장음표시 사용
211쪽
si participatione, perspicuum est, non bipede tra, sed
aliis etiam iptam disserentiis participare. Cur. n.huius erit particeps, illius non item l Si ergo bipedis de multi pedis participatione formas siue species c5stituit,fiet ut opposita in eodem de uno de quod sit hoc aliqui lin- sint. Si non participatione , quo igitur modo, a ut quo pacto haec in ipso reperiuntur, cum dicimus animal bipes, vel animal pedestre, vel animal depes sed ais sortasse, cu m, in ipsilicie sunt, consundutiar milcenturq;
tanq aceruus animal atque disserentiae. at haec ola incomoda sunt. hic enim animalia non per compolitionem contactum esse notamus, sed continentia & mutuo temperamento. squis emo alal quod in separato hole, o separato equo,ac caeteris habetur,idem numero es se dixerit, laec & plura incommoda sequunt. Sin aut in unoquoque diuersum, haud dubie non numero solum diuersa Ge esse dicuntur,sipecie vero eadem nam rumsus idearum erit idea, sed & numero & specie diuersa.& primum quorum animal est substantia, ea erunt inst. nita, & inter se diuersa: ut forma diuersa est ab equo, hic ὶ leonedeo boue, hic ab alio.quod qui fieri possit,
non video.deinde exponant isti, quae natura sit anim
iis, quae habet in ipsiliole,& eius quod inc si i psi equo, si
de numero & specie diuersa sunt. Sed cum ea quorum animal sit substantia,infinita prope modum fore dixis set, cam suggessit, cur animal substantiam appellasset. Neque. n. inquit,homo per accidens exanimali existit,
sed tanquam ex substantia. quo fit, ut animal substantiast. At,cum idearsi auctoribus ipsi substantiam esse placeat,quae ipsa per se consistat, sit ut aiat multa sit: siqui dem aiat, quod in singulis h abitur, libbstantia est. Neq: enim,ut cu album dicimus,aliquid aliud dicimus, ex ea pli gratia lignum, vel holem: sic cu animal substantiam dicimus, aliud quiddam dicimus, δή per illud aliud hoe dicimus substantiam, sed per se subflatia est. quare animal multa erit ex substantia ipsa per se existente, &exanimali. Si vero animal per se substantiam esse neges, sed per aliud, nimiru homo ex eo existet, per quod ani mal dicitur substantia, ct illud erit licis genus,non aiat Praeterea cum homo discretus sit de per te haud dubie de bipes de pedestre per se fuerint, atque ideae, non igitur alal de pedestre alterius sunt ideae, alterius substantiae: queadmodum ego no alterius sum individuus, alterius
homo, 6 eri. n. non potest, ut ego alterius homo sm, nomet ipsius. Sie animal ipsum sibi est & substitia, & idea,
quaqua sit in ipsi hole. quemadmodum ego mihi tum de homo de indi uiduus. quaqua in hoc loco conficta. quare si animal ipsum sibi est de substantia dei dea, haud dubie unumquodque eorum quae sunt in animalibus, i.in ipsi hole ae est eris, ipsi animal erit ac idea, forme autem diuersarum naturarum sunt, ut homo de equus ipsialal ergo quae in ideis habentur, diuersarum naturaru sunt, uod est absurdum. Praeterea si multorum ac numeroisserentium est idea, animal autem quod habetur in ip . si equo,& quod in ipshoie, ac in caeteris,numero diffsrunt,ut dem fatum est. cois enim idea una est numero illorum profecto erit idea.quare quemadmodum praeter singulos ac sensibilci homines est alius homo per se existens, sic alia erit idea, di aliud ipsum animal diuersum ab ipsi animalibus , di ideis: & animal quod est in ipsiliote, quodammodo erit ex huiuimodi ipsi animali. Ad hie si sens bilium sunt ideae haec quae dicta sunt, co-
sequuntur. At iis etiam absurdiora. Nam cum istorudiuctis consentaneu sit, esse ipsi animal ipsum per se, nimirum queadmodu ipsis omo diuersus est singulis hol-bus, sic ipsianimal quibusdam aialibus erit diuersum,
quae neque homo sunt,neque equus, neq; aliud quic si, sed hoc ipsum alatia, At si nodunt aliqua animalia quae hoc ipsum sunt, salia dico, vi holes, hoc ipsum holas: nam cui unu animal videre contigit, quod neque homo esset, neque formica, neque aliud quicquam utique nec ipsi animal est. idea. n. aliquorum est idea. at si non est ipsi animal haud dubie neq; im homo erit, nec orno aliqua idea. Siquis autem ipsi sal esse a stirmet,sed non esse ideam animalium eorum quae sunt hoc ipsum animalia, sed eius animalis quod habetur in hoibus&cquis de in bobus, falsum dicet. Aialis.n.quod in holabus habetur,&oino totorum holum,ut totorum,ipsa homo est idea totus ut totus, & pari rone ipsi equus tmius ut totus idea est particulariu equorum totoru ut i
torum . quare si est ipsi satin id ea salium idea essed bet, quae nihil aliud lunt, quam hoc ipsum,i.qua salia. Cum ad hunc modum in auctores idearum inuectus est,iplosq; conuicit,concludit dicens. Si ergo fieri non potuit, ut ad hunc modii sese habeant, profecto singu
loru formae esse non possunt,ut quidam statuere. Cum autemsubstantiasiit diuersa, totum ipsum, γ'
tio,atque illa ubilatia ratio seu cum materia si ij2mpta,
haec vero ratio tantum.u uae quidem illa pacto dicunturum rum est nimirum corruptio. fioru n. est O generatis.Rati vis autem non es hoc pacto, vi corrampatur. neque m esseneratio. non enim sit esse domus, sed huius domus. si
sene generatione corrupti W: unt, non sunt. Demnstratum est enim neminem haec generare ac facere. Atque sibilantiarum proptereas sit ilium, quae quidem sunt singulares ire desinitio iniec demonstratis quῖd materiam ha bent.cuius natura es talis ut esse atque non esse possit. Quapropter omniasingularia,rsiue rori subeunt corruptionem, ut patet. Quod si demonstratis necessariorum est, ct demnitio ac scientiam attinet , feris non potest, vini dimov-nratio', aut de vitiosit eius, quod aliter sese habere potest, sed est tanta vat opinio quemadmodum neque scientia inter
dum s D, interdit ignoratio esse potes ,sed id ipsum est ρο,
natio, 'uet neque definitionem, neque demonstrationem ipsorum. nov.n. esse sunt manifesta ea, quae corrumpuntur, iis qui scientiam habret, cum non sunt praesentia sinsui. Atque in anima eae quidem sunt rati es tuae seruatur nil aurem ipsorum definitio neque democti ratio erit. Quaobrem, cum
quiliam singularium quippiam definit, non ignoretur oportet talem semper assignationem tolli atque interimi posse. feri eium nequit, ut definitio a signetur. Cum aut substatia sit diuersa,totum ipsum, & ratio, atque illa substatia ratio sit eu materia simul sumpta. Quia supra dixerat quidditatis ac speciem definitiones haberi, non item singulorii, pollicitus se hoedem raturum, nunc pollicitu praestat, ac singulorti des nitiones non haberi dem rat: prius tri substantiae partitionem P sequii,& quot modis dicas, exponit, ut qualis subae definitio non habeatur,ondat. Ait igitur,qm substatia diuersa est, totum iptum de ratio,i.substantia alia est ratio cum materia sumpta, alia ratio Oino de quid ditas. quae igitur substantiae sunt acceptae cu materia, & oino compostae, harc interitus est atque ortularonis vero de so
mae neque interitus est, neque generatio. Neque. n.esse
domus,domu sue sorma matur,sed domus ipsa parii cularis, in qua forma sine tpe ae gnatione de efficii de interit. quare sensibilium ac singularum substantiam ne que ecfinitio est, neq; dem ratio, Ppterea, P materiam
212쪽
habent, ius mate ἰς natura quia potest esse,& non es.le, i. quia non semper eandem formam retinere potest, sed modo hanc, tum illam recipit,idcirco singula quς-que i plorum caduca sunt.Quibus positis, eo reuertitur,viostendat desinitiones non haberi singulorum. caeterum sermo eius in id eis versatur.nam idet quoque sin-pulae sunt, ut demonstratio procedat a maiore. Nam si harum quae videntur esse sempiternae,in quia de mamem singulorum sunt,definitiones non habentur, multo minus eorum habebuntur,quae singula sunt,& sensibilia. Prius in argumentat concludens neq; delinitiones haberi sensibilium ac singuloru, neq; demrationem, in hunc maxime modum. definitiones ac dem rationes necessarioru sunt,& eorum qui aliter habere nequeui. singula aut possunt aliter habere. singulorum igitur n5hasetur neque definitio, neq; demonstratio. Nam ut scientia,inquit, non potest nunc esse scientiam sic ignorantia, quemadmodum homo non valet modo aIal esse, modo secus quod . n. poteli modo esse ut sesa, tum
