Alex. Aphrodisiei Commentaria in duodecim Aristotelis libros De prima philosophia, Interprete Ioanne Genesio Sepulueda ..

201쪽

ci relusael aiae,atq; ala dem e i. Ipsius vero iam totius huius, ut circul huius, etsi tradanum Oino ut siensebit u tutintelligibilium atq; intelligibitis quidem mathematicos ipsos duco, siensibiles autem aeneos, ligneo uo non est definitio, sed mente cogno cuntur,vel sensu. Quod si ab actu reces' rint, non aia patet si sint necne, sed uniuersali ratione semper dicuntur ac cogno cotura Materia Pero per se est ignota atq; materia alia est sensibilis, atra intelligibilis. Sensibiatis, ut aes lignum, quae est mateγia militis. Intelligibili

quae in sensibilibus ines, non ut siensibilia sunt, ut ipsae res

matbematicae. Quomodo igitur de toto ac parte res si se habet, de priore pillenoreuesatis iam explicavimus. 3 o Cum aute animalium anima sit forma ipsorum, id. n. est substantiae animati, quae substantia est ad rationem accomodata, di forma atque quid ditas corporis talis. Disputat etianum de toto & partibus,& ait. Cum animalium anima sit forma ipsoru. Quippe quae actus est corporis naturalis instrumentarij facultate vitam obtinentis, ut dictum est in Secundo libro de Anima,de animantia per animam insormantur, siue in specie constituuntur,& hic est substantia Fm rationem & sorma tali corpori. Nam ut statuae sigura est in materia, id est aere, sic animantium anima in tali corpore est, ut sorma in

materia. Postquam vero animam formam esse animatium dixit hoc ipsum ex partibus animalium confirmat, dicens. Nam pars uniuscuiusq; si recte definiatur, non sine munere ossicioq; definietur. Siquis. n. manum hominis recte des niat, n5 absq; os scio definiet. officium porro ipsius absq; sensu animae no ei suppetet. Si manus ergo in hoc informatur, ui proprio munere iungitur, hoc aute ab , sensu de anima ei adesse nequit, de absq; dubio formae manus est lenius vel potentia ipsi ab anima suggella ad proprium munus fungendum, satis intelligitur animam esse substantiam fm rationem atque formam animalium. Cum igitur, ut supra dictum est, animantium anima, sorma ipsorum sit, nimirum partes ipsius omnes, vel, quod verum eli, aliquae priores sunt, toto animali. Alere nrq; di appetere , totius compoliti sunt, contemplari, non item sed de his accuratius in lib. de Anima disputatur. Aut certe illud vel quaedam ad iunctum est propter adaequantia. rationabile naque gemortale dubium non est quin homine priora sint,qui Ppe que latius pateant quam ipse: mentis vero ac scientiet capax n5 latius sed aeque patet, ac proinde n6 est prius.s quid enim est homo, id mentis ac scientiae capax est, ae vicissim siquid est mentis de scientiae capax,id homo est. Vt autem in animalibus sese res habet, sic & in caeteris. hoc.n.significatur illis verbis, de in singulis simili modo. Partes igitur sormae animaliu priores sunt, corpus autem N partes ipsius posteriores hae substantia,id

est forma. Diuiditur autem totum in corpus & corporis partes, ut in materiamat substantia Se forma non diuiditur in corpus, elusim partes. Et tales partes compositi sunt, hoc.n significat verbum totum. Compositum autem modo quodam prius est partibus, alio vero posterius.quatenus. n. partes sectae consistere non possunt,

totum potest, sine partibus quibusdam, quaquam non

omnibus,hac totum partibus est prius. qua vero rursus compositum posterius est componentibus,cum totum ex partibus componatur, partibus idem est posterius. Sed cum partes separatas consistere posse negasset, causam huius subiecit, dicens. Non. n. qui quovis modo sese

habet digitus est animalis q.d. digitus ab animali separatus,vi corpus quidem consistere valet, non tamen ut digitus. neq;. n.utcuq; digitus sese habeat, appellatur digitus, sed cum digiti ossicio iungitur. quamobre momtuus digitus aequi uoce vocatur digitus, proprie nullo modo. Et quaedam quidem partes limoi sunt, ut etiam si

auferantur,totum tamen sine illis valeat consistere, aliae vero si separetur, protinus secum totum ipsum tollunt, quaecuq;.1. Praecipuae sunt,&ea in qua primum est, prima est ratio atq; substantia, id est, anima quandoquidε animantium anima, sorma ipsoru est, id est cor. si ipsum principium sit animantium, ut Aristoteli placet. in ipso

enim primu in erit anima. aut cerebrum, ut Hippocrati& Platoni visum est. limoi enim pa rtes simul atq; a toto separantur, moribundae ipsae totum ipsum interimunt. Sed eum dixisset. Si illa cor aut cerebrum sit adiecit. Nihil enim resertinoe an illud rationem subeat talem id est, ad propolitum nihil interest,cor ne, an cerebrum animae sedes habeatur. Constat enim utrucuq; ipsorum fuerit, secum totum sublaturu, mea vero, ut sic loquar, totalitas in me proculdubio inest, neq; extra meas partes, aut sine ipsis consistit. Caeterum cum ego cte Plato lippusq; ,& simpliciter particulares la omines, uniueris salis hominis partes simus, de ipse totum quoddam sit, utrum in nobis perinde inest, ut mea totalitas in meis

partibus' an separatus est, do per sel Ad hane quaesti nem resipondens ait, homo & equus, te limoi caetera id est, simpliciter uniuersalia in ipsis sunt singulis su

stantia vero uniuersalisae forma ipsa per se absq; paret, cularibus non consistit. Sed quemadmodum Socra.ex hac sorma & hac materia constat, sic uniuersalis homo ex materia, id est, ex genere ipsius & forma disserentiarum fortasse existit, non quidem subsistentia, 'sed cogitatione. Forma vero ipsa per se absq; materia ne cogitatione quidem esse potest. Nam cum ipsum uniuersalem hominem a particularibus hominibus anima subduxerit, ipsi autem ex materia de forma c6sistant, haud dubie homo uniuersalis,viciiq; st, ex materia de forma esse obtinebit. His interiectis, rursus ad sermonem de partibus de toto reuertitur, de ait. Est igitur &sermae pars perinde atq; ipsius quoq; totius, quod quidem exsorma atq; ipsa materia constat. Nam cum rationes, inquit, atq; desinitiones formarum sint partes, prosectorationis sermae solum partes sunt, non etiam totius. Ratio vero nihil aliud est,quam uniuersale. Nam circulus

quod eli uniuersale,& esse circuli,quod est ratio, idem

est,ut anima idem est, quod esse ani m T. Rationes igitur,ut dictum est, uniuersalis sunt. totius autem, hoe est

singularis, sue ipsum singulare sensibile sit,sive intelligibile, cuiusmodi sunt mathematica, non habetur demnitio.quod paulo post in proximo libro dem onstrabi

tur. Cognoscuntur aute singula non Gneae definiti

ne, sed sensu, ut lignei circuli,cu vero particularis circulus ex materia ab intellectu fuerit separatus, tunc est visibilis mente, sue intellectu, ac omnino intelligibilis. Visus enim qui antequam visibilia cernat, potentia est, ut traditur in lib.de Anima,ut auditus antequam audiis bilia,cum ipsa cernit,tunc actu esticitur illa, ab ipsisque persicitur. Cum vero ab actu, hoc est ab actione destitimus, qua illa videbamus. & actu non potentia cern bamus, cessante visus actione, qua in aspectabilia exe cerit,dubium est, sint,an non sint, sed cognoscuntur in uniuersali. Nam cum circulum particularem de sensibilem non video, incertum mihi est, utrum limoi figura sit in subsistentia, necne: in uniuersali tamen cognosco talem Muram quam prius videbam, nunc non vide

202쪽

Sed eum dixisset uniuersali ratione cognoscuntur nequis quoniam materia est uniuertate, dubii aret an materia coetnoscantur, adiecit. Materia vero per se est ignota. At si est ipsa ignota, quomodo potest aliis esse caula cognitionisi Sed materia, inquit, alia est sensibilis, alia intelligibilis. Sesibilis quidem, ut lignum, S: simpliciter omnis materia mobilis. intelligibilis v eao, ut materia quae habetur in circulis. Sed no quatenus iensibiles lunt, quoniam interuallum circuli, quem intellectus a materia separauit,ac penes se habet, materia est huiusmodi circuli, non tamen sensibilis, sed intelligibilis. Hare effatus, sermonem concludit, dicens, quomodo igitur de toto ac parte sese res habeat, di de priore posterior e , latis iam explicauimus. Ad interrogationem autem , cum quiliam interrogauerit, utrum sit prius, rectus ne et circul H; animal, an partes ex quibus conuat, in quas quodq; diuuritur, non simpliciter retondendum. O animast animal ut animans, aut iusta νnumquodque, ct circulus circuli esse, rectus iliadem esse atq; subflantia recti, aliaua pars,atq; aliquo toto ponerius en dicenda,ut illa, quae ellippus singularisintque ali. quo recto. Etenimen rectus oe isse,qui es cenem, atque materia particeps, o etiam qui ex lineis pingularibusconstat. At iste, qui en expers materia, posterior quidem rati si prior autem sinstularibus partibus es dicendus, simpliciter autem non est iacendus. Sin vero anima sit diuersa , O non sit animai,hoc quoq; pacto alia partes priores, aliae non pri

