c5tinentem fluxum causantes, veru esse dicebant idem esse,&n5ege.Nam istorum placitis magis esset e6sentaneu m,cies affirma tiones negationesq; salsas esse dicere. St. n.fluxus co
tinens est,& nihil consstit, nihil recte vereq; quopia indicare licebit: ex quo sequitur ola esse salsa. quidquid .rude eo constituas,qd continenter fluit, & in nihil determinatu mutat,medacem te esse necesse est. Quaobrem Heraclitus,qui ola vera esse dicebat magis sibi constariret,si contra salsa oia esse dixisset,eum Oia continenterfluere ac mutari semeret :q Iidem Anaxago. quoque sesae consentanesi esse demonstrauerat, Ppterea in ola
per ipsum mista sntiqJaut est mistum, nec simpIrest
aliquod eoru ex quibus temperat, nem limpst non est. Verum ad uniuersis tales sermones postulare oportetirio superim diximus, non si aliquid sit ut non sit, sed si aliquid ipsi sigmficent. Quare ex definitione est dilutandum, jumendo quidnam falsum, oe quid verum significat.
Verum ad uniuersos tales sermones postulare oportet, ut supra diximus. γ Docuit quorum dictis consentaneu m est Osim contradictionem esse veta,& quors salsam,eosdeq; Ppera verba haesiveru dicere, ac salsum dicere, usurpare. n sic sermonem repetit quo fuerat exo
sus. Dixerat a sit initium in istos disputandi esse a definiatione faciendu, & hoe ipsum hoc in loco ait. & quo sit
sactedum, docet. oportet. n. qg supra statuimus, ab istis exquirere,ac percunctari, n5 virum quid qua esse & noesse dicant,& no fieri possit,ut de quo esse dicis,de hoc
non esse dicatur, ad hunc .n. modum quaerentes princitum petere viderent sed utrum iis,q uae dicunt,signi eant quidquI.nam si nihil significent,ne disputare Pdem poterunt. Sin aliter, sumenda est ratio ac definitio cuiusq; eorum,quae verbis ipsorum signa ntur.q uid igiε veru,quid item salsum ipsis, qui eis utunt, significent,
accipiendum est, Se ronibus,quae per nota uegnant utendum,quae des nitiones erunt, altera veri, altera salsi.
Quod si nihil aliud est veru,nisi assimare hoc pacto aut negare, simpliciter falsium. feri non potuit sint oia falsa.
necesses enim contradi Imus partem alteram ueram esse.
sed D nihil aliud verum dicere u negare salsum est.
Horu verbors,quae obscure dicita sunt hie est sensus, Si
veru nihil aliud u est dicere qJ sic habet, sic habere,&vicissim salsum v negare sic habere.qJac habet, haud
dubie altersi per verum tignatur, altem per salsum mecfieri psit c si alii assi ent, alij de eo de negent,ut vel octialsum dicant, vel osis verv. Si .n. et rem ut habet, sic habere dicunt, affirmantesveta dicun , ipsecto qui idem
negabusi mentiens. Nam Oaliud mentiri signat, u de aliquo
122쪽
aliquo id negare quod Ips adest negatio est vera,
haud dubie assirmationem sallam esse necesse est .si.n. verum de falsum in nihilo alio eosistit,et in eiusde assimmatione & negatione, seri non pol, ut oia salsa sint,ac
perinde ut non vera, contradictio. n.de eo de continetvtruq;. Postu ergo dixit magis dictis cosentaneu videri posse ola salsa esse iuxta Heraclitu, qui cum moueri dicebat,si ola vera, ut Anaxagoras,& dicebat,& opinabatur,fieri non posse subiunxit ut oia falsa sint,demonis strato quo se habeat contradictio,& vero ae sillo definitis. Sed hie locus alter in quibusda ex eplaribus scribitur, ad hunc modii.Quod si nihil aliud est veru ij amr- mare vel negare,nec item salsium.& tunc esset sensus,at si verum nihil aliud significat,u assirmare vel negare,&item salsum nihil significat aliud sed breuiter loquutus est,qm iupra dixerat verum esse, dicere qd est esse, aut qd non est,non esse: quorum alterum est assirmatio,a terum ictgatio,assirmatio, s. de eo qssest, negatio de eo quod non .salsum aut dicere, qd est non esse, ql est notio de hoc qg est: vel qJ no est esse, qd est assit matio
hoc qd non est. Quaecu lupra aperte dicta suerint, hoc in loco inserenda sunt . Nam , si verum nihil aliud est,u qJ est esse dicere,&qd non est esse negare, falsum aut dicere qd est non esse, qd est negatio verae assirm sonis de hoc qd est,& rursus qd non est esse,qd est anfirmatio verae negationis de re q no est:haud dubie si ri non pol, ut utriq, veru dicat, & qui assirmationes,&qui negationes de eode dicunt, aut cotravi utiq; metiant. De quo.n. assirmatio vera est, de hoc negatio est salla.Itaq; nece se est, ut contra dictionis altera pars v ra,altera salsa esse dicat, non aut oia vera sint, aut ola salsa Sed & aliter verba illa explicari piat, ad hunc modu, qd si non aliud est vera dicere,q dicere Φ negare est salsum,1 .si illud, vera esse assirmationem, nil aliud signiti-cat,il negationem esse sellam. Na qui verum esse ait die esse,is per assirmationem salsum esse ait die no esse. qsssi verum est, seri non pol ut cotradictio simul vera sit. Prsterea, si omne aut Hirmare aut negare necese est impossibile es falsa utraq; esse. altera vas pars conι radιζIιo rus est falsa. Accidit aut iuersis hisce semensus id quod O dicitur vulgo ipsas inqua seipsas tollare. Qui naq; dicitosa ess e vera, ct contraria huremam vera iacit Irarefranon vera facit,contraria naque sita vera ipsam non esse dieit.Qui vero dicit omnia esse falsa,γsuam etiam dicit.
Praterea, si omne aut affirmare aut negare necesse est. Ondit pauloante nullum esse contradictionis medium , sed de quocuque assirmationem veram esse,aut
negationem: qd si recte habet,& extra contradictione nihil e eri non potest, ut pars utraq; salsa sit. Tuc.n. solum utraq; salsa esse posset i aliquod medium haberetur, nunc aut , cum medium nullum sit, necesse est in re quaque, ut altera pars vera sit, altera salsa, non utraq; vera, vel utraq; salsa. Dixit autem rursus fieri non posse, ut oia salsa sint, propterea, P dictis magis contentaneuesse prς dixerat, ut oia salsa esse dicerentur,tum eorum, qui continentem fluxum causabant , tum Anaxagorae, cui placebat,oia mista esse in cibus, & Pin de nihil in rebus pure id esse quod cernetur. Accidit autem uniuersis
his sententiis quod vulgo dicitur Quod vulgo dicitur
ait, qm alii quoque istis incommodum hoc ut manifestu obiecere, ut Plato manifestissime in Theaeteto. cet autem quomodo seditiones isti se ipsos consciant. Nasermo, qui ola vera esse dicit, seipsum tollere videtur, quia idem dicit sermonem sibi aduersantem,diue
tem nihil esse verum,aut non ola esse vera. quo tollime opinio, quae Omnia vera esse dicit. Fit. n. per eum,qui omnia vera esse statuit, ut illud quoque verum sit, non ola esse vera. Pari rone cui ola salsa esse placet, is quoq; seipsum velut interimit. Nam, si ola falsa sunt, hoc quoque salsum est,om nia esse salsa. Illud igitur,quo tollitur hoc, verum est,non scilicet om nia salsa esse. Quia si ille auide contraria vi seu non vertasse aut suavi sola non falsam excipiat, accidit ipsis nihilominus orationes veras infinitus falsasq; pollulare. Quae.η. dicit vera omnem esse vera,es vera γυe aut in infiniis proficiscitur. Quod si ille quidem contrariam ut solam non vers. 74 iste aut suam ut solam non falsam excipiat. si, inquit, isti,ut hoc in comodum evadant, quod ipsorum dicta consequitur, ut sua inia libi refragentur, exceperint, luxerintq; , is quidem, qui ola vera esse dicit,ola esse vera, praeter omnem, q dicat non Oia esse vera, qua tollituroia vera esse: qui vero cia salsa , praeter hoc qd ab ipsi
dicitur hoc. n.solum verum effer utriq; unam excipientes, omnes in sinitas tales esse concedere conuincuntur, Neque n. ea oro solum salsa erit, quae non ola vera esse
dicit, ut dicenti cia vera esse placet, sed & quae veri mi esse ait,non ola vera esse, quae diuersa est ab ea, quae dicit,non OIa vera mechaec im, sed ea quoq; quae diceret, veru est dictu,veram esse oronem,q ait verum esse, nooia esse vera, salsa esset. quae in ab illis est diuersa, & lieadiectione veri demonstrabitur per eum, qui unam tmoronem salsam esse dicat,infinitas e se falsas. Copositio aut verorum in infinitum hmoi esse posset, falsa est fixe oro, non vis oro est vera: qm vera est, q verum esse ait oia esse vera:& haec, veru est, verum esse dictu, non Gaesse vera.Item luc eli falla, veru est dictu, veracem esse ui ait,verum esse dictu, non ola esse vera, & hoc in in- nitum. Pari rone infinitae quoq; suerint orones verae per eum, qui oes salsas esse dicit, ea excepta, quae dicit.