ignorantia, opinio est sic demonstratio ac definitio, eorum esse non potest, quae aliter habere possunt, sed opinio.Sed & aliter singulorum non haberi neque definitionem,neque demonstrationem, confirmat dicens. Non. n.sunt manifesta ea quae corrupuntur, iis qui scientiam habent, cum non insunt praetentia sensui. F Quod si quorum lcientia habetur ac definitio,ea om ni modo manifesta sunt, singula aut cum sentu discesserunt, sunt incerta, prosecto singuloru non habetur neque dem 5- stratio, neque des nitio. Item aliter. Quorum dem ratio desinitioq: habetur, horum dem sistratio deletur, sub lato eo qui demonstrationem habet,vel re cuius est d monstratio, vel utroque abolito,i.& eo qui dem 6strationem habet, & eo quod demonstrat: ut in primo po- seriorum resolutoriorum libro dictum est. At in singulis salua etiam re quae demonstratur,& eo saluo qui rationem ac demonstrationem habet, & ips, quoque ratione quae habetur in aia,neque effecta obliuione,accudit in ut neque definitio sit, neque demonstratio. Postquam .n .ida sensu discedit, cuius ronem habeo etiam me saluo,& re cuius habeo ronem, ipsaq; ratione exacte nullaq; intercepta obliuione, ignoro in an Oino sit. quamobrem, inquit, qui erga definitionem, i .qui sunt in alicuius des nitione occupati, siue qui in cuiuspia rei indiuiduae definitione consideranda versant, ac ut eius quid est reddant, elaborant, ii non ignorent Oportet, semper tollere licere, i. semper huiusmodi definitione
esse tollendam. Nam cuiusque singularis definitionem tollere liceti quare qui si ngula definit, is nihil aliud qua occasiones praebet tollendi si cui libeat atque amoliendi huiusmodi des nitiones. At vero neque ulla idea definiri potest, est enim, Himquium Ua icta sim laris a eparata.Rationem autem ex nominibus constare necesse est At qui desinit, non faciun men.erit enim ignotum. Ea veroque sunt posita coia cunctis sunt. Et aliis ergo competant icta necesse est, velutis et quispiam de merit te animal dicet gracile: aut assu, aut aliud
quippiam ruod alis competet. Si vero qui 'ia nihil prohibere dixerit si sum quidem omnia multis , simul aut huic soli competere, dicendum est, primo quidem ipsum animal bipes, ambobus ammati inquam bipediq; copetere. Atq; hoc in perpetuis etiam necesse est esse, quia sint peiora, ipsius copositi partes At sunt etianis arata si quidem homo est separatum. σα.n nihil, aut νοῦν ue si agitur nihil insciit praeteriecies ipsum genus se vero erit utrunquest dria
ipsa etiam erit, Deinde quia priora sine ipsi esse. 1 te
aut non Θ contra tolluntur Praeterea ipsa id fu ni ex iriis. sunt. Vis ea incomposita, ex quibus quippiam constat. Praeterea de multis Ela praedia tur oportet, ex quibus ipsa idea constat, vi animal atque bipes. uJod si non dicentur, quonam cta aestetur modo 'Erit.n quaedam idea qua de pluribus quam uno impossibile es prediearriat non νι tur, sed omnis idea participabilis esse videtur. lAt vero neq; vlla idea desviri potest. idea.r .den mero singuloru est. In ideis, ut diximus, quae litonem persequitur, docens idearum non haberi definitiones, propterea u, i piae de numero singulorum sunt. at si harum non habetur, sensibilium certe multo minu . Sirmatq; formas per te ipsas atque separatas nullas esse docet..Si. n.inquit definitio ipsi hominis, ut in hoe oratio vinetur, haseatur, necesse est nominibus uti. Nam sine nominibus res signis cantibus desinitio non consistit. Si ergo qui debet ipsi hominem definire, ut noibus utatur necesse est, vel utetur noibus conluetis atq; notis,tinoIbus graecis, aut alia incognitaq; nota adhibebit. at non adhibebit diuersa,& ignota vocabula .Hoc. n. in inde esset, ac si noibus non uteretur, nec oino loquercr. de quemadmodum qui noibus non utitur. neque Dino
loquitur,non des nit, sic ne is quidem qui alienis noibus utitur. Superest igitur ut conluetis & cognitis noibus Vtaturiat nota vocabula di imposita, cola oibus sunt, militisq; conueniunt. Exempli gratia, liquis Alexandrudefiniens dicat, Alexader est animal gracile album, vel quidqua aliud, illud animal gracile album, non soli Al xandro couenit, sed multis etiam aliis. Itaque rursus n5 ius est haec definitio,sed multorum aliorum,Singui rum igitur non habetur desinitio, quod ipsum in ideis quoque usu venit. St. n.ipsi homo animal pedestre esse dicatur, haec definitio aliis quoque conueniet .non igitlicet ideam definire.Si ergo desinitiones iis tm conueniunt, quorum sunt definitiones, & definita ad definiationes conuertuntur,& hae ad definita, profecto si animal pedestre soli ut ipsi licis sit definitio, aliis non conuenit,sed ad ipsum conuerteturiat conuenit, nec con
uerti iurii deam igitur definire non licet .sed siquis,ina dicat, alat & fracile & album separatim quidem multis conuenire, simul aut nulli nisi exempli gratia Alexan dro, similiter animal N pedet ire separatim multis congruere, smul vero ipshomini tm, ut animal de pedestria& bipes singula separatam multis aptantur, simul Ibli homini:siquis igitur haec dicat, primum, inquit, dicen
dum est, utrumq;.i animal bipes conuenire animali, aevicissim animal si pes bipedi.quo siet, ut rursus animal bipes non uni, sed duobus conueniat. Nam cum alata bipede sit diue sum,animal bipes separatim bipedi c
ueniet, de rursus animal bipes separatim anima lii quod in Alexandro apertius declarabitur.Cum.n.Alexander
sit gracilis, philosophus, albus, Aphrodisi eus, illud gracile, de philosophum , & album, quae sunt ab A phrodias eo Alexandro diuersa. omnia enim sunt Alexa. ac non triatm,conuenient Aphrodisi eo Alexandro .rursus cuAphrodis eus & gracilis & philosophus ab albo Alexacto diuersa lint, conuenient albo Alexandro. itemqm philosophus,& albus,& Aphrodisi eus, diuersa sunt a gracili Alexadro pari rone gracili Alexadroco ueniet.
Itaque desinitio quae ait, Alexander est gracilis, philolophus,albus, Aphrodis sino est unius desinitio sed stacilis Alexandri & albi Alexandri, & philosophi Auxa-dri,& Aphrodisci Alexandri. qui quidem diueis iunt. Nam
213쪽
Nam gracilis Alexander in eo quod est gracilis,diuem
ius est ab albo Alexando. Singuloriam igitur non habetur definitio. Caetersi argumentatio probabilis est, nee tam exacta si caeter s.illae naque necessariς ac verae sunt. Sed cum dixisset nimal bipes, ambobus, i. & animali, di bipedi competere,adiecit. atque hoc in sempiternis necesse est esse, quia sunt priora, & ipsius copositi partes idest necesse est ut animal bipes separatim insit in bipede,rursusq; priuatim in animali. Nam cum ipsi alaldi ipsi bipes per se sint,quae postea coeuntia fiunt partes compositi,hoc est ipsi hominis, necesse est ut animal bipes de bipede praedicetur,quod per se existit, rursusque animal. nam & ipsum per se est quaqua illud. Atq; hoc in sempiternis necesse est esse, si a lunt priora, & ipsius compositi partes coniungi potest cum illo lisperiore, c& aliis ergo competam ista necesse est idest, necesse est animal & bipes cu tempiterna sint & coia, aliis conueniant. Non solum aut animal & bipes ipsi, tae prio. ra sunt,sed etiam separata, & per se,cum ipsilio mo separatus sit,& per Ie.aut. n. nihil ist leparatum, aut si ipsi homo sep a ratus est, necesse fuerit ut animal leparatum &per se sit. Cum aut dixisset aut . n. nihil aut a m bo rurius sermonem repetit, & ait. si nihil igitur est separatu, non erit animal extra formas, sed in ipsis. At si & sorma S genus est separatum, haud dubie disserentia quoque
separata erit. Atque ipsi homine priora erunt, secum cittollent ipsi hominem, non aut simul tollentur ab iplo. hoc.n. significat cum ait haec aut non contra tollunt
ideae igitur id eis erunt priores. Sed cum supra dixisset siquis dixerit seorsum quidem ola multis , simul autem huic soli competere & item illud dicendum est primo quidem ambobus nihil apposuit quod illi coniuctio.
quidem responderet,dicens, deinde aut . Sed dixit praeterea iplaei deae sunt ex idaeis. sunt. n. magis in comini sita ut illud cpraeterea loco dictionis deinde accipi debeat. St. n.homo est idea, eo magis & animal Sebipes erunt ideae, q uo sunt minus com polita. Praeterea animal, de bipes, aut siquid aliud in ideae desinitionem assumetur, necesse erit ut de pluribus praedicetur Secus enim quo innotescet i Quoniam eum ideae ex his nostratibus rebus cognoscantur, nisi quae,ut diximus,a sumi debent ad ideae desinitionem,de pluribus praedi.
Centur,quomodo cognoscenturiat si de pluribus dicu-tur,dubitari no debet quin muliorum sint, non unius.
singulorum igitur no habentur definitiones.' Sed dicat aliquis, non Dicabuntur de pluribus, quae sunt ad id
definitionem assumenda. At si non praedicantur, cum demonstratum sit ex quibus ideae consistunt, ea quoq; Ideas esse, aliquae et unt ideae quae de pluribus non praedicentur.quod non placet id earum auctoribus, qui oemideam a multis eommunieari posse tradunt.
Vtigitur dictu est,titet fieri non posse, ut demitis inpedipetuis assignetur,maxime vero in hisce quς unica sunt qualis est Sol, aut Luna, non.nsolum ex eo peccant, quia talia addunt liubiu sublutis adhue sol eri quale est circa terram proficiscem,aut quod noctu celatur. Sι Heterit.niar ut si vi sus fuerit, non Uerius sol erit.ὰ At GJesu ridetur at non erit. Aeson substantiam quandam significat.Praeterea simul ea qua de alio etiam dici possunt , veluti se alius talis fuerit, patet O illum continvio Alem fore. Ratio ergo illa cois erit. at singularis ipse sol erat, perinde atque Socrates aut clem.
