Is. Cheironi Ad Porsani abiesuitæ admonitiones, catholica responsio. Seu, De præcipuis controuersiis inter orthodoxos & pontificios, collatio breuis & perspicua

51쪽

dam.Non instituam bic longam de hac re disputationem.Si sicut verbo fateris, paratus esses ad dedis cendum, quicquid tibi argumentorum vi pr babitatur esse dediscendum, abunde hoc praestitit Bollar.

sive:& si qua in re minus animo tuo satisfecit, tuae erat prudentiae & candoris id mihi peculiaritor no tare.Primum c. 23. docet non maiorem utilitatem sumi ex communione sub utraque specie, quam sub Vna.c. 24. non pMgnare cum diuinis literis, seu cum Christi mandato, communionem sub una specie. Imo Vero pugnat,ais, Bibite ex hoc omnes, Matth.

26. At hoc argumentum & alia similia recte ὀiluit C. 23. nempe eiusmodi verba solis Apostolis dicta suisse,qui tu cu Christo discumbebant: & probat, quia particula conane non semper in Scriptura su initur uniuersalissime pro omnibus omnino hominibus,sed saepe pro omnibus certi alicuius gencris; ut illud clamarunt omnes Crucifige,crucifige eum, id est,omnes non simpliciter,sed qui ibi aderant.Sic etiam , Bibite ex eo omnes, id est, illi omnes quos Marcus refert bibisse, c. I . Et biberunt ex eo omnes,qui erant soli Apostoli, ut ex ipsis Euangelistis

constat, qui propterea numerum duodecim Apostolorum cum Christo in coena accumbentiu commemorarunt,ut intelligeremus nullos tum praeterea assedisse. Cum autem ibi Apostoli fuerint non solum Christi fideles, verum etiam Sacerdotes, ac ministri Eucharistia, deinccps conficiendae a Christo instituti,interpretari potiumus illa verba,Bibite ex eo omnes, illis dicta fuisse , & successoribus non proprie,quatenus Christi fideles sunt, quomodo o-

mo es Christiani Apostolorum successores dici poL

52쪽

sunt,sed quatenus erant functuri munere sacerdota li,quod sic ostendo. Eodem modo intestigere licet, ipsis a Christo di ctum suisse, Bibite cx co omnes: quo dictum illis paulo ante suerat , Hoc ifacite in

meam commemorationem: est enim idem contexutus sermonis. Constat autem haec vcrba Hoc facite,&c. quadam ratione ad ipsos pertinuisse propriΦquaiciatis instituebantur Sacerdotes & Eucharistiae ministri. igitur hic cadem ratione intclligi potest ad eos dictit ira esse Bibite ex eo omnes. Assumptio probatur. Nam illis verbis, Hoc facite, ex Patrum testimonio,&Vos,opinor,etiam non negatis, fecit

Chiistus Dominus potestatem Apostolis benedi cendi seu consecrandi Eucharistiam: quam scinctio irem, 'ad omnes fideses , sed ad dilectos Ecclesiae ministros pertinere ipsi etiam confitemini Quoci ea ratum id sit,uerba 1lla,Bibite ex eo omnes , dicta tantu modo tuisse Apostolis & successoribus, quando sacerdotum munere funguntur & consecrat Et chesistiam. Tunc autem non negamus quin tenean

tur ex praecepto diuino utraque specie communicare.Si plura vis de hoc argumento,praeter Bellar.&antiquiores ege Greg de Valen. lib.de legit. usu E ΔΤ c.2. In Varias quidem partes se versant magistri tui, ut e sciant non solis Apostolis,sed omnibus omnino fidelibus dicta fuisse illa verba : sed omnia eorum subterfugia & druerticula planissima seceriit Bellar in & Greg. de Valen eap. 3. lib. Et si quid non satis planum est, vel aliud occurrit quod possis obiicere,proser in medium & planius siet. Egregie veri, te imperitum historiae & rituum Ecclesiae antiquorum probas. γγαρ- αὶ πιλωων, ait ille, quando

ais perpetuum suisse multorum siculorum usum,

53쪽

tranque speciem laicis distribuendi λ Etsi eniti,

non negamus ibisse olina in usu communionem sub utraque specie . ita quoque multis modis comper tum habemus communionem quoque alterius spe ciet usurpatam in antiqua Ecclesia fuisse. Primo illo A i. r. Erant autem perseuerantes in doctrina Apostolorum , communicatione fractionis panis,& orationibus.Et Act.2o. Vna autem Sabbathicum conuenissemus ad frangendum panerri, Palil disputabat cum eis, protraxitque sermonem, Secundo ex variis & antiquis Ecclesiae ritibus , qui sunt asseruatio Sacramenti, communio' domest1ca communio infantium,communio aegrotorum, communio laica, communio ex praefanctificatis : use omnia suse persequuntur Bellarm. Itb: q cap. 2 . Ee