oes esse fallas. neque.n. solum per istos ea Oro erit vera,
quae ola salsa esse ait, sed etiam quae dicit,uerum est oes esse salsas. Nam nisi haec vera iit, ne illa quidem suerit vera,quae hanc praecessit, quin etiam illa vera ecti, quae dicit, vera est oratio dicens verum esse, osa esse falsa,&hoe in infinitu. sed ipse hoc paucis significauit, dicens:
Quae.n .dicit vera m oronem esse veram,est v cra de pari,cratione salsa , quae dicit falsam oronem esse veram, at oquin haec statuere commentitium esset. Patet ast neq; eos, qui omnia quiescere ineq; eos, qui ora numeri dicunt,escere ver am, si cuncta quiescimi ,s per eadem erunt vera o falsa,at hoc mutari videtur. Quinaque icit,aliquado ipse no erat, et rursus noverit. Omma mouentur, nihil erit verum, ergo ometua eruns falsa. at
demonIratum est uti ossibile esse.
Patet aut neq; eos,qui ola quiescere, neque eos, qui sola moueri dicunt,dicere vera. γ Haee dictio in qbuida eplaribus non habet, Ppterea γ ad Physicam periinere videatur.Sed, qm usurpans ea, quae supra demrata sunt,de ipsis dicere videtur, non prorsus θ a polito ali na esse videri pol.M. n.statuatur non ola esse vera, nemota salia,consequens est, ut neq; dicentes Oia quiescere vera dicant, nec qui ola moueri aiunt. dicentibus .inoia quiescere,consentaneum est, ut nihil mutari dicant, sed eadem semper vera falsaq; persistere. at non semperanfirmationem de aliquo veram, S negationem de eodε saliam esse notamus, vel ediuerso, sed mutari subinde, di de quo prius a firmatio fuit vera,de hoc rursus vera
effici negationem,csi verusit quod est, id essedicer p, de
123쪽
quod non est,non esse. Nam ipse qui oIa quiescere a Trmat, prius non erat, Ac postea non eriti qd absq; mutatione fieri nequit.Qui vero ola continenti motu agitari tradunt,horu laiae consequens est, nihil esse veru, cum nihil tandiu psistat, ut certum aliquid esse dici possit,sed absq; intermissione mutet est aut verum,qd est,id esse dicere. Per hos igit oia salsa lue in hoc.n.pauloante cosentaneu esse dixit iis, qui ola continenter fluere ac moueri dicebIt.at demostratu est, non es a salsa esse posse. Sed fortasse neutru dictorum verum esse ait,i.neque via quiescere, neque Oia moueri, qm horum utruq; unicomo de cibus dicis, qd fieri non posse dixit. Ex eo.n.incia quiescant, sequitur eade semper vera salsaq; psist re, nec alterius in altem mutationem seri, qJ fieri non posse docuit eo qJadiecit. nam & ipse qui hanciniam dicit,aliqn non erat, & rursus non erit quo fit, ut non a quiescant, nec eade semper vera permaneant,& eadem semper salsa.Oratio.n.significans ipsum esse, quae vera est ipso existente, eadem est salsa, si tune dicatur cum non existit.R. ursus,si omnia moueantur, & fluant, set ut nihil definiatur, nihilq; verum sit. Falsum autem esse nihil esse verum,supra demonstratum est. Praeterea, id quodU,mutetur necesse est, exatiquo enim adaliquid si a mutatio. S.n .mutetur necesse estJhoc quoque pertinet ad confirmandum non ola moueri, quaquam dictio parii apposite sese habet. Si.n.est motus, necesse est ut aliud existens mutetur: quandoquidem motus est alicuius in aliquid mutatio.at fieri non pol ut ex aliquo in aliquid
mutatio fiat, nisi id quod mutat, quidqua sit. Hoc igitens quod mutatur,moueturq;, necesse est ut qn mouetur,in esse maneat , di hac ratione quiescat. Si n.Socra. loco moueatur, Socra. persist at oportet, qii Socrates mouetur.Sic.nSocrates loco mouebitur. Adsium ma,si motus est mutatio ex aliquo in aliquid, necesse est in omni motu, salua substantia eius quod mouetur,aliqd sit quod mutatur, aliud ab iis, secundum quae mutatio efficitur,& ea ratione consistat. si ergo mutatio est, aliquid maneat oportet.Nam ne mutatio quidem per ortum de interitum aliter continsit u subiecto quoda saluo,& in haec transeunte, huiusmodi.n.est materia. in vero neque omnia quiescunt interdum , aut mouen tur, nihil autem est quod si per aut mouetur, aut quiescit. Est enim aliquid, quod si per mouet ea, quae movenIur, primumipsum mouens immobile s. At vero neq; oia quiescunt interdum, aut mouent, semper vero nihil. Sensus est, At vero ne oIa quide entia, quandoque mouentur, qnque quiescunt,nihil aut semper mouetur,aut semperquiescit. Hoc. n.significat cum ait. Semper autem nihil. quod verum esse compluribus verbis in calce operis de Physico auditu demonstrauit.Sed hoc quoque in loco illud repetit, esse in rebus quiddam semper constans & immobile, aliud
quod sempiterno motu cietur, dum ait. Est.n.aliquid quod semper mouet ea, quae mouentur. Demonstratum est.n.quod a semper mouente mouetur, id contiunenter de sine intermisitone semper proprio motu , qui sempiternus est, mobilia mouere. Hoc aut est sther, ql quidem circulatum corpus nuncupare consueuit.perho n.sempiternus motor caetera mouet. At primum motorem,qui semper mouet, immotum ipsum man rhac necessario quiescere demonstratum est. Tertii libri dret. cu Alex. Aphro. Com. F I.
LIBER QUARTUS: Vel apud Latinos Quintus, Cum Alexandri Aphrodisiei commentariis,
spiam fuerit primis, ut longitudinis atque viae hinc quide principium est. Econtra aut alterumpartim id unde unu-
quodque optime feri potest, ut in eruditione non a primo interdum O ab imo pri cipio rei, sed unde facillime quiliam disicere poterat inchoandum esse videtur. Partim id, ex quoprimo quippiam fit eo pacto νι msit inauigii carina, aedium fundamentum, oe animatium quidam cor, quidam cerebrum,quida aliquid aliud tale putant. Partimi unde fit quippiam primὐ, eo pacto xt non insit, o ride primo motus mutati : incipere Hlet, νt ex patre matres fi proles, ex comitus pugna. Partim id, cuius voluntate
mouentur ea riua motu cientur, mutantur ea, quae muta
tur quales sunt magistratus,quisunt in ciuitatibus, ct principatus, o regnavitque tyrannides. rtes etiam, harum maxime architectonicae principia dicGolent. Praeterea unde res primo cognosci pote i , id etiam rei principium dicitur, ut demonarationumsuppositiones. Tot autem modiso causae dicuntur.omnes enim causa principia sint. Vnia uersis igitur principus est commune νι id sit primum, unde est aut fit quippiam aut cognoscitur. Horum autem alia insunt, aba sunt externa.