QMd se rones tabum esse possnt,cur ipsoru nemo definitionem assert idece fuerit aut manifestum, si quidpiam asserre aggredietur,verum id esse quod nunc es dictum
Vt istitur dictum est, latet seri no posse, ut definitio
in sempiternis assignetur. FDemonstrato singulorum neque definitionem esse, neq; dem sistrationem, ignorari ait, ut dictum est, seri non posse, ut sempiterna definiantur , propterea P singula sint, praesertim, inquit.
quae unica sunt, Sol, Luna,terra. No. n.solum in eo pec
cant, quia talia addunt quibus sublatis adhue sol erit At si eorum qus ad cuiuspiam desinitionem assumunt,
unum auferatur,definitum non videtur superesse. Si .u.
pedestre aut bipes aut animal ex hole tollas, utique homo non supersit.quare si quae ad solis definitionem assumuntur, lubstantiam ipsius constituunt, profecto si horum unum tollatur,tot ipse sublatus erit.At illo sublato
sol in superesse potest. quod incommodum ex eo accidit, ut singulorum, quorum nulle sunt,definitiones reddere conan tur.non recte igitur singula definis tur. N que vero im talia sumuntur,sed ignoram etiam singulorum non esse definitionem. quod si scirent, oino ab his desiniendis abstinerent, ex quo ipsis accidit,ut talia sumant. Ac subiicit ea quae perperam ad solis definiti
nem assu muntur, quod terram ambit, noctuq; occultatur. Nam cum terram ambire noctuq; occultari assumantur ad solis definitionem, dubium esse non debet, quin haec solis substantiam constituant. quare siquis sole terram ambire, vel noctu occultari abstulerit, sol non amplius erit: vel cino si sol consistat neque terram ambibit neq; occultabitur noctu,hoe si detur, sol non erit. absurdu m aut est, propterea in sol consistat, vel ιν terram non subeat,vel noctu non abscondatur, idcirco solem non esse. Sol. n.substantia quaedam est, occultari vero,accidens. At potest, ut accidenti sublato lubstatia quoque auferaturi fieri qui potesti Praesertim cum lo- ea qusdam sunt ad verticem Areticum,quibus sol non occultatur, &tii sol est : quem esse non oportebat , si occultari ad solis naturam quid ditatemq: pertineret. Praeterea, inquit, sumunt ea quae de alio sensus est. Si extra mundum hunc essent alii mundi, ut Democrito placebat, haud dubie soles, qui in illis mundis haberetur,terram ambirent,& noctu occultarentur. itaque huius solis ratio comunis esset,& illis quoque conueniret. At positum est solem unum esse, ut Cleon, vel Callias, di huius tantum esse definitionem.Si ergo lim di ratio,i. quod noctu occultatur, terramq; ambit, aliis etiam congruit,dubium esse non debet, quin singulorum desinitio non habeatur. Postquam igitur ad hunc modum singulorum non esse definitionem docuit, idem testimonio confirmat eorum qui ideas asserebant, dicens.
Cur nemo ipsorsi desinitionem reddit cuiuspiam ideae, sed omnes indefinitas relinquunt,& negant idear si esse definitione mi An quia illis quoque singulorum delinitiones non haberi placuit.quare noli ra, inquit, sententia ideas quoque asserentium iudicio confirmatur, i. singulorum desinitiones non haberi. Patet auto eorum complura quaesiubilantiae e vict-tur, potentia esse. νrai alium partes. md .n ab ι Ilu est separata. u vero fuerint separatae, tunc etiam sunt, ut materia cuncte, terra,et ignis caer Vibi n. sorum est unum, sed ut cumulus anteaquam digeranturgi νnu quippiam ex ipsis emergat. Maxime aut partes aιantium atq; alaeprope ad hoc accedere quistia arbitrabitur, ut actusnt, et poten
ii propterea quia ab aliquo motus principia inflexionibus
habent. Quocirca quadam alatium diuisa vivuntiat tamen euncta potentia erunt,cum νnum funt continuum; natura,
sed non vi,aut copulatione tale enim est latam.
214쪽
Patet autem eorum eomplura, quae substantiae esse vident, potentia esse. F eas res substantias appellamus, quae per se existen tes ossiciu suum obire possunt.
substantia enim nihil aliud est, si id , quo munus cuiuique perficit, ut anima Socratis est substantia, & sorma Socra. 1 qua ipsi suppetit,ut hominis, qua homo est, munere fungatur idcirco ex his palam fieri ait, a talium partes manus & pedes,quae substantiae in primis esse videntur, in non esse substantias nisi potentia. Est. n.su, stantiae. ut per se existens,opere suo, per quod est, sungatur . Manus aut toto seiuncta non sungitur munere manus in eo quod est manus, quaquam per se existat. Neque enim manus est quatenus talem figuram obtinet, sed in eo quod munus obeat conueniens talem figuram habenti. Nam si cuiusque substantia in hoc sita esset, quod talem haberet figuram, profecto manus statuae manus esset, quod non eis.& pari ratione statua esset homo. At si cum toto existentes atalium partes non
sunt actu substantiae,sed potestate eas enim res substatias actu esse dicebamus, quae ipsae per se sunt, & yprio
munere iungiatur virum separatae, ac per se existentes substantiae dicuntur an ut saepe diximus,qm manus pe-disue substantia non consistit in habenda limoi figura, sed in potestate ipsis qua talia sunt ab anima tributa ad munus suum ob eundum: idcirco si toto seiunctς, capaces essem facultatis que ab anima suppeditatur,& per hane officio suo iungi possent, substantiae vocarentur, sed quia hoc fieri non potest, ideo qn cum toto sunt, potestate substantiae nuncupantur separatae vero non UOcantur compositae substantiae , Qq compositae sinit sed quemadmodum ignis ad ipsas sese habet, ignis. n. est i in
sarum in ateria,sie ipsae ad Socratem. he naque materia sunt Socra qui exanima Ac corpore consistit, nam corpus est miteria,anima vero sorma. Neque vero manus
ac similium partium substantiam landitus negat: sed ut in eis substantiam quasi materiam tribuit, sic illam adimit, quae ex materia & sorma cosistit: qm cum res quq que yprio actu speciem seu formam sortiatur, haec tali actu lunt expoliata.Cum ergo, inquit,partes fuerint sol aratae a toto,& per se,omnes sunt quas materia, & ve ut terra ignisq; &aer. Cur aut separatae non sint substantii, cam subiecit, dicens. Nihil. n.ipsorum est unu quasi dicat, qm substantia debet non solii proprio munere fungi, sed etiam esse unum actu, partes vero postqseiunctae aceruatim iacent, non sunt unum actu,sed potentia. Nam ut aureorum stanneorumve frustorum a. ceruus, sicultate unum est, cum vero igni cuncta liquefacta,& quasi eoncocta, unumque effecta suerint, tunc actu sunt unum: sic partes aceruatim congestae, unum facultate sunt, non actu. Sed in quibusdam exemplari-hus,pro cumulo siue aceruo legitur serum, siue lae. Et tune esset sensus, quemadmodum lac, antecj coquatur, idest anteq in eas eum concrestat,non dicitur unu actu, sed potentia, postu vero in caseum concreuit, tuc unuappellatur, sic in partibus Ieseres habet. Maxime aut,
inquit, partes alantium atque animae, nec horum om-n ium, sed aliquorum prope ad hoc accedere quispiam arbitrabitur, ut existentes cum toto & actu & potentia substantiae esse dicantur. Quia enim postqauulsae sunt, di per se,moueri valent atque sentire,idcirco di actu &potentia esse videri possunt. tentia,qm sunt cum t tot actu,quia cum lepara is moueantur & lentiant,tunc etiam cum in toto sunt, per se consistere videntur, non toti esse continentes. Avulsas alit moueri multas san-
tium partes certum est. Serpentes enim in partes duas dissectae mouentur, & locul larum pedes, 'atque phala-giorum. & multorum aliorum postv avulsae constit rint,si fuerint a quopiam contactae, sentiunt atque m uentur. Sed postquam dixit prope esse, ut limoi partes potestate sint,atque actu: At,inquit, licet separataem
ueantur & sentiant, in quando cum toto sunt, & sunt unu atque continentes, tunc potentia substantiae sunt, non actu.Sed quoniam aliqua praeter naturam sunt cotinentia, ut multorum digiti,adiecit, non vi, neque copulatione . quasi dicat,ea proprie unum esse dico, quae
ex natura continentia sunt, non vi aut copula.talia. n. orbitates siue mutilationes lunt, non m naturam.
Quoniam autem ipsum unum perinde atque id quod est, dicitur, submntiaq; unius est una, ct quorum est subitan
neque id quod est, rerum substantiam sepse, quemadmo . dum nec elementi esse ut principis, ut Iubilantia est cuiusquam, sed quaerimus quodnam stit ipsum principium, Ni ad magis notumproficiscamur. Horum igitur id quod est ipsum unum,magis substantia quam principium, oecausa elementu esse videturiat neque haec sunt, siquidem neque aliud quicquam coe subitantia sit. ulli. n.es subitantia comperit, nisi sibi ipsi, ei qui habet ipsam, cuius substantia est.