res dicendae t , vii diximus. Ad interrogationem autem, cum quispiam interrogauerit, utrum sit prius rectus ne. Disputat etiam nunc de toto & partibus, & ait: Siquis quaesierit, utrum animal& angulus rectus, ac circulus prior sit quam ea, in

quae diuiditur, id est , quam partes ipsius .animal enim in partes suas diuiditur, circulus in suas, ac similiterangulus rectus. Si quis igitur rogauerit,tota ne, an partes, in quas diuiduntur, & ex quibus existunt, priores snt, necesse est huic occurrere ac responderes non simpliciter id est,necesse est ad hanc quaestionem respondere, partem non simpliciter & uno modo dici, sed plurifariam , si enim formae partem dicis, ea prior est quam totum,ut sipe dictum ci . sin autem compositi ex materia & forma, posterior. Sed haec expolitionis gratia praelati sumus. ipse vero rursus quomodo respondendum sit exponit F rens. Nam,si anima sit animani dest, quoniam li anima est animal,quod per formam intelligitur, hoc est, si anima est animalis forma, et uim quid-ditas, aut si non anima est animalis esse, sed animatum est animalis esse: vel si non animatum est esse animalis, sed unumquodq; animal est anima sua,&per hanc in specie constituitur, id est homo per hominis animam, equus pari ratione per suam,& omnino per propriam animam unumquodq; animal. similiter, si circulus est

circuli esse,& angulus rectus esse anguli recti,si hoc igitur ad hune modum habet, quid & quo posterius esse dicendum est ex iis,quae habetur in ratione idest quae nam pars, quo toto posterior diei debet ' ac vicissim quae non posterior, sed prior toto φ Quae igitur pars inquit ex iis, quae lunt in ratione ἰ Rationem hoe in laco

vocans non formam, sed quod miremur, compositum ex materia & forma, Earum igitur partium , quae insunt in ratione, quaenam posterior toto dici debet i toto autem non simpliciter,n5 scilicet quod per formam intelligitur, sed aliquo de composito, exempli caula, Hia

quo angulo recto materiali. Vt enim latina ansuli recti est angulus rectus, sic angulus rectus materiai s sue

aeneus, ea angulus rectus. Iterum non modo angulus materialis est angulus rectus, sed etiam is, qui habetur

in lineis singularibus. Angulus enim qui singularibus

lineis continetur, angulus rectus est. angulus igitur roctus materialis, vel materialis globus, aut quidquid aliud sit, partibus suis prior est. is vero, qui materia vacat, posterior est partibus, quae habemur in ratione. quod hominis exemplo fiet apertius. Homo nanqueFm sormam posterior est animali de pedestit & bipede, manu vero mea& pede prior. Similiter circulus, qui per sormam intelligitur, posterior est sigura de plana,& similibus, segmentis autem aenei circuli, ac omnino partibus ipsius prior. Sic igitur quaestioni occurrendum est, ut in determinate respondeamus, ne partem priorem ess dicamus, aut totum. Sed,cum dixisset: s-

quidem anima est animal, partes ipsius priores esse toto dici debent,& caetera quae dicta sunt, respondet coniunctioni illi quidem, dicens. Sin vero anima sit d: uersa,&non sit animal ut rationis ordo lithuiuimodit si quidem anima est animal,partes ipsus toto priores esse dici debent, sin minus anima sit animal, siue animal, quod sim formam dicitur,aliquae partes toto priores iunt, aliae non item,quoniam qualiscunque sit animalium forma, partes ipsus priores init ipsius, ut ita dica m ,totalitate. Dubitatur etiam non tauria, quaenam sint ipsim formae,

O quae non formae, sed ipsius simul sumpti partes. Atque si

hoc non sit ma sumseri non poten, ut quaq: definiatur. Vniuersalis enim ipsius formae en definitio. Si igitur manifenum rum sit quaenam partium subeunt , O quae nons

beunt materia rationem, neq; ratio ipsius rei profecto pate

bit. Qua igitur in diuersiis specie fiunt, ut circulus in aere, lapide,' atque ligno, ea manifesta esse videntur. Neque enimas, neque lapis, subnotia quidquam est circuli , propterea quod separatur ab ipsis . quae vero non cernuntu eiungi, ea perinde sese habere vi illa, nihil prohibere videtur. Rit enim perinde atque si circuli omnes aenei cernerentur. Non mimas ob hoc magis forma pars esset. Haec tamen ipsa discile in excipere mente. Hominu erum forma in carnibus, osybus, talibusue partibus confinere semper videtur. Sunt ne igitur hac formae rationisue partes/an nonsunt, sed materiae Verum quia non O in aliis infimi, idcirco separare non possiιmus. Quoniam autem hoc quidem feri posse via detur obscurum autem est,quando fieri potest: dubitare quia

dam ct in circulo, O in triangulo iam videntur, atque i mere,non oportere tineis atque continuo definiri sed mue

saperinde haec diciatque hominis carnes o ue duuntur, γcirculi etiam cs ct lapis. Atque innumeros Hiversa reducunt, O lineae rationem, duorum rationem inquiunt esse.

Eorum etiam, qui dicunt ideas esse, quidam duae talem imquiunt ipsam lineam esse, quidam imam lineae firmam. In quibusdam enim idem esse aiunt formam id cuius in forma, ut dualitatem, formam; dualitatu : in linea vero non ita esse. Accidit igitur formam unam multorum esse, qu

rum species diuersa se videtur, quod quidem Pytbag

risu accidebat, insuper feri potest, is caeteris inde e trusis, a omnium tantum forma esciatur, O tamen hoe

pacto omnia unum erunt.

Dubitatur etiam non iniuria,quaenam sint ipsius sormae,& quae non formae, sed ipsius simul sumpti partes. Quoniam muliis in locis in mentione totius & partium sermae partes ipsa priores esse dixerat, compositi posteriores, idcirco ait, merito dubitari posse, qualesnam hae

partes formae sint,& siruiliter quases lir partes compo-

203쪽

S EXTU

siti, quia verbum illud simul lumptum signiscat compositum. Nam, cum formarum, ut saepe diximus, definitiones habeantur,profecto,si ignoretur quaenam sint formarum paries, definire non licebit. quare nisi intelligatur quae partes sint ut materia,& quae secus, ne ratio

quidem rei fuerit manifesta. Haec effatus ait quae igitur in diuersis specie fiunt id est in speciebus diuertis, ut globus in aere, ligno, lapide,auro, plumbo, Si plerisq; aliis specie diuersis essscitur, quae ergo in diuetss specie

sunt, horum quaenam partes ut materia sint, non ambigitur. Neque enim aes aut lignum substantiae su ni circuli vel globi, id est, non sunt ex iis, quae formalem es

culum consciunt. talis enim circulus a ligno & aere ac talibus seiungitur, non item a forma & plano, ac omni no ab iis, quae substantiam ipsius constituunt. Quae igitur separantur, & in subiectis specie disserentibus fiunt

horum partes ut in materia manifestae sunt. quae vero non secernuntur, sed semper sunt, in eisdem, ut homo semper in ossibus & carne ac neruis, ac perinde equus, di omnino ut animalia, eorum partes ut in materia non

sunt adeo cognitae. Attamen nihil prohibet, inquit, s-milem in his esse atque in illis rationem. Vt enim aes atque lignum nulla pars sunt substantiae formalis circuli , sic ne carnes quidem & nerui substantiae formalis hominis vel equi.Nam quemadmodum si circuli omnes essent aenei, nec circuli forma in alio subiecto esse posset, quam in aere, aes de substantia quidem circuli e se videretur, propterea u, circulus non fieret in alio subiecto, tamen ne tunc quidem aes circuli substantia esset, siquidem neque nunc est, quanquam dissicile esset

ipsum ab aere seiungere. nunc enim videre licet circu-

Ium ab aere separari. se hominis forma licet semper in eisdem fiat, ossa tamen & nerui nihil ipsus substantiae sunt. Ac sensus quidem dictorum huiusmodi est, ipse

tamen non per negationem sermonem intulit, sed per interrogationem dicens: Hominis forma semper in earnibus di ossibus esscitur.num igitur haee partes sermae sunt atque rationis l& percontactus respondet, dicens an non id est, an nequaquam partes ipsius sunt, sed matcria. tamen quoniam hominis forma in aliis non esscitur quemadmodum forma circuli, ideo separare non possumus c quoniam autem hoc quidem ut scilicet hominis forma a carnibus & ossibus cogitatione separetur seri posse videtur, obscurum autem est, quando separabitur non enim sic exploratum est.ut in circulos dubitant quidam: dtagnat autem Pythagoreos cincirculq&in triangulo. Negantes oportere hos lineas esse definire incirculus figura plana esse dicatur una linea contenta, Striangulus tribus, ac vicissim linea longitudo continua , quae in partem unam dilatetur. linea enim circulo & triangulo quasi materia subiicitur, S similiter continuum ipsi lineae: quemadmodum homini carnex At ossa, aes vero statuae. Si hominem igitur per ossa& carnes non dissinimus, propterea Psunt partes materiales, prosecto neque circulum, neq; triangulum oportet per lineam desinire, & ob hoc, id est, quia lineam & continuum, ut materiam trianguloci caeteris lubiici aiunt, omnia reducunt ad numeros, propterea ua materiae sint expertes, nec aliquod subi e tum habeant tanquam materiam, sed ipsi per se consistanti Itaque lineae desinitionem eam esse aiunt,quaedua talis est, quoniam dualitas est primum dilatabile, ut quae prima sit, in quam unitas dilatetur: deinde in trinitatem, & caeteros numeros , qui sequuntur. quare, si