R I N c I p I v M dicitur partim id rei, unde motus quispiam fuerit primo. Librum huc, qui Quartus librorum Primae Philosophiae inscribitur, in quo partitio----- - ncm persequitur quorundam,quae plurifariam dicuntur, Arist.opus esse, non solum ex dicti
ne ipsa,&charactere dicendi intelligere licet , ted ex iis etiam quae in ipso dii pii tantur. Sed neque dubium esse potest, quin idem doctrinae huius si, de qua nobis est sermo susceptus,si cui libeat supra commemorata considerare.siquidem Primi Philosophi munus esse demonstratu est,de ente in uniuersum disputare, deq; iis, quae enti coiter adsunt. Sunt autem entis cola ea, quibus doctrinae oes utuntur. de his enim disserere partes sunt Primi Philosophi, nec horum consideratio ad caeterarum disciplinarum quampiam priuatim pertinet, propterea mussi cuidam enti,quatenus certum quiddam est, i
sorum quidpiam adest, sed enti, qua ens, de quo Primi Philosophi intercst disputare. quorum disputatio u sit
necessaria,docet ipsorum usus.Omnes.n .disciplinae his usurpandis proposita sua demonstrant, qui communis ipsorum usus satis habet argumenti,nullius particularis doctrinae peculiarem esse limoi rerum contemplati nem.Praeterea positum est,de quibus Dialecticus probabiliter colligit,edisseritq; debis primum Philosophii
scienter concludere.Dialecticus.n.de iis,quae cibus aut
certe plurimis coia sunt, edissurit, deq; iis,quae plurisariam dicuntur,verba facit. Itaque Dialectica similis est Primae Philosophiae , propterea quod de eisdem rebus edisserit,
124쪽
edisserit,i abiliter iii,no scieter. Recte aut suoq; loco modo materia principium dici potest. Quarto modo
eude librum collocari, no est dubitabile, Ppterea qd Vocatur principium id, quo primo non in existente rei partitionem tractat eorum, quae multifariam diar, qui- quidquam eficitur, i. unde principium motus emanat,busq; utuntur discipline,& quae ens coiter assectant .de cuiusmodi est principium ess ciens, ut ipse verbis illis quibus disputare,& quot modis ipsorum quodq; dica- exponiti Et unde primum motus mutatioq; incipere sotur, per partitionem explicare,ad Philosophum pertine let. nisi sortὰ duo principia, non unum his dictionibus re in libro sesso docuerat. Ordo aut postulat, ut dem ra- significauit, altem ex quo non insit primum quicquid loquibus in rebus primi Philosophi conrcplatio ver- es scitur, altem unde primum motus mutatioq; prota situr,quod est in Tertio libro explicatum,de iis proti- ciscitur, ut prioribus verbis principium appellet, finisnus disierat, quorum usus ad eorum, quae demonstrari atque propositi cognitionem. Nam in rebus agendis debent considerationem ac demonstrationem est ne- hoc est primum principium, ut res es siciatur.de quo vecessarius,qua ob rem ante osa de stia illa disseruit, quae de principio paulo post mentionem iactet,posterioriade omni re assirmationem aut negationem veram esse bus aut principium ess ciens dicat. Et ad huc modum ait: quam quidem ad demonstrationes magno usui esse principium in octo modos diuideretur. Quinto modo eonstat. postq; , partitionem hoc in libro explicate principi uid nuncupatur, ad cuius praescriptum res m rum, quae sic multifariam dicuntur. Qui vero librum tantur,&essiciuntur, quales sunt Principes,quom conhunc impersectum esse putant ea coniectura, ut non stio&imperio ciuitates gubernantur.Sexto principiacia partiat, quae multifariam diir, horum ista probari Vocatur ars architectonica potissimum & quasi prin- non debet, qui ne propositum quidem est simpliciter ceps, ad quam subiectae ipsi artes ipsarumq; opera reseipsi hoc in ipsos stare, sed de ii sim agere, quibus doctri runtur. sed hoc non perinde principita est, ut efficiens. oes ut coibus utentes, proposita sua demonstrant. nam hoc principium est quasi praescribens, & formam Haud enim nobis propositum est,u t de aequi uocis diu cognoscens: illud aut unde res ipsa sumit initiv, qta seramus,neque de olbus, quae ab uno & ad unum dicu- quidem a motu quodam principium dicitur. Praeter itur,sed de his,quae plurifariam diar. Nam ens,quatenus unde res primo cognosci potest, id etiam rei principiti est ens, multipliciter dicitur.' Ita non mathematicum dicitur, ut demonstrationum suppositiones qui, Linassumit, aut aliquid limoi ex iis, quae multifariam diar, septimus modus. Appellat aut suppositiones cuiusq; diiso in lire non sie usui sunt disciplinis ad ea demonstram sciplinae,& artis principia, qqm no per demonstras da,de quibus edisserunt,unde principium, causi, natu- nem, sed ut confessa & cunctis manifesta sumuntur,pora, elementum,& caetera quae coia sun t,hoc in libro di- stiones appellantur quς quidem principia esse possunt uiduntur, utpote quae propria sint huius doctrinae. quo pro posti onu, quae in singulis disciplinis medio vacant. clarius apparet librum hunc recte hoc ordine collocari. Nam etsi hae propositiones, Bonum prodest, Malum Nam, si qua his finitima praeterm ittuntur,diuidi in illa nocet, Bonum est petendum, Malum fugiendum, m piit iuxta eorum partitio nem quibus finita sunt. Cum dio careant in doctrina morali, iii cognitio finis &fie ergo ea lioe in libro partiat, q cum enti coiter adsint, licitatis harum principita existit: & propositiones, quae ipsumq; consequantur, plurisariam dici videntur, pri- medio carent, ad hunc modum principia sunt. Postqua Collis tmu motum de principio verba iacit: Constat aut prin- Vero principium quot modis dicatur exposuit, totide ' n
cipium non unam entis naturam assectari. oes enim di- causam dici ait, se ronem apponit, dicens . Omnes. n.
sciplinς principiis quibusdam utuntur. Principi u igitur causae principia sunt, o quibus adiecit hoc esse coeunt septem modis dici tradit.Vno modo, inquit, id rei ali- uersis principiis, ut priora sint iis, quoru principia sunt, cuius principium dicitur, v nde qui spia m prirno fuerit sicut id ex quo est aliqd,vel id ,ex quo essicitur,vel id ex
motus. Principium .n.longitudinis&viae,i.unde ipsam quo cognoscitur. Ex quo est, visundamentum prius est ingredi sumus exorsi. quo quidem msi opposita eiusde domo, carina nauigio, materia quoq, corpore. Ex quo rei principium dici possunt hinc vel inde incipientibus. essicitur,ut unde principium motus emanat quo coquamobrem limoi principium aliqn efficitur finis. A, gnoscitur, ut politiones demonstrationibus. Praesitustero modo principium dicitur id,unde siquis exordiat, autem o bus principiis esse coe, ut antecedant ea quo- susceptum negocium optime cedit, ut in disciplinis.in rum principia iunt, interesset nait: q, quaedam iis insita i 'his enim plerunq; non a primis auspicamur, sed ab iis, sunt, quoru habent principia, alia sunt externa. Materia quae iacilius a discentibus percipluntur, ut in praedica- igitur & clementum principia sunt ut rebus insita. Ex mentis optime fecit Aristo. in metione qualitatis. quo his. n.primis & instis res efficiuntur. Appellat aut es in loco qualitatem esse dixit, per quam quales esse di- metum materiam proximam cuiusq; rei quae iam actucimur. de qualitate docens per quale, quod quidem po quoddam corpus est.&quae sint ista, subiungit. sterius est qualitate, notius tia.Idem Physicum Auditu a Idcirco natura ac elementum principium est, mens, setis bilibus,quia nobis sunt notiora, non a primis prin- elictio, cffubstantia, oe id etiam causa cuius extera sunt, cipiis exorditur. Et artifices inde operu m suorum initiu aut fiunt. Complurium enum cognitionis O motus primsaciunt, unde cum opus incipitur, sicillime sit. Tertio ripium est ipsum bonum,atque etiam malum. modo principium appellatur id a quo inlito rei essici ει Idcirco natura ac elementia principiu est ,& mens, zdae quidquam emcitur. Sic cor principium est anima- &electio. Quia dixerat quaedam principia rebus in el-li qm ab eo incipit atalis constit utio,& sundamentum se, quarum principia sunt, alia vero esse externa, idcirco domus, carina: l; nauis. Verba aut illa, hoc pacto ut im ait quaedam si se habere,quaedam non sic. Natura igi-st faciunt, ut limoi principium differat ab essiciente tur principium eli,& item elementum, hec. n. principia principio, de quo iam verba faciet. Naa superiore hoc sunt ut insita, qui res ex his in ipsis contentis efficiunt. di crepat,quod hoc est principium simpliciter efficiem quo in loco materiam naturam appellat, elementum di illud vero secilius emciendi: quo sit,ut hoc definiat, aut proximam materiam, quae iam actu corpus quod-
illud Miud abj sit, & interdum eidem diuersum: & hoe dam est. Quae vero sequuntur, mens, & electio & simiu
125쪽
IIa, exempla sunt eorum, quae quasi sines& esscientes principia sunt, quae in rebus es siciendis non continentur:de quorum numero principes quoque & magistratus habentur. Addit aut, substantiam & id etiam, causia cuius caetera sunt,aut fiunt. appellans subsutiam principium formale.hoc. n. est cuiusq; substantia, cuius causa vero fine dicit. quq idcirco colunxit, qua in rebus efficiendis, sorma, persectio,& finis esse videtur. Atque lige annumerari his possunt,quae antecedunt quidem, non in insunt. Sed ut exponeret cui praeductorum hec subii. ciantur, ait, complurisi. n. de cognitionis de motus principium est ipsum bonum atque Lonestum. Cognitio. pis quidem ipsa forma. Principi v. n. 6e causa cognitionis rei, est cognitio ipsius formae. Motus autem principium finem esse ait, quod est bonum & honestu. id. n.