Praeterea ipsam unum pluribus in locissimul esse no potest, coe autem ipsum multis in locis est simia. Quare patet nihiloiuersalium eorsum praeter singula esse. Quoniam aut ipsum vnu perinde atque id quod est, Mdicitur,substantiaq; unius est una,& quoru est substantia numero unum. Demonstrato hominem uniuersalem,&simpliciter oem sormam non esse substantiam, docet neque ens,neque unum, siue ut id earum auctores loquuntur,ipsiens, & ipsi unu non esse substantiam. ergo,inquit, qm ens dicitur ut unum in secundo enim huius operis libro ens & unum docuit alterum alterius esse comitem,ut si quid unum sit,idem sit ens: rursusq; si ens,idem unum) Cum igitur ens dicatur ut unum,di substantia unius una sit, nam cum ego sim unus,lubstantia mea una et t. neque. n.aliud ego sum, aliud substantia mea & rursus cum quorum substantia una est, ea sint numero unum dubiu esse non debet, quin nem unum,neque ens rerum substantia sint,sed praedicati nes tin,& nomina quae de rebus dicuntur. t. n. elementum praedicatur de ignc nam ignis elementum esse dicitur, atque item principiu, nemo .n.si1bstantiam ignis
in eo postam esse dicat,quod sit elementum,cum ignis substantia sit calidu di siccum, elementum aut & principium I dicata quaedam & nota, quae de igne dicunt:
sic ens & vnu, mera nota sunt quae de rebus praedicans, non aut rerum substantiae atque naturae.Nam si elemetum vel unum vel ens,rerum esset substantia, profecto
cum elementum audimus aut v nu, non inquireremus
quid est quod per unu signiscatur, aut per elementum,
sed aius noli er acquiesceret. Nunc aut cum unum audimus vel ens vel elementu statim quaerimus,ut ad notum q uidpiam reducamur. Cii vero quis ait, quod unudicitur, id exempli gratia esse ignem,uel quod dici elementu, esse aquam, audita re cognita quiescit auditor, nec amplius sollicitus est de inquirendo.Vnu igitur,inquit, atque ens magis si clem entum & principium su stantiae esse vident. idest unum & ens magis significant
substantiam,q elementia. Primum, quia ens & unum in
intelligibilibus sensibilibusq; ac simple in rebus Oibus consideras, elementu vero ne in sensibit: bus ude cibus. Pari
215쪽
Pari ratione neque principium eonsideratur inclictis. Deinde qm elementum est eorum quae ad aliquid dicu-tur, unum aut eorum quae per se. quae aut per se dicunt,
ea magis significant substantias propiusq; ab substantiam accedunt,quam quae ad aliquid .Caterum quaqua
substantias significent, non in substantiae sunt, non magis q aliud quod uis uniuersale, fle argumentas in hunc modum. Nullum coe,& quod de multis praedicetur,est subitantia, ut iam demonstratum est. unum aut & enscola sunt, de de multis praedicant.vnum igit & ens non sunt subitantiae. Et aliter, nulla substantia in altero a se diuerso inest. sed ipsa in se est,& in se habente.vnum aut& ens in diuersis insunt, unu igitur & ens no simi lubsantiae. Substantiam vero non esse in diuerso, sed in se, persipicuum est. Ego.n.qui substantia sum, non insum
in alio si in me ipso, meaq: subitantia in me est, na Iub santia mea nihil est aliud,si ego. Praeterea ipsum,inqt, unu pluribus in locis simul esse no psit id est, una lubstantia,ut Socrates vel Callias,non potest esse in Lycio S in foro . unum aut coequod de singulis praedicatur,
sin est singuloruli militudo, idcirco & ipsum Jc omne uniuersale simul in pluribus locis sunt, Athenis, Thebis,& in Africa, breuiter in omni loco.vnum igitur coenon est substantia. Sed in quibusda exemplaribus legis, Praeterea ipsum ens & tune es et sensus, ens,i.quod substantia est, non potest simul multis in locis esse. coeaut unum & ens simul multis in locis sunt. unum igit &ens non sunt suba. Itaque si subae per se separatim esse piit, uniuersalia aut, ut demonstratu est non sunt subae, sed singulorum similitudines, haud dubie nullum uniuersale extra singula separatimq; consistit, sed in ipsis. Sed qui formas inquiunt esse, partim recte dicunt separantes ipsas quid Iubilatu sint, partim non recte, pro pterea quod ipsam Mamformam de pluribus praedicanto causam hesus hanc σὲ constat. quod non reddere possunt, quana sint tales substantis, quae corruptionem non subeut, quaque Iuni praetersingulissensibilestiesubstantius. Facuit igitur ipsas ab his quae occidui jecie non differentes, sum-
hominem, ipsa Mequum. Haec. incognoscimus rances Bonem ipsum inquam rebus iensibilibus adiungentes. Et iasi etiam stellas non vidissemus aen minus, Harbitror, praeter
eas quas nossicimus, subitantiae per tuae essent. Quare onunc eis quaenam sim videre no possismus, esse ui aliquasfortasse necesse est. tet istur neque quicquam eorum que dicuntur νniuersalia, substantiam esse,nequesubItantiam ex substantiis ullam constare. Quid autem ci quale quid subnamiam dicere oporteat, rursus abo quasi principiosumpto
dicamus, Ex his enim DHlantia illa fortasse patebit, quae a sensibilibus substantiis est separata.
Atqui formas inquiunt esse, partim recte dicunt f parantes ipsas PQ in substantiae peculiare est per se eonii stere qui aut ideas asserebant,lias substantias esse dicebant idcirco quatenus ipsas separabant,ac esse per se dicebant,recte dicebant. Nam si formae essent subae, profecto suapte natura separatae essent,& per se. In eo igit uod formas substantias esse dicentes, sepa ratas ac pere esse statuebant, recte dicebant, e diuerim in in eo Psormam unam exempli gratia ipsi holem substantiam esse dicentes, de pluribus praedicabant,in errore versa bantur. Ut. n. dem ratum est, nulla substantia de pluribus praedicatur.Deinde cam suggerit, cur sormas substa tias esse dicentes,de pluribus ipsas praedicabant, dicens.
Idcirco qui has substantias esse dicunt, easdem praedicant de multis, qm interrogati, quaen th sint lim sit sub-
stantiae immortales,& a singulis sensibilibusq; diuersae
cum respondere,& quae sint explicare nequirent adducebant Calliam & Callippum,atq; Phaedonem,& hos uniuersalem hoIem esse dicebant, propterea ut hi participatione ipsi hois essent. Omnes. n. particulares holes ipsi hominis esse participes. Itaque ipsi hoIem, & ipse- quum ideas easdem specie dicebant esse, atque mortales holes,& mortales equos: qm hominis sensibili adii. cientes illam dictionem ipsi hanc. n. abutens vocabulo verbum appellauit eligunt, conficiuntq; uniuers
lem holem, ipsi hominem & ipsi equum appellantes. Nam si homini ut dictu est, addatur ipsi, fiet ipsi homo. At si reuera ideae sint,atque subsistant, nimirum etiam nobis non cernentibus essent. quid igitur attinet ipsas in sensibilibus monstraret Roganti.n.quaenam lis tubstantiae sint, responderi ab istis debuit, Ipsi holem esse intelligimus quidem,sed cum sit in mundo intelligibili,
non possumus i plum monstrare. nec oportuit singulis coactis dicere. hi sunt homo uniuersalis,in his . n. consistit, & illius participatione hi sunt. sed illi, ut credibile
est, hoe essiciebant, metuentes ne si ipsum non cern remus,esse nullo mo posset: At ut complures sunt llellae, quas ipsi non videmus, ut Canobus: sic nihil obstat, si sit ipsi somo,quo minus sit, nobis etiam non cernentibus . Itaque nunc etiamsi formas videre nequeamus, nec csse est t5,inquit, quasdam esse substatias, non qua les isti ideas esse comminiscuntur, incorporeas in, se imtelligibiles. Illud a sit fortasse adiectum est,quia nondudem rauit esse aliquas substantias praeter sentibiles, licet a nobis videri nequeant. His comemoratis atque onsis concludit, dicens nullum igitur eorum quae uniuersalia
dicuntur,esse substantiam, ex actu tubarum palam fit. Quid aut,inquit, de quale quid substat iam dicere oporteat, alio principio sumpto dicamus. Nam fortasse, inquit . ex his substantiis substantia illa corporis expers, sensibilis seiuncta cognolcetur. quo in loco ab mi rari licet, si compendiatiam viam inseniosissime diuinus hic vir excogitauerit ad primae lubstantiae cognitionem sceliciter ac varie pulchreue inue stiganda, illius inquam omni honore dignit simi,& cunctis votis expetendi, ac omnium parentis dei. Inquiritin .hoc in locouidnam illud sit,quod materiam ad formas recipienas moueat i quod primam formam esse docet, quam substantiam quoque licet appellare. At si forma est,qs in singulis materiam mouci, ipsamque inordinem re digit, haud dubie aliqua sorma est, quae moudat, Orci net, ac in eo statu quo sunt haec nostratia costituat: quae quidem est Deus optimus maximus.