, vel VII. a. o I

desiniamus,inquiunt,lineam, non oportet dicere ipsam esse quantum in unum dilatabile, sed linea est primum dilatabile. Nam ipsum primum non est quasi materia&subiectum lineae, quemadmodum continuum. Idea rum quoque assertorum quidam aiunt ipsi lineam: id

est lineae formam, quae diuersa est singularibus lineis, esse dualitatem. Alii vero aiunt non ipsi lineam dual talem esse, sed ipsi lineam esse formam lineae . qui quidem assirmant, in quibusdam speciem idem esse, quod id cuius est species, ut homo, & Socrates, cuius species est homo, idem sint,&ipsidualitas idem quod haec dualitas, cuius species est ipsidualitas, in aliis hoc non

concedunt, ut in linea. hane enim particularem lineam

esse aiunt,speciem vero ipsius non lineam esse, sed dualitatem. Aestatim ipse disputat in eos, qui lineam visormam, siue speciem lineam esse negant, sed dualitatem, dicens: Accidit igitur formam unam multorum esse, id est, ex hac oratione essicitur, ut una sit specita specialis sma multorum, se specie disserentium. Hoc enim significatur verbis illis quorum species diuerta esse videtur. Nam, si dualitas, quae sipecies est particularium linearum, eadem est species dualitatum particu larium , particulares autem lineae & dualitates specie disserunt, una profecto species fuerit duorum specie disterentium . quod si ita est, cur eadem dualitas non sit species particularium hominum, Se equorum ac boum, ac simpliciter omnium l. Cur enim si duorum specie disserentium species esse dicitur, aliorum esse negetur lEx hoc itaque fit, ut omnium eadem species habeatur, nee sint plures ideae: & sic omnia unum erunt uniusque

naturae, homines, equi,& caetera cuncta. Nam quorum species una est, eorum natura quoque est v M.

Ea igitur quae ad definitiones attinent, dubitationem babere, quam ob causamnatis iam diximus. Quapropteroe omnia hoc pacto reducero atq; materiam auferre, seuperua caneum esse videtur. Quaedam enim forsitan hoc in hoc sunt, aut haec ita sisse babentia, atque, illa comparatio de animati, quam iunior Socrates dicere confiueuit, non recte sese habet

profecto. A veritate enim abducit, exictimareq; facit fieri posse, ut homo sit sine partibus, perinde atq; sine aere circulus esse potess . hoc autem non est simile. Animal enim D tasse sensibile quiddam est,et non sis risine motu sq: ob hoc ηο sine suis partibus definito sese hauribus modo definiatur.

on enim quaevis manus pars hominis est, sed ea qua manus

officium escerepotest. Quare pars est,si amma particeps sit, non pars, si eiusdem sit expers.

Ea igitur quae ad definitionem attinent, dubitati nem habere,& qua ob causam, satis iam diximus , quapropter & omnia hoc pacto reducere. Concludit quae

saepe dicta sunt,& ait. diximus ergo non vacare conir

uersia, quae pertinent ac desinitiones, & quam ob causam. Dixit enim eur in syllabae definitionem assiim mus elementa, in circuli vero segmenta nequaquam,&extera quae dicta sunt. At omnia reducere, ac ideas facere materiam au serentes,&c. superuacaneum est. In

quibusdam enim dubium non est, quin hoc in hoc sit.

id est forma in materia. Forma enim domus in lapidi-.bus est atque lignis , statuae in aeret hae tamen non sunt per se separabiles, ut idearum assertores confitentur. quod si ita est, cur horum non habentur ideael Illud V .ro forsitan appositum est vel propter cautelam pha

losophis familiarem, vel quia hoc, non esse inquam ideas, paulo post demonstrabit, aut certe propter illa quae in maiore primo, & sequentibus libris demonstrata sunt.

204쪽

ta sunt. sed esi dixisset qua ds enim forsitan hoc in hoe

sunt adiecit. Aut ita te habentia qm talis lapidum dispositio,& illud sic te habere,& non sic,domus est. Haec

effatus, iuniorem Socrate insectitur,quod perperam ex inductione ideas esse colligat. Appellat autem iuniore Socra. vel Platonem,uel,quod verius cst,quendam, qui Socrates eodem nomine quo Platonis magister fuit appellatus. Plato enim Socra.'uendam disputantem in. ducit eum Socrate Geraenensi, Is igitur Socra.ex quodam vero concludere nitebatur, hominem absq; materialibus partibus consistere. Sic enim disserebat, que- admodum circulus absque pre ac lapide lisnoq; consistere potest. Sic homo sine carnibus & ossibus. sed hoe in circulo verum est,non esse hoc determinatum lubiectum circuli, sed huiusmodi figuram in auro S ligno,

ae omni solido corpore seri esse aptam, non in corpore aliquo determinato. In ho mine non item verum est. Vt enim circulum absque corpore no est reperire, quaquam in omni corpore solido, sed non determinato fisret sit aptus, sic homo sine ossibus & neruis insulis stentia reperiri non potest. Caterum mens siue cogitatio hominem a particularibus hominibus secernit, perinde atq; circulum, homo tamen nequit in lubsistentia conlistere, ut consistit Alexander. Sed quanquam mens ipsum a lingularibus abducat,rurius tamen non absq; car ne & ossibus eum imaginatur.Non igitur, inquit, simile est quod a iuniore Socra. de circulo dicitur, & quod de animali. Animal enim iensibile quiddam est: nec sine motu,id est sine materia & subiecto definiri valet. hoc est,animal sensibile qualecunq; sit, non potest sine subiecto des niti,siquis exacte definiat. Cum ergo ipsi

animal no sit,ut demonstratum est, de demonstrabitur, sed quodcunq; animal existentiam habens, sens bile habeatur. animal enim uniuersale non est in existentia, sed cogitatione quonam modo animal sensibile sine materia definietur Sed uniuersalia sine materia deliniuntur, utpote quae cositatione existant i singularia nullo modo. Sed fortasse cum ait. Animal enim sentabile quiddam est,& non fit ut sine motu definiatur hoc significare vult, omne animal est sensibile. nullum autem sensibile animal definiri potest, i l est existentiam habere, sine carne & ossibus. Animal igitur sensibile absque sitis partibus certo quodammodo se habentibus esse aut omni no definiri nequit. Sed cum dixisset absq; partibus modo quodam se habentibus exponit cur illud modo quodam adiecit. Non enim omni modo manus est hominis pars. Nam si manus exaruerit,& omnino imobilis fuerit ei secta, non dicetur hominis pars,

sed tunc eo nomine censebitur, cum munere suo sungiatur. tunc autem iungetur munere suo, & hominis v cabitur manus cum Fm naturam habuerit. Nam cum habuerit aliter,& suerit velut inanimis, tunc neque os-feium suum obibit, neque hominis manus vocabitur.

Cirea vero mathematica,cur rationes non sunt rationum

Iurtes ut semicirculi circulae N enim siensibiles sunt, Annihil referte Erit enim O non sensibilium quorundam a materie iuss omnis quod non est quidditas, perfici sum forma, sed hoc aliquid. non igitur muersalis circuli, sed

segularium hae partes erunt , ut antea diximus. Est enunmateris, aliasiensibiles, alia uirestigibilis. Patet autem e animam quidem sisItantiam primam, corpus autem materiam esse ruminem vero vel animal, id quod ex utrisque conflat, ipsum inquam uniuersale. AtDeram aut Coriscussammast, duplo ii quidam rarum τι animam dicent,

quidam ut totum. sin simpliciteriae anima sit,argae hoe corpus, vi uniuersit Nebabet e siletulare sese habet.

Viri mautem praeter materiam Osubitantin tulis, aliqua

quadam subitantia sit , quaerereque substantiam aliam

quandam oporteat, vi numeros, aut aliquid tale, post sconsideremus oportet. Huiusce enim gratia de siensibilibus etiamsubnuntiis emtimur definire.numfacultatis. Naim

ratis, secundaeque philosi rae virium est aliquo modo, ea contemplatio, quae circa IMIlantiassensit subiectas versatur . non enim de materia silum, sed de substantia etiam, qua ad rationem accommodatur, ac magis, philosissum cognoscere naturalem oportet. De definitionibus etiam quo nam pacto partes sunt ea, quae in ratione sumuntur, cur

definitio una sit ratis patet enim ipsam rem unum esse, O rem partes habentem, Hum quippiam Geo postellus consederandum esse videtur. Dictum est igitur seversaliter de ditate quidnamsit, O quo pacto perseest, O cur P radam ipsa ratio qwdditatis habet rei, quae definitur pamus , quo tam non babet, O in subnantiae quidem ratione

partes eas, qua vi materia sunt, non inesse . neque enim illuo substantiaota totiussurapartes. atque hujus partis en ν

tio, partim non est. cum materia nanque non est. Non enim

eIi definitum. perprimam autem substantiam est, ceu hom nisest ipsa ratio animae. Substantia enim est ea forma, qMines, ex qua O materia i a tota subflantia dicitur esse, Hluin concauitas. ex hac enim nasioque nas s simul, ct mmitus eIA. Bis enim mi iis inerit nasus. In tot vero substantia, ut in naso simo atque Callia, O ipsa materia in A. Dictum eri insuper quidditatem umquodque idem in quibusdam ese, ut in substantiis primis, era cumitatem Ocumitatis esse ,si j a sit prima. Atque primam eam dico,

qvcnon ex eo dicitur, quia aliud in abo inest , in subjecto velut materia. Qina vero sunt vi materia, aut ut simul cum materia sumpta, in hi si e non idem,neq; per accidens dinum,