Non plura a te exspectabam, a tulere , sed con firmatiora: tua tamen culpa non in . agnosco, se hcausis tuae imbecillitas, lai si s inma' cuspa est eius Iqui velit Hora superiorem ficere. Nosti ei ii iis quid de huiusmodi Socrates. Non stant a mi ius pro positiones tumimo nec steterurit utiquam , tam et 'fortasse, quod etiam vix credo , tibi visae sunt stare. Quin tu igitur moras omnes rumpi, R ie in Deum proiicis,Ecclesiaeque sanctae ex qua egressus es , re stituis Θ Excipiet te mihi crede, ut mater amantistam a filium iampridem mortuum reuiuisse Cnte,&pro peccatis venia deprecate. Erras vehemeter cum ais, nos nobis testis nonio dutaxat nostro nisi credi vix

let ui uos & nostra noriit, loge aliter sentiunt. Illud quidem is Ib seu in rebus fidei usurpamus , sed ad Deum nobis per Ecclesiam loquentem , uti par est, reserimus. Imprudentissime etiam, parentes

54쪽

qui liberos suos nostrae curae committunt, non satis prudentcs appellas. Quam multos viros sapientis simos,eruditissimos,rcrumque Usu praestanti sit mos, omnium ordinum Aocvqo verbo perstrinxisti qui hoc nomine liberos suos, nepotes,cognatos, affines beatos praedicant, quod apud nos instituanturῖ&hanc maxime ob causam exsilium nostrum , quod pro virili vestra procurastis, apud regem nostrum

Christianissimum , sed Dei & Regis beneficio, incassum tantopere reformidabant. Nae Chamiere, tu magnae prudentiae vires, qui imprudentiae arguas prudentissimos supremi Senatus Gratianopolitani Praesides,Consiliarios,Advocatos Regios, & e prae,cipua Nobilitate totius Delphinatus viros;ut omi tam alias prouincias : quia filios suos nobis commiserunt, bonis literis ac moribus informandos. O si rescirentio si iure tecum agerenti Quid vis amplius, ChamiereZIpsi de grege tuo, qui gratia apud ipsum pr regem plurimum possunt, aliqui rogarunt me per literas, alij per medios de me cognoscere voluerunt, num essem libenter passurus,liberos corum more ac ritu vestro vivere; quos huc ad nostras stholas mittere decernebant : Et hi etiam tuo iudicio imprudentes sunt. Non credes, opinor, quod subiungam , sed ipsemet cui contigit vir fide dignissimmus mihi retulit. Rogauit is, ministrum quendam Caluinianum,quem probe nosti,quid illi de Iesiuitis videretur. Adham minister , de Religione inquit, nihil dico: at quod pertinet ad iuuentutis cducatio nem,non habent pares. Et hic, Chamieri frater, diminister Euangelij no erit satis prudens. Non mo

ror.

Veniamus nunci d dubitationes scholasticas, quas

55쪽

quas quorsum ego tibi proposuerim, non dissimilia

laui,ut nimirum probare, quam magnus es cs Theologus. Expendamus ergo paucis responsiones tuas. Prima dubitatio, lotis uobis mouciatur omnia quῆ in nobis sunt,quare crgo Deus qui in nobis est nobiscum, non mouetu Respo et Chami crus,Deum esse infinitum,infinitum non moueri. Contra,infinitum moueri non potest ad locum; at in loco ratio in siniti non impcdit, quominus moueatur, ut si esset aqua infinita. Secundo, tametsi nio tu locali non moueretur infinitum, nonne aliqua mutatione assici possetὸ Quid vetat aere infinitum si daretur, illustrari,calescere,refrigerari, vel ex toto,vel ex parte Ratio cur videatur quod immensum est,movcri loco non posse, est, quia moueretur eo ubi iam cst, quod apparet esse ασυν : at exemplum habemus alicuius rei, quae mouetur loco,ex accidente tamen, co ubi iam cst,nimirum anima: dum enim mouetur manus ad caput, anima quae in manu est, ad motum manus mouetur: mouetur,inquam,ad caput bi e dem anima reperitur.