Cum igitur ipsa substantia principium Q ct caiisa quae .
dam,hinc exordiamur oportet.Quaerisur autem ipsum propter quid, hoc semper pacto, propter quid aliud alicui alis
inest .auerere enim cur minuus homo musicus est homo aut test quaerere id quod es Διtam, propter quid inquam musicus est, aut aliud. Quaerere igitur cur ipsum es ipsum, nihil est quaerere. Orte misium quod oe ipsum esse existere manifesta entia. veluti lanam deficere. huius autem cur ipsum est ipsium Vna ratio in uniuersis ac a causa est,cur
homo est homo, aut musicus, ficus, nisi qualia dicat, quia ad stipsum unumquodque indiuisibile est. Me autem es ipsius νmus esse. Verum hoc commune de omnibus est atque breve; Q userit autem qui olam,cur homo est animal tale. tque hoc patet illum non quaerere,cur qui est homo est homo ergo aliquid de aliquo quaerit, cur illa competit. Pateatiat illud esse oportet. Usqn nihil quaerit; veluti cur toralati quare
216쪽
quare fit in nubibus sonust Hoe enim pacto aliud est de alio
id quod quaeritur, O cuin haec, ceu lateres lapidesqJunt domus' Causam igitur illum quaerere patetiae autem est ipsi quidditas, dit digerendi modo dicatur,quae quide in quibusdam es id gratia euius eatera fiunt, vim domo forsitan aut
testica n quibusdam id quod primo momi, EI enim O hoe ipsum causa, sed talis quidem causa quaeritur um res sunto corrumpuntur,altera autem cumsunt.
, Cum igitur ipsa suba principium sit de causa quaeda,
hinc exordiamur oportet. His verbis, ut dixi, conquirit quidnam id sit quod materiam mouet ut res efficiantur,&ait cum substantia formam appellans substantiam principium sit de causa, hinc exordiendum est. Q uo in loco aduerte, ut latam suam dum piatur olidit.
Sed antequam dictorum enarrationem aggredimur, illud non erit alienum admonere,qonem quare, in entibus, non in n5 entibus versari. Qus rens. n. quare hoc,
petit,cur hoe illi adest. Itaque quaestio quare,de iis querit, quae sunt,& in aliis insunt. Ergo quaeritu inquit, i sum quare hoc semper pacto, quare allud in alio inest.
quaerere. n.quare musicus homo est musicus homo,vel
idem est quaerere,i.quare ipsum in se est, vel aliud. Sins ergo dicat, quare mulicus homo est hoc iplum musicus homo i nihil quaerit . at .s per hane quaestionem, cur musicus homo muscus homo est, quaerat' quare musicus homo sit musteus, & cur musicum in homine inest, non adiiciendo illud homo, quaellio non fuerit inepta. quaeritan .cur aliud in alio inest. Quaerere igitur cur ipsum est ipsum idest. quaerere cur homo est homo, est nihil quaerere.Quaestiones. n. sunt de natura eo
rum quae diueria in diuersis sunt. ex epli gratia cur homo est animali qm animal diuersum est ab hole.Itaque sines de diuersis sunt, non de eisdem. Sed post qonese iis esse dixit, quae alia in aliis insunt, subiicit..Pateat
autem inesse atque esse oportet. Fest aut sensus. Cum quaeritur quare, iam constare debet hoc in illo inesse, di ipsa esse, quia in iis quae non sunt, non quaerit quare. Si.n. quaeratur cur Luna descit, non debet esse dubi si, quin in Luna insit hoe ipsum deficere. His igit interiectis, rursus ad priorem reuertis, dicens. Nam cur iplum
est ipsum, una ratio in uniuersis ac una causa est .l quod autem inquit, limbi est,querere cur homo musicus est, non vacat ratione, dicere autem ipsum cur ipsum. id
est,homo cur est homol & equus cur est equus & bos quare bosi una ratio & una causa est in olbus. rndebit enim aduersarius, quia homo est, & quia equus est,&quia bos est.At quorum est una causa,ipsa quoq ue unusunt.quo fiet, ut bos & homo idem sit numerodio cautratione vacat. nee fieri potest. non est igitur quaerendueur homo est homo. Sed fortasse, inquit, rogatus quispiam cur homo est homo, & cur equus est equus, non respondebit, quonia homo est, de qm equus est, sed idcirco homo est homo, inquiet, & equus est equus, qm
sibi quilq; indiuid uus est. dicere aut, idcirco homo est homo. qm sibi quisque est individuus, nihil est aliud udicere,quia esst unus. At haec causa cois est Gibus,& breuis,de nullam habens difficultatem. Cosentaneueit.n. ut interrogati quare album est album, respondeamus, qm est unum. & cur bos est bos, qm est unus. quorum autem ratio,ut diximus, una est, ipsa quoque unu sunt. quae si in comoda sunt. nec fieri possunt. non igitur interrogationes qonesq; ad hune modum debent proponi, sed quaerendum est. cur homo est animal tale,i .cur
homo exempli gratia est animal albii, aut bipes i Ergo qui hoe quaerit, is profecto non interrogat, cur homo est homo, sed cur bipes vel album, quod est ab hole diuersum, homini adest hoc aut quod ,cur homini adsit, interrogam us,oportet ut ipsi adesse constet. Na s viri adsit dubitatur inepta sit interrogatio. Igitur hoc qu que in loco cum interiecisset illud, pateat aut illud esse
oportet. rursus exeptis declarat quaestiones alia de aliis quaerere, dicens ,exempli gratia cur tonat' quaerentes enim cur tonat hoc quaerimus, cur sonus in nubibus esscitur. Sonus aut diuersus est a nubibus. itaque aliud de alio quaeritur, i .sonus de nubibus. Itaque cum late res lapidem; cur domus sint iterrogamus, aliud quae mmus de alio.quaerimus. n. r sorma sit in materia. Ad hunc igitur modu ostenso quo sit in re quaque interrogandum, non dubium esse ait, quin cum querimus,cur sonus est in. nubibus hoc qu stamus,quid est causa quae materiam mouit ut fieret soc, excpli gratia domus vel
homo, vel tonitrus, quae quidem causa materiam m
uens in quibusdam, inquit, est cuius gratia, & finis, siue forma. Nam forma finis est, ut in domo, vel in lecto.
Domus. n. finis est,quae in ipsa continent, a furibus tuta conseruare, quod ei tali forma suppeditatur. Sic lom snis est, ut homo in ipso quiescat. In quibusdam id
quod mouit idest caula emciens, nam hςc quoque causa est: ex quo intelligitur non solu id gratia cuius, in domo atq; in lecto quaeri sed etiam id, qd mouit. Queri .n. potest quid Graecos mouerit ad bellum Troianis inserendum i hoc aut est Paridem Helenam rapuisse. ac vicissim quid lapides de ligna mouerit, ac domu effeceriit
Illud aut forsitan ubi ait ut in domo sorsitan idcirco
adiectum esse puto: quasi diceret, modo sortasse quaereretur,cuius gratia, tum id quod mouit. Illud. n. Haee aut est quid ditas, ut differendi modo dicatur. superuacaneu est, & huic loco a quopiam extrinsecus adiectu . de hoc. n.paulopost disputabit. Praefatus aut est. n. de
hoe ipsum causa efficiens videlicet, ait: Sed talis quidε causa idest,essciens in iis, quae fiunt & intereunt, quaeritur.de domo. n. quae fit, es sciens causa quaeritur, timi
liter de ea, quae di soluitur, quae sit causa quae in eu modum lapides moueat. Altera aut ideli formalis,& de iis,qus sunt,& de iis quae iam sunt. Nam & cum homost, quaeritur quid sit causa, cur materia ad huc modum moueatur.de similiter cum homo est, interrogatur quς causa materiam mouerit, se e siecerit ut ipsa hoc aliud fieret, exempli gratia,Socrates vel Plato. Latet aut iriquod queritur, in hisce ninime,quae nona
eo date diri tur, xt homo propter quid est,propterea qrsimpliciter no definite dicita aec aut hoc. Oportet ergo querere de te Osuin fiet ut aliquid oe mini quaerat. aut ipsum esse, babere,oe competere oporteat patet materia quaererepropter quid es; veluti cur haec sunt domus propte νὼ qu)d baec sunt, quod erat esse domus. cur homo est hoc,
aut cur eorpus hoc habet, quare e causa materia quantur.
haec autust forma, qua quippiam es, hae aut es Dinantia ipsa. tet igitur quaesionem in simplicibus non ess sinu do
ctionemJed abum esse quaestionis tutium modum. Latet aut id quod quaeritu in iis maxime, quae non Araccomodate dirutur. F Praelatus, qone quare cam quς-ri, quae materia m mouerit ut esset hoc aliquid, de id q rest, hoc latere dicit in iis, quae nec recte neque comode dicuns, nec v ideri qonem, quare, causae qonem esse, ut
cum quaeritur quid est homo,i. yy quid est homo. nam
illud quid) hoe in loco pro quare, sue yp quid accipi
debet. Cum ergo,inquit, et scitur quare homo est.quia
217쪽
simpliciter dicitur, non ridetur quis hoc, quid si videlicet quod materiam moueriti ut homo ossiceretur.
qm igitur simpliciter dicitur,& non des nite, haec hoc,
idcirco non id quEri videtur. at oportuit, ut distincte quaerendo ad hunc modum diceretur,cur haec, manus inquam & pedes atque carnes, sunt hoc,i.homo, quod
eum dici mus,haud dubie quaerimus quid est quod materiam maverit, ac hominem esiecerit. Siquis aut non definiat, nee dicat, cur carnes 8c ossa & nerui sunt limmo, sed cur homo est homo: id ipsecto & quaerere est,ee non quaerere.quaeritin.quatenus Oino qu ri qua vero perperam quaerit, non quaerit.Sed in quibus da exE-plaribus scriptum est ad hunc modum: Latet autem id quod quaeritur,maxime in iis,quae altera de alteris dicuntur. Idest, in iis quae de aliis praedicantur q5 non
praedicantur recte, causam quaeri ignoratur. Cum aut qui de aliquo quaerit, is teneat &cognoscat Oponeathoe illi adesse,haud dubie cum quaerit,id quςrit,quo &a quo materia mota id saeta fuerit,quod est .Exepit gratia cum dicis, quare homo est, hoc, vel non hoc. item quare corpus hoc est habens hoe, id qurris, quid est
caula,quae mouit hoc corpus, ut haberet hoc & rursus cum ais, cur domus hocii.cur ligna & lapides sunt domus , id quaeris, eur haec lunt id quod domus est,i.quid est quod hae mouit,ipsaq; domum essecit Ex quo intelligitur quaestionem quare, praecipue in rebus natu ratibus, causae quaestionem esse. haec autem causa est
sorina,qua quidpiam est. idest,in qua materia est haec vero forma est substantia,quid igitur sit substantia, pa- Iam est factum,nimiru forma ipsa.Si ergo, ut diximus,
forma est, quae ordinat atque efficit,dubiu esse non debet,quin aliqua forma sit, quae mundum exornet,& i sum in eo,quo est statu,constituat.Cum igitur quaestio
quare,eius sit qa aliud in alio inest, haud dubie in simplicibus.& quae solum formae sunt, quaestioni locus n5 relinquitur, nec interrogationi quare, sed asus est inquirendi modus. quae autem inquisitionis de simplicibus ratio sit,ipse eo in loco declarabit, quo de ipsis disputare aggredietur.