I, Socra. musicum; . Haec enim eadem per accidens sunt.. circa vero mathematica, cur rationes non sunt rationum paries,ut eirculi semicirculi. Cum supra dixi Lset elemen ta in syllabae ratione sumi, propterea in non sint materiae partes,sed forma'. in circuli autem ratione semicirculos n6 accipi, quoniam sunt materiales & materiae partes,animaduertens aliquid in hanc orationem

obiici posse, obiectionem ipsam exponit, eandemque soluit. Nos autem supra exposuimus, eum de syllaba loqueret ur,cur semicirculi materis partes sint,non item elementa. Atque equidem puto haec cum illis esse coniungenda,& fortasse ab Aristo.coniuncta sunt. in nullo enim alio operae quidpiam tale secisse reperitur, quale hie fecissse videtur, sed ab Eudemo suerunt separata. Obiectio initur huiusmodi est, eur rationes semicire lorum,id est, cur semicirculi non sunt partes rationis circuli cum non sint sensibiles, quemadmodum aes atque ossa & carnes, ut materiae partes esse dicantur. Si ergo non sunt partes materiales,eur indes nitione circuli nosumuntur l& soluit quaestionem, dicens. An nihil refert. siue enim sensibiles sint, siue insensibiles semici culi, materi P partes sunt, atque materia. Neque enim materia omnis est sensibilis, nee rursus sensibilium tam

tum habetur materia, sed aliqua est materia non sensibilis, & insensibi sum est aliqua materia. nec quidu obest, licet segmenta insensibilia sint, quo minus ipsorum ii beatur materia insensibilis. Acin uniuersum quidquid non est quidditas,& sorma quae ipsa per se consistat, huius habetur materia. Ex quo intelligitur hominis etiavniuersalis,quia per se non consistit, materiam esse, sed

intelligibilem

205쪽

IMAligibilε. Materia enim alia est sensibilis, alia intelligibilis. quare semicirculi haud dubie non erunt partes uniuersalis circuli, neque in ratione eius accipientur,sed singulorum circulorum partes erunt, ut di .ctum est. Quod autem semicirculi quanquam intellisibiles habeantur,tamen materia sint, abunde supra dein curauim .distantia enim quam habere intelliguMur, pertinet ad materiam. Nam forma in dilatabilis est, de partibus vacat. Habet autem interuallum propter materiam in qua est. Ex omnibus ergo perspicuum fit, animam esse primam substantiam , id est formam, corpus vero materiam i de quibus in Secundo libro de Anima

est accurate disputatum , corpus. materiam esse, animam vero formam .homo autem uniuersalis est animal ex utroque constans, ex corpore inquam v niuersali, de uniuersali anima. Socrat. autem, inquit, vel Coriscus,

s eius anima est forma ipsius, duplex, est animal ex anima& corpore id est, ex materia de sorma. Et quidam homines. Socrate dicent ut animam) id est ut sermam, ad solam ipsius animam respicientes, alij vero ipsum

vocabunt, ut totum, idest compositum ex anima de corpore, intuentes ad utrunque. Sin autem simpliciter haec anima sit, atque hoc corpus id est, siquis Socra. eis animam non vocaverit simpliciter formam Socratis, ut uniuersalis anima humana sese habet ad corpus humanum uniuersale, sic singularis ad singulare. Si ergo uniuersalis anima humana, forma est corporis uniuersalis humani,prosecto Socratis anima, Socratis corporis forma erit. sin minus anima uniuersalis humana sema est humani corporis uniuersalis, ne singularis quide anima, corporis singularis erit forma. Sed quoniam physici munus est, de formis, qus habentur in materia,disputare, & ipse per totum librum de huiusmodi sermis disseruerat, idcirco vesut sibi in accusatione t cita patrocinatus, inquit utium praeter materiam talium substantia ru sit alia γ id est an praeter substantiam materialem siue praeter formam quae habetur in materia sit alia,& huiusmodi substantiam quaerere oporteat. ut numeros' Appellat autem numeros ideas, vel qui Liam tale. Sed de hoc, inquit, postea considerabimus. de oeenim disputabit cum hoc in libro, tum maxime in libro tertiodecimo. Quoniam ut intelligatur, inquit, num praeter eas quae liabetur in materia, aliae formae habeantur, necne, de sensibilibus substantiis id est de sommis materialibus disserere conamur. neque enim pertinet ad primam philosophiam de huiusmodi sermis considerare sed ad secundam, quae naturalis appellatur. Nam physici est no modo de materia disserere, sed multo etiam magis de forma, ut Secundo libro de Physico auditu licet intelligere. Quin etiam de definitionibus, inquit postea considerandum est, quomodo quae habentur in definition partes definitionis sint,&quomodo si una definitio cum ex pluribus consistat, ex gen re videlicet ac differentiis. Nam, cum res, hoc est des-nitum sit unum,ipsa quoq; desinitio una est. Omnis aure res partium compos haud dubie aliquo ipsam uniente una est. De his igitur disserendum est, inquit. Ac de his ante omnia disputabit, ut quae hactenus indiscussa fuerint. Haecinatus,quae pluribus verbis disseruerat, in pauca consere, de ait. Dictum est igitur uniuersaliter de quidditate quidnam si, substantiam .s cum singularibus ordinatam, & comprehensim intellectam de quomodo quidditas ipsa per sei consistat,& quamobrem quorunda ratio udditaus partes definiti cotinet,vide

syllaba diximus alioru secus ut de circulo. diximus pi rea in substantiae sermsq; rone partes ut materia no inesse, ut in hominis definitione. Neq; enim carnes & osiis in hominis ratione continentur, propterea ν carnes de ossa non s uni illius substant iae ac sermae, sed concumsus, id est compositi ex materia & forma. Compositi autem substantiae partim habetur definitio, partim s.cus. Nam secundum materiam, quae habetur in ipsa, carnes dico, ossaq;,& neruos eius, non est definitio, quoniam materia est indesini ta. indefinitorum autem non habetur definitio. secudum primam substantiam & formam habetur. Cum enim Socra. homini subiiciatur, hominis autem habeatur desinitio, Socra. quodam odo definitio existit. Sed, cum definitionem secundum primam

substantiam esse dixisset, quid substantia prima sit exponit, dicens. Substantia enim est ipsa forma,quae inest id est, nihil est aliud prima substantia, i sorma, quae inest in materia. Quod vero interiectum est ceu hominis est ipsa ratio animae huiusmodi est,ratio animae, id est

anima, ipsa est hominis forma, ex qua anima de materia tota compositaq; substantia existit. Pro exemplo autem constituti ex materia, & serma apposuit cauitatem. ex hac enim & naso simus nasus existit, & simitas omnino in nato inest . sed, cum superius dixisset,explicatum esse, totius substantiae non haberi des nitionem, multis intefectis causam reddit, cur compositorii des-nitio non habeatur, dicens bis enim in istis inerit nasus ) id est, de compositis diximus, si definiantur, se ivt bis idem dicatur. in naso autem si mo&Callia inest materia & forma. quod si verum est, ipsorum non erit des nitio. fiet enim ut bis idem repetatur. Neque solum, inquit, de his est disputatum, sed etiam docuimus rem quanque, ac eius quidditatem in quibusdam idem esse, ut in substantiis primis. Quae porro sit prima substantia, exponit,dicens. Atque primam eam dico, quς non ex eo dicitur,quia aliud in alio inest, & in subiecto velut materia. Nam simul ac dico album, aliud in alio subiecto dico, estque homo vel lignum quasi subiectum, in quibus tanquam lubiectis eli albedo.cum vero hominem dico, non dico aliud in alio, sed rem, quae per se consistere valet,&consistit. Itaque substantiis unaquaeque res est idem, quod sua quidditas. quae vero sunt ut materia, vel quasi sumpta cum materia, in his res de quid ditas eius non sunt idem . est autem musicum in Socrate, ut in materia, vel ut simul sumptum cum materia, quamobrem Socrates Se musicum per a ridens sunt idem, non autem per se. Nunc autem primum id dicamus oportet, quod in F Golatiuis de definitione non diximus. Ea nanque dubitatio tuae

ibi non pertractata vi, ad ea fari, quae nunc de Abstantia

dicimus,accommodatur,vehementerq; conducit. Dico a

tem hanc dubitationem, propter quid res definienda, en um, cuius rationem definitionem dicimus esse, ut homulis

hoc Animal inquam bipes ' sit enim ipsius haec ratio, propter quid igitur hoc νnum scies non pluraiani malo bipes h

moenim O album multa quidem sunt, cum alterum alteri non inest. Sed, cum insit, atque subiectum, id eri homo, albedines assectum, est νnum. tunc enim rium fit,atque enhomo albus. Hic autem alterum alterius non est particeps. Genus enim nonparriceps differentiarum evideturium

enim contrariorum simul particeps esset: quippe cum dio rentia sint coptrariae, quibus di fert genus. QMd si omparticeps ademerit ratio se disserentiae plures , Nigressibile bipes expers alarum. Cur enim hac unum sunt,sed