Secunda, Quomodo mundum in tempore Deus condidcrit,illumque hactenus gubernaverit, hodie hoc velit, illud nolit, cras alterum sine sui mutationes' Respondet Chamierus, in operibus Dei cons-dcrari, vel ipsam Dei voluntatem & potestatem, vel ipsam cstectionem & eslaetum. Illas inDeo esse, ncc mutari unquam: haec vero esse extra Deum, ac proinde non posse Deum immutare. Nihil dicis, Chamicre;Scio voluntatem & potestatem Dei non immutari,sed quaero qua ratione id fiat, cum hodie velit hoc, nolit illud , cras alterum. An non censes velle,& nolle, esse actus immanentes voluntatis, δύ

56쪽

ipsi voluntati inhorrcntes Tcrtia , Quomodo Deus ex non homine faetiis

sucrit homo mancias immutatus, cum reliqua Omnia, facta minima accessione vel decessione mutentur3Respondet Chami erus , mutationem esse aliam absolii tam,aliam relativam : illam proprie esse mutationem, hanc vcris improprie: hoc est, re Pera non cst e in lationem:absoluta mutatione salsum esse omnia mutari sacta, vel minima acccssione.Absolve, Chami ere, x accommoda distinctionem tuam rei de qua agitur. Quidvis dicere 3 mutatus cst Deus accessione humanitatis , mutatione relativa, an tia absoluta,an neutra pendet adhuc animus quod

nam horum velis. Deinde quid vocas naut1tionem relativamῖ quae fit ad rel1tionem per se 'nulla talis est,ut est constans omnium philosophorum sententia, qtiae sit in uno relativortim, quum mutatur altorum correlati m Zut cum paries dealbatur, & alius qui ia in erat candidus, acquirit recens nouam simi litudi nem cum illo. At hanc quare negas esse re vera mutatione id enim vere mutatu est, quod alio modo re vera se habet nuc, qua prius talis est hic paries, qui antea no erat similis,& nuc cst.Terti ὁ, putas-ne humana natura cile relationem,ut possit existimari accessio humanitatis ad diuinitate in Christo relativa mutatio)Quarta, Deus Filius ia5 habet paterni tat ncc vim generadi,scutPater:quomodo ergo noest minus perfectusquisateryRespondet Chamierus,imperfectionem esse: attributa habere non sua .

Esse autem Patris attributum generare; quod si Fulius haberet, haberet attributum non suum. Die sodes Cham iere, quid appella attributum n5 Dum quod alicui rei natura sua non debetur 3 at habere

multa

57쪽

multa taliaciattributa imperseetio non est , intosumma persectio , ut habere gratiam , & multa dona supςr naturalia, & ipfain beatitudinem. Haec enim omnia nobis non debetur. Quid ergo est attri ibutum nona suum ΘPcrfeetio alicuius rei particularis, puta lapidis, seri iὸSic sine imperlaetio est habere nonnulla talia attributa non sua. Sed ciusmodi non sunt paternitas, & vis generandi in D co, quae sunt persectiones simpliciter, ut ex eo patet,quod omnis res quae Deus est, no potest no esse perfectis ima &absolutissima: vis generandi & paternitas in Deo, Deus, suist igitur utraque absolutissimas per feetissima Gquocirca habere talia attributa, imperfectio

non est.

i Quinta, Deus Pater vel genuit seipsum Deum,

vel alium Deum. Respondet ChaiDierus, neutrum, sed aliam personam Deitatis. Probe respondisti, Cham iere: vide quam sincere tecum agam. sed unuverbum addere debueras,quare non gignat seipsum Deum,quum eundem numero Deum gignat. Sexta,Contradicentia sunt hic,Deus generat,bic Deu' non generat: utra vera, vir falsa est)Rcspondet Chami erus non esse contradictorias quia de diuerss personis intelligendas. Hic certc non bene, Chami re Nam tyrones Dialectici norunt illa; prop6siti ies esse contradicentes, quarum alteracst uniuersalis,altera particularis,vel utraque singularis, & altera ait,altera negat. In proposito vir

que singularis est, quia de termino singulari uc De

& altera ait, altera negat, generat, non generat.

Quod autem ratione distinctarum personarum diuerta enim personae diuinae, proprie non dicuntur Vtraque vera essu posse videatur, hoc non tollit

58쪽

εPrs Tot Anco radictionem, sicut haec, Aliquis homo loquitur, aliquis homo non loquitur: non minus suo modo oppositae sunt, quod ratione huius qui loquitur. &illius qui non loquitur,verae esse queant. Septima, Quid sibi vult ApolL Rom. a. loquens

de Christo: Q 3 praedestinat' est Filius DeiλDistii

guatur hic sibi biectum praedestinationis a termino, v ostendatur quomodo sit hoc illud prius. Respondet Chamicrus,illud ἐώ ωας, quo Paulus utitur in