Quoniam ias id μ' ex aliquo constat, sic est compositu, ut v viuersa sit unum at non Hi cumultis, sed vi Iyllaba. Atque syllaba non est Eemctai a,neq; est ide quod a et A, neque caro signis e terra. Dissolutis.niae quide non sunt caro inquam ac Ayllaba elementa aut sunt et terram ignis. Dilaba profecto es non solum elementa, vocalis inquam si tera atque mala, sed etiam aliquid aliud. itidem eam, nosolum ignis ac terra inureatida frigidum: Ad etiam aliquid adrid. Quodsi illud aut elementum, aut ex clementis esse necesseest, sic clementa est, ratis rursus eadem erit ex hocatio igne ac terra gi insuper alio, caro conflabit. Quare in immitsi prosi crevir, sin ex elemento est, non exuno sed explaribus,ut patet,constabit,vel illud ipsium erit profecto. Quare rursus eidem in hoc in carne vel fyllaba ration diaeimus. Videbuis aut ese aliquid Me,omnelementum et causa,vt Me quidem sit Hllaba.Me autem caro O in caeteris si simiatquesubnantia quidem hoc est uniuscuiusq;. tum H quaeque res sit, hoc est profectorauo prima. C si aut quaedam rerum non subnavita sint; sed quae subnorie secunda naturam connant,uc utique natura subnantia quibusdam esse videbitur, quae non clementum,sed principium est. Id autem est elementum, in quod res diuiditur, insitum, ut materiam piale est syllabae A sium, s. Quoniam asit id quod ex aliquo constat, sic est compositu,ut uniuersum sit unu .P Haec eo spectant,ut adipareat a materia sortia a Se diuersam, ae olno ipsum compositum.Sic igitur ait, qm quod ex aliquo est compositum,id se existit,ut omne unu sit, no vi cumulus per contactum, sed ut syllaba baesecto hilaba,i . sor-ma syllabς conlucta cu materia, q materia est elementa b,& a,diuersa est ab elementis.neque syllaba est elementa, neque b,& a,idem sunt, quod balyllaba. Nam dissoluta syllaba,h,& a, supersunt,ba syllaba non sudiest.quo si ut forma syllabae diuersa sit ab elementis.Na s eadem essent, is posito etiam a, & post posito b, illuda, L b, rursus esset ba syllaba,at non est. non est igitur
idem materia & forma. Pari rone neque terra Ac ignis idem sunt quod eam &carnis forma. Disso Ia.n.carne ignis & terra supersunt, caro no item.Ex his ergo aperte intelligitur non solii vocalem hoc esta,&consonant m b,esse,siue non mo ignem & terram csse,sed etiam
aliquid praeter ipsa syllaba videlicet & carnem. Sic igitscelicissime demrato, formam S a materia diuersam de aliquid esse, eandem docet principium esse atque cim. elementum aut,inquit,non est forma. forma igitur ne-eesse est ut elemetumst vel ex elementis. si quis ergo formam exempli gratia carnis elementu esse dicat, cusorma,ut d ratum est, si mouens materiam, & ess-
ciens id quod est,si caro sit elementu, haud dubie mo uebitur ipsa cum igne qui itidem elementum est, ab aliqua forma,& ex ipsis unum esticietur. Illa igitur sorma
qua ipsa mota sueriit,est ne elementu, an ex elemens Si elementum,cum di ipsa, & caro & ignis elementum stirursus ab alia forma movebuntur,& fit nivnu. Tu, illa forma est elementu an ex elementis'&hoc sine sine κprogredietur.Ex hoc igitur, inquit idest, ex eo quod motum est, & ex igne ac terra caro constabit. rursus ex illo& carne,aut quopiam alio consistet aliud. vi interigatur formam haud dubie non esse elementum. At si formam dicas ex elementis constare, cum id quod ex elementis consistit, non simplex sit, sed compositum, non ex uno, sed ex pluribus conflabit u illud. illud.n. unum est. itaque praeter illud sunt ea ex quibus costat. at quae praeter unum sunt,uel sunt duo, vel tria vcl avus numerus quispiam. quare si constat ex clementis, cum
id quod ex elementis consistit, ab aliquo sati id quod
est, nimiru m quod fecit ipsum, non erit elementum. Demonstratum est enim sormam esse essicientem, sorma autem non est elementum. nam & hoc iam est de- .
monstratum. Si ergo illud sit ex elementis, rursus id quod illud essicit, ex elementis consistit, & hoc in infinitum.quod autem de carne dictu est, hoc ad syllabam di alia euncta accommodari potest. Forma igitur neq;
elementum est,neque consistit ex clementis. Hoc itam quod materiam mouet,& carnem ac syllabam iacit, ali
quid est, hoc autem est forma. de cuiusque substantia. h .n.prima cauis est,ut res id sint,quod sunt. Ergo dea
monstrato formam neque elementu esse,neque ex ele mentis,concludit,dicens,cum autem,inquit, quaedam
rerum non si abstantiae sint, album a1.quod in homine habetur, no est hois substantia sed ea sint rerum subae, quae secundam naturam,& natura,& ad quidditatem ipsis conserunt,haud dubie natura lixe.Lsorma,substatia est,quae non est elementum, sed principium .Lit aut elemenium,id i n quod, cum insit quasi materia,res diuiditur.Habemus igitur quod ex illo inuestigabamus.
hoc autem erat quaenam subst antiarum sint causaeuias enim formas esse comperimus.
218쪽
LIBER SEPTI MVsi Vel auud Latinos octauus , Cum Alexandri Aphrodisi ei commentariis,
X hu igitur quae dicta sunt, ratiocinemur . summaq; collecta
finem ponamus oportet. Dictus itaque subsantiam causas
principia elimor equari. Substantiarum autem alia ab omnibus in rone rerum esse concedantumlia allatae a quibus --dam propria opinione surret tprima quidem naturales substantissunt,ignis inquam,re
ra, ter simplicia corpora einde plantae, parte'; ipsa rum,oe animalia, atque aiatium partes, O tandem caelum, crisq; partes. Secundae vero forma O mathematica ipsa. Alias praeterea ex ronibus accidit Abilantias esse, quid A. talem inquam,atque ipsensubiectum Et insuper alio modo
tenus magis quum species, ct uniuersale nragis quamsingui nasubnantiam esse. Universatis aut atque generis o P sae ideae conditionem subeunt. Eadem n ratione substantia esse videntur. At cum auidditas substantiast , huius vero ratio sit domitis ede vitione propterea ide eo F est per se, domui s.cum definitio insupersit ratio, ro Hro par res babeatide parte etiam necessarium erat videri,qua sunt
subflantia O quae non sunt subitantia partes , si eaedem
definitionis sint partes. Praeterea neque mi uersalesubstantia est,neque genus.Ac de ictu quidem ac mathematicis posterius considerare oportet .Prster eni sensibiles ub-Dantias hsc quatim inquiunt esse. une aut de hiscesub Ilanitis pertractemus quas omnes essefatentu ea vero fiunt sensibilas ipsae substantiae,quas quidem materiam νniuersas habere con lat. Est autem ipsum sisiectum substantia, alio quidem modo ipsa materies Atque materiam eam dico qua non actu hoc aliquid, sid potentia est. Alio vero naedo ratio atque forma,quod quide es .i uid, atque separabile rone. Tertium autem est id ruod ex lusce conitur,cuius generatio solius σμη; corruptio qtio uesimpliciter est separabile,
subitantiarum enim earum quae ad rationem accommodantur quedam separantur, qvsdam nonseparantur.