206쪽

non plura i Nsn enim prepurea sunt unum quod insunt.boc enim pacto ex omnibus erit νaumsed quia, rem oportet ea esste,qus ini asiunt definitione. De isto nanq; ratio quadam est una, siubnavitae. iurare unius cuiusquam ipsam rationem ese oportet. Eteram subduncia isum quia, atque bre aliquiasig ficat, uti dici s. Nunc autem primum de desinitionibus differamus Id quod bis in resolutoriis praetermissum est. Quia paulo ante dixerat. de desinitionibus autem quonam

pacto partes sunt ea quae in ratione sumuntur, de cur desinitio una sit ratio. patet enim ipsam rem unum esse, Sc rem partes habentem unum quidpiam esse,posterius est considerandum idcirco hoc in loco hanc quaestionem disserit, dicens. Qin in resolutoriis, hoc est in

talib. Posteriorum resolutoriorum, non exacte definitionum quaestionem sumus persecuti, ideo quod illic praetermissum est,nunc disseramus. Nam quaestio,quae illo in loco cum diseuti debuisset, praetermissa est, si nucsuerit disputata. plurimum iuuam eti&comodi asseret ad sermonem, qui de substantia formaque haberi debet . quaestio autem, inquit, huiusmodi est,cur tandem definitum, cuius rationem desinitionem esse dicimus, cum ex pluribus constet, unum tamen esse dicimus, n5Plura. Nam sit,inquit, exempli gratia hominis definitio animal bipes.cur igitur animal bipes unum est,no duo de quis est horum v nitor, & quo efficiuntur unum Quoniam homo,inquit,& album si fuerint separata inter se,nec album in homine habeatur, nec homo sit albedinis particeps,multa sunt. Cum vero albedinis particeps homo fit,quae in eo inest, de patitur aliquid, alsci turq; ab ea,tunc homo albus unum efficitur, & est, noquidem per se, sed quatenus astichur qualitate. hic autem animal non est particeps bipedis, ut animal bipes unum sit. Siquis autem dicat animal bipede participare, etiam multipede participabit, & sie erunt in eodem opposita. Pari ratione, si animal fuerit particeps mortalis,imortali etiam participabit, quod seri non potest, ut opposita insint in eodem. Quippe eum disserentiae sint contrariae, quibus differt genus id est, quibus genus diuiditur. Vel genus hoc in loco, ut in plerisq; aliis solet,pro speci e dicit, S: sic erit sensus, disserentia, quiabus species differunt, contrarie sunt.Obiectio igitur est, P genera disserentiis non participent, hanc obiecti nem contraria obiectione refellit, dicens quod si deest particeps in qua oratione multa desiderantur. Sed quantum ex iis,qus adducit, suspicor,u, dicere vul*hoc est. Siquis autem dicat, genus non participat contrariis

differentiis, sed pedestri ae bipede,& inalato. quae quidem non sunt contraria. At si his participat, eadem it rum ratio redit. Si complures sunt dii serentiae, rhaec unum sunt, de non plura Si enim quoniam in genere insunt, unum esse diei debet,eadem ratione fiet, ut omne id,in quo aliqua insun t,cu m iis, quae insun .vnum sit. ita vinum & amphora unum erit, item modius & grana tritici. Quinetiamsi animal &pedelire & bipes Sei natatum unum sunt, quoniam haec insunt animali, nimirum animal cum disterentiis omnibus unum erit, Sese omnia erunt unum. Nequis autem, animal dc pedestre te bipes unum esse neget, adiicit. Oportet autem unum esse, quaecunq; in definitione sumuntur. Nam definitio unaquaedam ratio est, ae unius lubstantiae. At

si substantia cuius est definitio,aliquid unum est, de hoc aliquid significat, ut diximus nam quidditas & natura coordinata cuius est definitio, hoc aliquid est, & vnii

s hoe igitur Ita est, profecto ipsius ratio una est, Sese

unum sint oportet, quae habentur in ratione. Quo loco non erit in ab re, ut digredientes, de quidditate ac comuni forma sue specie pauca commemoremus. Intelligendum est igitur quidditatem de formam seu sp ciem idem esse,nili quod non est quemadmodum intelligitur. Intelligitur enim quiddam ab indiuiduis ei subiectis diuersum, in ipsis tamen est collocata, nec unquam sine illis consistit aut omnino absq, materia. Desinitio vero est ratio quidditatis& formae. Atq; haec quidem hoc in loco premonendi sumus. Ipse vero sic proposita quaestione, eius solutionem nimium obscure su Si icit, propterea P in. r. lib. de Anima eandem soluit. & hoe in loco eum post multa verba haud dubie soluat, tamsi soluisse non videtur. Sed nos dictionem percurrentes, quomodo eam soluat, exponemus. Et fortasse nihilo erit inutilius huius quaestionis solutione in memoriam

reuocare.ΤScimus enim neminem sanum quaesiturum,

cur aes 5: globus aeneus idem sit. Nam globus in aere nihil aliud est, quam aes globosum, atque aes quasi materia habetur, rotundum quasi forma. materia porro& forma unum esse aptae sunt, nulla re ipsas diuellente. In hoc enim materiae positum est esse materiam, deformae sormam esse, ut cum fuerit materia,& forma quam potest accipere, protinus uniantur , unumque sint. Atq; ut in his sese res habet, se item in naturalibus, hoc est in genere ac differentiis. Nam in libro dedemonstratione, si recte memini,omnes disserentias cum genere excepta ultima simile quiddam habere mat se, ultimam vero differentiam formam esse testatus est. exempli gratia, animal rationis particeps, materia est humanae formae. Pari ratione, animal particeps rationis mortale: Mentis autem ac doctrinae capax, somma, & quoniam forma Se materia unum esse sunt aptae, idcirco haec unum sunt. Quinetiam ultimam differentiam formam esse,quae vero praecedunt, materiam, ipse paulopost explicabit. Eodem modo animal pedestre materia est, bipes autem forma. Atque haec quidem est solutio, quam, ut diximus, adducit, licet nutatam adducere videatur. Sed nos ad caetera transeamus. Atqui primum de vitioribusper diuisiones conficie dis considerare oportet. nihil enim aliud in desinitione esse videtur,msi ia,quod primo duitur genus, et differentia ipsae Caetera vero genera fans, primum inquam, O disserentia sumpta cum ilio, veluti primum quidem genus en animal, lueret autem animes bipes, pon boc rursus ePl animal brupes expers alarum. Similis erit raris O si per plura dic tur. Omnino enim rabilinterest per tacitia, perpauca di catur. quare neq; si perpauca,perpauciora etiam qua duo dicatur,isi alterum erit disserentiaiterum genus, v lut hiaui animal bipes imal quidem est genusia term νμro est disserentia. Si igitur gentis absolute non est praeterea,

qua sunt rigeneris species, aut si est quidem, est autem ut

materies ceterim vox quidem genus est O materia, dis rentia vero ipsaseries clementa e ex ipsa conficiunt pa tet definitionem rationem eum esse, quae ex disserentiis co sat. At vera disserentia etiam in disserentiam diuidatur oportet, ceu disserentia est animalis, pedes tabere. Rursus igitur animatis pedes habentis, ut pedes habet, diserentia percipiatur oportet. Quare non est icendum diabentis p

des aliud particeps alarum, aliud expers ese, si dicere quia fluam recte velis. At faciet hoc ,si diuidere accommodate nonpossit. Sedhoc pacto dicatur oportetaliud sectos pedes, at ad non siectos habere. Hacet ad pedem accomoda

207쪽

es differentia: quippe cum pedum sectio quaeda sit, ut patet, disseretia pedis. Atque hoc pactos per proficiscendu est,

quo que ad ea perveniatur itin differentia carent. Ac tot species tuc pedis emergent,arumaliaq: pedes habentia, quot

Iiret ipsius drupedis.Quae cum ita sint, patet ultimam disserentiamsinstantiam rei,definitionemq: ese, si non oporteat sve eadem in definitionibus dicere Gai superuacaneusa , atque id ipsum accidere sanὰ videtur. Cumat. dicit animal

pedes habens bipes, nihil aliud dicit qua alat pedes habens, duos habens pedes, O si hoc diuisione diuidat sua , per epe idem dicet, toties porro quot sunt disserentiae ipsae. Atqui primum de definitionibus per diuisiones conficiendis considerare oportet. Ad quastionem eiusq; solutionem redit, aitq; disputandum esse prim si dedesinitionibus conficiendis per diuisiones,l.quo defini. tiones ex partitione sant. Nam nihil est inquit, aliud indes nitione quam genus primum appellatum, & differentia. Subaudiendu est aut,vltimat ut sit sensus, in desinitione, hoc est, definitio, & quod ad ipsa explicatur, nihil aliud est,quam primu genus,& vltima disserentia. Exempli gratia,homo quasi forma, est aiat.& mentis ac

disciplinae capax, caetera vero aiali proxima,i. rationis particeps animal S mortale,genera sunt Si vero gen ra, materia igitur, aut aemula materiae. Itaque alair sinis compos mortale,sunt materia & genus, mentis vero &doctrinae capax,sorma. Aspice ut his verbis obscurissime qonem loluit. St. n. materia & forma cum sunt, a se. ipsis uniri,& unum fieri sunt apte. est aut materia & genus animal r5nis compos mortale, sorma vero mentis

ac scientiae capax satis intelligitur quo animal rationis

xompos mortale mentis ac scientiae capax, satis intelli. gitur quo animal ronis compos mortale mentis ac sciae

capax vesaiat pedestre bipes unum sint, non plura. quo in loco Aristotelis ingenium aiaduerte, quo limul n bis quaestionis, solutionem obscure innuit, simul genera di differentias,quo diuidi oporteat, ostendit, ac mirabiliter aperit.Seci,cum formam nihil aliud esse dixi set,quam primum genus, i. aiat,ut in hoc exemplo persistamus, ad disserentiam animalis rationis compotis, &animalis rationis copolis mortalis . nam ct haec genera sunt, sed proxima, & primo posteriora exemplum subiecit ad dictoru explicationem. veluti primum, inquit, genus est aiat proximum atque illud sequens aiat bipes, his etianum posterius aiat bipes inalatum. Sed, quia tria dixerat, pedestre,& bipes, & inalatu, ait eadeest ratio siue per plura siue y pauciora dicat, aut OIno per duo,i .si plura sunt quae dicuntur, primum genus cuvltima differentia est forma. sin aut duo, alterum erit genus, alterum differentia de sorma. Exempli causa, si sit animal bipes, animal erit genus, bipes vero differentia,& oino forma. Haee effatus,sermonem repetit, atq; ait.