cuiusque proprius est finis, quod illi bonum est Se pulchrum, quod in non adest, cum est causa res efficiends, sed eidem per se contingit.Pari rone sorma, cum est quasi antecedens & praecognitu principium, non adest. H moi autem principia compraehenduntur per dictionem illam , Partim ex quo primum quidpiam si, eo pacto, ut no in ii ni. Vescerte his verbis significatur prin. optu, quod finem dicimus:sor male autem, cum dicit,
Artes etiam,& harum maxime architectonicae. hae na-que sormae quodammodo lunt rei es ficiendae, sed omni pricipio comune hoc esse ait, ut prius eo sit, cuius est principium. Est aut prius re,ut existet e principium viae, vi aut esscienda,id quod ita est principium,queadmodum sundamentum domus,& cor aialis, haec. n. priora his sunt,ut efiterendis. Vt vero cognoscedarum rerum,
sitae principia sunt demonstrationum, qm demostra. tiones sententiis sui cognitionem mutuantur. Esl.n. principium quoddam rerum iam existentium, di aliud
rerum,quae eis ciutur. Multa etiam principia obtinent, ex quibus cognoscantur. vi igitur antecedant, coeci
cibus principiis, sed principiorum quaedam iis insunt,
quorum Principia sunt, ut natura iis, quae natura fiunt, di materia: quin etiam sundamentum ad hunc modum
est principi u domus, ideor at alis, & id rei unde aliquis
principium facit. Mens aut 8e consilium, artesq; principia sunt rerum ab ipsis es sciendarum, non in ut insita
rei efficiendi .Finis etiam,vt dictu est, in id genus principis cadere videtur, , quo primum non insito res esticitur,'cui causa quoq; es sciens subiecta est. Nam in rebus agedis sinis est principium, in quibus ut bonum est actionis principium, sic pleruq; malum. quibuidam.n.
muneribus iungimur, ut malum effugiamus. Quare in quibusdam exemplaribus ad hunc modum scriptu est. Complurium .n.& cognitionis & motus principiu, est ipsum bonu,atque etiam malum. Sed, postquam principium & causas totidem modis dici docuit, protinus per causam partitionem quatuor cino causae significata reddit, quae in auditu quoque physico ipsis dictionibus exposuit, ut intestigatur,causam in uniuersum totidem modis dici, atque principium, proprius in ad huc modum efficitur diuitio .li c igitur significata in principio quoque reperiuntur,non in hac diuisione. Mat ria .n .in eo signiscato continetur, ex quo primo quidpiam fit, eo pacto ut insit. Finis autem in illo, unde fit quidpiam primo eo pacto,ut non insit, Causa vero efficiens in hoc, unde primu motus incipi est aptus, sorma in artium rone.Ars. n. rma est rei efficiendς Ad summam,quibus modis principium dicitur, causa dici potest, atque diuidi. quae quamquam separatim est diuisa,
tamen in huius significata principium liceat diuidere,& ipsam in significata principit. Haec tamen omnia signiscata , quae hoc in loco commemorantur, eadem sunt dictionibus ipsis, atq; ea, quae in Secundo de Physico auditu traduntur: quamobrem horum explicatio ex eo loco petenda et t. Causa aῖt uno quidem dicitur modo id ex quo quippiam
fit eo pacto ut Isit, ut es nato, argenta patera, O hora genera. io vero modo forma atque exemplariaec ala es ratio quidssitatis, huius genera, velut eius concentus, quis nos sis complestitu ipsa duorum ad νnum ratis,atq; Oin
numerus,partes item qua ιn ratione sumuntur.
Causa autem uno quidem dicitur modo id, ex quo
quidpiam fit, eo pacto, ut inlit.) Materiam his verbis designat. Sed illud, eo pacto ut insit adiecit, ut priuationem contrariumq; a materia discernat. Nam res eia
ficienda ex priuatione fit,& cotrario, ut in Primo physici auditus docuit quae quidem non insunt rei,qus enficitur. qua ratione ab es sciente quoque causa secerniatur matcria, qtra insita rei est. Dixerat. n. paulo ante dei, moi principio id ex quo primo res si eo pacto , ut noin sit. Neque vero solum proximam cuiusq; matcriam causam materialem vocat, sed etiam ipsius species degenera: de hoc aes huius statuae,&aes statuae,corpus que signi .haec.n.lunt causae materiales statuae. Alio vero modo forma atque exemplantiscaut est ratio quid ditatis,& partes, quae in ratione sumuntur. his verbis causam designat sormalem. Sed in dictione, quae ait, haec aut est ratio quidditatis desideratur significativa. Ratio. n. significans quid ditatem est definitio. Exemplar autem prospecie seu forma dixit, non ut solent id earum assertores. Neque. n. efficiens aliquid natura ad aliquod externum exemplar spectans munere tuo iungitur, ut a
tisices solent in suis operibus efficiendis,nili si quis intellectionem exemplar esse dicat eoru , quae fim ipsam e ficiuntur. non igitur, ut illi, exemplar dicit,sed formam ipsam exemplar vocat,quae in materia efficitur,qni hic, natura ipla in es sciendis expetitur. quidquid . n.alicuius gratia sacit,id quae facit illius appetitione iacit. Qua obrem id ubi contigerit, ab opere destitit, ceu iam id cuius gratia munere iungebatur,es fecerit, cie quaecunque natura fiunt, cuiuspiam determinatae formae ac pers ctionis gratia esiiciuntur,qua obtenta .ab esses udo vacatur. hoc igitur est ipsis exem plar. Huiusq; genera.
Quemadmodum in causa materiali lumens proximam materiam, gen cra quoque ipsius sub eande causam cadere dixit, sic item informa. Nam cuiusq; rei forma,&ratio significans quidditatem,&huius formae genera
pari rone causae sunt, ut ipse ait, concentus qui vocatur diapason,proximam formam esse duo ad unum. Nam diapalon est in proportione dupla, sorma vero generica est numerus, qua in numero sunt duo &vnu. Partes item,quq in rone sumunt. totum vero est duo ad unu.
Est aut sensus, partes quoque ronis signi si cantis quid ditatem causae sunt, cum ex his totum consciatur.Est aut
huius sormae & huius definitionis, quae causa formalis est, forma qde i spes definitio, genus aut ratio, partes vero ea, ex qbus definitio quasi ex partibus costituitur. Praeterea id unde primum principium es mulationis aut quietis,quatis est caucla illa,qua consulit, pater Nij, atque omnino quod escit, ius quod e Bitur, quia mutat, eius quod mutaturIσι per ut ius hae aurem est id gratia cuius caetera fiunt, veluti deambulandi sanitas cur enim ambulat interrogati quo valeat,restondemus. atquesbocpacto dixe
126쪽
rimus,reddidisse ea amarbitramur.et cuncta omnino quae hoc est illius causi essiciens,illud huius ut finis veli falio mouente inter ipsum nem fiunt, gratia finis ipsitus efficiens est bons habitudinis, bona habitudo vici,sinisum, qualia sunt rore nitalis,macies, purgatio, ac instru- sinis est laborandi.Praeterea idem quodammodo conamenta. uniuersa. n. ci ius gratia Lut, inter sese auidis trariorum causam esse videri ait, non tamen eodem se ferunt alia nar ue sunt opera,etua murument Causae igitur se habens modo,sed praesentia est caul. huius, illius vestia tot modis dicuntur.Fit aut, ut cum multipliciter cas di ro absentia,quam priuationem appellat,led ambo haee cantur,ut multae ex siue sint non per accidens ausae ceu sta- causas esse ait utem cientes. irrue natuaria ars, Ora non per aliud quicquam ,sed ut Vmu se autem nune dictae cause nuatuor ingenera maia statua est. at non eodem modo ,1 ed aes quidem ut maIeries, nisistissima cadunt.Elementa quessyllabarum, maioriam ars autem ut triviae motio proficiscitur, O inter sese sint, conficiendorum operum arte, ignem ri ter ram, O talia remia mutuo cause, νt exercitium causa est bona habitudinis, O ma corporum, partes totius suppositiones demq; coclusionis, haec exercitis, at non eodem modo ,sita haec νt finis, illud νι νι ut ex quo res fiunt ausus es e constat. atque horum sa: principium motus. Idem insuper contrariorum interduinest iam uni risubiccta, veluti partes, qMedam νt quidditas causa. Quod enim praesens causa cui iam est, Hoe ab- totum Maam, compositio, atqueforanain omen, medicus. sens nonnunquam causam e te contrar dicimus, ut gubri quique confula,c Tomnino clyciens cui sunt causae,unde natoris absentiam ,subversionas nauis, cuius praesentia cau - es principium murationis aut quo et s. io erat salutis rutrunque tamen, presentia, absimia, uniuersae autem nunc dictae causae quatuor ingene scausae sunt ut mouentes. ra mani sellissima cadunt. hanc dictionem conloqui ε Praeterea id unde primum principium est mutatio- tur ea,quae ait: Atque horum qiisdam sunt ut subiectu. nis. De causa essiciente loquitur. Flut autem quaedam Sed interponitur dici desubiectis,quae caularum manon mouendo solum, sed etiam quiescindo. aliqua. n. terialium partitioncm continet, cultis initium ci . EI ab aliis ut mouentur,sie etiam sistuntur,&quiasiliens mentanaque syllabarum. qua interiecta dictione vel causa est statum ipsorum efficiens, idcirco adiecit, aut connumerat primum,doceiq; nos subiectorum discriquietis Mutationis porro dixit,non motus, ut ortum m ina.aliter. n. materia subiicitur iis, quae costitit ex ip- quoque interitumq; complecteretur. Dixit autem, pri- sa,aliter clementa syllabae, de conclusioni ypolitione . ruum,qm haec potissimum est ciliciens causa. quod.n. Alateria.n.per alterationem excipit forma. Artificialia