VAE tum in superiore, tum in tertio abi hinc libro disseruerat, ea no quidem Oial hoc. n. eisset eadem rurius disputare sed tu potissima quaeque nam h sc summam appellauit repetitur, atque in pauca lligi, & cuius causa dicta ea sint,exponit. Ex his ergo, inquit , rocinemur oportet. quid aut ratiocinari significet declarat dicens,& collecta lumma,t. potissimis Phulque collectis si nem im ponamus. A pposite vero hiesinem appellauit, proximo libro de potentia de actu de exteris, de quibus disserere instituit, factitrus initium. Dicta igitur in capita colligit, dicens. Dictum est itaq; subliantia tum caulas de principia elementaq; quaeri. formas appellans causas, essiciens aut & fine principia,
materiam vero clementa.Sed de iubstantiarum, inquit, quibusdam , oibus conuenit: de alias nonnulli priuatas habuerti ut opinione .hac vero quae sint, deinceps commemorat, coeli vocabulo uniuersum mundum appellans. partium vero globos & ignem, terramq; & salia.
aut certe corpus omne cireularum vocat coelum, m-tes aut, huic assxas stellas. Quae porro a quibusdam, ita Platonicis priuatim asserantur, exponit, ideas, sin m
thematica. Sed alias,inquit,prsterea ex ronibus accidit substantias egeo.quidditatem atque subiectum mat riam appellans subiectum.Neque vero non recte dixit ex rationibus. Ratio. n. .rmam a materia seiungitii pia .n per se actu absque materia esse no potest. Et in
super,inquit,alio modo efficitur, v r genus magis u spes substantia sit,& uniuersale, i singulare. Sed hoc non dicit ex animi sui lata, ipsa. n. lupra demonstrauit genera&spes, acoino uniuersalia non esse substantias, sed particularium similitudines, a coino qualia. non igitur hoc quasi placitum suu asserens dixit, sed quasi diceret, prae terea aliter fit ut genera magis q species substantis sint, per eos qui hoc opinantur. Non dixisse aut hoe ex ani mi sui scia,sed ut concedentem, propterea in nondum priuatim demonstrauit non esse ideas, demonstraturus in libro d uodecimo,satis itelligi pol ex verbis illis paulopost subiectis praeterea neque uniuersale substantia est,ngenus magis ij species, de uniuersale magis q singularia iubstantiam esse luggerit uniuersali aut atque generi, ipsae ideae coniunguntur. Estq; puncto distinguendu
post illud generi .est aut lentus. ideae coniunguns,i communicant, cum vii & genere. Nam quemadmodu uni, uersale N genus cum unum sit, in pluribus tia coli deratur, scdei deis ipsarum auctores disputat. Nam i inhomopnquiui, in particularibus habetur. hoc est .M. quod ait.: Eadent . ruratione substantis esse videtur,i.perinde enim uniuersale in multis consideratur, atque ideae,uniuersalia aut non sunt per se, neque substantia, ergo ne
ideae quidem. Sed qm sub liantiarum causae inquirunt, quid duas aut est substantia, ius quidditatis eli definitio: idcirco de definitione disputatum est,& de per se.
Rursus quia de s nitio est oratio, oratio vero partes habet, nece se fuit, vide partibus dissereretur, quales pattes sub; formsque sint,quales non sernas,seii materiae. Neque vero lotu de his disic rere necesse eit, sed etiam. de partibus definitionis atque definiti, i. qdditatis, eademne, an diueris snt. Praeterea 'nquit, demonstratum est, neque uniuersale, neque genus esse subitantiam. Ca terum de ideis atque mathematicis postea se disputaturum pollicetur. Nain cum ipsarum assertores substantias eas esse dicant, sensibilibus diuersa vipere pricium fuerit sint, necne sint, considerare. Sed de his postea disseremus,nunc de subitantiis de quibus inter oesco nit, disputemus,qua ei de sunt sensibiles sus x. Oct pono sensibilis substanuae materiam habent. Est aut, inquit,substantia ,subiecta siue propoli ta, hoceliseritabiles substantiae de quibus habet oratio. Sed aliter materialiter ratio est substantia. Miteria. n.est lubstantia tanquam subiectum & indefinitum: ratio vero Se fodima, ut praedicatum ac definitor. Praefatus aut aliter materiam, aliter ronem esse subsi,ntiam, ipse exponit Omateriam appellauerit, dicens, Atque materiam eam
dico,q uae non actu hoc aliquid,sed potentia est. Neq; vero primam im & in me materiam dicit, sed etiam alias. Nam ut illa no est hoc aliquid actu, sed potentia: sic ne aes quidem est hoc aliquid, ut statua actu,sed potentia, cui caeterorum similis est ratio. Aliter igitur m teria est substantia, aliter ratio atque forma, quae cum hoc aliquid sit, ratione separari potest, actu non item. Tertia substantia est concretum ex materia & sorma, cuius
219쪽
euius tm generatio habetur,& interitus,ut demonstratum est,& quod proprie separatur, e per se est, non ratione solum,ut sorma. Postquam vero sermam ratione
, secerni posse dixit ait c substantiarum sim ronem Vocat aut substanti assim rationem , ut saepe diximus, formas. hae quidem, illae vero non idest, quaedam separari possunt rone, aliae limpliciter. Nam cum anima cuiusque ipsius forma sit,ialis .n. forma nunqua est sine materia ia vero non oli separetur, sed particeps tm rationi sidcirco quasdam separari ait, quasdam secus .fortasse no hoe de forma dictum est, quaqua id verum sit
nunquam. n. mortalis forma absque materia esse pol sed de animis rationis expertibus, has, non separari, sed eas solum quae rationis sunt compotes. Patet autem O materiam subnantiam esse. In uniuersis autem oppositis mutationibus est aliqd, quod mutationibus
sis, subiicitur,ut in loco id quod est hic, postea alibi: Oin accretione, quod nunc im, postea vero maius est aut minus in alteratione etiam id quod nunc quidem est fanum,
postea vero aegrotat.Similiter insubstantia, id quod nunc stat inminum corruptioni subiicitur, O nunc quide sibi ctum est ut hoc aliquid, rursus autemsubiectum visub privatione. Et sequutur hac etiam cstere mutationes. Ipsa aut aut mam caeterarum non sequitur aut duas. ou ns quippiam baleat materiam loco accommodatam, id e generationisubiectam habere corruptiomue necesse est. a Patet aut & materiam lubitantiam esse. Formam de materiam,& ex his concretum substantiam esse prς- satus, ex compositione confessarum substantiarum docet materiam esse substantiam. Vt enim Socratem substantiam vocamus, propterea ui oppositis mutationibus subiicitur, ae illis N aduenientibus&abeuntibus ipse persistit, sic qm materia formis ei aduenietibus de abscedentibus ipla manet, illa non item persistunt,dubitari non debet, quin materia substatia sit, & quidem hae ratione magis q forma: quamquam alias forma sit magis in honore, tum quia ipsa materiam desinit, tum quia res a serma appellationes mutuans. Vt igitur Socrates mutationi loci subiicitur,& nune est Athenis,tu vero Thebis,& iam augescit, iam minuit, & modo recte valet, modo aegrotat: sic materia subiicitur substantiae,quae per generationem paritur , a iam est in generatione,, emcitur hoc aliquid hae sormam accipiens, rursus est in interitu, & formae illius, quam acceperat,
abiectione, & iam est subiectum ut hoc aliquid. Nam, cum est coniuncta formae, quia compositum subiectu est albedini & nigredini, atque morbo & valetudini, tune dicimus materiam his ut hoc aliquid subiici.Cdmvero absque forma intelligitur, subiici sormae tanquam
priuatio dicitur. Postquam vero materiam nunc in generatione,nunc in interitu esse dixit, alias quoque mutationes hane ipsam consequi ait. est aut sensus, quaecu-que materiam habent quae generari ac interire possit, i. ortui ac interitui lubiectam, haec materiam habent a eret lamis, Iminutionis,mutationis loci ac alterationis. Nam forma ipsa,vt in libro de Generatione monstrat, est quae augescit,quique imminuitu r, non aut materia, forma igitur tan4 materia accretioni atque imminu. tioni subiicitur. qui etiam quibus adest limo i materia, ea & locum mutant ,& alterant,i.quae natiuam & mortalem materiam habent. & hanc inquit materiam, id est limoi materiam habentia, terae mutatiodes consequuntur, Alia tu vero vel v nam,vel duas haec non consequitur idest, ex aliis mutationibus una mutationem
non c6sequitur vel duas.quod perinde est ac si diceret:
Habetibus aut alias mutationes vel uni uel duobus accidit, non in omnibus. Habenti ergo materiam accretionis & imminutionis, necessario accidit ut materiam ortus & interitus habeant Habenti vero materiam mutationi loci subiectam, non est necesse, ut oitus & interitus materiam habeat. Sol. n. materiam habet loci mutationis. mouetur.na Meridie in Septentrionem,& in oppositum reuertitur. idem lsi materia vacat, quae ortui ac interitui sit obnoxia. Ac luna, quae materiam habet loci mutationis, habet item alterationis. accipere. n.lumena Sole, hoc ipsum est alteratio, non tamen nascendi de intereundi materiam obtinet. Itaque duas mutationes non consequitur ortus de interitus, mutationem loci,& alterationem: neque has omnes, sed qualdam, acci tionem vero S imminutionem nascendi & intereundi mutatio consequitur.Ipse tin, cum loci mutationem n6
consequi generationis & interitus mutationem dixisset, illud, neque alterationem, praetermisit. Quid igitur interest inter simplicem generationem , atq; non simplicem n naturalibus libris est dictum. Cum autem e suisantiam quae ut subiecta est O materies,omnes esse fatentur μη haec est ea qua est potentia: restat visensibμlium eam substantiam quae est vi actus ruenamsi deinceps
dicamus Democritus igitur putare videtur tres d ferentias esse. tibiectum enim corpus, ipsam materiam, νnum idemq; echbet gura vero, positioned rdines differre. Multae aut differentiae esse videntur; aba nanque materiae compositione dicunt tir, Pt ea quae mixtione conuam, quale est mulsum. Alia vinculo, ut fascis.Alia glutinoi ut liber. Alia clam, ut arca. Alia horum pluribus. Alia positione, ut limen ac superliminare.Haec enim positione disserunt tali. ia tempore, vi pranium,atque coena. Alia loco, ut venti. Aia embrisiensibilium era duritie, mollitudine, de stare, raritate, humiditate, ac siccitate, Et alia quibusdam horum, alia niuersis. Et omnino alia excessi si ila defectu. Quare patet
O ipsum est,tot dici modis. Est enim timen ex eo, quia sic eas tum, esse ipsum, sic esse sit significat.Et glaciem esse,
hoc pacto esse densatam. Esse autem ipsum nonnullorum his uniuersis definietur x eo and 7uia alia sunt mixta, alia complexa alia ligata, alia densat ilia abis differentiis utu-tur,νtpes,aut manus. Disserentiarum igitur generasunt si
menda. haec enim principia erunt, ut oumquodque id sit quod est ut ea quae intensione remissioneue talia sunt aut densitate raritateve, O iniusmodi caeteris laec enim omnia excessio es oe defectio.Si vero quippiam tale est figura, aut lestitate duritieue,id omne tale est rectitudine, curvitateque. Quo dam etiam esse erit mixtum escinonese vero oppositum . Ex his ititur patet, si subnantia causa sit ut unumquodque sit tale, in histe quaerendum esse, quidnam sit tale, causa, vi ν quodque inorum sit Atque quaquam nihil esshorum subitantia, neques simul fumatur, in unoquoque taest similitudo rationis. Et ut insubitantus id quod de mat ria praedicatur, est ipseactus, sic est O in caeteris definitioniabus maxime, veluti si limen oporteat definire ignAm aut lopidem situm sic esse dicemus: oesi domum, lateres ac tigna hoc posita modo An in quibusdam ct ido gratia cuius c
sciunturi Siu vero glaciem congelatam esse aquam, ut d nsatam hoc pacto dicemus, concentus etiam acuti grauisque mixtio talis dicetur, o de caeteris modo eodem.