Si igitur genus absolute non est praeterea quae sunt ut generis species. idest, si genus non est praeter suas spestes per se discretum,ut auctores ideam aiebant, sed est in ipsis, ut re vera est,it ipsi placet aut si est quidem,se. parabile est in ut materia & exemplo declarat quo genus si quas materia.Nam vox,inquit, genus est & materia, differentiae vero cum ipsa sunt sermae, ut quae ex ipsa quasi ex materia differentiisq; cons stat, qm & lixe per differentias quasdam pronuntiantur. Si ergo genus est quasi materia differentia vero quasi forma,dubium esse non debet quin definitio sit ratio ex disserentiis. Si materia autem di sorma coniunctim unum sunt, estq; ratio ac definitio genus de differentis,i.materia de sor-

ma. sati, intelligitur animal pedestre bipes unum esse,

non plura. Sic igiturquellione soluta ae pro solutionis, ut puto, concluso ne subiecto illo patet definitionemronem eam esse,que ex disterentiis constat quas diceret, perspic uu est animal pedestre bipes unum esse , qfii genus est S disserentia,i materia te forma, eo reuertitur, ut doceat quo generum ad differentiam partitiones seri debeant,dicens. At vero differentia in differtaliani diuidatur oportet. Est autem sensus.Si definitiones cum primo genere ac vitima disterentia conficere debemus necesse est differentias in suas epias qua differentiae sunt secare: exempli gratia ,si animal diuiditur in pedatum de depra , oportet animal pedatu in eo quod pedatum est, in propriam disterentiam diuidere, ne di

camus, pedatum alterum est alatum, altem in alatum,si,ecte diuisio seri debet. neque. n. iae bipedis sunt disia serentiae, sed oportet ipsum quatenus pedarum est diuidere, de dicere. Pedatsi aliud est fissipes, aliud solidi pes. hae naque lunt pedis di fierentiae, qm pes si sius pes quidam est , ut animal compos rationis animal quiddam.

Sed quidam propter imbecillitatem,& quia cuiusq; disserentias ignorant, hoc saciunt, i.diuid ut in disserentias non proprias. Pedatum igitur,& siquid aliud est, diuidere oportet in proprias diffcrentias, donec ad aliqua ii disserentia perueniatur , quae nequeant vlterius in alias differentias secari,&tunc pedis tot erunt differentiae, quot pedati ultima discrimina,quae in alias differentias non partiunt.Nam si forma cli, ut saepe diximus, genus cum ultima disserentia, perspicuum est totidem esse animalia pedata, quot sunt ultimae differentiae. Quae si vera sunt dubitari non debet, quin ultima differentia sit rei sublia nita,& des nitio, di haec sola cum genere in des-nitiones assumi debeat, nisi idem saepe repetere ac nugari libeat. Si enim magis particularia secti inserui uniuersaliora, ct haec ad particularia sequuntur, prosecto qui ait mentis ac scientis capax, is ronis quoque particeps &mortale dicit: quemadmodum qui dicit holem, is alat quoque dicit. quod s ita est, non oportet dicere, homo

est animal rationis compos, mortale, mentis atque do ctrinae capax. Fit .n ut dicatur,homo est animal rationis particeps, mortale, mentis ac scientiae capax, rationis

particeps mortale. I ursus siquis ita definiat, homo est animal pedatum bipes,qm in bipede pedatum inest,cubi pedi quod solum dicere debuit, adiungat pedatum, nihil aliud dicit, qu m animal pedes habens, duos Pedes habens.Quin etiam,si bipes diuiseris in fis spes & solidipes, exempli gratia ,& dixeris animal pedatum hi- pes, fissipes perinde suerit ac si dicas: animal pedes habens,duos pedes habens,sillos pedes habens & quoties differentiarum diuisionem dixeris, toties si ut pedatum dicas,& bipes,&caetera.

Si igitur disseretia differentiae facuna erit, ipsa inquam ultima hyecies, atque substantia rei. sin vero per acciacra diuisio Iuerit, veluti si pedes babentis aliud album esse dixerit, aliud nigrum, tot disserentiae nimirum, quot fiunt diui sones, emergent. Quare patet definitionem eam ese rationem,qua ex diserentiis c Plat, atque harum ex ultima ,si definire volumus recte.Dilucidum autem fuerit, si qui iam ordinem huiuscemodi definitionum peruerterit, velut definitionem hominis rumal bipes pedes habens dicendo. DUBnanque bipede,pedes babenssuperuacaneum esse videtur. subitantia aut ordo non est.quoar.intelligerealitaposterius, aliud prius oportet Sed de definitionibus per Dupsonem --

sciendis quales quaedam sunt, tot primo sim dicta. Aphro. luper Meta. O Si igit

208쪽

Si igitur disserentia disserentiae sat,um erit, ipsa in

quam ultima species, atque substantia rei. Genus, eum ultima disserentia formam & substantiam esse praesares,li recte sit desiniendu,rursus ait.Si disserentia diis rentiae fiat id est, siquis disserentiam, qua disserentia est, diuidat,& in proprias ipsius differentias,ultima dis.

serentia cum genere videlicet forma erit ac substantia. Sin autem non per se, neque in proprias disterentias secet, sed per accidens, ad hunc modum , pedatum aliud est album, aliud nigrum tot fuerint disserentiae ad soriamae substantiaeq; rationem assumendae, quot sectiones

fuerint. Exempli causa, siquis hominem definire vo. Iens dicat, homo vel est, pedatus vel depes, non est autem depes, pedatus igitur: deinde pedatum aliud alatum est,aliud inalatum sed homo non est a latus: est igitur in alatus. tum in alatum aliud bipes eis, aliud multi pes.homo autem non est multi pes, bipes ergo. homo

igitur est animal pedatum inalatu bipes. si quis igit adhue modii definitionem moliatur,dubium non fuerit, quin cum partitiones tres sint atque lectiones, totidem differentiae ad definitionem assumantur. Itaque ut rationis compos & mortale, atque mentis & doctrinseapax in hominis desinitionem assumerentur, ex huiuI-moὸi causa sectum eli. Nam,si partitio recte facta suisset, satis erat animal mentis οἱ doctrinae capax dicere. Porro desinitionem genere ac vitima differentia constare, perspicuum fore ait, siquis huiusmodi definitiones commutet.exempli gratia hominis desinitionem dicens animal bipes pedatum .nam illud pedatum luperis vaeaneum est, cum bipes dictum fuerit, qm in bipede inest pedatum. Nequis autem dicat, qm definitionis

partes ordinem quendam tenere debent, ut haec praeis cedat, illa sequatur,idcirco aliquid superuacaneum co-

tingere, adiecit illud. ordo autem non est in substatia nec ob ipsum absurdum accidit quomodo enim intelligere aliud posterius, aliud prius oportet i Nam, cum

ea quae ultimam differentiam praecedunt, materia sint, in materia autem. qua materia, no sit prius Sc posterius. neque enim in aere statuae haec pars prior est, illa posterior j quomodo in desinitione dicere licet, haec pars est otii ita posteriori Non igitur ob hoc accidi i incom

modum, sed quia satis erat ad formam &substantiam ultima disserentia cum genere, nec pedatum erat assia-men du:& concludit, dicens. Sed de desinitionibus per diuisiones conficiendis, tot primo sint diua quoniam rursus de ipsis quales nam sint, disputabit. Cin ratem haec consideratae de ipsas nantia sit edeamus rursus oportet. Vt subiectum isaque, Gr quidditas,

quod ex hisce constat, substantia dicitur, sic O ipsum νῶ- uersis subnantia dicit soletarique de duobus iam diximus, de quid ditate inquam subiecto, quod quidem subiici Opticiter asseruimo Mut ut hoc aliqd,quo pacto assectibus

subiiciturant Latit ut materies actui Videtur autem ρομbusdam G iuersale causa maxime atque principium es se, quapropter cir de hoc ipso pertractemus oportet. Impossibile vi esse videtur, quodvis uniuersatium subitantiam esse. Priam vanque substantia curusique rei, propria cuiusque esse videtur, quae quidem, ut patet oriati A inest. Utiuersale aut est coe Id enim uniuersale dicitur quia pluribus

inesse est aptum. Cuius igitur sub nuntia hoc ipsum erit e auterum olum qui nullius erit int esum esse non potest, unius verosi fuerit, cir caetera sanc hoc erunt. m aut Oium,aut nuditas eritprofecto. Quorum. n. subctantia est atque quid duas una, Et ipsa etiam oum esse videntur. Dinide id substantia

dicitur quod de subiecto non dicitur. Vmuersale a sit de aliquo stitiecto dicitur semper. At hoc ne pacto non potest, ut

quidduas' in ipsi aut inest, ceu animal ipsum in homine arque equo.igitur patet ipsius rationem aliquam scin uari refert cui non omnium 4 ratio, quae in suisantia sint. ρ .n. minus subitantia curis iam hoc erit,νι homo homi -