rei quae ciscitur,adest,& sic essicit quae sequuntur, ou Vero dixit, quae non fiunt per compositionem, quae persam ab effectore sui mutuatur, sed neque instruinenta, s Orma mutationem essicitur. At elementa per compout moueant, habent a seipsis, sed primum mouens his sitionem si 'llabaru fiunt, corpora vero simpliciter per causa est prout extra rcm emciedam existit. Nam cum compositionem di alterationem, propositiones item ait. Atq, oino quod essest,eius quod efiicitur, & quod per compositionem causi fiunt totius syllogismi.nam mutat, eius quod mutatur. efficientes causas generi- conclusionis non ut materia, sed ut es sciens causa,sunt cassigniscat. Nam pater&filius adesticiens,& quod propositiones. in uniuersum vero in syllogismo propoemeitur,reseruntur, & haec rursus ad mutans, & quod sitiones ut materia sese habent,coclusio vero ut forma. mutatur. Insuper ut finis, hic aut iniit gratia cuius te Vel primum igitur perdictionem docuit nos causat Ira fiunt. Quartam esse dicit causim finalem, quae qui- numerum exponere: vel lic exorsius est, quasi cuique dem eli gratia cuius caetera sunt, ut valetudo ist sina- cauis suum esset exemplum redditurus, sed conmilis lis caula deambulandi. Rogati .n. cur deambulamus,ut pluribus caui, materialis exemplis, quippe in quibus
recte valeamus, indemus.Et cuncta Oino quae alio m multiplex citi liis rentia, rc sumendo subiungit. Atqueuciate interiplum desinem sunt. Postqprocau's si ira- horum S sic rursus ab initio exorsus breuiter cuique lis exemplo valetudinem potuit nam valetudo causa ut suum reddit exemplum. At inter exempla materiae definis est deambulandi quae, inquit, interea sinis gratia formis quoque meminit,quibus materia lubiicis, quae ab eo efficiuntur qui finem euicit, oia gratia finis eni- formae Causae quoque sunt.nam cu dixit. Elementa naq; ciuntur, quamobrem horum olum caula finalis est ip:e syllabarum utraque commemorauit. Atque horum, sinis. Neq;.n.deambulatio iolum sit gratia valetudinis, inquit, quaedam sunt ut subiectum. quo in loco parti sed etiam macies, si haec ex deambulatione contigerit, troneni periequitur eorum,qui dicta sunt. Etenim pre& purgatio,quin de medicamenta purgantia, & i nitru dictorum quaedam sunt causae ut materia, quaedam vementa medendi, gratia ipsius finis habentur: quippe si sorma,alia quidditas,totum & compositio atque sor ad finem obtinendum a Medicis adhibeantur. quaqui . ma. Totum autem dicit non cum partibus. sie.n. foria horum inter ipsa discrimen quoddam existit, quaeda.n. ma totum dicitur scd quod in partibus cfficitur, unia sunt opera,vt macies,deambulatio, purgatio quaedam uersalitatem videlicet, S perseetionem. Similis eli ra instrumenta,quibus opera sur,ut pharmaca, Ac omne tio compositionis.haec.n.cum diuer a sit ab iis, quae si- genus medicamenti. Causae igitur tot serὰ modis dict. mul ponuntur,cst in in ipsis coniunctis. Sed cum dixit
tur. sese dixit,qm aliquae sunt non proprie, sed ex acci ser, quaedam ut quidditas quid in dictorum quoque
denti, ut ipse commemorabit. Quod autem multae lint quiduitas est,t xposuit,torum,s in partibus quae ut m eiusdem rei caulae non ex accidenti, sed per se, non tu teria te habet, forma est & compositio, quae in elamen sis eandem rationem, sed diserias, aperte docuit, di- tis habutur, lyllaba .n .hmos eli.sed forma, quamquam cens. Fit autem , ut cum multipliciter causae dicantur, oibus congruit,proprie in in iis intelligitur quibus mavi multae eiusdem lint non pur accidens causae, ut status teria a prie dicita subiicit. At lem en, Medicus,do qui codi statuaria ars,& aes, idq; non per aliud, ted ut statuae sulit. per hae cana essiciente demrat.qui.n.de re aliqua emat non eodem modo sed aes quidem vi materies, ars consiliu dedit ut fieret, ad cnectu illius noni fili csficit. vero ut id unde motio proscilcit. Dixit aut non per Quaedam autem uni risinis, bonumq: caeterorum. H. . aliud pro eo quod cri non ex accidunti, Quin de aliqua gratia curtu extera unt,opinnum esse, nisi, illorumsolet. inter se vicistin caulae lum, non in eodem modo, scd Intersia aut rubii, bona ipsum an apparens bonam iratur
127쪽
riles igitur atque tot eausae Me esse viratur Atqui modi causarum numero quedem Isint multi, si in capita autem θνpsi redigantur,pauciores evadunt Dicuntur.n causa multipliciteris ipsarum quaesum eiusdem specietortia prior,
adia posteriistivisanitatis messicus atque artifex t concentus eius qui insonos complectitur, duplum, ac numerus, O semper ea tua continent quavis sita dariti praeterea viae.
cidens s genus huius, νι statua aliter Polycletus est causa, o alter statuarius. Aeciditatistatuario visit Polycletus. ea etiam quae cotinent acridens, velut bom ess causa stata tia .suo animal quia est Polycletus homo, homo est
m/Sunt aut craccidentium alia remotiora aliis, atque
propinquiora usi albus ae musicus eausa status dicerentur Ad n solum Polycletus uti homo. Prater aut omnes, quae accomodate dicuntur, quae per accidens adia ut potentes, alia vi operantes dicuntur, veluti extruenda domus
causa est aedificator, aut aedificans aedificator. Quaedam autem sunt ut finis, bonoq; caeterorum. Horum verborsi hie debuit esse ordo, quaedam autem
ut finis exterorum, Ac bonum. Caeterorum aut, s. quorum sunt finis. sed cum fini adiecisset bonii, quaobrem finis, e cuius gratia sit hm6i,docuit,dicens. ita. n.cuius gratia caetera fict,optimum esse, finis illorum solet. Neque vero intersit bonu ipsum dicamus, an speciem praeserens boni, qm ois finis aut te bonu eli, aut specie.
Nam studium operaq; in vere bonu consertur, aut ce
te quasi bonum sit.Omnis. n. ars omnisq; dilciplina similiter actio de electio bonum quoddam appetere videntur, ut initio Ethicorum dixit. Causarum aut modi complures numero sunt modos causarum appellat discrimina in ipsis reddendis, ut ipse docet adiiciens: Dicuntur. n.causae multipliciter. Numero igitur plures modos esse ait,fieri lii pauciores,si ad edia de uniuersalia reserantur, prorsus ut oti modi ad sex causarum genera reserantur, 'quorum quodque dicitur dupliciter, ves actu, vel potenti a vi dem ostrabit. Sed prius qui sint
causarum modi,explicat,& complures esse docet .red ditione naque causarum interest continuone reddatur
A prius,an non continuo,sed posterius. Nam proximis causis posteriores sunt species de genera, quae illorum
sunt causae. quod. n.continens, proximum ue complectitur , & latius patet u ipsum id posterius est ipso. quae
eadem intelligitur ratio in singulis generibus causaris, in materiali, in formali, de in caeteris. quin in eodem genere causarum alia quam alia prius vel posterius causa dici potest. Nam causae materiales priores posteri reri; in eodem genere sunt, item formales inter se,atq; in caeteris aliis umilis est modus, etiam in eausis ex accidenti. Nam quae .ppriis causae accidunt, vel quibus causae proprie dictae accidunt, haec ex accidenti cavst nuncupantur, ataue item horum ipsorum genera.Nam statuae proprie statuarius est causa. itaqm statuario accibdit ut sit Polycletus, Polycletus aut est homo, idcirco Polycletus ex accidenti causa est statuae, atque item homo de aiat ita in causis ex accidenti aliae aliis sunt prorimiores. Polycletus. n.propior eli statuae q homo, quod discrimen accessus Se recessus in causis per accidens a . pertius exposuit subiectis exemplis. Nam licet Polycletus ex accidenti sit statuae causa, non aque in atque M.
ridentia Polycleti, ut album vel musicum. Haec. n. diemurtilla quidem statuae causae per accidens, e remotiori in .u polycletus. Exponit autem modorum uni. uertatem differentiam in causis, fri potentiam Ac actit. Aliter.n .causa est,qui potest,aliter qpi iam iungitur OG scio . Et semper rem quamque complectentia vocat
proximam continentemve causam. haec. n.non cst tam
communis, q quae ipsam complectuntur. Si titer o inhiue dicetur,quorum causae sunt ipsae caussim huius statuae aut Ita tua Mut odio imaginis,ctaeris huiusce, aut aeris, aut cino materiae, O in accidentibus simili modo praeterea Ohao illae complexs dicentur,vebur conmi cietus aut flatuarius ,sed natuarius Polycletus. Atinhse . ia multitudine quidem sint sex, dupliciter aut dicrtunna aut νUngulare tui ut genus ut vi accidens, aut vi ac ridentis genus,aut ut coniuncta haec, aut ut stimicta dicuntur. γ in Ueν ut potetia aut a Interes aut Ini ausa. n.
actu oe singulares, ea quoru siti ut causae, simul sunt cr nosint,vi hic qui medetur um hoc qui sanatur,o hic qui edificat, cu hoc quod sificatur. stdqussunt potentia non s--
perinis enim ut domus aedificatorq; corrumpuntur.