Quid igitur interest inter simplicem generationem, atque non simplicem in naturalibus libris dictum est. Oileis materiam esse substantiam, cum qus materiam habent ortui ac interitui obnoxiam, ea auctioni & diminutioni,
220쪽
minutioni , caeterisq; mutationibus Opportunam materiam habere dixisset, nec esse necessarium, ut quibus materia insit locum mutandi, iis ea quoque insit quae enerari possint & interire, quia consentaneu erat, udiit & simpliciter generari,& non simpliciter,exponereae oino quae horum habeatur disserentia. edoceret idcirco ait de his in libris naturalibus esse disputatu, qm in opere de Physico auditu,sed latius in libris de generatione docuit, mutationem a dcterioribus formis in praestantiores, ut ab aere in ignem, simplicem esse generationem,interitum vero quendam. quae vero a prς
stantiore forma ad ignobiliorem sat, hane simplicem
esse inlcritum,generationem vero quampiam. Sed reddita causa cur haec hoc in loco praetermittat, ait. Cum
aut eam substantiam,quae vi subiecta est & quasi mat tiam, substantiam esse fateantur, hoc.n.demonstratu
est vel non hoc dicit, sed illud, qua substantiam ut subiectam & ut materiam, quae quidem potentia est iaa,esse in rebus, olum est consensus, & ab cibus dicitur atque cognoscitur, oes. n.physici de materiali causa mentionem secere, cum formalis ab cibus vel oino neglecta fuerit vel magna ex parte, sequii vi ex sensibilibus,que- nam substantia sit actu disseramus.Appellat aut cuius que formam sensibiliti substantiam actu .prius in more suo vetetu de forma snias edisserit, & sic placitum suu declarat. Democritum igitur ait subiectu & materiam v num esse tradidisse. corpuscula. n.indiuidua materiales causas esse statuebat, tres vero drias quae set mamesticerent: fluxum,quod est figura: couersionem, quod situs: contactum, quod ordo quibus postis ipsum redarguit, perpera existimauerit tria tin esse discrimina formas eicientia. Neque.n .issi ea quae ab ipso dar, discrimina, sed alia complura esse ait , quae in Democriti discrimina non redigantur:vt mulsum,inquit,ex mellis di aquae compositione informatur, formaeq; mulsessiciens es compositio, quae quidem compositioncsi; fiatura est,neque ordo, neque situs .aliud est. n. situs, aliud limpositio. situs. n.dicitur cum aliquid supra vel infra, ut e ragione aliquove alio modo iacet. Copositio vero cum aliqua vel spe vel numero diuersa mutuo debellata continentur. Esse aut in mulis componem perspicuit m est. Nam cum ipsum sit compositu, dubitari non debet,quin in ipso habeatur compositio. Aliqua igitur
informantur compositione, alia vinculo. Forma. n. scis vinculam est. alia vero glutino, ut liber, quaeda clauo, ut arca. nonnulla clauo simul & vinculo, ac cino
pluribus .sunt quae pone siue situ, ut limen inserum,&limen superum .horum .n. forma est limoi situs. Nam si limen inserum ponatur ubi est is premum,& hoc ad locum illius transferatur, nimirum limen inserum set superliminare, & supremum sub liminare. ex quo intelli itur,tali sinu,& v sic iaceant,informari, alioquin quaquam aliter ac nunc habet statueretur,non in inserum limen esse desineret, ut intelligas talem positionem esse subliminatis formam. Alia formam a tre sortiuntur,ut coena de prandium. Hae c. n. tempore solum inter sedi L serui. Aliqua loco, ut venti. locis. n. m quibus spirant, hi Aquilones vocantur,illi Austri, alii Pavonii. quidam Subiolani. Materiaen que nullum est discrimen, cum exhalatio licca lit cis venti materia,ut in Meteoris demonstratur. Alia vero sensibilibus qualitatibus. siccitate,humiditate, ac similibus quibusdam harum ut aqua frigiditate ac humiditate, alia vero pluribus,& omnino quaedam excessu& dciectu . Raritas. n. excessus
quidam est densitas vero desectus. Ex quo,inquit,pselam fit,iplum est,i. esse cuiusque ae formam tot dies m dis. forma.n .liminis insert,eiusq; esse, est ipsum ita iac re,& glaciei esse,se esse concretum,ac simpli his tabus quaedam dc finiuntur, quod sint ad hunc modum commista, ut mulsum,alia quod ita colligata,vt fascis & manus. nam & huius esse in limoi colligatione eonsistit.
His commemoratis, sumenda esse ait driarum genera. haec.n. principia erunt &causae cuique ut sit quod est.
Exempli gratia quibusdam ipsum magis erit principiuin formans. ut Thales dicebat aqua magis rarefactam aerem fieri,& magis etia nunc rarescentem esses ignL. Haec aut, inquit, Cia,i.magis & minus rarumq; ac densum,& similia excessus sunt, atque desectus. Siquid aut est, inquit, quod figura insorinus, ut mathematica, haec enim figuris informantur, estq; materia ipsorum cor pus mathematicum: vel si non figura, certe leuitate, ut specula, nam h xc leuitate informatur, vel si noleuita te, at asperitate,ut molares lapides, si qua igii sunt quae limoi rebus informentur, nimirum haec ola informantia, leuitas,& figura,& asperitas, reducentur ad rectum& curuum. Nam leue dicitur, quod partes in rectu quodammodo sitas habet,asperum vero quod non sic edc auitates quasdam vel oino anfractus &inaequalitates. Aliis esse in mistura cosistit, ut mulso: no esse aut in eo,
quod mista non sint. Si ergo substantia& forma causa est ut res sit, haud dubie quid unti quodque sit, in his estinuestigandii,& quae sit causa, ut sit unu quodq;, ut si usinquirat,qus causa sitieu specu tu hoc sit qss est, hoc in
recto & in curuo ae caeteris inquirat inuenietq; unii ex hiscam esse cur speculust id qJest,rectu videlicet,&in caeteris patimne. sed cum dixisset, si substantia causa est ut unu quodque sit, in his esse quaerendum subi cit, horum igitur nihil est substatia . neque leuitas, neque asperitas, neque limen, non dico lignum,hoc. n. costat esse substantiam sed liminis formam. Nam si liminis forma, substantia esset, minime loco comutato pro tinus limen esse desineret, cum ei nihil accidisset noui, liraeterquam ut locum ubi erat comutaret. Non igituriminis torma perte intellectat substantia est, neque culigno copulata. Pari rone nulla forma artisciosa sub . stantia eis Et in , inquit,quia proportionem habent ad substantias: ae ipsarum quiuis sunt. qm quam rationem
forma humana formaq; cqui ad sibi subiectam materiam habent, hanc dispositio limoi, hoc est liminis is ina, ad lignum sibi subiectum, ita tuae ad aes, specilli ad serrum,& caetera similiter ad sua subiecta. Cum igitur
eandem ronem habeant, consentaneum est,ut quem
admodum in reddendis substantiarum definitionibus no desinimus compositum, sed formam, sic insormans definiamus, non composita,quare si limen placet definire,liminis formam definiamus oportet:si domu,domus formam,in hunc modii,domus est tutamen quod ab imbribus ae ventis defendit. Sed in quibusdam, i quit, nosorma finitur, sed id cuius gratia. ut si arculam
vas esse definiamus ad nummos reponendos acc6m datum, id cuius gratia est,t xplicamus. numos enim c
seruandi gratia artifex limoi materiae formam arculae impoluit. His interiectis rursus ait sin aut glatiem dos nimus,congelatam esse aquam dicimus aut dentatam hoc pacto. Si vero concentum, talem mistionem esse dicem us acutorum grauiumq; sonorum. similis caeterorum ratio est. Ac sensus quidem dictorum limoi est.