stantia ceuaial ipsum eius Jeciei in qua H proprium inest. Praeterea cir impossibile atque absurdum esse videbitur,t sum hoc,oesi nantiam si ex quibus a constat, voti exsu sanitiis neque ex eo quod est hoc aliquid, sita ex quali esse at que connare. Erit enim profecto non subnavria atque quale

substatia, o eo quod est hoc Aquid prius tu quatim era

ivit. neque.n ratione, neque tem te, neque Irn ra rvm

Uectus prwressubitantia esse psilant. Erunt erum Far, biles aia. Tratcrea Socraιι νι quidem ess ubstantia, sub stantia erit, vii patet quare duabus substatim Socratessu nantia erit.Omnino autem accidito homo instantia starea quae hoc pacto dicuntur,mbu euris qua in rationibus fisit, fabriantiam esse cuiusquam, que seorsium esse ab inis, neque in alio esse, Hluti non se animai quicquam praelo ob malia singula,neq; aliud quicquam eorum quam rationibus insunt. Ex his igitur patet vina eo tum qua uniuersaliter co-

petunt, substantiam esse, nihil eorum quae coiter prae cantur,hoc aliquid sita quale significare. Alioqui cir alia coplura accident, ipse tertius horno. v aper er hoe pacto dilucidum esse videtur.I ossibile es enim ex subnantiisque

hoc insicra pacto, ut sint actu, sub lai. tiam isquam costare. ea enim que uia fiunt actu duo,nunquam actus t is sita si potentia duo sunt, erat νηum, veluti duplum ipsum ex duobus dimidiis potentia constat. ctus enim nimrum sieparat,

Quare si substantia sit iniustion e substantia fari collabit,e mo quem recte Democritus dicit. feriar. no posse dicit, νι ex duobus unum. ut ex uno duo conficiant. sesar m-gnitudines indutiiιas substantias esse censet. Patet igitur et in numero rem simiti modo sese habere, si numerus unitatum sit compositio, via quibusdam asseritur ut eram dualitas dinum non est, aut in ipsa non ino unitas actu. Cum autem haec consideratio de prima substantiis', redeamus rursus oportet. Propositum est demonstrare nullum uniuersale substantiam esse, non hominem uniuersalem, no equum, nec villam aliud, sed uni.

uersalium quodque abductionem esse 1 singulis, & primum ac maxime substantiis appellatis, atque limilitudine in , & ait, qm de subitantia proprieci: eme huius enim causae inuestigantu G disputationen, suscepimus, in hanc rursus reuertamur,de inquit ut subiecium ita. que substantia dicitur. Vocat aut subiectum vel proximam cuiusque materiam,veloinomateriam re composi tum, ut Socratem, Ut igitur lubiectum dicitur lubstantia, s militer autem compositum c ut Socrates substantia dicitur, atque item quidditas dicitur subitantia& id quod ex materia Se quidditate consitit, substantia vocatur sic substantia vocatur uniuersale ipsum, quod ex pluribus numero differentibus in quid eli prς- dicatur. Atq ue de duobus iam diximus, ideli de quid-ditate & de subiecto. Dictum est autem sub G u ni duplex esset alterum quod est hoc aliquid ut animal, Socrates, Plato, & hic equus,quae affectionibus, ut albo, calido,& similibus stibiiciuntur. alterum materia quae actui formaeq; subiicitur. Sed uniuersale, inquit, quod quidam materiae expers esse dicunt, causa in primis atque principium nonnullis esse videtur. quapropter disputationem huius repetamus, di piciamusque nutri

209쪽

i eri possit,ut ipsum sit principium .aut oino substantia. Nam seri non posse videt, ut substitia si quod uis uniuersale. quod in hunc modum colligit. Substantia sua cuique ypria est, neque in alio inest. uniuersale aut coeest , de pluribus adest. Nam id demum dicitur esse uniuersale,quod pluribus adesse est idoneum. v niuersale igitur non est substantia. Cuiusque autem suam substantiam esse propriam, nec aliis inesse, in promptu est intelligere. Alexandri. n. substantia propria est Alexandri, nee adest cuipiam alteri, sed in ipso inest .at, si uni, uersale iubstantia esset, substantia ipsius propria esset, di in ipso inesset, non in alio. nunc aut in quam plurimis . inest. non est igitur substantia, sed ex singulis abductas militudo, in ipsis aut eonsistens. nam similitudo nihil obstat quo minus in pluribus reperiatur. Ad summam, uniuersale cuiusnam erit substantia i Nam vel olum sit oportet,vel nullius, at esum non potest, demonstratum

est enim suam cuique substat iam propriam esse. quod eum ita sit, quo si uniuersale est substantia, huius substantia in Alexandro, Socrathae in aliis esse potesti qsstii oportet, qnquidem in his consistit. Sed neque unius esse potest suta ipsus uniuersalis. Nam, si homo uniuersalis, & udditas in particularibus collocata,est substantia,in uno in inest,exempli gratia in Socrate, proiecto& alii homines . Plato & Alexander erunt in Socrate. At quomodo aut fieri aut fingi potest, ut in Socratesnt oes homine, ' Vniuersale igitur, ut diximus,li militudo quaedam est,quae in multis eos deratur. Praeterea substantia vocatur, quae de nullo subiecto dicitur, ut in Praedicamentis demonstratur. uniuersale aut de subiecto dicit. uniuersale igitur non est substantia. sed utria, inquit, homo uniuersalis non perinde esse pol ut quid-ditas, in ipsis in homine uniuersali ac uniuersali equo

quaedam substantia inest ut animal l quare haud dubie

ratio quaedam erit animalis.nec interest,oIum ne com- praehensorum in alicuius des nitione ratio sit , an secus. nihilo enim minus animal substantia erit alicuius,exE-pli gratia hominis & equi in quibus inest. Si ergo uni . uersalis homo est substatia, cur aiat non erit substantia porto si animal est substantia, & in homine inest, suta

stantia vero nullius est praeterquam eius in quo inest, animal prosecto substantia eius est in quo inest,i. hominis,in quo animal inest ut proprium.quo sit, ut substatis substantia sit. itaque homo uniuersalis erit substantia Socratis, qui est substantia, de huius animal. porros in animali inest animatum & sensuale,rursus h sc erutant mitis,i .substantiae erunt substantiae. Atque iterum quae in ani malo & sensuali insunt, erunt substantiae ani. mali & sensualisti. substantiarum. quo fit, ut in Socrateddam quas alveare substantiarum habeatur. quod

non pol. una. n.in quoque substan tia est, quae quiudem in ipso inest. Nam si Alexadri substantia Alexaderest, Alexander aut plures esse non psit, profecto in ipso non erunt substantiae multae.Cum aut dixisset, si in homine uniuersali insit alat, homoq; uniuersalis stla, stantia, fore ut animal quoque sit lubstantia, hoe ipsum confirmat dicens. Ad haec heri non potest, &est absumdum, si hoc aliquid & substantia, ut loquuntur qui aisithoiem uniuersalem, ex animali existit, animal non esse substItiam & hoc aliquid,sed quale. Nam cum aliquid constituentia priora sint eo quod ab ipsis constituitur, homo alit illorum sententia, qui substantia est constituitur ex animali, si animal sit quale,set ut quale atque

accidens prius sit, quamsubstatia,& hoc aliquid. quod

T vel VI l. aer s

quidem seri non potest.Ncque. n. ratione, nec tye,nec generatione affectiones sunt priores substantia:alioqui usu veniret, ut per se ab ipsa si parate reperientur. quod

non est possibile. Animal igitur substan tia est. At si ais est substantia, rurius substantiae erit substantia,& oino quae dicta sunt.Sed fortasse cum ait. Praeterea impossibile atque absurdum esse videtur hoc aliquid & subam.

non uniuersalem, sed particularem hominem significat.&tunc esset sensus, cum homo uniuersalis non esse

substantia, sed quale demonstratus sit, seri non potest,

ut Socrates existat ex homine uniuersati,i substantia ex non substantia. Sed magis placet prior expositio,atque eo magis, ut sermo susceptus eo ptinet, ut appareat hominem uniuersalem non esse substat iam . Praeterea, inquit,Socrati,qui quidem est substantia, substantia erit, quare duabus substantiis Socrates substantia est,iae substantiae erunt in Socrate, quod est absurdum, unu-

quodque.n .vna substantia est, non duae, neque plures.