Similiter de in hisce dicetur, quorum causae ipsae sunt causae. Vt, inquit, de causis dictum est sede iis dices, quibus causς sunt causae, i.de effectibus .his. n. cause sunt causae.Similiter alit,quia in effectibus quoque quidam
continuo dicuntur, quidam c6ius de rem tius. haec.m
statua propinquior effectus est. Huius.n.aliud causa ut materia, aliud ut efficiens, aliud ut finis. hxe igitur st
tua propior effect us est et ii mplic iter do eo iter ita tua, at rursus statua quam imago, qm imago latius patet u statua. Quod vero ait, dc aeris huiusce, aut aeris, aut oino materiae de causa quoque dici potest. Nam hoc aes,ut materia causa propinqua est si tuae, aes autem de male ria remotius. Itaque causa S issectus si militer propi
quum de remotum habent. Potest de hoe in loco non ut causa, sed ut effectus accipit de sic ars metallica causa fuerit aeris efficiens quod aeri subiicitur causa materialis, effectus vero ipsum aes, quod alterius est causa
alterius effectus. proxime ergo, effectus artis metallicae est hoc aes remotius autem aes,materia vero in uniuersum remotius etianum. Et in accidentibus,inquit imisi modo. in accidentibus,t.effectuum. Accidentia enim essectuum, effectus quoque sunt ex accidenti, de horum alia propinquius alia remotius. Propinquius, quae propioribus effectibus accidunt,ut huic flatus vel huic xti. Remotius, horum species Ae genera. hoc enim rubrum propior essectus est, si fuerit statua rubens, simpliciter vero rubru remotior, de color remotior etianum. Praeterea de hae ct illae complexi dicuntur. Hu- 8ius complexionis modii exposuit complectus causam per accidens, cum causa per se, id est Polycletum cum statuario. Licet Se proximas causas per ic cum prori
mis ex accidenti complicare, de comuniores cum communio ibus, de ordine mutato remotiores cum pro pioribus. Attamen haec omnia multitudine quidem sunt sex. com munes Ee uniuersales digerentias causarum in modis sex esse ait, quarum quaeque dicitur dupliciter . harum porro disserentiarum duae sumuntur in causis proprie dictis. Nanque in ipsarum singulis sumitur vel ut singulare de proximum, vel quasi genus ipsius , duae rursus in accidentibus. Nam do in his vel singularia, vel horum genera sumuntur, de aliae duae. vel enim complexae inter ipsas causae persecum cauosis ex accidenti accipiuntur, vel simpliciter fle separatim singulae. Sed ex his sex unaquaeque causa dupliciter dicetur. Sumitur enim vel quas iam sungens munere, vel quasi sungi queat. quorum discrimen ipse a Pposuit, dicens: Interest autem tm, causae.n .actu oc sino gulares,& ea quoru sunt causae, limul lunt,& n5 sunt.
128쪽
Causa,inquit, in a eausa inpotentia, hoc interest, satis intelligebatur, eum elementum sprete indiuidusi quod causa, quae in opera est,simul est eum esse , cir esse diceret,qm quod est ad hunc modum individuum,ca quem operatur & simul esse des stit.qus vero in po- id si diuidatur haud dubie in panes eiusdem rationis ditentia esse diculur,ea ut simul sint,nihil est necesse.Sed, uidetur.Illud autem.Similiter & ea eo orum eleme
cum dixisset,causae in actu, addidit,& singularia, quae ta veteres dicunt. de iis dictum esse videtur, qui ato-sgnis cantur per efficientia, & ea quae efficiuntur. Sinis mos, i. corpuscula indiuidua compositorum corpora sularia.n.sunt quae eis ciunt,quςque essiciuntur. hic.m elementa faciebant,ac de Empedocle, qui ex quatuor aedificator domum aediscat, & haec domus aediscatur: alia generabat, deq; iis,quibus corpus aliquod ex qua & si huiusmodi faber aedificat, ut domus sit quae aedifi- tuosivel medium, elementum esse placebat. Nam pereatur,est necesse. At si est q ut domum potest aedificare, hos omnes elementa indiuidua sunt specie: per eos v non protinus est necesse,ut domus aliqua sit quae aedifi- ro, qui atomos asserebant,no specie tantum, sed etiam cetur, neque si huiusmodi saber intereat, qui potentia magnitudine indiuidua essent. Vocis autem elementa, causa domus est, necesse sit ut domus ab ipso consecta non syllabarum partes dicere videt utiliae naque nomia deleatur. Ita,quae ad hunc modii causae sunt,nihil opor num atq; orationis partes sunt, sed sonos& strepitus, tet ut simul vel consistant,vel interimantur. qui proprie vocis sunt partes & elementa, quique sim mementum dicitur id, ex quo quippiam componitur pri- plices sunt, nec amplius in diuersa diuidutur. Similiter, 3πὸ, ira vi insit, indivisibiles sit serie in aliam fornrum. νt inquit,&designationum&demonstrationum clemen cis elementa funt ea, ex quibus componitur vox , in ta dicuntur. Quia.n. prima&simplicii sunt,&conssqua discitur intima, quae quidem mn ulterius in alias πο- quctibus inlunt,idcirco in G eometria vocant elem e res diuersas acte ecte diuiduntur , Ut etiam di dantur, ta, quae neque ex aliis simul positis constant, neque in partes eiusdem sunt rationis,ut aqua pars aqua est , sed non demonstrationibus in diuersa specie diuiduntur. Nam fluMIyllaba.Simili modo Cr ea corporum elementa να primae demostrationes & quasi principia non amplius res dicunt,in qua ultima ipsa corpora diuidunt, quae non in demonstrationes diuiduntur. Adiicit autem sumpta in alia eorpora disserentia oectediuiduntur, Osime unum, ab huiusmodi elemento transsatione,per similitudine sue plura set tulia,tae elementa appellat.si militer o desi id quoq; vocari elementum, quod unum est & paruu,
grationum demonstratinum elementa dicuntur. Primae ad multaq: conducit. tale nanque non est proprie elemnque demonstrationes quae inpluribus demonstrationibus mentum. G.n .elementum id, ex quo primo insitores insium limenta demonstrationum vocamur. Sunt aut tales constituitur, qualia quae nunc diculur, non sunt qua-rocinationes hae qua prima sunt ex tribus per medium viril. obrem & id quod est paruum de simplex indivisibileq;, Hinc etiam per translationem elementum id omne appellat, elementum vocatur. sed quae sunt elementa, quae per quod νψm est, paruum, ad multa coducit.ΦMobrem translationem vocantur, statim docet, cum ait: Undeo id quod est paruum O simplex indivisibit': elementum emersit,ea quae maxime uniuersalia sunt,elem eta esse. vocaturWnde emersit, ea que maxime uniuersuasunt, Innuit autem suprema genera,quoniam horum quos menta esse quia ν quodquei orum vnum est simplex, que cum sit unum & simplex,in pluribus inest. Licet.α est in multis, aut in Olbus,aut qua plurimis inest. Ipsum etia motus sit individuum specie,ut elementum,quod prinisumper eadem punctumueprincipia quibusdam esse ri- prie intelligitur, est tamen in omnibus sibi subiectis, detur. Cismi turea cluegenera vocantur, muersalia simi, simplexq;: quoniam primorum generum ne definitio indivisibili : cvnao enim ratio ipsoru genera ipsa qui- quidem habetur, non tamen est ut individuum. Dixit
dum elementa inquisnt esse, oe magis quam disserentiam, autem.In omnibus aut quam plurimis inest quoniam pryterea μ' genus uniuersale magis esse videtur, cui nal fuerunt,qui ens ipsum genus esse putarent.quod si v disserentia competit continuo genus etiam inestat cui co- rum sit,in omnibus inesset. Pari ratione unum de pun- petit genus.ei non oram disserentia inest.oibus autem est co- ctum quibusda principia de elementa esse placuit,quo-mune, elementum esse cuiusique id quod cuiq: primmines. niam haec minima sint,&oino indiuidua. Nam unum 8 Elementum dicitur id, ex quo quidpiam componit dicit, ut unitatem. Ex his igitur nihil omnino compo- primo. Elementum dici multifariam docet Aristote- nimus, sed punctus magnitudinum elementum idci Ies, reddens proprie dicti elementi rationem hanc, ex eo vocatur, quia in omni magnitudine inest ex unita- quo primo insito&indiuiduo specie,quidpiam confi- tibus vero coniunctis licet numerus constituatur, alia eitur. Haud.n. quantitate individuum est elementum, tamen modo. neque enim ex ipsis aliquid cotinens etsi