Cham iere,cffiigere voluisti, non diluere disticultatem .Praeuideram sequuttirum te eiusmodi G coru lectionem una cum Bera tuo,sed speraueram etiam te non dissimulaturum quod idem Bera habet in comm .suis in eum locum. Vulgata,inqui praedesti natuin conuerin, pro quo Origenes, mauult legere destinatum:quia praedestinatur qui nondum est:

destinatur qui est. Sed haec distinctio potest eo refelli, quod Christus aperte dicitur rachiam. ς praeo dinatus, praecognitus, I. Pet. I.2o. Quare quicquid sit de lectione vulgata illo loco Rom.I. nolo in praesentia digredi,& quaplurima afferre quae possem ad illam tuendam constat Christum fuisse pindestinatum. Imo S. Aug. lib. p d. Sanct c. I . ait nullum e se illustrius nostrae prs destinationis exemplar,quani Christi praedestinationem. Sicque manet adhuc tu hi explicandum,quod quaestum est,ut nimirum distinguas subiectum & terminii istius praedestinatio nis,& explices quomodo unu altero possit esse pri . Haec ocurrerunt, quae obiicerem aduersus praeciapua capita scripti tui: nam sngula si voluissem curiosus examinare, nondum esset sinis.Non dissimul ui. Chamiere, vim seu responsionum, seu arguine

torum

59쪽

i Esv ITICAE.torum tuorum: no detorsi verba tua in contrarium

sensum: obsecro, te, si secundo respondes, ut eodeiure mecum agas.Remisi te nonnunquam ad auctorcs qui de re, qua de agimus,eruditissime scripserui primo,quia tioi facilius erit excusa typis,quam manuscripta legere: secundo, quia de industria vitaro volui prolixitatem , & minus molestum mihi suit loca indicare,quam hic inutiliter multa transcribsre: tertio, ut intelligeres verum esse quod praedix ram, vos nihil noui posse obiicere, sed ca tantum, quibus sexcenties abunde satisfactum est,importune obtrudere. . Si rescribis, rogo te iterum, ut non dissimules quae a Bellarmino, quia volutas illum,ut fateris, & ab aliis vobis responsa sunt, & noua aliqua argumenta proferes, adduces me ut aliquid noui & ego respondeam:alioqui certὸ remittam te ad libros. Vale, Chamiere, & lalutem animae tuae cura diligentius. Ex Academia nostra Tumonensi 6. Mayj.I399 I. An ΜANDVs.

IGNATIO ARMANDO IES VITAE

A Tego una tertio dico Ignati, non immerito

exacerbari animum meum: vos enim esse ido- Iolatras, me autem vera: & orthodoxae doctrinae cultorem ac ministrum. Nec tamen mihi tantum arrogo, ut meo mihi solo verbo credi velim: nisi enim id argumentis certis, evicero, facile patiar ut audaciam, temeritatem, arrogantia meam accuses,

atque adeo si quid tibi praeterea splendida bilis

60쪽

suggesierit. At enim tu .vos ais idololatriam ex annmo detestari: nempe,inquam,Vt acetus olim nescio quis adulteria iacgabat cise in ea ciuitate,in qua uxores essent pronia scitis: ut Vos etiam castitatis emporia appellatis monachorum vestrorum ergastula, in quibus Arnicatio praefertur legitimo matrimonio. Quod si etiam eos patres, ac parentes agnoscitis, quorum opera idola sunt ea toto orbe profligata, arae Vere verum erit adagium, Heroum filii noxae.

certe enim,certe vos quantum coetu in a terra, tan

tum ab iis discesssistis, qui negabant ibi religionem

esse,ubi ullum esset lini ulachrum, aut Deum in lapidibus coli vellet aut vitam omitino no bis Dei imaginem colendam quae ipsa no cli et Deus: aut cruces a Christianis magis coli quam optari. Na corii qui in India & Iaponia insula nunc discursant,Vt inueniant quem proselytum faciant duplo nequiorem,

nunquam ircgarim vos esse. germanissimos fratres, adeo non cli ouum ouo similius. Sed no satis considerate facis, qui me propterea caecii appelles, quia idololatriam vocitem eum cultum, quem sanctis,

eorumque imaginibi iri γλ potius in memoriam

set illud Propheticum. Oculos habent & non videt: similes eis fiant quicunque fidunt in eis. Nos enim Oculatiores sumus quam vos velletis, qui etiam in m ediis vestris tenebris, quae horrore suo Cimmerias illas longe superent, lucem potuerimus veritatis usurpare. Greg. te Valen nondum vidi equidem, sed Richeomum anno integro legeram ante quam mihi dono daret, ille tibi eo tantii similis Colonus, quod estis ambo strenui Iesultae.Sed eum quum primu legere, homine mirat' sum tam Poxtentose ine