Omnino autem,inquit, accidit si homo .st substantia appellans hominem hoc in loco ipsum particularem de individuum. oino igitur si ipsum per se aiat sue homo individuus eli substantia & ea quae hoc pacto dicunt idest indiuidua, efficitur ut eorum quae sunt in ratione ipsius,nihil sit substantia, neque sine ipsis indiuiduis existat.Si enim animal ipsum per se non est substantia neque pedestre, neque bipes, perspicuum est haec absque indiuiduis non constare. neque in alio id est idea, sed in indiuiduis. Ut autem exponat illud c neque leo rium esse ab ipsis inseri veluti non esse animal quid qua prς- ter animalia singula quasi dicat, cum nihil sine ipsis collare dico, hoc aio,nullum esse animal praeter quaedam& singula animalia, neque bipes praeter singula, neque aliud quidquam ex iis quae in rationibus sumuntur. Demonstratum est enim nullum uniuersale substantiam esse. at si non sunt substantiae, dubium esse non debet, quin separatim & per se consistere nequeant, sed in particularibus.Sic autem demonstrato uniuersalem hominem non esse substantiam, reliquum concludit, & ait. Ex his considerantibus palam fit, nullum eorum quae adsunt uniuersaliter, substantia m esse, & nullum eoru quae communiter praedicantur hoc aliquid significare, sed taleuci quale. siquis aut uniuersalem holem substantiam & hoc aliquid esse dicat, fiet, vi tertius praeterea homo habcatur. Si .n. homo substantia quaedam est,& item Socrates est subflatia, & unusquisque alius, in pluribus autem est, quod de ipsis communitur praedic ei: erit igitur vicissim tertius quidam homo, qui de homine uniuersali, qui substantia est,deq; caeteris praedicetur. Praeterea, inq uit, ad hunc modum aperitur seri non posse. ut ex iubstantiis actu exilientibus substantia&b aliqd existat. Nunqua n.duae subae actu existentes unam subam conficiunt, quae actu valeat existere, ut ho hie non pol cum hoc hole ad unius fiois costitutionem conuenire. Sed ita demum duae substantiae c6ponentur, unamq; substantiam actu conficient, si aliqua duo potestate sint substantiae. Ruriusq; , s duplum ex duobus dimidiis existit, non ex actu dimidiis constat ed potestate. Actus enim discernit, nec sinit ipsum esse unum. Nam simul atque dimidia es sciuntur dimidia , duplum diuiditur, nec amplius est unum. Itaque substantia, si unum est, non constabit ex substantiis cosistentibus &quae actu sint substantiae, sed ex faculta te substantiis. Ex quo intelligitur manum,qus cum toto est, potentia esse, non actu tunc actu futuram , cum

210쪽

R erit toto disiuncta. ae ne tune quidem simpliciter, sed si positum suerit a toto diuulsam munus suum obire posse.neque . n.talis figura substatia est, sed cuiusque

actus. Nam, ut Democritus fieri posse negabat, ut ex duabus atomis es liciatur una, qm ipsas pati non posse tradebat, vel ex una dus, a stirmabat. n. iplas esse indiuiduas lic nos, inquit, fieri non posse dicimus,ut ex duabus iubstantiis actu ex ille tibus fiat una subitantia ,sed ex potentia duntaxat exilietibus.Sed, qm numeri huic istae opponi possent dicat.n aliquis, ut nurn erus sex costat ex tribus & tribus,vel quatuor de duobus, qui quidem sunt actu numeri) quid obstat,quo minus sic una substantia cons et ex duabus substantiis actu existentibus' Hanc oppositionem soluit, negans dualitatem numerum esse, cum in numero lex inest. ij et ipse non utitur exemplo numeri sex, sed dualitatis, negan s unitates indualitate,unitates actu esse,sed potentia, dummodo dualitas unus numerus esse statuatur. Aut . ait dualitas unum non est id est, vel dualitas non est unus quidam numerus, aut si omnino numerus est, unitates in ipsa non sunt a tu,sed potentia. At enim id quod emerrat,dubitationem habere videtur.

Nam si neque ex uniuersatibus vlla subIlantia e se potest, propterea quod no hoc aliquid uniuersale ipsum, ted quale significa neque fieri pol, ut ex actu sub aliis riti coposita

tantantia constet ois profecto subitantia inι omposita erit. uuare neque ratio νllius erit subnantiae prorsus. At onus esse videtur, nos : iududum aut Alius subitantiae, aut maxime ipsius definitionem diximus esse,nue vero neque ipsius esse conclusimos, ergo nullius Mu prorsus definitio erit. An modo quota erit,modo quota no erit 'Vers id quod dicitur, ex his quae psilerius dicentur,magis emerget ac patefiet. 39 At enim id, quod emergit, dubitationem habere vidit. Nam si neque in uniuersalibus vlla suba est epol, propterea tu, non hoc aliquid uniuersale ipsum &c. Postquam uniuersale non esse substat iam docuit, neque ex uniuersalibus posse subam existere , propterea

ex non substantiis substantia seri nequit,quod ex diis sequitur, non vacare quaestione ait, & ipsum quod sequitur explicat. St. n.inquit, substantia ex uniuersali fieri nequit, propterea ον tale siue quale significat, non hoc substantiam , ex quali autem substatia exi l e re non potest si ergo hoc fieri nequit, neque rurius ex substaliis actu petie consissentibus, cuiusmodi est particularis homo, existere potest composita substantia , sit ut substantia sit incomposita. Nam, si substantia composita esse potest, vel ex substantiis actu existentibus constabit, vel ex accidentibus. neutro autem modo costare

potes .est igitur in eo posita. quod si ita est, nullius su stantiae habebitur ratio. definitiones. n. subitantiarum sunt, quae ex aliquibus consistunt, non simplicium: ut hominis qui exanimali &pedestri& bipede constat. At desinitiones vel substantiarum duntaxat sunt, vel si

etiam aliorum, potissimum tamen iubilantiarum. Nuc

autem inicitur, ut ne substantiarum quidem. Nullius istitur habebitur des nitio .Haecessatus,quaellionem insolutam relinquit, sed solutioni inuentionem pollic tur , dicens, modo quodam substantiaru in esse desinitionem alias non item.quod quale sit, partim hoc in libro, partim in proximo declarabit.

Atqui patet ea ipsis, id quod accidit O hisce, qui dicunt ideas subnanti assieparatas esse, o simul formam ipsam ex genere disserentuis conficiunt.' s i sint forma, O aialis hesis 'atque equo, ut es reum idem; numero, alia di-

uersum Rome. n. patet ou idemq; esse. Quinaque in utroq; ipsum definiet gandem rationem utique assignabit.Sι igitur

ea me ex quibus conflat,ut animal atque bipes .hoc altiquid significare, C separatasubstantiasq; esse necessees, quare in animal ipsum Si igitur ipsum animal idem est in Micio in equo perinde atque tu ipse idem es quod tu ipse, quonapacto id erit, quod meli in Milice quae sunt orsum Et cur ip . sum animal non a seipso seorsum erit' Deinde ,si bipeduquidem multipedisq: particeps sit inpossibile quid ν: detur.

Ipsi nave quod quatim mum atque hoc aliquid est, cotraria inerunt simul Sin vero non ita sit, linam est modus,cili um animal bipes esse rutare sibile dicitur At compon-- .rume fortasse, aut tangunt, ut sunt mixta stat Onima sunt absurda tin unoquoque ne aliud inelifligitur, ut breuitas

dicam in inita erunt ea quoi tim aDIJubstantia est. 'nar. homo ex animali per accidens constat. praeterea ipsum animal plura erit. Est. n. substinua id animal, quod νmculo inest. Plan. n per aliud dicitur. Quod ni itasit, ea illa homo constabi , illud genus ipsius erit. Et insuper ola, ex quibus homo conuat, erutitiae uitur non huius quidem idca, illius autems Ilantia erit, quippe cum idipsum eri nequeat. Vnumquodque igitur an adium, qua in animatibus in se tii sum animal erit , atque idea. Praeterea ex aliquo profecto

hoc erit, O quonam pacto ex ipso erit animali Aut qui eri potest, ut hoc ipsum animal sub loria sit praeter animal ipsum 'praeterea in sensibilibus haec eadem euenire Obis ab furiora videntis. Quod si nequeant haec itast,st habere, patet ipsorum non uaeseideam, ut quidam inquiunt esse. Atqui patet ex ipsis id, in accidit iis,qui dicunt ideas ηοsi has separatas esse. Ofiso vita non esse sutias ex his palam esse ait, quod in comodu eos sequat, qui tradu tideas subas esse separatas, quique formam, hoc cit idea cx gne ac driis constare cominiicunt. Nam si ideae sunt, ct aiat est in ipsitioie Je ipsi equo, virum unum idemq; aiat numero eli in ipli hole, & ipsi uo, & caeteris ut

Alex. unus est, idemq; numero,in diuersum & pereontalus, ante j ad qonem per contradi ctionem propositam deat, ait. bi quis num cro unum esse negauerit, certerone unu erit alat, quod habcs in id eis. qui. n.desinierit, eande tonem in Dibus usurpabit, nec aliam ronem reddet aialis,quod inest in ip lihoie,aliam eius quod in ii ii equo. Haec etiatus, ad priora reuertit. Siquis igitur homo, inquit, est ipse per se ,& hoc aliquid separatum ut Socrates & Callias,necesse est ut animal, &pede fit Ibi pes,ex quibus ipli homo colistit, separata lin , de sub stantiae per se existentes.quid. n.obstat, si ipsi liomo est,

quo minus ipsi animal & ipsi bipes si uodsi ita elf,ili qua prosecto substantia ex lubstatiis actu & per se existentibus constabit. quod licri non posse demolirauimus. Neque vero troclolum eueniet,sed idea etiam exi deis conii abit, & pedιltris atque aialis di bipedi si deepriores erunt hol, idea, hoc cit, id aliae aliis priores erunt. quod ni gant idearum auctores. Cum sic igitur

hoc fieri non posse interiectis verbis signauit, reuellit ad contradictionis q uaestionem,& ait: Si animal, quod est in ipsi equo, de ipsi hole, idem est, & unum numero,

ut ipse tibi idem di unus es numero: quo unum in iis, quae inter se discreta sunt, numero unum esse potest l& si quae sunt discreta, unu m numero sunt, cur animal ipsum a se non erit separatum' s. natalia,que in alio dein alio insum, sunt unu numero, haud dubie aiat sine s ipso poterit consillere. Deinde quo inquit, bipes est in animali virum participatione, an alio quopiam modo