sed specie.Quaquam in quibusdam exemplaribus scio scitur. Potest & unum commune iplum dicere , quod hitur non indiuiduo specie in aliam speciem, sed cin- de omnibus rebus praedicatur. quocirca ipsum perim diuiduo specie in eande speciem. si ergo priorem scri- de genus esse ait atque en quoniam ens & unum subiepturam rellaeamus,sensus in promptu est. Na elemen- cto idem sunt, ut in superiore libro demonstratum est. tum diuidi nequit in alias & diuersas species. neque. n. Quomodo autem genera simplicia sint, & indiuidua, ignis eo uiue aliud simplex in diuersa specie diuidit. ipse exposuit,dicens. Neque enim ipsoru est ratio. Id- Syllabae autem idcirco non sunt Hemeia orationis, qm circo autem genera, inquit, qu in differentias magis in literas diuiduntur,quae specie discrepant, quia vero esse cuiusque elementa quidam existimant, quia com- sunt indiuidua,idcirco nequeut in diuersa fm speciem muniora sunt,& in pluribus habentur, simplicioraque diuidi. Ita licet non addatur, cin aliam speciem idem sunt, & priora desnitione. Cunctis autem elementis significatur cum dicitur specie indiuiduo. Nam quod id ait esse commune, ut primum cuique insint, quam- in specie individuum, id in aliam speciem diuidi non quam non similiter, unoque modo elementa omnia potest. quod si legatur in eandem speciem, intelligen- primum insint. Aliud enim inest ut subiectum qu dum est in elementa. nam,sidiuisum suerit,iam non erit dam, quod pars rei essicitur, quod quidem explica
Mementum.quod. n.ait. Sed si etiam dividantur, partes tur per definitionem, quae ait elementum esse, ex quo
sunt eiusdem rationis superiucuum videri pol hocin. primo insto specie indiuiduo res conscitur, quae ab ipso
129쪽
ipso reddita est quasi desinitio elementi proprie dicti. mra aut est materia priministe duplar ULesar aut ea, quae Aliud vero ut praedicatum, quodque definitionis pari ad ipsum est prima aut ea qua orno est prima, veluti β.essicitur, non l ubiecti ut subiectum est. l, moi aut sunt ruum materis aeneorum, ad ipsa quidem prima es aes repli-
genera. Caeterum quo elementum ex eorum est nume- citer autem forsitan aquasi omnia ea sint aqua, qustique
ro, quae multifariam dicii tur,si Oibus est commune, ut scere possent, insuper forma atque substantia, qua qui- . primu in simi an quia quoddam dicitur proprie, aliud dem est generationis ipsius finis. Ter tra lationem autemper similitudinem ad proprie dictum.Sed, cum dixisset iam ct omnis omnino substantia natura propter hanc dici- se in demonstrationisus sese habere demonstrationes tu quia O ip a natura substantia qusdam est. Ex his igi- primas, ut in aliis rebus elemeta, hoc quale sit exponit, turrius naturae sunt dii, Lbstantia eorum,quae principia dicens. Sunt aut tales ratiocinationes lue, quae primae infernis babent ut ipsi sint prima est profecto natura,pro
sunt ex tribus per medium unum. appellans primas ra praeq: natura icitur. Materia nanque ex eonatura dicituritiocinationes seu syllogismos ex tribus eos qui haben- quia est huiuscesiusiceptrix. genera tio etiam pullulatiose natur in prima trium figurarum,quales sunt primi prim se tura propterea dicitur, quod ab ista est motio. principium Syllogismi enim aliarum figurarum in hoc esse habent, quoque motus eorum, que natura constans, ipsa eadem est, quod ad syllogismos figurae huius reducuntur. At per que quidem mel atiquo modo .aut potentia aut actre. medium vnum dixit, ut significaret primae figurae lim- Natura dicitur uno modo eorum, quae nascuntur 9plices syllogismos. Nam S in prima figura quida com ac pullulant, generatio. Quinque modis naturam intelpositi syllogismi essici possunt, hi in non habentur per ligi ait. uno. n. modo natura est quasi foetura & germi medium unum Sut aut plures syllogismi potentia,non natio. quod. n. sit, id nasci & quasi germinari dicimust in primi,sed copositi. Aut certe illud quae primae sunt & quod in generationem ducis, in naturam duci .hmoi ex tribus per medium unum) perinde est ac si dixisset: natura in opere de physico Auὸitu definita est. Licet Syllogismi primi sunt ex iis, qui ex tribus terminis con- enim germinatio in plantis usitatius dicatur,interdum
ficiuntur, quorum unus est medius. Prima. n.demon- tamen dicitur in animalibus omnis enim progressio instratio, quae ex medio vacantibus propus itioniblis co . speciem persectam, est generatio. ut si quis porrigens stituitur, ex tribus terminis constat: quorum unus su- dicat y y dicit quod in verbo, physis, Heli, natura, mitur pro medio, qui qm primi sunt, in posterioribus habetur in hoc significato.
demonstrationibus insunt. Conclusiones.n primorum Altero mo natura subiectum sit nisi eat, Se materia. x. Modus. syllogismorum ad demonstrationem sumuntur eoru, Materia. n. ex qua prima insita rei essicien generatio quae posterioribus demonstrantur. In quibusdam ex e . sit, natura est. neque. n. perinde res fiunt ex materia, Ut plaribus scriptum est: Primum trium mediorum cuius ex priuatione ac oppositis fieri dicuntur, cum haec non hic esset intellectus, Elementum demonstrationum& in sint rei es scien L. Porri quia non solum dixit inexi syllogismorum esse tres primos trium figurarum, qui stens, sed addidit primum, non proximam cuiusq; manunt per tres medios terminos, qm in unaquaque s P teriam,sed primam significauit,umateriam Antiphonra alius est medius. primi autem in quaque figura sunt, naturam esse statuebat, ut in Primo de Physico auditu qui simplices in unaquaque habentur, tu vero sunt,qui testatus est. Si enim aiebat,iectus terra obrutus vim re-Per unum medium consciuntur. cipiat germinandi, lignum ex se, quod est Iubiectum,
qatura dicitur uno mo ora qua nascuntur, ac pulla. non l. cium,qui forma esse intelligitur, procreabit.Na-lant, generatio.alio vero mola, eae quo nasciturprimo id qs scitur autem dixit, pro emcitur, leu generatur. scitur uta vi Vt. Preterea id viae primus motus in uno- Tertio modo natura dicit forma natu talis dioe.n.s- 3. Mod
quoq; es eoru ,quae natura constant, ut ipsum est. sci aut gnificat, cum ait, Praeterea id via primus motus in uno ea duuntur rus per aliud ineremensῶ suscipiunt ex eo quia quoque est eorum,quae natura constant ut ipsum est. tangunt diuctaq; sunt,aut copulata, ut fretus. Interest aut nam principium motus naturalis eorum, quae natura tuler copulationem et tactum. In quibusdam.n.praeter tactu conli tui, per formam cuique suppetit, 3e haec est caulaxes aliud esse necesse est. In his aut quae copulata sunt,est alain naturali motus singulis corporibus naturalibus. Per quid unum,in Hrisis idem,qd' copulatronem prata fa- formam .n.terra est terra & ignis ignis,liomoq; homo. ci resecontra tione quatitateve, non qualuale ou. quae ratio eadem est in caeterorum ala litim quoq; , atq; Praeterea natura ricit id, ex quo primo G aut itallideo- horum serma est aia, illoru vero propello. qua .n. aquarum qua natura constant,qs quidem est informe, suaque est,qua terra, qua ignis, principium hibent in se motus potentia imutabile,ut statuae qurdem aeneoruq; vasora es na naturalis. Illud aut ut ipsum est idcirco adiecit, sin rura dicitur igneoru aut signum, O in tem simiti modo. poteli quispiam moueri per artem, quae quidem no est i
buαν quodq; constat, prima materia permanente sal natura: ideq; in se principi u motus obtinere, ut qui libina. Etenim hoc et elementa modo naturam eoru esse quae na ipsi medetur, non in quatenus egrotat, in te principium rura constant,veteres dicunt,quida ignem,quida terra,qui- obtinet motus,sed per accidens: sed neque qua homodam aer siluida aquam quida aliquid aliud tale, quidam eis, recipit sanitatem. Na motus qbus qua est homo cieborum aliqua quida haec iuersa dicentes. Alio praeterea tur,per forma &inlitam ipsi natura,illicsi tingunt,quae modo natura dicitur rerum substantia, qtus natura constat, quidem est talis aia, estq; hoc quod hic dicitur, cui ip-πt e censim, qua dicant naturam primum ense copositionem, sum est. par illi quod dictum est in Physico auditu,i. t vi Empedocles est,qui quide naturam nullius Gril esse, per se & non per aecidens. Vbi cum dixit, naturam esseque sunt, sed mixtionem duntaxat, mutationemάe mi itom principi u motus eius,in quo primu inest, adiecit, peresse, ab honus vero naturam vocari Mit. Octobrem ea se, de non ex accidenti, qua a lectione idem signisca
qus natura sunt, ut taetsi id iam est ex quo i a sunt apta uit , iuod hoc in loco cu ait, cui ipsu m est) Quod vero
fieri aut esse, nondum in naturam babere icimκst teciem dicit, primus motus vel signiscat motu loci. lati n. non habeant atque formam N atura igitur constat id quod ut demonstratu est, prima inter motus habes, & omne buxi, sis componitur, ut aiatia, partesque ipso ra.'a, corpus naturale latione moueri aptum est, non em Aphro. super Meta. I 2 accre-
130쪽
aceretione aut alteratione.Velpfimum dicit, qui corpo quae natura vel sufit,vel fiunt,nondum naturam haberiribus tanquI naturalibus inest, terrae ut terrae, animali dicimus,nisi propriam formam & persectionem acce- ut animali. Nam & per artem eadem moueri possunt. perint,& si pleriique ea iam pαllo sint, ex quibus haec
sed eiusmodi motus posterior esset.& sic illo, ut ipsum perficiuntur & fiunt. Porro, cum totum concretum naest exponeret verbum primus. Deinceps natum primu turam esse dixisset, qm hoc potius natura cosistere dici intellectum explicat,& quamam res nasci dicantur,ex- pot,adiicit.Natura aut est materia primo ius exem- ponit,ea, quae per aliud & abalio aluntur & augentur, plum est aqua,si aqua sit materia aeris,atque item mateipsum contingentia,vel ei adnata siue cognata. Quo ria proxima,cuius exemplum est aes.Psterea forma&in loco attingere,cognataq; esse,& adnata esse, vel pro substantia, per si cuique esse suppetit, de quibus supra eodem accipit,vel ut aliquo modo discrepantia: vico- meminit.Et sic natura tribus modis appellabit,ut nunc gnata esse dicantur, quemadmodum term stirpes,qm adiecit. Formam vero idcirco generationis finem esse ab ipsa seiuncta viuere nequeunt, adnata vero, ut sce- dixit,qm in iis,quae natura sunt,serma subitat iam sinistus, ut separati etiam viuunt. Discrimen vero inter co obtinet. terum oem substantiam per transsationem gnationem &contactu ipse declarauit.cognata.n. sunt, a forma naturam ait nuncupari. Quia.n.sorma, quae quae sunt continentia rei cui connascuntur, terminum substantia est eorum,quae natura consistunt,&per qui utrisque communem habentia:contingentia vero pre- ipsis esse suppetit,natura est,idcirco in cunctis rebus nater tactum nihil habent commune.Sed quaerat aliquis, turam vocant substantiam cuiusque, per qua ei esse supquo tandem modo stirpes terrae unitae sunt aut si non petit. quaobre forma, quae per artem efficii, quia sub- unitae,quo pacto per ipsam crescunt,alunturq; An id- stantia est operum artisciosorii, ad hunc modu appel- circo dixit,Nasci autem ea dicuntur, quae per aliud in- latur. Horum.n.quodque propriam quandam substancrementum suscipiunt, ex eo quia tangunt, adiunctaq; tiam & existentiam habet.quae cu sit ipsoru forma, naia. sunt aut copulata i qm aliqua sunt, quae contingunt & tura nuncupat,ideoq; propriam substatiam habere di- augetur per se.Haec aut effatus, discrimen explicat,quo citur.his de natura dictis, ait. Ex his igitur,quae natum inter se contingentia distant, & cognata adnataq;. sed sunt dictς,substantia eorum,quae motus principium iasortasse de attigentibus dixit adnata esse. Nam quae ita seipsis habent per se, prima est profecto natura, pro-
contingunt, ut rei contactae adnata sint, haec per illud prieq; natura dicitur. quibus docet,id quod in physi-
augescunt. Praeterea copulata seu cognata quo unum cO auditu dixerat, naturam proprie materialem sorma snt,declarat.quantitate.n. unum esse ait, non qualita- intelligi, a qua motus principium compolito ex mate- te. havd.n.viscerum quodque hoc estqualitate, quod ita & sorma suggeritur, materiam vero, & caetera,quae caeterum corpus,cui coniunctum est, nec ficus fructus naturae nuncupantur,ab hac una limoi vocabulum muhoe quod arbor, aut uua quod lignum vitis,quin & am tari.Materiam,qm recipit ipsam formam,generationes bores plerunque specie diuersae, sed quae inter se finiti- aut & naturas,qm sunt motus,qui manant ab cade sor- mae sunt, coalescunt, salua propria specie uniuntur. ma.etenim quae nascuntur,pp formam & insitam sibi . Modus. Quarto modo naturam intelligi ait ipximam cuiusq; Vim nascuntur. Deinde hanc principium motus esse ait materiam,quae cum sit corpus actu, ac propriam de sor eorum,quae natura consistunt, cum insit aliquo modomam & natura reti neat sorma in recipit eius, cui subii- potentia, ut aia in semine concepto, actu cum ais iam citur.Sic lignum est lecti materia.nam & lectus factum est. Generatio aut est principium motus eunctis rebus lignum,est etiam nunc. sic item aes materia esscitur sta naturalibus ad materialem formam. terito igitur tae tuae. Deniq; artisciosorum materia ad hunc modu sese proprie natura nuncupatur,si quidem principium mohabet.at quia dixerat, qui natura costant exponit eui tus est nauira, Illud autem intelligere oportet, singula id adiecerit,dicens.Etenim hoc & elementa modo naia quae ut plurifariam dicta partitur, non accipi ut aequi
turam eorum esse,quae natura constant, veteres dixe uoca,sed ut quae ab uno S ad unum reseruntur.
rvt. Sic Empedocles quatuor elementa materiam esse Nysarium id dicitur ne quo fieri nonpotest ut riua
statuit eoru,quae natura fiunt.propterea qdi: sa immu tW,νt causam comitante, velutι relirare c atimentum ne
tabilia considerabat. Ad hunc quoque modu quidam cessarium est animali. esse enim ipsum melis non potest. Et
unu ex quatuor elementis materia rem esse tradebant, H etiam, sine quo fieri nequit, ut bonum aut sit aut fiat, aut alii duo, alij tria. Sic ite Democritus indiuidua corpuia maia quippiam abluctaturac extrudatur, veluti bibat me scula. At materia prima loge aliter sese habet. nam licet dicinam necesseest, ut non aegrotet, ad Aesinam nauiget, natura sui retineat,per se in nihil est actu, ut hoc aliud. vi argentum recipiat.Praeterea violentum ac Niolentiai s. Modus. Quintum naturae intellectum persectionem esse ait, aut est id.quod praeter appetitionem voluntate ; impe, atque substantiam utriusque eom,quae natura fisit,qus dit atqueprohibet Violentum enim necessam dicitur, qua quidem efficitur per unionem materiae&formae. horti propter dolore et v. H Euenus poeta dicit. naque coitus in unu natura existit. Ad hunc modu qui Omne necessarium reses grauis atque molesta. entia coitu qua iidam reru gignunt, ij quod ex compo Et vis necestas quaedam est,rio Sophocles inquit. sitione unitur,naturam vocant. Nam quibus composi Sedris sua premit reiq; haec proba cogit. torum unionem non fieri placet,ij cossatae rei naturam Videtur etiam ipsa necessitas esse quid quod dissisaderi vitam esse negant .Empedoclesergo,dum sibi compo- non potest: recte quidem voluntatis enim ac rati os muni storu nullam fieri unionem persuadet, neque cuiuspia aduersatur.Praeterea id, quod aliter sisthabere non potest, esse naturam,i.unionem,sic ut ex compositione unum necessariose sese habere dicimus , pertae necessiarium, quiddam fiat, ct in specie constituatur, sed mixtionem O caetera ora necessaria quodammodo rici solent. Violentu
nuentnm quendam mistorum esse ait, vulgo in na- emm ex eo necessarium dicitur, quaa non fit vi id cui vis in
turam ab hominibus nuncupari, miscendo illa uniri pu fertur, aut agat, ut pariatur Hic per appetitione,propter id tantibus. Sed, cum hmoi substantiam & persectionem si vim allicra, ut ea necessitas sit, ob qua res alter sese haberrituram nuncupari docuisset,idcirco, inquit, eorum, re nonpot.Si lacretea, qηe cum Dueri boms comitant. Cum